101 inspirerende voorbeelden van competentiebeleid ACV Openbare
Diensten Vrijdag 25 september 2009
Dia 2
Inhoud 2 101 voorbeelden van competentiebeleid: 105
inspirerende voorbeelden van competentiebeleid 8 cases
Praktijkvoorbeelden uit de openbare sector? Vaststellingen
Dia 3
Start People -HR-dienstverlening-Antwerpen, AGC Flat Glass
Europe-vestiging Mol -bouwsector-Mol, Sociaal orthopedisch centrum
De Hagewinde - gehandicaptenzorg-Lokeren, VDAB -openbare
sector-Brussel, Revalidatiecentrum Accent vzw
-kinderrevalidatiecentrum-Kortrijk-Heule, Flexpack BW - beschutte
werkplaats-Puurs, Secretary Plus Management Support nv
-HR-dienstverlening-Brussel, Regionaal Ziekenhuis Sint-Maria vzw
-ziekenhuis- Halle, Noordheuvel vzw -beschutte
werkplaats-Brasschaat, Wit-Gele Kruis van West-Vlaanderen
-thuisverpleging-Brugge, WZC Ten Anker vzw -woon-en
zorgcentrum-Nieuwpoort, Celanese nv -productie kunstvezels-Lanaken,
Jobcentrum West-Vlaanderen vzw -bemiddeling, begeleiding en
opleiding van personen met (arbeids)handicap/beperking-Gits, BASF
-scheikundige nijverheid-Antwerpen, Genencor int -voeding-Brugge,
Milcobel cvba -voeding- Langemark, Garage Willy nv
-autosector-Nazareth, BW Borgerstein -beschutte
werkplaats-Sint-Katelijne-Waver, Mint Europe nv -zakelijke
dienstverlening- Kuurne, Mondi Foods -voeding-Rijkevorsel, Mooss
vzw -cultuur-Leuven, Mulder Natural Foods -voeding-Roeselare, OCMW
Genk -lokaal bestuur-Genk, Premed vzw -externe
preventiedienst-Leuven, De Noordboom -bouw-Ronse, SD Worx
-HR-dienstverlening-Antwerpen, Centrum voor illegalen Merksplas -
openbare sector-Merksplas, Etap verlichting nv -metaalverwerkende
industrie-Malle, Deceuninck nv -kunststofverwerking-Hooglede-Gits,
SAMOCO nv - montagesector-Londerzeel, FOD Binnenlandse zaken
P&O stafdienst -openbare sector-Brussel, Voka Vlaams Economisch
Verbond -dienstverlening aan bedrijven-Brussel, Kringloopcentrum
Leefbaar Wonen -sociale werkplaats-Ruddervoorde, Nike ELC
-distributiesector-Laakdal, Randstad Belgium nv -HR-
dienstverlening-Brussel, Probis corporate nv -zakelijke
dienstverlening-Geel, OCMW Poperinge -lokaal bestuur-Poperinge,
LANXESS nv -chemie-Antwerpen, Imec -metaal-Leuven, Optima T,
afdeling van vzw Huize Tordale -beschutte werkplaats-Lichtervelde,
Wienerberger nv -bouw-Kortrijk, Management Information
-HR-dienstverlening-Brussel, Astra Sweets -voeding-Turnhout, InBev
Belgium nv -voeding-Hoegaarden, Agentschap K&E (Kunsten en
Erfgoed) -cultuur-Brussel, Grondwerken GLK Bvba -bouw-Kruishoutem,
WEB vzw (werkervaringsbedrijven) -socio-culturele sector-Turnhout,
Grimaldi Belgium nv -expeditie/lijnagentuur-Antwerpen, Human
Interface Group -ICT/dienstverlening-Mechelen, Departement
bestuurszaken MOD -openbare sector- Brussel, Scana Noliko
-voeding-Bree, Unipartners IT & Financial Services
-consulting-Rumst, SPIE Belgium -dienst- en
serviceverlening-Zaventem, Stad Ieper -lokaal bestuur-Ieper,
Vervoer Van Dievel nv -wegtransport-Mechelen, Vokans vzw
-socio-culturele sector-Brussel, Wennick bvba -sociale economie-
Antwerpen, Willemen General Contractor -bouw-Mechelen, Vanhaerents
nv -bouw-Torhout, Thuishulp vzw -thuiszorg-Brussel, Unizo
-dienstverlening- Brussel, Syntra West vzw -openbare sector-Brugge,
Woon- en zorghuis Ten Kerselaere -ouderenzorg-Heist-op-den-Berg,
TVH Group Thermote & Vanhalst -metaalhandel-Waregem, CPM
-zakelijke dienstverlening-Melle, CTG Belgium -ICT-Diegem, Roxell
nv -mechatronica-Maldegem, Siemens -ICT- Anderlecht, EADS Defense
and security systems Belgium nv -veiligheid en
defensieuitrusting-Oostkamp, nv Bekaert SA -metalen &
materialen-Zwevegem, Heinz -voeding-Turnhout, Danone
-voeding-Brussel, Allard Europe -metaal-Turnhout, Beneens &
zonen -bouw-Olen, Glacio -voeding-Beerse, Miko -
voeding/kunstof-Turnhout, Renotec -bouw-Geel, Brouwerij Martens nv
-voeding-Bocholt, Gemeentelijk havenbedrijf Antwerpen
haven-Antwerpen, nv Rabbit -voeding-Diest, Agentschap voor
Overheidspersoneel -openbare sector-Brussel, J oker nv
-toerisme-Mechelen, Vlaamse overheid -openbare sector- Brussel,
Batenborch Internatinal -zakelijke dienstverlening-Vilvoorde, Kind
& Gezin -openbare sector-Brussel, Buitengewone Basisschool De
Veerboot - onderwijs-Astene-Deinze, Kunstcentrum Vooruit vzw
-cultuur-Gent, Durabrik -bouw-Drongen, Lilith CVBA-SO
-schoonmaak-Gent, Group Eribel -bouw- Hoogstraten, Manus -sociale
werkplaats-Berchem, Hairfusion Ceulemans -kapsalon-Berchem,
Mariaziekenhuis -ziekenhuis-Overpelt, Hoebeek nv -hout-
Willebroek-Tisselt, M atexi Groep nv -bouw-Waregem, vzw Jeugddorp
-bijzondere jeugdzorg-Bonheiden, Memo nv -callcenter-Zele, Afdeling
scheepvaartbegeleiding -openbare sector-Oostende, I G Watteeuw
International nv -metaal-Oostkamp, vzw Werkwijzer
-werkzoekendenwerking-Eeklo, Drukkerij Ignace Wils
-drukkerij-Sint-Amands, Deme -bouw-Willebroek, Bvba X-trans
-wegtransport-Aalter, Gemeente Knokke-Heist -lokaal bestuur-Knokke-
Heist, VOV-Lerend Netwerk -Socio-culturele sector-Mortsel. 105
inspirerende voorbeelden 3
Dia 4
4 8 cases
Dia 5
Praktijkvoorbeelden uit de openbare sector?
Dia 6
Vaststellingen 6
Dia 7
1.Voeren van een competentiebeleid is niet sector- of
groottegebonden Voorbeelden uit diverse sectoren en
organisatiegroottes Maar concrete vorm en uitwerking op maat van de
organisatie Sectorale invalshoek in diverse voorbeelden, o.a.
sectortools om competenties in kaart te brengen bv.
competentie-instrumenten ontwikkeld door VIVO 7
Dia 8
8
Dia 9
2.Aanleiding is vaak een concrete behoefte of verandering
Vanuit de specifieke ondernemingspraktijk Krapte op de
arbeidsmarkt, Groei van de organisatie, Sectorale akkoorden, Volgen
van opleiding HR-beleid, Technologische veranderingen, Combinatie
van factoren Bv. Buitengewone basisschool De Veerboot: in 2008
verdubbeling aantal kinderen, verdrievoudiging personeel, krapte op
de arbeidsmarkt zorgt voor weinig ervaren nieuwkomers, 9
Dia 10
3.Doelstellingen: van bescheiden & projectmatig tot breed
& ambitieus Competenties werknemers beter benutten en
ontwikkelen om werking organisatie kwalitatief te verbeteren
Vertalen in concrete doelstellingen binnen diverse domeinen van het
personeelsbeleid: Bv. Gemeente Knokke-Heist: evalueren en
begeleiden op maat van de eigen functie, doelgerichte vorming en
opleiding Bv. Agentschap K&E: telewerken op basis van
competentieprofielen en ontwikkeltrajecten, Bv. FOD Binnenlandse
Zaken: begeleidingstrajecten obv competenties voor middenkader Vaak
start vanuit n domein van personeelsbeleid 10
Dia 11
4.Uitwerking en invoering verloopt procesmatig Vaak een lang
proces van meerdere jaren Bv. Gemeente Knokke-Heist: CB voor
kaderleden met ontwikkelingsfase (2003-2004) en impelementatiefase
(2005-2006); nadien CB voor niet- kaderleden met ontwikkelingsfase
(2007-2008) en implementatiefase (2009- 2010) Vanuit concreet
aanknopingspunt Bv. OCMW Poperinge: uitschrijven visie en missie
Systematische inventarisatie aanwezige en gewenste competenties
competentieprofielen voor werknemers Betrokkenheid werknemers via
stuur-, werk- en focusgroepen, klankbordsessies, teamvergaderingen,
Bv. Agentschap K&E: vastleggen van criteria voor telewerken via
workshops (leidinggevenden) Formeel sociaal overleg 11
Dia 12
5. Diverse instrumenten en technieken om inzicht te verwerven
in aanwezige en gewenste competenties Competentieprofielen,
functiebeschrijvingen, evaluatieformulieren, persoonlijk
actieplannen, 360- feedback tool, kennismatrix,
competentiewoordenboek, opleidingsmappen, Bv. OCMW Genk:
matrixstructuur obv doelstellingen, competentiewoordenboek,
functieprofielen obv competenties, Afhankelijk van noden van het
bedrijf Hulpmiddelen, geen doel op zich! 12
Dia 13
6.Aantal praktijkervaringen van genterviewde personeelsmanagers
en bedrijfsleiding Voldoende tijd en budget voorzien Pilootproject
bij beperktere doelgroep Duidelijke communicatie Concreet en
eenvoudig systeem Niet enkel evaluatie Betrekken van alle
hirarchische niveaus en alle beoogde werknemers Een
competentiebeleid is nooit volledig af 13
Dia 14
7.Aantal aandachtspunten volgens genterviewde
werknemersvertegenwoordigers Transparant en correct verloop van het
proces Eenvoudig systeem Objectieve evaluaties van aanwezige
competenties Belang van competenties van de leidinggevende in het
hele systeem Niet verengen van aanwervingsbeleid tot louter
competentiescreening, ook ontwikkelingstraject Niet koppelen van
competenties aan individuele beloning, wel doorgroei op basis van
competentieontwikkeling Hoe het systeem wordt toegepast is het
belangrijkste 14
Dia 15
8. Toekomst van competentiebeleid? Concrete plannen om verder
te werken met het competentiebeleid Uitbreiding naar andere
personeelsgroep Integratie in diverse domeinen personeelsbeleid
Effecten meten: bv. correlatie competentiebeleid en productie
Gebaseerd op evaluatie van het competentiebeleid 15
Dia 16
Meer informatie? 16 Brochure SERV-Stichting Innovatie &
Arbeid: Inspirerende voorbeelden van competentiebeleid Website:
www.serv.be Liselotte Hedebouw, [email protected]