De tentoonstelling ’Zondvloed nu’ is tot 17juni 2018 te zien in het Bijbels Museum aande Herengracht 366 in Amsterdam. De negen deelnemende fotografen zijn IlvyNjiokiktjien (1984), Bruno van den Elshout(1979), Anais Lopez (1981), Cikdem Yuksel(1989), Ingemar Jorijn Mulder (1990), Erikvan Bemmel (1985), Stephanie Nypels (1991),Monique Eller (1965) en Martijn Fabrie(1990). De expositie verkast daarna naar de Kloos-terkerk in Den Haag en is in het najaar tezien in de Grote Kerk in Zwolle.www.bijbelsmuseum.nl

’Zondvloed nu’ op reis

’Arthur’. CIGDEM YUKSELRechterpaneel ’The Flood’. MONIQUE ELLER

’De ark’. ILVY NJIOKIKTJIEN

Een universelemythe naar hetheden vertaald

Het resultaat: ruim twintig foto’sdie vooral duidelijk maken dat hetangstbeeld van een hogere machtdie ingrijpt omdat de mensheid ereen puinhoop van heeft gemaaktnog springlevend is en op totaalverschillende manieren kan wor-den geïnterpreteerd.Joden, christenen en moslimshebben de zondvloed met elkaargemeen. Dat wil zeggen: dankzijrespectievelijk de thora, de bijbelen de koran, zijn ze vertrouwd methet verhaal van een hogere machtdie de wereld onder water zetomdat de mensheid er een onher-stelbare bende van heeft gemaakt. „Hoe vertaal je zo’n universelemythe naar het heden?”, vat direc-teur Carolien Croon van het BijbelsMuseum de vraag samen die dekiem vormde van de expositie’Zondvloed nu’. „We hebben in hetvoorjaar van 2017 negen fotografengeselecteerd en hen uitgenodigdvoor een inspiratiedag, waarop ookzeven ’verhalenvertellers’ uit dechristelijke, joodse en islamitischetradities aanwezig waren. Hetvormde het startpunt van eenintensief wordingsproces, datbovenal aantoont dat het zond-vloedverhaal nog steeds heel actu-eel is. Het biedt eindeloze moge-

lijkheden om die universele mythenaar onze tijd te trekken.”De fotografen mochten maximaaldrie beelden aanleveren, maarfotograaf Bruno van den Elshoutkoos voor slechts één foto: eenzelfportret, met de zee op de ach-tergrond. „Ik vroeg me af wat voormij de essentie van de zondvloedis”, licht hij zijn keuze toe in hetboek ’Zondvloed nu’ dat aan deexpositie is gekoppeld. „Voorbij deverschijningsvorm van een groteoverstroming. Dan zie ik de zond-vloed als tegelijkertijd een ultiemebedreiging én een ultieme belofte.Wanneer ik dat op mezelf betreken mijn eigen voortbestaan, danben ikzelf mijn ultieme bedreigingen ook mijn ultieme belofte. Watals ik mijn eigen zondvloed ben?Als iedereen zijn eigen zondvloedis?” Een prachtige interpretatie, vindtCroon: „Naast de foto komt eenspiegel te hangen, zodat bezoekerszichzelf zien en kunnen nadenkenover de vraag: wat als ik mijn eigenzondvloed ben?”

PersoonlijkOok nieuws- en documentairefoto-graaf Ilvy Njiokiktjien koos vooreen zelfportret, samen met haarbroer en twee zussen en met op deachtergrond de woonark waar ze isopgegroeid. ’Een persoonlijkezondvloed’, noemt Njiokiktjienhaar familieportret. „Tijdens ditproject overleed mijn moeder. Inaugustus ging ze voor pijn in haarrug naar het ziekenhuis, acht we-ken later was ze overleden. Ik legaltijd het leed van anderen vast enfotografeer nooit mezelf of mijn

familie. Nu ik zelf verdriet heb,vond ik dat ik daar niet omheenkon.”

Prachtig palletHet meest voor zich spreekt mis-schien wel het drieluik van Moni-que Eller, dat bol staat van desymboliek en zowel politieke,culturele, maatschappelijke als

religieuze items bevat, met vuurals verbindende factor. „Als er eenzondvloed komt, geloof ik niet datdie van water zal zijn”, legt ze uit.„Vuur is de moderne zondvloedvoor de mensheid. Eén druk op deknop en er is overal vuur.”Croon is zeer te spreken over dekwaliteit en diversiteit van deexpositie. Ze spreekt van een

’prachtig pallet van uiteenlopendebeelden, ongelofelijk sterke verha-len en een diversiteit aan perspec-tieven’. „Het Bijbels Museum wilmensen aan het denken zetten:waartoe zijn wij op aarde? Watstaat ons te doen in deze complexetijd, die zeer bedreigend is maarook hoop biedt? Ook wat dat laat-ste betreft, ben ik ervan overtuigd

dat deze expositie een schot in deroos is. We staan op een kruispunt.Er móet wat gebeuren, maar het isnog niet te laat. Dat is wat mijbetreft een van de conclusies die jeuit al die rijke beelden en verhalenkunt trekken.”Op de flyers en posters die reclamemaken voor ’Zondvloed nu’, in hetBijbels Museum is de hoopvolle

foto van Cigdem Yuksel te zienwaarop een keurig geklede jongenmet blote voeten opspringt uit eengrote plas water. „Hij heet Arthur,woont in een sloppenwijk met veelcriminaliteit, drugs en tienerzwan-gerschappen in Zambia en maaktals acrobaat deel uit van een cir-cus”, vertelt Yuksel, eveneens inhet boek ’Zondvloed nu’. „Jongens

als Arthur worden uit de negatievespiraal getrokken door juist tedoen waar ze goed in zijn: acroba-tiek. Ik zag daarin een bepaaldeovergang van duisternis naar licht,net als bij het zondvloedverhaal.Door acrobatiek ontstaat voor hennieuw perspectief, een toekomst,een beter leven.”

’Onze manier van leven. Wat als ik mijn eigen zondvloed ben?’FOTO BRUNO VAN DEN ELSHOUT

Over de hele wereld komen verhalenvoor over een alles vernietigendewatermassa: de zondvloed. Met detentoonstelling ’Zondvloed nu’ in hetBijbels Museum laten negenfotografen zich inspireren door ditoeroude en universele verhaal.

Tekst: Cees de Geus

’Vuur is demoderne

zondvloed’

Intrigerendebeelden van

dreiging én hoop

Welke betekenisheeft het mythi-sche, universeleverhaal van dezondvloed anno

nu? Het Bijbels Museum in Am-sterdam stelde die vraag aan negengetalenteerde fotografen, die opzoek gingen naar een antwoord endaarbij volledig de vrije hand kre-gen.

LDN 3 ZATERDAG 3 FEBRUARI 2018

Plus 3

Actueel

ZATERDAG 3 FEBRUARI 2018 LDN 2

2 Plus

Actueel