Theater

Jeugdmuziektheater-Mythologischeklassiekers voor kinderen; Simon vander Geest bewerkte de Odyssee en de Edda. ,,Oudeverhalen moet je ‘nooWeeri ‘modem jasje’ geven, maarafpëllen tot je uitkomt bij de kern van ons mens-zijn.”

NRCHANDELSBLAI) CULTUREEL SUPPLEMENTDONDERDAG 2 OKTOBER 2014 C9

‘Die Noorse goden zijn net grote kleuters’Door Brechtje Zwaneveld

S imon van der Geest (1978) is

een van de belangrijksteschrijvers voor jeugd van zijngeneratie. In 201l werd zijn be

werking van Homerus’ Odyssee, Dissta, bekroond met de Gouden Griffel;in 2013 viel Spinder dezelfde bekroning ten deel. Nu brengt Theatergroep Kwatta Dissus uit als muziektheatervoorstelling. In dezelfde periodespeelt Theater Gnaffel zijn toneeltekstGedonderdag, een bewerlcing van deEdda, de verzameling mythologischeverhalen uit het noorden van Europa.

In Dissus heeft Van der Geest deomzwervingen, heldendaden enthuiskomst van de Griekse koningOdysseus teruggebracht tot het verhaal van een doodgewoon jochie datna een zwembadbezoekje samen metzijn vriendjes ‘zwaar verdwaalt’. Vander Geest: »Ik vind het jammer datzo’n klassiek verhaal als de Odysseevaak voorbehouden blijft aangymnasiasten, terwijl hetvoor.iedereen herkenbaar kan zijn. Odysseus’ heidhaftige avonturen herinneren mij aan mijneigenjeugd in de polder. Wijdaagdenelkaar uit om in de schuur van eennorse boer te spelen, bouwden ons eigen vlot. Op zulke momenten voeldeik me ook een held die iets groots hadbereikt Dat hoort voor mij bij jongen-zijnen opgroeien. Daarom is de letterlijke avonturentocht in Dissus deinnerlijke tocht geworden van eenjongen die leert om voor zichzelfopte komen.”

Dood en vernietigingToch zijn Dissus’ avonturen uiteindelijk allesbehalve doodgewone jongensavonturen; net als in Homerus’heldenepos sneuvelen velen gruwelijk. Wreedheden zijn een terugkerend thema in het werk van Van derGeest: »Ik denk dat mythologischeklassiekers de tijd mede hebben doorstaan omdat daarin wordt beschrevenwat ons angst inboezemt: bijvoorbeeld dood en vernietiging. Beide zijnverbonden met het leven. In de Eddawordt alles vernietigd voordat ietsnieuws wordt opgebouwd. Dat is misschien wreed, het is ook grappig. Slopen kan heel leuk zijn, toch? Mijnzoonije van twee bouwt bijvoorbeeldwel eens een toren, maar vindt hetomgooien ervan veel leuker dan hetbouwen. De drang tot vernietigen iser wellicht eerder dan de drang totcreëren.”

GedonderdagGedonderdagis een wedstrijd tussende Goden die voorkomen in de Edda.Vechtend om een dag naar zich vernoemd te krijgen, vertellen ze elkaarsterke verhalen over reuzen vermorzelen en gevaarlijke monsters bestrijden. Regisseur Gienke Deuten beslootom al die kibbelende figuren te ver-beelden met behulp van poppen. Vander Geest: »Ik ontdekte dat poppenniet goed subtekst kunnen spelen. Ze

komen beter uit de verfals ze gewoonrechttoe-rechtaan tekst hebben. Geluklcig past dat goed bij de aard vandie Noorse goden. Waarde Grieksemythologie vaak een tragedie is, is deNoorse mythologie eerder een komtdie. Die goden zijn net grote kleuters.Ze chanteren elkaar, dringen voo!,schoppen dwergen. Als blijkt dat oppergod 0dm met zijn verhaal geendag in de week verdient volgens dejury, speelt hij gewoon vals en verandert de regels. Dat kinderachtige wedijveren is voor mij de kern van de Ed-da. Ik vind dat je bij bewerkingennooit iets op het origineel moet plakken, je moet eren kern uitpellen. Enik pel er intuïtief een emotionele kernuit waar je als kind druk mee bezigbent, zoals voor jezelfopkomen ofwedijveren om erkenning.»

Poëtische taalDeze thema’s vangt Van der Geest inritmische en poëtische taal: »Ik probeer de kleur te zoeken van hoe eengebeurtenis klinkt. Moet het zoemen,krassen ofdaaagen duuuren? Bij zo’nkleur passen bepaalde klinkers ofmedeklinkers en dus bepaalde woorden.Voor het bewerken van de Edda heb

ik niet alleen de inhoud doorgrondmaar ook de lompe vorm. Het boekstaat vol onleesbare gedeelten en uit~eenlopende literaire genres. Dat heeft‘knoestige poëzie’ opgeleverd met rare stiltes en korte zinnen.”

Voor de bewerking van Dissus totmuziektheater heeft Van der Geestnauwelijks iets aangepast aan zijn eigen boek.

Bijna operaDe grootste ‘ingreep’ is gedaan doorregisseur josee Hussaarts, die de tekstniet als monoloog van Dissus’ laat spelen, maar deze heeftverdeeld overmeerdere acteurs. De vrienden vanDissus hebben daardoor een eigenstem en karakter gekregen. De tekst isin zijn geheel op muziek gezet doorcomponist Rogier Bosman.

Van der Geest: ,,Het is bijna eenopera geworden, maar wel een metveel grapjes. Met dissonante klankenen hier en daar een vet musicalnummer. Wanneer hoor je in het jeugdtheater nou een meerstenunig, zeven-koppigjongenskoor?

Dlssus, door theatergroep Kwatta,tournee tlm 4januari.nl: www.kwatta.info

Gedonderdag, door Theater Gnaffeltournee t/m 30 december.mi: www.gnaffeLnl

t.De Odyssee is niet alleenvoor gymnasiasten

UJ

1500rtijbi

Simon van derGeest: ,Ik ontdekte dat poppen nietzo goed subtekst kunnen spelen.’