Download - Schamper 305

Transcript
Page 1: Schamper 305

in h o u d Minder speling op deijverig $ P e I I l n O 7als we zijn... 1 ^

P r o fe s s o r T a e ld e m a n , p ro fe s s o r N e d e r la n d s e T a a lk u n d e a a n

o n z e R U G , p u z z e l t m e t z e v e n a n d e r e ta a le k s p e r te n a a n e e n

n ie u w e spe llin g . O n d an ks z ijn o p g e le g d e zw ijg p lic h t w ou h ij toch

z i jn e ig e n m e n in g k w i j t o v e r h e t w e l e n w e e v a n z o ’n

s p e ll in g s v e r a n d e r in g .

W aarsch ijn lijk is d it de eerste m aa l

d a t u en w ij een 16-paginas-dikke

S cham per in onze p o llen krijgen.

Een inhoudsopgave lee k ons dan

ook onontbeerlijk. Vandaar...

Binnenin:

Loesje (pag ina 2)

Franse spelling (pagina 2)

S tudent a id (pagina 3)

De Buurt (pag ina 4)

In terview H ugo C laus (pagina 5)

C laus en Sa in t A m our (pagina 6)

B ib lio teek FP P W (pagina 7)

Feestw eek V E K (pag ina 7)

R oem enië (pagina 7)

Europese PR (pag ina 7)

H om okatern deel 2 (pag ina 8)

T ijdschrift Pol & Sok (pag ina 10)

Basta (pagina 11)

F ietsakties (pag ina 12)

Venem a (pag ina 12)

Terspoors (pag ina 12)

Kalender (pagina 13)

Zoekertjes (pagina 13)

A nus Mundi (pagina 14)

O V -kaart (pagina 15)

Film (pag ina 16)

En uiteraard de obligate kolofon, hét recht op antwoord, en nog een pak meer...

\ de redaktie

S cham per: De spe lling w ord t d u s in e e n n ie u w k le e d je

g e s to k e n . H o e ‘h ip ’ z ie t d a t

n ie u w e k le e d je e ru it?

H e t is zo d a t w e in d e rd a a d

o n g e v e e r k la a r z ijn m e t n ie u w e

sp e llin g svo o rs te lle n . H oe ‘h ip ’ d ie

daar nu uitzien, m ag ik e igen lijk n iet

ve rk lappen. M et deze zin zou het

in terview m eteen opgedoekt kunnen

w orden, om dat w e een zw ijgp lich t

opgelegd gekregen hebben. W e

hebben im m ers een les getrokken uit

het nabije verleden, nam elijk de

spelling W esse linckx uit de ja ren ’60.

Toen zijn d ie voorste llen - d ie nogal

radikaal w aren - voortijd ig u itge lekt

en o.a. M are G alle heeft d aa r een

e ch te h e tse rond o n tk e te n d . De

toenm alige be le idsm ensen hebben

a lles d iep in de koe lkast gestop t opdat

het er noo it m eer zou u itkom en ' Om

da t n ie t tegen te kom en, hebben we

nu een soort zw ijgp licht. Ik ga die

natuurlijk n iet doorbreken , m aar ik

kan wel h ie r en daar m ijn persoon-lijke m ening zeggen, m et andere

w oorden , hoe ik de spelling graag

zou zien veranderen .

S c h am p e r: U h eb t d u s tw ee

le s s e n g e t r o k k e n u it h e t

v e r le d e n ; n ie t te r a d ik a a l v e r a n d e r e n e n n ie ts o p h e t

v o o r h a n d v e r k la p p e n . Is d it

la a ts te n ie t o n d e m o k r a t ie s ?

A lles geb eu rt im m ers boven de

h o fd e n v a n d e b e v o lk in g d ie

die spelling dan toch o o k m oet g e b ru ik e n .

Ja en neen. Kijk. O m dat iem and

een taa l g eb ru ik t is hij nog geen

taalekspert. O m da t ik m et de auto rij

w e e t ik o o k n ie t a lle s a f va n

a u to m e ch a n ie k . W illem E lssch o t

w a s o o k s te rk g e k a n t te g e n de

spe llingsve randering van ’54, m aar

een taa lv irtuoos m aakt je nog geen

ta a le k s p e r t . Ie d e re e n v a n de

s p e ll in g s k o m m is s ie is to c h w e l

pro fessionee l m et taa l bezig en ik

denk da t zo een kom m issie de kans

m oet krijgen om in het eerste stadium

rustig te w erken aan a lternatieven.

A an deze spe llingskom m iss ie ging

wel een soort w erkgroep voora f die

een e n q u ê te g e d a a n h eb b e n bij

ve rsche idene lagen van de bevolking.

B innen de paden d ie toen u itg e -

stippe ld w erden hebben w ij gew erkt.

Dus, zo ve r van de bevo lk ing hebben

w e niet gew erkt. Echt revo lu tionaire

d in g e n w a re n d a a rd o o r o o k a l

u itges lo ten .

In een tw eede fase zou je natuurlijk

een soort vo lksraadp leg ing kunnen

houden om de spe llingsvoorste llen

te toe tsen aan hun du ide lijkhe id en

o n tva nke lijkh e id ; je m ag dan een

pracht van een sis teem ontw orpen

hebben, a ls het n iet ope ra tionee l b lijkt

te zijn kan je het w eggoo ien , m aar ik

heb he t al g ezegd : een n ie uw e

spelling ligt zo vrese lijk gevoelig dat

em otione le non -argum enten de zaak

w ee r zouden afvoeren.

S c h a m p e r: A ls d e z a a k zo

gevoelig ligt, m oet een spelling

d an e ig e n lijk w e l v e ra n d e re n ?

Een sp e llin g sve ra n d e rin g ve rg t

inderdaad veel tijd èn geld en vele

m e n sen z ijn e rva n o v e rtu ig d da t

s p e llin g n ie t al te ve e l tijd m ag

opslorpen. Ik ben het daa rm ee eens;

spelling is een relatie f onbe langrijk

begrip in een taals is teem . Ik bedoel,

onbe langrijk in die zin dat het n iet

van het s is teem ze lf deel u itm aakt.

H et is s lech ts een m iddel om taal te

veru itw end igen en een geschreven

vorm te geven.

W at ech te r ook die voora fgaande

enquê te bleek, w as dat de m eeste

m ensen onze spelling op een aantal

punten te m oeilijk vonden. Vooral de

fa m e uze dub be lsp e lling en bij de

b a s ta a rd w o o rd e n h in g h e n w e l

dege lijk de keel uit. H et b leek ook uit

de enquete dat m en voor som m ige

ve rnederlands ingen van leenw oor-

den w as. En daar gaa t het voornam e-

lijk om in de n ie u w e s p e ll in g s -

kom m issie ; ve rnederlands ing van de

bastaardw oorden en het aanpassen

van de spelling aan de u itspraak. Het

ekstrem e voorbee ld van odeklon je

(eau de co logne) kent u wel...

S c h a m p e r: In d e v e r n e d e r -la n d s in g v a n le e n w o o r d e n

w o r d t e r e e n o n d e r s c h e id

g e m a a k t tu s s e n d u id e l i jk e

b u ite n la n d s e w o o rd e n d ie

in v e ra n d e rd b li jv e n en re e d s

in g e b u rg e rd e le e n w o o rd e n d ie

d a n w e l e e n v e r n e d e r la n d s t

tin tje krijgen. O p grond w aarvan

m aakt u d it o n d e rs c h e id ?

Er is inderdaad een p robleem in

het e tiketeren van ‘v reem dhe id ’, het

is im m ers gradueel versch illend. In

’54 heeft m en schoorvoetend een

paar w oorden venederlandst. Toen

hee ft m en be roep gedaan op de

onbru ikbare fak to r ‘frekw en tie ’. W at

b e te ken t in hem e lsna am ‘v e e lg e -

b ru ik te w o o rd e n ’? Z o h e e ft m en

b ijvo o rb e e ld c ig a a r v e ra n d e rt in

sigaar. O m dat ze zo veel s igaren

roken in Nederland ... ? C itroen b leef

dan w ee r c itroen om dat het w oord

‘m inder va ak ’ gebru ik t werd. M aar

dat s laa t toch nergens op? Hoe kan

een taa lgeb ru ike r houvast hebben

aan zu lke voorschriften?

Je m oet bij de n ieuw e spe llings-

rege ls p roberen aan te s lu iten bij

intuïties van de gew one taalgebru iker.

En dat hebben wij dan ook gepro -

beerd; op grond van in tuïties te w erk

te gaan.

vervolg op pagina 10 (ja, tien)

(advertentie)

HOGER ONDERW IJS IS VO O R N IE M A N D M A K K E L U K

STUDIDACV E R H O O G U W S L A A G K A N S E N :

I A A T U INDIVIDUEEL B E G E L E I D E N

D O O R ERVAREN D O C E N T E N

S in t P ie te r s p le in 4 4 — G e n t

T e l . 0 9 1 / 2 0 1 5 6 2

Page 2: Schamper 305

la “nouvelle” orthographe

vervolg taalkwestie op pagina tien

In ju n i ’90 h ee ft een w erkgroep van de C o nse il S u p erieu r de la

L a n g u e F ra n ç a is e e en ra p p o rt u itg e b ra c h t m e t a a n b e v e lin g e n en

w ijz in g e n a a n h e t h u id ig e F rans . D e F ra n s e re g e rin g k e u rd e de

v o o r s te l le n g o e d . H ie r m e e w o rd t d e o u d e s p e l l in g n o g n ie t

o v e rb o o rd g eg o o id , m a a r w erden de in k o n s ek w e n s ie s a an g ep akt. O o k z a l m e n z ic h r ic h te n n a a r e e n b e te r g e b r u ik v a n d e

s p e llin g s r e g e ls .

w ijz ig in g en

A lvorens een overz ich t te geven

van de ve randeringen , w ilde ik nog

zeggen dat de oude vorm en geldig

blijven en dat er w aarsch ijn lijk een

dua lite it in gebru ik zal ontstaan, (cfr.

het naast e lkaar bestaan van onze

oude en voorkeurspelling).

H e tve rb ind ing ss tree p jeva ltinve le

geva llen weg, doo r het dan ig gebru ik

a ls een geheel bv. tire -bouchon w ord t

t ire b o u c h o n ,... O o k a lle s a m e n -

ste llingen m et entre, contre, extra,

in tra, supra, in fra w orden sa m e n -

gevoegd en ze lfs de ‘e ’ bij entre en

contre zul len w egval len . H et v roegere

s ’en tre -a im er w ord t s ’entraim er. En-

kel de w oorden w aarb ij het w oord

zou verkeerd w orden u itgesproken,

b lijven behouden (extra -u té rin ).

O ok is het konsekw en t geb ru ik

van he t ve rb in d in gs tre ep je bij het

vo lu it sch rijven van ge ta llen vo o r-

gelegd. M et a ls gevo lg dat er tussen

e lk w oord een streep je geschreven

wordt, vingt-et-un i.p.v. v ing t e t un.

H et accen t op de e w ord t konse -

kw ent gebru ikt. D it w il zeggen dat

w an ne e r m en [e] u itspreekt m en é

schrijft, w anneer m en [ ei ] u itspreekt,

m en è schrijft. R èg lem en t i.p.v. rég le -

m e n t en je céde ra i i.p.v. je céderai.

H et accen t c ircon flexe op de i

en de u zal in de m eeste geva llen

verva llen zoda t nu m u,p lu ,a o û t zal

w orden g esch reven in p laa ts van

m û, plû, a o û t , . . . . N och tans b lijft het

LoesjeEn nu ook weer in Gent.

W itte a ffiches, zw a rte le tte rs en een han d teken in g . Loesje . W ie

is L o e s je ? A ls u g r o o tm o e d e r b e n t e n w a rm e h e r in n e r in g e n

k o e s te rt a an d e b ev rijd in g s fee s ten van z o m e r ’4 5 b e g in t u n u te

neuriën . In d e rd aa d een oude h it van d e R am blers . M a a r d a a r g aa t h e t n u n ie t om .

H et voordeel van een w itte a ffiche

m e t z w a r te le t te rs is de g ro te

leesbaarhe id. Zelfs w ie de beg inselen

van het lezen m aar m atig beheerst,

kan e r z ich geen buil aan va llen. De

a ffiches van Loesje ontroeren, geven

te denken o f am uzeren. En zo hoort

het ook.

Loesje besch ikt o ve r een u itge-

strekte reeks vrienden en vriend innen

om h aa rte helpen. Teksten verzinnen,

teksten lay-outen, boekjes schrijven,

a ffiches p lakken. Noem m aar op, de

vriendenkring van Loesje s taa t voo r

niets.

W ie per abu is in hom e Fabiola

w oon t en dan ook nog regelm atig in

de keuken komt, heeft (ook eens)

een kleine voorsprong. D aar zijn de

keukens resen te lijkvo l Loesje -poëzie

gehangen. De w ere ld versieren, de

saa ihe id om singelen, de vergrijz ing

inkleuren, de harten veroveren , de

toekom st bestorm en, en van alles,

w a t al n ie t meer. D at is de bedoeling

van Loesje. En daar w il ze jou hulp

bij. D ie keukens w achten ...

O verigens is Loesje niet he lem aal

n ieuw in Gent. O p 25 m aart 1986

sp rak de bekende Jan H oet zijn lof

uit over Loesje. Let wel dat w as ruim

v o o r K asse i en m e g a te n to o n s te l-

lingen en b lablabla. G oed, toen dus.

“Je h o o rt de m aa tschapp ij te p akken

m e t h a a r e igen m edia, de kom m u-

nika tie van de ku ns te na a r g a a t dan

o ok direkter. M ensen k ijken e e rde r

n a a r e e n a ff ic h e d a n n a a r e e n

kuns tw e rk .” en even ve rder:” D a f de

je u g d z ich op deze m a n ie r m an i-

fes teert d a t is een bew ijs van hoe rijk

de m ens is, en hoe d iep de krea tiv ite it

zit. H e t is een bew ijs van een leve nd

bestaan , ze lfs in een w e re ld van

v e rd ru k k in g ... o n g e lo fe li jk ." F ijn ,

dankuw el m eneer Hoet, ook nam ens

Loesje trouw ens.

O verigens hoe ft u geen gevierd

te n too ns te llin gs in rich te r te zijn om

Loesje -a ffiches te kunnen m aken. In

N ederland gee ft de ve ren ig ing rond

Loesje jaa rlijks ve le w orkshops. Voor

g eva ngenen , m ilis iens, s tuden ten ,

scholieren, huisvrouw en, kortom voor

iedereen.

In N ederland heeft Loesje ong e -

veer zeshonderd leden d ie m aande-

lijks v ie rdu izend a ffiches ophangen.

A lso f dat nog n ie t genoeg is, zijn er

o o k nog le g io -b e d r ijv e n d ie e lke

m aandag een Loesje -a ffiche toege- fakst krijgen.

S inds de val van de B erlijnse m uur

m aakt Loesje e rnst m et de ve rovering

van Europa en de rest van de w ereld .

In S loven ië en Z w eden bestaan al

au tonom e Loesje-clubs. A fde lingen

in de rest van Europa steunen nog

w a t m ee r op het Loes je -sen trum ,

een fraai oud herenhu is in A rnhem ,

N ederland .

In G ent k iem t het Loesje -bestaan

ondertussen rustig verder. Er zijn al

m eer a fde lingen van Loesje -vrienden

in Be lg ië d ie e igen teksten m aken en

hun stad vers ieren. W ie in G ent m ee

wil doen, kom t m aar op d insdag 16

februari naar het aktie lokaa l in de

Brug (eerste ve rd iep ing) om 20 .30 u.

Tot dan!.

F rank

aksen t op de tw ijfe lgeva llen zoa ls

cro ire en croître, m u r en m û r enz...

H et trem a zal vana f nu op de

klinker geze t w orden d ie u itgesproken

w ordt. Deze w ijz ig ing ze t het v roegere

v e rke e rd e g e b ru ik van het trem a

recht. Dus ve randeren de w oorden

aiguë, am biguïté , contiguë naar aig-

üe, am b igü ité en contigüe.

O ok w ordt het geb ru ik vergroot.

N am elijk zal m en a lle kom binaties

van -gu- en -gue- voorz ien van een

trem a: a rg u e r w ord t argüer.

H et m eervoud van de s am en -g e s te ld e z e lfs ta n d ig e n a a m -w o o rd en zal w e llich t een van de

m oe ilijkste zaken zijn om goed te

veranderen , aangezien er een aantal

com b ina ties zijn d ie andere regels

h e b b e n . Z o z u lle n de v o rm e n

w erkw oord + ze lfs tand ig naam w oord

zoa ls garde -boue in het m eervoud

een s aan het e ind krijgen dus garde-

boues. D eze regel ve randert ook de

w oorden d ie in het enke lvoud toch

een m eervoudsvorm hebben zoals

com pte-gou ttes. Dit w ord t dan konse-

kw ent com p te -gou tte in het enke l-

voud en com pte-gou ttes in het m eer-

voud.

CHEZGOS!bezoekkuren

E n k e le d a g e n g e le d e n k r e -g en we een G O S -berich t b innen

o v e r de m o g elijkh e id o m ie m an d

te schrijven van je e igen leeftijd .

Ben je w arm ge lopen hiervoor, dan

sch rijf je bete r een kort briefje (in het

Engels o f R ussies). Tevens ste llen

ze de m ogelijkhe id om een prachtre is

te m aken doorheen de ‘gouden ring

van Rusland.

Dus geïn te resseerden onder ons schrijven n a a r :

R ossia 115541 M oskva

UI. Sevanskaja, dom 6Sko la N 501

A d m in is tra tjia

G. O. S.

o f op z ’n R ussies :

POCCM9 >H55VI y MOCKBAyJl. ceeaHCKaa, 6uJk o j i3 n 501

AflMUHI/ICTpayWfl

te le foon :

H O P E L IJ K G A A T H E T

V O L G E N D E B O E K

V A N R U S H D IE O V E R

H E T C H R IS T E N D O M

(095) 322-15-11

W IF

KolofonS ch am p er is het offis ië le, ongebonden en p lura listies studentenb lad van

de U nivers ite it G ent. De redaktie bestaat u it vrijw illigers en kom t elke d insdag

sam en om 1 9u 00 in s tu d e n te n h u is De B rug (op het g e lijkv lo e rs ), St.

P ie te rsn ieuw straa t 45. S cham per is te le fon ies rechtstreeks te bere iken op

n um m er 091 /64 .70 .87 of v ia het sekre ta riaa t van het s tuden tenhu is op

num m er 091 /64 .70 .85 (André Van De Velde).

L e ze rsb rie ven z ijn w e lkom , n aa m loo s is p ru llenm and . V e rm e ld ook

stud ie rich ting en ja a r (ind ien van toepassing). O p g rond ig g e m o tive e rd ve rzoek

la ten w ij u w n aam weg.. Lezersbrieven d ienen betrekking te hebben op de

s tudentenprob lem atiek en de RUG in het a lgem een of a rtike ls in S cham per

in het b ijzonder. De redaktie behoudt ten a llen tijde het recht om ingezonden

stukken ve rko rt w ee r te geven, o f om techn iese redenen niet te plaatsen.

O nze bus is te v inden op het gelijkvloers; ook zoekertjes kan u er in kwijt.

S cham per 305 - 13 februari 1993

H oofdredakteur : Tobias De P essem ier

E indredaktie : C hriste l S ta lpaert, W im O oste rlinck

Redactie: O liv ie r B loeyaert, Boris C ruyssaert, S teven De Bock, Kris De

Jaegher, S am son De Pessem ier, F rank H ilb rands, D irk Jacobs, P e te r M aes,

Eric M ie lants, W im O oste rlinck, Jü rgen Pieters, Francis Puype, W im Reygaert,

D ie ter R oelstraete, C hriste l S ta lpaert, N ico Vandenabeele, F réderic W ille B oekhoud ing : Ilse Steen

A g en d a : N ico V andenabeele

In fras tru k tu re le hu lp : S tan '103' M erleve lde

Lay o u t : D irk Jacobs, Tobias De P essem ier

Foto's: Tobias De Pessem ier, F rancis P uype

Public ite it : K risto f W aelkens (056/60.23 .20.)

V e ra n tw o o rd e lijk U itg e v e rTim De C ock

K e iga tstraa t 6

9910 Ursel

D rukkerij : G off, P ijndersstraat, G ent

O plage : 5000 exem plaren, gra tis verspre id in a lle faculte iten, resto ’s en hom es van de R U G ent

D istribu tie : Yves ‘ doc to randus ’ De Buck

Page 3: Schamper 305

flora en fauna naar de maanmaan tijdelijk in de aula

D e v ierde te n to o n s te llin g b in n e n d e re ek s “T u ss en K u n s t en

K en n is”, n a a r aan le id in g van d e v iering 175 ja a r U n ive rs ite it G en t (nog stééds), b re n g t h e t m u zeum voor D ierkunde en h e t H erbarium

in h e t voetlicht. D e ekspo zitie lo o p t van 15 feb ru a ri to t 19 m aart. D e ro d e d ra a d van d e te n to o n s te llin g is d e a a n d a c h t v o o r d e

v erk o m m e rin g van d e n a tu u r in o n ze w ere ld .

\

V o o r h e t v a k “w e rk e lijk h e id s -

onderrich t” in de lagere school of de

lessen b io lo g ie in het s e k u n d a ir

hebben w e a llem aal wel eens een

h e rb a r iu m m o e te n m a k e n . E en

nam iddagje op pad trekken naar het

d ich tst b ijz ijnde stukje groen en van

ten m inste tien ve rsch illende bom en

bladeren gaan verzam elen , om ze

dan in het te le foonboek of een d ik

w oordenboek te laten drogen.

herbarium

G edroogd en in boeken o f op losse

b la d e n s te v ig p a p ie r o p g e p la k t

p lantenm ateriaa l w ordt al sinds de

renaissanse gebru ik t bij de stud ie

van de versche idenhe id van planten.

De s is te m a tis c h e s tu d ie va n de

b iodiversite it s teun t im m ers in grote

mate op verzam e lingen van p lanten

- en d ieren - d ie door versch illende

generaties b ijeengezoch t w orden en

a ls databanken fungeren.

D eze inventariza tie is nog lang

niet af. Nog steeds w orden n ieuw e

s o o rte n b e s c h re v e n en m o e t er

re fe re n tie m a te r ia a l g e d e p o n e e rd

w orden in een herbarium om kontrole

en verdere studie m ogelijk te m aken.

Door de bew aring van tipem ateriaa l

kan nagegaan w orden of de eerste

b e s c h r i jv in g e n g e e n fo u te n o f

onvo lled igheden vertoonden.

H et herbarium van de RUG, bezit

e e n a a n ta l “ t ip e - s p e s im e n s ” -

m ateriaa l dat d iende vo o r de eerste

ka te g o ris e r in g e n - d ie van g ro o t

(h istories) w e tenschappe lijk belang

zijn. O p de ekspozitie zu llen vo o r-

bee lden te zien zijn uit de ve rza m e -

lingen van J. Van L inden en J. Van de

B rande.

H et h e rb a riu m o m v a t o o k he t

bew aren van s tu d ie m a te ria a l, da t

geb ru ik t w erd voo r het schrijven van

overz ich tsw erken van p lanten in een

bepaald geb ied. U it deze w erken en

het herbarium zelf b lijk t al snel dat er

o p é é n e e u w t i jd e e n d a n ig e

verarm ing aan p lantensoorten in onze

kontreien opgetreden is. Een feno -

m een dat zich ove rigens o ve r de

hele w ereld m an ifesteert en op dit

m om ent katastro fa le a fm etingen aan

het krijgen is.

Bij het bekijken van de studie van

de gebroeders Kickx uit 1867, w aarin

de lagere p lanten (w ieren, m ossen,

z w a m m e n , v a re n s ) b e s c h re v e n

w orden, blijkt b ijvoorbee ld duide lijk

da t e r heel w a t soorten in V laanderen

ve rdw enen zijn.

In h e t b e z it v a n h e t G e n ts e

he rba rium zijn b ijzondere stukken

a ls het “K ru idenboek van de abd ij van

D ie le g e n i’, anno 1633 en de co llectie

“ F lore de G a n d ’ u it 1815-1821 van

C harles van H oorebeke.

In het K ru idenboek uit 1633 steken

m e e r d a n 1 00 0 s p e c im e n s v a n

m ed ische en andere nuttige p lanten

(zoa ls ook de aardappel), d ie toen

gekw eekt w erden in de om vangrijke

k lo o s te r tu in . H o e w e l z w a m m e n

om w ille van de huidige b io log ische

in z ich te n n ie t la n g e r a ls p la n te n

b e s c h o u w d w o rd e n , h e rb e rg e n

herbaria ook heel w a t m ico log ische

ve rza m e lin ge n .

De gehele ve rzam eling van het

G entse herbarium bestaat u it250 .000

spesim ens, a fkom stig uit a lle w ere ld -

delen, en is voora l een w erk ins tru -

m e n t v o o r de w e te n s c h a p p e lijk e

beoefen ing van de p lantensis tem a-

tiek. M en wil e r im m ers voo r zorgen

da t a lle p lanten een naam krijgen -

en m aar één naam -, da t ze in z invo lle

k lass ifika ties te rech tkom en en dat

hun versp re id ing en evolu tie bestu -

deerd w orden.

Muzeum voor Dierkunde

N aast deze g reep uit het in teres-

sante herbarium van de RUG, kom t

ook het M useum voor D ie rkunde aan

bod. U it d ie ko llektie zu llen opgeze tte

exem plaren van tw ee u itgestorven

en tien bedre igde d ie rsoorten te zien

zijn. U it A ustra lië krijgen w e tw ee

a ldaa r u itgestorven buide ld ieren te

z ie n : de buide lw o lf en de Tasm aanse

duivel. De laatste bu ide lw o lf w erd in

1933 g e s ig n a le e rd . Van de e ie r-

leggende zoogdieren , d ie s lechts in

O cean ië te v inden zijn, kom en het

V oge lbekd ie r en de M ierenegel aan

bod.

U it M a d a g a s c a r w o rd e n de

halfapen Lem ur en Aye-aye gepre-

zenteerd. Tenslotte kom en ook een

a a n ta l z e ld z a m e v o g e ls in de

expos itie aan bod : de Kiw i, een

kle ine loopvogel u it N ieuw -Zee land,

het Kakapo, een papegaai d ie niet

kan vliegen van hetze lfde eiland, en

de Q uetzal, de nationa le vogel van

G uatem ala . S tuk voo r stuk zijn deze

d ieren ofwel reeds u itgeroeid, ofwel

s te rk bedre igd, door passie f of aktief

toedoen van de mens.

D e tentoonste lling “H e t M useum

voor D ie rkunde en h e t H e rba rium ”

lo o p t van 15 februari to t 19 m aart, in

h e t peristiHum van h e t aulakom pleks,

V oldersstraat 9 te Gent. Toegang is

graties. O pen van m aandag to t en

m e t zaterdag, van 10u to t 17u30.

D IEA(Foto C isse)

Wij schreeuwen om uw aandacht!!Student Aid leert ons het echte Nicaragua kennen.

Van 15 to t 19 feb ruari w o rd t G en t w eer g e v u ld m e t hum an ita ire

id e a le n . S tu d e n t A id , e e n o rg a n iz a t ie d ie in 1 98 6 o n ts to n d en

g e ïn s p ire e rd w erd d o o r d e ze lfo p o ffe rin g van e n e B o b G e ld o f en

d ie z e lfs z ijn n a a m g e v in g h e e ft g e p la g ie e rd , z a l g e d u re n d e é én

w eek p ro b eren de d o o r e x a m e n s to f en b o eken w ijsh e id a fg esto m p te

s tu d e n te n k o p p e n van h u n d o o rg e ze te n b u re a u s to e le n te s le u re n

e n h u n k e n n is v a n e e u w e n g e le d e n g e s to r v e n f i lo z o fe n , e c o n o m ie s e s is te m e n e n fo rm u le s e n w e tte n a lle rh a n d a a n te

vu llen m e t in fo rm a tie o v e r de h u id ig e p ro b le m e n van d e D e rd e

W e re ld .

De prim a ire doe lste llingen van

S tudent A id zijn im m ers het bekend

maken van s tudenten m et de D erde

W ereld en hen sensib iliseren voor

een ech te sa m e n w e rk in g m et de

ekonom isch a rm e, m aa r ku ltu ree l

rijke delen van onze w ere ldbo l. M et

‘echte sam enw erk ing ’ bedoe len ze

niet het storten van tonnen vo edse l-

hulp op de hoofden van u itgehonger-

de v luch te lingen die, op de loop voo r

de ene o f de andere burgeroorlog,

a lles hebben m oeten achte rla ten en

waarb ij het n iet a ltijd du ide lijk is of

men deze m ensen nu wil verp le tte ren

of te eten geven, noch het te proberen

vullen van de bodem loze schu ldenput

door vro lijke inzam e laktieshow s op

te lev is ie w aa r het leed van de D erde

W ereld w ord t herle id to t een deel van

de strijd om de kijksijfers. S tuden t Aid

wil de D erde w ere ld voorste llen als

een kansrijk geb ied dat n ie t vraag t

om aa lm oezen of d ruppe ls op hete

p la ten , m aa r m et e igen m o g e lijk -

heden en kapasite iten. H oew el ze

ervan overtu igd zijn dat er, voorda t er

aan he t bes ta an van een D erde

W e re ld e e n e in d e k a n w o rd e n

gem aakt, strukture le ve randeringen

nodig zijn, zoa ls het hersch ikken van

de sch u ld e n la s t en rech tva a rd ig e

grondsto fprijzen, p roberen zij to t het

zover kom t hun steen tje bij te d ragen

door een kle ine finansië le , m aar toch

voora l m orele, steun te verlenen aan

loka le pro jekten. Ze zoeken steeds

s a m e n w e rk in g m e t b e s ta a n d e

organ iza ties, zoa ls V redese ilanden,

o f partners in de D erde W ere ld zelf,

om dat deze w eten hoe ze het geld

he t n u ttig s t ku nnen b es te de n en

om dat zij m et hun lokale ontw ikkeling

va n u it de basis , de S tu d e n t A id -

idealen het best ve rtegenw oord igen .

Voor S tudent A id beteken t sam en-

w e rk in g im m e rs tw e e r ic h t in g s -

verkeer, waarb ij m en voora l u itgaat

van de m ogelijkheden van de D erde

W ereld zelf.

D it ja a r w o rd t he t w e rk te rre in

N icaragua. Om te bew ijzen da t d it

land m eer is dan één g root slagveld

w a a ro p d o o r A m e rik a g e s te u n d e

K ontra ’s en linkse Sand in is ten hun

n o o it a fla te n d e w e d e rz ijd s e h aa t

u itvechten ( ook al is er nu wel een

re g e r in g o n d e r le id in g v a n e en

‘neu tra le ’ V io le tta C ham orro aan de

m acht) organ iseren zij een in form atie -

avond en vu llen ze hun trad itione le

fu if aan m et L a tijn s -A m e rika a n se

dans. O ok geven ze een boek uit

over on tw ikke lingssam enw erk ing in

het a lgem een.

Sandinista!

Dit ja a r w erk t S tudent A id sam en

m et C O O P IB O , een organ iza tie die

de landbouw in N icaragua stim uleert.

De even tue le w inst zal aan UNAG ,

de p la a ts e li jk e b o e re n v a k b o n d ,

w aa rin zow e l S and in is ten a ls an-

d e rs g e z in d e n z e te le n , g e g e v e n

w orden.

Een korte historiek.

S tudent A id ontstond in 1986 aan

de KU L, w a a r een k le in g ro ep je

g e ë n g a g e e rd e s tu d e n te n , in n a -

vo lg ing van de toen erg populaire

Band Aid en Live Aid, haar m ede-

studenten probeerde w arm te m aken

voor de Derde W ereld-p rob lem atiek.

Een ja a r la te r w e rd d e ze g ro ep

a a n g e v u ld m e t s tu d e n te n u it de

andere univers ite itssteden en in ’88

vond de eerste echt nationa le aktie

p la a ts , m e t a k tiv ite ite n in G en t,

B russel, A ntw erpen, Kortrijk, H asselt

en natuurlijk Leuven.

In de ja ren ’90 en ’91 w as er in

G ent van S tudent A id w ein ig sprake

en de G entse tak van de organ isatie

le e k te n dode opgeschreven , to t vorig

ja a r een tw intig ta l s tudenten de draad

w eer opnam en en de naam Student

A id m et n ieuw e m oed lanceerden.

Na een w eek van lud ieke acties en

in form atie verstrekken over Rwanda,

het strijd toneel van vorig jaar, kon

m e n te v re d e n te ru g b l ik k e n en

hoopvol toe leven naar het N icaragua-

pro jekt van 1993.

S tudent-A id gaa t door van 15 tot

18 februari. Hou de a ffiches in de

gaten!

S teven

Page 4: Schamper 305

DE BUURTin het vaarwater van het Vlaams Blok

D e B u u rt is een G ents s ch o o ltje d a t beg in ja re n ze ve n tig w erd

o p g e s ta r t d o o r e e n a a n ta l o p v o e d k u n d ig e n d ie m e t

o n d e rw ijs v e rn ie u w in g b e z ig w a re n . E r w e rd b e w u s t g e o p te e rd

v o o r d e in p la n tin g in e e n k a n s a rm e b u u rt. O n d e rtu s s e n is d e

B u u rt een su k se s g ew o rd en . E r m o e t ze lfs a l m e t een w a ch tlijs t

van le e r lin g e n g e w e rk t w o rd en , o m d a t ru im te en o p z e t van h e t

s c h o o lt je g e e n g ro o ts c h a lig h e id to e la te n . D a t w e n ie t m e t e en

d o o rd e w e e k s s c h o o lt je te m a k e n h e b e n , s ta a t b u ite n k ijf . D a t

h e b b e n d e V lae m sc h e tra d it ie -b e h o e d e rs van h e t B lo k a lle s z in s

a l g o e d b e g re p e n .

S c h a m p e r v o n d A n n e Van

Q uae them en Ludo M erckx, tw ee

lee rkrachten van de Buurt, op een

o nb e w a a k t m o m e n t in a fspa nn ing

Akdeniz, een Turks res tau ran t vlakb ij

de S leepstraat.

S c h a m p e r : D e B u u r t.W a a ro m ?

A nne : “De keuze van de naam

van de school h ing voor een groot

deel sam en m et onze opvattingen

o v e r o n d e rw ijs . In h e t k la s s ie k e

onderrich t bestaat e r teveel een k loof

tussen de w ereld tu is en de w ereld

op school. W ij p roberen d ie k loof te

overbruggen. Zo kozen w e eksplis ie t

v o o r e en r ijh u is . Van b u ite n u it

b e k e k e n v e rs c h il t h e t g e b o u w

o m z e g g e n s n ie t va n de a n d e re

huizen in de straat. O ok b innenin

w erd gekozen voor een in terieur dat

kw a indeling overeenstem t m et de

indeling van een gew oon huis. Ik

bedoel daarm ee dat w e niet w erken

in k las loka len . E lke lee ftijd sg ro ep

besch ikt over een verd iep ing en e lke

v e rd ie p in g is in g e d e e ld in e e n

keuken, een leefkam er, een ee tkam er

en een on tspann ingsru im te . O nze

le s s e n w o rd e n g e g e v e n in de

lee fkam er w aa r de k inderen sam en

a a n é é n g ro te ta fe l z it te n . W e

proberen een geze llige en huiselijke

sfeer te scheppen door geb ru ik te

m aken van tapijten, zetels, kussens,

p la n te n ,... O p die m an ie r voelen de

k inderen zich tu is op school. A ltans,

dat is toch onze bedoe ling.”

Ludo : “ De naam de Buurt en de

beteken is die e rach te r schu ilt gaat

e ch te r nog ve rd e r dan a lleen de

ove rbrugg ing van de k loo f tussen

tu is en school. De school wil naast

h e t b ijb re n g e n v a n e e n a a n ta l

va a rd igh ed e n o ok a nd e re sos ia le

funkties op zich nem en. In het k lassiek

s is te e m is e e n in te rn e lo g ik a

w e rk z a a m . K in d e re n v a n b e te r

begoede ouders kom en in ‘bete re ’

scholen te rech t en de w ein igen uit

m in d e r b e g o e d e m ilie u s d ie een

pog in g o n d e rn e m e n om in d eze

scholen ‘ca rriè re ’ te m aken, m issen

veela l de door de school im plis ie t

v e ro n d e rs te ld e k w a li te ite n . D e

a a n v a n k e lijk e o n g e lijk h e id w o rd t

h ie rd o o r g e re p ro d u s e e rd o m d a t

onder andere de a rbe idsm arkt h ierop

in s p e e lt en b e p a a ld e k w a lite ite n

hoger inschat dan andere. H et ligt nu

in onze bedoeling, in de m ate van het

m ogelijke, deze log ika te doorbreken.

D aarom kozen w e o ok vo o r een

v o lk s w ijk , e e n a rb e id e rs b u u r t .

A rb e id e rs k in d e re n e rv a re n h e t

k la s s ie k s c h o o ls is te e m o v e r he t

a lgem een a ls een ve rv reem dende

en v re e m d e o m g e v in g . De b uu rt

p robeert deze vervreem d ing tegen

te gaa n en de s ch o o l o o k v o o r

a rbe ide rsk inderen bekend terre in te

m ake n . T eve ns p ro b e re n w e de

tra d itio n e e l “sch o o lz w a k k e ” g ro ep

evenw aard ige kansen te geven om

zich optim aa l te on tw ikke len ” .”

A nne : “De Buurt is een open

huis geïn tegreerd in de w ijk. Iedereen

kan er a ltijd b innen voo r een kop tee

of koffie, om er even m ee te doen in

de k las , te te le fo n e re n , u itle g te

v ra g e n ,... Ze is le tterlijk en figuurlijk

‘om de hoek ’. O p d ie m an ie r gaa t ze

n ie t a lleen dee l u itm aken van de

leefw ereld van de kinderen. O ok de

ouders e rvaren de school a ls een

v e rtro u w d e o m g ev ing . O m d a t w e

ervan u itgaan dat de school geen

ve rvreem dende om geving m ag zijn,

hebben w e gekozen voo r een kleine

schoo l van o n g e ve e r ta ch tig k in -

d e re n . H e t is b e la n g r ijk d a t de

k in d e re n e lk a a r ke n n e n . O p d ie

m a n ie r b lijf je een o v e rz ic h t b e -

h o u d e n . D e k le in s c h a lig h e id is

noodzake lijk om dat op de m an ie r de

strukturen voo r kinderen niet langer

anon iem zijn. Ze krijgen een gezicht.

O p die m an ie r is ook de in tegratie

m o g e lijk va n k in d e re n m e t le e r-

p ro b le m e n o f a n d e re k u ltu re le

a ch te rg ron de n ” .

S ch am p er: De B uurt w il dus

in d e e e r s te p la a ts d e e l u itm aken van de vo lks b u u rt en

n ee m t d e ta a k op z ich om v ia

b u u r tin te g ra t ie d e m a a ts c h a p -pelijke in tegra tie te bevorderen . M aar hoe zit het dan m et ju llie

o n d e rw ijs m e to d e ?

Ludo : “ S um m ier geva t w erk t de

B u u r t m e t p ro je k to n d e rw ijs en

le e fg ro e p e n . ‘P ro je k t ’ m o e t je

k a d e re n b in n e n e e n v o rm v a n

to taa lbenadering van de realite it. Om

iets goed te leren kennen en begrijpen

is het nodig dat je het van zoveel

m ogelijk kanten bekijkt. A lleen door

d e d in g e n v a n u it v e rs c h il le n d e

oogpunten te bekijken, benader je

de essen tie van die d ingen. P ro jekt-

onderw ijs ve rtrek t vanu it een totalite it,

d ie een a lgem ene benam ing krijg t en

w aaraan gaandew eg een invu lling

gegeven w ordt. Essentiee l h ierbij is

d a t b ij h e t b e g in e e n b e p a a ld

probleem geponeerd w ordt en da t de

kinderen er in g roep en ind iv idueel

door konkrete d ingen te doen een

oploss ing voo r zoeken. D it m oet je

n ie t te s ta ties z ien . In n o ve m b e r

s ta rtte n w e b ijv o o rb e e ld m e t de

opgave een fik tie f doss ie r sam en te

ste llen o ve r een bepaald personage.

Tem a ‘lite ra tuu r’ , zo je w il. De tw ee

richtlijnen d ie w e m eegaven w aren

dat de persoon in kw estie de eerste

v luch t over de O seaan gem aakt had

en de eerste w ere ldoorlog nog had

m e e g e m a a k t. Z o e v o lu e e rd e d it

p ro jek t u ite inde lijk naar de o nd e r-

w erpen oorlog en vrede toe, en in

een latere fase naar begrippen als

fas ism e, ras ism e en d iskrim ina tie .

T ens lo tte z ijn w e a ls u its tap een

konsentra tiekam p gaan bezoeken ’.

S c h a m p e r: W a t h o u d e n de

le e fg ro e p e n dan p re c ie s in ?

A n n e : “ De in d e lin g in le e f-

g roepen slu it aan bij het leven buiten

de school. K inderen gaan tu is o f in

hun vrije tijd om m et ouderen en

jongeren . Een lee fg roep bestaat uit

k in d e re n v a n d r ie v e rs c h il le n d e

leeftijden. Zo w erk t de buurt m et drie

le e fg ro e p e n : drie to t zes jaar, zes to t

negen ja a r en negen to t tw aa lf jaar.

O p die m an ie r zit het kind n ie t vast in

een positie van zw akste , sterkste,

s lim ste , kleinste,... m aar a ls a fw is-

se lend jongste , m idde lste en oudste.

D it s tim u lee rt het ze lfvertrouw en. Een

leefgroep laat ook m eer ruim te voo r

het tem po van het kind. W ij hanteren

geen vaste uu rschem a ’s zoda t e lk

kind rustig z ’n w erk kan a fm aken.

H et s is teem im p liseert ook g ro tere

f le k s ib i l i te i t o m d a t je m e t tw e e

v e ra n tw o o rd e lijk b e n t v o o r e e n

leefgroep. E lk kind a fzonderlijk kan

bete r w orden gevo lgd, m et bepaalde

p ro b le e m p je s kan b e te r reke n ing

gehouden w orden,...”

S c h a m p e r: P ro je k to n d e rw ijs

en le e fg ro e p e n h o u d e n in d a t

kinderen een b redere kijk op de

d in g e n k rijg e n , d a t hun k rities

denken bevorderd w ord t en dat n a a s t k o g n it ie v e o o k a n d e re

v a a r d ig h e d e n g e s t im u le e r d

w o rd en , zo a ls v e ra n tw o o rd e lijk -h e id e n s o l id a r i te i t . D a a r to e

d ie n t o o k h et in it ia tie f v an de

G ro e ib o k s ?

A nne : “ De G roe iboks is een

konkree t p rodukt van één van onze

p ro jekten. H et fik tie f doss ie r bracht

o ns op de o nd e rw e rpe n fas ism e ,

rasism e en d iskrim ina tie . Eén van de

kinderen vroeg toen d irek t om daar

een apart pro jekt rond op te s tarten.

Toen ook nog andere k inderen e rop

ing ingen, zijn w e er een p ro jekt rónd

begonnen. D aarnaast w as er vanu it

‘S chool zonder R as ism e ’ de vraag

geste ld om na te denken over een

m odel, een fo rm u le voo r een anti-

ra s is t is c h e s c h o o lw e rk in g in de

basisschool. Voor de lagere school

is de g roe iboks dan ook het eerste

in itia tie f da t rond d it onderw erp in

een konkree t konsept is gegoten. De

g roe iboks is te verge lijken m et een

spons. W il je voch t u it een spons

kunnen kn ijpen , dan is de eerste

ve re is te da t de spons nat is. Hoe

natter de spons, hoe m eer w a te r je

eru it kan knijpen. En een spons kan

je m aar nat m aken door konkrete

aksie. H et voch t in de spons staat

h ie r s im boo l voo r konkrete kenn is

o v e r de b e s ta a n d e d is k r im in a tie ,

rasism e en fas ism e. D eze kenn is

w o rd t n ie t a lle en o pg ed aa n d oo r

d ingen te lezen. D oor jeze lf en je

om geving te bevragen, kom je al snel

to t een in tuïtieve invulling van die

beg rippen . D oo r de boks d oo r te

g even , hopen w e d a t de andere

scho len een b ijd rage leveren to t het

ve rb reden van deze kennis en de

reeds aanw ezige kenn is aan -w enden

om de leerlingen een eerste kijk te

geven op de onderw erpen. W e geven

a ls het w are een spons door die al

vochtig is, vragen aan andere scholen

ze vochtig te houden en in de m ate

van het m ogelijke het w atervo lum e

te ve rg ro ten .”

Ludo : “ M et de g roe iboks is het

onze hoo fdbe trach ting zovee l m o -

gelijk ‘S cho len zonder R as ism e ’ te

z ien ontstaan. W e ste llen vast dat

vriendschap en gelijkhe id d ikw ijls ve r

te zoeken zijn. Ten eerste is e r de

fe ite lijke d isk rim ina tie van m inde r-

heden. D aar kom en nog eens het

g roe iende rasism e en de opkom st

van fas is ties ge ïnsp ireerde g roepen

d ie de haa t en o n g e lijkh e id a a n -

w a k k e re n b ij. T e g e n o v e r d e z e

tendenzen ste llen w ij de ideeën van

vriendschap en gelijkheid. W e vinden het be lan g rijk da t de scho len die

w e rke n m e t he t m a te ria a l u it de

g ro e ib o k s d e z e u itg a n g s p u n te n

onderschrijven. In de w erk ing van de

g ro e ib o k s k u n n e n d r ie n iv e a u s

w orden ondersche iden : e lke klas

d ie m et de boks werkt, vragen w e om

o ok iets aan de boks toe te voegen :

een krea tie f w erk,... H et sentra le idee

i s : de boks m oet aangroe ien . O p het

tw eede n iveau w ord t e lke klas die

m et de g roe iboks gew erk t heeft, a an -

gesproken m et de vraag o f ze w illen

o p k o m e n v o o r v r ie n d s c h a p en

g e lijkhe id . W e v rag en ze dan d it

engagem ent konkree t om te zetten

in aks ie : een ke ttingbrie f schrijven

naar een andere klas o f school m et

het ve rzoek om ook m et de g roeiboks

te w erken . W a n n e e r een klas d it

engagem en t op zich neem t en er in

s laag t een andere klas te v inden,

dan w ord t d ie klas om gedoop t to t

‘ke ttingk las ’. Zo w orden ze op de

h oo g te g e h o u d e n van h e t g ro e i-

proces. O nze bedoe ling is om zo de

a fstand G ent-ls tanbu l s im bolisch te

overbruggen. O p het laa tste n iveau

kan iedere k las zich engageren rond

onze sentra le onderw erpen en e r zo

v o o r z o rg e n d a t de s c h o o l h e t

p lakkaa tje “Schoo l zonder R asism e”

to e g e k e n d k r ijg t . T o le ra n t ie en

a fw ijz ing van rasism e en d iskrim inatie

w orden dan im p lis ie te kenm erken

van de ganse schoo l.”

S c h a m p e r: O p 25 n o v e m b e r

n am ju ll ie le e fg ro e p d e e l a an

de b e to g in g te g e n ra s is m e en

fa s is m e te G e n t. H eb b e n ju llie

hierop geen reaksies gekregen?

Ik bedoel in de zin van dat het niet past vo o r sch o len om aan

p o litiek te doen ?

A n ne : “R eaksie w as e r zeker. In

een aanta l kranten verscheen een

fo to van onze m annen en werd tekst

en uitleg ve rscha ft over onze school.

R eaksie kw am e r ook van de ouders.

H et overgro te dee l stond achte r ons.

O nze aks ie hee ft e ch te r ook een

a a n ta l a n d e re ‘k ra c h te n ’ in de

sam enlev ing in bew eg ing ge-brach t.”

L u d o : “ In het parlem en t zijn een

a a n ta l v ra g e n g e s te ld d o o r een

zekere F ra n c is Van D en E yn d e ,

V la a m s B lo k k e r uit Gent. D eze m an

had het o v e r ‘déon to log ie ’ en ‘m oraa l’.

Z onde r gevo lgen b leven zijn in ter-

pe lla ties niet. O n langs kregen w e

inspeksie van hogerhand en m oesten

w e onsze lf ve rantw oorden. De vraag

o f het aan een school geoorloofd is

om aan po litiek te doen is inderdaad

relevant. D och a ls het ve rbod om

aan politiek te doen, inhoudt da t een

school zich niet m aa tschappe lijk m ag

engageren, dan kiezen wij e r liever

u itdrukke lijk voo r w el aan politiek te

doen. H et V la a m s B lo k w il onze

school natuurlijk a fgesch ilderd z ien

a ls een p laa ts w aa r de k inde ren

po litiek geïndoktrineerd w orden. Dat

is natuurlijk n iet zo. De dee lnam e

aan de b e to g in g ka de rd e in ons

p ro je k t . R a s is m e , fa s is m e en

d isk rim ina tie zijn trou w en s tem a ta

d ie doo r ons a ls m aa tschappe lijke

p roblem en be-schouw d w orden en

niet lou ter a ls eksp lis ie te politiek. W e

h e b b e n o n m id d e lli jk a lle o u d e rs

b ije e n g e ro e p e n en e e n p e t it ie

opgeste ld . W e zijn ook van plan om ,

n aa r a an le id ing h ie rvan , n ie t één

m aar tien groe iboksen te lanseren.

Be langrijk is da t w e ons n ie t laten

intim ideren, w an t het is ju is t op deze

in tim ida tie d a t m ensen zoa ls V an

D e n E y n d e a n tis ip e re n . B e w u s t

w ord t d oo r deze ag ita toren gezocht

naa r e lem enten om reaksie uit te

lokken. W o rd t e r h ie rop ingegaan

van overhe idsw ege, dan krijgen de

aanspraken van deze ekstrem isten

s im b o lie s e le g itim a tie . L aa t je je

h ie rd oo r in tim ide ren dan spee l je

gew oon in op hun bedoe lingen. De

betoging is s lechts één fa se t van een

p ro je k t en m o e t in e en b re d e re

kontekst w orden gep laatst. D oor er

a lle e n d it a s p e k t u it te h a le n

speku le ren ze op in tim idatie. H et is

zoa ls d ie ve rk likaks ie d ie ze een

aantal ja ren ge leden op touw hadden

gezet, w aarb ij ze voor de schoo l-

p oo rten g in ge n s taan en aan de

le e rlin g e n v roe ge n ‘p ro g re s s ie v e ’

lee rk rach ten te ve rk likken . A ls ze

itonen da t ze m et zu lke zaken bezig

z ijn , en e r een zw a rtb o e k op na

houden, dan raken m ensen natuurlijk

geïn tim ideerd. A ls er dan door de

overhe id op gereageerd w ordt, zoals

da t bij ons nu het geva l is, dan

ve rs te rk t d it de in tim id a tie a lleen

maar. K rijgen ze het oo it zover om

b ijvoorbeeld geëngageerde scholen

sanksies op te leggen, dan is het hek

van de dam . Dan is de in tim idatie-

s irk e l ro n d o m d a t ze d a n e e n

p reseden t hebben en men zal weten

da t de in tim ida tie ook krach t kan

w orden b ijeengezet.”

A n n e : “ Ik v in d h e t g e w o o n

angstw ekkend te weten hoe ve r deze

m annen dus al kunnen gaan...”

Bart P luym m.m.v. D IEA

Page 5: Schamper 305

Claus: ‘Natuurlijk ben ik e l i t a i r ! ’

S ain t A m o u r b re n g t za te rd a g 13 feb ru ari tw ee ‘G ro te n ’ op h e t

p o d iu m van de te a te rza a l in d e V ooru it; H a rry M u lis c h en H u g o

C laus. L a a ts tg e n o e m d e k o n d e n w e tu s s e n tw e e re p e tit ie s van

z ijn la a ts te to n e e lb e w e r k in g ‘D e R e p i t i t ie ’ s t r ik k e n v o o r e e n

in terview . E en a m u s a n t g e s p re k o v e r begeerte , k ritis i m e t h e t IQ

van een lin tw o rm en d e k u n s t van h e t d ic h te n ....

Vind u het dan niet belangrijk

dat u aan uw lezers laat w eten

w at u e ig en lijk bed o e lt m et uw

w e rk e n ?

Ik m oet dat he lem aa l niet, de

lezer m oet zorgen dat hij dat ze lf te

weten komt. A ls ik naast de produktie

van m elk nog eens in de m ilkshop

m oet gaan staan ; dat is tevee l voor

Ja, dat wel, dat is leerzaam om te

kijken o f de adria line nog vloeit. Dus,

a ls ik een ekstra s tom pzinn ige kritiek

lees dan krijg ik de e e rs te tw e e

m inuten een h isteriese w oedeaanva l.

Het doe t goed om die co llè re nog te

kunnen opbrengen.

S cham per: H ebt u het krities

w e rk v a n P a u l C la e s g e le z e n

“ D e v ie r g e z ic h te n v a n H u g o

C la u s ” ?

Ja, da t zal wel ...

S c h a m p e r : P a u l C la e s b e -schrijft daarin de v ier gezich ten

v an H u g o C la u s ; d e a n im a le

d ic h te r , m e t de fa s in a t ie v o o r

h et d ie r, d e e ru d ie te d ic h te r , m et het g ebru ik van tech n iese

e n L a t i jn s e w o o r d e n , d e

g e ë n g a g e e r d e d ic h te r e n d e

lud ieke d ich te r d ie voo rtd u ren d

s p e l le t je s s p e e lt m e t z ijn

pub liek. W e lk g ez ich t past het

best bij u?

H et is er wel, m aar anders. Een

geëngageerd ged ich t hoeft n ie t a ltijd

de k lanken van een s traa tlied te

hebben. H et hoeft n iet a ltijd te zijn

a ls o f je he t d e k la m e e rt v o o r de

barrikades. Je kunt ook heel s im pele

m idde len gebru iken en geëngageerd

overkom en. . Ik kan het voorbee ld

a anha len van het s tuk “V rijdag ” ,

w aa r het gaa t ove r insest in een

arbe idersgezin . Er kom t een passage

in v o o r van een m an d ie u it de

g e v a n g e n is k o m t en b e s t een

badkam er zou w ilen bouw en : “ In de

g eva ng en is heb ik va a k een bad

genom en en d a t is he lem aa l n ie t

o n a a n g e n a a m ” . Zo een z inn e tje

ve rraad t veel m eer over de onge lij-

khe id - he t fe it da t een he leboe l

H et va lt m e b itte r tegen da t hij e r

m aar v ie r heeft ontdekt. Er zijn er

nog ta lrijke andere; de triv ia le dichter,

de obsene dichter, ... T ja, er zijn er

zovee l. D it e tike te ren is trouw ens

iets w aaar ik n iet zo achtersta. N iets

is oo it zo zuiver. H et is altijd gem engd.

Er zijn de m eest X ged ichten of de

m eest Y ged ich ten. En het is tip ies

voo r de m eest em inente kritisi als

Paul C laes om een e tike t te o n t-

dekken o f dat p roberen te ontdekken.

Ikzelf zou da t noo it kunnen.

S c h a m p e r : H e t s o c ia lee n g a g e m e n t - g e z ic h t d a t u

s am e n m et o .a . S im o n V in k e n -oo g en L u c e b e rt d e e ld e in d e

e x p e r im e n te le ja re n v i j f t ig is

nu n a g e n o e g v e d w e n e n in uw

h u id ig e w e rk . O f z ie n w ij d an

n ie t g o e d ?

S c h a m p e r :

C la u s g e ld t e -k o rt?

Ja, en a ls er me

dan iem and vraagt

om een tonee lstuk

te bew erken o f te

verta len, dan ben

ik d a a r n o rm a a l

m ee bezig om dat

ik ook in leven wil

b lijven. O p andere

m om enten schrijf

ik gew oon uit een

soort sentim ente le

lukse. O f om dat ik

iem and gebru iks-

poëzie m oet toe -

sturen. Dan denk

ik: “W at zou mijn

vriend d ie in A us-

tra lië w oont w illen

w eten over m ij?” .

Nou goed, dan is

dat heel goed m o-

gelijk dat hij dat in

de vorm van een

ged icht krijgt. De

im pu lsen zijn zo

ve rsche iden .

S c h a m p e r: U s p e e lt g ra a g

s p e lle tje s . U s c h re e f een s : ‘Ik

ben zoals ied ereen zesh o n d erd

p e rso n ag e s p er dag . Ik id e n ti-

fiseer m e nogal graag m et een

r o m a n tie s jo n g e t je d a t d o o r

n iem an d b eg rep en w o rd t m a ar

ik id en tifiseer m e o o k m et een

h o g e p r ie s te r d ie a ld o o r m a a r

hee l s le c h te s a u s ijs je s e e t en

z e lfg e n o e g z a a m n e e r k ijk t o p

de m en sh e id .’ Ik speel nu het s p e lle t je v a n d e

in te rv ie w e r . W e lk

spelletje speelt u?

één m ens. Ik krijg ook brieven van

s tudenten d ie van d ie vragen ste llen

a ls ‘w a t bedoe lt u m et da t ‘, ‘w aarom

schrijft u ‘ , ‘w anneer ben t u beg innen

te s c h rijv e n ’ . Z e e r h oo g h a rtig en

hauta in laat ik d ie brieven l ig g e n ; dat

is de taak van de schoolm eester.

S c h a m p e r: S a in t A m o u r, z ie

je d u s o o k a ls e e n s p e lle t je , niet ais iets dat je zo nu en dan

aan je lezers verschu ld igd bent?

Dat w eet ik pas

als het spelletje be-

gint. Ik ga im prov-

iseren n aa rm ate ik

w eet w elke vragen u

stelt. Ik heb nu zoiets

van een veertig jaa r

lang in terview s ach -

te r de rug. Er ligt

s leet op m ijn ziel en

o o k op m ijn a n t -

w oorden. O m dat ik

over he t a lgem een

toch deze lfde vragen

krijg, grijp ik uit het

m andje van an tw oor-

d e n w a t z ic h h e t

eerste aanbiedt. Het

s is te e m van in te r -

v iew s kan ik m oeilijk

au s e r ie u n e m e n ,

dus m aak ik e r m aa

een spelle tje van. Ik

d o e h e t o v e r h e t

a lgem een om ande-

re redenen dan over

m ijze lf te ve rte llen .

B ijvoorbeeld om de

toernee van Behoud

de Begeerte te sto ffe-

ren. A a n g e z ie n zo

een toernee publisi-

te it nodig heeft span

ik me voor dat kar-

retje van kollektiviteit. A ls e r een

boek van mij uitkom t, dan m oet ik het

b ijna doen voor de u itgever om dat de

zeden nu eenm aal wil dat het zonder

pub lis ite it n ie t kan/ M aar over het

a lgem een heb ik dus een g rond ige

hekel aan. Ik v ind het trouw ens een

totaal onnatuurlijke bew eging. Ik ken

u helem aal niet, dus w aarom zou ik

nu over m ijn in tiem e kanten praten?

Inderdaad, ik ben helem aa l n iets

verschu ld igd. Ik m oet m e gedragen

zoa ls een burger. Ik m oet stoppen

voo r een rood licht, dat m oet ik wel

d o e n , m a a r ik h eb g ee n e n ke le

ve ra n tw o o rde lijkh e id v o o r ie ts dat

buiten m ijn privé schrijverij gaat.

S c h a m p e r : L e e s t u s o m s

k r it ie k e n ?

D at z ie t u d an w e i a ls e en

p lic h t aan uw p u b liek .

Ja, dat is waar, ik bedoel e igen lijk

dat ik w e iger te reageren op m ensen

die zeggen dat ik een p lich t heb,

m aar vo o r m eze lf heb ik wel een

m oraal. Ik heb een reeks van norm en

w aaraan ik w ens te beantw oorden.

Ik w ens b ijvoo rbee ld noo it doc to r

honoris causa aan de universite it te

zijn. D at is een verp lich ting die ik

m eze lf opleg. N iet voor een o f ander

pub liek.

S ch am p er: En u sch rijft dan

v o o r d ie in n e rlijk e m o ra a l?

Ja, m aar ook voo r andere m eer

p l a t v l o e r s e

r e d e n e n .

B i j v o o r b e e l d

om dat ik geld te -

kort heb.

m ensen nog geen badkam er hebben

- dan da t ik tegen een m in is ter kan

sche lden .

Z ijn e r o o k zo ‘v e r d o k e n ’ g eë n g ag e erd e g ed ich ten , in uw

la a ts te d ic h tb u n d e l “ D e S p o -re n ” ?

Ja, ze lfs n iet ve rdoken : e r s taat

een ged ich t in over Lum um ba. D eze

m an is ie tw at vergeten; n iem and

sp reekt e r nog over. Uw generatie zal

m issch ien n ie t eens w eten w ie hij is.

Hij w as de eerste pres iden t van het

ona fhanke lijke Kongo. Ik beschouw

het dan a ls m ijn p lich t om te zeggen:

“ k ijk e r is to en een re v o lu tio n a ir

denker gew eest “ , en aan d ie gee f ik

een hom m age.

S c h a m p e r : S te l d a t u e e n

h ië ra rc h ie m o e t o p s te lle n van

uw w erken . W elk w erk zet u op

de b o v e n s te p la n k?

Als ik dat zou doen, dan zou dat

heel voorlop ig zijn, w as m ijn laatste

w erk v ind ik altijd het beste. Bij “Het

ve rd rie t van Be lg ië” had ik het gevoel

dat ik n iet bete r kon, m aar nu loop ik

al en paar m aanden m et een ‘niet-

goed-genoeg gevoe l’._____________

vervolg op pagina 6

Page 6: Schamper 305

Claus: Niets dan het lichaamS c h a m p e r: H e rm a n D e C o -

n in c k h e e f t o o it g e z e g d d a t

p u b e rs g e e n p o ë z ie k u n n e n

schrijven o m d at ze e r m iddenin

z it te n .

Ik denk dat hij gedee lte lijk gelijk

heeft. Je hebt w el gro te em oties als

je vriend in je verlaat, m aar je g rijp t

dan naar de fles en ged ichten, en dat

is n iet de ideale staat om een goed

ged ich t te schrijven.

S cham per: U schrijft toch ook

g e d ic h te n n a a r a a n le id in g van

b e s ta a n d e v ro u w e n ?

Jawel, m aar over het a lgem een

a ls het al over is. En een enke le keer

a ls ik o p m ijn le e f t i jd n o g w il

ve roveren , m aar dat is dan eerder

een taktiese zet dan poëzie. Em oties

kunnen niet vertaald w orden m et de

taal van em otionelen. De poëtiese

taal m oet geboren w orden langs het

ordenen; het is nodig dat je a fstand

neem t van je in tense gevoe lens om

goede poëzie te schrijven.

S c h a m p e r : J o n g e m e n s e n

kunnen dus to taa l geen poëzie

s c h r ijv e n ?

Dat zeg ik niet. Een van de g rootste

lichtpunten in de poëzie van deze

p laneet is R im baud d ie gestorven is

toen hij am per negentien w as. W at

dat betreft zou ik dus noo it een zin

van d ie aard over m ijn lippen kunnen

krijgen. O p dat punt heeft De C on inck

dus ongelijk. Onzin! De liriek is ze lfs

het em inente stadium van de jeugd.

Er is n iets bespotte lijke r dan iem and

van m ijn leeftijd d ie zich aan liriese

poëzie gaa t w agen. Ik heb lagen van

eelt op m ijn ziel, dus bij het schrijven

kom en een heleboe l andere faktoren

kijken. O nbevangen een ‘O de aan

de W e s tw in d ’ sch rijven ko m t n ie t

m eer in mij op.

S c h am p e r: Terug n aa r S a in t

Am our. De fo to op de a ffiche is

u n ie k . U w a s to e n 3 0 ja a r , M uiisch 32. U staat op het strand

v a n Ib is a a ls tw e e z e l f -v e rz e k e rd e k w a jo n g e n s . H an g t

d a a r e en p ittig v e rh a a lt je aan

v a s t?

Neen, dat is gew oon een geze llige

vakantie fo to . O m dat m ijn vriend Harry

nogal ijdel is heeft hij d ie fo to bew aard

en nadien vrijgegeven opdat het zou

gepubliseerd w orden in een van de

boeken die aan hem gew ijd is. Ikzelf

heb die fo tos niet.

H arry M uiisch is tegelijkertijd

e en v r ie n d èn e en k o n k u rre n t

van u. U behoort beiden to t de

g ro te n v a n d e N e d e r la n d s e

literatuur. G aan v rien d s ch a p en

roem w el s am e n ?

N atuu rlijk , en e ig e n lijk va lt d ie

konku rren tie nog m ee w an t onze

terre inen zijn zo versch illend. M uiisch

is een denker, filosoof en ik ben een

liries dichter. E igen lijk hebben we

een soort spee lse konkurren tie die

w e beiden niet au serieu nem en.

S c h a m p e r: U le e s t op S a in t

A m o u r g e d ic h te n v o o r u it uw

la a ts te d ic h tb u n d e l “ D e S p o -r e n ” , M u iis c h u it z ijn la a ts te

p ro za w e rk . V in d t u d a t p ro za

en poëzie sam en op de p lanken

ku n n e n g e b ra c h t w o rd e n ?

W el, dat zal wel b lijken, hé. Ikzelf

ga trouw ens ook nog een stukje proza

lezen in het tw e ed e dee l. Ik ben

e igen lijk m eer een voors tander van

ged ichten op het pod ium , w ant proza

kabbelt zo gauw. Z oa ls u w ee t is

proza een stroom en het ged ich t een

b liksem . Je kan dus bete r een reeks

flitsen hebben dan d ie kabbelende

stroom . Ik zou trouw ens noo it naar

iets a ls S a in t A m our gaan. Ik doe een

tukje b innen de vijf m inuten!

U h e b t h e r h a a ld e l i jk in

in te rv ie w s g e ze g d d a t p o ë z ie

niet gesch ikt is om voor te lezen. “ P o ë z ie m o e t g eh o o rd w o rd e n

m et het innerlijke oor, de kleine

b a lan s tu s s e n h et z ie n en het h o ren .” W at bew eegt u dan om

het toch te doen?

Ik heb he t dan o o k o v e r een

s p e s if ie k s o o r t p o ë z ie . E r z ijn

ged ichten d ie wel gem aakt zijn om

gesiteerd te w orden. M ajakovski,

b ijvoorbeeld, is gem aakt om gede-

k lam eerd te w orden. Veel van die

R ussen hebben dat. M ijn poëzie is

inderdaad d ie van het innerlijke dat

n iet zo gesch ikt is om voor te lezen

m aa r h ie r en d aa r is er w e l een

u itsch ie te r, b ijvo o rbe e ld g ed ich ten

w aa r om te lachen valt; ged ich ten die

dus best een d irekte reaktie kunnen

u itlokken .

A ls je je ged ichten voorleest, s p e e l je w e e r e e n s p e l le t je , m et het pub liek dan. S om s leest u helem aal n iet w at e r s taat. U

v e ra n d e r t h ee l v a a k u w te k s t

te r w i j l u le e s t . W a a ro m

e ig e n li jk ?

O m dat ik m e anders dood verveel.

Ik heb het a lles geschreven , ik heb

het verbeterd, ik heb de d rukproeven

verbete rd , het boek m ee naar huis

g e n o m e n ... A lle s nog e en k e e r

voorlezen , dat zou tevee l van het

g o e d e z ijn . D us s tro o i ik b ij he t

voorlezen som s w aarlijke onzin in

het rond. M aar nog nooit heeft iem and

mij daa rvoor op de v ingers getikt.

Scham per: Sa in t A m our staat in h e t te k e n v a n lie fd e en

b e g e e rte . Ik m o e t z e g g e n d a t

d e lie fd e s p o ë z ie in uw la a ts te

b u nde l “ De S p o re n ” het v le s e -lijke nogal d e bovenhand heeft.

Ik ben een beest, m e v ro u w ,...

E en b e e s t?

Ja, en dat zou ik u p roe fonder-

v inde lijk kunnen laten zien.

S c h a m p e r: s lik !

Er is n iets anders dan het lichaam !

Er bestaat n iet een lichaam en dan

nog e rgens een geest. Er va lt h ier

een vee lbe tekenende stilte! Is e r nu

ergens een ziel d ie v lo t in m ij? Neen!

Er zijn k lie ren en d ie p roduseren

b epaa lde s to ffen en de hersenen

reageren daarop. D at is iets w at men

gem aksha lve ziel noem t. Er is niets

anders dan het lichaam .

S c h a m p e r : Is e e n g e d ic h t

dan geen veru ite rlijk in g van de

in n e r lijk e z ie l?

De innerlijke krach t kom t van het

lichaam . H et zijn chem iese a fsche i-

d ingen d ie m en p roduceert. E r is

n iets zo ie ts a ls de geest.

le d er lich aa m h ee ft d e ze lfd e

b e s ta n d d e le n in z ijn lic h a a m . Kan iedereen dan goede poëzie

p ro d u -c e re n v ia de k lie re n ?

Ja, m aar deze lfde bestandde len

g e v e n n ie t ie d e re e n h e tz e lfd e

lichaam . T rouw ens, n ie t iedereen

h e e ft id e n t ie k d e z e lfd e k lie re n .

M ensen zijn enke lvoud ig . En al dat

gezw ans over het lu isteren naar de

g e e s t en de g lo rie en he t m ira -

k e l.......p fff......... Een lichaam hee ft

ve rsch illende lagen en een ve rsch il-

lende perseptie ervan. Er is zo ie ts

a ls een m is tiek gevoe l, m aa r da t

w o rd t g e p ro d u s e e rd d o o r h e t li-

chaam . M ensen die zeggen da t er

een ziel en een lichaam is zu llen

a u to m a t ie s z e g g e n d a t de z ie l

s u p e r ie u r is. In n aa m va n d e ze

s u p e r ie u r ite it g a a n ze h u n z ie l

o p le g g e n a a n a n d e re m e n s e n

w aarvan het lichaam ze lf zal gefo lterd

w orden. En n ie t de ziel. De te rreur

zal zich u itoefenen op de licham en

en niet op de zogezegde ziel. Ik w il

het w oord ziel wel han teren - da t doe

ik ook - m aar dat is dan een gedee lte

van het lichaam . N iet iets w a t G od

over de aarde blies. Ja, goed, e r zijn

m ensen d ie daarin geloven en d ie in

n a a m v a n d a t g e lo o f h o n d e rd -

du izenden doden verw ekken, en w at

nog a llem aal. A llem aal in naam van

een superieu r iets da t in een keer

s c h ijn t n e e r te s tr ijk e n o v e r de

m ensen.

U h e b t a lle lite ra ire g e n re s

b e d r e v e n . U h e b t z ic h m e t

s u k s e s g e w aa g d aan d e film - H e t S a c ra m e n t b i jv o o rb e e ld - en h e t to n e e l, m a a r u n o e m t

z ic h n og h et lie fs t van a l een

d ic h te r .

Ja, a ls ik al deze d ingen beoefen,

ben ik het m eest persoon lijk in m ijn

ged ich ten aanw ezig . M aar m issch ien

kom t er een Paul C laes langs die

zegt: “Neen, enig ta len t m aakt toch

niet tw eeëntw in tig van het m om ent

da t iem and een s tuk je van Dylan

T hom as ve rtaa ld hee ft? ”

S cham per: U bent o o k bezig

m e t d e s c h i ld e r k u n s t . J o s

V a n d e lo o z e i d a t e r ie ts

sch ilderkunstigs in uw w e rk zit. Dat u n iet schrijft m et een vu lpen

m a ar m et e en p en s ee l. Z ijn e r

in v lo ed en van d e sch ild e rku n s t

in u w p o ë z ie g e k ro p e n o f

o m g e k e e rd ?

O, ja . Er zijn vaak beschrijvende

g e d ic h te n d ie z ich g e d ra g e n a ls

sch ilderijen. Er zijn ook ged ichten

d ie rege lrech t geïnsp ireerd zijn door

b ijvoorbee ld C O BR A . Er staan er

een paar in “De S poren ” . D at is zo

één van de voed ingsbodem svan de

poëzie, w ee t je.

S c h a m p e r : In z ijn in ’89

v e r s c h e n e n b r ie v e n b o e k “ I j -lings naar nergen s” verw ijt W ard

R u y s lin c k a a n u w a d r e s d a t

“ D e M e ts ie rs ” v e ra s s e n d v e e l o v e re e n k o m s te n v e rto o n d m et F au lkn ers “T h e S o u n d and the

F u r y ” e n d a t h e t to n e e ls tu k

“V r ijd a g ” e en h a n d ig a r ra n g e -m ent is van “De B iezenstekker”

van C yriel B uysse. Volgens hem

b e w ie ro k e n d e g e le e rd e a u re -

o o lw e v e r s d it fe n o m e e n a ls

‘ in te r te k s tu a l i te i t ’ .

In a lle in terv iew s d ie ik gegeven

heb ten tijde van de m etsiers heb ik

benadrukt da t het ontstaan is in drie

w eken tijd vo o r een w eddenschap.

D at heb ik to t in den treure herhaald.

H et is n ie t da t ik probeerde om iets

w e g te m o ffe le n o m d a t h e t de

w aarhe id is dat iem and mij in een bar

v ijfdu izend frank heeft gegeven om

iets te schrijven. D at toeva llig een

aan ta l au teurs o f recensenten het

mooi gevonden hebben, d aa r kan ik

n iets aan doen. Dus, het is n iet zo dat

ik ooit iem andd een rad voo r de ogen

h e b g e d ra a id . En d a t ik d a t

geschreven heb o m da t m en dan in

die tijd een A m erikaaans boek beste ld

heeft is nog m iner waar. Ik v ind dat

in tertekstua lite it evenzeer bij de kunst

h o o r t . H et is pas dan da t m en het

ondesche id kan m aken tussen de

a u te u rs en d iegenen d ie he t n ie t

kunnen, nam elijk doo r da t concept

heen iets te m aken w a t overe ind

staat. M ijnheer R uyslinck zeg t daar

ook iets va n n e .........

S cham per: “V rijdag” a ls een

h a n d ig a r r a n g e m e n t v a n “ D e

B ie z e n s te k k e r ” v a n C y r ie l

B u y s s e .

Ja , ik had nog n o o it o ve r d ie

b iezenstekker gehoord . Een debiel

h e e ft d a t g e la n e e rd . Ik heb het

s indsd ien gelezen en het heeft er

n ie ts m ee te m ake n . H e t b a s is -

g e g e v e n is een m an d ie u it de

gevangen is kom t en zijn m innares,

a ltans zijn vrouw, te rugv ind t m et het

k ind je van een ander. D it ve rhaa l

kom t toeva llig voo rt van een oom van

mij d ie gevangen isd irek teur w as h ier

in Gent. D it verhaa l kom t een beetje

overeen m et Buysse, m aar a ls je het

w erk leest zijn ze to taal ve rsch illend.

Ik z e g n o o it ie ts o v e r a n d e re

s c h rijv e rs , o o k n ie t o v e r a n d e re

d ich te rs - ik sch rijf im m ers noo it

resensies - m aar van W ard R uyslinck

kan ik w el kw ijt dat hij het IQ heeft van

een lin tworm .

S c h a m p e r: V a lt e r te le v e n

m at d ie ja lo e z ie ?

Ik ka n a lle e n m a a r b e le d ig d

w o rd e n d o o r m ijn g e li jk e n en

aangezien ik geen gelijken heb...

S c h a m p e r : Is C la u s d a n

e lita ir ?

Ik ben u iterm ate e lita ir In kunst en

lite ra tu u r is e r geen p la a ts v o o r

d e m o k ra t ie . e r z ijn a lle e n m a a r

m ensen d ie het kunnen en m ensen

d ie het n iet kunnen.

Christel, OW , Tobias

foto : Tobias

Saint- Amour i nGent

O p zaterdag 13 februari s laat de

S a in t-A m our-ka ravaan z ’n tenten op

in het Kunstencentrum Vooruit. N aast

de tw ee ém inences g rises C laus en

M uiisch zullen ook R em co C am pert

en Jan M u lde r aan w e z ig z ijn . Zij

brengen voor het eerst in V laanderen

een deel van hun suksesrijke literaire

produktie ‘D room ijs ’.

V e rd e r z ijn e r d e m u z ik a le

tussendoortjes m et Luc D evos op

piano, Jeroen van H erzee le en Pierre

Vaiana op sakso foon en Luc Dewez,

die op ce llo “S p rook je ” zal brengen,

een w erk van Leos Janacek dat in de

la a ts te ro m a n v a n M u iis c h , ‘De

o n td e k k in g v a n de h e m e l’ , e en

be langrijke rol speelt. T ikets kosten

300 in voorverkoop en 400 aan de

kassa, m aar blijf gerust in uw luie

zetel liggen w an t a lle kaarten zijn

w eg en zodoende is S a in t-A m our in

G ent zee r uitverkocht.

w ih im

Nog niet ingeschreven voor de Pythische Spelen? Het grensoverschrijdende cultureel festival van 14 t/m 17 april in Tilburg. Muziek, theater, letteren, beeldende kunst. Het wordt leuk, gezellig en feest. Doe mee, schrijf je NU in. 09-31-13- 66.22.71 Inschrijven kan ook telefonisch.

Page 7: Schamper 305

175 jaar VEKE in d fe b r u a r i -b e g in m a a r t

v ie rt de fa k u lte its k r in g van de

E k o n o m ie s e W e te n s c h a p p e n

ofte V la a m s E k o n o m ies e K ring

o fte V .E .K . h a a r 7 0 - ja r ig

jub ileum . M en w il deze heuglijke

gebeurten is dan ook niet ono p -g e m e rk t v o o r b i j la te n g a a n . D a a ro m w o rd e n d a n o o k e en

h ele re se m a k t iv ite ite n , o n d e r

in t im i b e k e n d a ls ‘ D e F e e s t -

w e e k ’, g eo rg a n ise erd . E en kort o v e rz ic h t :

- zondag 18/2 :

open ingsreseptie in de Yucca, om

19u30.

- m aandag 1/3 :

Kw is (13u), Radio V E K (16u30),

T ram kan tus (19 u).

- d insdag 2 /3 :

24 u v ideo (3u),

12 u tooghangen (15u),

Top 100 (20 u), Top 100 fuif.

- w oensdag 3/2 :

O ntb ijt H ovenie rs(7u30), Panne-

koekenbak (1 Ou), Vrij Podium

b o e ke n ), o f in he t a rch ie f, re ch t

te genover de ingang van de gro te hal

va n h e t F P P W -g e b o u w (b o e k e n

gepub liseerd vöö r 1970). W anneer

het gevonden boek een w it e tike t op

de rug d raag t m et daa rop de n ieuw e

num m ering van de faku lta ire bib lio-

te e k , kan h e t o n tle e n d w o rd e n ;

anders m oet m en enige uren in de

geze llige b ib lio teekru im te doo rb ren -

gen om h e t b o e k te r p la a tse te

konsu lteren. H et gaa t h ie r dus om

een vrij ingew ikke lde en langdrad ige

p ro s e -d u re . In d e b e tre f fe n d e

b ib l io te e k s ta a n e r w e l e n k e le

fich e b a kke n m et he t (voo rm a lige )

b o e k e n b e z it van de a fzo n d e rlijke

(14u), Po litiek D ebat & Voetbal

(20u), D racu la -kantus (24u)

- vrijdag 5 /3 :

B ourgondies ontb ijt (7u), W inke len

(11 u), H uld ig ing (14 u).

M eer in form atie kan m en krijgen

bij de leden van het praesid ium , die

m en trad itiege trouw tegen het lijf kan

lo p e n in d e Y u c c a , S t .-P ie te rs -

n ie u w s tra a t 105. In de v o lg e n d e

S cham per zu llen w e er u itgebre ider

over berichten.

N ivea

sem inaries: b ru ikbaar a ls je w ee t dat

het gezoch te boek in de psichologie

z it en je b o v e n d ie n h e t ju is te

sem inarie kent. O ok aanw ezig is een

kata logusje dat per eenhe id van de

s is tem a tiese num m ering de naam

van de kategorie aangeeft. B ijvoor-

beeld: 7 is hu lpw etenschappen, m et

o nder andere 7I: sosio log ie . M aar

ve r ge raak je daa rm ee niet. Je hebt

e r m et nam e het raden naar w elke

a u te u rs o f w e lke w e rken in w e lk

onderdee l tu ishoren.

M om enteel w ord t er gew erk t aan

een fichesis teem op auteur, en in de

to e ko m s t w il m en o ok een s is te -

m atiese ka ta logus van a lle aanw e-

z ige w erken installeren. Eén van de

ta lloze prob lem en bestaat erin dat

de s a m e n s te llin g d a a rv a n m o e t

gebeuren v ia de sentra le b ib lio teek -

w a a r m e n b e w e e r t m e t p e rs o -

nee lstekort te kam pen te hebben-,

en d a t de fic h e s z e lf in L euven

g e m a a k t w o rden . H et D ob is -lib is -

s is te e m (h e t c o m p u te rs is te e m

w aa rop de cen tra le b ib is a an ge -

sloten) w erd beloofd, m aar voorlopig

is daarvan nog n iks in huis gekom en.

Prof. M erv ie lde berekende da t de

katalogi aan het huidig tem po klaar

zu llen zijn over 5 (vijf!) jaar. Prettig

v o o ru itz ic h t v o o r d e k o m e n d e

te s iss tud en te n ...

De hele sentra lisering, d ie sep -

tem ber vorig ja a r begon, verliep en

ve rlo o p t v rij o ng e o rg a n ise e rd . Zo

kom en de sem inaries ze lf hun boeken

in de b ib lio teek p laatsen w anneer ze

daar zin in hebben, zoda t n iem and

eksakt w ee t w at er op een bepaald

m om ent aanw ezig is en w at niet. ‘In

p rins ipe ’ zouden alle boeken nu te r

p la a ts e m o e te n z ijn . D e re d e n

w aarom e r zovee l in het a rch ie f staat,

is -w a t had je gedach t?- ge ldgebrek.

Eén rek kost tussen de 125.000 en

de 150.000 frank en dat is b lijkbaar

net iets te veel om er vo ldoende aan

te kopen.

W at de tijdschriften betreft, is de

s ituatie m ogelijk nog erger. Van een

vierta l sem ina ries zijn zij genum m erd,

m a a r op een w e in ig g e s is te m a -

tiseerde m anier: ve rm oede lijk werd

op een bepaa ld m om ent de num -

m ering begonnen, en w as het niet

m ogelijk om d ie op een geordende

m an ie r te handhaven.

De overige tijdsch riften hebben

vaak niet eens een aandu id ing dat zij

e igendom zijn van een sem inarie of

e e n b ib l io te e k , la a t s ta a n e e n

(gesis tem atiseerde) num m ering. De

p s ic h o lo g ie t i jd s c h r if te n v a n de

s e n tra le b ib lio te e k z ijn a lle m a a l

aanw ezig, d ie van de sem inaries ook,

beh a lve de tijd sch rifte n van prof.

Heene: te w ein ig ruim te. De fakul-

te itsb ib lio teek “e rfde” de tijdschriften

van prof. G hysbrecht. A angezien

deze eksem plaren vaak m ooi inge-

bonden zijn en zich in betere staat

bevinden dan de oude uit de andere

se m in a rie s , ve rva n g e n zij d ie , o f

beter: dat is de bedoeling. M om enteel

v ind je in de b ib lio teekru im te nog

ta lloze kartonnen dozen die al dan

n ie t ingebonden tijdschriften beva t-

te n . D e b ib lio te k a re s s e s ta a t in

prins ipe a lleen voo r de taak om alle

tijdschriften (en boeken) te ordenen,

te num m eren en in een kata logus te

steken, w at een vrijw el onm ogelijke

o p g a v e is. D a a ro m zou h e t de

bedoeling zijn om in de zom er op zo

kort m ogelijke tijd alle tijdschriften te

k lasseren, en dit m et de hulp van

enke le jobstudenten. O orspronkelijk

w ilde m en e r vrijw illige rsw e rk van

m aken; m aar geen enke le student

blijkt (vreem d genoeg) bereid te zijn

om zich geheel gra tis te r besch ikking

te ste llen voo r de b ib lio teek. Betalen

zal dus wel m oeten; ofw el laat m en

het nuttige sentra lisa tiepro jekt m aar

ve rw ateren door gebrek aan perso-

neel, ge ld en goede wil...

ow

speleoloog gezochtde biblioteek van de FPPW

G eld - en p la a ts g e b re k z ijn d e k lic h e e -o o rza k e n van a l w a t e r

binnen een ins te lling o f o rg an isa tie m is loop t. O o k d e w arb o e l d ie

d e p a s g e s e n tra lis e e rd e fa k u lte its b ib l io te e k v an d e F P P W is , h e e ft d a a r la s t van, en de s tu d e n te n n o g m eer.

W ie op zoek is naar een bepaald

boek en op de fic h e s o f op he t

co m p u te rsche rm van de se n tra le

b ib lio teek in de R ozie r leest da t het

w erk zich in een sem inarie van de

psichologie bevindt, schrijft best het

k lass ifika tienum m er van het boek op.

Hij of zij gaa t naar de D u n a n tla a n ,

(ongeveer 20 m inuten te voet) en

kijkt in de faku lta ire b ib lioteek van

d e f a k u lte i t p s ic h o lo g ie e n

ped ag o g iese w e te n sc h ap p en op

de zogenaam de konkordan tie lijs ten

om de kode te v inden w aarm ee het

o p g e s c h re v e n n u m m e r o v e re e n -

s tem t in het n ieuw e s isteem . Indien

het b oek n ie t in de g ro te rekken

a ch te raan zit, kan he t z ich in de

ka s tje s o p z ij b e v in d e n (nog n ie t

aangevu lde o f nog niet genum m erde

Nog 105 jaar :

EUROPEESPR-DIPLOMAIN HET FRANS STUDEREN IN GENT

D it a k a d e m ie ja a r h e e f t h e t G e n ts e H o g e r In s t i tu u t v o o r

B e d r i j fs o p le id in g (H IB O ) s a m e n m e t v i j f u n iv e r s ite i te n e n

h o g e s c h o le n u it E G - l id s ta te n e e n e e n ja r ig e p u b lic re la t io n s -

o p le id in g o p g e s ta rt. O p m e rk e lijk d a a rb ij is d a t d e in g e s c h re v e n

s tu d e n te n k o lle g e lo p e n in v e rs c h ille n d e la n d e n .

De o rg a n ise re n d e sch o len (u it F rankrijk , G ro o t-B ritta n ië , D u its land ,

N ederland, Be lgië en Portugal) w illen een praktiese PR -op le id ing m et een

E uropese d im ensie b ieden. H et eerste trim este r lopen de studenten nog in

e igen land ko llege in hun m oedertaa l, m aar vana f het tw eede trim este r gaan

ze naar het buiten land en m oeten ze kiezen tussen ko lleges in het Frans of

in het Engels. W at de Franse richting betreft staan het G entse H IB O en de

Parijse S orbonne respektieve lijk in voo r het tw eede en het derde trimester.

W ie voo r Engels kiest, m oet naar E indhoven en Plym outh.

Elk trim este r w ordt a fgeslo ten door exam ens, en na de op le id ing m oeten

de studenten stage lopen en een d issertatie schrijven. De geslaagden krijgen

het d ip lom a M aster o f A rts in E uropean Public R elations (M A R PE).De op le id ing is in België toeganke lijk voo r zowel akadem ic i a ls voo r H O B U ’ers.

Er is wel een toe la tingseksam en in mei.

H et inschrijv ingsge ld is een bedrag m et een nul m eer dan R U G -studenten

gew oon zijn, m aar kan to t een aanvaa rdbaar peil dalen door E R A SM U S -

beurzen en door steun van de bedrijven w aa r stage gelopen wordt.

Info: 091 /23 .20.29 t.a.v. Mevr. C ia M uylle

Stoffe l

Page 8: Schamper 305

Homokatem Deel II(final part)

M et dank aan Pascal, C isse, M oloch, H erm an De Ley, John V incke, Ilse,

Hans, 'Bert', Jan, Tom, Dirk, M yriam Van M offaert, Sven, C isse, Frédéric, Joni,

Peter, David, Tobias en al w ie nog m eew erkte aan deze katern.

Meisjes:ookgewoon zo!

L e s b ië n n e s , p o tte n , v ro u w e n “ v an d e v e rk e e rd e k a n t ”,. . . je

h o o rt van a lle s ! O f b e te r: je h o o rt e ig e n lijk b ijz o n d e r w ein ig . A ls

J a n -m e t-d e -p e t a l o n b e g r ijp e n d re a g e e r t o v e r h o m o s , h e e f t h ij o v e r le s b ië n n e s v a a k n o g h e le m a a l n ie ts g e h o o rd . “H o m o s , d a t

z ijn to c h m a n n e n ? ” F o u t! H o m o s e k s u a lite it s la a t o p “(s e k s u e le )

a a n tre k k in g to t m e n s e n v an h e t e ig e n g e s la c h t”, d u s o o k o p

vrouw en d ie van vrouw en houden . M aa r h e t g a a t verder. A an g ezien

e r h o m o s e k s u e le v ro u w en z ijn - la a t o n s v o o r d e e e n v o u d o v e r

le s b ië n n e s s p re k e n - m o e t e r o o k z o ie ts b e s ta a n a ls le s b ie s e

m e is je s e n jo n g e r e n . W a n t g e z ie n d e m e e s te jo n g e r e n h u n

s e k s u a l i t e i t o n td e k k e n in h u n p u b e r te i ts ja r e n , k a n m e n

re d e lijk e rw ijz e a a n n e m e n d a t d it o o k g e ld t v o o r to c h te n m in s te

e en d e e l van d e le s b ië n n e s .

G oed, zo ve r zijn w e dan. M aar over w ie gaa t het h ie r nu? N et zoa ls ve le

hom ojongens zich n ie t kunnen herkennen in de ste reotiepe bee lden d ie m en

daarvan heeft, kan m en ook de m eeste lesb iënnes n ie t op -die m an ie r

kata logeren. W ij zijn even onderling ve rsch illend a ls heterom eisjes, en w at

m eer is, e igen lijk m eesta l n iet van hen te ondersche iden. Zo zou b ijvoorbeeld

je beste vriend in, je nicht, je ko tgenote o f je p raktikum partne r lesb ies kunnen

zijn zonder dat jij daa r oo it iets van gem erkt hebt.

De a lerte lezer heeft natuurlijk al gem erkt dat de bovengenoem de aspekten

n e t zo g oe d o p g a a n v o o r de jo n g e n s , d u s w a a ro m dan een a p a rte

“m eidenw erk ing ”? B lijkbaar hee ft de m aatschapp ij (t.t.z. onze opvoed ing en

m eer van die vee lom vattende te rm en) e rvoor gezorgd dat er toch w el enke le

versch illen zijn tussen m eis jes en jongens in het a lgem een en dan specifiek

in de m an ie r w aarop ze hun (hom o)seksua lite it e rvaren. M eisjes hebben dan

ook op som m ige vlakken andere ve rw achtingen van een jonge reng roep als

Verkeerd G eparkeerd. V erder is het onthaa l van n ieuw e m ensen een van onze

belangrijkste taken, en b lijkbaar voe len m eisjes zich bij zo ’n ge legenhe id m eer

op hun gem ak onder ges lach tsgenoten. Laat ons zeggen dat d it “de drem pel

ve rla a g t” .Nu voel ik som m igen onder ju llie al denken dat w e dan bete r een e igen

g roep zouden oprich ten. Daarbij w orden echte r enke le zaken over het hoofd

gezien. Ten eerste hebben w e toch nog altijd da t ene aspect, nl. onze

hom oseksualite it, gem eenschappe lijk m et de jongens: w e zijn jong en hom o

of lesb ies en voelen ons daar goed bij. M aar er is meer. H oe erg d it ook is, w e

m oeten nog altijd steeds opn ieuw vechten tegen d iskrim inatie , vooroorde len,

onverdraagzaam he id , en daarin staan w e ste rke r sam en: “ l’union fa it la fo rce ” .

Tenslotte is e r ook veel te leren van elkaar, zoda t een gem engde w erk ing in

veel geva llen onze horizon kan ve rru im en door de zaken ook eens vanu it een

ander gez ichtspunt te bekijken.

G oed, stel nu: je bent een m eisje o f jonge v rouw (jonger dan 25) en je voe lt

je lesbisch o f b iseksueel, w a t doe je dan? B lijven tw ijfe len? N aar psicho logen

lopen? W achten to t je ouders o f je om geving w ee r eens bete r denken te w eten

hoe jij je m oet voe len? Neen, dat a llem aal zeker niet. W at denk je van dit

senario: je neem t de g ro te stap en een blad papier, schrijft een briefje naar onze

postbus (PB 535 9000 G ent 1, NVD R ) en leert zo in een klap een hele g roep

leeftijdsgenoten kennen m et ge lijkaard ige gevoe lens en ervaringen, m ensen

m et w ie je p lez ier kan m aken en je op je gem ak kan voelen, zonder s teeds w eer

dat ene stukje van jeze lf te m oeten ve ran tw oorden o f ve rbergen. G eef toe, d it

k linkt toch heel w a t aan lokkelijker?!

HomeroH etero . A m p e r een ja a r g e led e n k ree g ik h e t w o o rd n au w elijks

o v e r m ijn lippen , b a n g o m de a a n d a c h t o p m e te ves tigen . “Hé,

vu ile h e te ! ”, w as z o w a t h e t p o p u la irs te s c h e ld w o o rd o p sch o o l. “F ro n tn e u k e r !” Vreselijk. O f “K en je d ie m o p van d ie h e tero seksue le

g yn a ec o lo o g ?” (Nee, ik verte l ze niet, z e is e c h t te w algelijk). En

d an k ra m p a c h tig p ro b e re n m e e te la c h e n m e t d e rest, o m toch

m a a r n ie t op te vallen. H eteros , d a t w aren ke ttin g ro ken d e p itb u lls

d ie z ic h b e zo p e n in d o k w e rk e rs k a ffe e s , d a a r re g e lm a tig d e b o e l en e lka ar k o rt en k le in s lo eg en o m daarna a lles w aar vooraan een

g a t in z a t vo l te g ie ten m e t hun tom eloze zaadproduktie . N ie t e c h t ie ts w a a r e en v e e rtie n ja r ig e jo n g e n van d ro o m t, n e e ?

Ik d room de van dansende m eisjes

m e t s tra le n d e o g e n en d a r te le

borstjes. M aar dat w as s lech ts het

eerste stad ium van m ijn ve rraderlijke

z iekte, dach t ik toen. Late r zou ik

even goor en vunzig w orden a ls de

engerds uit de verhalen. Nu kan ik

daa r lachend op te rugkijken , m aar

toen w is t ik gew oon niet beter. De

en ige openlijke hetero d ie ik kende in

m ijn om geving w as onze slager, en

a ls d ie kote le tten hakte, spatte het

b loed op de muur. Hij had veel werk,

w an t de m ensen beschouw den het

a ls een van de w e in ige beroepen

w aa r he te ros voo r deugen.

En dus deed ik m ijn u iterste best

om m ijn gevoe lens w eg te d rukken .Ik

zou la te r ve rlie fd w orde n op een

jongen en e r m ee trouw en, net als

a lle andere jon ge ns . “ D at v ind je

m ooi, h ie r raak je opgew onden van ” ,

zei ik tegen m ezelf, toen ik nog m aar

eens een gesp ie rd e to rso o f een

strakke jongensb il zag op te levisie.

Ja ja, m aak da t een ander w ijs (zei

m ijn p ie m e l). S ch o o lfu ive n w aren

s tom verve lend: jon ge ns vers ierden

jongens, m eis jes flirtten m et m eisjes

en d a a r s to n d ik d a n . Ik w e rd

sm oorverlie fd op een vriend in, m aar

ook zij had het regelm atig over dat

s m e r ig e g e d o e van d ie h e te ro s .

H opeloos verlie fd dus. H et leek a lsof

het leven mij m aar b ijzonder w ein ig

m eer te b ieden had.

W is t ik toen veel da t ik oo it in haar

ogen de eeuw ighe id zou zien. G ent

w as een veradem ing. Een e igen kot,

een e igen adres, een e igen voordeur.

E inde lijk vrij om te zijn w ie ik ben, om

te leven, om (een) lief te hebben. Er

w a s d e h e te ro jo n g e re n g ro e p

Verkeerd G eparkeerd , w aar ik kon

p ra ten en lachen m et jongens en

m eisjes zoa ls ik .W aar ik de m oed

verzam e lde om het thu is te verte llen,

om e r v o o r u it te kom en . “S inds

w anneer w ee t je da t dan? ” , vroegen

m ijn ouders, en “H oe w is t je da t dan?

En heb je echt nog noo it een vriend

gehad? W eet je het dan w el zeker? ”

S om m ige m eisjes schrikken terug

a ls ze horen dat ik hetero ben, bang

dat ik hen in een onbew aakt ogenb lik

ga b e s p rin g e n o f zo. S o m m ig e n

vragen m e of het m issch ien kom t

om dat ik bang ben voor jongens. O f

om da t ik een dom inante vader heb,

o f tevee l m anne lijke horm onen. A ls

ik hen dan vraag om zich even in te

b e e ld e n d a t z ij, de h o m o s , de

m inderhe id zouden vorm en, a ls ik de

rollen eens om draa i, dan zien ze

m eestal wel in hoe absurd hun vragen

e igen lijkz ijn . En da t het n iet be langrijk

is w e lk geslach t m ensen hebben,a ls

ze m aar van e lkaar houden. M aar

d a t v ra a g t w e l w a t v o o rs te llin g s -

ve rm ogen natuurlijk.

Peter De V leeschouw er

N og even voor a lle duide lijkhe id :

V erkeerd G epa rkeerd , PB 535,

9000 G ent 1, en u krijg t info in een

neutra le om slag

Joni D am bre

Aids en homojongens

D at A id s een vreselijke z ie k te is d ie je d e ogen kan s lu iten w eet ie d e re e n o n d e rtu s s e n w el. M a a r is h e t w e l z o d a t v ro u w en vee l m e e r k a n s lo p e n o p b e s m e ttin g , z o a ls e e n v ro u w e n m a a n d b la d

een tijd je ge led en a fficheerde .? A ids, d a t w as toch een hom o ziek te?

De zaken nog even op een rijtje:

A ids w erd vo o r het eers t opgem erkt

in de ja ren 7 0 in de V.S.. Hoe de

ziekte ontstond is n ie t du ide lijk ( en er

bestaan ve le du is te re teorieën over).

In 1981 kreeg het v ierus, da t een

e rn s t ig e s to o rn is in d e a fw e e r

ve roo rzaak t, een naam : het A ids-

v ie rus o f het H .I.V.-vierus.

Een se ropositieve is besm et m et

het H .I.V.-vierus, m aar heeft de A ids-

z iek te nog n ie t o n tw ikke ld . S e ro-

pos itieven kunnen iem and anders

m et het H.I.V. besm etten. M en schat

d a t tw e e d e rd e n v a n de H .I.V .-

besm ette m ensen A ids krijgen. De

tijd tussen besm etting m et het v ierus

en het z iek w orden, ve rsch ilt van een

paar m aanden to t m eer dan tien jaar.

De letters A ID S staan voo r Acqu ired

Im m une D efic iency S yndrom e. A ids

is dus e igen lijk n ie t één ziekte, m aar

een ve rzam eling van ziekten ( darm -

infektie , longontstek ing, hersenv lies-

o n ts te k in g , h u id k a n k e rs , . . . ) en

s im ptom en. Een A ids-geneesm idde l

bestaat nog steeds niet. O ok is er

nog steeds geen vaksin om besm et-

ting m et H.I.V. te voorkom en . W el is

er een o ffic iee l erkend m iddel dat het

z iekteverloop bij m ensen m et A ids

a f rem t, nl. AZT.

H et aanta l se ropositieven op de

w ere ld w ord t doo r de w ere ldgezond -

h e id s o rg a n is a t ie o p 10 m iljo e n

geschat. In het ja a r 2000 zullen 30 a

40 m iljoen m ensen m et het H.I.V.-

v ierus besm et zijn. In België te lde

m en e ind jun i ’9 2 1 1 3 0 A ids-patiënten.

O n g e v e e r de h e lft d a a rva n is al

overleden. H et aanta l se ropositieve

m en sen in B e lg ië w o rd t g e sch a t

tussen 15000 en 25000.

In trop iese geb ieden gebeurt de

besm etting voora l v ia heteroseksueel

v e rke e r en d o o r s lech te m ed iese

voorz ien ingen. In A m erika en Europa

ligt dat anders en ve rsp re id t de z iekte

zich voora l v ia hom oseksueel kontakt

en h e t g e z a m e li jk g e b ru ik va n

in jektienaa lden doo r d ruggebru ikers.

And we will all go down together

A id s is dus a bso lu u t gee n hom o-

z ie k te , w a n t h e t ko m t zo w e l bij

h e te ro s e k s u e le n a ls b ij h o m o -

seksue len voor. W e l is het zo dat

tw ee derde van de n ieuw e besm et-

t in g e n b ij o n s nog s te e d s d o o r

hom oseksueel kontakt gebeurt. En

de kans a ls hom ojongen d a tje partner

se ropos itie f is, is veel gro ter dan bij

he te ro jonge ren . A ids kan en m ag

ons n ie t onversch illig laten.

Sinism e

H et w ek t dan ook w reve l op bij de

hom obew eg ing da t de overhe id de

beperk te finans ië le m idde len b ijna

vo lled ig besteed t aan p reventie naar

de hetero-bevo lk ing. Terwijl de ho-

m o s , in E u ro p a n o g s te e d s de

g ro o ts te r is ik o -g ro e p , m e t e e n

aa lm oes w ande len w orden gestuurd.

A ls d it n ie t getu ig t van ve rregaand

s in ism e.

U it onderzoek b lijk t da t hom os die

zich goed in hun vel voelen, d ie zich

positie f erkend w eten in hun leefstijl,

ve ilige r vrijen. H ierbij kunnen w ij a ls

Verkeerd G eparkeerd een rol spe -

len. D oor het persoon lijk onthaa l, de

om gang m et andere hom ojongeren

in een open sfeer, het sam en denken

en spreken over hom oseksualite it...

w orden hom ojongeren ste rke r in hun

hom oseksua lite it en gaan ze zich

seksueel ve ilige r gedragen.

M aar w e houden ons ook m eer

d irekt bezig m et A ids-p reven tie onder

het m otto “Let’s ta lk abou t sex” praten

w ij o v e r ve ilig v r ije n b ij o n th a a l-

gesprekken . In de pakke tten d ie wij

bij d it onthaa l aanb ieden, zitten A ids-

fo lders, ex tra s terke kondom en voor

anaal kon takt en m onsters van een

g e s c h ik t (d .w .z . o p w a te rb a s is )

g lijm idde l. Jaarlijks nodigen w ij ook

de Veilig Vrijen V ideo Show uit van

het A ids-team . A ids is geen hom o-

ziekte, m aa rA idspreven tie is w el heel

be langrijk voor hom ojongeren. W ant

een verw ittigd m an ...

David Lam brech t

Page 9: Schamper 305

Zwart-Wit denkenhet Belgies Migrantendebat

Tw ee flink u it de k lu iten g ew as se n boeren jongens , d ie lu is teren

n a a r d e G e rm a a n s e n a m e n J a n B lo m m a e rt e n J e f V e rs ch u ere n , b r a c h te n e n k e le m a a n d e n te r u g h e t b o e k “H e t B e lg ie s

M ig r a n te n d e b a t . D e p r a g m a t ie k v a n d e a b n o r m a lis e r in g ” u it. J a a p K r u ith o f n o e m t h e t é é n v an d e b e s te V la a m s e s o s ia a i-

w e te n s c h a p p e l i jk e w e rk e n v an d e la a ts te tw in t ig j a a r e n w e

k u n n e n h em op d a t p u n t g e e n o n g e lijk g even .

B lom m aert en V erschueren (UIA

en In te rna tiona l P ragm atics A sso-

c iation) zetten m et hun pub lika tie de

ko n se n su s rond de zo g e n a a m d e

m ig ran tenprob lem atiek op de helling.

H eilige huis jes b innen p rogressieve

m id d e n s zo a ls he t w e rk van he t

K o n in k li jk K o m m is s a r ia a t v o o r

M ig ran tenbe le id van Paula D ’hondt

w orden daarb ij n ie t gespaard . De

a u te u rs b ew eren im m ers d a t he t

V laam s B lok en de to leran te m ig ran-

tenbew eg ing to t nog toe getu igen

van eenze lfde onderliggende basis-

ideologie : het hom ogeneïsm e.

het homogeneïsme?

D e id e o lo g ie v a n h e t h o m o -

geneïsm e d ie vo lgens B lom m aert en

V erschueren dom inan t is in V laan -

d e re n , is e r één d ie de id e a le

sa m e n lev in g z ie t a ls een sa m e n -

leving w aarin er zo w ein ig m ogelijk

v e rs c h il le n z ijn . D iv e r s ite i t o p

re lig ieu s , lin g u ïs tis ch o f ku ltu re e l

geb ied w ord t a ls p rob lem a ties to t

abnorm aal gezien. M igranten w orden

b in n e n e e n d e rg e li jk d e n k k a d e r

a u to m a tie s la s t ig e k la n te n . H e t

s treefdoel w ord t de ‘e igenhe id ’ van

vreem delingen te verm inderen.

H oew el de to leran te pro-m igran-

te n b e w e g in g e k s p lis ie t b e w e e rt

fu n d a m e n te e l de e ig e n h e id va n

vreem de lingen te w illen eerb ied igen,

b lijk t ze im p lis ie t h e t te g e n o v e r-

g e s te ld e na te s treve n . De d oo r

iedereen a ls noodzake lijke prem isse

beschouw de voorw aarde voo r har-

m on ieus sam en leven , de in tegratie

van vreem delingen , is im m ers een

ko n se p t d a t d o o rsp e k t is van de

ideo log ie van het hom ogeneïsm e.

O n d e r in te g ra t ie v e rs ta a t m e n

o ff is ie e l d e a a n p a s s in g aan de

fu nd am en te le iden tite itskenm erken

van de V lam ingen. H iertoe zouden

b ijvoorbee ld het gevoel voo r dem o-

k ra tie , d e b e z o rg d h e id v o o r de

m e n se n re ch te n , een e m a n s ip a to -

riese houding tegenover de vrouw,

enz., behoren . H et p rob leem m et

deze ‘kenm erken ’ van de V laam se

(W esterse) ku ituur is u iteraard dat ze

ten eers te erg w azig gedefin iëerd

zijn en ten tw eede in de realite it onder

V la m in g e n - w a n n e e r ze dan al

p res ies om lijnd kunnen w orden - n iet

zo vanze lfsp rekend zijn.

U ite in d e lijk w o rd t he t k o n se p t

‘in te g ra tie ’ s inon iem m et een d is-

k r im in e re n d en re p re s s ie f e is e n -

pakket. Een e isenpakke t dat s teeds

ontze ttend vaag is en toch a ls p licht

g e p ro je k te e rd w o rd t. Een e is e n -

p a k k e t d a t e r in h a a r h u id ig e

opperv lakk ige om schrijv ingen in de

konkrete rea lite it op neer kom t dat

ve rsch illen u itgev lak t m oe ten w o r-

den, dat m igranten zich een ‘V laam se

levensw ijze ’ m oeten aanm eten (die

op één o f andere m isterieuze m an ie r

to t dem okra tie en to leran tie aanzet)

en hun ‘e ig e n h e id ’ s lech ts in w at

res tgeb ied jes - ku lina ire kuriosa en

m uziekp re fe ren ties - m ogen behou-

den.

k w a l i t a t i e fonderzoek

De auteurs kom en to t deze stoute

b e w e r in g e n na a n a liz e v a n h e t

gem ee nsch ap pe lijk re fe ren tiekade r

- de onderliggende ideologie - d ie

m ensen onbew ust gebru iken w an -

n e e r ze he t o v e r de m ig ra n te n -

p ro b le m a tie k h eb ben . De a n a lize

gebeurt n iet op h e teksp lis ie te n iveau,

m aar op het im plis ie te n iveau. Een

re k o n s tru k t ie v a n w a t m en n ie t

le tterlijk zegt, m aar tussen de regels

wel bedoelt. Een im p lis ie t n iveau dat

w e e rs p ie g e ld w o rd t d o o r w o o rd -

keuze, z insw end ingen en het gebru ik

van o ge n sch ijn lijk a lg em ee n a a n -

vaarde gem eenp laa tsen .

De au teurs passen deze m eto-

do log ie toe op onve rdach te publika-

tie s en te ks te n o v e r m ig ra n te n :

k ra n te n a r t ik e ls , b e le id s te k s te n ,

sos iaa l-w e tenschappe lijke rapporten

en een vo rm ingsprog ram m a van het

K o n in k li jk K o m m is s a r ia a t v o o r

M ig ra n te n b e le id . E k s tre m is t ie s e

teksten van b ijvoorbee ld het V laam s

B lok w erden niet ontleed, om da t zij

op h e t e k s p lis ie te n ive a u re e d s

d u id e lijk h o m o g e n e ïs tie s en ze lfs

rasisties zijn.

twee handen op één buik ?

De ko n k lu s ie va n he t b oe k is

o v e rd u id e li jk : h o e w e l h e e l w a t

m e n s e n z ich in a lle r le i b o c h te n

w ringen om niet m et het V laam s B lok

geassosieerd te w orden, is e r toch

heel w a t eenstem m ighe id onder onze

‘e k s p e r te n ’ o v e r d e m ig ra n te n -

prob lem atiek rond de noodzaak van

in teg ra tie . H e t ko nse p t ‘in te g ra tie ’

hangt vo lgens B lom m aert en Ver-

sch ue re n sa m e n m e t een h om o-

gene ïse v is ie op de idea le m aa t-

schappij en deze v is ie s taa t u ite in -

de lijk redelijk d ich t bij het o nve rd raag -

zam e perspek tie f van het V laam s B lok.

U ite inde lijk p rob lem atiseren zowel

voor- a ls tegenstanders de m igrant,

w a a rd o o r e r te rn a u w e rn o o d nog

s p ra k e kan z ijn van een ‘d e b a t’

te rzake. ‘M ig ran t’ en ‘p rob leem geva l’

w orden au tom aties s inon iem en en

sturen het bele id in een bepaa lde

richting ; de richting van het hom o-

geneïsm e. A ls u ltiem e konsekw entie

gaa t de p ro -m igran tenbew eg ing een

gepolijs te vers ie van de s tandpunten

van het V laam s B lok kreëren en haar

e igen strijdm idde len tegen de retoriek

van het rech ts-ekstrem ism e buiten

spel zetten.

H et b e re iken van de h om oge-

neïsche sam en lev ing (het s treefdoe l

op het im p lis ie te n iveau) w ord t door

V la a m s B lo k en p ro -m ig ra n te n -

bew eg ing u iteraard vo lled ig anders

in g e v u ld (d e m id d e le n o p h e t

eksp lis ie te niveau). H et ve rzekeren

van een h o m o g e n e s a m e n le v in g

z o e k e n d e e k s tre m is te n in h e t

u itw ijzen van a lle ‘vreem de e lem en -

te n ’, te rw ijl de gem atigden heil v inden

in d e ku ltu ra lise rin g van v re e m d e -

lingen. O p e ties en retories niveau

zijn er onm iskenbare versch illen , het

im p lis ie te doe l is e ch te r in s te rke

m ate ge lijk lopend : het ‘behouden ’

van de ‘w aa rdevo lle ’V laam se kuituur.

D e V la a m s e k u itu u r, d ie w e

b lijkbaar a ls V lam ing a llem aal delen,

bestaat k laarb lijke lijk u it al de hoogste

hum an ita ire w aarden d ie m en zich

kan in d e n k e n . O p h e t im p lis ie te

n iveau is de ‘V lam ing ’ onom sto te lijk

id e a a l op a l d ie g e b ie d e n w a a r

‘ande ren ’ fa len : ve rd raagzaam he id ,

dem okratie , eerlijkhe id, em ansipa tie ,

so lidarite it en ga zo m aar door. A lso f

het V laam se vo lk derge lijke vaste

h is to r ie s e e ig e n s c h a p p e n z o u

bez itten ...

Aldous Huxley

H e t h u id ig e m ig ra n te n d e b a t

s toom t dan ook hope loos de ve r-

k e e rd e k a n t u it. V e r la n g e n va n

m ig ran ten da t ze z ich aanpassen

aan de ‘V la am se ’ ku ltuu rd ie in realite it

n ie t bestaat, m aar zonder skrupu les

v o o rg e h o u d e n w o rd t, is u ite raa rd

tevee l gevraagd. Een derge lijke eis

is al tevee l gevraagd voo r e lke h ier

geboren en getogen V lam ing.

V erlangen van m igran ten da t ze

een ste reo tiepe ‘V la am se ’ o f ‘B e l-

g isch e ’ lee fw ijze aan ne m e n is de

daarvan a fge le ide gevaarlijke spook-

eis. H et bestrijden van d ivers ite it heeft

im m ers haar reperkuss ies op a lle

v lakken van het sos ia le leven en

ve rlang t in haar fina le konsekw enties

van a lle burgers dat m en m ooi in het

gareel b lijft lopen en op generle i w ijze

‘o pva lt’ . H et hangt sam en m et het

streven een ideale (m akke) m ens te

kreëren d ie neu tra le kledij d raagt,

ne tjes he te roseksuee l ge trouw d is

en tw ee k ind jes heeft, n ie t drinkt,

g e e n d ru g s g e b ru ik t , b ra a f je s

ko nsu m e ert en zo nd e r p ro tes t u it

w erken gaat,... kortom , iem and die

n ie t (of nauw elijks) u it de band springt.

The brave new w orld incorporated.

het groot gelijk

De w ijze w aarop B lom m aert en

V erschueren hun ve rhaa l o ve r de

dom inan te ideologie in V laanderen

d ie s tre e ft n a a r u itv la k k in g va n

ve rsch illen hard m aken is ind ruk-

w ekkend en overtu igend. O m dat hun

aanpak - a ls pragm atic i- per defin itie

in terpre ta tie f is, is ze nu ook w eer

n ie t to ta a l p ro b le m a tie s . B ij h e t

g e b ru ik v a n h e e l w a t s p e s if ie k

m ateriaa l zou je hen in hun gedeta il-

lee rd e a n a lize s van fa b rika tie en

s p e k u la tie k u n n e n b e s c h u ld ig e n .

W anneer je ech te r de to ta lite it van

het m ateriaa l bekijkt (en m erkt dat

h e t in d e rd a a d a lle m a a l d e z e lfd e

im p lis ie te ondertoon aanhang t) en

hun m e to d o lo g ie ze lf p ro e fo n d e r-

v inde lijk beg in t toe te passen, w ord t

het m oe ilijk de rode d raad in het

d iskoe r rond m igranten n ie t te zien.

Al snel m erk je ook op w e lke andere

m aatschappe lijke ve lden de ideologie

van he t h om ogene ïsm e zich heel

s te rk m anifesteert. D eze dom inante

ideologie kan net zo goed onderzoch t

w o rd e n in h e t d ru g s b e le id , de

p rog ram m a ’s voo r kansarm en of de

d issip linering op school.

A na lize van het hom ogeneïsm e

al goed en wel, m aar op het v lak van

de ‘m ig ra n ten p rob lem a tie k ’ zijn er

u iteraard ook dringend daden nodig.

De k o n k lu s ie van B lo m m a e rt en

V erschueren dat het hoog tijd is om

af te s tappen van de ve rw erp ing van

d ivers ite it is - hoewel vo lled ig ju ist-

n o g a l g ra tu it . E en m e n ta lite its -

verandering en m asse is een klus die

niet zo m aar op één tw ee drie te

k la re n v a lt . V o o ra l d a n o m d a t

m en ta lite iten , ideo log ieën n ie t los

s ta a n v a n de s o s io -e k o n o m ie s e

k o n te k s t. D e id e o lo g ie v a n h e t

hom ogeneïsm e is e r niet zo maar. Ze

m a a k t d e e l u it v a n e e n to ta le

konste lla tie van politieke, sosia le en

ekonom ische verhoudingen. O m aan

de ideologie van verv lakk ing iets te

veranderen m oet er ook op het sosio-

ekon om ie se n iveau bew eg ing ko-

m en. Verkondigen dat de m enta li-

te i ts w ijz ig in g te n v o o rd e le v a n

d ivers ite it ve rder onp rob lem aties is,

zou ook naïef zijn. In een postm o-

derne supe rm arkt van denkkaders

en leefw ijzen w inke len is m issch ien

a lleen m aar haa lbaar (en dan nog)

v o o r in te lle k tu e le n d ie toch n ie ts

anders te doen hebben. D iversite it

a ls ideaa l op z ich ve rd ed ig en , is

b lazen tegen de w ind in.

D iversite it m oet daarom niet a lleen

a ls idee ve rd ed ig d w orden, m aar

eveneens en ze lfs voora l nagestreefd

w o rd e n op h e t ko n k re te n ive au .

V errijk ing d oo r d ive rs ite it kan pas

optreden a ls ge lijkw aard ige partners

m et e lka a r in kon tak t kom en. De

a rena voo r d iskussie rond m igranten

m o e t d a n o o k h o o g n o d ig m e t

m igranten ze lf u itgebre id w orden. O m

d a n to t w e d e rz ijd s e v e r r ijk in g ,

o n d e rh a n d e lin g e n tu s s e n b e v o l-

k ingsgroepen en u ite indelijk eerlijke

m achtsde ling te kom en (zoa ls d it ook

voo r a lle andere gem arg ina liseerde

g roepen in onze m aatschappij het

geval m oet zijn). H et verm ijden van

een e s k a la tie tu sse n b e v o lk in g s -

g roepen h ier is één. H et kontroleren

van m ig ra tie -s tro m e n van a rm ere

naar rijkere landen is een ander punt.

O ok d it hee ft u ite inde lijk a llem aa l

m et m acht (en ekonom ie) te m aken.

Een hum ane oploss ing voor p rob le -

m en rond m igra tie ontvouw t zich rond

het bew erkste lligen van een eerlijke

N oord-Zu id relatie. H et kreëren van

een m et e lektron iese en burokratiese

sp its techno log iese snufjes beve iligde

vesting Europa, is o fw el een ve r-

sch rikke lijk ego sen trie s o fw e l een

onhoudbaar antw oord.

H e t b oek “H e t B e lg ische M ig ran -

te ndeba t. D e p ra g m a tie k van de

abnorm a lise ring ” van B lom m aert en

Verschueren, verscheen b ij IPrA, kost

795 frank, te lt 2 5 0 u iterm ate in teres-

sante p a g in a ’s m a a r is n ie t verkrijg -

b a a r in de boekhande ls ! Beste llen

k a n b ij IP rA , p o s tb u s 33, 2 0 1 8

A n tw erpen 11, te le foon 03/2305547.

A ls deze d rem pe l te hoog is, geen

nood, w an t h e t b oe k w erd o ok a l

g e s ig n a le e rd in enke le sem ina rie -

b ib lio teken van de R U G (en p rivé-

k o lle c t ie s v a n S c h a m p e rm e d e -

w erkers).

D IEA

(Foto C isse)

Page 10: Schamper 305

een kwelling, nieuwe spelling

S cham per: Is de norm ’in tu ï-t ie ’ niet een even onbru ikbare - w a n t s u b je k t ie v e - fa k to r a ls

‘f r e k w e n t ie ’?

Ja, het is daarom dat w e in de

spe llingskom m issie gezocht hebben

naar een teore tische fundering van

deze intuïtie. De m orfo log iese en

fono log iese kenm erken zijn objek-

tieve kenm erken d ie het v reem de

k a ra k te r van e en w o o rd ku nn en

verraden. Van som m ige w oorden is

m en zich e r heel goed van bew ust

dat w e m et een vreem d w oord te

doen hebben, ‘co m pu te r’ o f ‘c ow boy ’

b ijv o o rb e e ld en ie d e re ‘n a t iv e ’

speaker zal die vreem dhe id a an -

voelen en inzien da het geen zin

heeft om zo ie ts te vernederlandsen.

Het prob leem ligt echte r bij w oorden

als ‘c lub ’. Fonologies gezien klinkt

‘c lu b ’ p e rfe k t N e d e rla n d s . M aa r

m orfo logisch ligt dat anders. N orm aal

is het m eervoud van een le tte rg rep ige

w oorden ‘-en ’ in het Nederlands. K ijk

m aar naar boek - boeken, lip - lippen,

enz. M aar c lub w ord t c lubs. D it is

een m orfo log iese ind ikatie dat het

w oord nog niet echt ingegroeid is in

ons taals is teem . H et is n ie t de taak

van een spe llingskom m issie om de m ee rvo ud svo rm en te ve ra nd e ren ,

dus .... In m ijn ogen m oeten w e niet

p ro b e re n om d u id e lijk v re e m d e

w oo rd en om te sp e llen n aa r het

Nederlands. D aar is het m orfo log ies

en fono log ies niet rijp voor.

M aar neem nou een w oord a ls

‘c itroen ’. N ie ts is daa r nog vreem d

a a n , fo n o lo g ie s en m o rfo lo g ie s

g e d ra a g t he t w o o rd z ich im m ers

N ederlands, ze lfs de m eervoudsvorm

- ‘c itroenen ’ is perfekt Nederlands.

‘C itroen ’ w ordt dus ‘s itroen ’.

Ik w ee t het, d it is w ee r ku ns t-

schaatsen op glad ijs, m aar to t m ijn

aangenam e verrassing zijn w e op

dat pad zeer ve r kunnen gaan. Op

g rond van d eze m o rfo lo g ie se en

fono log iese kenm erken die intuïtie f

a a n w e z ig z ijn b ij de g e m id d e ld e

N e d e r la n d s ta lig e ku n n e n w e de

g radaties in de leenw oorden onder-

sche iden .

S c h a m p e r: U d o e t d u s e en

b e ro e p o p de fo n o lo g ie , m a ar

d e u its p r a a k v a n w o o rd e n

v e r s c h il t to c h v a n s tre e k to t

s tre e k ?

Inderdaad. De ‘t ’ van ‘p o litie ’ w ordt

b ijv o o rb e e ld ‘s ’ u itg e s p ro k e n in

V laanderen, ‘ts ’ in N ederland. Dan

z ie ik de b es te o p lo ss in g in he t

onaange tast laten van de spelling

om ruzie te verm ijden. W e zitten m et

v ie r V lam ingen en v ie r N ederlanders

in d ie s p e llin g s k o m m is s ie ; zu lke

g e s c h ille n z o u d e n o n s l ijn re c h t

tegenover e lkaar p laatsen.

S ch am p e r: ‘p o lit ie ’ b lijft dus

m et ‘t ’.

Inderdaad. Trouw ens, N oord en

Zuid versch illen ook op een ander

punt. U it de enquetes b leek ook dat

V laanderen m eer in de richting van

v e rn e d e r la n d s in g w il g a a n d a n

N ederland. V laanderen is natuurlijk

al geoefend in de praktijk; de kranten

gebru iken a lge ru im e tijd rigoereus

de ‘k’ in p laats van ‘c ’ , ‘ks ’ in p laats

van ‘x ’, ‘t ’ in p laats van ‘th ’, nz... M et

andere w oorden, in de dubbe lspe lling

hebben ze steeds gekozen voo r de

m eest p rogressieve. Indien w e hier

rekening zouden m oeten houden m et

de m ening van de bevolk ing, dan

zouden w e m oeten a fstappen van

het oude ideaal van de spe llings-

eenheid in N oord en Zuid. Ik denk

dat het w ijs is om af en toe iets over

te laten aan een paar eksperten.

S c h a m p e r : W a t g e b e u r t e r

m e t d e in k o n s e k w e n t ie ‘a i ’ (p u n a is e ) e n ‘è ’ (c r e m e , m a n e g e )?

D at is e igen lijk een m ooie illustratie

b ij d a a rn e t. W ij h e b b e n in h e t

N e d e r la n d s g e e n le tte r v o o r de

Franse foneem ‘a i’ o f ‘è ’. Fonologies

gezien heeft d it a lles dus een v reem d

tin tje en blijft de vreem de spelling

behouden.

S c h a m p e r: D e F ra n s e s p e l-lin g z o u o o k v e r a n d e r in g e n

ondergaan . A ls de Fransen een

konsekw entie invoeren voo r d ie

‘a i ’ en ‘è ’, v e ra n d e re n w ij d an

m e e ?

Dat is een nete lige vraag zou ik zo

zeggen. W e hebben daarnet al gezien

hoe m oeilijk het is om b innen je e igen

taal konsekw ent te spellen, en dan

gaa t d ie spelling dan toch m aar een

tienta l ja a r mee. D at w ord t natuurlijk

dan nog kom plekser a ls je rekening

m oet gaan houden m et sp e llin gs-

hervorm ingen van een andere taal.

Aan de andere kant is het natuurlijk

w ense lijk om die konsekw entie ook

in te voeren a ls Frankrijk dat zou

doen. A nders krijg je een enorm e

v e rw a rr in g in de ta a lv e rw e rv in g .

Iem and die in het F rans ‘puna ise ’ en

‘m anége ’ op eenze lfde m an ie r leert

spellen en niet in het N ederlands, tja,

ie tw at verw arrend, niet? Een w oord

dat a ls v reem d aangevoe ld wordt,

m oeten w e spellen in de taal van

herkom st.

S ch am p er: D us o p n ieu w a lle

m o e ite en g e ld van e e n s p e l-l in g s h e rv o rm in g ?

Dat hoeft n ie t noodzake lijk een

n ie u w e s p e l l in g s h e rv o rm in g te

im pliseren. Je kan da t inschrijven in

de regels van nu.

S c h a m p e r: En w a t a ls e e n

a a n ta l d u id e l i jk e v r e e m d e

w o o rd e n b in n e n t ie n ja a r

in g e b u rg e rd ra k e n ?

Kijk, o fwel raak je noo it m eer aan

een spelling, zoa ls de Engelsen dat

doen, ofw el m oet je het a f en toe

doen. A ls je a ls basisrege l van en

goede spelling neem t da t je schrijft

zoa ls je spreekt, dan m oet je de

s p e llin g b ijs lijp e n zo a ls de taa l

evo lueert.

Aan de andere kant kun je ook

zeggen d a t de spe lling m aar een

konventie is. D at doen de Engelsen,

die hebben nog een spe lling d ie s tam t

u it de v ijf t ie n d e e eu w . M e t a lle

gevo lgen van dien; ze hebben vijf of

zes spellingen voo r één klank en het

is onvoorspe lbaar w elke spelling je

m oet gebru iken tenzij je de h istoriese

g ram m atika kent van d ie taal en dat

is b ijna onm og e lijk . Je h oo rt de

E n ge lsen n ie t k lagen , ze z ijn nu

eenm aal konse rva tie f en ze blijven

van d ie spelling a ls van een H eilige

Koe.

H et is w aa r dat een spelling veel

aanpassing en geld kost, dus laat

ons ste llen dat a ls w e aan de spelling

raken, w e het ook goed m oeten doen

zodat w e tenm inste vo o r een halve

eeuw rust kennen.

S c h a m p e r: A n d e re w o o rd e n

m et een b u ite n la n d s t in tje z ijn

de w oorden m et een ‘q ’ o f een

‘y ’. Zou u d ie o o k v e ran deren?

Laten w e d ie letters a ls a lgem een

o n n e d e rla n d s a an va a rd e n o f te n -

m inste het geb ru ik ervan m in im a -

liseren. Ze zijn trouw ens een w are

e llende voo r de m ensen die S crabb le

spe len .

S c h a m p e r : E n o n s a lfa b e t

v e ra n d e r e n ?

W a a ro m n ie t? E en a lfa b e t is

im m ers geen in ternationaa l gegeven.

Trouw ens, des te gem akke lijke r voor

de k ind jes d ie het a lfabe t m oeten

leren...

S c h a m p e r : W a t g e b e u r t e r

m et de w e rk w o o rd v e rv o e g in g ?

Ik ben zee r blij dat de spe llings-

ko m m iss ie de o p d ra ch t g ek regen

heeft om de w erkw oordvervoeg ing

o n g e m o e id te la te n . E r z it te n

n a tu u r l i jk v a n u it h e t fo n e t ie s e

s ta n d p u n t in k o n s e k w e n tie s in -

b ijvoorbee ld h ij an tw oordde ; je hoort

één ‘d ’, m aar je schrijft e r tw ee - m aar

ik v ind da t je geen spe lling vo o r

im b es ie le n m oe t m aken. De v e r-

w erk ing van m orfo log iese regels zijn

im m e rs b e la n g r ijk v o o r ons ta a l-

gevoe l.

S c h a m p e r: W a n n e e r m o g e n

w e de n ieuw e spe lling e ig en lijk

v e r w a c h te n ? Ik b e d o e l, w a n -n e e r k a n h e t p r o c e s v a n

in b u r g e r e n b ij d e b e v o lk in g

b e g in n e n ?

H et is nog n ie t v o o r h on d e rd

p rosen t zeke r da t w e een n ieuw e

spe lling krijgen. H et is zo dat het

hu isw erk van de spe llingskom m issie

b ijna k laar is, m aar da t m oet nog

naar het kom m itee van m in is ters.

D ie m oeten het licht op groen o f rood

zetten o f d ie zaak naar het parlem ent

gaat. het kan dus zijn da t s lechts een

deel van de voorste llen goedgekeurd

w orden o f ze lfs helem aal niet. M aar

a ls het licht op g roen s taa t m ogen w e

die n ieuw e spelling g rosso m odo toch

al b innen tw ee ja a r verw achten.

S c h am p e r: En dan m oet het p r o s e s v a n in b u r g e r e n n o g b e g in n e n .. .

Inderdaad, en dat duurt ook een

t i jd je . V o o r jo n g e re n d ie in h e t

onderw ijs ze tten is dat n ie t zo een

g ro o t p ro b le e m , m a a r w e l v o o r

d iegenen d ie het onderw ijs verla ten

hebben o m da t d ie a lles op e igen

Tijdsdriftv/d pol en sokkers

D e stu d en ten van de p o litieke

e n s o s ia le w e te n s c h a p p e n

h e b b e n e r e e n n ie u w t je b i j : e e n h e u s w e te n s c h a p p e l i jk

t i jd s c h r i f t v a n s tu d e n te n .

“S tu d ie s v a n d e s tu d e n te n

P o l i t ie k e e n S o s ia le W e te n -s c h a p p e n U n iv e r s ite i t G e n t ”

h ee t h e t d in g en h e t b es taa t u it s a m e n v a t t in g e n v a n in t e r e s -s a n te te s is s e n o f ja a rw e rk e n .

Studenten krijgen zo goed a ls noo it

d e k a n s in w e te n s c h a p p e l i jk e

vakb laden te pub liseren. Heel w a t

in te re s s a n t w e rk g a a t d a a rd o o r

ve rlo re n . Tes issen b e sch im m e le n

e rgens in een du is te r hoekje van de

loka le se m ina rieb ib lio teek en jaa r-

w erk jes d ienen a ls kladpapier. Voor

de G entse pol en sokkers is er in de

strijd tegen de ve rge te lhe id echte r

hoop m et d it n ieuw e tijdschrift.

H et tijdschrift on tsp roo t uit het brein

van P eter Van der Voort, ass is ten t

van dekaan G aus. M et enke le ko llega

assis ten ten en een tienta l s tudenten

s tam pte hij een redaktie uit de grond

en onder zijn hoo fd redakteurschap

kw am het eerste num m er to t stand.

V oor de vo lgende num m ers is het de

bedoe ling dat de studenten ze lf het

h e ft h e le m a a l in e ig e n h a n d e n

nem en . V ana f het beg in w e rd er

bew ust voo r gekozen de p ro fessoren

niet te betrekken bij het t ijd s c h r ift : de

u itd a g in g een t ijd s c h r ift va n v o l-

w aard ig w e tenschappe lijk n iveau uit

te geven, w illen de s tuden ten op

e igen houtje aangaan. W at echter

n ie t w il zeggen dat de p ro fessoren

h e t in it ia tie f m e t led e ogen a a n -

s c h o u w e n : h e t m e re n d e e l is

en toes ias t o ve r het projekt.

“ H e t lag en lig t in onze bedoe ling

een p e rio d ie k u it de g ro n d te s tam pen

d a t van w e te n s c h a p p e lijk n iv e a u

g e tu ig t, h o e w e l h e t h e le m a a l u it

b ijd ra g e n van s tu d e n te n b es taa t,

zoa ls ja a rw e rk je s en sam enva ttingen

van tesissen. W e op teerden vana f

h e t b e g in e rv o o r g e e n e n k e le

studen tikoze b ijd rage toe te laten,

hou tje m oe ten ve rw e rke n . Ik stel

tro u w e n s nu nog va s t bij oudere

m e n sen d ie een n ie t erg lange

ople id ing genoten hebben dat bij

hun schrijfse ls nog a ltijd e lem enten

van de spelling van voo r ’46 opduiken.

S om m igen hebben deze spelling nog

niet verteerd .

Scham per: D ie verw arring bij d e o v e rg a n g s fa z e is e e n van

d e g e v o lg e n v a n d e n ie u w e

s p e ll in g . E r z ijn o o k a n d e r

d ir e k te g e v o lg e n . M o g e n w e

v erw a ch ten dat de hele N ed er-la n d s e l i te r a tu u r m o e t h e r -s c h re v e n w o rd e n ?

Ja, da t is iets w at je vaak hoort als

tegenargum ent. H et is nu zo dat de

verandering n ie t zo spektakula ir zal

zijn da t je m et de n ieuw e spelling de

oude n ie t m eer kunt lezen. De brug

zal abso luu t k le iner zijn dan in ’46

om dat e r toen m eer gesleute ld is aan

d e e ig e n l i jk e N e d e r la n d s e e rf-

w oordenschat. Nu gaat het hoofd-

zake lijkom de fa m e uze leenwoorden.

Bovendien, een rom an d ie in een

verouderde spelling geschreven is,

is daarom niet kw a inhoud verouderd.

D e p o s it ie v e k a n te n v a n de

spe llingshervorm ing w egen dus op

tegen de kostprijs - m oeite en geld -

van zo ’n hervorm ing.

Er m oet inderdaad serieus w at

geld en m oete geïnvesteerd w orden

in zo ’n grap, w a t een reden is om het

n iet al te vaak te laten gebeuren.

Voor m ijn part m ag je dan gerust

gro te stappen zetten. Ik m ag natuurlijk

geen resultaten zeggen, m aar ik kan

w el kw ijt dat de spellingskom m issie

naar m ijn m ening nog ve rder m ocht

gegaan zijn.

C hristel Foto Tobias

n och a a n ko n d ig in ge n voo r fe s tiv i-

te ite n v a n d e fa k u lte its k r in g te

pub lise ren. A ls kriteria v o o rd e inhoud

g e ld e n e n ke le s ta n d a a rd e n : ten

eerste van een se rieus n iveau zijn,

ten tw e e d e ie ts n ie u w s b re n g e n

(research o f teore tische sintese). De

b ijd ragen hoeven n ie t noodzake lijk

em p iries o nders teund te z ijn .11

"De redaktie s tree ft e rnaa r een

in te rd iss ip lina ir tijdschrift te m aken;

D aarom w illen we in e lk num m er de

3 rich tingen van de p o l en sok m et

v ie r a rtike ls aan b o d la ten komen.

D a t lu k te vo o r de p o litiko log ie (2

te s issen en 2 ja a rw e rk je s ) en de

sos io log ie (3 jaa rw e rk je s en 1 tesis),

m a a r sp ijtig g e n o e g n ie t voo r de

k o m m u n ik a t ie w e te n s c h a p p e n (1

te s is ) ’’ , zo v e r te lt o n s F ilip Van

B ourgognie, één van de 16 redaktie-

led en . H e t tijdschrift te lt 135 pag ina ’s

en ko s t 3 2 0 frank voor s tudenten

(350 frank voor ‘n o rm a le ’ m ensen).

H e t b la d d a t halfjaarlijks z a l versch ij-

nen, is te koop b ij de redaktie leden

(o .a .F ilip Van Bourgognie, H endrik

Vos en Je roen K leysen) en in h e t p o l

en so k ka fee The Spirit, Verlorenkost

9. N ieuw e redaktie leden o f m ede-

w erkers m ogen z ich d aa r o ok kom en

aanm e lden .

DIA

Page 11: Schamper 305

T h e u n b e a r a b l e l i g h t n e s s Franso f r e a d i n g ,

Lachen met oom Llosa : BastaH et heeft de H eer behaagd uw

a lom geroem de, w ere ldw ijd gekende

BeeSee, illuster m edew erke r van het

g ro te -s tu d e n te n -h a rts to c h te n -b la d

S c h a m p e r, d e o zo v e rd ie n d e ,

la n g ve rw a ch te e rke nn in g te la ten

gen ie ten. Basta, een u itroepteken is

nauw e lijks vo ldoende om de kracht

dezes w oord to t uiting te laten komen,

lijfb lad der E konom isten, ja, zij d ie

m et b litse w agens en van biljetten

u itp u ile n d e b ro e kza kke n de S in t-

P ie te rsn ieuw straa t onve ilig m aken,

is naast w oordvoerde r van het V E K

(V laam s Ekonom ische Kring ) ook

bekend om zijn, to t ve r buiten de

la n d s g re n z e n re ik e n d e , lite ra ire

faam .

G e p u b lis e e rd w o rd e n in d it

tijdsch rift is dan ook de zow a t natte

d room van e lk literator, ve rge lijkbaar

m et de in lijv ing a ls fo tograa f doo r het

M a g n u m g e z e ls c h a p . De o p n am e

van een a rtike l hee ft de kritische

pennelikker, ee ltige v ingers zijn zijn

lot, net n ie t verkregen, m aar BeeSee

w erd w el gesiteerd, a ls ghostw rite r

v a n m ijn o u d e k a m e ra a d O o m

C am us, de oude rukker, doo r de jonge

god van de V laam se letteren Ludw ig

Van den M ee rsschau t, de M eirse

voo r de vrienden, in d iens inle id ing

van he t B a s ta -te m a n u m m e r o ve r

Seks, m its enige ve rrijkende aanvu l-

lingen en w i jz ig in g e n H e t zal wel de

Z e itge is t van het Fin de S iècle zijn,

ve rzuch t ik, a ls ik vandaag de dag, in

al m ijn onschu ld voortdu rend m et de

neus op de H ooghartige Lusten des

V lezes w ord t gedrukt. S eks w ord t in

de spotligh ts gep laatst doo r Paul-ik

m aak serieuze reportages-Jam bers

en P a n o ra m a /d e P o s t, W e n d ie s

vee lz ijd ighe id w ord t be lich t in zow a t

ieder z ichze lf respecterend V laam s

T e lev is ieb lad en M adonnas koffie-

ta fe lb oe k is gesneden b rood voo r

hoog op laa iende kon troverses in de

p e rs .”

H et spreekt voo r zich dat enige

ve rm eld ing van B eeS ees naam gelijk

te ste llen is m et hubris en dan ook

n ie t w e rd o v e rw o g e n . U b e g rijp t

m e teen de v re u g d e d ie z ich van

BeeS ee en het vo lta llige Scham per-

team m eeste r m aakte, to t zij p lo ts

bem erkten da t het Van O ngeva lle -

artike l van n iem and m inder dan W IF

vo lled ig w erd ove rgenom en, deze

m aal m et de b ronverm eld ing “S cam -

p e r” . Toen bij nadere bestude ring

van d it w onderlijke tijdschrift ook b leek

dat L u kA llo o a ls hoo fd redakteu r van

S cham per w erd beschouw d, w erd er

p rom pt een pollona ise van de Brug

naar het R ekto raa t ingezet, onder

het luid schallen van de popula ire

g e za n g e n “ O p C isse s kop, een

flu itke te l...” en “ W ee t je w a t Tobias

w il zijn, een b loem etjesgord ijn ...” .

O m U ve rd e r nog een idee te

geven van de g roo tse nam en die

ve rder hun g rootse geschriften w ilden

“u itlenen” aan Basta, noem en w ij :

H ugo C aus uit “S noecks” , de reeds

genoem de Luk A lloo uit “C am pus” ,

de genaam de “Zak” m et ca rtoons uit

“De M orgen” en zo kan uw oom Llosa

nog w el uren doorgaan, in tegen -

ste lling tot...

B eeS ee

“D e o v e rs ta p van s p e s ia a l o n d e rw ijs n a a r g e w o o n s e k u n d a ir

o n d erw ijs is b e s t m oe ilijk . E r z ijn z o v e e l p ro b le m e n .’’ V ier b lin d e

s tu d e n te n v e rte lle n h o e d e k o m b in a tie g e h a n d ik a p t e n s tu d e n t

v o o r a lle r le i m o e ilijk h e d e n z o rg t.

In hom e Fabiola, lijkt e r n iks aan

d e h a n d . G e w o o n e e n g ro e p je

s tudenten dat in een hoek van de

studiezaa l zit te vergaderen . O ok het

ka ffee w ord t gevonden zonder de

p ro b le m e n d ie z ie n d e n m e e s ta l

assosiëren m et b linden. W ie zijn ze

en w at w ord t voo r hen gedaan?

In G ent bestaa t s inds het aka-

d e m ie ja a r 8 7 -8 8 e e n v z w v o o r

gehand ikap te studenten. W ant terw ijl

de prob lem en voor iem and d ie blind

is, doo f is, of in een rolstoel zit, ev iden t

zijn, hebben unief noch H O BU nooit

N a tu u rlijk h e e ft m en to ch een

u itzondering op de regel. Indien het

z e lfs ta n d ig n a a m w o o rd m e t een

hoo fd le tte r geschreven w ordt (zoa ls

un p rie -D ie u ) o f w a n n e e r e r een

e n ke lvo ud ig lidw oo rd s ta a t (zoa ls

trom p e -l’o e il) zal d it w oord onver-

anderd b lijven in het m eervoud dus

d eu x p rie -D ieu en s ix trom pe-l’oe il.

De m e e s te in k o n s e k w e n tie szullen w orden verdw ijnen. De uitgang

- ie r w ord t in een aanta l geva llen -e r

(joallierworöX joa lle i). De u itgang -ott-

e r blijft behouden ind ien het stam t

van een w oord dat e ind ig t op -otte

In de kroeg der blinden

a a n d a c h t b e s te e d a a n m in d e r

va liden .

A an de ka ffeeta fe l b lijk t da t er

tw e e g ro te e rg e rn isse n z ijn v o o r

b linde studenten. D osenten vergeten

voo r te lezen w at er op het schoo lbord

staat, “je v raag t het een, tw ee, tien

keer, m aar je kunt n ie t b lijven vragen .”

ve rte lt Elke, s lechtz iend en studente

m aatschappe lijk werk.

C hriste l d ie in form atika s tudeert

legt het andere probleem uit. “ Ik m oet

b in n e n ko rt e ksam en doen in tien

vakken m aar ik heb nog m aar de

helft van de boeken d ie ik nodig heb.

D at be teken t dat de andere exam ens

m oeten w orden u itgeste ld .”W ie b lind o f s lechtz iend is kom t in

het spesiaa l onderw ijs terecht. Tot

het v ierde m iddelbaar, daarna w ord t

de b lin d e s c h o lie r in h e t d ie p e

gegoo id .

“A ls je op een gew one school je

k lasgroep n ie t kunt v inden dan heb je

een probleem . A ls je in de klas zit m et

een bra ille tiepm achine dan ergeren

anderen zich aan het gelu id van dat

a pp a raa t” .

Na de m idde lbare school is het

a fg e lo p e n m e t d e b e g e le id in g .

H oewel, in Leuven bestaat al langer

een o rgan isa tie voo r s tudenten m et

e e n l ic h a m e li jk e h a n d ik a p . D e

m ensen van de w erkgroep visueel

g e h a n d ik a p te n p ro b e re n om de

b linde en s lech tz ien de s tudenten

d ie nu nog in het laatste ja a r van het

m idde lbaar zitten, een beetje op w eg

te helpen.

“De m eesten w eten n ie t presies

w at e r m ogelijk is” ve rte lt W outer,

s tuden t k ines ite rap ie . W ie s lech t-

z iend is hoeft n ie t tevreden te zijn

m et zom aar een baantje . In W est-

V laanderen zou een b linde kinesi-

te rapeute het ze lfs to t hoofd van de

beroepsbond hebben gebracht.

W ie k in e s ite ra p e u t w il w orden

m o e t z ic h op e e n flin k e s tu d ie

voorbere iden. W ie m e e r in form atie

o ve r hu lp vo o r gehand ikap te s tu -

den ten wil, kan z ich in verb ind ing

s te lle n m e t G a s p a r H aen ecaert,

0 9 1 - 6 4 .6 4 .6 5 .

Frank H.

Foto C isse

anders w ord t de u itgang -o te r : g re l-

o te r De toon loze e w ord t n iet m eer

gevo lgd doo r een dubbe le m ede-

klinker. Dus dente lliè re w ord t dente-

lière. Als laatste punt w orden een

an ta l vo rm en gew ijz ig d n aa r hun

huidige u itspraakvofm o ignon w ordt

ognon en vanta il w ord t ventait.

De enke ling d ie w a t m eer info

over de n ieuw e spelling had gehad,

kan zijn vragen richten aan W IF of

schaft zich het boekje van A. G oos- se, La ‘nouve lle ’ o rthographe aan.

H ie rm ee bedank ik o ok J. G oes, Sem . Franse Taalkunde, van w ie ik

het boek m ocht lenen.

W IF à la française

VGKDe VlaamseGeneeskundigeKring

p r e s e n te e r t :

B e n e f ie tc o n c e r t 3 m a a r t 1 9 9 3

t.v .v .

R o e m e e n s e A r ts e n p r a k t i jk

presentatie : Stefan Ackermans (Studio Brussel)

N e r v u s V a g u s

D a n is h B u t t e r C o o c k ie s

L u k D e V o s ( e x - G o r k y )

D e M e n s

L S P - b a n d m e t

J o L e m a i r e

R o b e r t M o s u s e

W a l t e r G r o o t a e r t s

Kaarten : V V K 350 BF

Kassa 400 BF

Plaats : P le in -ln te rb rew -

S te lla-A rto is

Zw ijnaa rdsesteenw eg 809

A anvang : 19u (deuren : 18u30)

V o o rv e rk o o p :

D oorlopend S TC (UZ)

S tudentenka ffee S a lam ander

25/2 : O verpoort 12-14u

26/2 : Brug 12-14u

Page 12: Schamper 305

Mr. TemmermanZijn fietsers echt zelfmoordenaars ?

“F ie ts e rs z ijn in G e n t c o n s ta n t in g e v a a r ” s c h re e u w e n d e

‘A c t ie v e F ie ts e r s ’ s te e d s lu id e r e n lu id e r , m a a r v o o r lo p ig n o g

a l t i jd v o o r d o v e m a n s o r e n . T ra m s p o re n d ie e e n b ijn a

o n w e e rs ta a n b a re a a n tre k k in g s k ra c h t u ito e fe n e n o p fie ts b a n d e n , een to ta le a fw e z ig h e id van fie tsp ad en d ie d ie n aa m w aard ig z ijn , g lib b e r ig e k a s s e ie n , v e e l te s n e l v o o r b i jr a z e n d e a u t o ’s e n

a u to m o b ilis te n d ie , z ic h van g e e n k w a a d b ew u st, h u n a u to d e u r

openen zo n d e r eers t te k ijken o f e r toevallig g een fie tser voorb ijkom t s c h e p p e n n ie t e c h t e e n ,w a t je z o u k u n n e n n o e m e n ,

f ie ts s t im u le re n d k lim a a t e n m a k e n van f ie ts e n d o o r G e n t é é n

g ro te o v e rle v in g s to c h t. B u rg e m e e s te r T e m m e rm a n , d ie o n la n g s

n o g in e e n a a n ta l k ra n te n v e rk la a rd e d a t d e f ie ts e rs z ic h a ls

z e lfm o o rd e n a a rs g e d ra g e n , is h e t m e t d e ze v o o rs te llin g van d e

z a k e n w a a rs c h ijn lijk n ie t e en s .

Een g ro ep van o n a fh a n k e lijk e

f ie ts e rs , g e s te u n d d o o r e n k e le

fie ts v e re n ig in g e n en m ilie u o rg a -

nisaties, v indt echte r dat e lke fie tser

d ie sterft in het G entse ve rkeer er

één te veel is en gew roken m oet

worden. Ze groepeerden zich onder

de n a a m "A c tie v e F ie ts e rs ” en

beloofden p lechtig elke fie tser d ie in

ve randert b ijna zeker al na enke le

dagen van eigenaar.

Automobilistenfrustratie

Z o la n g h e t s ta d s b e s tu u r n ie t

lu is te rt, zu lle n de f ie ts b lo k k a d e s ,

te lk e n s w a n n e e r e en f ie ts e r he t

s la ch to ffe r w o rd t van he t G en tse

zo k o s tb a a r d a t h ij e r z e lfs z ijn

s tem banden voo r over heeft.

O o k deze m isnoegden m oeten

z ic h e c h te r n e e r le g g e n b ij hun

ona fw endbare , zw are lot en kunnen

pas na een half uurtje a fkoe len hun

w eg verderzetten .

Hardere akties?

O ndertussen w achten de ‘A ctieve

F ie tsers ’ nog steeds op een reaktie

van het s tadsbestuur, dat to t nu toe

n ie t v e rd e r is g e ko m e n dan een

ve rzw aring van de straffen voo r niet

in orde zijnde fie tsen.

D e ‘A c t ie v e F ie ts e rs ’ b e lo ve n

echte r m eer en hardere akties a ls in

de nab ije to e k o m s t n ie ts aan de

fie tss itua tie in G ent verandert.

S teven

foto: Cisse

het g roo tgen tse ve rkee r het leven

laa t, te h e rd e n ke n , o f zeg m aa r

w reken , m et een ha lf-uu r-du rende

b lokkade van een belangrijk kru is-

punt. M et deze akties w illen ze het

s tadsbestuur onder d ruk zetten om

de onve ilige fie tss ituatie drastisch te

verbete ren . De be langrijkste e isen

van de ‘A c tieve F ie tse rs ’ zijn het

voorrang verlenen aan fie tsers in de

stad door au to ’s zoveel m ogelijk te

w eren, de invoering van 30 km. per

uur in de bebouw de kom, het toé la ten

van f ie ts e rs in w in k e ls tra te n en

éénrichtingsstra ten en de aan leg van

goede fie tssta llingen.

O ok een e inde m aken aan de

recente golf van boetes voor fie tsers

w iens fie ts enige gebreken vertoon t

staat hoog op hun verlanglijs t. De

‘Actieve F ie tsers ’ z ien m eer heil in

positieve sankties zoa ls he t ve rp lich t

herste llen van de fie ts b innen de

zoveel dagen. O ok vinden ze da t er

dringend een oplossing m oet w orden

gevonden voo r het fie tsend ie fs ta l-

p robleem . M om enteel is het in G ent

im m ers he t v e ilig s t om m e t een

slechte fie ts rond te rijden, een goede

verkeer, doorgaan. Dit w aarsch ijn lijk

to t g ro te e rgern is van ve le chauffeurs

die hun jach tig leven van tijd to t tijd

onderbroken zien door een half uurtje

verp lich te rust. O ok al reageren de

m eeste autom obilis ten rustig op de

akties en leggen ze zich gew oon bij

de ha lf-uur-durende pauze neer en

verlenen som m ige chauffeurs ze lfs

hun m orele steun, toch zijn e r e lke

keer een aantal autom obilis ten die

hun kostbare tijd n iet kunnen m issen

en die een tijdsverlies van een half

uur n iet kunnen inpassen in hun leven

d a t d o o r de T im e - is -m o n e y - id e e

w ord t geregeerd . Zo is er de ene

keer een driftig oud kere ltje dat, het

risico van een hartaanva l tro tserend,

v loekend en tie rend aan de aktievoer-

ders m eedeelt dat derge lijke m arg i-

nalen in zijn tijd (en gelukkig is dat

lang geleden) a llem aal tegen de m uur

zouden w orden gezet. Een andere

keer d re ig t een b ikke lharde zaken-

m an m e t een nog b ik k e lh a rd e re

ijzeren knuppel, zijn d re igem ent m et

de nod ige sche ldw oorden krach t bij

ze ttend, een aanta l fie tsers een kopje

k le iner te m aken. Z ijn tijd is im m ers

TerspoorsB e lg is c h e s tu d e n te n k u n n e n

ondertussen van de serv ice van de

N M B S blijven gen ie ten. O ok op de

lijn e n G e n t -O u d e n a a rd e -R o n s e ,

G e n t-G e ra a rd s b e rg e n en G e n t-

B rugge. De h oo fdd irec tie van he t

ra il-gebeuren heeft in haar ondoo r-

g ronde lijke w ijshe id bes lo ten dat

ze lfs studenten uit G eraardsbergen ,

R onse en w a a r al n ie t m eer, op

zondagavond nog hun kot m oeten

kunnen bereiken.

Kris

"Multinationals denken niet altijd alleen aan zichzelf"

N a s p o r t lu i , t i jd s c h r if te n , te le v is ie z e n d e r s e n r o c k fe s t iv a ls

m a ak t de s p o n sering n u o o k h a a r opw achting aan d e universiteiten. U it p u re fila n tro p ie en in ru il v o o r e n k e l w a t p u b lis ite it b e ta len

g r o te b e d r i jv e n d e s a la r is s e n v a n p r o fe s s o r e n d ie v o o r d e

u n ivers ite it te d u u r g ew o rd en zijn . D e eers te gesponserde p ro fe s so r

a a n d e R U G is e e n N e d e r la n d s o r g a n is c h c h e m ik u s d ie n a

v eertien ja a r d e m o g e lijk h e id k re e g o m een d ee l van z ijn t ijd te

b e s te d e n a a n h e t p ro fe s s o r -s p e le n .

Pro fessor V enem a is een nieuwe

naam op de personee ls lijs t van de

RUG, m aar op de sa la ris lijs t is hij niet

te ru g te v in d e n . Z ijn loon w o rd t

im m ers a ltijd u itbe taa ld d oo r een

gro te m u ltina tiona le p rodusen t van

o.a. kunststoffen, w iens naam ik hier

n iet ga ve rm e lden om dat m en anders

zou kunnen denken dat ook S cham -

per doo r d it bedrijf w ord t betaald.

Na 14 ja a r laboratorium w erk kreeg

Venem a de kans om een deel van

zijn tijd aan een universite it van zijn

keuze te gaan doorbrengen. W egens

z ijn g o e d e re la tie m e t p ro fe s s o r

S andra en de m ogelijkhe id om hier

ana litiese en o rgan iese chem ie te

kom bineren (dit voo r ingew ijden), viel

de RUG de e e r te beurt om deze

N ederlande r e lke w eek één halve

dag onder haar p ro fessorrangen te

s c h a re n . W e g e n s z ijn s le c h ts

beperkte aanw ezighe id in G ent houdt

hij z ich voorlop ig enkel m et doctorand i bezig.

Een b ijnaam heeft hij intussen al

ve rw orven. In de w ande lgangen van

de u n ive rs ite itsg e b o u w e n aan de

K rijgslaan staat hij bekend a ls ‘den

H o lla n d e r’.

Voor-en nadelen

V o lg e n s V e n e m a is h e t g ro te

voordee l van dit gesponserd doceren

erg voo r de hand liggend: Het kost de

u n iv e rs ite ite n , d ie ko n s ta n t m e t

finansië le prob lem en gep laagd zitten,

geen geld. Een ander m ogelijk positief

punt is dat de s tudenten les krijgen

van proffen d ie nog dagelijks m et de

p ra k tie s e ka n t va n w e te n s c h a p

gekonfron teerd w orden.

Toch on tken t hij n ie t dat er ook

veel gevaren ve rbonden zijn aan deze

pro ffensponsering , a lhoew el w e daar

in zijn geval geen schrik voo r m oeten

hebben. H et g roo ts te g e va a r is -

vo lgens hem - dat de bedrijven in ruil

v o o r ge ld g e d e e lte lijk he t w e te n -

s c h a p p e li jk o n d e rz o e k a a n de

u n iv e rs ite it w il le id e n en w ille n

bepalen w at e r onderzoch t w ordt of

de resultaten w illen m onopoliseren.

D it gevaar kan - vo lgens Venem a -

doo r een eenvoud ige clausu le in het

kontrakt voorkom en w orden, iets w at

h e t G e n tse re k to ra a t a ch te rw e ge

g e la ten hee ft. Z e hadden w a a r-

sch ijn lijk voe ldoende vertrouw en in

h e t -o v e rig e n s z e e r s im p a tie ke -

voorkom en van deze chem ikus. Een

ander nadeel is dat deze sponsering

d ie n s t d o e t a ls e e n v o o r t i jd ig e

w e rv in g s k a m p a g n e , w a a rb ij v e e l-

be lovende w etenschappers al voo r-

tijd ig doo r ge ldsch ie tende bedrijven

w orden gerekruteerd, deze gevaren

w orden door V enem a toch vooral als

jeugd ige parano ia terz ijde gescho-

ven , w a n t v o lg e n s hem w ijs t de

praktijk in N ederland, w aar pro fes-

sorensponsering al veel ve rder staat

dan bij ons, n ie t op gro te m isbruiken.

Het derde gro te gevaar is een

verlag ing van de kw alite it van ons

p ro fessoraa t. H et is im m ers goed

m ogelijk dat in de toekom st kwalita tief

m indere, m aar ekonom ies in teres-

sante re p ro fessoren (om dat hun loon

niet doo r de unief w orden betaald) voorrang krijgen.

H et b ed rijf da t V e ne m a ’s loon

betaald heeft - vo lgens hem - in geen

geval baat bij deze sponsering. Het

gee ft hen enke l een bee tje m eer

prestige om op hun personeels lijs t

een p ro fessorstite l te laten prijken,

iets w a t hun onderhandelingspositie

som s verbetert.... Hun sponsering is

ech te r voo rnam e lijk op pure fila n -

trop ie gestoeld. Deze m ultina tional is b lijkbaa r zee r bezo rgd ove r de

pen ibele finansië le s ituatie van onze

B e lg iese universite iten. W ie had er

ooit gedach t dat er in deze tijd w aar

de ekonom ie gekenm erkt w ord t door

een b ik k e lh a rd e n ie ts o n tz ie n d e

business m enta lite it nog goedhartige

m ultina tiona ls m et zo een filan trop ies

en p lich tsbe w ust ka rak te r zouden

bestaan .

Hoe ver nog???

W e kunnen ons nu afvragen hoe

veel ve rder de reklam e nog zal gaan

en hoe g roo t de inv loed van het

bedrijfs leven op de universite iten zal

w orden. M ijns insziens zal, nu de

d rem pe l van de p ro fesso renspon-

soring overschreden is, de impakt

van gro te bedrijven op het univers-

i te its le v e n e n k e l n o g g ro e ie n .

M issch ien kunnen w e b innenkort de

eerste gesponserde student begroe-

ten aan onze universite it om dat zijn

o ud e rs z ijn op le id ing n ie t konden

finansië ren en de overhe id ook niet

m eer m et beurzen over de brug kon

kom en.

M is s c h ie n w o rd e n s tu d e n te n

ekonom ie over een tienta l jaa r wel

m assaal gesponserd door de G ene-

rale Bank, lopen de pol en sokkers

wel m et de hoo fd le tte rs VLD op de

b o rs t en k r ijg e n d e b u rg e r li jk e

ingen ieurs wel finansië le steun van

een o f ander bekend com puterm erk.

Steven.

Page 13: Schamper 305

Tentoonstellingen Beurzen

29/1 THE TRAGICALLY HIP V O O R U IT G EN T SOLD OUT

22/2 ALICE IN CHAINS V O O R U IT G EN TNiewe datum

sold out!

10/2 ZAP MAMA V O O R U IT G EN T TEA TER Z A A L

16/2 GERRY RAFFERTY liL lSA B E T H Z A A LA N T W E R PE N

+ S P E C G U E S T S

16/3 FISH V O O R U IT G EN TN EV ER MIND TH E

B U L L O C K S

23/3 THE TUBES V O O R U IT G EN T

24/3 STEF BOS V O O R U IT G EN T TEA TERZA A L

16/2 THE NITS liL lSA B E T H Z A A LA N T W E R PE N

2/4 THE NITS V O O R U IT G EN T

9/4EINSTÜRZENDE

NEUBAUTENV O O R U IT G EN T

24/5 SUZANNE VEGA liL lSA B ETH ZA A LA N TW ER PE N

INFO + TICKETS PER POST : 091 20 47 40 - NIET OP DE OPENBARE WEQ GOOIEN AUB • VU ON THE ROX - SDW

Z o e k e r t j e sN o g s te e d s z ijn w e

o p z o e k n a a r c le v e re geesten, die bovendien v r ij s p ir itu e e l u it d e h o e k k u n n e n k o m e n . We hebben nam elijk a l h e rh a a ld e p o g in g e n o n d e rn o m e n o m d e h ie rn a v o lg e n d e ru -b riek 'zoekertjes' op te s ta r te n . Z ie h ie r h e t re s u lta a t to t n o g toe. W enst u iets te ruilen, in te wisselen voor iets anders, o f iets te laten v e ra n d e re n van e ig e -naar, o f e e n k o n ta k t- advertentie te p laatsen in de hoop eindelijk de éch te , w are Tarzan o f J a n e te v e r le id e n en to t d e u w e te m aken , dan s ta a t de k lep van onze bus voor u open. O ns ad res : S cham per, St. P ie te rs n ie u w s tra a t 45, b u s op h e t g e lijk -vloers naast ons redak- t ie lo k a a l, o f o p d e e e rs te v e rd ie p in g , n a a s t h e t s e k re ta r ia a t 'C h e z A n d ré '. . . We v e rw a c h te n u vo l o n -g e d u ld .

- L o e s je z o e k t v r ie n d je s e n

v r i e n d i n n e t j e s . K o m o p 1 6

fe b ru a r i 2 0 u 3 0 n a a r h e t a k t ie -

lo k a a l v a n D e B r u g ( 1 s t e

v e r d ie p in g ) .

- G a s k a c h e ls g e z o c h t p /a K L

D ie r ic k x s t r a a t 5 5 . N o g a l d r in -

g e n d . . .

- M e is je u i t e e r s t e k a n .

k u n s tg e s c h ie d e n is m e t z i jd e -

l in g s g e s n e d e n h a a r , o n d e r -

m e e r a a n w e z ig b i j H . D e

C o n in c k in d e B la n d ijn , o m k o ff ie

m e e te d r in k e n e n s c h o o n h e id

t e r o e m e n . Z i c h w e n d e n :

S c h a m p e r - r e d a k t ie lo k a a l o p

d in s d a g v a n a f 1 9 u . A n o n y m u s

B o s c h .

- M u z ie k je s : k ra k e n d ja z z v in i l

u i t o u d e r s ’ e n g r o o t o u d e r s ’

v e r lo e d e r d e s c h a tk a m e r s . A l le s

v a n 1 9 4 0 to t 1 9 7 0 o p 7 8 , 4 5 , 3 3

rp m , C D ’s e v e n w e lg e k o - m e n ;

la a t e e n b e r ic h t je in d e S c h a m -

p e r b u s , g e a d r e s s e e r d a a n

D ie te r R o e ls t r a e te .

- B ro o d e n v is o m te v e r m e -n ig v u ld ig e n . Z ic h w e n d e n to t

B e e is ie w e l S e e k e r .

- G e z o c h t : v o g e lk o o i o m m ijn

k a n a r ie p ie t je v a n m in d e r b e w e -

g in g s r u im te te v o o r z ie n ; l ie fs t

e e n h o o g m o d e l. O u d e n d u s

g o e d k o o p m a g . C h r is te l S ta l-

p a e r t , V o o r ja a r s t r a a t 6 , 9 0 0 0

G e n t ; o f b u s n a a s t s e k re ta r ia a t

in D e B ru g .

-T e k o o p : R e f le x - fo to - to e s te l ,

Z e n i th m e t 5 5 m m le n s ; 3 0 0 0 fr.

F i lm p je s z /w , 6 4 A S A - 3 6 o p -

n a m e n , 7 5 f r / s t u k . in l: 0 9 1 /

2 0 8 1 5 7 .

S e lektie U it Tekenfilm s O verpoort (Kunstzicht)

to t 21 feb

R auh aber herzlich, M eube ldesign M useum voor S ierkunst

to t 28 febTeater Taptoe G enera le Bank, Kouter

to t 28 febG. Dam isch Galerie , Fortlaan 17

to t 28 feb

P anam arenko e.a. M ahieu Galerie , Serpentstr. 22

to t 28 febK e ram iek M useum voor S ierkunst

to t 28 feb

D ocum enta IX (fotos) Mus. H edendaagse Kunst

to t 28 febLut Leno ir Ch. D eK erckhove ln . 83/2

6 feb-6 mrt

V rouw En M aatschappij S tedelijke O penbare B ib lio teek

12 feb-4 m rt

8 Eeuw en G entse Z iekenhuizen M useum A .Vander H aeghen

13 feb - 1 3 mrt

R ode R arite iten A M S A B -m useum (Bagattenstr.)

to t 15 mrt

Mus. D ie rkunde En H erbarium Aula Vo lderstraat

15 f e b - 19 mrt

Ian Kane M oving Space, G rauw poort 19

27 feb - 4 apr

L ich tw eefse ls uit Sard in ië O udhe idkund ige M usea

3 m rt-30 aprJobh ap pe n ing F landers Expo

5 m rt - 6 m rt

Je u g d b o e ke n w e e k S tedelijke O penbare B ib lio teek

6 m rt-29 m rt

De Lederindustrie M l AT

to t e ind ’93

I n f o

17 feb S tuderen In De U.S.A. B landijnberg, aud itorium A

(14u30)20 feb Infodag voo r ouders van laatste jaarsscholieren,

info 091 /64 70 00

24 feb S tuderen In Frankrijk Adviessentrum , S t.-P ieterspl. 7

(14u30)

25 feb H et landschap gezien door de ogen van de Indianen, door

Prof. D. O rtes So lorio (Mex) Aula,

Volderstr. 9 (18 u) info : 091 /64 47 02

27 feb Infodag voo r ouders van laatste jaarsscholieren,

info 091 /64 70 00

3 m rt S tuderen In Duits land A dviessentrum , S t.-P ieterspl. 7

(14u30)

3 m rt S osiaa l-ekonom iese ontw ikke lingen in O ost-Europa,

m et Prof. J. N aegels H et Volkshuis,

S leepstr. 33 (20 u)

Akt iv i te i ten

w o 17 feb Bijloke Festiva lhal

A rea

D em ocrazy

C onserva to rium

Barok ‘C oncorde ’ (20 u)

Verkeerslichten gelden niet voor

eenden (Paraplyteatre t, 15 u)

N -Facto r

Van M arinette Tot Laskew icz

(eksperim ente le m uziek, 20 u)

do 18 feb A rca

D em ocrazy

L ake nm ete rshu is

C onserva to rium

Vooru it geluid

vr 19 feb A rca

N ie u w p oo rttea te r

S abbattin i

L ake nm ete rshu isA R C A

GAT

Vooru it teater

Vooru it foyer

z a 2 0 feb A rca

N ie u w p oo rttea te r

S abbattin i

L akenm ete rshu is

GAT

Vooru it tea te r

zie 17/2

H elios C reed + Vertigo

H et G e loo f (20 u)

G odfried-W illem R aes (12u30)

Bad C om pany (20 u)

zie 17/2

G ira f (S te lla Den Haag, 20 u)

Imi-TATI (20u30)

H et G e loo f (20 u)

De C oburge r (10 u)

De Stad Rij M ee Nen Tandem (20 u)

Kafkas Kru is (Art&Pro, 20 u)

Lunchkonsert (12u45)

zie 17/2

G ira f (S te lla Den H aag -1 5 ,2 0 u)

Imi-TATI (20u30)

H et G e loo f (20 u)

De S tad Rij M ee Nen Tandem (20 u)

Kafkas Kruis (Art&Pro, 20 u)

Page 14: Schamper 305

ANUS MUNDI zelfklevertjes sparen

S c h a m p e r: W ie o f w a t d ie n t

o n d e r d e n a a m A N U S M U N D I g e k a ta lo g is e e rd te w o rd e n ?

De H ere s ia rc h : A N U S M U N D I

hee fteen lange, gro tendee ls geheim e

gesch iedenis achte r de rug, die ik

h ie r om v e rs c h il le n d e re d e n e n

onm oge lijk helem aal uit de doeken

kan doen. A lgem een w ord t echte r

aangenom en dat m en onder A N U S

M UNDI het vo lgende m ag verstaan:

“A narchoku lture le underground city

guerrilla ” , en da t wil zeggen w at het

wil zeggen. Om even in te gaan op de

h istoriese achtergrond van de hele

“bew eg ing” : aan de w ieg van deze

tra d itie s ta a t een ze ke re K a sp a r

G regoriusvan Krakau, in 1681 a ldaar

geboren, in 1717 om w ille van zijn

d issidentie uit een lokaal gil van de

rozenkru isers geschopt, en na jaren

v a n o n d e rg ro n d s e in te l le k tu e le

aktiv ite it d ie ónder m eer resu lteerde

in het ontstaan van A N U S M UN D I,

tenslo tte in 1731 in Lem berg op de

b ra n d s ta p e l te re c h tg e k o m e n . De

orde die later w erd gestich t om m et

het licht van zijn leer E uropa w eer

w a t te beschaven, w aa ie rde a a n -

v a n k e li jk u it n a a r h e t n o o rd e n ,

K ön igsbergen en zo, en naar het

zu idoosten, de Balkan, en zou pas

een paar eeuw en later, v ia Noord-

Ita lië , de P ro ve n ce en de o ud e k e t te rs g e m e e n s c h a p p e n in de

Pyreneeën om, onze streken bere-

iken. En aangezien het overdu ide lijk

is d a t de la te 2 0 s te e e u w de

b e s c h a v in g , de k u itu u r in h e t

a lgem een en de kunst en de schone

letteren in het b ijzonder, niet b ijs ter

w e lgezind is, heeft het ook een tijd je

geduurd voora lee r de w ijze w oorden

van o nze a a rtsva d e r h ie r ingang

konden vinden... In G ent kw am ze lfs

pas in 1 9 9 0 een derge lijk senakel

van ve rw a n te g ee s ten fe ite lijk in

voege.

D e P a lts g ra a f v a n d e K a n -

n u n ik s tra a t: H e t G e n ts e A N U S

M U N D I-genootschap herberg t tans

een tienta l inw ijde lingen en ta lloos

v e e l m e e r tra p p e le n d e n ie u w s -

gierigen, w ord t voorgezeten door de

H e res ia rch -m e e ran on ie m e titu la tuur

en c e re m o n ie e l dan w a t a n d e rs

overigens - en heeft o.a. konnekties

in de B land ijnberg, de kunstakadem ie

en ze lfs de universite itsstraat, w aar

een schare juristen zich bv. om de

legalite it van het beestje bekom m ert.

De H eres iarch : A N U S M UN D I,

vrij ve rta a ld ‘“ s w e re ld s e ig en s te

rektum ” , is - laten w e e lkaar geen

m ie tje n o e m e n - e e n k lu b v a n

v e rlic h te g e e s te n , d u iv e ls k u n s te -

naars, onhe ilsp ro fe ten , apoka lip tic i

en d ie s m e e r z ij d ie , e e n m a a l

ope ra tionee l in de G en tse o n d e r-

g ro n d s e , ie d e re s im p a t is a n t en

geïn te resseerde graag de beginselen

van onze filosofie w illen b ijb rengen -

w aarover m eer in een vo lgende vraag

als ik mij niet vergis.

S c h a m p e r : W e lk e d o e ls te l -lingen w orden gepropageerd en

la n g s w e lk e s tr a te g ie ë n o m

trach t m en deze te realiseren ?

D e H e r e s ia r c h : K ijk , K a s p a r

G re g o r iu s , F r itz th e C a t, H o rs t

Tappert, D okte r H evig... B ijna a lle

p a tro o n h e il ig e n va n o n z e o rd e

dee lden eenze lfde ve rlich t d esp o -

tism e: “K u ituu r voor, n ie t d oo r de

m a s s a ” . D a t is z o ’n b e e tje de

e ssen tie . V oor een d ie p g a a n d e re

ana lise van onze denkbeelden heb

ik nu n a tu u r lijk tijd noch p la a ts ,

daa rvoor verw ijs ik g raag naar de

bestaande lite ra tuurlijs t (-onderaan

dit artike l,N V D R ).

D e A a r ts h e r to g in v a n d e

zesde huid G o d s : Lees er ook eens

de ko lum n van d ie Lord M oloch op na

in S cham per 3 0 1 , d ie w eet ongeveer

wel w aa r het a llem aal om draait.

De H eres iarch : Ik ve ronderste l

dat het iedereen onderhand duide lijk

is gew orden w a t vo o r karika tura le

fa rce op het e inde van de tw in tigste

eeuw achte r eens zo m achtige en

s ta a ts g e v a a r l i jk e w o o rd e n a ls

“ku n s t” , “ ku itu u r” o f “ in te lle k tu e e l”

schu ilgaa t... De laa t-kap ita lis tische

“beschaving” heeft een paar eeuw en

de tijd gehad om een aanta l gen ia le

te chn ieke n te bedenken d ie haa r

im m un iseren tegen het im m anente

en konstante gevaar van kunst o f

filosofie. Kunst en filoso fie zijn ons

inziens im m ers de a lle rhoogste en

m e e s t d o e ltre ffe n d e vo rm e n van

kritiek die een ku ituur in de loop van

zijn bestaan kan ontw ikkelen. D at is

dus al één van de fu nd am en te le

u itgangspunten, één van de basis-

voorw aarden als het ware, van onze

filosofie : da t in het w ezen van de

kunst een onzegbaa r potentiee l aan

k r it ie k v e rb o rg e n lig t. K u n s t is

natuurlijk n iet per se kritiek, m aar

d raag t in zich wel de m ogelijkheden

om b e s ta a n d e m a a ts c h a p p e lijk e

w an toestanden op een onnavo lgbare

w ijze te bekritiseren. D enken w e m aar

eens aan W ittgenste ins boutade, nl.

“ E tiek en e s te tie k z ijn é é n ” ... D it

kritisch fundam en t nu da t o.i. inheren t

is aan het w ezen van de kunst, heeft

de tw e e d e h e lft van o n ze e eu w

nauw e lijks overleefd - je zou kunnen

ste llen da t kunst gekastreerd w erd,

g e m u ilk o r fd , v a n é é n v a n z ijn

voornaam ste krachten beroofd. W ie

ge loo ft nu nog in de kritiek d ie bv.

u itgaat van zo ’n s irkus a ls D ocum enta

? Ik had het daa rne t nog over die

“ g e n ia le ” te c h n ie k e n d ie o n z e

m aatschapp ij heeft ingeze t om het

s lu im erend gevaar van kunst en -

a lgem ener - ku ituur onschade lijk te

m a k e n ... Ik d e n k d a t h e t p o s t-

m o d e rn is m e , w a t d a t o o k m ag

betekenen, in d ie zin het voorlop ig

h oo g tepun t is van derge lijk m aat-

sch a p p ijb e s te n d ig e n d ra ffinem en t.

H et is A N U S M UN D I dus voora l te

doen om één van de vita le e igen -

s c h a p p e n , n l. h a a r g e v re e s d e

kritische geest, van kunst en filosofie

n ieuw leven in te blazen...

S c h a m p e r : W a t k o n k re e t

re s u lte e r t in ...

D e H e r e s ia r c h : G e v a a r l i jk e

kunst ! En ta rte t ! G edaan m et de

ta n d e n lo ze p o s tm o d e rn e pensen -

kerm is d ie het z ie ltogende lichaam

van kunst, schone letteren o f filosofie

ve rd ee ld hebben o nd e r sch a trijke

g a le r i jh o u d e rs d ie a lle e n m a a r

neuze lende stron tv liegen in A rm ani

aantrekken, en zogeheten openbare

ins te llin ge n d ie hun d u u rb e ta a ld e

ru im te v o ls to u w e n m e t s te r ie l

este tis ism e w aa r je a lleen m aar je

schouders bij kan ophalen !

“Kunst voor de m assa” wil zeggen

d a t w e kuns t aan de tra a t te rug

m oeten geven, w aar het beest ook

optim aal funktioneert. K ijk naar het

D adaïsm e, naar de bohém iens van

de Franse 19e eeuw, de konstruk-

t iv is te n .. . H e t w a re n n ie t a lle e n

s tro m in g e n o f filoso fieën d ie een

on tzagw ekkende artistieke, in te llek-

tuele , m ore le en zelfs sociopolitieke

invloed hebben u itgeoefend op onze

tw in tigs te eeuw, het w aren oorlogen,

overw inn ingen op w at to t dan toe als

w a a rh e id en s c h o o n h e id g o ld ,

o v e rw in n in g e n op een o n fe ilb a a r

geacht m aatschapp lijk bestel en het

w a re n b o ve n d ie n a lle m a a l o v e r-

w inn ingen die de kunst op de straat

had a fgedw ongen. De straat, het land

van de m assa, w aar geen enkele

politiek bestand tegen is geb leken -

daar m oet de kunst opereren.

U vroeg mij de strateg ieën van

A N U S M UN D I uit de doeken te doen.

W el, wij voeren onze oorlog in de

s tra te n v a n d e z e s ta d , n ie t in

g lanzende m agazines o f ingezeepte

galeries o f w eet ik veel wat. G ent

w erd vroege r al wel eens opgeschrik t

d o o r a f f ic h e k a m p a g n e s . A N U S

M U N D I hee ft al een kle in aan ta l

p u b lik a tie s op z ijn , a k tie f: d ic h t-

bundels, m uurkran ten, m anifesten,

p a m fle tte n ; p e rfo rm a n c e s , m a n i-

festa ties, happenings... zo lang het

m aar op de straatstenen gebeurt. Er

bestaan al langere tijd p lannen om

b ijvoorbee ld een klein festiva lle tje uit

de g rond te s tam pen , m aa r daar

h e b b e n w e n a tu u r l i jk g e ld en

m ankrach t voo r nodig, en van een

g rootscheepse pub lis ita ire blitzkrieg

wil het ook al n iet m eteen komen.

Princip ieel blijven w e w at betreft onze

kulturele aktiv ite iten wel zw eren bij

een zeker pulp-pro fie l: a lles w ordt

va kku n d ig low b ud ge t g ehouden ,

m ag niet al te veel geld kosten en

m oet u ite inde lijk op straa t w orden

gerea liseerd .

S c h a m p e r: Ik h o o r het oud

z e e r a l o m d e h o e k lo e re n ... B e s c h ik t A N U S M U N D I o v e r

o n u itp u tte lijk e g e ld b ro n n e n ?

De H ere s ia rc h : Tot onze grote

sp ijt en e rgern is niet. S inds korte tijd

is nl. zo da t de G entse AN U S M UNDI-

d iv is ie een aan ta l s tappen onder-

neem t om w a t m eer aan de stedelijke

opperv lak te te kom en en aldus de

ille g a lite it van g e n o e m d e o n d e r-

g rondse aktiv ite iten te om zeilen. Zo

is ons vaderlands staatsblad onlangs

nog beva llen van een gloednieuwe

v.z.w. - A N U S M UNDI jawel! En dat

heeft to t nog toe a lleen m aar geld

gekost; de v ie r stich tende leden van

die v.z.w. lopen im m ers allemaal aan

de R UG schoo l, w a t geen b ijster

lukratieve aktiv ite it is.

Zolang er geen subsidies lonken,

m oe ten w e dus a lle to eko m stig e

a k t iv ite ite n , p u b lik a t ie s , p e r fo r -

m ances, g ra fische en andersz ijds

p lastische excessen, financiëren met

vervolg op volgende pagina ...

Page 15: Schamper 305

Rektum II met de trein zou hij er al zijnVan den Brande zou treinkaart voor studenten overwegen

lidge lden. Een initiatie in de o rde van

A N U S M U N D I, d .w .z . g e r id d e rd

w orden onder het a fleggen van de

eed van trouw aan het m anifest van

A N U S M U N D I b e te ke n t im m ers

lidm aatschap. Voor een lu tte le 100

fr. k rijg t u een heuse a lte rna tieve

s tudent w elcom e- pack: een speciaa l

A N U S M U N D I-p a s p o o rt d a t vee l

gehe im e deuren opent, het m an ifest

in zakform aat, het Epistel en een pro

v ita -abonnem ent op een aantal vaste

pub lika ties d ie in de m aak zijn. Een

zakje beschaving !

D e P a lts g ra a f v a n d e K an -

nun iks traa t: De ge ldb ronnen van

A N U S M U N D I staan e r inderdaad

rede lijk w anhop ig voor. Ik zou d it

in terview dan ook, m et het nod ige

gevoel voo r pathos en ze lfverach ting ,

een k ree t in de d u is te rn is w illen

noem en, een profetie voo r w oestijn -

p lanten a ls het w are. O m eerlijk te

z ijn p ro b e re n w e v ia S c h a m p e r

eventueel w a t aan ledenw erv ing te

doen...

D e K r o o n p r in s v a n h e t

o n e in d ig e le a e r d e r a a r d -g e e s te n : M is s c h ie n is h e t n ie t

helem aal onverstand ig om h ier een

w oo rd te w e rpe n m .b .t. de la n g -

ve rw ach te A N U S M U N D I-fu if, zeg

m aar ku lture le org ie w aar betaald zal

m o e te n w o rd e n en de s c h a tk is t

gesp ijsd !

S c h a m p e r : H e t G e n ts tes tra a tb e e ld w o rd t h ie r en d a a r

o p g e lu is te rd d o o r e en s tic k e r, a f f ic h e o f g r a f f i t i , h e e l m o o i a lle m a a l. G een s c h rik v o o r de

g e n d a rm e s ?

De H eres iarch : Eindelijk R echt

op antw oord! H ierbij wil ik m ij dan

o o k o ff ic ie e l v a n d e rg e li jk e u it-

spattingen d istantiëren. Ik ben er mij

w e l van b ew us t dat ik inde rdaad

a a n sp ra ke lijk kan g es te ld w orden

vo o r het okkasione le stickertje in de

to ile tten van de B landijn - m aar m et

b a n a a l v a n d a lis m e h e b b e n w ij

u iteraard n iks te m aken. Vooreerst

kan ik a ls a m b a s s a d e u r van de

B e lg ische A N U S M U N D I-leg ioenen

o n m o g e lijk v o lle d ig e ko n tro le u it-

oefenen ove r het doen en laten van

al onze al dan niet kon fessione le

d iscipe len , d ie ik geeneens a llem aal

ken... A N U S M UN D I is een m achtige,

e euw enoude oktopus d ie zijn d u i-

zendkopp ige ten take ls in iedere stad

van de oude w ere ld wel eens heeft

ontro ld s inds d ie illustere w in te r van

1 7 1 7 !!

S c h a m p e r: Is e litarism e een

u itg e s to rv e n w o o rd ?

D e A a r ts h e r to g in v a n d e

zesde huid G o d s : Elitarism e, her-

m etisch ondergronds genootschaps-

gedoe, eso te rism e... D at w erd ons

n a tu u rlijk al e e rd e r ve rw e ten . De

h istoriek van A N U S M UN D I heeft die

indruk u iteraard nog eens in de hand

g ew erk t. M aa r om e e rlijk te zijn :

voorlop ig blijft A N U S M U N D I nog zo

h e rm e t is c h o m d a t o n z e in fra -

s tru k tu re le v o o rz ie n in g e n h e t nu

eenm aal n ie t toe laten en m ed ia -

s tun t uit te halen d ie ons m eteen

naar de voo rpa g ina ’s ka tapu lteert.

W e hebben n ie t de m idde len om een

g roo tscha lige pub lic ita ire kam pagne

op te z e tte n d ie de m e n s e n in

aanraking kan b rengen m et A N U S

M UN D I, haar doe len en strateg ieën.

D e K r o o n p r in s v a n h e t

o n e in d ig e le a e r d e r a a r d -g eesten : S inds kort besch ikken wij

over een postbus. D aar kan iedereen

te rech t m et zijn v ragen, w anhoop en

a s p ira t ie s . W e b li jv e n im m e rs

konstant op zoek naar n ieuw bloed

(lacht gehe im zinn ig , w aarop redak-

teu r w egvluch t)...

De H eres iarch : Ik heb trouw ens

uit betrouw bare bron ve rnom en da t

S cham per heden onderdak b iedt aan

een A N U S M U N D I- in filtra n t. G e -

ïn te re s s e e rd e n k u n n e n d u s o o k

te rech t bij de S cham perbus o f het

redaktie lokaa l. D aar za l ene Lord

M oloch H. u g raag initiëren.

D e P a lts g ra a f v a n d e K a n -

nun iks traa t: Eén van onze novicen,

D okter H evig heet hij a ls ik m e niet

verg is, houdt zich exclus ie f on led ig

m et het pub lic ita ire aspekt van de

zaak. Hij s taa t aan het hoofd van het

eskader “S tu rm bock A .M .” dat zich

ontfe rm t over uw lokale va lven, de

Brug, enige centraa l ge legen plak-

m uren... Let dus op de m uren overal!

D e A a r ts h e r to g in v a n d e

zesde huid G o d s : M aandagavond

van tien to t e lf w o rd t s te eva s t in

abso lu te anon im ite it ve rgaderd in het kaffee van de Vooruit. Je kunt de

A N U S M U N D I-d e le g a t ie z o w a t

te rs ton d he rkennen aan de hoog

op laa iende sim boliek...

D e H e r e s ia r c h : D ic h te rs en

literatoren a lle rhande, filoso fen a lle r

la n d e n , p la k k e rs en s c h ild e rs ,

m an ifestanten , kontestan ten , bom -

m e n g o o ie rs le e u w e n te m m e rs ,

s tra a tm u z ik a n te n en B a ccha n ten ,

o rgan isa to rische gen ieën ... S lu it u

aan bij de im m er g roe iende legers

deze r aardgeesten d ie G en t in een

hoogstnoodzake lijke ku lture le revo-

lutie onder zu llen dom pe len !!

A lle n : W ant w ij z ijn de gaten,

w aarlangs gekneed en vorm gegeven

door de tw aa lf laatste v ingers van

m oeder Aarde, w aanzinw am new or-

s te n a fb ra a k op uw h e ilig o n v e r-

s to o rb a a r la ten s ta a n w o rd t lo s -

gelaten !

L ite ra tuu r voo r ge ïn te resseerden :

“ De novum g enus a ed ifica n d o ”

G regorius K a s p a rv a n K rakau, 1717

- “H o i-hoo!H et M an ifest Van A nus

M undi” Tsaar D w aa & Lord M oloch,

G en t 1990

-“De Kus Van De M essenw erpster”

nrs. 1,2 & 3 - “ Ep isto lon 1” Lord

M oloch, G ent 1993

S poed u naar het S cham perlokaal

of de 2de ve rd iep ing van de B landijn

(sektie W ijsbegeerte ) a lw aar au teur

dezes zich al eens ophoudt.

Kontaktadres: R B . 268

9000 G en t 1

B eesee

& dank aan een w e lw illende D.R.

En w ie van u w ilde e r h ie r bew ijzen

d a t u w s tuden ten tijd n ie t de m oo is te

tijd van u w leven is ? W ilt u dan zo

g ra ag w ee r te rug n a a r de tijd w aar

Vlaam se schrijvers zo g roo ts op gaan.

B ew aarscho len w aa r h a lf geschoo lde

gee s te lijken de je u g d van leve ns -

lange trau m a ’s voorz ien ? N a a r de

tijd d a t u nog te jo n g was voo r kaffee-

b e zo e k en een G o-pass ? N ee toch

z e k e r ?

De kans bestaat dat s tudenten in

V laanderen b innenkort geen G o-pass

m eer nod ig hebben. De voo rz itte r

van de V laam se regering, Luc van

den B rande zou, zo w il het verhaa l,

de invoering van een s tudentenkaart

v o o r he t o p e n b a a r v e rv o e r o v e r-

w egen ?

De s tuden tenkaa rt zou, a ls het

N ederlandse m odel gevo lgd w ordt,

ve rp lich t zijn voo r a lle s tudenten in

het H oger O nde rw ijs .1

Voor onschu ld ige voorb ijgangers

lijkt N ederland, w aa r het ve rvoe r voo r

studenten betreft, een ge trouw e kopie

van het aards paradijs, zij het m et

een onbehage lijk klim aat.

W at is e r aan de hand ? A lle

s tudenten in N ederland zijn sinds 1/

1/90 in het bezit van een OV-kaart,

(onthou dat w oord).

V o o rd e e l: m e t d ie k a a r t kan

o n b e p e rk t g e re isd w o rde n m et ‘s

N e e rla n d s o n vo lp re ze n o p e n b a a r

v e rv o e r. N a d e e l: de O V -k a a rt is

verp lich t, ook a ls je doo r een speling

rechtopantwoord

b e tre f t : a n tw o o rd o p a r t ik e l

“S ocia le S ecto r in nood, w a t n ieuw s?

- Proffen beta len 5 0 frank m inder!”

G each te ,

N .a.v. he t hog e rve rm e ld a rtike l

w ensen w e erop te w ijzen da t de

sch rijve r van d it a rtike l o fw el zeer

s le ch t g e ïn fo rm e e rd is inza ke de

prijzen in de s tudenten restauran ts o f

te rzake b ew ust een nega tieve en

m is le idende ondertoon w ou leggen !

De prijzen zijn n ie t gestegen m et

15 frank, m aar w el m et 5 o f 10 frank

naarge lang de basiskostenstructuur.

De verkoopprijzen zijn gebaseerd op

de aanreken ing van :

a) de fo od -co s t (a lle vo e d in g s -

kosten)

van het lot tegenover de unief w oont,

dage lijks vanu it E rps-K w erps naar

de A lm a M ater w il fie tsen o f gew oon

een hekel hebt aan de lichaam sgeur

van tre inconducteurs.

Beurs

Voor w ie daa r n ie t doo r gete isterd

w ordt, in N ederland kost een OV-

jaa rkaa rt e lke s tudent ongeveer 1300

fr. per m aand. En da t is 10 procen t

van de beurs d ie e lke s tudent van de

overhe id krijgt. Ja inderdaad, krijgt.

W iens ouders n ie t in staat zijn aan de

studie bij te d ragen kan er nog w a t bij

lenen.De LSVb, Lande lijke S tudenten

Vakbond, is in N ederland gesp reks-

partne r van de m in is ter van onderw ijs

(ja d ’r is e r m aar een).

S im one van G eest is voorz itte r

van d ie LSVb: “ In het begin w aren w e

te g e n de O p e n b a a r V e rvo e rka a rt

voo r s tudenten. H et is natuurlijk raar

dat s tudenten gedw ongen w orden

iets te kopen. Na verloop van tijd b leek da t de m eeste s tudenten wel

blij z ijn m et de kaart. En daar zijn de

N ederlandse S poorw egen n ie t zo blij

m ee ” .D e N e d e r la n d s e S p o o rw e g e n

(NS) v inden dat de studenten het

openbaa r ve rvoe r overbevo lken en

da t s tudenten e igen lijk te veel gebru ik

m aken van de OV-kaart. S im one van

G eest v ind t dat onzin :” E lke gedrags-

b) p lus de p rijzenspann ing (thans

57,43 frank)

De p rijzenspann ing is s inds 1/9/

92 gekoppeled aan de index p lus de

stijg ing van de loonkost. H ie rdoor

steeg in theo rie de prijzenspann ing

van 50 naar 57,43 frank.

D aar a lle m aa ltijd -verkoopprijzen

te lkens naar onder o f naar boven

a fge rond w orden op een eenhe id

van 5 frank, betekende deze stijg ing

voo r bepaa lde m aaltijden 10 frank,

en voo r andere s lechts 5 frank.

Tevens w erden reeds 30 n ieuw e

m enu ’s gecreëerd (o.a. vege tarische)

die een ve rkoopprijs onder de 100

frank hebben.

A angaande het aanta l jobstuden-

ten w ord t helem aa l n ie t ve rm eld dat

de daling van het aanta l s tudenten -

jobs hoo fzake lijk te w ijten w as aan

de au tom atisa tie van de vaatw aslijn

p s c h y c h o lo o g had ku n n e n v o o r -

spellen da t iem and die toch al geld

v o o r v e rv o e r h e e ft be taa ld , m ak-

ke lijker in de tre in stapt. D us m oeten

de S poorw egen nou niet beg innen te

ze u re n ” .

Van G eest w ord t in haa r oorlogs-

zuchtige taal gesteund door m in ister

R itzen van O nderw ijs . A ls in 1994 het

co n trac t o ve r de O V -kaart a floop t

w ord t het w a t hem betreft gew oon

ve rde r gezet.

O ndertussen is er een V laanderen

o ffic iee l nog n iks bekend. En zijn

studenten in het O penbaar Vervoer

n o g g e w o o n m e n s e n . In

N ederland is kankeren (sow ieso een

fa v o r ie te H o lla n d s e h o b b y ) op

studenten in de tre in de m an ie r voor

g e w o n e p a ssa g ie rs om O V -ka a rt

houders hun ongenoegen duide lijk

te m aken. S im one van G eest zit er

n ie t m ee. “A ls al d ie verha len over

d ie s tudenten w aa r zouden zijn, dan

w aren de N ederlandse tre inen al lang

d oo r de g rond g eza k t d oo r o ve r-

b e las ting ”

Van onze N ederlandse

C orrespondent, F.H.

lees ook op pagina 10 i.v.m. treinregelingen, afgeschafte lijnen en opgedoekte stations...

in R es tau ran tO verpoort. In h e ttw e e -

de t r im e s te r w e rd e n g e e n 18

s tu d e n te n jo b s g esch ra p t, m aa r 7

t.o.v. het 2e trim este r van vorig jaar.

U ite inde lijk lijkt me de “spectacu -

laire” tite l van het artikel nogal VTM -

achtig , daa r de Proffen geen 50 frank

m inder beta len, m aar ingevo lge de

beslissing van het Bestuursco llege

dd. 22/01/93 eenze lfde eenhe idsprijs

van toepass ing is voor a lle studenten

(R U G & H O BU ) en alle personee ls-

leden b innen de un ive rs ita ire g e -

m eenschap (ZAP, AAP, ATP, fondsen,

k re d ie te n , . . .e n z . ) , d u s o o k de

P ro fesso ren .

W e hopen da t deze co rrec ties

k u n n e n o p g e n o m e n w o rd e n a ls

rechtzetting in het vo lgend Scham -

per-num m er, en verb lijven inm iddels,

M et achtingsvo lle groeten,

(get.)M arc Bracke

A lg em ee n C o ö rd in a to r S tud en -

tenvo o rz ien in g en

Page 16: Schamper 305

Film & fantasie & nog véél meerEN HET WAS HIER NU ZO RUSTIG

SNEAKERS

Phil A lden R obinson, de m an

d ie w e o n s g e lu k k ig n ie t m e e r

herinneren van het honkba lverhaa ltje

Field of Dream s, heeft zich op een

n ieuw segm ent van de A m erikaanse

m a rk t g e g o o id : d e w e re ld d e r

com puters. S neakers toon t de be le -

venissen van een groep je hackers

(krakers) dat w ord t ingehuurd door

firm a s om de v e ilig h e id van he t

gebru ikte com puters is teem te testen.

De leider, M artin F isher (Robert R e d fo rd ) , d ie s a m e n m e t z ijn

schoo lvriend C osm o in de bestan -

den van a lle rhande staatsinste llingen

in b ra k en g e ld v e rs lu is d e n a a r

vrijw illige organ isaties, on tsnap te op

het e inde van de ja ren zestig toeva llig

a a n de p o lit ie . In d e z w a r t-w it

o p e n in g s s e k w e n s z ie n w e h o e

C osm o wel gearresteerd wordt.

Een tw intig ta l ja a r later m aken w e

kennis m et de n ieuw e Martin, d ie nog

steeds gezoch t w ordt door de politie.

In de eerste k ieurenscène krijgt de

to esch ou w er een s taa ltje van het

kunnen van M artin en zijn v rienden.

T ijdens de inbraak in de bank die hen

h ie rvoor inhuurde, leren w e de rest

van M artins groep je kennen: een C l A-

veteraan (S idney Poitier), een fa -

naat van politieke sam enzw eringen

(Dan A yckroyd), een jonge com -

puter-w izz (R iver Phoenix) en een

blind gen ie (David S tra ithairn). Aan

da t laatste personage hangt R ob in -

son trouw ens de m eest inventieve

p lo tw endingen op.

O p een goede dag kom en tw ee

m annen van de A m erikaanse Veilig -

he id M artin v ra g e n om aan een

buiten lands w iskund ige een toes te l-

letje te ontfu tse len dat alle kodes te r

w ere ld kan on tc ijfe ren . A angez ien

de tw ee op de hoogte zijn van zijn

verleden, m oet M artin wel ins tem -

m en. A ls belon ing zal hem am nestie

verleend w orden.

D eze opdracht is vanze lfsprekend

de aanzet to t een hele rij s ituaties

w aarin M artins team zijn inventiv ite it

en te c h n o lo g ie se han d igh e id kan

bew ijzen. In dit opzicht b lijkt Sneakers

een frisse h i-tech th rille rte zijn, handig

gekoppeld aan een sp ionageverhaa l.

R obinson zag te rech t in dat zijn film

niet zou profiteren van sne lle aktie en

verb lindend avontuur. S neakers is

dan ook een m eeslepend trage film

gew orden, w aarb ij de m om enten van

spanning op de ju is te ogenb likken

w orden a fgew isse ld m et het soort

lichte hum or dat w e van derge lijke

film s gew oon zijn.

Eenzelfde jongensach tighe id vind

je in de ste rke verto lk ingen van de

indrukw ekkende cast d ie R obinson

voor dit p ro jekt sam enkreeg. O ok al

krijgt R edfords personage het m eeste

aandacht, zijn m ede-akteurs - onder

w ie ook M ary M cD onnell als zijn oude

vlam - zetten stuk voor s tuk ge loo f-

w aard ige type tjes neer. Een kn iesoor

d ie va lt over de w at s lappe e indscène.

ARIZONA DREAM

Em ir K usturica (G ouden Palm

en O scar voor Beste Bu iten landse

Film m et het m agistra le Papa gaat op zakenre is in 1985) w erk t graag

traag. H et is ondertussen al van 1989

ge leden da t van deze ex-Joegos laa f

T im e o f The G ypsies verscheen,

een film d ie niet a lleen K usturicas

im m ense ta lent, m aar ook de heel

e igen stijl van de reg isseur beves-

tigde: drom erig , assosiatie f, liries.

Het heeft w el lang geduurd voor

deze A rizona D ream ons bere ikte

- Kustu rica w oont ondertussen in de

Veren igde S ta ten - m aar a fgezien

v a n de s e t t in g is e r n ie t v e e l

ve randerd . D eze zeer herkenbare

Kusturica is, zoals de tite l aangeeft,

g e s itu e e rd in het w o e s tijn a ch tig e

Zu iden van de V.S., een landschap

dat de naieve fa ta m organas van de

h o o fd p e rs o n a g e s z o n d e r m o e ite

aanw akkert.

S entraa l gegeven in K ustu ricas

film isch e co lla ge is the A m e rica n

D ream . Elk van de v ijf h o o fdp e r-

sonages vu lt dat abstrakte d room -

beeld op zijn e igen m an ie r in. Elaine

(een perfekte Faye D unaw ay) wil

v liegen in een ze lfgem aakt v liegtuig,

Leo (Je rry Lew is , een vo rm van

ve ran tw oorde typecasting) w il naar

de m aan via een ladder van Cadillacs,

en G race (Lili Taylor) w il ve rde r het

leven ingaan a ls een sch ildpad. In

fe ite is Axel (Johnny D epp) de enige

d ie n ie t goed w eet w at hij w il: door

zijn b roer uit N ew York naar A rizona

geroepen om te getu igen op d iens

huwelijk, w ord t hij na een tijd je heen

en w ee r geslingerd tussen Ela ine en

G race. A ls sim bool van a lle onve r-

v u ld e v e r la n g e n s la a t re g is s e u r

Kusturica de hele film door een vis

over het scherm zw em m en.

Arizona Dream is een vreem de,

m aar toch typ ische K ustu rica film

gew orden: tege lijk een ode aan de

krach t van de verbee ld ing en een

k laagzang vo o r de illu s ie van de

a lom teg en w o o rd ig e (A m erikaanse)

d room .

EN VERDER..

... kom t in S tud ioskoop opn ieuw

De R o d e L a n ta a rn s uit, de film

w aa rvo o r reg isseur Zhang Y im ou

in ons land De Prijs van de F ilm kritiek

ontving. In S cham per w erd deze film

op e e rd e r g e m e n g d e g e v o e le n s

onthaa ld. “Z ee r kunstig , m aar tevee l

van hetze lfde” schreven we, h ierm ee

doe lend op het superieure, kleurvo lle

Ju Dou w aarm ee Y im ou het ja a r

voord ien vriend en vijand verraste.

O ok tem aties slu it De R ode Lantaarns

bij dat onbe tw is te m eeste rw erk aan:

het levensleed van de C h inese vrouw

- anderm aa l sub liem ve rto lk t door

Y im ous fe tis j-aktriese G ong Li - in

h e t fe o d a le C h in a v a n v o o r de

C u ltu re le R evo lu tie w o rd t geana li-

seerd in een verhaa l dat de d im ensies

heeft van een K lassieke Tragedie.

... ve rto lk t Joe Pesci voor zijn

doen zee r sober Leon B ernstein , een am b itieus pers fo tog raa f in The. Public Eye van H ow ard Franklin .De film spee lt in het N ew York van de

late ja ren dertig, de b loe iperiode van

de georgan isee rde m isdaad. B ern-

ste in krijgt vanze lfsp rekend d ikw ijls

de g e le g e n h e id s e n s a tio n e le en

sprekende kiekjes te m aken, m aar

toch is hij e r n iet v ies van af en toe

ze lf iets te enscèneren. De gem aakte

n a tu re l die Bernste ins fo tos u itstra len

s p re e k t ja m m e r g e n o e g n ie t u it

F ranklins film . Pesci s laagt er nog in

een en ander te redden, m aar al bij al

is T h e P u b lic E ye e e n w e in ig

g e s la a g d e s fe e rs tu d ie v a n de

m affia film .

... spee lt al een paar w eken de

zeer s te rke voetba lfilm U itras van de

jo n g e Ita lia a n s e re g is s e u r R ic ky

T o g n a z z i. H o e w e l, v o e tb a lf i lm ?

U itras gee ft een veron trus tend beeld

van de strijd tussen de hoo ligans van

de ve rsch ille n d e Ita liaanse te am s

onderling, en tussen d ie s traa tbendes

en d e g o e g e m e e n te . W a n n e e r

Principe uit de gevangen is vrijkom t,

m oet hij m et lede ogen vastste llen

dat een bevriende tifoso er m et zijn

liefje va ndoo r is. D eze h istorie van

lie fde en on trouw spee lt z ich a f tegen

de achte rg rond van de strijd tussen

de supporte rsbenden van Juven tus

en R om a . O p d ie m a n ie r v a n g t

Tognazzi heel handig tw ee v liegen in

één klap: ene rz ijds w ord t in U itras

kw as i-sosio log ies een ve rontrustend

beeld gekreëerd van het supporters-

gew eld , te rw ijl anderz ijds de hoo li-

g a n s hee l p e rs o o n lijk , m e n s e lijk

w o rd e n g e te k e n d . D e Ita lia a n s e

sinem a heeft e r een n ieuw ta len t bij.

Yup

Schamoers To d Viif

1. G le ng a rry G len R oss/Jam es

Foley

L ight S leeper/Pau l S ch rader

2. The C rying G am e/N eil Jordan

3. Sneakers/P h il A lden Robinson

4. U ltras/R icky Tognazzi

5. A rizona D ream /E m ir Kusturica

Yup.

4 C IN E M A ’S + FILMCAFE S IN T -A N N A P LE IN 63 9000 G E N T (09I) 25 08 45

FOR US CINEMA IS STILL ADVENTURE

SEE YOU INSTUDIO SKOOP

Andersbekeken

Na de film w eek S om e like it notin S tud io S koop (m et o.a. Les nuits

fa u v e s in a va n t-p re m iè re ) b re ng t

Verkeerd G epa rkeerd A n ders be-keken . Dit kee r een d rie lu ik m et

k lass iekers in ‘t genre.

H et beg in t op 24 februari m et My

beautifu l laundrette van S tephen

F re a rs (van S a m m y a n d R o s ie

get laid en het sch itte rende D an- gerous liaisons). Om ar, een jonge

Pakistani, krijgt van zijn rijke oom

e e n z ie l to g e n d e w a s s e re t te in

beheer. W at hem bete r ligt dan een

karriè re aan de unief, zoa ls zijn z ieke

vade r het w il. In het London van de

ja re n ta c h t ig g a a n a c h te r e e n

b loe iende kom m ers ie wel eens m eer

dub ieuze praktijken schuil... A ls hulpje

w erft hij z ’n oude schoo lvriend Johnny

aan, die de laatste ja ren optrok m et

het N ational Front. H oogst orig inele

m ilieusche ts d ie d ingen toon t zoals

ze gebeuren en w e ige rt te m ora -

liseren.

Een w eek later, 3 m aart, kom t

D e s e rt H e a rts , h e t d e b u u t v a n

D onna Deitch. V ivian, p ro fesso r in

de lite ra tuu r kom t h aa r sch e id in g

v e rw e rk e n in h e t w o e s tijn s ta d je

Reno, “w aa r de ene he lft van de

bevo lk ing in de gokindustrie , en de

a n d e re h e lf t in h e t e c h ts c h e i-

d ingsbedrijf w erk t” . D oor de konfron-

ta tie m et de vrijgevochten C ay leert

ze haar em oties de vrije loop te laten,

zonder schu ldgevoel en verkram pt-

heid. Het neigt w a t naar Hollywood-

m elo, m aar blijft toch een vrijm oedig

en s im patiek lie fdesverhaal.

A fs lu ite r o p 10 m a a rt is h e t

o n vo lp re ze n U na g io rn a ta p arti- co lare van Ettore Scola. De “b ijzon-

dere dag” w aarvan sprake is 8 mei

1 9 3 8 , w a a ro p H it le r M u s s o lin i

bezoekt en de as Rom e-Berlijn w ordt

gesm eed. Een toeva llige ontm oeting

tu s s e n tw e e to ta a l v e rs c h ille n d e

m ensen in een lege w oonkazerne

(iede reen is de Führer gaan toe -

ju ic h e n ) w o rd t een m o m e n t van

herkenning, steun en tederheid voor

beiden. M et M arcello M astroianni en

S oph iaLoren . Een scherpe aanklacht

tegen de fasistiese m entaliteit. Een

w eem oed ig intim isties m eesterw erk

zoa ls a lleen Ita lianen da t kunnen

m aken. M en zegge het voort.

Vertoningen te lkens om 19u30 in

B land ijn , a ud ito riu m E. Inkom 50

frank. Vind nu m a a r eens een reden

om n ie t te kom en.