nummer 1 11 september 2009 jaargang 25 w w w. o u. n l
du la i rm
107 14 27B E S T U U RAnnie Brouwer:
‘Dicht op
huid bestuur’
S T U D E N TGerrie Eijkhout:
‘Haal eruit wat
erin zit’
O N D E R ZO E K Kelly Meusen:
‘Peerassess -
ment in basis-
onderwijs’
O N D E R W I J SPaquita Perez:
‘Docenten
moeten bereik-
baar zijn’
Voorzitter Raad van toezicht
mr. Annie Brouwer-Korf:
‘We zitten dichter op de huid van het
bestuur’
4 N I E U W S
5 CO LU M N S T U U TJ E
6 E N DA N ( N O G )
D E S T U D I E . . .
7 D E S T U D E N T
12 S T U D E N T E N R A A D
13 FORUM
14 O N D E R ZO E K
16 AC T I V I T E I T E N R O O S T E R
17 STAR T EN SUPPOR T
LUSTRUM
18 S E R V I C E
20 I P O
21 O N D E R W I J S
30 T E N TA M E N I N F O
31 A F G E S T U D E E R D E N
MAANDELIJKS
Modulair verschijnt maandelijks, telt
32 pagina’s en een oplage van 32.000
exemplaren. Het blad wordt uitgegeven
door de afdeling Voorlichting, Service
en Informatie van de Open Universiteit
Nederland (ISSN 0920-2560). Studenten
en alumni krijgen het blad (gratis)
bezorgd. Er is ook een digitale editie
(inclusief archief): www.ou.nl/modulair
Redactie
Hoofdredactie: Frans Bogaert
Eindredactie: Beppie van der Heijden/
Frans Bogaert
Redactionele bijdragen
Marijke te Hennepe, Zweitze W. Hofman,
Fred Meeuwsen, Frans Bogaert, Leon
Mussche (cartoon), Paul Troost, Ingrid
Frints, Bep Franke, Rikki Dijksman,
Bert Verleysen, Johannes Kraak, Carla
Berkhout, Wim van Driessche, John
Arkenbout, Fred Mulder
Overige bijdragen
Walter Bazen, Nanda Boers, Paul van
den Boorn, Bep Franke, Paul Franck,
Henk Frederiks, Peter Nederlof, Michiel
Oosterzee, Maddy Rothkranz, Marga
Winnubst
Grafische vormgeving
Visuele communicatie en document-
verwerking, Janine Cranshof
Basisontwerp: Exit Communicatie,
Wessem
Fotografie
Peter Strelitski, Chris Peeters, Johan
van den Boomen, Frans Bastings, Kees
Bennema, Janine Cranshof
Druk
OBT, Den Haag
Terrapress mat 80gr
Advertenties
Voor advertenties kunt u rechtstreeks
contact opnemen met de hoofdredactie
Redactieraad
Modulair (en e-Modulair) worden redac-
tioneel bewaakt binnen de uitgangs-
punten zoals geformuleerd door de
Redactieraad.
Leden: voorzitter Koos Baas, ing.
(Informatica); drs. Nanda Boers
(Psychologie); Frans Bogaert BA
(Voorlichting, service en informatie);
drs. Dick Disselkoen (Cultuurweten-
schappen); drs. John Dohmen (Rechts-
wetenschappen); Peter Honig (studie-
centra); dr. Marga Winnubst (CELSTEC);
Bernadette Kop (Ondernemingsraad/
Studentenraad); drs. Max van Luik
(Managementwetenschappen); Henny
Schut (Marketing en communicatie);
drs. Bep Franke (Natuurwetenschappen).
Redactieadres
Secretariaat:
Nicolle Delnoy (045-5762645) of
Romy Ewoldt (045-5762858)
Postadres: Valkenburgerweg 177
Postbus 2960, 6401 DL Heerlen
T 045-5762670 (hoofdredactie)
F 045-5762766
e-mail: [email protected]
www.ou.nl/modulair
Bestuur
12
14
Studentenraad
'Stel je kandidaat'
Onderzoek
‘Peerassessment ook nuttig
in basisonderwijs’
c lofon
‘Bereik je iets, dan is dan altijd knap’
DE STUDENT
Student Managementwetenschappen
drs. Gerrie Eijkhout:
17
20
27
Start & Support
‘Studiecoach’ volgt wat
er leeft bij studenten
IPO - Student meer centraal
Top-9 verbeterpunten
Onderwijs
‘Docenten moeten
goed bereikbaar zijn’
Modulair 11 september 2009
3
inh ud
Oud-politieman Wouter Stol hoogleraar Cybersafety
Het College van bestuur van de Open Universiteit heeft dr. Wouter
Stol benoemd tot bijzonder hoogleraar Politiestudies, met bijzon-
dere aandacht voor ‘cybersafety’. De Noordelijke Hogeschool
Leeuwarden financiert deze leerstoel bij de faculteit Management-
wetenschappen. Met de leerstoel willen de Noordelijke Hogeschool
Leeuwarden en de Open Universiteit via onderzoek een bijdrage
leveren aan veiligheid in de digitale wereld en de slagkracht van
politie en justitie daarin vergroten. Wouter Stol zal zich in de eerste
plaats richten op het beschrijven en begrijpen van problemen met
‘cybersafety’, en met het functioneren van politie en justitie op dat
gebied. Politie en justitie hebben een kennisachterstand als het
gaat om veiligheid op internet. Doel van het onderzoek is die ken-
nisachterstand verkleinen en het repertoire aan effectieve werkwij-
zen vergroten. Daarnaast gaat het erom een bijdrage te leveren aan
de educatie van politiemensen door het aanbieden van academisch
onderwijs over politie en politiemanagement. Dat zal gebeuren via
begeleid afstandsonderwijs van de Open Universiteit.
Prof. Stol wil graag in contact komen – het vormen van een afstu-
deerkring – met studenten van de Open Universiteit met een politie-
interesse. Stuur een mailtje aan: [email protected].
Vignet Open
Universiteit wint
‘red dot award’
Het vignet van de Open Universiteit heeft
de internationale ‘red dot award: commu-
nication design 2009’ gewonnen.
Met meer dan 11.000 inzendingen in drie
categorieën is de jaarlijkse ‘red dot design
award’ één van de grootste en belang-
rijkste designcompetities ter wereld.
De internationale jury beoordeelde in
de categorie ‘communication design’ in
totaal 6.112 inzendingen uit zo’n 40 lan-
den. Er werden 471 inzendingen beloond.
Gemiddeld ontvangt slechts 8,5 procent
van alle inzendingen deze prestigieuze prijs. Het vignet, dat in
ons logo samen met het woordmerk gebruikt wordt, is ontworpen
door Zuiderlicht Maastricht. De uitreiking vindt plaats op 9 decem-
ber 2009 in het red dot design museum in Essen. De winnende
ontwerpen, waaronder ons vignet, worden gepresenteerd in het
International Yearbook Communication Design 2009/2010. Verder wor-
den de winnende ontwerpen een jaar lang getoond op de tentoon-
stelling in het red dot design museum en op www.red-dot.de.
Van Apeldoorn’s inleiding
Nederlands recht
In juli 2009 verscheen de tweeëntwintigste druk van Van
Apeldoorn’s inleiding tot de studie van het Nederlandse recht. Deze
uitgave is een bewerking van enkele medewerkers en oud-mede-
werkers van de Open Universiteit: mr. K. Albers, prof. mr. P. Boon,
prof. mr. J. Reijntjes, prof. mr. J. Rinkes, mr. P. Slangen en prof. mr.
J. Teunissen. Verder heeft ook prof. mr. dr. J. Brouwer bijgedra-
gen aan de totstandkoming van deze uitgave. Het boek van de
Amsterdamse hoogleraar L.J. van Apeldoorn (1886-1979) heeft al
vanaf zijn eerste druk in 1933 enkele generaties studenten de weg
gewezen in de complexe materie van het recht. Het biedt een inlei-
ding in het recht op historische grondslag. De student wordt vanaf
het begin bijgebracht dat het recht enkel kan worden begrepen in
en vanuit zijn maatschappelijke context. Het boek confronteert de
lezer met de vraag wat ‘recht’ precies is, en wat de verhouding is
tussen recht en rechtvaardigheid.
Modulair 11 september 2009
4
nie ws
Online-bibliotheek voor onze
studenten
Vanaf 1 februari 2010 kunnen onze studenten online de biblio-
theekvoorzieningen van de Universiteit Maastricht raadplegen.
Daardoor hoeven onze studenten vanaf dat moment niet meer naar
een universiteitsbibliotheek of studiecentrum te gaan om bronnen
te raadplegen, behalve voor specifieke (hand)boeken of artikelen.
Het leidt dus tot meer vrijheid om te studeren wanneer men wil en
het zal veel tijd en reiskosten besparen.
Gezamenlijke inspanningen van het College van bestuur en onze
Studentenraad hebben ervoor gezorgd dat hiervoor een contract
is getekend met de Universiteit Maastricht. Van 1 augustus 2009
tot 1 februari 2010 wordt gewerkt aan implementatie. De ICT-
infrastructuur wordt in die periode voorbereid, er wordt een pilot
uitgevoerd en er vindt een evaluatie plaats.
Het meest recente nieuws is te vinden op eModulair.
www.ou.nl/emodulair
Roel Kreijns maakt voetreis voor
studenten
Roel Kreijns, coördinator van studiecentrum Brussel, is met zijn vrien-
din Sarah De Schepper sinds 15 augustus 2009 op voetreis (2.500
km) naar de Spaanse bedevaartplaats Santiago de Compostella.
Daarmee willen zij geld inzamelen om mensen te ondersteunen die
momenteel verstoken zijn van hoger onderwijs. Samen met de Vrije
Universiteit Brussel en met universiteiten in Nederland is een project
gestart om deze mensen via de Open Universiteit een kans op hoger
onderwijs te geven. Uiteindelijk doel is een netwerk van universitei-
ten over de hele wereld vormen, zodat deze mensen via zelfstudie en
afstandsonderwijs een diploma kunnen halen bij een universiteit in
hun eigen land. Op http://educationwalk.eu staat meer informatie en
daar kunt u ook lezen hoe u hun initiatief financieel kunt ondersteu-
nen. Verder zullen Roel Kreijns en Sarah De Schepper op die website
ook verslag doen van hun voetreis.
Wanneer u studenten kent die in aanmerking zouden (moeten)
komen voor participatie in het project, wilt u dan zo vriendelijk zijn
dat te melden via [email protected] of [email protected].
Masterfase: geen kers op de taartEen collega vraagt zich af of hij direct een master Bedrijfs-
kunde zou kunnen doen. Ik weet dat niet, maar ik merk dat
ik hem dat ook niet echt aan zou raden. Ik heb de master
(althans in mijn studie Psychologie) namelijk niet het meest
interessante deel van de studie gevonden. Het is inhoudelijk
niet bepaald de kers op de taart die het naar mijn gevoel
zou moeten zijn. Voor mij zou een master specialistische
verdieping moeten geven. Je kiest immers een specifieke
richting die je het meest aanspreekt. Maar in de praktijk
gaat de helft van de tijd zitten in stage lopen (de eerste ken-
nismaking met de beroepspraktijk) en een scriptie schrijven
(meer een praktijkoefening onderzoeksvaardigheden dan
inhoudelijk relevant) en krijg je maar een paar inhoudelijke
vakken. Wat ook inhoudt dat als je je bachelor hebt afge-
rond, je nog nul komma niks van de praktijk hebt gezien.
Terwijl daar nou juist de bachelor voor bedoeld zou kunnen
zijn. Je kunt je een zelfde constructie voorstellen als bij
huisartsen die een gespecialiseerd verpleegkundige hebben
die mensen met astma of diabetes begeleiden.
Nee, als het aan mij lag, zou ik de opleiding anders indelen.
De propedeuse zou ik gelijk houden. Daarin moeten alle
inleidingen op de basisvakken aan de orde komen. In de
bachelor zou ik een flink stuk algemene stage stoppen en
een scriptie (dat was in mijn tijd nog niet, maar ik geloof
dat studenten tegenwoordig een bachelorthesis moeten
schrijven, dus dat lijkt er al op). Mensen die dan stoppen,
kunnen enigszins praktisch aan de slag. In de master zou ik
dan echte specialistische vakken stoppen die je nodig hebt
voor je gekozen specialisatie. Vervolgens loop je nog echt
een stage in jouw specialisatie en schrijf je een inhoudelijk
stuk over een (beperkt) onderwerp binnen jouw specialisa-
tie. Zo wordt de master meer inhoudelijk en kies je ook wer-
kelijk iets als je een keuze moet maken uit de aangeboden
masters. Maar ja, ik kan dat wel vinden, maar in de praktijk
komt er natuurlijk niets van terecht; de studie is veel te
kort. Door mijn plannen zou de bachelor langer worden en
de master toch niet korter. Bovendien is de vraag of je in
de bachelor al alle vakken kunt stoppen die mensen nodig
hebben om stage te kunnen lopen. En dan is dit probleem
ook nog een probleem dat niet alleen op de Open Univer-
siteit speelt, maar op alle universiteiten. Maar toch. Ik zou
de masterfase veel leuker vinden als er meer inhoudelijke
verdieping gegeven wordt in de gekozen specialisatie. Wie
weet wel een goede oplossing?
Stuutje van Vulpen
Modulair 11 september 2009
5
c lumn
e modulair
Belangrijkste bezigheden overdag?
‘Ik was opvoeder in een secundaire school. Werkte daar in de bibli-
otheek, verrichtte administratieve taken zoals schoolpasjes maken
en hield toezicht tijdens recreaties. De laatste drie jaar was ik sterk
betrokken bij het Europese project Comenius. Met een Duitse en
een Spaanse school hebben we een musical gemaakt, die we in de
drie landen hebben gespeeld. Ik neem momenteel een jaar verlof
zonder wedde om de master bij de horens te grijpen. Hoewel ik
vanaf 21 september als gids in het nieuwe museum Leuven rondlei-
dingen geef voor de tentoonstelling ‘Rogier Van Der Weyden. De
Passie van de Meester’. Voorts verlies ik me tomeloos in schilderen
op hardboard en hout met acryl en olieverf.’
Studeer bij de Open Universiteit sinds …
‘September 2004, ik vond de Open Universiteit via internet. Ik was
toen 35 jaar en al langer op zoek naar een cultureel getinte studie
of bijscholing. Maar ik piekerde over duur, intensiteit en niveau.
Dat ik de studie in alle anonimiteit kon doen, was doorslaggevend.
Het heeft vier jaar geduurd voor ik het verteld heb aan anderen
dan mijn vrouw. Het is een belangrijke beslissing geweest en ik sta
er toch versteld van dat ik nog altijd in het peloton zit.’
Wo-studie of een enkele cursus?
‘Ik ben begonnen met de oude oriëntatiecursus als kennismakings-
pakket. Daarna heb ik drie modules bijgekocht om ten slotte de
Open Universiteit-wind ten volle de zeilen te laten bollen.’
Nog te gaan?
‘Mijn bachelorscriptie heb ik net ingediend, dus de masteropleiding
ontvouwt nu haar moeilijkheidsgraad voor me. Dit jaar heb ik tien
modules afgewerkt, verbijsterend veel voor een middelmatig stu-
dent als ikzelf en niet voor herhaling vatbaar. Wat een stress …’
Bezigheden waarvoor de studie moet wijken?
‘Mijn creativiteit, waaronder het schilderen. Maar ook het theater,
zeg maar mijn zin voor drama, het werk en mijn privéleven.’
en dan (nog) de st die
Blijft wekelijks (gemiddeld) over voor de studie?
‘Tijdens de bachelor was ik altijd gedisciplineerd aan de slag.
Dat betekende alle dagen van een half uur tot maximaal twee uur
lezen. Er is nog de nazorg aan de bachelorscriptie. Wekelijks staat
het nu op een zeer laag pitje. Ik moet opnieuw energie zoeken.’
Studieproblemen?
Ik heb twee vijfjes laten staan. Het allerlaatste sys-tentamen,
Ritueel en Symboliek, heb ik drie keer moeten doen. Het ging niet
meer. Van een vier naar een vijf, om uiteindelijk een zeven te halen.’
Leukste opmerking van de achterban over mijn studie?
‘Mijn vrouw: ‘‘Dan slaap ik vreemd genoeg binnenkort met een
bachelor.’’’
Lees altijd in Modulair?
‘Vooral in het begin van de studie las ik de ervaringen van andere
studenten. In een hunkeren naar houvast haalde ik daar motivatie
uit. Ik had door Modulair ook snel in de gaten dat de studie goed
gepland moet en moest worden. In het laatste jaar van de bachelor
heb ik Modulair minder gelezen, omdat het zo’n ‘‘verschroeiend’’
druk jaar was.’
Binding met de Open Universiteit, zeker dit lustrumjaar?
‘Ik behaal er voor het eerst een bachelordiploma! De Open
Universiteit is ook als mijn strenge leermeester. Ik kreeg en krijg er
een lesje in bescheidenheid.’
Wat de Open Universiteit vooral moet doen?
‘Evenwicht bewaren tussen het specifieke van afstandonderwijs en
de sporadische, maar intense, contacten tussen docenten en stu-
denten, bijvoorbeeld tijdens zomerscholen.’
Ultieme tip(s) voor medestudenten?
‘Zoek feedback en durf een naslagwerkje erbij te nemen. De cursus-
sen van de Open Universiteit zijn geen simpele kost.’
Studeren bij de Open Universiteit kan vanuit verschillende motieven.
Interesse, vergroten van de deskundigheid of gaan voor die felbegeerde
academische titel. Al of niet om de kansen op de arbeidsmarkt te vergro-
ten. Zo’n solistische studie vereist echter ook de kunst van het inpassen in
een leven dat zich in velerlei opzicht kenmerkt door drukte.
En dan nog de studie. Hoe inventief zijn onze studenten? De redactie
vroeg dat aan de Vlaming Wim Van Driessche (40), student Cultuurweten-
schappen.
Tekst: Frans Bogaert
Wim Van Driessche
Modulair 11 september 2009
6
‘Haal eruit wat erin zit’
Ophouden met zeuren’, zegt Gerrie Eijkhout over
mensen met een lichamelijke beperking. Zelf is hij
een goed voorbeeld van iemand die niet zeurt.
Na de nodige omzwervingen door het onderwijs
haalde Gerrie zijn doctoraal Bedrijfswetenschappen
en vond met online-onderzoek een gat in de markt.
Een bloeiend onderzoeksbureau is het resultaat.
‘Soms zeggen mensen dat het knap is wat ik alle-
maal bereikt heb. Maar waarom is dat voor mij nou
knapper dan voor een ander? Ik werk er hard voor
en dat doen anderen ook.’
dentde st
Tekst: Paul Troost
Beeld: Peter StrelitskiAf en toe moet Gerrie Eijkhout (39) diep in zijn geheugen duiken, want het is alweer bijna
zeven jaar geleden dat hij in de bedrijfskunde afstudeerde. Hij had toen een allesbehalve
gewone onderwijscarrière achter de rug. Op de basisschool kreeg hij het advies om naar
de mavo te gaan. Daarna ging Gerrie naar de havo, want hij bleek meer in zijn mars te heb-
ben, en hij sloot zijn middelbare schoolperiode uiteindelijk af met een vwo-diploma. ‘Ik
ben wat ze noemen een late leerling.’ Zijn gehele middelbare schooltijd volgde hij onder-
wijs op De Monnikskap in Nijmegen, een school voor leerlingen met een chronische ziekte
of een lichamelijke handicap. ‘Er zijn honderden spierziekten, maar de spierziekte die ik
heb, heeft geen naam. Een ongedefinieerde spierziekte dus. Ik moet ermee leven, want er
valt niets tegen te doen.’ Zijn ziekte is in lichte mate progressief, alleen in zijn puberteit
verhevigden zijn klachten aanmerkelijk. De laatste twintig jaar verergert zijn spierziekte
heel langzaam waardoor zijn conditie geleidelijk iets minder wordt.
Twee modules
Na zijn middelbare school wilde Gerrie in Tilburg Economie gaan studeren. Maar toen
speelde zijn lichamelijke beperking hem parten. Hij kon geen woonruimte vinden waar hij
voldoende hulp en verzorging kon krijgen. Omdat hij aan de Universiteit van Tilburg niet
op afstand kon studeren en zijn aanwezigheid bij colleges en werkgroepen gewenst was,
dreigde hij een heel studiejaar te verliezen. Om dat te voorkomen, raadde zijn studiead-
viseur hem aan bij de Open Universiteit op eigen gelegenheid twee statistiektentamens
te doen. Zou hij in Tilburg een woning vinden en toch met Economie beginnen, dan had
hij die tentamens in elk geval al gehaald. In het verloren jaar deed Gerrie beide modules,
maar hij keerde niet meer naar Tilburg terug.
Modulair 11 september 2009
8
Dat laatste werd het. Hij zag een gat in de markt, namelijk online-
onderzoek. Gerrie doopte zijn bedrijf om tot AsqY (‘ask you why’)
Online.nl. Om zijn plan uit te werken, kreeg hij subsidie van de
Stichting Syntens. Die is opgericht op initiatief van het Ministerie
van Economische zaken en verleent onder meer financiële steun
aan startende IT-bedrijven. Samen met het bedrijf Webdesigning.nl
uit Nijmegen ontwierp hij een website. ‘Het bijzondere is dat ik res-
pondenten via een chatbox interview. Tegelijkertijd kan ik op het
scherm van de respondent een reclamefilmpje of een product pro-
jecteren. Er zit ook een soort virtuele flip-over bij. Die dingen kan
ik tegelijk gebruiken.’ Volgens Gerrie verhoogt het online-contact
de betrouwbaarheid van zijn onderzoek. ‘Omdat het contact niet
face-to-face is, is de kans op een sociaal wenselijk antwoord kleiner.
Op afstand zijn respondenten ook wat directer en oprechter, is mijn
ervaring.’ Zijn manier van enquêteren leent zich uitstekend voor
merkonderzoek, een onderzoeksrichting waarmee hij tijdens zijn
afstudeeronderzoek al ervaring opdeed.
Kijk naar mogelijkheden
‘Het grappige is dat ik nu vooral met offline-onderzoek mijn brood
verdien’, zegt Gerrie lachend. Hij haalde bij gemeenten onderzoek
binnen naar het functioneren van de Wet maatschappelijke onder-
steuning. Die wet kende hij al een beetje door zijn vrijwilligerswerk
voor een platform in Groesbeek dat de belangen van mensen met
een beperking behartigt.
Met nadruk zegt Gerrie dat hij dit onderzoek via acquisitie heeft
gekregen, want hij wil zich beslist niet op de markt presenten als
een onderzoeker die een lichamelijke beperking heeft. ‘Het klinkt
misschien pretentieus, maar ik vind het belangrijk dat ik op mijn
persoon beoordeeld wordt. Ik heb een handicap, maar ik voel me
geen gehandicapte. Ik heb mijn kwaliteiten en die durf ik op tafel
te leggen. Met zo’n houding kun je veel meer bereiken.’ Volgens
hem moet de maatschappij op dezelfde manier omgaan met men-
sen die een beperking hebben. ‘Kijk primair naar de mogelijkheden
van iemand’, stelt hij. ‘Soms zeggen mensen dat het knap is wat ik
allemaal bereikt heb. Maar waarom is dat voor mij nou knapper dan
voor een ander? Ik werk er hard voor en dat doen anderen ook.’
Een handicap is volgens Gerrie niet het criterium. ‘Bereik je iets,
dan is dat altijd knap. Haal eruit wat erin zit, daar gaat het om.’
Praktisch ingesteld
Gerrie besloot een studie dichter bij zijn woonplaats in het
Gelderse Groesbeek te zoeken. Dat werd Beleidswetenschappen
in Nijmegen. Hij kwam van een koude kermis thuis, want al gauw
merkte Gerrie dat het vak helemaal niet aan zijn verwachtingen
beantwoordde. Toen er zich in die periode ook nog een droevige
familiegebeurtenis voordeed, hield Gerrie Beleidswetenschappen
voor gezien. Na enkele maanden kwam de Open Universiteit in
beeld waar hij zonder colleges te volgen in zijn eigen tempo dus
al twee statistiekmodules had gehaald. Op zijn drieëntwintig-
ste besloot hij aan de Open Universiteit te gaan studeren. Eerst
Economie en na het behalen van zijn propedeuse Bedrijfskunde.
‘Economie vind ik buitengewoon interessant, maar het vak is me
toch iets te abstract. Wat moet ik er straks mee, vroeg ik me af. Ik
ben een praktisch ingesteld mens en wil dingen in de praktijk zien.’
Merkonderzoek
‘De Open Universiteit paste helemaal bij me’, vertelt Gerrie enthou-
siast. ‘De studieopzet is persoonlijk en dat beviel me. Door mijn
ziekte ben ik soms vermoeid. Voelde ik me ’s morgens niet fit, dan
studeerde ik ’s middags of ’s avonds.’ Gerrie omschrijft zichzelf als
een solitair persoon die niet al te veel moeite heeft zelf zijn leven
in te richten. ‘Zelfdiscipline, ik durf dat gerust te zeggen, dat heb ik
wel. Ben je gedisciplineerd, dan is de Open Universiteit een uiter-
mate geschikte universiteit om te studeren. Zeker als je, zoals in
mijn geval, een fysieke beperking hebt.’ Van die beperking heeft hij
in zijn studie niet al teveel hinder ondervonden. ‘Ik heb wat moeite
met typen en als het nodig was, kreeg ik een uurtje meer om de ten-
tamenantwoorden te typen. Voor de hulp daarbij van studiecentrum
Nijmegen heb ik alleen maar lof.’ Zijn scriptieonderzoek regelde hij
zelf. ‘Ik vertelde al dat ik de dingen in de praktijk wil zien. Daarom
wilde ik een praktijkgericht onderwerp.’ Gerrie solliciteerde bij ver-
schillende bedrijven. Bij supermarktketen Jan Linders kon hij aan de
slag met een merkonderzoek naar Limbourg Limousin, rundvlees
van Franse origine. Voor zijn afstudeerscriptie kreeg hij een negen.
Chatbox
Het mag geen verbazing wekken dat een zelfstandig en onderne-
mend persoon als Gerrie voor zichzelf begint. ‘Dat was een bewuste
keuze, want net als met mijn studie bij de Open Universiteit zou ik
dan eigen baas zijn.’ Eijkhout Consultancy was zijn eerste bedrijf.
Dat werd geen succes door wat hij ‘beginnersfouten’ noemt. ‘Toen
stond ik voor de keuze: stoppen en een baan zoeken of het over een
andere boeg gooien.’
Naam: Gerrie EijkhoutLeeftijd: 39Woonplaats: GroesbeekVooropleiding: MAVO (1987), HAVO (1989), VWO (1991)Beroep: Zelfstandig marktonderzoekbedrijfStudent: ManagementwetenschappenBegonnen: 1991Alumnus: Afgestudeerd doctoraal Bedrijfskunde (2002)
Modulair 11 september 2009
9
‘Voor studenten met een fysieke beperking is de Open Universiteit een uitkomst ’
dentde st
Raad van toezicht
De Raad van toezicht (RvT) van een universiteit, geregeld bij de WHW, houdt
toezicht op het College van bestuur (CvB) en is verantwoording verschuldigd
aan de minister van OCW. De RvT benoemt ook het CvB. De Raad is o.a bevoegd
tot het goedkeuren van: het bestuurs- en beheersreglement; het Instellingsplan;
de begroting; het jaarverslag; de jaarrekening; de instelling dan wel opheffing
van studiecentra; het reglement van de Studentenraad. Samenstelling: mw.
mr. A.H. Brouwer-Korf (voorzitter); mw. drs. P.J.E. Bieringa MBA; prof. dr. R. Van
Esbroeck; dhr. P. Valks; prof. dr. ir. J.M.L. van Engelen.
‘We zitten dichter op de huid
van het Bestuur’
Ruim 18 jaar was ze burgemeester. Tot 2008 van Utrecht. Daarna is mr. Annie Brouwer (63) gewoon
doorgegaan, onder andere als voorzitter van de Raad van toezicht van de Open Universiteit Nederland.
Volgens haar zijn de Raden van toezicht weer dichter op de huid van de instellingen gaan zitten. Dat
neemt niet weg dat er zowel binnen de Raad als met het College van bestuur met plezier wordt gewerkt.
Op de vraag of Modulair niet (ook) wat kritischer zou moeten zijn, antwoordt ze: ‘Waar ik vooral over zou
uitpakken, zijn de toch al jaren goede rankings van de Open Universiteit in landelijke studentenenquêtes.’
Het prikken van een datum voor een interview bleek niet gemak-
kelijk. De oud-burgemeester zou het toch zeker wat rustiger aan
zijn gaan doen, althans dat was de veronderstelling. Op de dag dat
we 1 uur, bij haar thuis, hebben weten vast te leggen, heeft ook
de trein nog eens vertraging, precies dat hele uur. Gelukkig heeft
ze vandaag wat extra ruimte. In haar fraaie huis in het centrum
van Utrecht, met een wat verwilderde, natuurlijk aandoende tuin,
worden we – ook de fotograaf is gearriveerd – ontvangen met
chique glaasjes koffie en petit fours. We pakken snel enkele sociale
minuutjes in het zonnetje. Als om ons heen het klikken van de
camera klinkt, begin ik met mijn vragen. Op mijn als onschuldige
opening bedoelde vraag dat een datum prikken best nog moeilijk
was, antwoordt mevrouw Brouwer zelfverzekerd: ‘Maar ik heb ook
nog een baan!’
U heeft het nog druk…
‘Ik werk 60 procent per week bij de Onderzoeksraad voor veilig-
heid,’ en nog voordat ik wil opmerken ‘Maar dat is toch die Raad
waar…’ vult mevrouw Brouwer aan: ‘… Pieter van Vollenhoven
voorzitter van is. De Raad kent vijf leden, daarnaast beschikken we
over een ambtenarenapparaat van 70 mensen. De Raad buigt zich
over een breed palet aan veiligheidsonderwerpen. Zo coördineer
ik op dit moment het onderzoek naar de hulpverlening na de crash
in februari van dit jaar van het vliegtuig van Turkish Airlines.’
In uw agenda paste ook nog het voorzitterschap van onze
Raad van toezicht (RvT)?
‘Ik werd benaderd door collegevoorzitter Theo Bovens. Wij ken-
den elkaar nog van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten,
ik als burgemeester van Amersfoort en hij als wethouder van de
gemeente Maastricht. Natuurlijk moet je ook affiniteit hebben met
de organisatie. De manier waarop laatbloeiers – hun sterke wil en
motivatie – hun studie klaren, sprak mij al langer aan. Daarnaast
ben ik bestuurder van professie. Meer persoonlijk kon ik nu eens in
alle vrijheid kiezen voor precies datgene waar ik echt zin in had en
tegenover onderwijs stond ik nog fris en onbevangen.’
Waaraan moet iemand voldoen om zitting te nemen?
‘Op de eerste plaats moet iemand beschikken over een fors net-
werk. Daarnaast bestuurlijke ervaring bij bedrijfsleven of overheid.
Bij het aanzoeken van RvT-leden wordt verder gelet op differenti-
atie met betrekking tot de soort expertise die zij meenemen zoals
onderwijs, wetenschap, financiën, bestuur of beleid. Ofschoon we
als RvT een gezamenlijke verantwoordelijkheid dragen, vervult elk
RvT-lid bepaalde taakaccenten. Bijzonder aan deze samenstelling
voor mij als voorzitter is dat ik deze leden nu eens niet reeds elders
in bestuurlijk Nederland was tegengekomen, een frisse club dus.’
Onlangs stond in de Volkskrant dat een goede Raad van
toezicht op afstand opereert, maar bijstuurt wanneer
nodig… hoe hanteerbaar is zo’n uitgangspunt?
‘Tegen de achtergrond van de recente bestuurlijke crises bij grote
instellingen, bijvoorbeeld in de gezondheidszorg, zitten de Raden
van toezicht volgens mij toch weer dichter op de huid van het
bestuur. Als er wat aan de knikker is, worden ook snel kritische vra-
gen gesteld aan de leden van de RvT, terecht trouwens.
Dus Raden van toezicht en Bestuur schuiven weer wat meer naar
elkaar toe. Overigens worden Raden geacht aan kritische zelf-
evaluatie te doen, op grond van de zogenaamde "Code voor goed
bestuur." Dat doen we dit jaar voor het eerst.’
In het artikel stond ook te lezen dat vooral het samenspel
binnen de RvT, maar ook de interactie met het Bestuur
belangrijk zijn…
‘De sfeer binnen de Raad is prima, het is een leuke, uitstekend
gemotiveerde club. Het plezier van met elkaar willen werken straalt
ervan af. We komen dan ook gedegen voorbereid naar de overleg-
bijeenkomsten met het College van bestuur, minimaal vier keer per
Modulair 11 september 2009
10
Over Annie Brouwer-Korf
Mr. Annie Brouwer-Korf (1946) is sinds februari 2008 voorzitter van de Raad van toe-
zicht. Tot januari van dat jaar was zij burgemeester van Utrecht (sinds 1999). Daarvoor
was zij burgemeester van Zutphen en Amersfoort. Brouwer werkt drie dagen in de
week voor de Onderzoeksraad voor veiligheid in Den Haag. Ook is zij voorzitter van
de Raad van toezicht van het Nationale Reumafonds. Zij wordt regelmatig benaderd
voor advies; zo was zij (o.a.) voorzitter van de Adviescommissie veiligheid en persoon-
lijke levenssfeer, en voorzitter van de Adviescommissie publieke omroep. Haar poli-
tieke roeping dateert van mei 1977, het moment waarop zij 13 dagen werd gegijzeld
met medepassagiers tijdens de Molukse treinkaping bij de Punt. Omdat ze zwanger
was, werd ze samen met een andere zwangere vrouw eerder vrijgelaten. Zes dagen
daarna zou de kaping gewelddadig worden beëindigd. De gebeurtenis deed haar
voor de politiek kiezen.
jaar en tussentijds als daar bijzondere aanleiding toe is. Het over-
leg en de contacten met het College vinden plaats in een open en
heel prettige sfeer. Vragen die aan het College worden voorge-
legd – ook tussentijds is er intensief mailverkeer – worden meteen
beantwoord. Twee weken vóór elk driemaandelijks overleg komen
Theo Bovens en bestuurssecretaris Harry Ummels bij mij langs, en
bepalen we gezamenlijk de agenda. Wat speelt er allemaal, wat is
informatief, waarover moet gediscussieerd worden? Uit de overvol-
le bestuursagenda destilleren we dan de belangrijkste kwesties, en
die zijn nog talrijk genoeg. Soms vraagt het College extra aandacht
voor bepaalde zaken. Op de dag van de vergadering tussen RvT en
CvB heb ik nog 1 uur vooroverleg met Theo Bovens.’
Met wie respectievelijk met welke andere gremia onder-
houdt de RvT contact?
‘Eenmaal per jaar overleggen we met de Ondernemingsraad, zij het
redelijk terughoudend omdat we niet tussen dat gremium en het
College terecht willen komen. Daarnaast is er – wanneer daartoe
aanleiding is – ook contact met de Studentenraad. Het bijwonen
van de jaarlijkse diesvieringen, dit lustrumjaar zowel in Nederland
als in Vlaanderen, gebeurt vooral vanuit onze nauwe betrokken-
heid met de organisatie. Landelijk treffen de RvT-voorzitters van
alle universiteiten elkaar twee keer jaar. Die bijeenkomsten zijn
vooral bedoeld om gezamenlijk de strategie van de universiteiten
ten opzichte van het beleid van de minister te bespreken. Eén keer
per jaar woont ook de minister die vergadering bij.’
Het kan niet anders dan dat u in Modulair tevergeefs heeft
gezocht naar kritische berichtgeving over zaken als missie
of strategie. Wat vindt u daarvan?
‘Ik vraag me af onze studenten daar op zitten te wachten, zeker zij
die studeren naast een baan en/of gezin. Zij zullen veeleer geïnte-
resseerd zijn in de kwaliteit van hun opleiding. Waar ik vooral over
zou uitpakken, zijn de toch al jaren goede rankings van de Open
Universiteit in landelijke studentenenquêtes.’
De RvT heeft nogal wat bevoegdheden. De crux lijkt te zit-
ten in de bevoegdheid ‘goedkeuring’. Hoe kunt u kritisch
en verantwoord goedkeuren?
‘Wij zijn toch van een andere discipline, opereren veeleer vanuit
een soort helikopterview. Een algemeen gedeeld beeld van Raden
van toezicht is dat het ook niet te zeer vakmensen moeten zijn
zoals van de organisatie waarop zij toezicht houden, omdat je dan
de neiging hebt om toch op de stoel van de bestuurders te gaan
zitten. Onze werkwijze is die van het kritisch stellen van vragen
en mee de strategie voor de toekomst uit te stippelen. Statutair is
bepaald dat wij o.a. de begroting vaststellen. Dat vraagt wel om
een gedegen voorbereiding, waar ik persoonlijk garant voor sta.
Vervolgens is het aan het College om besluiten te nemen.’
Welke ontwikkelingen binnen de instelling hebben op dit
moment de bijzondere aandacht van de RvT?
‘Op het gevaar af dat ik wat droogjes ga opsommen – zie het
Jaarverslag – beperk ik mij hier tot een tweetal nieuwe initiatieven:
het betreden van de hbo-markt en open educational resources.
Een telkens terugkerende kwestie is natuurlijk die van de financiën.
Daarbovenuit rijst de vraag hoe de instelling de overvolle agenda
meer praktisch voor elkaar krijgt.’
Neemt de Open Universiteit in dat opzicht niet te veel hooi
op haar vork, temeer daar het toch altijd werken is met (te)
krappe middelen?
‘Ik denk dat de Open Universiteit niet anders kan. Het moet.
Stilstand is achteruitgang. Wel is het zaak dat ook de werkvloer
overtuigd is van de noodzaak, dat het personeel het leuk vindt
zelfs. Ze moeten trots zijn op de Open Universiteit. Wat dat betreft,
heb ik groot vertrouwen in het College van bestuur, het zijn stuk
voor stuk goede netwerkers. Theo Bovens kent bijvoorbeeld het poli-
tieke wereldje als geen ander. Daar mogen jullie best blij mee zijn!’
Tekst: Frans Bogaert
Beeld: NFP Photography - Henk Tukker
Modulair 11 september 2009
11
SpeerpuntenNu de zomervakanties weer grotendeels afgelopen zijn, is het mis-
schien leuk om terug te kijken naar de dingen waar we mee bezig
geweest zijn. Als speerpunt hadden wij online-bibliotheekvoorzie-
ningen genomen. Na heel wat jaren van steeds weer hierop terug
komen, eerst als een roepende in de woestijn, naderhand toch
samen met het College van bestuur, kunnen wij eindelijk succes
boeken. Het heeft heel wat voeten in de aarde gehad en was gekop-
peld aan een aantal andere zaken, waarvan de meest belangrijke
een goed identitymanagementsysteem was. Maar de contracten
tussen de Open Universiteit en de Universiteit Maastricht zijn einde-
lijk getekend. De mediatheek van de Open Universiteit is al twee jaar
gesloten, maar de online-voorzieningen zullen nu eindelijk geïm-
plementeerd worden en de bedoeling is dat iedereen vanaf februari
2010 de bibliotheekvoorzieningen thuis kan raadplegen op zijn eigen computer.
Drie uitvloeisels van het identitymanagementsysteem zijn de Open Universiteit-
mailadressen, de toegang tot SURFspot.nl en de toegang tot SURFnet, toch weer
een stukje gelijktrekken met de overige universiteiten. Een nadeel hiervan echter
was dat wij niet meer gratis EndNote en Reference Manager konden downloaden.
Dit is onder andere door een vraag van één van ons weer teruggedraaid.
Een ander onderwerp waar wij ons op korte termijn in moesten verdiepen, was de
vernieuwde Wet op het hoger onderwijs (WHW). Er klopte een aantal zaken niet,
maar vooral de medezeggenschap was voor ons weer niet zo geregeld als bij de
overige universiteiten. Wij hebben brieven gestuurd naar diverse Kamerleden en
de onderwijscommissie. Er zijn wel vragen over gesteld, maar helaas heeft nie-
mand de wet geamendeerd, dus er ‘ligt’ nog een traject naar de Eerste Kamer.
Verder houden wij de vinger aan de pols bij het project 'De student meer centraal'
en is een aantal vragen van ons over contact tussen docent en student meegeno-
men in de enquête Studentinzicht, waarvan de uitslagen op het moment dat ik dit
schrijf nog niet officieel bekend zijn. De faculteit Natuurwetenschappen heeft op
eigen initiatief al een pilot gedaan om te komen tot betere afspraken over contac-
ten tussen docent en student. De resultaten waren zeer positief. De nieuwe afspra-
ken zullen doorgevoerd worden en de docenten zullen daar ook op aangesproken
worden. Hopelijk vindt dit navolging bij alle andere faculteiten. Ook heeft Janny
de Jonge toegezegd deel te nemen aan de werkgroep Greening Open Education;
hoe kan afstandsonderwijs meewerken aan een beter milieu. Elke suggestie hier-
voor van jullie kan hierbij helpen.
Rikki Dijksman
Stel je kandidaat In Modulair 8 (pagina 12) heb je uitgebreid kunnen lezen over
de vervroegde verkiezingen voor de Studentenraad (SR).
Het gaat om de zittingsperiode 2010-2012. Spreekt het je aan
om een bijdrage te leveren aan het overleg zoals daarover
in iedere Modulair wordt bericht, stel je dan kandidaat, dat
kan van 14 t/m 21 oktober. Houd ook de berichtgeving op
Studienet in de gaten! Daarop komt te staan hoe de digitale
kandidaatstelling in zijn werk gaat. Verder zal digitale commu-
nicatie alleen plaatsvinden via de studiemailaccounts van de
Open Universiteit. De verkiezingen, met voorafgaand het voor-
stellen van de kandidaten op de verkiezingswebsite, vinden
plaats van 24 november t/m 2 december.
Van 18 t/m 20 januari 2010 vindt een introductiecursus voor
de nieuwe Studentenraad plaats.
Zie voor verdere informatie en de officiële Algemene Openbare
Kennisgevingen (AOK) inzake de SR-verkiezingen de website
van de Studentenraad (ga naar Studienet > ‘Handige links’ >
Studentenraad > Informatie). Vragen kun je stellen aan: studen-
Tien goede argumenten om zich kandidaat te stellen- Bewaken kwaliteit van het onderwijs.
- Vertegenwoordigen belangen van Vlaamse studenten
en vergroten van de naamsbekendheid van de Open
Universiteit in Vlaanderen.
- Vergroten kennis van de organisatie.
- Opdoen bestuurlijke ervaring.
- Meedenken over verbeteringen van de universitaire organisatie.
- Adviseren over veranderingen.
- Overleggen met gremia zoals Ondernemingsraad en Raad
van decanen.
- Medezeggenschap van studenten uitbreiden via wettelijke
basis (WHW).
- Hobbels in het contact tussen docenten en studenten weg-
nemen.
- Omdat het uitermate boeiend en leuk is!
Weet je dat:
- je bij SURFspot.nl software en hardware kunt kopen met behoorlijke kortingen;
- er aan bol.com de vraag gesteld is of ook studenten van de Open Universiteit
korting kunnen krijgen op studieboeken;
- je weer gratis EndNote of Reference Manager kunt downloaden. De link staat op
Studienet;
- er steeds meer open-sourceprogramma’s zijn. Een voorbeeld is OpenOffice (in
plaats van Microsoft Office), dat je legaal en gratis kunt downloaden.
Modulair 11 september 2009
12
pinie
S T U D E N T E N
RA
AD
Forum publiceert ingezonden brieven van studenten en medewerkers
van de Open Universiteit die discussies kunnen uitlokken over actuele
onderwerpen. De redactie moedigt reacties van studenten graag aan. Wilt u
een bijdrage leveren aan de rubriek Forum dan kunt u uw brief sturen naar
de redactie van Modulair, Postbus 4444, 6401 CX Heerlen
of e-mail: [email protected]. De lengte van uw inzending moet
(bij voorkeur) 150 woorden zijn. De redactie behoudt zich het recht voor
artikelen en brieven te redigeren en in te korten.
F O R U M
Belangrijke data (2009) kandidaatstelling en verkie-zingen Studentenraad
- Woensdag 14 t/m woensdag 21oktober: inzage in het kiesregister en
kandidaatstelling.
- Maandag 2 november t/m vrijdag 13 november: melding per e-mail aan
het Stembureau dat je per volmacht wilt stemmen.
- Dinsdag 24 november: verzenden per e-mail van de inlogcode en wacht-
woord voor het digitaal stemmen aan iedere kiesgerechtigde student.
- Dinsdag 24 november t/m woensdag 2 december: digitale verkiezingen
voor de leden van de Studentenraad.
- Donderdag 3 december: uitslagbepaling en officiële bekendmaking van
de uitslag van de verkiezingen.
Promotieonderzoek loopbaanintentiesNaast mijn studie aan de Open Universiteit ben ik tevens bezig
aan een promotieonderzoek aan de Universiteit van Bordeaux.
Voor dat laatste ben ik op zoek naar studenten en alumni van
de Open Universiteit. Met de vergrijzing in de samenleving en
het aankomende vertrek van de eerste golf babyboomers, wordt
er veel gesproken over de ‘oudere medewerker’ van morgen.
Onderwerpen zoals langer doorwerken, bijscholen en employa-
bility passeren regelmatig de revue. Het doel van dit onderzoek
is het bestuderen van een aantal concrete loopbaanintenties
van de tweede golf babyboomers. Ik ben daarvoor op zoek naar
studenten/alumni in de leeftijdsgroep 45-55 jaar, die actief zijn
op de Nederlandse arbeidsmarkt en die dit najaar deel willen
nemen aan een enquête. Overigens heb ik met de redactie van
Modulair afgesproken t.z.t. mijn onderzoeksgegevens te publice-
ren. Als u interesse heeft om deel te nemen aan dit onderzoek,
dan kunt u via e-mail contact met mij opnemen: johannes.
[email protected] of [email protected].
Johannes Kraak, masterstudent Strategy and Organization
BuluitreikingKom dacht ik, laat ik mezelf na tien jaar studie eens in de bloemetjes
zetten. Tenslotte studeer je niet elke dag met een negen voor je
scriptie Nederlands recht af. Maar ik had buiten de waard gerekend
(zie: www.ou.nl/uitreiking). En dat terwijl we iedere maand in Modulair
lezen dat studenten vaak een baan hebben (zoals ik) en/of een gezin
(zoals ik). Ze moeten goed kunnen plannen en deze universiteit moet
ze daarbij zoveel mogelijk helpen. Kijk echter eens naar de lijst met
de plaatsen en data van de diploma-uitreikingen: hoe kom je erop
om deze midden in de week te organiseren of ergens in het hoge
noorden? De Open Universiteit houdt blijkbaar geen rekening met
onze carbon footprint, de erbarmelijke situatie van het Nederlandse
openbaar vervoer, de vreselijke drukte op de immer opgebroken
Nederlandse wegen, het feit dat een werkende student niet altijd
ettelijke vrije dagen kan of wil opofferen om zijn of haar getuigschrift
in ontvangst te kunnen nemen en, last but not least, het feit dat stu-
denten tijdens hun lange studiejaren vaak een hechte band met hun
eigen studiecentrum hebben opgebouwd en totaal geen affiniteit
hebben met ver afgelegen studiecentra die ze nog nooit van binnen
gezien hebben. Ik behaalde in juli dit jaar mijn diploma. De eerste uit-
reiking vindt plaats in Den Haag op 16 september, midden in de week.
Dat gaat me te veel vrije dagen kosten. De daaropvolgende uitreiking
vindt plaats op 14 november, maar die is in Groningen. Ik woon in
Luxemburg en dan zou ik dus meer dan 1000 km op en neer moeten
voor mijn diploma. De volgende uitreiking is in Utrecht, op 11 decem-
ber. Maar tegen die tijd is het behalen van mijn master niet meer dan
een vage herinnering waarvoor ik geen ijzel, regen of sneeuw meer ga
trotseren. Daarmee belanden we alweer in 2010. Eindhoven ligt dan
het dichtstbij voor mij. Die uitreiking valt echter op 25 juni 2010. Laten
opsturen dan maar? Wat een treurnis. Laat de Open Universiteit net
als vroeger gewoon regelmatig kleine diploma-uitreikingen organise-
ren, zonder al te veel poeha. Een bloemetje, een paar woorden voor
de gelukkige, een drankje en een hapje, meer is echt niet nodig. Dan
had ik naar Heerlen kunnen komen. Veel collega's, vrienden en kennis-
sen zouden dan ook meegekomen zijn om de afstudeervreugde met
me te delen. Maar Groningen? Nee, dat is iedereen te ver. Als ik daar
voor kies, dan zal ik daar in mijn uppie – zonder familie of vrienden –
moeten vieren. Gezellig!!!
Carla Berkhout, afgestudeerd rechtenstudent
Modulair 11 september 2009
13
Kelly Meusen MSc wilde een onderwerp waarbij ze de
opgedane kennis kon toepassen in haar dagelijkse
werk. En dat lukte. ‘In mijn scriptie onderzoek ik of
training van de vaardigheid peerassessment bij leer-
lingen in het basisonderwijs een positief effect heeft
op uitvoering van deze spreekbeurten.’ Haar eigen
school deed mee aan het onderzoek.
Tekst: Fred Meeuwsen
Beeld: Kees Bennema
Peerasses
Kelly Meusen (27) is ten tijde van het interview lerares op de John
F. Kennedyschool in Breda. Ze staat voor groep 7. In het nieuwe
schooljaar gaat Kelly zich vooral bezighouden met het kwaliteits-
beleid van haar school en ze gaat startende leerkrachten coachen
en begeleiden. Werken in het basisonderwijs bevalt Kelly goed,
vooral inrichting van leersituaties, onderwijstechnologie en kwa-
liteit van onderwijs hebben haar interesse. Vandaar dat ze in 2004
aan de Open Universiteit startte met de masteropleiding Actief
Leren (nu Onderwijswetenschappen). ‘Het bleek een vernieuwende
studie, gericht op recente ontwikkelingen, die inhoudelijk perfect
aansloot bij mijn interesses.’ Op een miniconferentie van de Open
Universiteit over actief leren stuitte ze op haar scriptieonderwerp.
‘Een van de onderwerpen was assessment. Dat intrigeerde me,
vooral omdat ik een onderwerp zocht waarbij ik de opgedane ken-
nis zou kunnen toepassen in mijn dagelijkse werkzaamheden, in de
bovenbouw van het basisonderwijs.’
Assessments in het onderwijs
De implementatie en toepassing van diverse assessmentvormen
wordt in het onderwijs belangrijker en wint steeds meer terrein.
Onderzoek wijst uit dat assessments in het voortgezet en hoger
onderwijs een positief effect hebben op leren. Kelly verbaasde zich
er dan ook over dat men in het basisonderwijs nauwelijks bekend
is met assessments, laat staan met de uitgebreide mogelijkheden
en voordelen ervan. ‘Ik vond dat er onderzoek nodig was om aan
te kunnen tonen welke positieve effecten assessments kunnen
hebben op de kwaliteit van onderwijs en het leren van basisschool-
leerlingen. Met mijn scriptie wilde ik daar een bijdrage aan leveren.’
Kelly meent dat assessments horen bij een maatschappij waarin
het ontwikkelen, verwerven en toepassen van kennis, vaardighe-
den, attituden en competenties steeds belangrijker wordt. ‘En met
behulp van assessments, waarin toetsing, instructie en evaluatie
geïntegreerd zijn, worden leerlingen en studenten opgeleid tot
competente beroepsoefenaars die in staat zijn zichzelf kritisch te
beoordelen, kritisch na te denken en problemen op te lossen. Wat
mij betreft kan dat al op de basisschool beginnen. Ook daar kun-
nen leerlingen al uitgedaagd worden om kritisch na te denken en
communicatieve vaardigheden te ontwikkelen.’
Peerassessment
Bij het opstellen van het onderzoeksplan en in gesprekken met
haar scriptiebegeleider dr. Desirée Joosten-Ten Brinke, kwam Kelly
er al snel achter dat assessment alleen een te breed onderwerp
was en dat ze het moest verfijnen. Ze kwam uit bij peerassessment.
Modulair 11 september 2009
14
onderz ek
sment ook nuttig in basisonderwijs
‘Dat is een evaluatievorm waarbij leerlingen volgens vooraf opge-
stelde criteria aangeven in hoeverre medeleerlingen doelstellingen
hebben gerealiseerd. Ze beoordelen dus elkaar. In het basisonder-
wijs kan peerasssessment ingezet worden voor het aanleren van
een kritische denkhouding, het vermogen om eigen werk te evalu-
eren en communicatieve vaardigheden goed te ontwikkelen.
De communicatieve vaardigheid wordt onder andere getoetst
door het geven van spreekbeurten. In mijn scriptie onderzoek ik
of training van de vaardigheid peerassessment bij leerlingen in
het basisonderwijs een positief effect heeft op uitvoering van deze
spreekbeurten.’
Een training peerassessment geeft leer-lingen zelfvertrouwen, inzicht en ze leren reflecteren op hun eigen vaardigheden en die van andere kinderen.’
Onderzoek
Binnen drie maanden had Kelly haar onderzoeksplan geschreven.
Het onderzoek verrichte ze gedurende vier maanden in groep
zeven van haar eigen school en van basisschool de Driezwing,
ook in Breda. ‘Ik formeerde twee groepen: een controlegroep
en een experimentele groep, op mijn school. De experimentele
groep werd ondersteund met een training in peerassessmentvaar-
digheden. De controlegroep voerde peerassessments uit zonder
training.’ Kelly liet leerlingen van beide groepen een spreekbeurt
voorbereiden. Ook kregen de leerlingen een spreekbeurt op video
te zien, die door de leerlingen en de docenten op een formulier
beoordeeld werd. In de eerste ronde spreekbeurten startte de trai-
ningen van peerassessments. Na de laatste spreekbeurt uit de eer-
ste ronde werd de video opnieuw vertoond en beoordeeld. In de
tweede fase hielden de leerlingen een tweede spreekbeurt die ook
weer door medeleerlingen en docenten werd beoordeeld. ‘Voor
leerlingen een ander kunnen beoordelen, moeten ze beschikken
over vaardigheden om hun eigen leerproces en resultaat te beoor-
delen. Daar ging mijn eerste training over. Daarna ging het over
criteria voor een goede spreekbeurt en omgaan met deze criteria.
In les vier leerden ze feedback geven en ten slotte ging het over
feedback ontvangen en feedback toepassen op de spreekbeurt.
De kinderen kregen zo handvatten die hen helpen eigen kennis
en vaardigheden in te schatten en ze weten welke eisen gesteld
worden aan de spreekbeurt. Ze kunnen dan aangeven wat goed en
minder goed was aan de spreekbeurt en verbetertips geven.’
Effecten
Om de effecten te meten, had Kelly 22 meetmomenten ingebouwd.
Zo kon ze zien of de training effect had op de kwaliteit van de
peerassessmentvaardigheden die de leerlingen uitvoerden en hoe
deze vaardigheden zich ontwikkelden gedurende de training.
Ook kon ze onderzoeken of er een relatie bestond tussen de
peerassessmentvaardigheden en de uitvoering van de spreekbeurt
en ten slotte of de aangeleerde vaardigheden constant bleven
naarmate de tijd verstreek. Uit de analyse van de gegevens bleek
dat een training een positief effect heeft op de kwaliteit van de
peerassessmentvaardigheden. Kelly meent daarom dat zo’n trai-
ning ook positief kan werken bij andere activiteiten, zoals een
opstel of een boekbespreking schrijven. ‘Het geeft de leerlingen
zelfvertrouwen, inzicht en ze leren reflecteren op hun eigen vaar-
digheden en die van andere kinderen.’ Een duidelijke relatie tussen
peerassessmentvaardigheden en uitvoering van de spreekbeurt
kon Kelly niet aantonen. Verder blijken herhaalde oefening en trai-
ning noodzakelijk om deze vaardigheden constant van kwaliteit te
laten zijn.
Fantastische ervaring
Kelly kijkt met heel veel plezier terug op haar onderzoek, dat ze
in maart afrondde. Niet alleen kreeg ze enthousiaste reacties van
de leerkrachten en leerlingen die aan het onderzoek meewerkten,
ook haar begeleidster Desirée Joosten-Ten Brinke was vol lof. De
scriptie vormde zo een mooie afsluiting van een geweldige studie.
‘Onderzoeken op wetenschappelijk niveau, opgedane kennis kun-
nen toepassen en daadwerkelijk resultaat zien, dat was een fan-
tastische ervaring. De vele uurtjes die in het hele proces zijn gaan
zitten, zijn ruimschoots de moeite waard geweest.’
‘De vele uurtjes zijn ruimschoots de moei-te waard geweest.’
In de rubriek Onderzoek komen beurtelings een hoogleraar/docent en een scriptie-
student aan het woord. Bij de Open Universiteit staat het onderzoek in dienst van het
onderwijs. Op de eerste plaats gaat het om onderwijstechnologisch onderzoek ter
vernieuwing van het onderwijs. Zulk onderzoek wordt gedaan bij het Ruud de Moor
Centrum (onderwijspraktijk), het Netherlands Laboratory for Lifelong Learning
(leven-lang-leren) en het Centre for Learning Sciences and Technologies, CELSTEC (zie
hierna). Bij faculteiten wordt vakgericht, disciplinair onderzoek verricht. De vorm van
het daarvan afgeleide afstudeeronderzoek – bachelor- en masteropleiding – verschilt
per faculteit: individueel, groepsopdracht, in samenwerking met bedrijven, in onder-
zoekskringen, et cetera.
Het wetenschappelijke onderzoek bij CELSTEC, heeft als doel kennis en inzicht ver-
krijgen in duurzame en ‘evidence-based’ oplossingen die het leren op school, tijdens
werk, thuis en onderweg bevorderen. CELSTEC combineert onderzoek in the Learning
Sciences met innovaties en inzichten betreffende nieuwe media, mobiele toepassingen
en het internet. Het onderzoek wordt uitgevoerd binnen verschillende programma’s.
CELSTEC verzorgt (ook) de Masteropleiding Onderwijswetenschappen. De cursussen
sluiten nauw aan bij de inzichten uit de verschillende onderzoeksprogramma’s.
Zo worden de theorieën omtrent ‘instructional design’ die centraal staan in het pro-
gramma ‘Learning and Cognition’ in de cursussen als uitgangspunt genomen. Verder
zijn de docenten van de opleiding ook werkzaam in één van die drie programma’s, wat
de synergie ten goede komt. Ook scriptieonderwerpen sluiten zoveel mogelijk aan bij
het eigen onderzoek.
Belangstelling voor de scriptie van Kelly Meusen? [email protected].
Modulair 11 september 2009
15
S C R I P T I E
Voor actuele informatie/aanmelden:
webpagina (www.ou.nl) van uw
faculteit of studiecentrum.
Aanmelden workshops:
www.ou.nl/studentsupport.
S E P T E M B E R
za 12
(ValC-hof, sc Nijmegen)
do 17
Holleeder’ (sc Utrecht, zie déze Modulair)
za 19
Cultuurwetenschappen, zie lustrumkalender Modulair 7)
Juridische Vereniging, sc Amsterdam)
déze Modulair)
ma 21
Point Psychologie, sc Zwolle)
di 22 Lolita, Vladimir Nabokov (ValC-hof, sc Nijmegen)
(sc Nijmegen)
wo 23
do 24
(sc Eindhoven)
vrij 25 Modulair 8, p. 17)
za 26
(sc Groningen)
ma 28
(De Studiekamer, sc Den Haag)
di 29
Lolita, Valdimir Nabokov (ValC-hof, sc Nijmegen)
O K T O B E R
za 3
privaatrecht (AJV, sc Amsterdam)
3 en 4
di 6
wo 7
Ineke Vonk (Homo Ludens, sc Amsterdam)
do 8
(sc Eindhoven)
za 10
Universiteit Nijmegen, zie lustrumkalender Modulair 7)
Modulair)
déze Modulair)
ma 12
di 13
do 15
za 17
(AJV, sc Amsterdam)
ma 19
piramiden (Retor, sc Nijmegen)
di 20
(De Verlichting, sc Eindhoven)
wo 2
(sc Eindhoven)
do 22
Een daad van barmhartigheid, Tonni
Morrison (De Verlichting, sc Eindhoven)
23 - 25
za 19
déze Modulair)
di 27
sc Rotterdam)
wo 28
do 29
za 31
(sc Groningen)
N O V E M B E R
ma 2
weten wat je niet bent’ (De Studiekamer, sc Den Haag)
di 3
do 5
(sc Eindhoven)
vr 6
lustrumkalender Modulair 7)
ma 9
wo 11
do 12
(Cultuurwetenschappen, zie déze Modulair)
za 14
ma 16
gedachte-experiment (Retor, sc Nijmegen)
di 17
do 19
(sc Eindhoven)
za 21
déze Modulair)
TouW, sc Amsterdam, zie lustrumkalender Modulair 7)
Modulair 11 september 2009
16
activiteitenr oster
Studiecoach een stap vooruit
Het zal de regelmatige Studiecoach-bezoekers niet zijn ontgaan:
het design en de navigatie van de site hebben een vernieu-
wingsslag ondergaan die de toegankelijkheid van de thema’s
vergroot. Hiermee is de eerste stap gezet in het transformatie-
proces van een statische en aanbodgerichte site naar een
interactieve. De Studiecoach zal op korte termijn uitgroeien tot
een levendig medium dat dicht bij de studenten staat en hun
binding met de Open Universiteit voedt.
Om dat te bereiken worden studenten in staat gesteld studie-
gerelateerde vaardigheden aan te scherpen via bijvoorbeeld
serious games, learning communities, interactieve trainingen en
zelftests met daaraan gekoppelde adviezen. Het gaat erom dat
studenten niet alleen informatie consumeren, maar ook directe
feedback krijgen op vragen, hun eigen leerniveau kiezen, ratings
volgen en prijzen kunnen winnen. Een soepele navigatie moet
de studenten snel leiden naar relevante onderwerpen, maar ook
naar de “speelplaatsen” daarachter, waar ze onderling ideeën,
foto’s en meningen kunnen uitwisselen. Dat laatste betekent dat
niet alleen de Open Universiteit inhoudelijke input geeft aan de
site, maar ook de studenten zelf.
Workshops
De makers van Studiecoach volgen wat er leeft bij de studen-
ten en springen daarop in. Thema’s als Timemanagement,
Mindmapping en Stressmanagement trekken voortdurend grote
aantallen bezoekers, zowel op de site als in de fysieke work-
shops in de studiecentra. Aan ondersteuning op die gebieden is
klaarblijkelijk veel behoefte. Volgende thema’s die, in samen-
werking met professionals uit het werkveld, worden uitgewerkt
zijn speedreading, geheugentraining en dyslexie.
De ontwikkelingen staan niet stil en daarom is de Studiecoach
een flexibele site. Er is continu werk in uitvoering; websnufjes
worden uitgetest, games gespeeld, statistieken gelezen en
de wisselwerking met de student gekoesterd. Elke nieuwe
stap heeft even tijd nodig, maar wat gereed is wordt meteen
geplaatst. Om niets te missen kun je het beste regelmatig de site
bezoeken www.ou.nl/studiecoach
Ingrid Frints
Voor iedereenIn 1983 begon ik bij de Open Universiteit te werken als cursusteamleider
Informatica. Er waren toen nog geen cursussen, nog geen studenten,
geen faculteiten, maar er was wel geld. Ik was één van de mensen
die heerlijk kon pionieren bij een instelling met een maatschappelijk
relevante (in de termen van die tijd) missie, namelijk het bieden van
opleidingsmogelijkheden voor hen die hun kansen eerder niet hebben
kunnen grijpen.
Op 26 september 1984 was de officiële opening van de Open Universi-
teit door koningin Beatrix, vrijdag 25 september 2009 herdenken we
dit bij de viering van de dies natalis. De eerste cursus Rechten werd de
koningin aangeboden, terwijl we eigenlijk nauwelijks klaar waren. Maar
er waren grootse dingen beloofd en Nederland stond te trappelen om bij
ons te gaan studeren. Onze eerste cursussen gingen met duizenden de
samenleving in…
In de beginjaren overheerste bij de Open Universiteit het dogma van de
cursusontwikkeling: met zelfstudie ultieme resultaten boeken. Als je
meldde dat je naast het ontwikkelde cursusmateriaal ook een rol zag
voor studiebegeleiding, werd er bijna meewarig gekeken: dan had je als
ontwikkelaar je werk dus niet goed gedaan! Terwijl we toen al beter wis-
ten, we typeerden niet voor niets ons onderwijs als ‘begeleide zelfstudie’.
De eerste gediplomeerden kwamen na een jaar of zeven en zo werd de
Open Universiteit langzaam een volwaardige universiteit, de veertiende
in Nederland.
De diversiteit en heterogeniteit in de studentenpopulatie was van meet
af aan al niet gering maar werd alleen maar groter: tweedekansers
én tweedeweggers, vluchtige voorbijgangers én doelgerichte ontdek-
kingsreizigers, solisten én groepsmensen, nieuwsgierige liefhebbers én
loopbaanbewuste pragmatici, jong én oud. We hebben 80-plussers als
student, maar recent meldde zich een tienjarige leerling samen met z’n
vader voor de cursus Inleiding informatica. In dit spectrum zien we fraai
het profiel van de Open Universiteit weerspiegeld als universiteit voor
leven-lang-leren, iedereen kan er terecht, op welke leeftijd dan ook!
Fred Mulder
rector magnificus
start en s pport
service en inf rmatie
Er zijn diverse kanalen voor het (snel) verkrijgen van informatie:
– Algemeen over: verzendingen, (niet)bezorgen van Modulair,
inschrijving, kosten, procedures en regelgeving.
– www.ou.nl/vragen (van daaruit kunt u alsnog een mailtje sturen)
– 045-5762888. Maandag 10.00-16.30 uur; dinsdag tot en met
vrijdag 9.00-16.30 uur. Voor meer specifieke vragen – vrijstelling/
toelating, EVC, besteladvies, studievoortgang, diplomering,
studeren met een beperking – kiest u eveneens genoemd
telefoonnummer; u wordt dan (doorgaans) doorverbonden met
een onderwijsadviseur die nauw contact onderhoudt met de
faculteit.
– Over een cursus: met de docent (zie de studiegids c.q.
Studienet).
– Voor contact met een studiecentrum: www.ou.nl/studiecentra.
Inlichtingen
Studiebegeleiding
De laatste (actuele) informatie over studiebegeleiding vindt u
teeds op de desbetreffende webpagina van een cursus op Studie-
net of het publieke ‘studieaanbod’ op de centrale webpagina
(www.ou.n.). In dit bericht maken wij studenten alleen attent op
cursussen waarvan recent wijzigingen zijn opgetreden. Voor pre-
cieze informatie moet u de cursussite zelf raadplegen.
Het gaat om de volgende cursussen:
– B6661C Premaster Managementwetenschappen
– C44112 Oriëntatiecursus cultuurwetenschappen
– R38272 Materieel strafrecht
– R38282 Materieel strafrecht
– S04241 Onderzoekspracticum psychologisch survey
– S16212 Gespreksvoering
– S48112 Inleiding in de psychologie
– S62321 Testpracticum psychodiagnostiek
– T25231 Capita selecta wiskunde.
Uitreiking getuigschriften voortaan
per faculteit
Vanaf september 2009 worden bachelor- en mastergetuigschriften
uitgereikt via een nieuw, landelijk carrouselmodel. Voorheen werden
de getuigschriften op initiatief van de studiecentra uitgereikt en ont-
brak er een overzicht van uitreikingen. Voor de faculteiten werd het
onmogelijk om te alle tijden voor een ‘uitreiker’ te zorgen.
Het nieuwe model is in samenwerking tussen studiecentra, facultei-
ten en de afdeling Diplomering tot stand gekomen. De uitreikingen
zijn nu per faculteit, dit betekent dat de decaan van uw faculteit u
het getuigschrift overhandigt en dat er tijdens de uitreiking alleen
studenten van uw faculteit aanwezig zijn. De uitreikingen vinden
plaats in de studiecentra, verspreid over het jaar en de frequentie is
Modulair 11 september 2009
18
Le troisième age …Misschien zitten jonge mensen, en daarmee bedoel ik tegenwoordig
iedereen tot de leeftijd van een halve eeuw, niet zo op dit stukje te
wachten, maar ik raad hen toch aan goed op te letten.
Wellicht wordt dit wel een ‘hot item’ voor de Open Universiteit
Nederland. Die is een begrip en dient onze hele samenleving zonder
onderscheid des persoons. Deze assemblage is aan het vergrijzen en
dat is een onvermijdelijke consequentie van het goed leven van onze
mens in dit land. Onvermijdelijk zal dat vergrijzen ook gebeuren
met ons studentenbestand. Hopelijk gaan we er allemaal aan mee-
doen. Het Sociaal Cultureel Planbureau (www.scp.nl) heeft uitgere-
kend dat in 2020 19 procent van de 65-plussers een hbo-opleiding of
wo-opleiding heeft. Deze mannen en vrouwen zullen verder willen
en dan niet zozeer om de arbeidsmarkt op te gaan, maar om zich
geestelijk te verrijken. Ik denk dan aan opleidingen in de richtingen
literatuur, historie, kunstgeschiedenis, filosofie et cetera. De mensen
zijn zeer actief en velen ook gezond genoeg om te studeren.
Bedenk maar eens wat het betekent dat nu al 60 procent van de
65-plussers vrijwilligerswerk doet en dus zeer arbeidzaam en be-
hoorlijk fit is. De Open Universiteit lijkt wat minder aan te doen wat
de tweedekansers betreft, maar de hier bedoelde groep zijn andere
kansers. Ongetwijfeld heeft de Open Universiteit operationele cijfers
van het aantal studerende ouderen en een idee van de financiële
bijdragen die dezen voor de Open Universiteit inbrengen. Ik heb het
nog niet nagekeken, maar zal dat zeker doen en u daarover berich-
ten als dat nodig is. Ik heb het hier over een grote groep gezonde
65-plussers die ook allen ten slotte in aanmerking kunnen komen
voor het lidmaatschap van onze Alumnivereniging (AVOU). Er zal,
als alles normaal gaat, een toestroom van oudere afgestudeerden
binnenkomen, die ook nog eens potentieel erg actief kunnen zijn.
Met die groep zal de AVOU dan ook serieus rekening moeten (gaan)
houden. Ik denk aan speciale netwerken, speciale activiteiten,
speciale reizen, soms onder speciale condities. Om maar vast een
beetje denkwerk uit te lokken, zou ik graag van u, oudere alumna
of alumnus, een beetje meedenken willen. Het zou heel prettig zijn
als u reageert via mijn e-mailadres [email protected] met ideeën,
wensen, zelfs hulpaanbod eventueel. Het onderwerp is nu eenmaal
eigen aan onze tijd: ‘un troisième age’ en zelfs een ‘quatrième age’
is absoluut geen illusie meer. De tijden zijn progressief aan het
veranderen. De AVOU zal hierop zeker anticiperen. Zelf zal ik zeker
niet stilzitten.
Drs. Zweitze W. Hofman/bestuurslid AVOU Nederland
Kom naar gratis college over cultuur-
reis ‘Slagvelden’
In Modulair 8 (zie pagina 19) stond een oproep voor een 3-daagse
cultuurreis ‘Europese slagvelden’ van 13 t/m 15 november. Er zijn
nog diverse plaatsen beschikbaar. Om zowel de reeds aangemelde
studenten alsook andere geïnteresseerden te enthousiasmeren,
verzorgt dr. Ben de Jong, universitair docent aan de Universiteit
van Amsterdam, en tevens begeleider van de cultuurreis, een
inleiding over deze episode. Deze bijeenkomst zal plaatsvinden
op dinsdag 6 oktober in studiecentrum Utrecht, van 19.00-21.00
uur. In onderstaande tekst neemt De Jong een voorschot op zijn
inleiding. Aanmelden bij sc Utrecht. Kijk voor het speciale tarief
voor deze reis, voor meer informatie en aanmelden op:
www.slagveldreizen.nl/ou.
Over geschiedenis lezen is een aangename bezigheid. Vervolgens
de plekken bezoeken waar alles zich heeft afgespeeld, brengt de
gebeurtenissen dichterbij en is extra leerzaam. Zeker voor militai-
re geschiedenis geldt dat je bij een bezoek ter plaatse vaak kunt
zien hoe de terreingesteldheid een belangrijke rol heeft gespeeld.
Denk maar aan het feit dat de Duitsers er tijdens WO-I aan het
westelijk front meestal in slaagden stellingen te betrekken die iets
hoger lagen dan die van de Fransen of de Britten. Bij het begin
van een offensief was dat een belangrijk voordeel, zoals ter plekke
vaak meteen duidelijk wordt. Het eindeloze aantal gedenktekens
en militaire kerkhoven, in Frankrijk en België maar ook elders in
Europa, pepert de bezoeker in dat het gaat om gebeurtenissen
die vele slachtoffers hebben geëist. Zoveel zelfs dat de meeste
landen in Europa tegenwoordig niet meer graag oorlog voeren.
Dat was vroeger wel anders.
toegenomen. Als u voldaan heeft aan alle verplichtingen voor uw
bachelor- of mastergetuigschrift, krijgt u hierover bericht van de
Commissie voor de examens. U ontvangt dan ook een persoon-
lijke inlogcode, waarmee u zich via www.ou.nl/uitreiking kunt
aanmelden voor een uitreiking. U mag zelf datum en studiecen-
trum kiezen. Op www.ou.nl/uitreiking vindt u per faculteit ook de
geplande uitreikingen. U bent overigens niet verplicht om naar
een uitreiking te komen. Via www.ou.nl/uitreiking kunt u ook
laten weten dat u het getuigschrift toegestuurd wil krijgen.
Meer informatie over getuigschriften: www.ou.nl/getuigschrift.
Modulair 11 september 2009
19
c lumn
Na de eerste fase, nu de tweede fase: concrete verbeteringen. Begin 2009 startte die tweede fase. Vanuit
het kernteam en het ondersteuningsteam werd gestart met het oplijsten van alle mogelijke projecten bin-
nen de Open Universiteit, de oogst was niet minder dan 120 grote en kleine projecten, soms ontworpen
en gerealiseerd op één werkkamer, soms breed uitgewerkt over de hele organisatie … Nu in één globaal
overzicht op één muur samengebracht! Deze projectenmuur was de basis voor een TOP-9, dé wegwijzer
om de komende periode instellingsbreed de focus te richten op het realiseren van cohesie tussen orga-
nisatie en student en studenten onderling. Het opzetten van een functionerende samenwerking tussen
organisatie en studenten staat centraal! De tijd van het opstellen van een cursus van hoogstaande kwali-
teit, die dan per post verstuurd wordt om door onbekende studenten op een studeerkamer waar ook ter
wereld te worden bestudeerd, is definitief voorbij! De kwalitatief hoogstaande cursus wordt een medium
voor een gepersonaliseerd studietraject van een student, in een organisatie waar personen belangrijk zijn.
Het moet samen groeien worden! De TOP-9 moet dit mogelijk maken, vooral omdat het de bedoeling is
om instellingsbreed samenwerking in een golfbeweging op te zetten.
IPO staat voor Instellingsbreed
Programma Onderwijs. Daaronder
vallen diverse verbeteringsprojecten
met prominente aandacht voor de
elektronische leeromgeving, maar ook
voor onderwerpen als kwaliteitszorg,
EVC en (onderzoek naar) studie-
beleving. Alle projecten staan op
www.ou.nl > organisatie > missie >
onderwijsprogramma IPO.
Tekst: Bert Verleysen, student en lid
Studentenraad
Student meer centraal … TOP-9
De TOP-9 in vogelvlucht1 Bachelormentoraat
Studenten ervaren weinig binding met de Open
Universiteit. Vanuit het opzetten van een bachelor-
mentoraat is het de bedoeling om proactief con-
tact op te nemen met studenten, zodat zij ervaren
dat ze meer zijn dan een nummer en succesvoller
door het studietraject gaan.
2 Follow-up
Intern worden studentgegevens op verschillende
plaatsen bijgehouden en dit maakt een efficiënt
volgen moeilijk. Een degelijke follow-up moet
een succesvolle relatie tussen student en Open
Universiteit mogelijk maken.
3 Webwinkel
Hier is het de bedoeling om meer transparantie te
verkrijgen bij de bestel- en inschrijfprocedures. Dit
moet resulteren in een kortere doorlooptijd van de
verschillende processen.
4 Prijsstelling
Is het huidige systeem van kostprijs, kortingen en
bonussen van die aard dat het de student aanzet
om een cursus te kopen?
5 Communicatie student - docent
Er is ontevredenheid over de bereikbaarheid van
docenten. Studenten moeten meer inzicht hebben
in de manier waarop zij met docenten in contact
kunnen komen. Voor docenten en medewerkers
is het ook niet steeds duidelijk wat er verwacht
wordt.
6 Intake
De student kennen is de basis voor een goede
dienstverlening.
7 Discussiegroepen
De verwachtingen van de student rond de discussie-
groepen zijn niet altijd even duidelijk. Feit is wel, dat
uit Studentinzicht blijkt dat studenten niet tevreden
zijn met de huidige formule.
8 Struikelvakken
Struikelvakken zijn een probleem, maar hoeven dat
eigenlijk niet te zijn.
9 Studentdossier
Service en dienstverlening zijn efficiënt als de stu-
dent door de Open Universiteit goed gekend wordt
als persoon.
Vanuit deze TOP-9 moeten wij gaan voelen dat er
een nieuwe wind waait door de Open Universiteit.
Ik als student kijk er alvast vol belangstelling naar
uit. Graag hoor ik jullie ideetjes en ervaringen via
Modulair 11 september 2009
20
iP
212121
Oproep deelname lees-
clubonderzoek
Leesclubs zijn een populair fenomeen in bin-
nen- en buitenland, maar hoe populair ze
feitelijk zijn en waarom dat zo is, is niet pre-
cies bekend. De Open Universiteit Nederland
voert daarom onderzoek uit naar leesclubs in
Nederland. De eerste fase van dit onderzoek
richt zich op het in kaart brengen van eigen-
schappen van hedendaagse Nederlandse
leesclubs. Wie zijn er lid? Wat wordt er gele-
zen? Waarom leest men in groepsverband?
Via twee enquêtes wordt dit najaar informatie
gezocht over het fenomeen leesclub. De eerste
enquête wordt eenmaal ingevuld per leesclub;
de tweede enquête is bestemd voor de leden
afzonderlijk. In een latere fase van het onder-
zoek zullen bijeenkomsten en discussies van
leesclubs worden onderzocht. Bent u lid
van een leesclub en wilt u (met uw leesclub)
meewerken aan de eerste fase van dit onder-
zoek? U kunt beide enquêtes sinds 1 septem-
ber tot uiterlijk 1 december 2009 invullen via
de website: www.ou.nl/leesclubonderzoek.
Voor het aanvragen van papieren versies van
de enquêtes en voor aanvullende informatie
kunt u de website raadplegen of contact op-
nemen met Marjolein van Herten: Open Uni-
versiteit Nederland, Faculteit Cultuurweten-
schappen t.a.v. Marjolein van Herten, Postbus
2960, 6401 DL Heerlen. Tel. kantooruren: 045-
5762415, e-mailadres: marjolein.vanherten@
ou.nl. We denken dat de enquêtes een aantal
vragen bevatten die stof voor discussie kunnen
zijn in uw leesclub. Daarnaast helpt u natuurlijk
de wetenschap als u meedoet! Alvast hartelijk
bedankt voor uw medewerking!
Excursie naar het Rotterdamsch Leeskabinet
Op 12 november zal er een excursie worden gehouden naar het Rotterdamsch
Leeskabinet, gehuisvest in de Universiteitsbibliotheek van de Erasmusuniversiteit van
Rotterdam. De excursie duurt van 13.00 tot 17.00 uur. Het Rotterdamsch Leeskabinet
(RLK) – zie www.eur.nl/rlk/ – vierde in mei dit jaar haar 150-jarig bestaan. Het Leeskabinet
ontstond destijds uit een privé-initiatief. Ter gelegenheid van dit jubileum is het boek
Grenzeloos lezen. 150 jaar Rotterdamsch Leeskabinet verschenen, waaraan de CW-docenten
drs. Marjolein van Herten en dr. Lizet Duyvendak hebben meegewerkt. Tijdens de excur-
sie – in het kader van de cursus CW-debat – geeft Lizet Duyvendak een lezing over de
geschiedenis van deze bijzondere bibliotheek: waarom werd een dergelijk gezelschap
opgericht? Over de hedendaagse leden (wat voor mensen zijn er lid van het RLK en
waarom?) spreekt Marjolein van Herten. Bibliothecaris drs. Pierre Pesch vertelt over de
collectie en leidt ons rond door de uitgebreide depots. U kunt zich voor deze excursie
(die geldt voor 8 studie-uren in het kader van C53211, CW-debat) aanmelden bij het
secretariaat van de faculteit: [email protected].
Studielast aangepast van diverse cursussen
Per 1 september 2009 is de studielast van diverse cursussen aangepast. Het gaat
om de volgende titels: C12122 Inleiding letterkunde; C06122 Kunst; C09221 Ancien
Régime; C06311 Veranderende grenzen. Nationalisme in Europa (1815-1919); C07321
Veranderende grenzen. Nationalisme in Europa (1919-1989); C17311 Oudnederlandse
Schilderkunst; C19111 Kijken naar Amerika; C10311 Expressionisme; C39211
Historiografie; C41211 Kabinetten, galerijen en musea. Op de cursuswebsites op
Studienet vindt u nadere informatie over de aanpassingen.
Gratis ‘minicursus’ InternetVaardigheden –
ook voor alumni en niet-studenten
alle onderdelen succesvol heeft afgerond,
ontvangt u daarvan een bewijs in de vorm
van een certificaat. Voor alle duidelijkheid:
de cursus maakt geen onderdeel uit van
enige opleiding binnen de Open Universiteit
Nederland en u kunt het certificaat dan ook
niet inbrengen in uw studie.
De cursus is niet alleen beschikbaar voor
ingeschreven studenten, maar ook voor
oud-studenten en andere belangstellenden
van buiten de Open Universiteit. Heeft u
belangstelling, dan kunt u zich aanmelden
door een e-mail te sturen naar Gijs de Bakker:
[email protected]. Eind september ont-
vangt u dan nader bericht over de cursus.
Kopen via Internet ... zou ik dat wel doen?
Welke risico’s zijn daaraan verbonden? Waar
komen die vervelende reclameschermpjes
vandaan? Of liever: hoe kom ik er vanaf? Is
er nou echt geen efficiëntere manier om
te zoeken op Internet? Ken ik eigenlijk de
mogelijkheden wel die Internet biedt? Op al
die vragen krijgt u antwoord via een gratis
minicursus die volledig on-line wordt aange-
boden. Studenten krijgen na afronding een
bewijs van deelname.
Iedereen die wel eens op het web surft,
maar er zich nooit echt in heeft verdiept,
loopt na een tijdje tegen dit soort vragen
en drempels aan. Voor deze groep heeft de
Open Universiteit Nederland de minicursus
InternetVaardigheden ontwikkeld. De cursus
heeft een omvang van ongeveer 24 studie-
uren. Hij is gericht op zelfstudie en wordt
volledig online aangeboden. Onderwerpen
die in de cursus aan bod komen zijn onder
andere: toegang tot Internet, zoeken,
anderen ontmoeten, Internet als markt-
plaats, betalingen, spam en virussen.
Om de cursus te kunnen doen, is het nodig
dat u enige ervaring hebt met Internet: sur-
fen op het Web en e-mail. Verder wordt een
passieve beheersing van de Engelse taal ver-
ondersteld. Deelname is geheel gratis.
De cursus is ontwikkeld door medewer-
kers van het Centre for Learning Sciences
and Technologies (CELSTEC) van de Open
Universiteit Nederland en van Fontys
Hogescholen. Terwijl u de cursus volgt,
wordt op de achtergrond nieuwe onder-
wijstechnologie getest. Omdat het voor
die testen belangrijk is dat er veel mensen
aan de cursus meedoen, is deelname gra-
tis. De cursus is vanaf oktober 2009 tot en
met januari 2010 beschikbaar. Wanneer u
Modulair 11 september 2009
21
CULTUURWETENSCHAPPEN
CENTRE FOR LEARNING SCIENCES AND TECHNOLOGIES
nderwijs
Prof. Wagenaar geeft lezing over 'De zaak Holleeder'
meer dan duizend rechtszaken. Een spraakmakende (internatio-
nale) rechtszaak betrof eind jaren ‘80 in Israel de zaak tegen de
naar de VS geëmigreerde Oekraïner John Demjanjuk, die ervan
werd verdacht als 'Iwan de Verschrikkelijke' de gaskamers in het
naziconcentratiekamp Treblinka te hebben bediend. Ook trad
Wagenaar op in de Eper incestzaak, begin jaren '90 waar hij zijn
mening gaf over de verklaringen van het slachtoffer Jolanda. Hij
publiceerde verschillende boeken waaronder The popular police-
man and other cases, Vincent plast op de grond. Nachtmerries in het
Nederlands recht en recent De slapende rechter, allemaal over mis-
standen in de rechtspraak.
Aanmelden
Telefonisch (030-2511827) of per e-mail ([email protected]) bij
studiecentrum Utrecht. Inschrijving geschiedt op volgorde van
aanmelding; er zijn 80 plaatsen beschikbaar. Wij vragen een kleine
bijdrage van 3 euro voor koffie en een drankje. Belangrijk: vermeld
bij uw aanmelding uw studentnummer! Graag tot ziens in Utrecht.
Op donderdag 17 september vindt er een bijzonder boeiende
lezing plaats door de bekende hoogleraar psychologie, prof.
Wagenaar. Hij zal ingaan op de rol van psychologie in de rechts-
zaal, waarbij hij zijn bevindingen illustreert aan de hand van de
zaak Holleeder. Tal van beruchte rechtszaken hebben een relatie
met psychologische verschijnselen: de toerekeningsvatbaarheid
van verdachten, de bevindingen van ooggetuigen of het oordeels-
vermogen van de rechter. Allemaal psychologie, met grote impli-
caties voor het recht. De ondertoon van zijn lezing is dat processen
verbaal niet kloppen met wat er werkelijk is gezegd. De lezing duurt
van 19.30 tot 21.15 uur. Vanaf 19.00 uur is er ontvangst met koffie.
Geheugen-expert
Prof. dr. Willem Albert Wagenaar geniet grote bekendheid als
geheugen-expert. De opvallende psychologieprofessor en rector
magnificus van de Leidse Universiteit (verwoed verzamelaar van
toverlantaarns waarmee hij soms optreedt) geldt als een absolute
autoriteit op dat gebied. Hij trad op als getuige/deskundige in
Lustrumdag: Management – een vloek of een zegen
Van Management wordt vaak veel verwacht, maar deze discipline krijgt ook vaak de schuld als er
iets mis gaat. In hoeverre is dat terecht? Die vraag staat centraal tijdens de speciale lustrumdag op
zaterdag 10 oktober op een bijzondere locatie: de voormalige koekjesfabriek van Verkade in Den
Bosch. Het programma bestaat uit lezingen, discussiesessies en workshops. Tevens zal de scriptie-
prijs 2009 worden uitgereikt. De lustrumdag is dé gelegenheid bij uitstek om van gedachten te
wisselen over state-of-the-art opvattingen maar ook om elkaar te ontmoeten. (Oud)studenten zijn
van harte welkom.
Vooral de media geven ruim baan aan populistische opvattingen over management. Is het wer-
kelijk zo dat (interim)managers altijd slecht functioneren? Hoe is het effect van het management
op organisatie en de mensen in de organisatie? Anderzijds zien we toch ook positieve effecten als
inspirerend leidinggeven, een duidelijke visie uitdragen, ideeën en strategieën initiëren. Kortom,
management kan op diverse manieren langs de meetlat worden gelegd. En wat is daarvan de uit-
komst? Wat behoort tot het standaardrepertoire van de hedendaagse manager?
Genuanceerd beeld
Ook kan de vraag worden gesteld in hoeverre het onderwijs heeft bijgedragen aan het doelmatig
functioneren van de manager in wording. Hoe om te gaan met de negatieve beeldvorming?
Wat is de stand van het onderzoek over het functioneren van het management? De ontwikke-
lingen en opvattingen over inspirerend leiderschap, strategisch denken en verandermanagement
beïnvloeden ook het denken over het onderwijs en onderzoek bij onze faculteit.
Het wetenschappelijk onderwijs en onderzoek van de laatste jaren heeft een beeld gevormd wat
het begrip ‘management’ feitelijk inhoudt. De opbouw van het bachelor- en masteronderwijs bij
onze faculteit toont dit ook duidelijk aan. Zo beogen we als faculteit onze studenten een genuan-
ceerd beeld te geven over de (on)mogelijkheid van ‘het managen’ in al haar facetten.
Scriptieprijs 2009
De Lustrumdag biedt een aantrekkelijk en afwisselend programma: lezingen, discussiesessies en
workshops met onder andere een simulatiegame en andere werkvormen. Een feestelijk onderdeel
van de dag vormt de uitreiking van de scriptieprijs 2009. Tenslotte zullen onder het motto
‘Wie kent MW?’ diverse personen aanspreekbaar zijn voor informatie over het onderwijs, de
programma’s van de teams, de dienstverle-
ning en het onderzoek in de faculteit. Alle
teams zullen dan ook vertegenwoordigd zijn.
De lustrumdag duurt van 11.00 tot 16.00
uur; ontvangst vanaf 10 uur; borrel tot 17.30
uur. De koekjesfabriek van Verkade is vijf jaar
geleden omgevormd tot een aansprekende
locatie met filmzalen (zie foto), theater en
met aantrekkelijke horecavoorzieningen
(zie: www.verkadefabriek.nl). De locatie
aan de Boschdijkstraat 45 is op 8 minuten
loopafstand van het NS-station en ligt aan
de noordzijde van de binnenstad. Er is vol-
doende parkeergelegenheid.
Meer informatie en aanmelden
Voor meer informatie over het programma
is te vinden op: www.ou.nl/lustrumdagmw.
Op deze site kunt u ook zich aanmelden en
de voorkeur voor de programmaonderdelen
aangeven. Let op: de voorkeur wordt geho-
noreerd op basis van tijdige aanmelding, dus
aarzel niet en meldt u zich zo snel mogelijk
aan. Kosten: 25 euro, een luttel bedrag voor
een leerzame en gezellige dag, incl. uitge-
breide lunch en borrel!
Voor studenten die lid zijn of willen worden
van de faculteitsvereniging Emergo geldt
een prijs van 30 euro met lidmaatschap tot
2011.
Modulair 11 september 2009
22
MANAGEMENT WETENSCHAPPEN
PSYCHOLOGIE
Leren vermindert stress,
stress verhindert leren
De aard van werk en de omgeving waarin gewerkt
wordt, veranderen voortdurend. Vooral in de heden-
daagse maatschappij, met een sterke nadruk op
kennisverwerving en technologische ontwikkeling,
volgen die veranderingen elkaar in steeds sneller
tempo op. Leren ‘op en voor het werk’ is dan ook
niet meer weg te denken in de moderne organisatie.
Bovendien blijkt leren op het werk ook een motive-
rend en stressreducerend effect te hebben.
Maar … gaat dat op voor alle vormen van leren?
En voor welke uitkomsten?
Omgekeerd heeft ook de omgeving waarin gewerkt wordt een
impact op de leercapaciteiten van de individuele arbeid(st)er.
Zo lijkt het voor de hand te liggen dat leerprestaties sterk zullen
afnemen in een stressvolle werkomgeving. Hoge werkdruk, (plotse)
spanningen en geluidsoverlast zijn slechts enkele voorbeelden van
onaangepaste omstandigheden die kunnen leiden tot verminderde
leerprestaties. Maar is dat wel zo? Recent onderzoek toonde
namelijk aan dat het cognitieve functioneren juist verbetert onder
invloed van gematigde acute stress.
In het promotieonderzoek Leren vermindert stress, stress verhin-
dert leren bestudeert John Taverniers ing. MSc., onder begeleiding
van dr. Joris Van Ruysseveldt en prof. dr. Jasper von Grumbkow,
de (wederzijdse) relatie tussen leren en stress. Het onderzoeks-
project vindt plaats binnen Arbeids & Organisatiepsychologie en
maakt deel uit van een co-doctoraat tussen de Open Universiteit
Nederland en de Koninklijke Militaire School (België). Het project
richt zich zowel op vragen met een theoretisch belang als op
aspecten met praktische relevantie. Dat gebeurt vooral door te
focussen op variabelen die interessant zijn voor organisaties, zoals
formele vs. informele leermogelijkheden en hun relatie met arbeid-
stevredenheid, bevlogenheid, verloopintenties, burnout et cetera.
Daarnaast tracht het onderzoeksproject enkele methodologische
beperkingen van vergelijkbaar onderzoek te overstijgen, enerzijds
door de integratie van longitudinale en experimentele studies,
anderzijds door survey-onderzoek te combineren met psychobio-
logische stress markers (cortisol, hartslag). John stelt: ‘De eerste
onderzoeksresultaten zijn alvast veelbelovend. Zo konden we de
stressreducerende invloed van leren en ontwikkelingsmogelijkheden
al bevestigen aan de hand van twee omvangrijke en representa-
tieve databases (N = 4.300 en N = 12.000). Een ander recent voor-
beeld is een gecontroleerd veldexperiment in een militaire context
waarbij intensieve, acute stress een significante negatieve invloed
bleek te hebben op diverse leertaken. De bevindingen uit dit veld-
experiment, vooral in combinatie met de cortisolanalyses, geven
belangrijke aanwijzingen voor selectie en training bij zogenaamde
high reliability professions (beroepen in niet-routineuze omstan-
digheden, met weinig tijd voor memorisatie en leren, en met vaak
fatale gevolgen in geval van vergissing). Momenteel zijn ook de
eerste twee metingen van het longitudinaal onderzoek binnen.
Daarmee zijn we nu sinds begin september volop aan de slag. In
december verwachten we de derde meting en dan krijgen we een
completer zicht op de precieze rol van de diverse factoren en kun-
nen we ook uitspraken doen over causaliteit.’
Het onderzoeksproject richt zich dus naar beide aspecten van
Leren vermindert stress, stress verhindert leren en incorporeert uit-
eenlopende methoden en technieken. Voor gemotiveerde en crea-
tieve studenten A&O-psychologie die, in het kader van hun scriptie,
in dit project zouden willen participeren is er ook regelmatig plaats.
Dit is het achtste artikel in de reeks ‘Onder de loep’ over onderzoeksthema’s
bij de faculteit Psychologie. Eerder verschenen (het cijfer is het Modulair-
nummer): Type 2 diabetes, erfelijkheid en familiecommunicatie (8); Meer
bewegen voor 50-plussers (6); Emo-eten: chocolade, chips en speculaas de
baas? (3); Macht, eerlijkheid en leiderschap (2); Orgaandonatie (1); Pesten
(9); Zelfwaardering bij adolescenten (8). Raadpleeg het digitale archief van
e-Modulair.
Introductie in mindfulness – voor
studenten en belangstellenden
Dr. André Brouwers, universitair docent bij de faculteit
Psychologie, zal het komend najaar in verschillende studiecentra
introducties geven in mindfulness. Volgens een recent litera-
tuuroverzicht is de mindfulnessgebaseerde methode een van de
meest onderzochte en toegepaste psychotherapeutische metho-
dieken waarmee een veelheid aan psychosomatische klachten
kunnen worden verminderd. De introductie zal bestaan uit prak-
tische oefeningen waarvan wetenschappelijke studies hebben
laten zien dat deze kunnen leiden tot vermindering van stress,
angst, paniek, spanningshoofdpijn, hoge bloeddruk, chronische
rugpijnen en andere psychosomatische klachten. De introducties
zijn op 3 oktober in studiecentrum Rotterdam, 14 november
in studiecentrum Nijmegen, en 21 november in studiecentrum
Eindhoven. U kunt zich aanmelden via de volgende site: www.
ou.nl/studentsupport.
Modulair 11 september 2009
23
Summerschool ‘Recht in Europa’
Van 12 tot en met 24 juli heeft voor de tweede keer de Zomerschool ‘Recht in Europa’
plaatsgevonden, deze keer in Maastricht. De zomerschool is een samenwerkingsver-
band tussen de juridische faculteiten van de FernUniversität, de Universidad Nacional de
Educatión a Distancia (UNED) en de Open Universiteit Nederland. Studenten van deze
universiteiten hebben zich onder leiding van docenten uit de drie landen bekwaamd in
staats-, privaat- en strafrechtelijke rechtsverhoudingen in Europa en, niet te vergeten, een
flinke dosis ‘Legal English’.
De Summerschool biedt zowel voor studenten als voor docenten een uitgelezen kans om
onderling de discussie aan te gaan over diverse juridische onderwerpen. Ook is het een
leerzame kennismaking met andere leeromgevingen. Zo blijkt de Nederlandse en Duitse
leerstijl bijvoorbeeld veel toepassingsgerichter te zijn dan de Spaanse, daar waar de
Spaanse onderwijscultuur weer meer gericht is op reproductie.
Hoogtepunten
Apotheose van de Summerschool was volgens velen de moot court op de laatste dag. In
een ‘advocatenteam’ dienden de studenten in toga een standpunt te verdedigen over de
vraag of een verbod voor studenten van het dragen van een hoofddoek op een univer-
siteit al dan niet juridisch is toegestaan. Een ander hoogtepunt was een bezoek aan het
Europees Parlement en de Europese Commissie in Brussel, wat een van de Spaanse stu-
denten tot de opmerking verleidde: ‘Dus de Europese Unie bestaat echt!’
Ook gedurende de zomer van 2010 zal de Summerschool worden georganiseerd, ditmaal
door de FernUniversität. Studenten kunnen hun interesse nu al kenbaar maken. Stuur een
e-mail met uw naam en studentnummer naar: [email protected].
Open colleges in studiecentrum Amsterdam
Dit najaar organiseert de faculteit
Rechtswetenschappen in samenwerking
met het studiecentrum Amsterdam een
drietal Open colleges. De Open colleges
worden gegeven door medewerkers van
de faculteit. Studenten, geïnteresseerden
en onderzoekers kunnen elkaar ontmoeten
tijdens deze inspirerende, vakinhoude-
lijke middagen. Van de colleges zullen
ook video-opnames worden gemaakt die
naderhand via Internet te bekijken zijn. Hoe
u deze opnames kunt bekijken, leest u op
onze website: www.ou.nl/rw.
September: staatsrecht door mr. Chris Crasborn
Op zaterdag 19 september, van 15.00 tot 17.00 uur, zal mr. Chris Crasborn als eerste een
Open college geven ter gelegenheid van zijn afscheid van de Open Universiteit, waaraan
hij 25 jaar als docent was verbonden. Het college heeft de titel: ‘Opmerkingen over staats-
rechtelijke vernieuwing. Wat is in de huidige samenleving de werkelijke politieke tegen-
stelling?’. Aansluitend is er gelegenheid om na te praten, Chris de hand te drukken en een
drankje en hapje te nuttigen.
Oktober: strafrecht door prof. mr. Evert Stamhuis
Op zaterdag 24 oktober, van 12.00 tot 14.00 uur, zal prof. mr. Evert Stamhuis een Open
college strafrecht verzorgen onder de titel: ‘Herziening, waar gaat dat naar toe?’.
November: privaatrecht door mr. dr. Anka Ernes
Op zaterdag 28 november, van 12.00 tot 14.00 uur, zal mr. dr. Anka Ernes een Open col-
lege privaatrecht verzorgen met als titel: ‘Het uitdagende leven van de Volmacht’.
Alle colleges worden gehouden in het studiecentrum Amsterdam, Amstelveenseweg 390.
Aanmelden via e-mail: [email protected] of telefonisch 020-5788411. Toelating op volg-
orde van ontvangst van uw aanmelding. Route, zie: www.ou.nl/amsterdam.
Modulair 11 september 2009
24
RECHTSWETENSCHAPPEN
Lezingencyclus Methodologie en beginselen
De faculteit Rechtswetenschappen organiseert vanaf dit najaar een cyclus lezingen voor
haar studenten, waarin het wetenschappelijk onderzoek van de medewerkers van de
faculteit centraal staat. Het thema van de lezingen dit jaar is ‘methodologie en beginselen’.
Ze worden verzorgd door prof. mr. Jac Rinkes (op foto) en vinden alle plaats in het studie-
centrum Eindhoven. De cyclus bestaat uit twee reeksen. De eerste reeks staat in het teken
van het Ondernemings¬recht, bij de tweede reeks is het Verbintenissenrecht de bindende
factor. Elke keer wordt een bijzonder leerstuk uit de reguliere leerstof nader onderzocht
vanuit het perspectief van het thema. De lezing duurt ongeveer 45 minuten, waarna ruim-
te wordt geboden voor reflectie en discussie.
Bachelorstudenten van de faculteit Rechtswetenschappen kunnen onder voorwaarden
deze lezingen gebruiken ter invulling van de Open module. Voor nadere informatie hier-
over kunt u zich wenden tot Miriam Wigman: [email protected].
Van de lezingen zullen ook video-opnames worden gemaakt die naderhand via Internet
te bekijken zijn. Hoe u deze opnames kunt bekijken, leest u op de facultaire pagina in
Studienet en op onze website: www.ou.nl/rw.
Data van de lezingen
De lezingen vinden telkens op donderdagavond plaats, van 19.30–20.30 uur (tenzij hierna
anders is aangegeven:
- Ondernemingsrecht: 24 september 2009; 8 oktober 2009; 21 oktober 2009 (woensdag-
avond 19.30–20.30 uur); 5 november 2009; 19 november 2009; 3 december 2009.
- Verbintenissenrecht: 4 maart 2010; 18 maart 2010; 1 april 2010; 15 april 2010; 29 april
2010; 20 mei 2010.
Aanmelden
Aanmelden onder vermelding van het
thema ‘Ondernemingsrecht’ en/of
‘Verbintenissenrecht’ bij studiecentrum
Eindhoven (040-2472901 of eindhoven.
[email protected]). Kijk voor de route op: www.
ou.nl/eindhoven. De lezingen kunnen gratis
worden bijgewoond door studenten van de
Open Universiteit. Voor andere belangstel-
lenden bedraagt de toegang € 45,-.
Staatsblad,
Staatscourant en
Tractatenblad alleen
nog digitaal
Op 1 juli 2009 is de laatste papie-
ren versie van de Staatscourant, het
Staatsblad en het Tractatenblad ver-
schenen. Afkondiging van nieuwe
wet- en regelgeving vindt nu nog
uitsluitend plaats op de website
Officiëlebekendmakingen.nl (www.offi-
cielebekendmakingen.nl). Daar vindt u
het nieuwste nummer en de nieuwste
editie van de genoemde bladen en
ook een uitgebreide zoekfunctie. Voor
meer informatie zie ook onze website:
www.ou.nl/rw.
Studentendag Rechtswetenschappen 2009
Elk jaar organiseert de faculteit Rechtswetenschappen in het najaar een landelijke
dag waar al haar studenten en alumni welkom zijn. 2009 is een bijzonder jaar
omdat de Open Universiteit Nederland haar 25-jarig bestaan viert. De landelijke dag
zal dan ook in meerdere opzichten een lustrumtintje dragen. Het thema van de dag is:
‘Open Universiteit 25 Jaar: Internationaal recht: een kwestie van grensoverschrijding?!’.
Sprekers op deze dag zijn oud-minister-president mr. Dries van Agt en de (internationale)
strafrechtjurist mr. Geert-Jan Knoops. Aan het einde van deze dag zal de decaan, prof. mr.
Evert Stamhuis, een toespraak houden in het kader van het lustrum, waarbij tevens de
scriptieprijs aan een van onze studenten zal worden uitgereikt. De bijzondere lustrumdag
vindt plaats op zaterdag 21 november 2009 in het Zalmhuis, Schaardijk 396, Rotterdam
(010-2665050). Kijk voor de routebeschrijving op: www.zalmhuis.nl.
Aanmelden
U kunt zich tot uiterlijk vrijdag 6 november 2009 aanmelden via het formulier op
www.ou.nl/studentendagrw2009. Op deze site treft u ook meer informatie aan over het
programma. De kosten bedragen € 25,-. Gezien het feit dat genoemde locatie plaats biedt
aan maximaal 200 personen is de volgorde van inschrijving inclusief betaling van de
deelnamekosten bepalend. De aanmelding is pas definitief nadat de deelnamekosten zijn
ontvangen op: ING-bankrekeningnummer 4116553 (voor het buitenland BIC: INGBNL2A;
IBAN: NL89INGB0004116553) t.n.v. Open Universiteit Nederland o.v.v. uw naam en
‘Studentendag RW 2009 kostendrager 64.094.015’. Het verschuldigde bedrag dient uiterlijk
11 november 2009 te zijn bijgeschreven op voormeld rekeningnummer. Mocht de reke-
ninghouder een andere naam dragen dan de deelnemer, graag de naam van de deelnemer
vermelden bij betaling.
Modulair 11 september 2009
2525
Landelijke dag in teken van milieu-
chemisch gedrag van nanodeeltjes
Op 10 oktober vindt de landelijke dag (1e semester)
voor NW-studenten plaats. Het ochtendprogramma
start met een gastcollege van prof. dr. Dik van de
Meent over het milieuchemisch gedrag van nano-
deeltjes. Van de Meent is milieuchemicus en werkt
bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en
Milieu en de Radboud Universiteit Nijmegen.
Hij is gespecialiseerd in het modelleren van gedrag
en risico’s van chemische stoffen in het milieu.
Mis deze unieke kans niet en grijp deze kans om
met hem over dit onderwerp in discussie te gaan.
‘s Middags ligt het accent op de begeleiding van
diverse cursussen. Locatie: studiecentrum Utrecht
(Vondellaan 202).
Unieke fysisch/chemische eigenschappen
Al eeuwenlang wordt de mens ten gevolge van vulkanisme, mijn-
bouw en bosbranden blootgesteld aan atmosferische nanodeeltjes.
De laatste tien jaar neemt het aantal antropogene bronnen toe en
daardoor stijgt de nano partikel concentratie in atmosfeer, bodem
en water. Vooral de grote, voortdurend groeiende, verscheidenheid
aan nanodeeltjes met nieuwe eigenschappen en toepassingen leve-
ren hier een belangrijke bijdrage aan. Wat is nu precies een nano-
deeltje en wat maakt dit deeltje nu zo bijzonder ten opzichte van
andere deeltjes? Nanodeeltjes zijn kleiner dan 100 nm. Denk daarbij
ter vergelijking aan moleculen in oplossing met een grootte varië-
rend van 0,1 tot 10 nm of aan colloïden en microdeeltjes met een
grootte tot 1000 nm. Aangezien de verhouding tussen oppervlak
en volume bij een deeltje toeneemt naarmate de diameter van het
deeltje afneemt, bezit een nanodeeltje relatief gezien een groot
oppervlak. Hieraan dankt het nanodeeltje zijn unieke fysisch/chemi-
sche eigenschappen en reactiviteit.
Wat is het risico?
De laatste jaren worden steeds meer toepassingen voor nano-
deeltjes gevonden en ook commercieel gebruikt. Het risico van
deze deeltjes voor mens en milieu is echter lange tijd onderbelicht
geweest, maar vandaag de dag wereldwijd een belangrijk onder-
werp. Want wat gebeurt er met een dergelijk deeltje wanneer het
terecht komt in bijvoorbeeld een waterig milieu? Wat zijn de eco-
toxische effecten en hoe kunnen we een inschatting maken van de
mogelijke risico’s? En hoe zit het met de wet- en regelgeving bij
deze deeltjes? Wat zegt bijvoorbeeld de nieuwe Europese verorde-
ning Registration, Evaluation and Authorisation of Chemical sub-
stances (REACH) hierover? Moet deze wellicht worden aangepast?
Het middagprogramma start met AVM-activiteiten. Daarna volgen
begeleidingsactiviteiten voor verschillende cursussen.
Studenten die een poster willen presenteren of een klein collo-
quium willen houden, moeten zich hiervoor zo spoedig mogelijk
aanmelden bij dr. Threes Smijs ([email protected]).
Programma
10.00–10.20 uur Ontvangst met koffie en thee
10.30–11.45 uur Milieuchemisch gedrag van nanodeeltjes
Prof. dr. Dik van de Meent, Laboratorium
voor Ecologische Risicobeoordeling van het
Rijksinstituut voor Volksgezondheid en
Milieu (RIVM)
11.45–12.30 uur Workshop
12.30–13.30 uur Lunch met broodjes en soep
13.30–13.40 uur Nieuwe cursussen in het spotlicht
13.40–14.30 uur AVM (posterpresentaties / kleine colloquia)
14.30–16.00 uur Begeleiding voor de cursussen:
(dr. Dennis Uit De Weerd)
(dr. Ron Cörvers; ook EPIC))
(drs. Wessel Slot; ook Risico’s)
Voor het bijwonen van de landelijke dag kunt u zich opgeven via
onze eigen site op www.ou.nl/nw (kijk bij ‘Nieuws’).
NW-symposium: waterbeheer
Tijdens het NW-symposium op zaterdag 14 november discus-
siëren we over de betekenis van de verandering van het klimaat
voor het waterbeheer. We doen dit met experts – onder wie prof.
dr. Pier Vellinga, hoogleraar aardsysteemkunde WUR – in het stu-
diecentrum van Eindhoven. Vanaf 10.30 uur ‘s morgens bent u
welkom. Noteer alvast de datum. Achtergrondinformatie vindt u
al op: www.ou.nl/nw-symposium. Aldaar kunt u zich ook al opge-
ven voor dit symposium via het aanmeldingsformulier.
Modulair 11 september 2009
26
NATUURWETENSCHAPPEN
Docenten wakker geschud
De Open Universiteit Nederland is de enige
universiteit in Nederland die open hoger
afstandsonderwijs verzorgt’, zo staat het op
onze website. Fysieke afstand is niet het-
zelfde als ‘ver weg’. Docenten zijn immers
via telefoon en e-mail goed bereikbaar
voor onze studenten. Studenten kunnen bij
een vraag snel antwoord krijgen, of weten
wanneer het antwoord komt. ‘Tenminste,
dat dachten we’, zo vertelt Pieter Geluk,
onderwijscoördinator bij de faculteit
Natuurwetenschappen, ‘maar uit de evalua-
ties van Studentinzicht bleek dat studenten
soms heel ontevreden zijn over de reacties
van docenten. Ook uit de Studentenraad
kwamen alarmerende signalen.’
Via Studentinzicht stuurt de universiteit twee
maal per jaar een online vragenlijst naar een
geselecteerde groep studenten. Het doel
van deze enquête is om inzicht te krijgen
in de klanttevredenheid en faculteitsover-
stijgende gegevens te verzamelen over het
onderwijs. Uit de evaluaties van 2008 bleek
bijvoorbeeld dat bij vrijwel alle faculteiten
(ook Natuurwetenschappen) de helft van
de studenten vond dat het contact met een
docent via de e-mail niet aan de verwach-
tingen voldeed. Ook de Studentenraad had
in 2008 een inventarisatie gemaakt, waaruit
bleek dat docenten met name traag reage-
ren op ingeleverd werk van studenten.
‘Het was schokkend’, zegt Pieter, ‘om te lezen
dat een student die vroeg om feedback, door
een docent werd afgescheept met het ant-
woord dat hij daar geen tijd voor had.’
Afspraken maken
Paquita Perez, decaan, neemt het gesprek
over: ‘Naar aanleiding van deze signalen,
vroegen we ons af hoe bereikbaar onze
medewerkers waren. We hebben daarom een
pilot opgezet, waarin twee evaluaties tege-
lijkertijd zijn uitgevoerd: één bij docenten
en één bij studenten. We evalueerden een
periode van drie maanden, vanaf november
2008. Voor alle duidelijkheid maakten de
medewerkers van de faculteit afspraken met
De faculteit Natuurwetenschappen berichtte er al trots over in Modulair 8 (pagina 28):
haar docenten zijn goed bereikbaar. Nu komt het aan op ‘vasthouden’ zo betogen
decaan prof. dr. Paquita Perez, en onderwijscoördinator drs. Pieter Geluk (op foto).
Zij vervullen hiermee duidelijk een voortrekkersrol.
elkaar over hun bereikbaarheid. We spraken
af dat de telefoon van iedere medewerker
na vijf keer overgaan zou worden doorge-
schakeld naar een andere medewerker of
het secretariaat. Bij afwezigheid van één
werkdag of langer zetten we de afwezigheid-
assistent in Outlook aan. Studenten krijgen
binnen twee dagen een antwoord op hun
e-mail. Het secretariaat heeft toegang tot de
elektronische agenda’s van alle medewerkers
en wij geven wijzigingen in onze bereikbaar-
heid door aan het secretariaat.
Het zijn eenvoudige afspraken, maar zij kun-
nen de service naar onze studenten verbe-
teren. En vaak werd het al gedaan, maar er
waren geen vaste concrete afspraken.’
Studenten zijn tevreden
De studenten beantwoordden zowel vragen
over hun contacten met medewerkers vóór
als ná november 2008. Zij beoordeelden
hun contacten positief, vooral de contacten
na november. Zij reageerden met opmer-
kingen zoals: ‘snel en goed beantwoord’
en ‘ik kreeg zelfs ongevraagd informatie
toegezonden’. De negatieve reacties over
contacten vóór november kwamen vooral
door onbereikbaarheid van medewerkers.
‘Wanneer de gemaakte afspraken worden
nageleefd, dan doet dit probleem zich niet
meer voor’, zegt Paquita Pérez.
Afspraken nakomen soms moeilijk
’De medewerkers reageerden verdeeld’, ver-
telt Pieter Geluk. ‘De afspraken waren niet
voor iedereen zo eenvoudig als we dachten.
Voor de medewerkers die fulltime werken in
Heerlen, levert het nakomen van de afspra-
ken geen problemen op. Voor parttimers en
medewerkers die in de studiecentra werken,
is het niet altijd mogelijk om aan alle afspra-
ken te voldoen. Zij gebruiken alternatieven
om toch goed bereikbaar te zijn, zoals voi-
cemail, vaste werkdagen en dat duidelijk
communiceren, of opvang op de studie-
centra. Sommige parttimers beantwoorden
dringende mail ook op niet-werkdagen.
Anderen beperken zich tot de werkdagen
en dan lukt het niet altijd om binnen de
termijn van twee werkdagen te blijven,
maar de studenten weten dan wel waar ze
aan toe zijn omdat docenten duidelijk hun
aanwezigheid communiceren.
Nu vasthouden
Paquita Perez is blij met de resultaten van
de pilot: ‘Dit moeten we vasthouden!’
De resultaten zijn besproken met de mede-
werkers van de faculteit, de opstellers van
Studentinzicht, de leden van de Studenten-
raad en de leden van de Facultaire
Opleidingscommissie. Afgesproken met de
onderzoekers van Studentinzicht is dat de
bereikbaarheid van medewerkers een regel-
matig terugkerend item zal zijn in de enquê-
tes. De leden van de Studentenraad en de
Opleidingscommissie reageerden enthou-
siast: ‘Er is serieus gereageerd op ons com-
mentaar’ en ‘Dit moet vaker gebeuren, ook
bij andere faculteiten.’ Er was ook verbazing
bij een student die in het bedrijfsleven werk-
te: ‘In het bedrijfsleven is dit standaard. Daar
is geen pilot voor nodig!’ ‘Het gaat in ieder
geval vaker gebeuren,’ vertelt Paquita Pérez.
‘Volgend jaar evalueren we nog een keer bij
studenten en medewerkers van de faculteit.
En ik ben verheugd dat ook twee andere
opleidingen - Onderwijswetenschappen en
Rechtswetenschappen - dit najaar met een
pilot starten.’
De medewerkers van de faculteit Natuur-
wetenschappen vinden bereikbaarheid zo
belangrijk, dat ze nieuwe afspraken hebben
gemaakt om die nog verder te verbeteren.
Ook zijn er plannen voor het inrichten van
een bachelor- en mastercommunity op
Studienet. ‘Het allerbelangrijkste voor ons
is en blijft om steeds duidelijk aan te geven
wanneer je er wel of niet bent, en de mail
snel te beantwoorden. Zo’n pilot', besluit
Pieter, 'schudt je wakker!’
Bep Franke
Paquita Perez en Pieter Geluk tonen het rapport ‘Evaluatie NW-pilot
– Optimalisering contact student-docent’
Modulair 11 september 2009
27
‘Kijken naar cultuurverschillen
op het web’
Interactie tussen mens en computer, het is een ruim begrip.
Eigenlijk gebruikt iedereen onbewust computertechnologie, want
die zit in heel wat gebruiksvoorwerpen, van horloge en magnetron
tot mobiele telefoon en auto. ‘De informaticatechnologie dringt
het leven binnen en maakt het leven gemakkelijker. In toenemende
mate herkennen de mensen de computer niet meer in de dingen
die ze gebruiken. Veel mensen kunnen er nu mee werken, maar
dat is niet zo vanzelfsprekend. Het gaat niet vanzelf, werken met
computers. Veel is niet te zien, maar moet je wel weten’, zegt Van
der Veer.
Van der Veer legt de link met de ergonomie: artefacten aanpassen
aan de mens die ze moet gebruiken. Te denken valt aan stoelen
of badkuipen, maar ook aan traditionele informatiesystemen als
boeken, bibliotheken en kaartenbakken. Die moet je leren gebrui-
ken. Dat geldt in wezen ook voor computers. Ergonomie van het
begrijpen, noemt Van der Veer het. Niet alles hoeft in je geheugen
opgeslagen te zijn, als het maar zo gemaakt is dat je het weet te
vinden en te gebruiken.
Sinds 1982 houden computerwetenschappers zich intensiever dan
daarvoor bezig met de interactie tussen mens en computer. In dat
jaar waren er twee internationale congressen over dat thema: een
in Noord-Amerika en een in Europa. Het was snel duidelijk dat de
Europese benadering verschilde van de Noord-Amerikaanse.
In Europa was de computerwetenschap meer gebaseerd op theorie
uit wiskunde en psychologie, in de Verenigde Staten werd meer
aangeknoopt bij de praktijk. ‘Hier wilden we weten hoe we com-
puterprogramma’s konden maken die kunnen denken, daar was
het motto: the theory is in the artefact. Waarom blijkt de muis, niet
meer dan een kastje op wieltjes, zo’n handig ding te zijn? In de VS
is meer geld voor dingen die kunnen worden uitgeprobeerd om het
computergebruik prettiger en gemakkelijker te maken.’
De twee benaderingen zijn in de afgelopen decennia naar elkaar
toegegroeid. Het accent binnen de computerwetenschap ligt op
het onderzoek naar en het ontwerpen en ontwikkelen van pro-
gramma’s en design patterns als winkelwagentjes of navigatie-
middelen om de weg terug te vinden uit een digitaal doolhof.
Maar er komt steeds meer binnen uit andere wetenschappelijke
disciplines, omdat computers iedereen aangaan. Van der Veer
noemt de antropologie. ‘Een belangrijk thema is de relatie tussen
cultuur en de manier waarop mensen over systemen nadenken en
ermee omgaan. Er zijn grote verschillen in culturen met allemaal
hun eigen waarden die samen op het web zitten. Met die verschil-
len moet je rekening houden.’
Tekst: drs. John Arkenbout
Nog een paar jaar en dan is hij een halve eeuw
bezig met computers. Aan het begin van deze
zomer werd hij als eerste niet-Noord-Amerikaan
gekozen tot president van ACM-SIGCHI, de groep
computerwetenschappers die zich binnen de
grootste vakorganisatie ter wereld (ACM)
bezighoudt met de interactie tussen mens en
computer. Prof. dr. Gerrit van der Veer (op foto),
hoogleraar aan de faculteit Informatica, vindt
internationale samenwerking van levensbelang
voor de computerwetenschap. Vanwege de
uitwisseling van praktische en theoretische kennis
in dit dynamische vakgebied, maar ook om te leren
van andere culturen met andere waarden die we via
het internet ontmoeten.
Modulair 11 september 2009
28
INFORMATIC A
TouW bezoekt CAMS-Force Vision
Op 6 mei heeft een groep studenten, via faculteitsvereniging TouW,
een bezoek gebracht aan CAMS-Force Vision in Den Helder. CAMS-
Force Vision is het Kenniscentrum en Technisch Systeemhuis voor
de Koninklijke Marine (KM) en met haar geschiedenis sinds 1967 één
van de oudste Software Engineering bedrijven in Nederland. Was
CAMS-Force Vision vroeger onderdeel van de KM, tegenwoordig is
het onderdeel van de Defensie Materieels Organisatie (DMO), maar
nog steeds met de Koninklijke Marine als belangrijkste klant. CAMS-
Force Vision telt 150 medewerkers, 1/3 militair en 2/3 burger, en
heeft als een van haar hoofdproducten het vervaardigen van Combat
Management System (CMS) software. CMS software is het essenti-
ele stuk software aan boord van marineschepen dat noodzakelijk
is tussen de geavanceerde sensorsystemen (o.a. Radar-, Sonar- en
Communicatiesystemen) en indrukwekkende wapensystemen (o.a.
standard missile, scheepskanon en zelfverdediging). CMS software
presenteert de operator (gebruiker) de sensorinformatie op de duide-
lijkste manier en ondersteunt hem in het beslissingsproces. Inzet van
een wapensysteem doet de operator vanachter dezelfde positie.
De dag stond dus in het teken van softwareontwikkeling voor militai-
re toepassingen. Na presentaties over CAMS-Force Vision en hoe daar
software wordt ontwikkeld, werd de groep losgelaten op de work-
shop GAME (zie foto). Bij deze workshop werd in syndicaten van vier
personen nagedacht over wat de beste strategie zou zijn voor een
marineschip in een 1-op-1-gevecht, gegeven eigen bewapening en
kwetsbaarheid. Deze strategie moest vervolgens omgezet worden in
software, waarna alle scenario’s (syndicaat tegen syndicaat) werden
doorgerekend. Wie van de zeven syndicaten had de beste strategie
bedacht? Dit zal voor altijd militair geheim blijven, ;-).
Gedurende de dag was ook nog een rondleiding aan boord van
Hr. Ms. Evertsen georganiseerd, dit is een van de vier Luchtverdedi-
gings- en Commandofregatten van de KM. Hier kon men zien waar-
voor de CMS software van CAMS-Force Vision in werkelijkheid
bedoeld is. Het was een zeer interessante dag en wij zijn heel harte-
lijk ontvangen door de mensen van de marine. Iedereen had de tijd
voor ons. Bij voldoende belangstelling kunnen wij deze dag herha-
len misschien nog dit najaar. Wil je ook lid worden van TouW: ga dan
naar: www.open.ou.nl/touw.
Rikki Dijksman, NW-student en bestuurslid TouW
Tijdens Techtop 2009, op 1 en 2 juli 2009
in het MECC Maastricht, heeft de faculteit
Informatica de Focusopleiding Computers
en communicatienetwerken gratis aange-
boden aan studente Ivon Schenkels. Met
dit gratis aanbod markeerde de faculteit de
start van de Focusopleiding Computers en
communicatienetwerken per 1 september
2009. Deze opleiding is een bundeling van
drie cursussen waarbij wordt gefocused
op de technische kant van de informatica.
Afronding geeft recht op een diploma.
De Focusopleiding Computers en communicatienetwerken is een nieuwe opleiding van de
faculteit Informatica. De opleiding bestaat uit drie cursussen: Inleiding informatica,
De werking van computersystemen, en Communicatietechnologie. Gezamenlijk bieden de
drie cursussen een compacte opleiding gefocused op de technische kant van de informatica.
Achtereenvolgens zijn de cursussen in ongeveer tien maanden te volgen, bij een studiebelas-
ting van acht tot tien uur per week, waarbij gebruik gemaakt kan worden van de standaard
studiebegeleiding.
Interessant (verkort) alternatief
Eerder lanceerde de Faculteit informatica al de Focusopleiding wiskunde, waarvoor zo’n 25
studenten inschreven. Naast de Focusopleiding Computers en communicatietechnologie is
per 1 september ook de Focusopleiding Informatica en maatschappij gestart. Na afronding
van de drie cursussen van een Focusopleiding kunnen studenten een Focusdiploma aanvra-
gen. Bij gelijktijdige inschrijving voor de drie cursussen geldt bovendien een aanmerkelijk
lagere cursusprijs. Focusopleidingen zijn daarmee voor veel studenten een interessant alter-
natief (in plaats van de veel langere bacheloropleidingen), om in beperkte tijd, toch een
grondige opleiding in een deelgebied van een discipline te kunnen volgen.
Studente Ivon Schenkels is afgestudeerd mbo-ster Werktuigbouwkunde. Zij kon per onmid-
dellijk beginnen met de opleiding. Tijdens Techtop zijn haar de cursusboeken van de eerste
cursus overhandigd. Juist in deze tijd wil zij zich oriënteren op haar toekomstmogelijkheden.
In de ict ziet ze een kansrijk perspectief. Door de Focusopleiding Computers en communica-
tietechnologie te volgen, maakt ze grondig kennis met het vakgebied en zet ze misschien de
eerste stappen in een carrière in de ict. Kijk voor meer informatie over Focusopleidingen op:
www.ou.nl/focusopleiding.
Focusopleiding Computers en communicatienet-
werken gelanceerd
Decaan prof. dr. Lex Bijlsma overhandigt Ivon Schenkels de
boeken van de opleiding (foto: Frans Bastings).
Modulair 11 september 2009
29
In deze rubriek staan wijzigingen
van tentamendata, tentamenvorm en
toegestane hulpmiddelen. De aanvullingen
en wijzigingen borduren voort op cursus- en/
of tentameninformatie die is opgenomen in de
studiegids en/of op de cursussite (Studienet).
Aanmelden, tentamenperioden en sluitingsdataAanmelden voor een tentamen doet u door in te
loggen in Mijn account in Studieaanbod en te klik-
ken op Mijn tentamenaanmeldingen of door gebruik
te maken van een aanmeldingsformulier. Maakt u
gebruik van een formulier dan stuurt u de aanmel-
ding voor een regulier tentamen naar de afdeling
Tentaminering en certificering in Heerlen. Een aan-
melding voor een sys-tentamen stuurt u naar het
studiecentrum waar u dit sys-tentamen wilt afleggen.
Alleen studenten die in het buitenland een sys-ten-
tamen maken of studenten die behoren tot speciale
categorieën (bijvoorbeeld handicap of detentie)
kunnen hun sys-aanmelding sturen naar de afdeling
Tentaminering en certificering in Heerlen. U vindt
uitgebreidere informatie hierover op de website
www.ou.nl/tentamen.
Tentamenperioden en sluitingsdata:
2009,
2009. Let op: de sluitingsdatum is 1 week
vervroegd i.v.m. de kerstvakantie!
Samenvallende tentamens
Volgens vast beleid van de Commissie voor de exa-
mens (CvE) mogen er niet meerdere (regulier schrif-
telijke) tentamens op één dag afgelegd worden. In
uitzonderlijke omstandigheden kan de Commissie
hiervan afwijken. Zij beoordeelt dit aan de hand van
een schriftelijk, gemotiveerd, verzoek van de student.
De CvE kan een hardheidsclausule toepassen voor
die studenten die gehinderd worden in hun studie-
voortgang door het hanteren van drie tentamen-
avonden. Het kan namelijk voorkomen dat twee cur-
sussen in elke ronde op dezelfde dag worden afge-
nomen. Neemt u bij dergelijke situaties contact op
met de afdeling Service en informatie. Het gaat dan
om studenten die in de problemen komen die niet
te wijten zijn aan de eigen planning. Mocht u uitein-
delijk tot de conclusie komen dat er een aantoon-
baar probleem is, dan kunt u een verzoek indienen
bij de Commissie.
Tentamendata uitlopende cursussen en errata
Met klem adviseren wij studenten kennis te nemen
van de nadere informatie omtrent cursussen die uit
het onderwijsaanbod zijn genomen (dan wel gerevi-
seerd) en waarvan de laatste tentamenmogelijkheid
plaatsvindt in het academisch jaar 2009-2010. Deze
vindt u op www.ou.nl/tentamen > Laatste tentamen-
data en niet in Modulair. Aanvullingen hierop wor-
den wel vermeld in Modulair. De informatie vindt u
ook op de cursussite. Een overzicht van de errata op
de studiegidsen vindt u op www.ou.nl/studiegids.
Hulpmiddelen bij tentamens
Sinds 1 januari 2009 is de tekst met betrekking tot de
hulpmiddelen voor wat betreft ‘wettenbundels’ en
‘jurisprudentiebundels’ verduidelijkt. Op de oproep-
brief en het voorblad van het tentamen is toege-
voegd dat u de meest recente versie van de betref-
fende bundel(s) kunt gebruiken bij het tentamen.
CULTUURWETENSCHAPPEN
C13112 Inleiding in de filosofie
De laatste tentamenmogelijkheid voor deze cur-
sus is 31 december 2009.
INFORMATICA
Tentamens vanaf november geheim
Met ingang van 1 november 2009 zijn alle regulier
schriftelijke tentamens van de faculteit Informatica
geheim, in de zin dat na afloop van het tentamen
de tentamenopgaven niet langer meegenomen
mogen worden. Dat betekent dat bij informatica-
cursussen waarvan de tentamens reeds geheim
zijn, de geheimhouding gecontinueerd wordt.
Tevens wordt met ingang van 1 november 2009
de geheime tentaminering ingevoerd voor de vol-
gende cursussen:
Propedeuse
met patterns en UML (T34131)
(T25151)
(T42241)
Postpropedeuse
** uitlopende cursus; voorganger van Inrichten en beheren van ict
Master
Tevens worden alle nieuwe/gereviseerde cursussen
van de faculteit met een regulier schriftelijk tenta-
men geheim getentamineerd. Meer informatie is te
vinden op de faculteitspagina van Informatica op
Studienet en de bijbehorende discussiegroep van
de faculteit.
T16131 De werking van computersystemen
In het Overzicht stopgezette cursussen 2009-2010
in de Modulair van juni 2009 is opgenomen dat de
laatste tentamenmogelijkheid van deze cursus 23
juni 2010 is. Dat is niet juist. De laatste tentamen-
mogelijkheid is 23 augustus 2010.
T20211 Security en IT
In de studiegids 2009-2010 zijn tentamendata
voor deze cursus opgenomen. Dat is niet juist.
Het tentamen vindt plaats volgens afspraak.
T24321 Softwaremanagement
In het Overzicht stopgezette cursussen 2009-2010
in de Modulair van juni 2009 is opgenomen dat de
laatste tentamenmogelijkheid van deze cursus 30
juni 2010 is. Dat is niet juist. De laatste tentamen-
mogelijkheid is 31 augustus 2010.
T34131 Objectgeoriënteerd analyseren en
ontwerpen
In het Overzicht stopgezette cursussen 2009-
2010 in de Modulair van juni 2009 is opgenomen
dat de laatste tentamenmogelijkheid van deze
cursus 23 juni 2010 is. Dat is niet juist. De laatste
tentamenmogelijkheid is 24 augustus 2010.
MANAGEMENTWETENSCHAPPEN
B11311 Argumentatie en openbaar bestuur
In de studiegids 2009-2010 zijn onjuiste tentamen-
data voor het regulier schriftelijke tentamen ver-
meld. De juiste data zijn 26 januari, 13 april en 23
augustus 2010.
B65317 Controlling
In de studiegids 2009-2010 zijn onjuiste tentamen-
data voor het regulier schriftelijke tentamen ver-
meld. De juiste data zijn 16 februari, 22 juni en 24
augustus 2010.
B69317 Financial decision making
In de studiegids 2009-2010 zijn de tentamendata
voor het regulier schriftelijke tentamen per abuis
niet vermeld. De data zijn 23 maart, 22 juni en 24
augustus 2010.
NATUURWETENSCHAPPEN
N06211 Fysiologie: adaptatie en milieu
De cursus is sinds 1 februari 2009 stopgezet. De
laatste tentamenmogelijkheid is 31 januari 2010.
N06221 Levenswetenschappen 2: fysiologie
In de studiegids 2009-2010 is opgenomen dat de
tentamenvorm een sys-tentamen is. Dat is niet
juist. Het tentamen is een regulier schriftelijk ten-
tamen met open vragen. De tentamendata zijn 27
januari, 23 juni en 25 augustus 2010.
N13111 Evolutie
De cursus is sinds 1 februari 2009 stopgezet. De
laatste tentamenmogelijkheid is 31 januari 2010.
N13121 Levenswetenschappen 1: evolutie
In de studiegids 2009-2010 is opgenomen dat de
tentamenvorm een sys-tentamen is. Dat is niet
juist. Het tentamen is een regulier schriftelijk ten-
tamen met open vragen. De tentamendata zijn 25
januari, 21 juni en 23 augustus 2010.
PSYCHOLOGIE
S30211 Groepen in organisaties
De CvE heeft besloten dat de opgaven sinds het
tentamen van 25 augustus 2009 geheim zijn.
S60331 Inleiding in de gezondheidspsychologie
In de studiegids 2009-2010 zijn tentamendata
voor deze cursus opgenomen. Dat is niet meer
juist. De tentamenvorm is veranderd in een indivi-
dueel computergebaseerd tentamen dat volgens
afspraak plaatsvindt.
RECHTSWETENSCHAPPEN
R08181 Inleiding bestuursrecht
Enkele tentamendata voor deze cursus zijn gewij-
zigd. De nieuwe data zijn 27 januari 2010 (was 26
januari) en 12 april 2010 (was 13 april). De tenta-
mendatum 22 juni 2010 wijzigt vooralsnog niet.
R25111 Recht en samenleving
In de studiegids en in het Overzicht stopgezette
cursussen 2009-2010 in de Modulair van juni 2009
is per abuis niet opgenomen dat de cursus per 8
juni 2009 uit het aanbod is genomen. De resteren-
de tentamendata zijn 14 april 2010, 23 juni 2010
en 25 augustus 2010.
R36232 Bestuursrecht
In de studiegids is opgenomen dat de eerste ten-
tamenmogelijkheid op 18 november 2009 is. Dat
is niet juist. De eerste mogelijkheid vindt plaats op
22 juni 2010.
A L G E M E E N
Modulair 11 september 2009
30
inf tentamen
Vervolg op pagina 32
NederlandALKMAAR
telefoon alg.: 072-5155114
di 18.00-21.00 uur (even
weken),
wo 14.00-17.00 uur,
do 18.00-21.00 uur (oneven
weken),
za 09.30-12.30 uur.
AMSTERDAM
telefoon alg.: 020-5788411
telefoon sys: 020-5788429
di 14.00-17.00/18.30-21.30
uur,
do 14.00-17.00 (elke week)
/18.30-21.30 uur (even
weken),
za 10.00-13.00 uur.
BREDA
telefoon alg.: 076-5711608
ma18.00-21.00 uur,
do 18.00-21.00 uur
za 10.00-13.00 uur (oneven
weken).
DEN HAAG
telefoon: 070-3614701
ma17.30-20.30 uur,
do 14.30-17.30 uur,
za 09.30-12.30 uur.
EINDHOVEN
telefoon: 040-2472901
do 18.15-21.15 uur,
za 09.15-12.15 uur.
EMMEN
telefoon: 0591-853265
di 18.00-21.00 uur,
wo 14.00-17.00 uur,
vr 09.30-12.30 uur.
ENSCHEDE
telefoon: 053-4871680
do 18.30-21.30 uur,
vr 09.30-12.30 uur.
GRONINGEN
telefoon: 050-3138300
di 18.30-21.30 uur,
do 14.30-17.30 uur,
za 10.30-13.30 uur.
LEEUWARDEN
telefoon: 058-2511585
di 18.00-21.00 uur,
wo 10.00-13.00 uur,
do 18.00-21.00 uur.
NIJMEGEN
telefoon: 024-3612000
di 14.30-17.30/18.30-21.30
uur,
wo 18.30-21.30 uur,
do 18.30-21.30 uur,
vr 09.30-12.30 uur.
Sys-tentamentijden studiecentra
PARKSTAD LIMBURG
telefoon: 045-5762100
di 13.30-16.30/18.30-21.30
uur,
wo 13.30-16.30/18.30-21.30
uur
vr 09.30-12.30 uur.
ROTTERDAM
telefoon: 010-2771480.
ma 18.00-21.00 uur,
di 18.00-21.00 uur,
do 14.00-17.00 uur,
za 09.00-12.00 uur.
UTRECHT
telefoon: 030-2511827
ma14.00-17.00/18.30-21.30
uur,
do 14.00-17.00/18.30-21.30
uur,
vr 09.30-12.30 uur.
VLISSINGEN
telefoon: 0118-489700
wo 18.00-21.00 uur.
ZWOLLE
telefoon alg.: 038-4297610
wo 19.00-22.00 uur,
za 10.00-13.00 uur.
Vlaanderen
ANTWERPEN
telefoon: 032-204771
di 13.00-16.00 uur,
wo 09.30-12.30 uur,
do 18.00-21.00 uur.
BRUSSEL
telefoon 026-293784
do 13.00-16.00 uur.
DIEPENBEEK
telefoon: 011-268162
wo 13.30-16.30 uur,
za 09.30-12.30 uur.
GENT
telefoon: 09-2648564
ma18.00-21.00 uur,
wo 13.30-16.30 uur,
vr 09.30-12.30 uur.
KORTRIJK
telefoon: 056-246139
ma18.15-21.15 uur.
LEUVEN
telefoon: 016-327737
Op maandagen en don-
derdagen, steeds in afwis-
seling van 14.00 tot 17.00
uur en van 17.00 tot 20.00
uur. Dus elke week twee
dagen, maar de uren wis-
selen elke sessie. Kijkt u op
www.avnet.kuleuven.be/
ou/sys voor de precieze
informatie.
Modulair 11 september 2009
31
CULTUURWETENSCHAPPEN
Wo bacheloropleiding Algemene cultuurweten-
schappen
mw. C.J.M. Merx (BA), Almelo
Afstudeeropdracht: De Woorden en de Infotomen.
Na het verdwijnen van de moderne mens, leven
we ook niet meer in de wereld van de dingen.
mw. A.M. Scheeres (BA), ‘s-Gravenhage
Afstudeeropdracht: De postmoderne representa-
tie in de Nederlandse kunst begin 21e eeuw.
De minestrone van de postmoderne Nederlandse
kunstenaar.
dhr. W.H. Weiland (BA), Leiden
Afstudeeropdracht: Het Verenigd Koninkrijk der
Nederlanden 1815-1830. Een onverwachte maar
niet onverklaarbare mislukking.
Wo masteropleiding Algemene cultuurwetenschappen
mw. P.A. van Malkenhorst-Groenenberg (MA),
Wijnandsrade
Afstudeeropdracht: Wim van Hoorn 1908-1979.
Een leven lang beeldhouwen in veranderende
tijden.
INFORMATICA
Wo bacheloropleiding Informatica
dhr. C.G. Beekman, (BSc), Boskoop
mw. J. Flipse (BSc), Utrecht
dhr. A.S. Karsten (BSc), Dordrecht
mw. L.J.M. van Roosmalen (BSc), Amstelveen
dhr. I. Wevers (BSc), Apeldoorn, bedrijfskundige
afstudeerrichting
dhr. E.J.M. Wouters (BSc), Wijnegem, België
MANAGEMENTWETENSCHAPPEN
Wo bacheloropleiding Management, organisatie en
bestuur
dhr. M.H.W. van Ierland (BSc), Aartswoud
mw. S. Sader-van Bezouwen (BSc), Spijkenisse
Wo masteropleiding Accounting and Finance
dhr. C. Lindemulder (MSc), Emmen
Afstudeeropdracht: Optimisme en commitment
bij investeringen in ERP-systemen.
dhr. D.J. van der Poort (MSc), Zevenhuizen
Afstudeeropdracht: Vertrouwen over grenzen
heen. Case study naar de wijze waarop verschil-
lende culturen omgaan met vertrouwen binnen
een internationale samenwerkingsrelatie, specifiek
bij de vorming van een internationaal shared ser-
vice centre.
dhr. L.J.M. Specken (MSc), Rosmalen
Afstudeeropdracht: Het belang van goede com-
municatie. Een onderzoek naar de effecten van
communicatie op medewerkerstevredenheid met
behulp van het AMO-model.
Wo masteropleiding Business Process Management
and IT
dhr. S.P.C. Houben (MSc), Oud Beijerland
Afstudeeropdracht: Organisational Learning in de
praktijk. Een exploratief onderzoek naar de invloed
van Organisational Learning op het succes van een
ICT-outsourcing samenwerkingsrelatie.
dhr. M.C. ten Wolde (MSc), Noordbroek
Afstudeeropdracht: Business process performance.
Wo masteropleiding Public Management and Policy
dhr. M.A.S. Winder (MSc), Heiloo
Afstudeeropdracht: Sturen of gestuurd worden.
Gebruik en non-gebruik van de programmabe-
groting door raadsleden uit vier gemeenten.
Wo masteropleiding Strategy and Organization
dhr. P. Glas (MSc), Broek op Langedijk
Afstudeeropdracht: Het uitbesteden van onder-
houdswerk. De invloed van het uitbesteden van
onderhoudswerk op de organisatie van het werk.
dhr. J. Koster (MSc), Wedde
Afstudeeropdracht: ‘Welke factoren bepalen het
al of niet slagen van gevestigde ondernemers
met een Bbz-financiering’.
dhr. S. Oldenhof (MSc), Amersfoort
Afstudeeropdracht: Verder uitwerken van de
Team Konfrontatie Methode (TKM) ten aanzien
van meten en interpreteren van meerstemmig-
heid in een team. Validatie-onderzoek van de
gelijkenismaar voor het meten van de collectivi-
teit van de stem.
dhr. C.P.J. Rijkhoff (MSc), Heerhugowaard
Afstudeeropdracht: De relevantie van vertrouwen
tussen manager en medewerker voor sociale
innovatie.
Wo masteropleiding Supply Chain Management
dhr. R.F.J. Cup (MSc), Venray
Afstudeeropdracht: Loyaliteit als bron van
waardevermeerdering. Een onderzoek naar de
mogelijkheden voor logistiek dienstverleners om
loyaliteit van klanten te bewerkstelligen.
dhr. G.J. Leskes (MSc), Houten
Afstudeeropdracht: Performance of European Rail
Freight. The view of rail infrastructure managers
on factors that influence the performance of the
European rail freight market.
NATUURWETENSCHAPPEN
Wo bacheloropleiding Milieu-natuurwetenschappen
mw. M.R.M. de Boer (BSc), Nijmegen, major
natuurwetenschappen
Afstudeeropdracht: Biomassa uit natuurgebieden
voor energiewinning en energieteelt. Grenspark
de Zoom- en Kalmthoutse heide als casus voor
hergebruik van biomassa en het creëren van
draagvlak bij de bevolking.
dhr. M.J.G.R. van Binsbergen (BSc), Breda, major
beleid
Afstudeeropdracht: Ecologische toekomstvi-
sie overstromingsgebied Mark (Vlaanderen,
Nederland).
dhr. R. Havenaar (BSc), Best, major gezondheid
Afstudeeropdracht: Filters op dieselauto’s. Is het
wenselijk om in Nederland het toepassen van uit-
laatfilters op dieselauto’s verplicht te stellen?
Afstudeeropdracht: Fecale verontreiniging langs
de Nederlandse kust: nu en in de toekomst.
mw. M.A.W. de Kleijn (BSc), Pijnacker, major
beleid
Afstudeeropdracht: Biologische monitoring-
programma’s van zoete oppervlaktewateren in
Nederland.
mw. V. van de Pol (BSc), Poppel, België, major
gezondheid
Afstudeeropdracht: Metingen van cocaïne en
metabolieten in afvalwater. Een betrouwbare
methode voor de schatting van het cocaïnege-
bruik?
afgest deerden
afgest deerden
mw. E.J.M. Oudshoorn-Gijsbertsen (MSc),
Wageningen
Afstudeeropdracht: Hechtingsrelaties en
Kwetsbaarheid voor Depressie: Diagnose met de
Zelfkonfrontatiemethode?
mw. C.M. van Steenbergen-Groot (MSc), Epe
Afstudeeropdracht: De moderatie van interactio-
nele rechtvaardigheidseffecten door het niveau
van identiteitsdefinitie.
mw. D.C.A. Verweij (MSc), Groningen
Afstudeeropdracht: Kenmerken van het Werk
en de Werksituatie in Samenhang met de
Arbeidstevredenheid bij ASTRON en JIVE.
Wo masteropleiding Psychology, afstudeerrichting
gezondheidspsychologie
dhr. D. Droge (MSc), Vlaardingen
Afstudeeropdracht: Validatie van het EHF meet-
instrument tijdens de Jonge Volwassenheid en
meer specifiek in relatie tot ADHD.
mw. A.A.M. Eppingbroek-Weel (MSc), Hampshire,
Groot-Brittanië
Afstudeeropdracht: Slachtoffer Cyberpesten,
Coping, Gezondheidsklachten, Depressie.
Cyberpesten: de implicaties voor gezondheid en
welbevinden van slachtoffers en het moderend
effect van coping.
mw. C.M. Hermsen-Doelman (MSc), Huissen
Afstudeeropdracht: Cognitieve Vertekeningen,
Sociale Vaardigheden en Empathie als
Voorspellers van Probleemgedrag.
mw. N.H.P. Houwaer (MSc), Tegelen
Afstudeeropdracht: Het Effect van Verschil in
Sociale Invloed van Ouders en Vrienden op het
Alcoholgebruik van Adolescenten.
mw. C.M.J. Koenders-Richters (MSc), Oldenzaal
Afstudeeropdracht: Effectevaluatie van het ‘Actief
Plus’ Bewegingsprogramma voor Ouderen.
mw. M. Monninkhof-Boes (MSc), Achterveld
Afstudeeropdracht: Samenhang tussen Intelligen-
tieprofiel (VIQ>PIQ) en Sociaal-emotionele Proble-
men bij Kinderen en de Invloed van Leeftijd.
mw. S.G.M. Wouters (MSc), Eindhoven
Afstudeeropdracht: Differentiatie tussen autisme
en schizofrenie in de screeningsfase. Onderzoek
naar de differentiaaldiagnostische mogelijkheden
van de Vragenlijst voor Inventarisatie van Sociaal
Gedrag bij Volwassen (VIS-V) en de Nederlandse
versie van de Autism-Spectrum Quotient (AQ).
RECHTSWETENSCHAPPEN
Wo bacheloropleiding Nederlands Recht
dhr. E. Aarnink (LLB), Zwolle
dhr. J.W. van Berkum (LLB), Gouda
mw. S.N. Berman (LLB), Etten-Leur
dhr. E.W.P. van Boven (LLB), Zuidhorn
mw. C.N. Bremer (LLB), Alkmaar
mw. J. Broese van Groenou (LLB), Utrecht
dhr. B.J.M. Burger (LLB), Greytown, Nieuw-Zeeland
dhr. B. van Elden (LLB), Purmerend
dhr. W.J. Graveland (LLB), Amersfoort
mw. C. Grijsen (LLB), Zutphen
mw. W. Hamstra-Bark (LLB), Edam
dhr. P.J.J.E. Hanen (LLB), Venray
mw. S. Hengelmolen (LLB), ’s-Gravenhage
mw. D.E. Hesselink (LLB), Velp
dhr. C.F. Kuulman (LLB), Nijverdal
dhr. E.K. van der Meij (LLB), Eibergen
mw. M.M. Nijholt (LLB), Zwolle
mw. P.V. Overmeire (LLB), Oostburg
mw. N.C.A. Sevenster (LLB), Maastricht
dhr. W. Somers (LLB), Aspelare, België
mw. I.M. Stroet (LLB), Zuid-Scharwoude
dhr. M.R. Wessels (LLB), Zwolle
mw. D.J.C. de Winter-de Rooij (LLB), Wijchen
Wo masteropleiding Nederlands Recht
mw. A.W. Francken-Feijen (LLM), Lutten
Scriptie: Niemand heeft recht op eigen feiten.
Een onderzoek naar de rol van de bestuursrechter
in eerste aanleg in het kader van de feiten- c.q.
bewijsgaring.
dhr. J.G. Horstman (LLM), Lemelerveld
Scriptie: Het juridisch instrument aanbesteden van
producten/diensten vanuit de Wet Maatschappe-
lijke Ondersteuning en de Zorgverzekeringswet.
dhr. G.W. Jansink (LLM), Westervoort
Scriptie: Weg ermee…. of toch maar niet?
Bewijsuitsluiting van (strafrechtelijk) onrechtma-
tig verkregen bewijs in het Bestuursrecht.
dhr. A.J.W. Klappe (LLM), Tuk
Scriptie: Patiëntenrechten onder de loep.
dhr. J.J.G.M. Peeters (LLM), Heerlen
Scriptie: Openbaarheid feit of vrome wens. Een
beschrijving van veertig jaar ontwikkelingen in
openbaarheid van bestuur door een vergelijking
tussen de mogelijkheden tot openbaarheid in de
1e en de huidige Wet openbaarheid van bestuur
en de aanleiding tot het voorontwerp algemene
wet overheidsinformatie.
dhr. T.J.oSmit (LLM), Oranjewoud
Scriptie: Belediging van ambtenaren. Een litera-
tuur- en jurisprudentieonderzoek naar de grens
tussen de vrijheid van meningsuiting en de straf-
bare belediging.
mw. C.M. van Veelen-Hordijk (LLM), Nieuwerkerk
aan den IJssel
Scriptie: Nazorg (ex-) gedetineerden. Belemmerd
door privacywetgeving?
VRIJE WETENSCHAPPELIJKE OPLEIDING
dhr. A. Jansen (LLM), Dirksland, vrije weten-
schappelijke masteropleiding Nederlands recht
Scriptie: Eerlijk of oneerlijk? De gegevensvorde-
ring in het milieustrafrecht in relatie tot het nemo
teneturbeginsel.
Bij deze studenten werd aan het behaalde
getuigschrift de waardering ‘met Lof’ toegekend.
dhr. H.A. Vissenberg (BSc), De Meern, major
natuurwetenschappen
Afstudeeropdracht: Metingen van cocaïne en
metabolieten in afvalwater. Een betrouwbare
methode voor de schatting van het cocaïnege-
bruik?
Wo masteropleiding Milieu-natuurwetenschappen
mw. A.M. Kuijper (MSc), Delft
Afstudeeropdracht: Sleutelfactoren bij de invoe-
ring van managementsystemen.
PSYCHOLOGIE
Wo-bacheloropleiding Psychologie, afstudeerrichting
arbeids- en organisatiepsychologie
mw. E.A. Batens (BSc), ’s-Gravenhage
mw. H.M. Biezepol (BSc), Barendrecht
mw. M.A.A. Eland-van Gils (BSc), Made
mw. H.G. Koks (BSc), ’s-Hertogenbosch
mw. M.L. Korte (BSc), Deventer
mw. M.H.D. Plasmans (BSc), Heeze
mw. E.H.M. Schutte-Luttikhuis (BSc), Agelo
mw. E.B. Stoel (BSc), Ooltgensplaat
mw. B.I. van der Valk (BSc), Amstelveen
Wo-bacheloropleiding Psychologie, afstudeerrichting
gezondheidspsychologie
mw. L.A. Dijk (BSc), Groesbeek
dhr. L.P. Gagliardi (BSc), Venhuizen
mw. K.M. Hobbelink-Lisseveld (BSc), Kerkwerve
mw. M. Kocken-van Reeken (BSc), Dordrecht
mw. E. Saenen (BSc), Peer, België
mw. C.E.M. Veerman (BSc), Volendam
mw. K. Verdoodt (BSc), Antwerpen, België
Wo masteropleiding Psychology, afstudeerrichting
arbeids- en organisatiepsychologie
mw. B.A.H. Frinking (MSc), Rijswijk
Afstudeeropdracht: Invloed van Persoonlijkheids-
kenmerken, Werkeisen en Hulpbronnen op
Werkstressbeleving bij Leerkrachten.
dhr. J.P.M. Hagenaars (MSc), Hoogerheide
Afstudeeropdracht: Zinloos Geweld: Praatjes
Vullen de (Cognitieve) Gaatjes.
dhr. A. Lagendijk (MSc), Twello
Afstudeeropdracht: Werk in balans. Een onderzoek
naar de invloed van werktijden op werkthuisinter-
ferentie en de gevolgen daarvan voor burnout en
verloop bij verzorgenden en verpleegkundigen.
dhr. R.P. de Leeuw van Weenen (MSc), Capelle
aan de IJssel
Afstudeeropdracht: Invloed van
Carrièreontwikkeling en Werkgerelateerde
Kenmerken op Bevlogenheid bij Werknemers van
Commerciële Adviesbureaus.
mw. G.J. Otten (Msc), Vinkenbuurt
Afstudeeropdracht: De Relatie tussen Existential
Fulfilment, Emotionele Stabiliteit en Burnout bij
Medewerkers in het Hoger Beroepsonderwijs.
57
09
38
8Modulair 11 september 2009
32
Top Related