Het eerste deel uit een serie van vier tussenrapportages als achtergrondrapporten
voor het advies.
Opgesteld door:
Hogeschool Zeeland University of Applied Sciences, Delta Management
Gerben Dekker
Opdrachtgever:
Waterschap Scheldestromen, Beleid Waterkeringen en Wegen
Raymond Derksen en Kees Slabbekoorn
Middelburg
December 2013
Inhoudsopgave
Verklarende woordenlijst ................................................................................................................................. 5
Inleiding ........................................................................................................................................................... 7
1. Stap 1 – Routeanalyse I ................................................................................................................................ 9
1.1 Aanpak ................................................... ................................................... ................................................... ...... 9
1.1.1 Ontbrekende schakels ................................................... ................................................... ................... 10
1.1.2 Detailkaarten ................................................... ................................................... ................................. 10
1.2 Uitvoering ................................................... ................................................... ................................................... 11
1.2.1 Ontbrekende schakels – Oosterschelde ................................................... ........................................... 11
1.2.2 Detailkaarten – Oosterschelde ................................................... ................................................... ...... 13
1.2.3 Ontbrekende schakels – Westerschelde ................................................... .......................................... 15
1.2.4 Detailkaarten – Westerschelde ................................................... ................................................... ..... 16
1.2.5 Werkkaart 1 ................................................... ................................................... ................................... 17
2. Stap 2 – Routeanalyse II ............................................................................................................................. 19
2.1 Aanpak ................................................... ................................................... ................................................... .... 19
2.2 Uitvoering ................................................... ................................................... ................................................... 20
3. Stap 3 – SWOT analyse ............................................................................................................................... 25
3.1 Aanpak ................................................... ................................................... ................................................... .... 25
3.2 Uitvoering ................................................... ................................................... ................................................... 27
3.1.1 SWOT analyse ................................................... ................................................... ................................ 27
3.1.2 Aanpassingen werkkaart 1 ................................................... ................................................... ............ 29
3.1.3 Werkkaart 2 ................................................... ................................................... ................................... 52
4. Stap 4 – Kwaliteitstoets .............................................................................................................................. 54
4.1 Aanpak ................................................... ................................................... ................................................... .... 54
4.2 Uitvoering en conclusie ................................................... ................................................... .............................. 64
5. Stap 5 – Aanbevelingen .............................................................................................................................. 67
5.1 Aanpak ................................................... ................................................... ................................................... .... 67
5.2 Aanbevelingen ................................................... ................................................... ............................................ 68
5.1.1 Algemene (route) aanbevelingen ................................................... ................................................... .. 68
5.1.2 Specifieke (route) aanbevelingen ................................................... ................................................... .. 69
6. Stap 6 – Toekomst visie .............................................................................................................................. 89
6.1 Doel van de kaart ................................................... ................................................... ....................................... 89
6.2 Doel van de route ................................................... ................................................... ....................................... 89
6.3 Cartografische elementen ................................................... ................................................... .......................... 91
7. Conclusies .................................................................................................................................................. 99
Bronnenlijst.................................................................................................................................................. 101
Appendices .................................................................................................................................................. 102
Appendix I Concept ontwerp beheer kaarten Natura 2000 ................................................... ................................... i
Appendix II Perceelrapporten Roompot ................................................... ................................................... ........... iii
Appendix III Perceelrapport Van Haaftenpolder ................................................... ................................................... v
Appendix IV Perceelrapport Sint Pieterspolder ................................................... ................................................... vi
Appendix V Artikel PZC 20-11-2013 ................................................... ................................................... ................ viii
Appendix VI Perceelrapport Tweede Bathpolder ................................................... ................................................ ix
Appendix VII Conclusie kwaliteitstoets in tabel ................................................... ................................................... xi
Appendix VIII Detail berekeningen asfalt/ dijkopgang ................................................... ....................................... xiv
Appendix IX Prioriteitenstelling aanpassen wegverharding ................................................... .............................. xvi
Appendix X Overzicht (mogelijke) niet toegankelijke trajecten ................................................... ............................. i
Appendix XI Voorbeeld van de toestand van koperslakblokken als wegverharding .......................................... xviii
Appendix XII Toekomstige PBZ projecten ................................................... ................................................... ....... xix
Verklarende woordenlijst
Aansluitingen: zijn de schakels tussen binnendijks en buitendijks en visa versa. Synoniemen zijn
schakelpunten of wisselpunten.
Beleving Een term wat in de gebruikte combinatie, belevingskwaliteit samenvattend gebruikt
kan worden voor de drie peilers van de kwaliteitstoets (verkeersveiligheid,
aantrekkelijkheid en comfort).
Kaarttechnisch: … et betrekking tot de visualisatie op de kaart
Routetechnisch: … et betrekking tot het verloop van de route
SWOT: Strengths, Weaknesses, Opportunities, Threats.
Tracé: de route tussen wisselpunten of een ander afgebakend stuk route.
Transect: een korte doorsteek naar bijvoorbeeld een gefaciliteerd zichtpunt of andere hotspot.
Verbindingen: zijn als ware omleidingen om afgesloten dijkgebied te vermijden.
Wisselpunten: daar waar de route overgaat van binnendijks naar buitendijks en visa versa.
Zeeland kent duidelijk twee kanten.
Zee en land.
De stoere, ruige kant van de Deltawerken, de zee, de klei. En een lieflijke kant, van de
bloeiende akkerranden, straatjes met monumenten en zeehonden op de plaat.
Juist deze wisselwerking maakt Zeeland
Uniek en aantrekkelijk
“
”
7
Inleiding
De kern van het adviesproject is om een
doorgaande fietsroute langs de Oosterschelde en
de Westerschelde te ontwikkelen op de
buitendijkse onderhoudswegen van de primaire
waterkeringen. Deze onderhoudswegen worden
aangelegd door Projectbureau Zeeweringen (PBZ),
maar zijn in verband met Natura 2000 maatregelen
niet overal toegankelijk.
In deze routeanalyse wordt daarom gekeken naar
de mogelijkheden voor een aaneengesloten
fietsroute langs de Oosterschelde en
Westerschelde en naar de inpassing van het
bestaande knooppuntensysteem. Een route
waarbij de fietser doormiddel van een combinatie
van binnendijks en buitendijks kan genieten van
Zeeland op zijn best en de optie heeft om over te
stappen op het bestaande systeem.
Stapsgewijs
Bij een dergelijke analyse komen veel zaken kijken.
Om de projectgrenzen niet te overschrijden en
daarmee het zicht op het einddoel te verliezen is er
gekozen voor een logische aanpak.
De routeanalyse is zorgvuldig opgebouwd en
bestaat uit diverse lagen. Het begint bij de basis
(Natura 2000) en wordt van daaruit verder
opgebouwd.
Deze analyse is opgedeeld in zes stappen. Elke stap
is op zijn beurt onderverdeeld in de Oosterschelde
en de Westerschelde. Op deze manier blijft het
overzicht gehandhaafd en kan de route van ruim
300 kilometer op een adequate manier worden
geanalyseerd.
Stap 1- Routeanalyse I (baseren)
In de eerste fase wordt gekeken waar de dijken
opengesteld zijn voor publiek en waar deze zijn
afgesloten. De basis en het vertrekpunt hiervoor
zijn de meest recente concept ontwerp
beheerkaarten van de Natura 2000 Deltawateren.
Op basis van deze twee kaarten wordt de meest
voor de handliggende doorgaande route
aangegeven op de eerste werkkaart. De basis voor
de rest van de routeanalyse.
Stap 2- Routeanalyse II (oriënteren)
De tweede stap werkt verder met de eerder
geproduceerde werkkaart. De overgangen van
binnendijks en buitendijks en visa versa worden
geanalyseerd op toegankelijkheid en afsluiting.
Daarnaast zullen de overgangen genummerd
worden, niet als knooppunten, maar als
wisselpunten. Dit om de praktische reden de
volgende stap mogelijk te maken.
Stap 3 SWOT analyse (verdiepen)
De derde stap van deze routeanalyse bestaat uit
een uitgebreide SWOT analyse. Binnen deze
analyse wordt gekeken naar de eigenschappen van
buitendijkse en binnendijkse tracés en naar de
aansluitingen zelf. Punten die vermeld kunnen
worden in deze analyse zijn: locatie,
verkeersveiligheid, het gebruikte wegmateriaal/
verharding, informatievoorzieningen, eventuele
mogelijkheden voor aansluitingen op het
bestaande netwerk et cetera.
Naast deze uitgebreide analyse die zal resulteren in
factsheets, zal de eerste werkkaart (stap 1) tevens
intern besproken worden op mogelijke route- en
kaarttechnische mankementen.
De derde stap zal resulteren in een update van de
werkkaart.
Stap 4 Kwaliteitstoets (controleren)
Naast sterkte en zwakte van de route wordt ook
gekeken naar de (belevings)kwaliteit van de route.
Doormiddel van een kwaliteitstoets zal inzicht
geboden worden in de deugdelijkheid van de
route, is het veilig als het gaat om interactie met
het andere verkeer en de omgeving en hoe kan
deze beleving geoptimaliseerd worden?
Stap 5 Aanbevelingen (verwerken)
In de vijfde stap worden conclusies getrokken uit
de SWOT analyse en de kwaliteitstoets. Wat kan er
concreet gedaan worden om het verloop van de
route op veiligheid en van kwaliteit te garanderen.
Kortom: wat zijn de aanpassingen die gedaan
moeten worden?
Deze vijfde stap zal gebruik maken van de tweede
werkkaart
8
Stap 6 Toekomst visie (concluderen)
De laatste stap is als het ware een opsomming van
al de informatie verkregen tijdens de voorafgaande
analyse. Het zal later, samen met de andere
tussenrapportages, resulteren in een concept
definitieve route waaruit blijkt waar uiteindelijk
naar toe gewerkt zal en kan worden.
Leeswijzer
Een dergelijke routeanalyse moet goed en
gestructureerd in elkaar zitten. Met een goede,
logische structuur voorkom je dat de rode draad en
de samenhang verdwijnt en dat projectgrenzen
worden overschreden. Daarnaast dient het als
basis en bewijslast voor het latere adviesrapport,
een goede basis is dus noodzakelijk.
Deze routeanalyse maakt gebruik van een aantal
handig tools om de lezer en de gebruiker van deze
analyse de weg te wijzen in alle informatie die in
dit rapport en met dit rapport te vinden is.
Zijbalken
Op de volgende pagi a s zal orde gestart met
het gebruik van zijbalken. Deze gekleurde balken
geven informatie over: (1) in welke stap (fase) de
inhoud op de pagina geschreven is en (2) over welk
gebied, Oosterschelde of Westerschelde, de
inhoud geschreven is. Het dient als een wegwijzer
in de complexiteit van alle informatie.
Stap 1 – Routeanalyse I
Stap 2 – Routeanalyse II
Stap 3 – SWOT analyse
Stap 4 – Kwaliteitstoets
Stap 5 – Aanbevelingen
Stap 6 – Toekomst visie
Bijlagen
Er wordt gebruik gemaakt van twee soorten
bijlagen, (1) appendices en (2) werkbijlagen.
De appendices kunnen worden beschouwd als de
algemeen erkende bijlagen en zullen ook worden
aangekondigd op de gebruikelijke manier.
…t ee kaarte geprodu eerd (appendix I)
aari de…
De werkbijlagen zullen worden opgenomen in een
andere map, los van deze analyse. Deze
werkbijlagen zijn als het ware de bewijslast voor
dat wat wordt beweerd in dit rapport. Het is dus
wel degelijk een onderdeel van de routeanalyse,
maar wegens praktische redenen apart
opgenomen. Ook deze werkbijlagen worden op de
gebruikelijke manier aangekondigd.
…i gezoo de kaarte ge aakt zie erk ijlage: detailkaarte o het ogelijk…
9
1. Stap 1 – Routeanalyse I
Door de loop van de jaren is veel cartografische informatie aangaande de buitendijkse
fietspaden ontstaan. Zo zijn er door Natura 2000 Deltawateren twee kaarten geproduceerd
(appendix I) waarin de toegankelijkheid, maar ook daar waar geen doorgaande route is, zijn
uitgetekend. Deze twee kaarten zijn voor de gehele routeanalyse de basis van waaruit verder
gewerkt zal worden.
Echter, op deze twee kaarten van Natura 2000 bevinden zich ook schakels die niet zijn
ingevuld. Daarom is het in deze eerste stap van de routeanalyse de bedoeling dat van elk
onbekend tracé bekend wordt, of er buitendijks gefietst mag worden en waar er binnendijks
gefietst moet worden.
1.1 Aanpak
Voor het produceren van de eerste werkkaart is uitgegaan van de concept ontwerp
beheerkaarten Natura 2000 Deltawateren en de interne kennis aanwezig bij het Waterschap
Scheldestromen. Deze twee kaarten (appendix I) vormen de basis voor de gehele verder
routeanalyse. Zoals eerder aangegeven zijn de kaarten van Natura 2000 alleen niet afdoende.
De reden hiervoor zijn de ontbrekende schakels en het feit dat er geen onderscheid gemaakt
wordt tussen iet toega kelijk en er ode ge ied , zoals het geval is bij Dow Chemical.
De kaart die is opgenomen in de notie Daar ij de aterka t van de Provincie Zeeland bevat
wel de informatie over de verboden gebieden. Daarnaast geeft deze notie een beeld van een
mogelijke verbindingsroute landinwaarts, daar waar binnen, langs de dijk fietsen niet mogelijk
is. Ook is door intern overleg met het Waterschap Scheldestromen duidelijk geworden welke
informatie op de kaarten klopt en wat doorslaggevend is voor de eerste werkkaart. Het
resultaat uit stap één, de eerste werkkaart, is een complete basiskaart vanwaar uit verder
gewerkt zal worden in de twee opvolgende fasen.
Vooraf zijn een aantal algemene voorwaarden opgesteld waaraan de route moet
voldoen. Deze voorwaarden zullen gedurende de gehele routeanalyse
(tussenrapportage 1) gebruikt worden als rode draad voor het uiteindelijke advies
aangaande de route.
De verkeersveiligheid zoveel mogelijk zeker stellen
De focus blijven houden op de delta, de uniciteit
Zoveel als mogelijk buitendijks fietspad
Geen eenzijdige en gezapige lange binnendijkse tracés
Zoveel mogelijk aansluiten op het knooppuntensysteem
Streven naar een positieve (comfortabele) fietservaring
Deze oor aarde zij o tstaa a gesprekke et e i for atie a ollega s a het Waterschap Scheldestromen.
10
Voor het maken van de werkkaart wordt gebruik gemaakt van de concept ontwerp beheer
kaarten van Natura 2000 en van de kaart van de Provincie Zeeland. Hoe is, van deze twee
bestaande externe kaarten, de basiskaart voor het vervolg van de routeanalyse ontstaan?
De eerste stap van deze routeanalyse bestaat uit twee onderdelen, namelijk: (1) het
analyseren van ontbrekende schakels op de concept ontwerp beheerkaarten en (2) het
produceren van detailkaarten voor inzicht in de binnendijkse route.
1.1.1 Ontbrekende schakels
De ontbrekende schakels worden allemaal afzonderlijk besproken, zowel voor de
Oosterschelde als voor de Westerschelde. De vraag waarom de route hier niet is ingevuld en
wat de genomen beslissingen over deze tracés zijn, zullen kort worden beantwoordt.
1.1.2 Detailkaarten
Het grotere onderdeel van deze eerste stap zijn de detailkaarten. Van elk binnendijks tracé
zijn ingezoomde kaarten gemaakt (zie werkbijlage I: detailkaarten) om het mogelijk te maken
de binnendijkse verbindingsroute, die de buitendijkse tracés met elkaar verbinden, te
analyseren. Een gedetailleerde analyse over de trajecten, behoort thuis in de SWOT fase.
Wel moet opgemerkt worden dat deze binnendijkse routes uitgetekend op de detailkaarten
slechts de meest voor de handliggende/ (kortste) routes zijn, de keuzes voor de
verbindingroutes zijn niet gebaseerd op feitelijke analyses of het fietsknooppunt netwerk. Dit
zal onderdeel zijn van de tweede en verdere stappen van de routeanalyse.
Er is voor deze aanpak van detailkaarten gekozen om het mogelijk te maken om een
werkkaart te creëren. Een dergelijke werkkaart maakt het eenvoudiger en daarnaast
overzichtelijker om de route te analyseren. Deze gemaakte detailkaarten zijn een manier om
te communiceren met de afdeling IGA/GEO van het Waterschap Scheldestromen, zij zullen de
eerste werkkaart maken in goed overleg.
11
Wemeldinge – Buitendijks
Wemeldinge is het oudste dorp van Zuid-Beveland. Met haar
beschermde dorpszichten is ook dit dorp het waard om
bezocht te worden. Een verbindingsroute (buitendijks) is
mogelijk om het kanaal over te steken.
Yerseke – Buitendijks
In Yerseke is van alles te zien en te beleven over de
oesterteelt. Langs de oesterputten en de haven worden
rondleidingen georganiseerd. Kansen genoeg voor een korte
verbinding door het dorp of over de havenplateaus.
1.2 Uitvoering
1.2.1 Ontbrekende schakels – Oosterschelde
Rondom de Oosterschelde ligt ruim 160 kilometer aan buitendijkse onderhoudswegen. Uit de
meest recente cijfers van Rijkswaterstaat blijkt 61%, 101,6 kilometer, daarvan toegankelijk te
zijn voor fietsers. De overige 39%, wat gelijk staat aan 64,7 kilometer, is niet toegankelijk en
verboden gebied voor fietsers. De betrokken deltawerken zijn hierbij niet meegerekend, maar
wel onderdeel van de fietsroute.
Afgaand op de concept ontwerp beheerkaart (bron van figuren 1 tot en met 15) van de
Oosterschelde (appendix I) van Natura 2000 kan worden geconcludeerd dat er zes
zogenoemde ontbrekende schakels zijn. Wat zijn de beslissingen die genomen zijn over deze
zes locaties? Mag er buitendijks gefietst worden of moet er juist aan de binnenzijde van de
dijk gefietst worden?
Het betreft meestal een plek waar geen dijk, maar een dorp of een haven is gelegen. Van
iedere ontbrekende schakel zal kort omschreven worden wat de bijzonderheden zijn met
betrekking tot de buitendijksfietsroute.
Kats – Binnendijks
Kats is een klein rustig dorpje dat in de 17e eeuw planmatig is
ontworpen. Met o.a. een kleine kerkje uit 1687 is Kats als
woonplaats geliefd bij kunstenaars. Dit tracé is niet ingevuld
i.v.m. een industriële haven die door een verbinding via het
dorp ontweken kan worden.
Figuur 1 Natura 2000 - Kats
Figuur 2 Natura 2000 -
Wemeldinge
Figuur 3 Natura 2000 - Yerseke
12
Bruinisse – Buitendijks 2013
Het kleine Bruinisse trekt als mosseldorp van Schouwen-
Duiveland de aandacht. Daarnaast heeft het nog tal van
andere unieke Zeeuwse bijzonderheden. Vandaar dat op dit
tracé kansen liggen voor een verbinding door het dorp/
haven.
Oosterscheldekering – Buitendijks
Deze indrukwekkende waterkering van drie kilometer lang is
vrij toegankelijk voor fietsers. Een apart gelegen fietspad en
het unieke uitzicht zorgen voor de ideale fietsbeleving. De
kering is in eigendom van Rijkswaterstaat.
Philipsdam – Buitendijkse ervaring
Ook de Philipsdam is toegankelijk voor fietsers. Dit deltawerk
is bijzonder vanwege de complexe sluizen die zich in deze
dam bevinden. De kering is in eigendom van Rijkswaterstaat
en daarom niet opgenomen in de Natura 2000 concept -
beheerkaarten.
Zandkreekdam – Buitendijkse ervaring
De Zandkreekdam is het tweede onderdeel van de
Deltawerken. De kering is in eigendom van Rijkswaterstaat en
daarom niet opgenomen in de Natura 2000 concept -
beheerkaarten.
Onder de zes ontbrekende schakels bevinden zich ook twee deltawerken. Deze deltawerken
zijn in eigendom van Rijkswaterstaat en zijn niet opgenomen in de buitendijkse routekaart
van Natura 2000. Echter, deze twee dammen zijn van groot belang om de buitendijkse
fietsroute aaneengesloten te maken.
De dammen zijn toegankelijk voor fietsers en hebben, net als het buitendijks fietsen, een
hoge belevingswaarde. Daarnaast liggen hier kansen om de Zeeuwse Deltawerken meer
bekendheid en een educatieve waarde toe te kennen.
Figuur 4 Natura 2000 - Bruinisse
Figuur 5 Natura 2000 -
Oosterscheldekering
Figuur 6 Natura 2000 -
Philipsdam
Figuur 6a Natura 2000 -
Philipsdam
13
1.2.2 Detailkaarten – Oosterschelde
Bij het invullen van de concept verbindingsroute op de detailkaarten is gebleken dat op dit
moment sommige tracés langs de Oosterschelde extra aandacht verdienen. Dit zijn in
werkbijlage I: detailkaarten, zoom 10 (aansluiting naar Philipsdam), zoom 12 (Sint-Annaland-
Stavenisse) en zoom 15 (Yerseke).
Om vanaf de Anna Jacobapolder een doorgaande route te creëren langs het eiland naar de
Philipsdam, moet wegens veiligheidsredenen een omweg van ruim vier kilometer genomen
worden. In de vervolganalyse moet hier nauwkeurig naar gekeken worden. Zijn er
alternatieven en wat is de beste oplossing voor dit probleem?
Om onverharde wegen en beschermde natuur te vermijden is het noodzakelijk om vanaf Sint-
Philipsland naar Sint-Annaland een meer binnenlandse route te nemen. Wat zijn hierbij de
kansen die benut moeten worden?
Figuur 7 Natura 2000 - Sint Philipsland
Figuur 8 Natura 2000 – Sint-Philipsland – Sint-Annaland
14
Ook in het geval van Yerseke is sprake van onverharde wegen, maar ook van een grote mate
in havenactiviteit. Wat is in deze situatie de beste afweging? Daarnaast is vanuit de
gemeente Reimereswaal de discussie ontstaan over openstelling van de Pieterspolder bij
Yerseke. Hoe kan hiermee omgegaan worden?
Figuur 9 Natura 2000 - Sint Pieterspolder, Yerseke
15
Kruiningen – Buitendijks
Tot 2003 vertrok vanuit Kruiningen de veerdienst naar
Perkpolder in Zeeuws-Vlaanderen. Nu deze veerdienst
niet meer beschikbaar is kan er volledig buitendijks
gefietst worden. Dit tracé is niet ingevuld i.v.m. een
verbinding door het dorp. Oude veerhaven is ontwikkeld
tot woongebied. Wat zijn de kansen en/ of problemen?
Vlissingen-Oost – Binnendijks
De kleine opening van de haven van Vlissingen-Oost
maakt het noodzakelijk om binnendijks rondom het
industriële gebied van Vlissingen te fietsen. Het wordt
toch opgenomen in de route i.v.m. de fiets/ voetveer van
Vlissingen – Breskens.
Dow Chemical
Een verbindingsroute
rond het terrein is
noodzakelijk om het
verboden gebied te
vermijden.
1.2.3 Ontbrekende schakels – Westerschelde
Rondom de Westerschelde ligt ruim 130 kilometer aan buitendijkse onderhoudswegen. Uit de
meest recente cijfers van Rijkswaterstaat blijkt 74%, 100,8 kilometer, daarvan toegankelijk te
zijn voor publiek. De overige 26%, wat gelijk staat aan 34,8 kilometer, is niet toegankelijk en
dus verboden gebied voor fietsers.
Afgaand op de concept ontwerp beheerkaart van de Westerschelde van Natura 2000 kan
orde ge o ludeerd dat er t ee zoge oe de issi g li ks zij .
Naast t ee issi g li ks is er ij de Westers helde ook sprake van een gebied dat verboden
is, dit betreft het terrein van Dow Chemical. Ver ode ge ied heeft ee a dere status op de kaart odig da Gee doorgaa de route .
Figuur 10 Natura 2000 - Kruiningen
Figuur 12 Natura 2000 - DOW Chemical, Terneuzen
Figuur 11 Natura 2000 - Vlissingen
Oost
16
Het toegankelijk gestelde dijktracé nabij de kerncentrale
in Borsele zal in de toekomstige situatie niet
opengenomen worden in de fietsroute. Uitgaand van
Natura 2000 is dit tracé wel opengesteld, echter in
verband met veiligheid moet een juiste verbinding de
kerncentrale vermijden.
1.2.4 Detailkaarten – Westerschelde
Ook voor de Westerschelde is speciale aandacht nodig voor vier bepaalde tracés. Hier betreft
het de Hertogin Hedwigepolder (zoom 7) die in de toekomst ontpolderd zal worden. Er zal
een nieuwe zeedijk ontstaan, maar in hoeverre is deze nieuwe zeedijk toegankelijk voor
publiek? Dit tracé zal voor de nieuwe situatie uitgewerkt worden.
Daarnaast is er nog geen definitieve beslissing gevallen over het stukje ontoegankelijk tracé
bij Paal (zoom 8). Dit tracé zal uitgewerkt worden in een latere fase, echter het uitgangspunt
is Natura 2000.
Het derde aandachtstracé is Perkpolder. Deze oude veerhaven (Kruiningen-Perkplolder)
wordt ontwikkeld tot woon-, natuur- en recreatiegebied. Hoe is het plan van buitendijkse
fietspaden toegepast in dit plan? Wat zijn de kansen?
Figuur 13 Natura 2000 - Paal & Saefthinge
Figuur 14 Natura 2000 - Perkpolder
Figuur 15 Natura 2000 - EPZ,
kerncentrale
1.2.5 Werkkaart 1
Met afronding van deze eerste analytische fase is de eerste kaart gemaakt. In overleg met de
cartograaf van het Waterschap Scheldestromen is afgesproken om het volgende in de kaart
op te nemen.
Deze werkkaart bevat de volgende informatie:
De buitendijkse wegen die toegankelijk zijn voor fietsverkeer.
De buitendijkse wegen die niet toegankelijk zijn voor fietsverkeer.
De dijkgebieden die verboden gebied zijn.
Binnendijkse verbindingsroutes die de buitendijkse tracés met elkaar verbinden.
De lengte van elk tracés in kilometers.
De kaart biedt een op zichzelf staande route rondom de Oosterschelde en de Westerschelde.
Met nadruk wordt echter nogmaals gezegd dat deze eerste kaart een werkkaart is waarmee
in de derde fase een andere definitieve kaart gemaakt zal worden. De route op deze
werkkaart zal naar alle waarschijnlijkheid afwijken van de definitieve fietsroute. De
verbindingsroutes zijn zo gekozen om zo snel mogelijk weer bij een buitendijkstracé te
komen. Hierbij is niet direct gekeken naar verkeersveiligheidsituaties of aantrekkelijkheid. De
functie van deze kaart is dan ook om de problemen zichtbaar te maken en om fase twee en
de SWOT analyse mogelijk te maken.
De volledige werkkaart is opgenomen in werkbijlage II: werkkaart binnendijkse en buitendijkse
fietsroute.
Later in de laatste fase zal deze routekaart aangepast worden op basis van later verworven
informatie en/ of feiten. Deze keuzes voor aanpassingen worden dan uitvoerig bespoken.
19
2. Stap 2 – Routeanalyse II
Een van de belangrijkste onderdelen van een fietsroute zijn de wisselpunten. In het geval van
de buitendijkse/ binnendijkse fietsroute hebben we te maken met overgangen van
binnendijks naar buitendijks en visa versa.
Deze wisselpunten zullen in deze tweede stap van de routeanalyse kort en bondig worden
geanalyseerd. Zijn de overgangen logisch, fietsvriendelijk en veilig? In het geval van deze
fietsroute is er sprake van dijkopgangen die zijn afgesloten met een afsluitmiddel, zorgt dit
afsluitmiddel ervoor dat de doorgaande route wordt belemmerd?
2.1 Aanpak
Vanuit stap 1, de eerste werkkaart, is bekend waar de overgangen tussen toegankelijke en
ontoegankelijke delen van de route zich bevinden. In deze tweede stap zal gekeken worden
naar specifiek deze overgangen om van binnendijks naar buitendijks te komen en visa versa,
er wordt dus niet zozeer naar het verloop van de route gekeken.
Gekeken wordt of er (1) een overgang is en zo ja (2) of de overgang vrij toegankelijk is voor
fietsverkeer. Daarnaast worden de wisselpunten genummerd (schetsnotatie) op de eerste
werkkaart in werkbijlage II (zie werkbijlage II: werkkaart binnendijkse en buitendijkse
fietsroute). Deze nummering heeft geen relatie met de bestaande knooppuntennummering.
Het is essentieel om elk wisselpunt afzonderlijk te analyseren en deze een status toe te
kennen. Op deze manier ontstaat er inzicht in de wisselpunten tussen toegankelijk en
ontoegankelijke werkwegen. Daarnaast geeft het ook een overzicht waar aanpassingen
noodzakelijk zijn om een doorgaande weg te creëren van binnendijks naar buitendijks (en visa
versa), en om fietsers een vrije doorgang te geven en/ of juist automobilisten te mijden.
Geen obstakels, vrij toegankelijk voor fietsverkeer
Afgesloten, toegankelijk voor fietsverkeer
Afgesloten, niet toegankelijk voor fietsverkeer
Samenhang SWOT
Stap twee heeft een nauwe samenhang met stap drie, de SWOT analyse. Obstakels zoals
hekwerken, paaltjes of betonblokken kunnen opgenomen worden in deze analyse. Daarnaast
kan bij het analyseren van de overgangen nuttige informatie aan het licht komen, ook deze
gegevens kunnen opgenomen worden in de SWOT analyse. Zulke informatie zou bijvoorbeeld
kunnen zijn: lokale stakeholders, uitkijkpunten, wegverharding, hotspots et cetera.
20
2.2 Uitvoering
De buitendijkse route langs de Oosterschelde telt 41 schakels die de buitendijkse route
verbinden met de binnendijkse route. Hoe deze binnendijkse route verloopt en waarom, is in
deze fase niet aan de orde. Het gaat alleen om de schakels/ aansluitingen zelf.
Tabel 1 Knooppunten analyse - afsluitingen/ toegankelijkheid - Oosterschelde
Knooppunt Status Beschrijving
OS 1 Afgesloten/ toegankelijk Slagboom met één sluisje
OS 2 Afgesloten Slagboom zonder fietssluis
OS 3 Toegankelijk/ afgesloten Hekwerk met poortje
OS 4 Afgesloten/ toegankelijk Slagboom met één sluisje
OS 5 Afgesloten/ toegankelijk Slagboom met één sluisje
OS 6 (Afgesloten/) toegankelijk In eerste instantie, toegankelijk.
Verderop aansluiting slagboom met
één sluisje
OS 7 Geen dijkopgang Verderop toegankelijke aansluiting
mogelijk = langere verbinding
OS 8 Toegankelijk Interactie met ander verkeer
OS 9 Toegankelijk Later op het traject een paaltje
OS 10 Toegankelijk Fietspaaltje
OS 11 Afgesloten/ toegankelijk Slagboom met één sluisje
OS 12 Toegankelijk Geen obstakels, wel interactie met
ander verkeer
OS 13 Toegankelijk OP DIT MOMENT
Nieuwe situatie 2013
OS 14 Afgesloten/ toegankelijk Slagboom met één sluisje
OS 15 Toegankelijk Grote mate van interactie met ander
verkeer
OS 16 Afgesloten/ toegankelijk Slagboom met één sluisje
OS 17 Afgesloten/ toegankelijk Slagboom met één sluisje
OS 18 Toegankelijk Vrij van obstakels
21
OS 19 Toegankelijk Vrij van obstakels
OS 20 Afgesloten/ toegankelijk Slagboom met één sluisje, interactie
met andere verkeer
OS 21 Afgesloten/ toegankelijk OP DIT MOMENT, Slagboom met één
sluisje, interactie met andere verkeer
Nieuwe situatie 2013 PBZ
OS 22 Toegankelijk Vrij van obstakels, interactie met
ander verkeer
OS 23 Afgesloten/ toegankelijk Slagboom met één sluisje
OS 24 Afgesloten/ toegankelijk Slagboom met één sluisje
OS 25 Afgesloten/ toegankelijk Slagboom met één sluisje, interactie
met andere verkeer + paaltjes
OS 26 Toegankelijk Vrij van obstakels
OS 27 Toegankelijk Vrij van obstakels
OS 28 Toegankelijk Vrij van obstakels, interactie met
ander verkeer (kruising)
OS 29 Toegankelijk Wel een grote mate van interactie
met ander verkeer
OS 30 Toegankelijk Interactie met ander verkeer
OS 31 Afgesloten/ toegankelijk Slagboom met één sluisje
OS 32 Toegankelijk Vrij
OS 33 Toegankelijk Vrij, wel interactie met ander
verkeer
OS 34 Afgesloten/ toegankelijk Slagboom met één sluisje
OS 35 Afgesloten/ toegankelijk Slagboom met één sluisje
OS 36 Toegankelijk Weg loopt vanaf de kruin, naar
binnenzijde van de dijk
OS 37 Toegankelijk Interactie met ander verkeer, afgezet
met paaltjes
OS 38 Afgesloten/ toegankelijk Slagboom met één sluisje
OS 39 Toegankelijk Interactie met ander verkeer, afgezet
met paaltjes
OS 40 Toegankelijk Interactie met ander verkeer,
doorgaande weg. Vervolg Burgh Sluis
afgezet met paaltje.
OS 41 Toegankelijk Afgezet met paaltje
22
De buitendijkse route langs de Oosterschelde telt 24 schakels die de buitendijkse route
verbinden met de binnendijkse route.
Tabel 2 Knooppunten analyse - afsluitingen/ toegankelijkheid - Westerschelde
Knooppunt Status Beschrijving
WS 1 Toegankelijk Let op verkeerssituatie, hoge mate
van interactie met ander verkeer.
WS 2 Afgesloten/ toegankelijk Afgezet met paaltjes
WS 3 Toegankelijk Let op verkeerssituatie, hoge mate
van interactie met ander verkeer.
WS 4 Afgesloten/ toegankelijk OP DIT MOMENT
Slagboom met één sluisje
WS 5
WS 6 Geen dijkopgang Best beschikbaar alternatief:
slagboom met één onverhard sluisje
WS 7 Afgesloten/ toegankelijk Afgezet met paaltjes
WS 8 Afgesloten/ toegankelijk Slagboom met één sluisje
WS 9
WS 10 Afgesloten/ toegankelijk Slagboom met één sluisje
WS 11 Afgesloten/ toegankelijk Slagboom met één sluisje
WS 12 Afgesloten/ toegankelijk Slagboom met één sluisje
WS 13 Afgesloten/ toegankelijk Slagboom met één sluisje
WS 14 Afgesloten/ toegankelijk OP DIT MOMENT
Afgezet met paaltje
WS 15 Toegankelijk Let op verkeerssituatie
WS 16 Afgesloten/ toegankelijk Afgezet met paaltjes
WS 17 Afgesloten/ toegankelijk Slagboom met één sluisje
WS 18 Afgesloten/ toegankelijk Afgezet met paaltjes
WS 19 Afgesloten/ toegankelijk Slagboom met één sluisje
WS 20 Afgesloten/toegankelijk 3x Slagboom met één sluisje
23
WS 21 Na de kerncentrale
Afgesloten/ toegankelijk
Slagboom met één sluisje
WS 22 Afgesloten/ toegankelijk Hekwerk en betonblokken, met één
sluisje
WS 23 Afgesloten/ toegankelijk Slagboom met één sluisje
WS 24 Toegankelijk Let op verkeerssituatie, hoge mate
van interactie met ander verkeer.
Er kan onduidelijkheid en verwarring ontstaan over de nummering van de overgangen
(binnendijks - buitendijks). De nummering zoals deze hierboven is gebruikt en tevens is
aangebracht op de eerste werkkaart (zie werkbijlage II: werkkaart binnendijkse en
buitendijkse fietsroute) zal ook in de SWOT analyse gebruikt worden als verwijzing. Deze
punten gelden niet als fietsknooppunten zoals bekend van het bestaande fietsroute- /
knooppuntensysteem. De wisselpunten zoals deze hierboven genummerd zijn en verder in de
rapportages gebruikt worden als verwijzingsnummers kunnen eenvoudig omgezet worden in
dijkpaalnummers. Nogmaals gezegd dat deze nummering alleen op analytisch niveau gebruikt
wordt en niet feitelijk als onderdeel van de fietsroute.
In de derde tussenrapportage zal nauwkeuriger gekeken worden naar wat het effect van
bepaalde afsluitmiddelen is op de verkeersveiligheid.
24
DNA Beeldbank
Fotograaf: Eddy Westveer
25
3. Stap 3 – SWOT analyse
De SWOT analyse werd al eerder genoemd in stap 2, waarin de samenhang van de
toegankelijkheidsanalyse van de overgangen met de SWOT analyse werd benadrukt. Weten
wat de sterke en zwakte punten zijn van de route is van groot belang. Van iedere tracé en van
ieder knooppunt afzonderlijk moet aan het licht komen waar rekening mee gehouden moet
worden en waar de kansen liggen om het )eela d ge oel uit te buiten. Ook wordt er
gekeken of verbindingsroutes wel geschikt zijn voor een fietsroute.
3.1 Aanpak
Dit onderdeel van de routeanalyse is van groot belang. Het vormt namelijk de motivatie voor
de concept definitieve kaart die in stap 6 gemaakt zal worden. Daarnaast zullen de
aanpassingen die gemaakt worden en de veranderingen die doorgevoerd worden in de
werkkaart uit stap 1 gebaseerd zijn op de informatie/ feiten verkregen uit deze SWOT
analyse.
Deze SWOT analyse zal net als de detailkaarten opgenomen worden als werkbijlage los van dit
verslag (zie werkbijlage III: factsheets). Elk wisselpunt (ook wel aansluiting) en elk
verbindingstraject zullen nauwkeurig en tot in detail worden geanalyseerd.
Hierbij zullen onder andere de volgende punten meegenomen worden:
Is er een mogelijkheid voor transecten/ overstappunten?
Welke wegverharding is gebruikt?
Zijn er hotspots in de buurt? (musea, fietscafés et cetera)
Wat voor een soort afzetting (hekwerk/ slagboom/ paaltjes) is gebruikt?
(Interessant voor het paaltjesonderzoek afdeling Beleid Wegen).
Hoe is de verkeerssituatie?
Zijn er belangrijke stakeholders betrokken?
Zijn er speciale voorzieningen? (uitkijktoren, informatiebord et cetera)
Deze SWOT analyse zal resulteren in zogenoemde factsheets, per tracé. Hierbij worden de
resultaten compact en op een overzichtelijke manier weergegeven. De basis van deze
factsheets is de traditionele SWOT grid.
Het voordeel van zulke sheets is dat er veel informatie op het papier staat in een beknopte
vorm. Deze informatie kan later eenvoudig aangepast worden en eventueel opgenomen
worden in een digitale routekaart (gekoppeld aan dijkpalen in plaats van de huidige gebruikte
nummering). Daarnaast kan informatie over bijvoorbeeld een toekomstig project op een
bepaald tracé ook in deze SWOT analyse opgenomen worden, denk bijvoorbeeld aan het
project Perkpolder en project Hedwigepolder.
26
De factsheets worden per tracé, het traject tussen twee wisselpunten, opgesteld. Voor de
nummering van de tracés is uitgegaan van de nummering aangebracht op de eerste
werkkaart.
… etreft ee fa tsheet o er ee buitendijks
traject met de wisselpunten.
… etreft ee fa tsheet o er ee binnendijks
traject zonder de wisselpunten.
Naast de informatie die doormiddel van SWOT analyses verkregen zal worden, zal de eerste
werkkaart ook intern besproken worden. Uit deze besprekingen met verschillende interne
betrokkenen zullen routetechnische en kaarttechnische mankementen aan het licht komen.
Deze i ter e feed a k zal, daar waar aanpassingen (routetechnisch en/ of kaarttechnisch)
noodzakelijk zijn, nauwkeurig worden onderbouwd met informatie uit de voorafgegane
stappen en/ of de interne kennis.
Het bespreken en het onderbouwen van de definitieve route zal opgedeeld worden in de
Oosterschelde en Westerschelde.
De SWOT analyse, samen met de uitkomsten van de interne bespreking zal leiden tot een
update van de eerste werkkaart. De veranderingen/ aanpassingen die doorgevoerd en
toegevoegd moeten worden in deze tweede werkkaart moeten op een goede manier worden
gecommuniceerd met de afdeling IGA/GEO van het Waterschap Scheldestromen. Om zo
duidelijk mogelijk te zijn en onjuistheden te voorkomen, zal deze tweede kaart in fysieke
samenwerking met de opdrachtgever gemaakt worden.
Deze tweede werkkaart zal later gebruikt worden om aanbevelingen (hoofdstuk 5) visueel aan
te geven op een kaart.
12 11
12 11
27
3.2 Uitvoering
Deze derde stap is een sleutel naar een weloverwogen keuze voor de concept definitieve
route waarover besloten zal worden in de laatste stap van deze routeanalyse. De factsheets,
met daarin een uitvoerige gebiedsanalyse geven alle informatie die nodig is om de volgende
stap op een adequate manier af te ronden. Zoals eerder is aangegeven is de SWOT fase het
grootste gedeelte van de routeanalyse. Dat is de reden dat net als bij de detailkaarten
gekozen is om de factsheets als werkbijlage op te nemen.
De meeste gedeelten van de route getekend in de eerste werkkaart zijn de beste keuze. Het
biedt een opzichzelfstaand rondje Westerschelde en Oosterschelde met de keuze om over te
stappen op alternatieve routes, waaronder themaroutes en het bestaande
knooppuntennetwerk. Toch zijn er na het intern bespreken van deze kaart en na het maken
van de SWOT analyse een aantal zaken naar voren gekomen die anders kunnen, route- en
kaartechnisch gezien.
In de werkbijlage (zie werkbijlage IV: analyse definitieve route) zullen schetsen van de door te
voeren aanpassingen opgenomen worden, mede als communicatiemiddel naar de afdeling
IGA/ GEO van het Waterschap Scheldestromen.
3.1.1 SWOT analyse
De factsheets van de Oosterschelde en van de Westerschelde vormen een vergelijkbare
werkbijlage als die van de detailkaarten. Elke factsheet van ieder traject bevat informatie over
de kwaliteiten, kansen en mogelijke problemen (zie werkbijlage III: factsheets).
Alle factsheets bij elkaar geven een mooi beeld van de elementen die van belang zijn voor een
dergelijke fietsroute. Gezien de afzonderlijke resultaten van elk traject kunnen er toch drie
terugkerende punten worden onderscheden:
Veiligheid met betrekking tot het verkeer als een terugkerende zwakte van
de toekomstige route.
Natuur als een terugkerende kracht. De buitendijkse route
heeft elke meter een ander uitzicht. Hiervoor komen de
mensen terug.
Recreatie als een terugkerende kans in de factsheets. De Zeeuwse provincie
kan een dergelijke route gebruiken als promotie.
28
Veiligheid staat voorop, daarnaast komen natuur en recreatie (doel) waarin de juiste afweging
gemaakt moet worden (zonering). Deze drie punten geven de kracht, maar ook de (mogelijke)
zwakte aan. Kortom het gaat om de beleving. Deze beleving moet optimaal zijn om de
mensen enthousiast te maken en te doen besluiten om een volgende keer terug te komen.
Deze beleving hangt voor een groot gedeelte af van de omgeving. De uitzichten en de natuur
die de ge ruiker a de route ziet e tege ko t zij fe o e aal, de attra tie is )eela d zelf
en dat moet ook zo blijven. Echter, toch heeft het Waterschap Scheldestromen deze beleving
deels zelf in de hand. In de kwaliteitstoets, hoofdstuk 4 van deze routeanalyse, zal deze
beleving getoetst worden en zal duidelijk worden hoe het Waterschap Scheldestromen de
route met zijn unieke vorm van (natuur)recreatie kan optimaliseren.
29
3.1.2 Aanpassingen werkkaart 1
Een aantal situaties getekend op de eerste werkkaart zijn na intern overleg niet correct
bevonden. In dit subhoofdstuk zal iedere aanpassing die gemaakt moet worden voor de
tweede werkkaart kort worden behandeld.
Kaart 1
Afgaand op de concept ontwerp beheerkaarten van Natura 2000 is een klein gedeelte van dit
ontoegankelijke traject opengesteld voor publiek. Echter, vanuit verkeersveiligheidsredenen
bevestigd door het Waterschap Scheldestromen wordt dit stukje van plusminus 1000 meter
niet opgenomen in de fietsroute. De route loopt hier dood tegen de kering, met het gevaar
dat de fietser, als korte sluiproute , de Pijlerda N o ersteekt.
De ligging van de route blijft ongewijzigd in de definitieve route. Let wel op dat de aansluiting
van de buitendijkse route bestaat uit een onverhard pad. Echter, dit hoeft geen dilemma te
zijn.
30
Naar aanleiding van interne gesprekken en de SWOT analyse (zie werkbijlage IVI: factsheets)
is gebleken dat een kortere, meer doorgaande route mogelijk is om van de Plompetorenweg
naar het Schelphoek te komen. Deze kortere route heeft in positieve zin, grote gevolgen voor
de kwaliteitsbepaling van dit traject.
Het betreft een onverhard pad, maar dit pad is zo aangelegd dat het als het ware de beleving
een extra boost geeft. Het betreft geen onverzorgd zandpad, maar een met zorg uitgekozen
en uitgevoerd belevingspad waarin een uitkijktoren en informatievoorzieningen zijn
opgenomen.
De bestaande knooppuntenroute loopt ook via dit onverharde fietspad dat in eigendom is van
Staatsbosbeheer.
De ligging van de route zal in dit geval wijzigingen ondergaan. Deze wijzigingen zijn
uitgetekend in werkbijlage IV (zie werkbijlage IV: analyse definitieve route) detailkaart 1.
Daarnaast zullen kaarttechnisch ook een aantal zaken veranderen. Deze zijn ook kenbaar
gemaakt in werkbijlage IV.
Kaart 2
Afgaand op de concept ontwerp-beheerkaarten van Natura 2000 is het gehele stuk tot aan de
Oosterscheldekering opengesteld voor publiek. Gezien de huidige planning van Project
Bureau Zeeweringen zullen in 2015 de werkzaamheden hier afgerond worden. Dit betekent
dat een doorgaande, buitendijkse fietsroute tot aan de Jacobahaven gerealiseerd kan
worden.
Deze wijziging heeft positieve gevolgen voor de strengths van dit traject, daarnaast heeft het
een direct, positief effect op de kwaliteitstoetsing.
De ligging van de route zal in dit geval wijzigingen ondergaan. Deze wijzigingen zijn
uitgetekend in werkbijlage IV (zie werkbijlage IV: analyse definitieve route). Daarnaast zullen
kaarttechnisch ook een aantal zaken veranderen. Deze zijn ook kenbaar gemaakt in
werkbijlage IV.
31
Afgaand op de concept ontwerp-beheerkaarten van Natura 2000 is het buitendijkse traject
voor de Roompot opengesteld voor publiek. In werkelijkheid betreft dit een kruinpad,
bestemd voor voetgangers wat tersluiks ook door fietsers wordt gebruikt. De verbinding van
0,9 kilometer lijkt in eerste instantie de juiste oplossing.
Echter, uit perceelrapporten van het Waterschap Scheldestromen (appendix II) blijkt dat dit
dijktraject, met zowel het kruinpad als de binnendijkse weg, in eigendom is van Rebel Beheer
Zeeland B.V. Deze besloten vennootschap houdt zich bezig met de exploitatie van onroerend
goederen en maakt deel uit van de Roma Porta Groep. De Roma Porta Groep is actief in de
recreatieve sector en vooral met de exploitatie van kampeerterreinen en vakantiewoningen.
De route zal ongewijzigd blijven, maar dit traject zal wel meegenomen worden in het latere
adviesrapport. De juiste manier van communicatie vroegtijdig in het proces is gewenst.
Wel moet opgemerkt worden dat deze binnendijkse verbinding op dit moment al opgenomen
is in het bestaande fietsknooppuntensysteem (zie de knooppuntenbordjes op de rechter
foto). De particuliere eigenaar geeft dus toestemming om zijn privéterrein (deels) open te
stellen voor fietsers.
Figuur 16 Foto (links): het kruinpad in Westelijke richting. Foto (rechts): de binnendijkse verbinding eveneens in
Westelijke richting. Beide paden zijn in eigendom van Rebel Beheer Zeeland B.V. Echter, het binnendijkse pad kan
worden afgesloten met een hek, maar is wel opgenomen in het bestaande knooppuntensysteem. Bron: Gerben
Dekker
32
Kaart 3
Afgaand op de concept ontwerp beheerkaarten van Natura 2000 is de buitendijkse
onderhoudsweg Katshoek opengesteld voor publiek. In principe loopt het buitendijkse pad
nog 500 meter meer door dan getekend op de bovenstaande kaart, echter er bevindt zich na
die 500 meter geen dijkopgang. Daarnaast is het pad niet fietsvriendelijk, doordat het
voorzien is van zogenoemde koperslakblokken afgedekt met grond. De verbindingsroute zal
routetechnisch ongewijzigd blijven. Kaarttechnisch zal dit doodlopend pad de status: geen
doorgaande route krijgen, dit is uitgetekend in werkbijlage IV.
De beslissing over het verloop van de tweede verbinding (einde Zeedijk) is genomen om een
onverhard (karren)pad te omzeilen. Dit pad, in eigendom van het Waterschap
Scheldestromen, is autovrij en een stuk korter dan het eerder getekende alternatief. Het is
onverhard en niet fietsvriendelijk, maar biedt wel kansen.
Ka se o …
(1) …dit traject van ruim 800 meter een
belevingswaarde te geven zoals is gedaan bij
Schelphoek. Dit houdt in dat het onverhard kan
blijven, maar wel op een fietsvriendelijke manier.
Het zou een positief effect hebben op de
kwaliteitstoetsing/ bepaling. Doordat interactie/
kruisingen met ander verkeer wordt beperkt.
(2) ...dit traject te laten verharden (asfalt) tijdens
de dijkwerkzaamheden in 2014 om te dienen als
een transportroute en later de functie als fietspad
toe te kennen.
Kansen zoals deze zullen uitgewerkt worden in hoofdstuk vijf van deze routeanalyse als
aanbevelingen aangaande de route.
Figuur 17 Het karrenpad nabij Kats zou goed
kunnen dienen als verbindingsweg, echter het is
onverhard en staat niet in de planning om
geasfalteerd te worden met de PBZ
werkzaamheden in 2014. Bron: Beeldbank
Waterschap Scheldestromen
33
Kaartechnisch is de route hier onjuist. Een groot gedeelte van het buitendijkse traject langs de
Kop van Stavenisse is niet toegankelijk, afgaand op de concept ontwerp beheerkaarten van
Natura 2000. De route is hier fietsvriendelijk ingericht en niet afgesloten voor fietsers
(hekwerken door vandalisme opengebroken) en daarom erg verwarrend en frustrerend voor
de gebruiker.
Een van de mogelijkheden om de fietser tegemoet te komen is door een alternatief te bieden
zodat men niet over een lange, relatief gezapige, binnendijkse verbinding van ruim drie
kilometer hoeft. Door vanaf het einde van de Nieuweweg direct door te steken naar
Stavenisse is men sneller bij het buitendijkse toegankelijke pad, daarnaast is deze alternatieve
route aantrekkelijker dan onderlangs de dijk. De doorsteek maakt gebruik van het bestaande
knooppuntensysteem.
Werkbijlage IV (zie werkbijlage IV: analyse definitieve route) geeft duidelijkheid over de
nieuwe kaarttechnische situatie en de nieuwe route als alternatieve verbinding.
De Zeelandburg zal ook worden opgenomen in de buitendijkse route. In de eerste werkkaart
is deze burg niet opgenomen als onderdeel van de route, echter, deze doorsteek maakt het
mogelijk om via een vrij gelegen fietspad, op een snelle manier van het ene eiland naar het
andere te komen.
Deze toevoeging is aangegeven in werkbijlage IV (zie werkbijlage IV: analyse definitieve
route).
34
Als gevolg van de toevoeging van de Zeelandburg in de route, moet er ook een verbinding
gezocht worden vanaf de Zeelandburg, zowel op Schouwen-Duiveland als op Noord-Beveland,
naar de doorgaande route.
De situatie op Schouwen-Duiveland kent twee mogelijkheden. De ene mogelijkheid is via de
parallelweg N256 richting kruispunt Julianastraat en Weg naar de Val, de andere mogelijkheid
is via de Straalweg richting Zierikzee. Gekozen is voor de route via de Straalweg, niet omdat
dit de meest logische route is, maar omdat dit de meest aantrekkelijke van de twee is. Het
verschil in lengte van de twee opties is nihil.
Als de fietser vanaf de Zeelandbrug de route richting het Zuiden wil vervolgen moet men, in
het geval van de optie via de N256, eerst richting de eerder genoemde kruising en dan
opnieuw parallel aan dezelfde weg richting het buitendijkse tracé. In verband met het
ontbreken van een oversteek bij het einde van de Gouweveerse Zeedijk is het minder
aantrekkelijk en kan het tot gevaarlijk fietsgedrag leiden.
De optie via de Straalweg maakt het grootste gedeelte gebruik van een weg met een
fietsstrook. Daarnaast sluit deze route aan op het bestaande knooppunten systeem. Beide
opties zijn uitgetekend in werkbijlage IV (zie werkbijlage IV: analyse definitieve route).
De situatie voor Noord-Beveland is eveneens uitgetekend in werkbijlage IV (zie werkbijlage IV:
analyse definitieve route).
35
Kaart 4
De niet-toegankelijke status is in Bruinisse niet van toepassing. Er is wel sprake van een
verbinding die nodig is om toegankelijke trajecten, zoals het havenplateau van Bruinisse en
het vervolg van de buitendijkse route, met elkaar te verbinden.
De route is uitgetekend in werkbijlage IV (zie werkbijlage IV: analyse definitieve route) om
kaarttechnische onjuistheden te verhelpen.
De Grevelingendam geeft, als verbinding tussen Bruinisse en de Philipsdam, twee mogelijke
routes. De eerste optie loopt via een apart gelegen fietspad aan de zijde van het
Grevelingenmeer. De tweede optie loopt via een parallelweg aan de zijde van de
Oosterschelde met een wijds uitzicht op de Oosterschelde en de Plaat van Oude Tonge.
Vanwege veiligheidsredenen is gekozen voor een doorgaande route via het apart gelegen
fietspad aan de zijde van het Grevelingenmeer. Dit is vele malen veiliger dan de rechte
parallelweg met gemengd verkeer. Daarnaast biedt deze optie het zicht op het
Gevelingenmeer en de toegang tot horeca.
De route is uitgetekend in werkbijlage IV (zie werkbijlage IV: analyse definitieve route).
36
Uitgaande van de route getekend in werkkaart 1 is slechts 30 procent van de buitendijkse
onderhoudspaden in Sint-Philipsland toegankelijk gesteld voor fietsers. Daar komt bovenop
dat de binnendijkse paden niet veel te bieden hebben.
Naast het feit dat het niet aantrekkelijk is om hier te fietsen kan de weg naar de Philipsdam
vanwege verkeersveiligheidsredenen niet halverwege worden overgestoken. Dit betekent
dat, als men een rondje Philipsland fiets, er rekening mee gehouden moet worden dat er
i e dijks teruggefietst oet orde aar de Provincialeweg om vervolgens weer parallel
richting de Philipsdam te gaan.
De Philipsdam heeft geen status vanuit
Natura 2000 afgaand op de concept
beheerkaarten. De niet-toegankelijke
status op de Philipsdam is dus niet van
toepassing. De verbinding is wel van
toepassing en blijft ongewijzigd in de
definitieve route.
Deze verbinding loopt door tot het
kruispunt ter hoogte van Sint
Philipsland in verband met een
onveilige en niet aanwezige
oversteeksituaties (zie volgende item).
37
Om de fietser tegemoet te komen in dit ongemak is er gekozen om een tweedelig alternatief
aan te bieden. De eerste optie biedt de kans om vanaf de Krabbenkreekdam direct door te
steken naar de Philipsdam om op deze manier Sint-Philipsland te ontwijken. De tweede optie
maakt gebruik van een oplossing voor dit probleem die het gebied aanbiedt. Door via een
verbinding door de steken naar Sluis, daar het pontje te nemen naar Bruinisse en van daaruit
de route te vervolgen krijgt de relatief gezapige route Sint-Philipsland een doel voor de
gebruiker. Daarnaast ontwijkt de gebruiker de lange afstanden over de twee dammen,
Philipsdam en de Grevelingendam. De route door Sint-Philipsland krijgt op deze manier een
positief karakter en biedt de mensen een doelgerichte optie.
Wel moet rekening gehouden worden met een kaarttechnische verandering in verband met
het te bieden alternatief. De route is uitgetekend in werkbijlage IV (zie werkbijlage IV: analyse
definitieve route).
Een verbindingsroute is in dit geval onvermijdelijk. Deze verbinding heeft overlap met het
bestaande knooppunten systeem en kent weinig interactie met ander verkeer in verband met
het apart gelegen fietspad.
De kaart geeft al aan dat aan de buitendijkse zijde met laag tij veel getijdennatuur te zien is.
Het is dan ook frustrerend dat een buitendijkse fietsroute een dergelijke omweg maakt. Om
deze frustratie enigszins weg te nemen kan de optie geboden worden om een kort
doodlopend pad richting de zeedijk te nemen om daar te genieten van het prachtige uitzicht,
een dergelijk zichtpunt zou dan wel gefaciliteerd moeten worden.
Op deze manier wordt de gebruiker een kans geboden om op een dergelijk lang stuk
binnendijks te genieten van buitendijkse natuur. Let op, de eerste afslag naar de dijk toe,
gezien vanuit de richting Rammegors, is in eigendom van Staatsbosbeheer. Zie het
perceelrapport van het Waterschap Scheldestromen (appendix III). De tweede afslag is
onverhard, maar in eigendom van het Waterschap Scheldestromen en helaas niet gemakkelijk
bereikbaar vanaf de getekende verbinding.
De alternatieve route is uitgetekend in werkbijlage IV (zie werkbijlage IV: analyse definitieve
route).
38
Kaart 6
Routetechnisch is hier een fout gemaakt. Afgaand op de concept ontwerp beheerkaarten van
Natura 2000 loopt het ontoegankelijke gebied nog een eind door. Echter, op dit punt waar
het ontoegankelijke gebied overgaat in een toegankelijk pad is geen dijkovergang
gerealiseerd. 200 meter verder is echter een trap met fietsgeul gerealiseerd. Als men geen
fietsgeul wil/ kan gebruiken is er bij Het Sas de mogelijkheid om een dijkopgang te gebruiken.
Dit betekent wel dat men tot Sas onderlangs de dijk moet fietsen en dat er ruim één
kilometer buitendijks, toegankelijk pad wordt ingeleverd.
Een extra aandachtspunt is de afsluiting gebruikt nabij de trap met fietsgeul. Deze afsluiting
wordt omzeild door een klein stukje over het strand te fietsen, de afsluiting wordt simpelweg
genegeerd. Men bevindt zich daarna nog 200 meter op toegankelijke weg, maar daarna fietst
men op ontoegankelijk gebied.
De juiste route is uitgetekend in werkbijlage IV (zie werkbijlage IV: analyse definitieve route).
Figuur 18 Foto (links): de eerste mogelijkheid om te wisselen van buitendijks - binnendijks, doormiddel van een trap
et fietsgoot. Foto re hts : de ge ruikte afsluiti g aa de uite zijde a de dijk zodat e ge oodzaakt is de trap te nemen om de route te vervolgen. Bron: Beeldbank Waterschap Scheldestromen
39
Routetechnisch zijn geen aanpassingen nodig. Wel is er een kleine, kaarttechnische
aanpassing noodzakelijk. De groen gestippelde lijn, geen doorgaande route, loopt te ver door.
In verband met een radartoren is dit stuk niet opengesteld voor publiek.
De juiste route is uitgetekend in werkbijlage IV (zie werkbijlage IV: analyse definitieve route).
Routetechnisch is geen aanpassing nodig. Wel moet rekening gehouden worden met een
kaarttechnische verandering in verband met het te bieden alternatief.
40
Kaart 7
Een klein gedeelte buitendijks tracé is
hier niet geheel toegankelijk voor fietsers,
omdat de weg hier is afgewerkt met
opensteen asfalt (OSA, overlaagd met
grond. De reden hiervoor is het
recreatieve strandje dat voor veel
verstuiving zorgt en daardoor fietsen vaak
gevaarlijk of onmogelijk maakt.
De fietsers worden daarom via een
binnendijkse verbinding richting de
Ankerweg geleid, echter de fietsers
kiezen er vaak voor om via het kruinpad,
dat de status als voetpad heeft, naar het
volgende buitendijkse pad te fietsen.
Moet hier het OSA vervangen worden door glad asfalt, neemt men genoegen met de
binnendijkse verbinding van slecht 500 meter of moet het voetpad de status fietspad krijgen?
De beste situatie in dit geval is de binnendijkse verbinding van 500 meter. Zoals eerder gezegd
is een buitendijks fietspad niet ideaal vanwege de verstuiving van het zand, maar ook
vanwege de drukte met badgasten op zomerse dagen. De combinatie van zand op de weg en
veel recreërende mensen kan leiden tot gevaarlijke situaties. Het kruinpad is daarom ook
geen alternatief, omdat dit pad door de vele strandbezoekers gebruikt wordt. Dit betekent
ook dat het de fietsers duidelijk gemaakt moet worden hoe de route verloopt, zodat ze
ontmoedigd worden het voetpad te gebruiken als fietspad.
De binnendijkse verbinding is uitgetekend in een werkbijlage IV (zie werkbijlage IV: analyse
definitieve route).
De Ankerweg heeft veel potentie om opgenomen te
worden in de route vanwege recreatieve kansen.
De route zoals deze nu loopt kan eventueel als
alternatief aangeven worden om de mensen een
kortere aansluiting te bieden.
Deze situatie is uitgetekend in een werkbijlage IV
(zie werkbijlage IV: analyse definitieve route).
Daarnaast zijn er een aantal kaarttechnische
fouten. De rode lijn is aangebracht in verband met
mogelijke verkeersonveilige situaties. Echter, deze
niet toegankelijke lijn is niet van toepassing.
Deze situatie is uitgetekend in een werkbijlage IV.
41
De verbinding door de Sint Pieterspolder,
welke in particulier eigendom is (zie appendix
IV) kan niet onderlangs de dijk gesitueerd
worden. De eigenaar stemt daar niet mee in,
wel is de eigenaar geïnteresseerd in het
openstellen van de buitendijkse route, wat in
eigendom is van dezelfde particulier. In dit
geval zijn dus zowel de gemeente Reimerswaal
als de eigenaar geïnteresseerd in het
openstellen van het buitendijkse
onderhoudspad.
In de toekomst zal wellicht door binnendijkse
natuurcompensatie, dat in eerdere
onderhandelingen met de gemeente
genoemd werd, dit buitendijkse tracé alsnog
opgesteld worden.
Een krantenartikel uit de PZC (20 november 2013) waaruit blijkt dat er mogelijkheden zijn
voor openstelling van de onderhoudsweg Sint Pieterspolder is te vinden in appendix V.
Echter, de bal ligt op dit moment bij de gemeente Reimerswaal om eventuele
natuurcompensatie te gaan realiseren.
De verbinding die op dit moment nodig is, maakt gebruik van het bestaande
knooppuntensysteem en bestaat uit apart gelegen fietspaden of wegen afgesloten voor
doorgaand verkeer. Daarnaast zijn er plannen voor een apart fietspad langs de Olzendedijk en
de Koksedijk.
Echter, na de verbinding Sint Pieterspolder, die gebruik maakt van de bestaande
knooppuntenroute, kan de route buitendijks vervolgd worden. Kaarttechnisch is de werkkaart
dus niet juist. Na de Sint Pieterspolder is er geen verbinding nodig, de route is volledig
buitendijks.
Deze nieuwe situaties zijn uitgetekend in, werkbijlage IV (zie werkbijlage IV: analyse
definitieve route).
42
Afgaand op de concept ontwerp-beheerkaarten van Natura 2000 kan geconcludeerd worden
dat het toegankelijke pad bij Sint Maartensdijk (zie onderaan, vorige pagina) te ver door
loopt. Dit betekent ook dat een andere verbindingsroute, gebruikmakend van het bestaande
knooppuntensysteem, noodzakelijk is. Deze nieuwe situatie is uitgetekend in, werkbijlage IV
(zie werkbijlage IV: analyse definitieve route).
Vanaf Roelshoek richting de Oesterdam moet eveneens een lange verbinding gezocht worden,
door of langs de Tweede Bathpolder. De percelen zijn eigendom van drie verschillende
partijen, zie de perceelrapporten (Appendix VI). Daarnaast zijn veel van de wegen, gelegen
direct langs de dijk, onverhard.
De nieuwe route kent twee opties. De ene optie maakt gebruik van een onverhard pad
(eigendom Waterschap Scheldestromen) en verharde wegen (twee particuliere partijen). De
tweede optie maakt gebruik van de Oude Rijksweg en vervolgens de verharde wegen van de
twee particuliere partijen.
Er is gekozen voor de eerste optie, omdat dit de meest veilige (omzeilt twee kruispunten) en
meest aantrekkelijke route is. Daarnaast wordt dit onverharde tracé op dit moment al
gebruikt door recreatieve fietsers. Wel moet opgemerkt worden dat het onverharde deel
fietsvriendelijk ingericht zal moeten worden aangezien er nu een grove slakken verharding is
aangebracht.
Kaartechnisch loopt bij Roelshoek de toegankelijke weg iets te ver door. Routetechnisch,
wordt er nu gebruik gemaakt van te veel, en onnodig, onverhard pad. Het alternatief waarbij
deels gebruik gemaakt wordt van het bestaande knooppuntensysteem is uitgetekend in
werkbijlage IV (zie werkbijlage IV: analyse definitieve route).
Dit tracé biedt tevens een kans voor het creëren van een zichtpunt om de lange binnendijkse
route te verzachten met een blik over de dijk. Dit zal later uitgewerkt worden in de vierde
tussenrapportage, Marketing & Branding.
Top Related