Standaarden en digitale archivering
K. van der Meer 1, 2 en H.H.J. Lorist 1
1 TU Delft 2 IBW UI Antwerpen
30 november 2000 Standaarden en digitale archivering 2
Waarom kiezen voor standaarden
Samenwerking tussen leveranciers ofleveranciers en gebruikers + Bieden meer uniforme toegang (metadata)
+ Bieden betere duurzaamheid (object)
+ Bieden referentiemodel voor disambiguïteit(functies, acties)
hoewel... - Kosten geld (wat brengt het op?)
- Kosten moeite (voorbeeld EDI)
30 november 2000 Standaarden en digitale archivering 3
Welke normen en standaarden?
http://www.diffuse.org/archives.html#imaginggeeft een overzicht van 12 typen normen enstandaarden die voor ons van belang zijn
Er zijn echter meer typen voor ons van belangdan in die url gegeven worden
30 november 2000 Standaarden en digitale archivering 4
OAIS: referentiemodel
30 november 2000 Standaarden en digitale archivering 5
ISO/CD 15489Records management
Betreft procedures voor archiefbescheiden eninformatiesystemen voor records managementvoor openbare en private ondernemingen (nietvoor archiefinstellingen)
Gaat uit van vereisten aan betrouwbare enauthentieke documenten
Beschrijft zowel de ontwerpfase als degebruiksfase van het informatiesysteem
Mogelijk van belang bij ISO 900x certificatie
30 november 2000 Standaarden en digitale archivering 6
Duurzaamheid van standaarden?
SGML / XML (!)
PDF (!)Voorbeelden e-book uitgevers, klassieke
uitgevers, NARA
30 november 2000 Standaarden en digitale archivering 7
Standaarden voor gegevensdragers
Voor CD, ROM, DVD, RW, WORM, 90 mm,120 mm, 130 mm, 300 mm, 356 mm:
ISO/IEC 10090, 13863, 15041, 15498, 14760,9171, 10089, 11560 (130 mm 650 MBWORM), 13481, 13549 (130 mm 1,3 GBRW), 13842, 14517, 15486, 15281, 13614,13403, 10885, 15898, 9660 (oer-CD ROM120 mm),… (Deze lijst is onvolledig)
30 november 2000 Standaarden en digitale archivering 8
Minder gelukkige voorbeelden
Standaarden voor digitale gegevensdragersBeheersbaarheid
ODA - het RDO opslagformaat
WordPerfect en oudere tekstverwerkers
SPDL, een afdrukformaat
30 november 2000 Standaarden en digitale archivering 9
Samenwerking bij beheer (!!)
Als: de documenten zijn opgeslagen in een‘document repository’ (magazijn)
Als: samenwerking bij beheer ervan
Hoe dan toegang tot andermans collecties?Wat bieden metadatastandaarden, Z39.50 etc.,
ODMA (Open Document Management API) enWebDAV (Web Distributed Authoring andVersioning)?
30 november 2000 Standaarden en digitale archivering 10
Metadata
ISAD (G); uitgebreide documentbeschrijving;ICA standaard
Dublin core metadata; titelbeschrijving vanelektronische publicaties (bijvoorbeelddocumenten op Internet); OCLC
l Lijst van 15 elementen
l Sluit aan op RDF
30 november 2000 Standaarden en digitale archivering 11
RDF
<rfd:RDF>
<rdf:Description about=“ (URI) ”>
<s:Publisher>XIJZ Uitgeverij</s:Publisher>
<s:Title>XIJZ Home page </s:Title>
<s:Date>2000-11-06T20:17+01:00</s:Date>
</rdf:Description>
</rdf:RDF>
(of: s:Date=“2000-11-06T20:17+01:00”/>)
30 november 2000 Standaarden en digitale archivering 12
Standaarden voor opsporen
§Z39.50 en verwanten
§ISO 10162 en 10163 Search and retrieve inZ39.50
§ISO/IEC 10166 Document Filing andRetrieval
§ISO 23950
30 november 2000 Standaarden en digitale archivering 13
Document repositories: ODMA
DocumentManagementServer Applicaiton
ODMA
ODMA
30 november 2000 Standaarden en digitale archivering 14
Document repositories: DMA
Vendor A Vendor B Vendor C Vendor D
DMADMADMA DMA
DMAWeb-basedClient
Web Server
30 november 2000 Standaarden en digitale archivering 15
Document repositories: WebDAV
Hoe kunnen OAIS, XML, Dublin core, ... ofandere standaarden worden samengesmeedtot ‘bouwstenen’ voor digitale archivering?
Dat is een verdere onderzoeksvraag
30 november 2000 Standaarden en digitale archivering 17
Een bruikbare standaardWordt alom veel gebruikt
Is er een kritische massa?
Sluit aan op een behoefte (nood).ALS.geen probleem.DAN.niet standaardiseren
Zal ook morgen nog nodig zijnOver 10, 30, 100 jaar
30 november 2000 Standaarden en digitale archivering 18
ConclusieGebruik van standaarden kan nuttig zijn
Voor een argwaner zijn er geschikte standaardenl Maak er gepast gebruik van
l Zegt het voort, zegt het voort
Duurzaamheid van standaarden behoeft denkenaan duurzaamheid
Bouwstenen vormen uit verschillende typenstandaarden
Top Related