3 februari 20128 S C H I L D E R M E C H A N I S A T I E

Vervuilingen en beschadigingen ontstaan vaak bij montage en moeten bijgewerkt

Het is op bouwplaatsen een be-kend gezicht: veel kant-en-klarestalen constructiedelen die in deshop geconserveerd zijn tegen cor-rosie, worden per vrachtwagennaar de bouwplaats vervoerd endaar opgeslagen om pas na enkeleweken geïnstalleerd te worden.Met als gevolg dat het geconser-veerde werk vaak vol zit met be-schadigingen die moeten wordengerepareerd.Ook lassen, bijvoorbeeld van de pi-ping, moeten op locatie bijgewerktworden. In de betere gevallen is erdoor de opdrachtgever van te vo-ren een procedure afgesprokenvoor deze reparaties of ‘touch ups’.Vaak is dat geen erg ambitieuze af-spraak. Meestal is er alleen een vrijstandaard reparatieplan; bijvoor-beeld handmatig ontroesten ST2 ofST3 en bijwerken met een opper-

vlaktetolerante epoxy als eerstelaag. Vervolgens de rest van hetsysteem afwerken met 1 of 2 lagenepoxy high build en een polyure-thaan als topcoat. Dit systeem is in de meeste geval-len acceptabel. Maar het is niet hetbeste wat er overeengekomen hadkunnen worden. Gelukkig komenwe in dit soort contracten steeds

vaker de term tegen ‘as per specifi-cation’, volgens specificatie. Be-doeld is: zodanig bijwerken dat hetniveau gehaald wordt van het oor-spronkelijke spuitwerk. Dit is voorde eindgebruiker in de meeste ge-vallen gunstiger, die krijgt dan im-mers overal dezelfde kwaliteit coa-ting, ook over de reparatieplekkenen lassen. Voor de schilder brengtdit soort bepalingen vaak proble-men met zich mee. Hij mag of kanimmers niet meer ‘normaal’ stra-len, maar er wordt wel van hemverwacht dat hij voldoende ruw-heid en reinheid creëert op hetstaal. Eigenlijk moet hij dus toch

gaan stralen.Kan de schilder in zo’n geval niethandmatig of machinaal ontroes-ten? Zo deden we het vroeger tochaltijd, zult u misschien zeggen. Datkomt doordat, ondanks een goedewil en inzet van de schilder, het re-sultaat meestal beneden het ge-wenste niveau blijft. Bij handmatigof machinaal ontroesten worden

namelijk staalborstels, slijpschijvenen schuurpapier gebruikt. Het na-deel van de staalborstels en hetschuurpapier is dat deze niet in dedalen van eventueel eerder ge-straald werk komen. Er blijft duscorrosie op een deel van het staalzitten. Bij gebruik van slijpschijvenwordt het straalprofiel bijna altijdgeheel weg geslepen, waardoor ereen matige tot slechte hechting ont-staat tussen de ondergrond en deeerste laag. Ook naschuren helptonvoldoende.Als kwaliteitsinspecteur moestenwe tot voor kort genoegen nemenmet deze kwaliteit, om de kostenen het tijdsschema beheersbaar tehouden. Enkele maanden geledenben ik nog eens op zoek gegaan ofer echt geen oplossing was om dekwaliteit omhoog te krijgen en deopdrachtgever de kwaliteit te ge-ven die is afgesproken. De gekendegrote straalinstallaties zijn meestalniet geschikt voor dit soort kleinereparatiewerkzaamheden. Bij hetOosterhoutse gespecialiseerde be-drijf Straaltechniek Internationaalbleken ze de oplossing te hebben:een handzame vacuümstraler.Het formaat van de vacuümunit isslechts (lxbxh) 45x65x18.5 cm. Met

een gewicht van rond de 3.5kg eenhandzame unit. Het apparaat is zoklein, dat ik eerst wel mijn beden-kingen had. Zou het überhaupt welwerken? Zou een zware compres-sor nodig zijn, en hoelang kan ikdan stralen voordat ik van straal-middel moet wisselen? We zijn erpraktijkproeven mee gaan doen.Toen bleek dat er slechts 1,5 à 2m³/min lucht nodig is met eendruk van 7 bar. Voor stralen is dituitzonderlijk weinig. En door de

stofopvangzak is een stofzuigerniet noodzakelijk.Geeft het wel het gewenste resul-taat als de unit zo compact is enmaar zo weinig volume lucht no-dig heeft?De eerste mogelijkheid om dat uitte testen was tijdens inspectie vaneen offshore windmolenjacketwaarbij ik betrokken was. Het me-talen gevaarte was in Denemarkengebouwd en lag in Rotterdam voorde ‘final assembly’. Daarbij warenbeschadigingen in de coating geko-men. De plekken waar de jacketondersteund was, waren bescha-digd door de druk van het neerleg-gen. De lassen en beschadigingenmoesten na oprichting van de jacket op ongeveer 35 meter hoogtemidden in de haven van Rotter-dam gestraald en geconserveerdworden. Een flinke uitdaging.De kleine vacuümunit bewees zichhier, en leverde een geweldig resul-taat, ruim boven de norm vanSA2½ met een bijbehorend anker-profiel. Om wat meer snelheid te

maken heb ik de 1000 micron aanverf weg laten slijpen waarna degewenste ruwheid en reinheid zijngerealiseerd door het stralen metde vacuümunit.Hoe werkt het? Alle vacuümunitswerken volgens hetzelfde principe:lucht wordt door het apparaat ge-blazen waardoor aan de ene kanteen blazende werking is, terwijl eraan de andere kant een zuigend va-cuüm ontstaat, waardoor hetstraalmiddel wordt opgezogen en

tegelijk het stof en het restantstraalmiddel wordt afgevoerd.De bedieningshendel van dezeEduct-O-Matic heeft 3 standen: instand neutraal gebeurt er niets. Bijeen beetje indrukken treedt er zui-ging op die eventueel straalmiddelvan het oppervlakte opzuigt. Bijvolledig indrukken van de hendelwordt het straalmiddel opgezogenuit het reservoir en door de nozzlenaar buiten geblazen: het daadwer-kelijke stralen.Als standaard wordt veelal hetventuri-achtige opzetstuk ge-bruikt. In de bijgeleverde koffer zit-ten echter meer opzetstukken, ookvoor hoeken, kleine buisdiametersen voor oneffenheden.Mijn ervaringen zijn erg goed metdeze vacuümstraler en ik zie veeltoepassingen voor de ‘gewone’schilder. Bijvoorbeeld als alumi-nium kozijnen geschilderd moetenworden. Dan is deze unit zeer ge-schikt om een oppervlakteruwheiden reinheid en dus hechting en eenlange levensduur te verkrijgen.

Kleine straalunit voldoet primaGetest: vacuümstralen ter vervanging van handmatig - of mechanisch ontroesten

MADE - Als coatinginspecteurvoor met name de metaalconser-vering komt Serviel Smolders jr.vaak bij projecten die bijna zijnafgerond. Alle lassen moeten dannog ‘even’ geconserveerd wordenen alle beschadigingen krijgennog een ‘touch-up’. Bij die werk-zaamheden wordt vaak niet hetgewenste kwaliteitsniveau ge-haald. Dat is ook lastig. Eennieuw straalapparaat kan volgenshem een deel van de oplossingvormen.

De Educt-O-Matic van Straaltechniek Internationaal

De vacuümstraler reinigt dieper dan handmatig schuren of borstelen

‘De kleine vacuümstraler

bewees zich hier’

‘Handmatig ontroesten geeft niet

de gewenste kwaliteit’

Het resultaat: ‘as per specification’