12 zaterdag26 januari 2019

Het succes van de Japanseopruimgoeroe Marie Kondodringt stilaan door tot in deVlaamse huishoudens. Ookbij ons scheiden tientallenopruimcoaches elke dag hetkaf van het koren in huizenpropvol potten, speelgoedof boeken — tot dat zelfs levens verandert.

• CELIEN MOORS •

van je spullen weg enje wordt gelukkiger»

«Smijt

e zijn vast herken-baar, de excuses overdat ene potje onder-aan de kast, waarvanu gewoonweg geenafscheid kan nemen —«Ooit zal ik het weleensnodig hebben, hé? Dekinderen kunnen ertoch mee spelen? Ikkreeg het van bomma!»— om het vervolgensweer in de kast te kegelen.Wel, als dat potje geen ge-voel van vreugde oproept,

heeft het volgensMarie Kondo ookgeen functie in uwhuishouden en dusook niet in uw le-

ven. Van haar piepstemmetje en plechti-ge houding kan je een beetje onpasselijkworden, maar kom: de Netflix-serie ‘Tidying Up’, waarin de Japanse bij Ame-rikaanse gezinnen over de vloer komt,slaat aan. Na een aantal boeken over hoewe ons huishouden, en dus ook onshoofd, zo opgeruimd mogelijk kunnenhouden, maakt ze koppels en gezinnenin het echte leven wegwijs in stapels kle-dij, volle kasten, speelgoed, tijdschriftenen boeken. Uitgangspunt van die ‘Kon-Mari-methode’: laat alle (alle!) stukkenvan een bepaalde soort — kledij, boeken,of paperassen — door je handen glijden,en bepaal of het je blij maakt. Zo niet,schenk of gooi je het maar beter weg.Ook haar vouw- en opbergmethodes vansokken, ondergoed, handdoeken en T-shirts zouden plaats besparen en rustbrengen. Op termijn zou je zo niet enkelde waarde van je spullen afwegen, maarook die van grote beslissingen in het leven. Dat kan tellen.

De twijfeldoosMarie Kondo heeft intussen zoveel aan-hangers dat er in Amerika en Groot-Brit-tannië opleidingen bestaan om in haarvoetsporen te treden. Dat kan ook dich-terbij: Vlaanderen telt een 50-tal op-ruimcoaches die een opleiding volgdenin Nederland of in het avondonderwijs,of in de leer gingen bij een andere op-ruimcoach. Het beroep is pas sinds eenjaar of drie in zwang, en nu Marie Kondoook hier steeds bekender wordt, voelenze dat hier in hun beurs. «Intussen krijgik vijf aanvragen per dag, terwijl ik door-gaans met negen klanten werk», verteltAnnelies Mentink, opruimcoach sinds2016 en intussen ook zaakvoerder vanhaar eigen academie. «En dus schuivenmijn afspraken steeds op.» Vier keer perjaar organiseert ze een opleiding voormaximaal zes aspirant-coaches. Ook diesessies zitten steevast vol. Leren oprui-men moeten ze daar niet meer doen, datkunnen de dames wel. «Wel leer ik henomgaan met klanten. We komen niet zomaar een kast of zolder opruimen, wewillen gewoontes aankweken. Veelklanten willen een plaatje uit een interi-eurboekje. Maar in een huishouden metkleine kinderen is dat niet erg haalbaar.Dus polsen we bij een eerste intake -

gesprek: hoe is het zover gekomen? Watwil je bereiken? Meer ruimte? Meer tijd?En wat moeten we daarvoor doen?» Samen met de klant pakken ze een speci-fiek hoekje, één ruimte, of een volledighuis aan — in tegenstelling tot de ‘soor-ten’ die Kondo aanpakt. Meestal gebeurtdat met drie dozen: ‘te houden’, ‘te geef’en ‘weg te gooien’. Soms komt daar ooknog een twijfeldoos bij. Behoort nog tothun takenpakket: administratieverompslomp ordenen, of mappen opmaken voor de nalatenschap.

In de gloriaDat opruimen zo hip is, hoeft niet te ver-bazen, zo klinkt het overal. «We hebbengewoonweg veel te veel spullen en blij-ven maar kopen, kopen, kopen. Stilaanworden we ons daar wel bewust van,maar we blijven kasten opvullen, tot hetproblematisch wordt.» «Zelfs AlbertHeijn maakt er reclame voor», verteltcoach Cindy Van den Bergh. «Hamste-ren!» Spullen hebben is meer dan oké,maar wat is dan rommel? Alles wat geenvaste plaats heeft, of gewoonweg onbe-langrijk is — volgens opruimcoach EllenRymen gebruiken we 80% van de spullenin huis amper of gewoonweg nooit. «Hetis blijkbaar veel gemakkelijker om onge-bruikte spullen of foute cadeaus in do-

zen op zolder of het berghok te steken,dan ze weg te doen», aldus Tessy Trou-bleyn, die bij de mensen thuis volgens deKonMari-methode opruimt. Mentinknuanceert. «Heel wat mensen kunnendaar natuurlijk mee leven. Maar vaakzorgt het voor stress en onrust, en kan jeer de vinger niet opleggen waarom je on-rustig bent. Ken je ‘den draad’ van ‘In degloria’? Elk spulletje in huis heeft eenvaste plaats nodig — verhuis je de schaarvan de keuken naar de eettafel naar debadkamer, gaat die draad mee en geraakje erin verstrikt. En plots komt het besefdat onze dag alleen maar uit opruimenbestaat. De rommel veroorzaakt ruzies.En vooral veel frustraties. Dan wordenwij ingeschakeld. Daarom raden we aante beginnen met de kast of ruimte die hetmeeste frustratie veroorzaakt.» De ge-volgen kunnen ook erger zijn, meentcoach Anja Coppens. «Eén van mijn klan-ten is al jaren koopverslaafd, en haarnieuwbouwwoning staat volgestouwdmet onuitgepakte dozen en spullen dieze nooit eerder gebruikte. Ze durft geenvrienden meer uit te nodigen en wil navier jaar een nieuwe relatie. Maar eenpotentiële partner zou ze thuis nooitbinnenlaten.»Ook bij hoarders— koopverslaafden enmensen met verzamelwoede — komen

de coaches over de vloer, al wordt in datgeval meestal een psychotherapeut in-geschakeld. Veel vaker gaat het omdoodgewone gezinnen, die zich een wegmoeten banen tussen het opgestapeldespeelgoed en de boeken, of zestigers enzeventigers die na het pensioen balastuit het verleden overboord willen gooi-en. Ook langdurig zieken en mensen meteen burn-out, die het huishouden vroe-ger wel konden bolwerken, moetensoms weer op weg geholpen worden. Degrootste valkuil als iemand zélf een po-ging onderneemt: beginnen in de keu-ken, met een potje in de hand verhuizennaar de badkamer, en tussenin allesoverhoop gooien. «Baken je ruimte én jetijd af — zet een wekker. Leg spullen diein een andere kamer horen apart, en doeer later een toer door het huis mee.»Dat een overdaad aan spullen frustratiesopwekt, besefte onlangs ook Marie (65).In haar kelder staat best wel wat on-schuldige rommel — oud servies, een tik-je te veel droge voeding — maar aan éénhoekje begon ze een hekel te krijgen: het‘pottekesrek’. Ze gokt dat ze in 20 jaartijd meer dan 200 lege plastieken choco-potten, botervlootjes, mascarpone- enPlanta-potten verzamelde. Ze schakeldeEllen Rymen in, die het aantal veel hogerschat. «Ze zijn zo handig», legt Marie uit.‘Ik heb een moestuin en maak veel soep.

Vroeger konden de kinderen ermeeknutselen, nu geef ik ze mee naar huismet restjes. Ik heb er nooit afscheid vankunnen nemen. Maar het rek staat in deweg. En ik kan ze niet eeuwig bijhouden,hé. Later zitten mijn kinderen ermee.»Samen met Ellen sprak ze af: per soortwordt één rek gevuld, de rest mag weg.In het geval van de potjes kan dat in eenpaar uur, in het geval van volledige in-boedels duren opruim sessies weken ofzelfs maanden. «Emotioneel is dat uit-puttend», vertelt Anja Coppens. «Stukper stuk moeten klanten afscheid ne-men van een aantal spullen. Bij die enevrouw kan ik geen volledige week gaanopruimen: dat kan ze niet aan.» «Oprui-men is beslissingen nemen», zegt Rymen. «Als zelfs potjes emoties kunnenlosmaken, wat moet het zijn voor een in-boedel met emotionele waarde? Danraad ik aan een selectie te maken offoto’s om de herinneringen te bewaren.»Wanneer Marie in het midden van desessie probeert te foetelen — «Dit dozekesluit zo goed! En het heeft toch een scho-ne kleur?» — is Ellen realistisch: «De be-slissing ligt steeds bij de klant. Als je ziethoeveel pottekes er al zijn weggedaan enje weet dat Marie veel soep en groentesinvriest, vind ik dit al een hele prestatie.Ze doet dat heel goed.» Na drie volle vuil-niszakken, voelt Marie zich al een pakbeter. «Wat een ontlading.»

60 euro per uurAl dat ontspullen haalt al eens een leven— figuurlijk, dan — overhoop: de coacheszien mensen plots knopen doorhakkenin hun job, of een pijnlijke periode zon-der contact met de kinderen afsluitendoor oude foto’s weg te gooien. «Eénklant verbeterde zelfs haar relatie», aldus Troubleyn. «Ooit sprak ze met haarechtgenoot af elk een gelijk deel van hetschoenenrek te gebruiken, maar hetbleek dat ze meer plaats nodig had. Naeen goed gesprek, beseften ze dat niet alles zo vast hoéft te staan.»Kleine kanttekening: naast de 50 eurovoor het intakegesprek, kost een sessieminstens 60 euro per uur. Reken maaruit. Troubleyn: «Dat is een investering.Maar wel eentje in engagement, in rust.Van het bedrag dat we aan miskopen ge-ven, val je toch achterover? Sommigenzijn creatief. Er is al speelgoed onlineverkocht om mij met de opbrengst te be-talen.» Ook voor Mentink is het een oudzeer. «Ik probeer al jaren goedkoperesessies door te duwen bij de mutualitei-ten. Er zijn zoveel gezinnen waar de leef-situatie ongezond is. Maar er is geen geldvoor. Ik hoop dat deze mensen onzediensten ooit kunnen betalen dankzijexterne budgetten van de overheid.»

VEEL KLANTEN WILLENEEN PLAATJE ZOALS IN EEN INTERIEURBOEKJE,MAAR MET KINDERENGAAT DAT NIET. DUSPOLSEN WE: HOE IS HETZOVER KUNNEN KOMEN?WAT WIL JE BEREIKEN?

ANNELIES MENTINK

OPRUIMCOACHES MAKENSCHOON SCHIP IN VLAAMSEHUISHOUDENS ÉN HOOFDEN

Ellen Rymen houdt grote kuis bijeen klant. «Zelfs een doosje weggooien, kan moeilijk zijn.»

Annelies Mentinkleidt intussen zelfcoaches op inhaar academie.Ze kan de vraagniet bijhouden. Foto’s PN