TWENTE VANDAAG 5

Hoe ga je verder als je aan dedood bent ontsnapt? Jolanda terWeele uit Enschede werd in 2017met haar dochtertje gered toenze met de auto in het water be-landde. „Achteraf had ik hulp vaneen psycholoog moeten zoe-ken.”

Indra JagerEnschede/Amersfoort

Het verhaal van Jolanda terWeele (nu 40) en haar Emi (toen 2)greep lezers twee jaar geleden bijde keel. Ze was op weg naar eenverjaardag, samen met haar doch-tertje, toen ze nabij Veenendaalvan de A12 schoot, recht een wa-terplas in. Haar dochtertje zat op de achter-

bank in een kinderzitje, dat TerWeele met moeite openkreeg. Zehield Emi met één hand bovenwa-ter en trachtte met de andere hetportier te openen. Vergeefs. Net ophet moment dat Ter Weele dachtdat het over was, zag ze iemand

aan komen zwemmen. Datwas Milan ten Broek uitAmersfoort. Twee jaar later wil de En-

schedese wel terugblikken.„Na het ongeluk focuste ik me

vooral op Emi: gaat het goed methaar? Heeft ze hulp nodig? Daarinvergat ik mezelf. Ik riep heel stelligdat ik alles zelf kon, maar achterafgezien was het toch goed geweestals ik hulp bij een psycholoog hadgezocht. Ik heb me namelijk heelschuldig gevoeld. Wat was er ge-

beurd als ik haar niet uit het stoel-tje had gekregen? Dat emotioneertme nog altijd.”Ook had ze lang last van angst.

„Als mijn vriend en Emi met deauto weggingen, raakte ik in pa-niek en wilde ik dat ze me con-stant belden om te vertellen dat al-les goed ging. Ik was doodsbangom mijn dochter te verliezen.”„Ik ben me nu veel meer bewust

van hoe kwetsbaar we zijn. Laatst

heb ik een stukje alleen gereden,dat ging goed, maar met mijndochter in de auto durf ik dat nogniet. Voor Emi is het gelukkig niettraumatisch geweest. Alleen in hetwater komt het soms naar voren,bleek op vakantie. We vroegen water was en toen zei ze: ‘Omdat deauto in het water was’. Daaromzwem ik veel met haar, zodat zemerkt dat water ook leuk kanzijn.”„Door het ongeluk sta ik anders

in het leven. Ik doe wat ik wil en ganiet meer tegen mijn gevoel in. Ikben bezig met een opleiding totnagelstyliste, dat wilde ik altijd al.Ook sta ik bewuster stil bij alles enben ik minder bang voor de dood.Nu ik de dood in de ogen heb geke-ken, voel ik een soort berusting.”

Jolanda beseft beter dan ooit hoe broos ’t leven is

Wat als ik haar niet uit’t zitje had gekregen?Dat raakt me nog altijd– Jolanda ter Weele

Milan ten Broek (nu 19)voelde zich twee jaar gele-den geen held. „De eerstepaar maanden na het ongelukwaren heftig, want je beseftdat je leven in een vingerknipvoorbij kan zijn. In de mediawerd ik bestempeld als held,maar zo voelde ik me helemaalniet. Die negatieve gevoelensheb ik dankzij veel gesprekkenmet vrienden en familie omge-zet en sinds anderhalf jaarvoel ik me beter dan ooit. Ikben nu druk bezig om piloot teworden en zet me daar 100procent voor in, want wat ikecht heb meegenomen, is datje alle kansen moet grijpen.”

REDDER IN NOOD

ste geheim plaats in de pastorie naast de gere-formeerde kerk aan de Wilhelminastraat.”In de vier jaar dat hij in Enschede woont,

komt hij steeds meer over Ter Horst te weten.„Tante Minie, mijn hospita, vertelde het ver-haal over de bevrijding van de gevangenen inArnhem. De foto en de sleutel heeft ze na debevrijding gekregen van Scheepstra, de foto-graaf. Alle acht verzetsstrijders of hun nabe-staanden hebben die foto gekregen, als eer-betoon. In haar huis kwamen vaak weduwenvan andere verzetsstrijders. Vooral op ver-

jaardagen praatten ze over hetverleden. De tragiek van diemensen raakte me zeer.”

Hulp aan JodenJohannes ter Horst - zoon vaneen bakker - en de zangeres Mi-nie Schreurs ontmoetten elkaarvia de gereformeerde kerk in En-schede. Beiden werden actief inhet verzet. Schreurs als koerier-ster, Ter Horst als leider van deKnokploegen (KP) in Twente. „Hij begon met de hulp aan on-

dergedoken Joden. Toen een ver-zetsgroep geld begon te vragenvoor voedselbonnen, was dat voorhem een reden om zelf met actieste beginnen. In de loop van 1944breidden die zich steeds meer uit.Hij was bij meer dan vijftig actiesbetrokken, zonder dat er ooit ie-mand van zijn groep door de Duit-

sers is gepakt.”De aanhouding van Ter Horst bij een ge-

wone controle in Almelo betekende alsnoghet einde. „Met zijn onverschrokkenheiddacht hij er ook dit keer doorheen te komen,maar het liep mis. De Duitsers hebben hemvreselijk mishandeld. Tante Minie was ge-traumatiseerd. Ze heeft zelf ook verschrikke-lijke dingen meegemaakt, onder meer tijdensde ontruiming van Huize Lidwina (het KP-hoofdkwartier) in Zenderen. De dood van Jo-hannes heeft ze nooit kunnen verwerken. Ze

trouwde na de oorlog opnieuw met oomHenk, ook een oud-verzetsman en weduw-naar. Zelf zong ze veel, meestal met Charlesde Wolff. Vaak ook zat ze thuis achter hetharmonium te zingen. Soms kon ze danineens ophouden. Dan hoorde je de emotie inhaar stem en verliet ze de kamer in tranen. Zeis uiteindelijk in 1991 overleden in een ver-pleeghuis aan de boulevard. Haar lichaam isbijgezet in het graf van Johannes.”

OntroerendBehalve twee straatnamen ( in Enschede enAlmere) en een website is er niet veel meerdat aan Johannes ter Horst herinnert. Ook datmaakt de foto in Arnhem voor Slings bijzon-der. „Ik wist helemaal niet dat hij nog be-stond. Tien jaar geleden was hij nog onvind-baar. Minie en Henk zijn kinderloos gestor-ven. Ik ben ervan uitgegaan dat hij was ver-dwenen.”Een paar jaar geleden ontdekte hij de foto

alsnog. Bennie en en Jeanette ten Heuw, fa-milieleden van Minie Schreurs, meldden zichbij Slings. De originele foto bleek uit de lijstte zijn gehaald en zat in een album uit de na-latenschap van de oud-verzetsstrijdster, be-waard bij de familie Ten Heuw in huis.„Een ontroerend moment. Opeens stond ik

weer in die kamer bij Minie Schreurs enhoorde ik weer haar stem. Zowel zijzelf als Jo-hannes waren diepgelovige mensen. Johanneskende geen angst. Dat blijkt wel uit deze foto.Ik bezie hem met eerbied en dankbaarheid.Als je zulke dingen durft, ben je een held.”

ZOEKEN NAAR FOTO’S

Het NIOD, het Historisch Cen-trum Overijssel (HCO) en dezekrant zijn op zoek naar bijzon-dere foto’s uit de oorlogstijd.

Insturen kan vanaf vandaag via de website www.overijsselviertvrijheid.nl. Degekozen foto’s moeten wordengeüpload en voorzien van eenkorte toelichting. Uiterlijk 11 ja-nuari moeten alle inzendingenbinnen zijn. Vijftig foto’s wordengekozen voor een provincialetentoonstelling in april. Een pu-blieksstemming bepaalt welke25 foto’s in aanmerking komenvoor het nationale overzicht DeTweede Wereldoorlog in 100 foto’s.Het provinciale project is onder-deel van dit landelijke project

van het Nederlands Instituutvoor Oorlogsdocumentatie(NIOD). Volgens woordvoerderEwout van der Horst van hetHCO is een fotoproject vandeze omvang uniek voor Neder-land. „Wij gaan ervan uit dat er nogsteeds foto’s zijn die we nietkennen. Die hoeven niet vangrote gebeurtenissen te zijn,maar ook van hele gewonezaken uit het dagelijks leven, hetgebrek aan voedsel of dietrouwpartij in een jurk van para-chutestof. Zo leggen we ietsvast van hoe mensen deze peri-ode hebben beleefd.”Commissaris van de Koning An-dries Heidema geeft vrijdag inZwolle het officiële startseinvoor het project in Overijssel.

VAN DEVOOR-

PAGINA

De Duitsershebben hem nazijn arrestatievreselijkmishandeld– Gert Slings