Zondagmiddag 2 april GEIN CULTUUR GRONINGEN Joods ......C Annette Kruisbrink Concert met...

Zondagmiddag 2 april GEIN CULTUUR GRONINGEN Joods cultuurfestival, voor iedere geïnteresseerde van 12:45 tot 20:00 uur in de DOOPSGEZINDE KERK, Oude Boteringestraat 33 9712 GD Groningen ‘een korreltje Joods, een korreltje Noord, een korreltje Cultuur’ In informele sfeer wordt aandacht besteed aan: thema’s uit Jodendom en Joodse geschiedenis en werk van Joodse persoonlijkheden uit verleden en heden, met over de hele dag verspreid: Muziek, Zang en Dans (soms als Workshop) & Lezingen, o.a. over: wetenschap, kunst, literatuur, geschiedenis, architectuur, en filosofie

voor € 10,- kan men vanaf 13:00 uur, in sessies van telkens één uur, in vijf ruimtes, vijf keer kiezen uit 20 activiteiten (hieronder het voorlopige programma):

voor UPDATES van het programma zie: https://sites.google.com/site/geincultuur/

zaal Welkom & Openingssessie 12:45 – 13:00 uur

C kinderen Kinderdans

Zaal 1E sessie: 13.00-14:00 uur

A Ben Gershon Presentatie over zijn kosjere strip ‘IdiJood’ (in het buitenland ‘Jewy Louis’)

B Kaya Wolff & Marloes Grosfeld Workshop Joodse liederen zingen met accordeonbegeleiding

C VOOR UPDATES: https://sites.google.com/site/geincultuur/

D Dirk Heerema Lezing over financiering oorlogseconomie van nazi-Duitsland

E VOOR UPDATES: https://sites.google.com/site/geincultuur/

zaal 2e sessie 14:30-15:30 uur

A Dr. Naud van der Ven Workshop/Lezing conflictbenadering in organisaties geïnspireerd op denkbeelden van de Frans-Joodse filosoof Emmanuel Levinas

B Erga Netz Voordracht in 17e eeuws kostuum: The secrets of Mrs. Mary Gulliver about the Lilliputian, their culture & history [in het Engels]

C Trio Mja Mera Concert met Jiddische & Ladinoliederen

D Angelika Burkhardt Lezing over de controverse over geruchtmakend boek van Tuvia Tenenbom: “I Sleep in Hitler’s Room” [in Engels, deels in Duits]

E Henk Puts Lezing over de Amsterdams-Joodse grafisch kunstenaar Samuel Jessurun de Mesquita (1868-1944).

Zaal 3e sessie 16:00-17:00 uur

A Dr. Raymund Schütz Lezing over gedrag Nederlandse notariaat in WO II en naoorlogs verloop

B Drs. Jochanan van Driel (a) Lezing over het historiografisch concept ‘Joodse volk’ & ‘Joodse cultuur’

C Anido gitaarduo Concert: een mix van Jiddische, Sefardische en Klezmermuziek

D Gerhild van Rooij Lezing met audio over Hongaars-Joodse componist György Ligeti (1923-2006)

E Ir. Niek Verdonk Lezing over architect Daniel Libeskind & ’The Books of Groningen’ (1990)

Zaal 4e sessie 17:30-18:30 uur

A Prof.Dr. Ben Feringa Lezing over zijn promotor, organisch chemicus prof. Hans Wijnberg (1922-2011) bij leven hoogleraar aan de RuG en UK-columnist.

B Kaya Wolff Workshop Mandaladans (sacrale dans) met daaronder: Jiddische en Israëlische dansen

C Annette Kruisbrink Concert met gitaarwerken van de Joodse componisten Castelnuovo-Tedesco & Pieter van der Staak

D Hilde Spriensma Workshop Bijbels Hebreeuws lezen aan de hand van psalm 23

E René de Vries Verhaal over Jodendom en Joden in het Noorden van Nederland

zaal 5e sessie 19:00-20:00 uur

A Tuvia Tenenbom New Yorks schrijver & journalist zelf over zijn 6-mrt-2017 (alleen nog in het Duits) verschenen boek: ‘Allein unter Flüchtlingen’ [lezing in het Engels]

C Drs. Jochanan van Driel (b) Recital mét korte toelichtingen over joodse orgelmuziek & chazzanut (joodse synagogale zang door de cantor)

https://sites.google.com/site/geincultuur/https://sites.google.com/site/geincultuur/https://sites.google.com/site/geincultuur/

Kosjere humor van cartoonist Ben Gershon

OP: zondagmiddag 2 april 2017, IN: Doopsgezinde kerk, Oude Boteringestraat 33, Groningen OM: 13:00 uur, als één van 20 activiteiten tijdens: ‘GEIN CULTUUR GRONINGEN’ van: 12:45-20:00 uur

Op het festival voor Joodse cultuur ‘Gein Cultuur Groningen’, vertelt cartoonist en striptekenaar Ben Gershon over zijn strip ‘IdiJood!’en over zijn kosjere humor met zelfspot: in maximaal 4 plaatjes brengt Gershon telkens herkenbare, grappige situaties en absurditeiten van het joodse leven binnen een niet-joodse samenleving in beeld en zet oude tradities in een ander licht.

Nadat hij in het Joods Historisch Museum en het Etty Hillesum Centrum had geëxpo-seerd, brak hij internationaal door met deelname aan een tentoonstelling in het Jüdisches Museum in Wenen. Daarna kwamen Berlijn, Mainz en Dortmund en in 2014 ook de Synagoge Groningen (zie afbeelding links). Gershon publiceert zijn strip ‘IdiJood’ ( in het buitenland genaamd: 'Jewy Louis'), in diverse Joodse media, waaronder de Duitse Jüdische Allgemeine en de Zwitserse krant Tachles. ballonteksten:“Is het een aardbeving?” “Nee, Joodse humor”

^ Cartoon bij expositie ‘In Hokjes Gestopt? IdiJood! ‘ uit 2013 in het Etty Hillesum centrum te Deventer

buitenlandse variant van IdiJood!

INFORMATIE: eigen website'IdiJood’: www.BenGershon.com webwinkel ‘Jewylouis’ http://www.cafepress.com/jewylouis Jüdische Allgemeine: www.juedische-allgemeine.de Tachles, Das Jüdische Wochenmagazin: https://tachles.ch/ de catalogus van de expositie in het Jüdisches Museum in Wenen: Marcus A. Patka & Alfred Stalzer (Eds.) Alle Meschugge? Jüdischer Witz und Humor, Amalthea ,Wien, 2013

festival : “Gein Cultuur Groningen” (4e editie) GEIN CULTUUR GRONINGEN logo: Farhad Manooshan

datum : zondagmiddag 2 april duur : van 12:45 uur tot en met 20:00 uur. doelgroep : voor iedere geïnteresseerde de presentatie door Ben Gershon is van 13:00 tot 14:00 uur entrée € 10,-

voor dit bedrag kan men óók nog 4 andere activiteiten beleven - te kiezen uit 20 verschillende in 5 zalen, tijdens 5 sessies

locatie : Doopsgezinde Kerk & bijgebouw ‘het Mennohuis’ adres : Oude Boteringestraat 33 - 9712 GD te Groningen programma : zie pagina 1 updates : https://sites.google.com/site/geincultuur/home email : [email protected]

http://www.bengershon.com/http://www.jmw.at/http://www.juedische-allgemeine.de/https://tachles.ch/https://sites.google.com/site/geincultuur/homemailto:[email protected]

WORKSHOP JOODSE LIEDEREN ZINGEN MET MARLOES GROSFELD (ACCORDEON) EN KAYA WOLFF

OP: zondagmiddag 2 april 2017, IN: Doopsgezinde kerk, Oude Boteringestraat 33, Groningen OM: 13:00 uur, als één van 20 activiteiten, tijdens: ‘GEIN CULTUUR GRONINGEN’ van: 12:45-20:00 uur

Op het festival voor Joodse cultuur ‘Gein Cultuur Groningen’, geven Kaya Wolff & Marloes Grosfeld (accordeon) van 13:00 tot 14:00 uur een workshop Joodse liederen zingen . Kaya Wolff faciliteert middagen van gezamenlijk zingen, al dan niet ondersteund door instrumentale begeleiding. De overwegend makkelijke liederen uit haar verzameling komen van uiteenlopende achtergronden en religies. Vertrekpunt bij een middag is het plezier en samengaan dat hierbij ontstaat.

Kaya Wolff: “Een schat van oude en nieuwere liederen uit de joodse cultuur in al haar diversiteit laat ons merken dat de liederen niets van hun zeggingskracht verloren hebben wanneer zij gezongen worden. Met veel van de Israëlische liederen ben ik opgegroeid. De muzikale schat is sindsdien alleen nog maar uitgebreid en heeft ook een spirituele dimensie erbij gekregen.”

Kaya Wolff Marloes Grosfeld

Marloes Grosfeld leerde van haar accordeondocent de vele ritmes van de verschillende folk-stijlen: zowel balkan en klezmer, als Frans, Vlaams, Iers, Schots en andere wereldmuziek. Maar haar hart ligt toch wel bij de Klezmer en Jiddische muziek. Aanvankelijk bleef de Jiddische muziek haar echter een raadsel:

Marloes Grosfeld : “de klanken spraken me zo aan, maar ik begreep niet waar de teksten over gingen. Ik besloot Jiddisch te gaan leren. Ik ontdekte het wonderlijke van de Jiddische taal en de zeggingskracht van de woorden die samen met de melancholische klanken van het lied me diep raakten.” Sinds een paar jaar maakt Marloes deel uit van de Groninger muziek groep ‘Melancollectiv’. Daar speelt ze voornamelijk Klezmer, in gemengde stijlen: “Folk Fusion”. Ook speelt ze als een duo met een violiste klezmer & tango én doet ze de begeleiding bij workshops mantra zingen met Kaya Wolff.


datum : zondagmiddag 2 april duur : van 12:45 uur tot en met 20:00 uur. doelgroep : voor iedere geïnteresseerde

Workshop Joodse liederen zingen is van 13:00 tot 14:00 uur entrée : € 10,-



https://sites.google.com/site/geincultuur/homemailto:[email protected]

LEZING: HOE FINANCIERDE NAZI-DUITSLAND ZIJN OORLOGSECONOMIE ?


Op het festival voor Joodse cultuur ‘Gein Cultuur Groningen’, houdt Dirk Heerema van 13:00 tot 14:00 uur een lezing over het economische beleid van het Duitse Derde Rijk.

Vragen die in deze lezing oa.a aan de orde zullen komen zijn:

Welke waren de argumenten waardoor Hitler bij het referendum van 1934 de stemmen van rond 90% van de Duitse bevolking op zich wist te verenigen?

Wat was de financiële opbrengst van de schending van mensenrechten, zoals dwangarbeid en moord op gehandicapten?

En vervolgens: hoe draaide de oorlogs-economie van nazi-Duitsland? Want: toen de Wehrmacht Polen binnenviel was de Duitse schatkist leeg. Er begon een massale rooftocht in Polen en de overige bezette landen: goud, kunst, bankrekeningen, in veel gevallen eigendom van Joden - werden in beslag genomen en omgezet in contant geld: nationale banken werden letterlijk geplunderd. De buit werd aangewend voor de Duitse economie en de productie van militair materieel.

Praktijken bij Nazi-goudroof in centrale banken

uit: ‘Hitler’s Geldwäscher’, ARD, 2016 132 ton goud geroofd uit Nederland uit ‘Hitler’s Geldwäscher’, ARD, 2016

Dirk Heerema bron: DVHN, Duncan WIjting

Dirk Heerema is financieel directeur. Hij studeerde bedrijfstechniek en was voorzitter van een rekenkamer-commissie. Uit deze competentie en uit persoonlijke interesse doet hij al langer uitvoerige bronnenstudie naar o.a. de economische aspecten van de tweede wereldoorlog, de Jodenvervolging en collaboratie en verzet.

festival “Gein Cultuur Groningen” (4e editie) GEIN CULTUUR GRONINGEN logo: Farhad Manooshan

datum zondagmiddag 2 april duur van 12:45 uur tot en met 20:00 uur. doelgroep voor iedere geïnteresseerde De lezing van Dirk Heerema is van 13:00 tot 14:00 uur entrée € 10,-


locatie Doopsgezinde Kerk & bijgebouw ‘het Mennohuis’ adres Oude Boteringestraat 33 - 9712 GD te Groningen programma pagina 2 of: pdf op site doopsgezinde kerk updates https://sites.google.com/site/geincultuur/home email [email protected]

http://www.dggroningen.doopsgezind.nl/bestanden/extern/documenten/Programma_GEIN_Cultuur_2017.pdfhttps://sites.google.com/site/geincultuur/homemailto:[email protected]

NAUD VAN DER VEN: WORKSHOP ‘DENKEN VOOR EEN ANDER’: EEN BENADERING VAN CONFLICTEN IN ORGANISATIES EN BEDRIJFSLEVEN, GEÏNSPIREERD DOOR DE FILOSOFIE VAN LEVINAS


Op het festival voor Joodse cultuur ‘Gein Cultuur Groningen’, geeft Naud van der Ven van 14:30 tot 15:30 uur een workshop waarin de vraag wordt voorgelegd: wat gebeurt er als de ene mens denkt voor de andere? Het roept vaak boosheid op, weerstand, afsluiting van communicatie: verdriet dus.

Het gebeurt overal - denken voor een ander doet iedereen: ouders voor kinderen, verzorgers voor hun patiënten, en ook vrienden, echtgenoten of partners onderling.

En last but not least: denken voor een ander gebeurt ook vaak in organisaties, waar leidinggevenden denken voor hun medewerkers. Maar het leidt in plaats van tot verbetering nogal eens tot stagnatie. Dat maakt het de moeite waard om, in Levinas’ voetspoor, wat uitgebreider stil te staan bij de schaamte die we op zo’n moment kunnen voelen voor ons eigen denken.

Emmanuel Levinas (1906-1995), de Litouws-Frans-Joodse filosoof, vindt ook positieve kanten aan zulke dagelijkse, onaangename, confrontaties. Het veroorzaakte verdriet dat op zijn beurt schaamte kan oproepen bij de veroorzaker, kan ertoe leiden dat die zich daardoor bezint op een andere manier van denken (en handelen).

Naud van der Ven omslag dissertatie Emmanuel Levinas (1906-1995) Hoofdwerk Levinas

Dr. Naud van der Ven studeerde geschiedenis (MA, Utrecht) en semitistiek (BA, Leiden) en was eerst leraar. Via studies accountancy, management en informatica werd hij kwaliteitsmedewerker bij de gemeente Amsterdam. In 2006 promoveerde hij aan de Radboud Universiteit Nijmegen in de filosofie op het thema ‘Schaamte en verandering: Denken over organisatie-verandering in het licht van de filosofie van Emmanuel Levinas’, met name aan de hand van diens hoofdwerk: ‘Totalité et infini: essai sur l’extériorité’.

Bibliografie: Emmanuel Levinas: ‘Totaliteit en Oneindigheid: essay over de exterioriteit’, 2012, Boom, Amsterdam, 432 pp., (vertaling door Theo de Boer & Chris Bremmers): ‘Totalité et infini: essai sur l’extériorité’, Den Haag: Nijhoff, 1961 Emmanuel Levinas: ‘Totaliteit en oneindigheid’(klik voor: inkijkexemplaar met eerste 20 pagina’s) Naud van der Ven : ‘Schaamte en verandering: denken over organisatieverandering in het licht van de filosofie van Emmanuel Levinas’, 2006, Klement, Kampen, 269 pp. (klik voor: abstract en voor: samenvatting van proefschrift ) Naud van der Ven: eigen website)



De workshop/ lezing van Naud van der Ven begint om 14:30 uur entrée : € 10,-



https://www.boomfilosofie.nl/product/228/Totaliteit-en-Oneindigheidhttps://www.boomfilosofie.nl/documenten/9789461050724.pdfhttp://repository.ubn.ru.nl/handle/2066/46838http://nevn.home.xs4all.nl/Samenvatting%20Schaamte%20en%20verandering.htmlhttp://nevn.home.xs4all.nl/Index.htmlhttps://sites.google.com/site/geincultuur/homemailto:[email protected]

LITERAIR THEATER VAN ERGA NETZ: WAT GEBEURDE ER WERKELIJK MET JONATHAN SWIFT’S GULLIVER OP ZIJN VIER REIZEN? WAT DEED ZIJN VROUW IN DE TUSSENTIJD? en: SPRAKEN DE LILLIPUTTERS ECHT HEBREEEUWS ?


Op het festival voor Joodse cultuur ‘Gein Cultuur Groningen’, ‘onthult’ de Israëlisch-Nederlands theatermaker en romanschrijver, Erga Netz van 14:30 tot 15:30 uur (in het Engels) - gekleed in een 17e eeuws kostuum - een aantal geheimen over Jonathan Swift’s literaire schepping uit Gulliver’s travels : de Lilliputters, hun cultuur, geschiedenis en hun taal. Tevens maakt Netz ons bekend met het geheime en eigenzinnige leven van de echtgenote van Gulliver: mevrouw Mary Gulliver.

‘Naar verluid‘ werd het manuscript van Mary Gulliver’s memoires onlangs in een la gevonden, door een vrouwelijke hoogleraar ‘gender studies’ die de 17e en 18e eeuw onderzoekt. Zij vertaalde de memoires van Mary Gulliver in hedendaags Engels en voegde uitleg toe over de historische achtergrond.

Erga Netz: “Om een of andere reden geloofde deze hoogleraar dat ik degene was die mevrouw Gulliver's geheimen het beste publiek kon maken, en daarom gaf ze mij het manuscript. Ik voel inderdaad heel sterk dat het vandaag, meer dan ooit, belangrijk is om de wereld te bekijken vanuit een subversieve, rebelse en eigenzinnige blik,een blik zoals die van Mrs. Gulliver."

Erga Netz werd geboren in Israël en woont al 30 jaar in Nederland. Ze werkt als TV-producer en projectmanager van theaterevenementen en steeds meer ook als schrijver van toneel en romans. NADERE INFORMATIE : https://www.mrsgulliversecret.com/ (eigen website Erga Netz)

festival “Gein Cultuur Groningen” (4e editie) GEIN CULTUUR GRONINGEN logo: Farhad Manooshan

datum zondagmiddag 2 april duur van 12:45 uur tot en met 20:00 uur. doelgroep voor iedere geïnteresseerde De opvoering van Erga Netz is van 14:30 tot 15:30 uur entrée € 10,-


locatie Doopsgezinde Kerk & bijgebouw ‘het Mennohuis’ adres Oude Boteringestraat 33 - 9712 GD te Groningen programma zie pagina 1 updates https://sites.google.com/site/geincultuur/home email [email protected]

https://www.mrsgulliversecret.com/https://sites.google.com/site/geincultuur/homemailto:[email protected]

TRIO MJA MERA MET JIDDISCHE & LADINO LIEDEREN


Op het festival voor Joodse cultuur ‘Gein Cultuur Groningen’, speelt het trio Mja Mera van 14:30 tot 15:30 uur “muziek van verdriet, weemoed, liefde, vriendschap, hoop en vreugde”. Mja Mera (= Nieuwgrieks voor: 'op een dag') is een vocaal-instrumentaal trio uit de stad Groningen. Het trio bestaat uit : Karin Heesen, Renate Klumer en Peter Rippen.

Karin Heesen, zang&viool; Renate Klumper, zang; Peter Rippen, zang, piano & accordeon

O 2 april zal het drietal voornamelijk instrumentale muziek brengen, maar het repertoire behelst ook luisterliederen: in het Jiddisch (de taal van de vroegere Joodse gemeenschappen in Midden- en Oost-Europa) én in het Ladino (de taal die de Sefardische Joden spraken op het Iberisch schiereiland). Deze liederen worden afgewisseld met : Klezmer (de instrumentale muziek van de Europese Joden) en met vrolijke Oost-Europese luister- en dansmuziek óf daarop geïnspireerde zelfgeschreven nummers. Met doorleefde zang en subtiel instrumentaal samenspel weet Mja Mera keer op keer haar publiek te boeien! Website Trio Mje Mera http://www.mjamera.nl/



Het optreden van trio Mja Mera is van 14:30 tot 15:30 uur entrée : € 10,-



http://www.mjamera.nl/https://sites.google.com/site/geincultuur/homemailto:[email protected]

LEZING door: ANGELIKA BURKHARDT over: ‘I Sleep In Hitler’s Room : An American Jew Visits Germany’


Op het festival voor Joodse cultuur ‘Gein Cultuur Groningen’,spreekt de Duitse Angelika Burkhardt [deels in het Engels en deels in het Duits] over de journalistieke reisreportage (de bestseller): ‘Allein unter Deutschen:eine Entdeckungsreise’ (Engels origineel: ‘I sleep in Hitler’s room : An American Jew visits Germany’). Dit boek deed bij verschijning in Duitsland in 2012 veel stof opwaaien, wegens de ongedacht veel grotere omvang aan antisemitisme die de auteur, de New Yorkse theatermaker en publicist Tuvia Tenenbom (o.a. columnist in het Duitse weekblad ‘Die Zeit’) op ironiserende en provocerende wijze erin aan het licht bracht. Dit boek en zijn nasleep zijn nu onderwerp van de lezing. Hieronder enige achtergronden. Tuvia Tenenbom (1957), werd geboren in een orthodox-joods gezin in Israël. Daar leerde hij, naast Hebreeuws, ook vloeiend Arabisch spreken en hij kreeg er les in zowel een pro- als een anti-zionistische ‘yeshiva’ (Joodse seminarie-opleiding). Later, in Jeruzalem, kwam daar een studie godsdienstwetenschap bij, in zowel judaica als christendom en islam) In zijn 20-er jaren emigreerde hij, als agnost, naar New York, waar hij diverse andere studies volgde (zowel literatuur- en theaterwetenschappen als wiskunde en informatica) en stichtte er vervolgens het enige Engelstalige Joodse theater van New York (de overige zijn Jiddischtalig). Met de experimentele en prikkelende stukken die hij produceerde en die hij ook vaak zelf schreef én regisseerde (bijv. ‘The last Jew in Europe'), trok hij de aandacht in Europa, o.a. in Polen en Duitsland. [zie Youtubes via de website van Gein Cultuur Groningen] Sinds 10 jaar schrijft hij een 2-wekelijkse column voor de online editie van het weekblad ‘Die Zeit’, waarvan in 2014 een selectie verscheen bij uitgeverij Piper te München. In 2012, tenslotte, vroeg uitgever Rowohlt te Berlijn hem om een bestandsopname te maken van het hedendaagse Duitsland, door middel van een reis (kris-kras) door het land, waarbij hij alle mogelijke soorten Duitsers in alle lagen van de bevolking zou moeten spreken. De manier waarop Tenenbom zich van die taak kweet doet deels denken aan het journalistieke ‘under cover’ werk waar Günter Wallraff in de jaren ’80 beroemd mee werd. Combineer dat met de toon van een journalist als Martin van Amerongen was en je hebt een benadering van hoe Tenenbom overkomt.

Van tijd tot tijd deed hij zich voor als ‘rasechte’ geëmigreerde Duitser die - daardoor – bijv. in gesprek kan komen met neo-nazis zoals in Club ‘88 in Hamburg. Dán poseert hij bijvoorbeeld weer als Pool bij een oecumenische ‘Kirchentag’, dán alleen weer als Amerikaan, of in ieder geval zodanig dat hij zijn gesprekspartners ertoe weet te brengen hem hun meest intieme - vaak politiek incorrecte - gedachten te openbaren.

Dit is ook meteen de reden waarom de uitgever - die volgens de Duitse wet verplicht is bij zulke publicaties uitputtend toestemming te vragen bij geïnterviewden - nogal wat gedeelten moest ‘zwarten’, omdat sommige personen bij nader inzien schrokken van hun eigen uitlatingen en toestemming weigerden. In de Amerikaans-Engelse versie, door Tenenbom in eigen beheer uitgegeven, zijn die passages echter alsnog te lezen, nadat hij - uit protest tegen deze in Amerika onbekende wetsregels - zijn contract met Rowohlt beëindigd had. Uiteindelijk legde hij zich toch bij de ‘zwarting’ neer, toen Suhrkamp zich meldde als nieuwe adspirant-uitgever. Onderwerp van de rel die zich niettemin ook zonder de gezwarte passages toch wel aftekende, had te maken met de niet malse en door sommigen voor te generaliserend gehouden inslag van Tenenbom’s registrerende reportagewerk, waaruit naar voren kwam dat ‘de Duitsers’ in het hedendaagse Duitsland in aanzienlijke mate antisemitischer zijn (gebleven!) dan ze zelf willen weten, zelfs al is het ‘maar’ onbewust. De controverse hierover is dan ook de insteek van de lezing van Angelika Burkhardt.

===================================================================================================================================================================================================================================================================

Angelika Burkhardt, opgegroeid in Schleswig-Holstein is, als dochter van een Wehrmachtsoldaat uit WO-II, sterk door-drongen van de noodzaak in Duitsland al het mogelijke te blijven doen om antisemitisme tegen te gaan en om door te gaan met het blootleggen van de ‘bruine’ realiteit in Duitsland, in verleden én heden. Zij werkt in een kinderverzorgings-organisatie te Hamburg en is actief lid van de Evangelische Kirche. ===================================================================================================================================================================================================================================================================

Nota Bene: Tuvia Tenenbom zélf zal op het slot van het Gein Cultuurfestival aanwezig zijn (om 19:00 uur) om o.a. over zijn nieuwste boek te spreken: ‘Allein unter Flüchtlingen : eine Entdeckungsreise’: een actuele bestandsopname, heet van de naald, van Europa, en m.n. Duitsland, als het gaat over de opstelling van Europeanen rond de vluchtelingen-crisis. Zie persbericht daarover. Maar mogelijk spreekt hij ook over bovenegenoemde reisreportage: ‘Allein unter Juden’.

festival : “Gein Cultuur Groningen” (4e editie) doelgroep : voor iedere geïnteresseerde logo: Farhad Manooshan

Datum : zondagmiddag 2 april locatie Doopsgezinde kerk & bijgebouw Duur : van 12:45 uur tot en met 20:00 uur. adres Oude Boteringestr 33 9712 GD Entrée : € 10,- goed voor4 andere activiteiten programma zie pagina 1

Angelika Burkhardt’s lezing is van 14:30 tot 15:30 uur Email [email protected]

Updates https://sites.google.com/site/geincultuur/

https://sites.google.com/site/geincultuur/p-09/p-04/p-27mailto:[email protected]://sites.google.com/site/geincultuur/

LEZING OVER DE AMSTERDAMSE GRAFISCH KUNSTENAAR SAMUEL JESSURUN DE MESQUITA (1868-1944)


Op het festival voor Joodse cultuur ‘Gein Cultuur Groningen’, geeft kunsthistoricus Henk Puts van 14:30 tot 15:30 uur, een lezing over de Amsterdams-Joodse kunstenaar Samuel Jessurun de Mesquita (1868-1944).

Samuel Jessurun de Mesquita was een graficus die een voorliefde had voor dieren, waarvan hij de essentie wist weer te geven. Hij hernieuwde de houtsnede. Zijn leerling M.C. Escher wist in de oorlog veel van zijn werk te redden. Zelf kwam hij om in Auschwitz. Na de oorlog raakte zijn werk in de vergetelheid door veranderende modes.

Samuel Jessurun de Mesquita,

‘Zelfportret met pijp’, Houtsnede op Japans papier, 1900. Schenking van dhr. M.J. Bakkeren. Collectie Joods Historisch

Museum

Samuel Jessurun de Mesquita, Omslag voor het tijdschrift ‘Wendingen’, 1931.

Collectie Joods Historisch Museum

Samuel Jessurun de Mesquita ‘Sensitivistische verbeelding’,Houtsnede,

1918. Legaat van dhr. F. de Miranda. Collectie Joods Historisch Museum

Het Joods Historisch Museum in Amsterdam beheert een groot deel van zijn nagelaten werk. Het museum probeert met een tentoonstelling dat werk opnieuw onder de aandacht te brengen, Wie door deze lezing meer van hem wil zien kan bij de expositie in het JHM terecht die tot 11 juni 2017 loopt.

Henk Puts (Maastricht 1950)studeerde filosofie in de VU in Amsterdam en studeerde af als beeldend kunstenaar aan Minerva én als kunsthistoricus aan de RuG.. Hij geeft lezingen, organiseert tentoonstellingen en hij exposeert ook zelf, onder andere in Galerie Bloemrijk Vertrouwen.



De lezing van Puts over De Mesquita is van 14:30 tot 15:30 uur entrée : € 10,-

\voor dit bedrag kan men óók nog 4 andere activiteiten beleven - te kiezen uit 20 verschillende in 5 zalen, tijdens 5 sessies



LEZING: ROL NEDERLANDSE NOTARIAAT BIJ ROOF VAN JOODSE (ONROERENDE) GOEDEREN IN & NA DE OORLOG


Op het festival voor Joodse cultuur ‘Gein Cultuur Groningen’, houdt dr. Raymund Schütz van 16:00 tto 17:00 uur een lezing over het gedrag van Nederlandse notarissen in de tweede wereldoorlog en hun betrokken-heid bij de roof van Joodse (onroerende) goederen. Hij gaat dan nader in op zijn proefschrift uit 2016: “Kille Mist: Het Nederlandse notariaat en de erfenis van de oorlog”. De volgende vragen komen daarbij aan de orde:

Wat was de rol van de Broederschap der Notarissen?

Wat hield de notariële beroepsethiek in?

Waren er notarissen die verzet pleegden?

Hoe wist het notariaat na de oorlog aan vervolging wegens collaboratie te ontkomen? Rechtshistoricus Raymund Schütz promoveerde eind november 2016 aan de VU te Amsterdam in de rechtenfaculteit. Hij publiceerde verder over de Joodse Raad, en over de archieven van de oorlog. Schütz is werkzaam als historicus in het oorlogsarchief van het Nederlandse Rode Kruis.

INFORMATIE: analoge digitale documenten (tekst en audio) over dit onderwerp: Raymund Schütz, ‘Kille mist: het Nederlandse notariaat en de erfenis van de oorlog’, Amsterdam, Boom, 608 pp., € 40,-. Tijdschrift voor Geschiedenis april 2010, nr. 1 vol 123 pp. 62-77 Raymund Schütz: 'Achter gesloten deuren’ (researchartikel) NRC-Handelsblad 25-11-2016 Bas Blokker: ‘Veel notarissen hielpen bij roof Joodse goederen’ (n.a.v. proefschrift) NRC-Handelsblad 25-11-2016 Bas Blokker: 'Per ongeluk lieten ze een naam weg op de akte' (n.a.v. proefschrift) De Volkskrant 26-11-2016 Jonathan Witteman: 'Notarissen werkten mee aan verkoop Joodse roofpanden' (n.a.v. proefschrift) NOS nieuws 26-11-2016 Pauline Broekema: 'Meeste notarissen deden mee aan verkoop Joodse huizen' (n.a.v. proefschrift) VU-lekepraatjes promovendi Raymund Schütz: ’Notarissen werkten mee aan doorverkoop Joods onroerend goed’ (Audio youtube 9:20 min)



De lezing van Raymund Schütz is van16:00 tot 17:00 uur entrée : € 10,-



http://docserver.ingentaconnect.com/deliver/connect/aup/00407518/v123n1/s5.pdf?expires=1490032790&id=90230078&titleid=72010467&accname=Guest+User&checksum=C36718C7F78BAA9FD602AFEA5D2C96CDhttps://www.nrc.nl/nieuws/2016/11/25/veel-notarissen-hielpen-bij-roof-joodse-goederen-5493366-a1533748https://www.nrc.nl/nieuws/2016/11/25/per-ongeluk-lieten-ze-een-naam-weg-op-de-akte-a1533711http://www.volkskrant.nl/binnenland/notarissen-werkten-mee-aan-verkoop-joodse-roofpanden~a4423063/http://nos.nl/artikel/2145124-meeste-notarissen-deden-mee-aan-verkoop-joodse-huizen.htmlhttps://youtu.be/RhwhyibqvGshttps://youtu.be/RhwhyibqvGshttps://sites.google.com/site/geincultuur/homemailto:[email protected]

LEZING TIJDENS ‘GEIN CULTUUR GRONINGEN ’ OP 2 APRIL OVER DE CONCEPTEN ‘JOODS VOLK’ & ‘JOODSE CULTUUR’: UITVINDING VAN EEN TRADITIE? of UITVINDING VAN EEN VOLK?


Op het festival voor Joodse cultuur ‘Gein Cultuur Groningen’, wil Jochanan van Driel in zijn lezing (van 16:00 tot 17:00 uur) ingaan op de stelling dat “het Joodse volk en haar tradities uitgevonden zouden zijn”. Aanleiding zijn enerzijds de gedachtenspinsels van de Israëlische historicus Shlomo Sand (1946) in diens boek ‘The Invention of the Jewish People’ (2008 in het Hebreeuws én in het Frans; 2009 in het Engels), én anderzijds de geschiedtheoretische ideeën van de Brits-joodse historicus Eric Hobsbawm (1912-2012), in diens boek ‘The Invention of Tradition’ uit 1983. Voorts wordt gekeken naar oude Joodse bronnen, zoals de bijbelboeken Koningen en Kronieken en de geschiedschrijving door de Joods-Romeinse historicus Flavius Josephus in diens ‘Joodse oudheden’, uit de eerste eeuw van de jaartelling. Van Driels voorlopige conclusie is dat er niet één jodendom bestaat maar vele jodendommen, met enkele kernwaarden. Een en ander wordt toegespitst op het onderzoek naar de muziekuitingen binnen de Joodse cultuur.

Boek van Hobsbawm Engelse vertaling Shlomo Sand Franse vertaling met groot ? Jochanan van Driel

Drs. Jochanan van Driel (MA, MPhil) studeerde aan de UvA cum laude af in kunst- en cultuurwetenschappen. Hij volgde eerder conservatoriumstudies in orgel, klavecimbel, zang, koor en orkestdirectie, o.a. in België en Rusland en gaf orgelconcerten op in Amerika en Europa. Momenteel promoveert hij aan de Universiteit Leiden met als onderzoeksthema de vraag of er een specifiek Joods denken in én óver muziek bestaat. Hij specialiseerde zich in de Joodse geschiedenis, taal en cultuur met focus op de Joodse liturgie en muziek, met name de orgelbouw en -muziek in de periode van de Joodse Verlichting (Haskala),en dit dan in vergelijkend perspectief met de andere liturgische tradities in monotheïstisch culturen. Nota Bene: Na deze lezing geeft Jochanan van Driel tijdens Gein Cultuur Groningen óók nog een orgelrecital mét toelichtingen, die begint om 19:00 uur in de kerkzaal.



De lezing van Jochanan van Driel begint om 16:00 uur entrée : € 10,-




HET ANIDO GITAARDUO SPEELT JOODSE MUZIEK : EEN MIX VAN JIDDISH, SEFARDISCH EN KLEZMER


Op het festival voor Joodse cultuur ‘Gein Cultuur Groningen’, spelen Annette Kruisbrink & Arlette Ruelens die sinds 1995 het ANIDO gitaarduo vormen, van 16:00 tot 17:00 uur een mix van jiddische, sefardische en klezmermuziek. Hun gitaarspel is krachtig en expressief en boeit door een subtiel gebruik van dynamische contrasten en klankkleuren.

Zowel Annette als Arlette studeerden beiden klassiek gitaar aan het conservatorium te Zwolle. Tevens namen zij deel aan masterclasses in binnen- en buitenland. Behalve optredens in Nederland gaf het duo ook concerten in heel Europa en tot in Argentinië. Samen maakten zij 4 CD’s. Bijzonder is dat beiden naast uitvoerend kunstenaar ook scheppend kunstenaar zijn: Arlette als beeldend kunstenares, Annette als componiste. Kruisbrinks composities werden al meerdere malen met een prijs bekroond.

Arlette Ruelens (links) & Annette Kruisbrink

Nota Bene: Op Gein Cultuur geeft Annette Kruisbrink van 17:30 tot 18:30 uur óók nog een soloconcert met werk van de Joodse componisten Pieter van der Staak (haar leraar) en Mario Castelnuovo-Tedesco. Zie daarover apart persbericht. (details over Gein Cultuur onderaan en op pagina 2 het hele programma van het festival) INFORMATIE: http://www.annettekruisbrink.nl/ (eigen website) YOUTUBE SAMPLES: Radio 4 27-11-2013 'Klassiek in de stad' te Zwolle 2:55 min. Anido Guitar Duo 11-12-2010 speelt Annette Kruisbrink's: 'Canto' (from 6 pieces for 2 guitars) 2.49 min.



Het optreden van het Anido Gitaarduo is om 16:00 uur entrée : € 10,-

voor dit bedrag kan men óók nog 4 andere activiteiten beleven - te kiezen uit 20 verschillende, in 5 zalen, tijdens 5 sessies


http://www.annettekruisbrink.nl/https://youtu.be/rg01lH_UIUI‘Canto’%20https:/youtu.be/TdUQPi-P20Ihttps://sites.google.com/site/geincultuur/homemailto:[email protected]

LEZING MÉT AUDIO DOOR GERHILD TÓTH-VAN ROOIJ over: GYÖRGY LIGETI (1923-2006) - EEN EIGENZINNIG COMPONIST


Op het festival voor Joodse cultuur ‘Gein Cultuur Groningen’, zal Gerhild van Rooij van 16:00 tot 17:00 uur aan de hand van een aantal audiofragmenten, vertellen over de bijzondere muziek van de Hongaars-Joodse componist. György Ligeti.

György Ligeti schreef muziek voor autotoeters en werd beroemd door zijn symfonisch gedicht voor 100 metronomen!. Regisseur Stanley Kubrick maakte gebruik van Ligeti’s composities voor zijn films ‘A Space Odyssey’ en ‘Eyes wide shut’. Ook schreef Ligeti een opera. En verder maakte hij prachtige pianomuziek, o.a.: ‘Bagatelllen én indringende orgelmuziek. Hij was een baanbrekend componist en één van de belangrijkste van de 20ste eeuw. In december 1956 verliet Ligeti zijn geboorteland (2 maanden na de Hongaarse opstand), omdat hij er niet meer kon werken. Pas 14 jaar later kon hij zijn vaderland weer bezoeken.

< Ligeti in 1984 (foto: Marcel Antonisse / Anefo)

Gerhild van Rooij is o.a. publicist op het gebied van muziek en beeldende kunst. Zij heeft met haar man Andries Tóth de kunst- en concertzaal ‘Galerie Bloemrijk Vertrouwen’, in Aldtsjerk (Frl.) opgericht, waarin kunstenaars, musici, auteurs “en diegenen van wie de authenticiteit hen aanspreekt” een podium krijgen.

ENKELE YOUTUBES: Ensemble ACJW György Ligeti : ‘Musica ricercata voor piano solo’ (1951-1953) & ‘Zes Bagatellen voor Blazers

Kwintet’ (1953) tijdens festival SubCulture in New York, 25 min Blazerskwintet Stansilav Davydov 24-4-2012 Gyorgy Ligeti: zes Bagatellen voor Blazers Kwintet (1953), 14:18 min Orquesta de Sinfónica de Galicia o.l.v. Otto Tausk 16-4-2016 György Ligeti: ‘Concert Românesc’, 14:50 min



De audio-lezing van Gerhild van Rooij is van 16:00 tot 17:00 uur entrée : € 10,-



https://youtu.be/9hkgtSHJ1zchttps://youtu.be/9hkgtSHJ1zchttps://youtu.be/tltCuQ88foYhttps://youtu.be/hzKHTadm-PAhttps://sites.google.com/site/geincultuur/homemailto:[email protected]

STADSMARKERINGEN GRONINGEN: LEZING DOOR NIEK VERDONK OVER ‘THE BOOKS OF GRONINGEN (1990)’ & OVER DANIEL LIBESKIND


Op het festival voor Joodse cultuur ‘Gein Cultuur Groningen’, zal Niek Verdonk, oud-stadsbouwmeester van Groningen,van 16:00 tot 17:00 uur spreken over het proces dat doorlopen werd tot aan de totstandkoming van de Groninger Stadsmarkeringen en over de rol van Daniel Libeskind in het geheel.

Stadsmarkering van Daniel Libeskind Groningen, 1990, Foto: Harry Perton 2008, Groninger Archieven

Op 10 December 1990, werden negen sculpturen die behoorden bij de Groninger Stadsmarkeringen opgesteld bij de toegangswegen naar de stad. Het tiende kwam in het stadscentrum. De stad Groningen wordt voor het eerst genoemd in 1040. Om dit feit te vieren wilde men op kunstzinnige wijze markeringen in de stad laten aanbrengen. Daniel Libeskind werd daartoe aangewezen als supervisor. Hij nodigde negen anderen uit - afkomstig uit verschillende disciplines - die elk een ontwerp voor een kunstwerk op één stadsgrens zouden moeten maken.

Ir. Niek Verdonk

Ir. Niek Verdonk (1948) was 10 jaar Stadsbouwmeester in Groningen, tot 2014. Tussen 1988 en 2001 was hij Directeur Stadsontwikkeling, Bouwen & Wonen in de gemeente Groningen. Hij was: initiator en organisator van 4 grote manifestaties op het snijvlak van Architectuur en Beeldende kunst in Groningen, te weten:

Stadsmarkering (1989) met Daniël Libeskind en 9 architecten & kunstenaars. What a Wonderfull World. Musicvideo’s in Architecture (1990) A Star is Born (1996) Blue Moon (2000-2001) en: organisator&conceptontwikkelaar van 2 grote architectuur- & stedebouw-manifestaties: “Intense Stad” (2005) & “Intense Laagbouw” (2009), met ca 70 architecten uit binnen- en buitenland.

LITERATUUR Over de Groningen Stadsmarkeringen: Staat in Groningen-website: Informatie over de stadsmarkeringen Groninger Archieven: Bijzondere archiefstukken over (het proces naar) de Groninger stadmarkeringen Link naar documentatie expositie 'Deconstructivist Architecture', Museum of Moder Art, New York, maart 1988

Publicatie van Niek Verdonk: The Books of Groningen: Marking the City Boundaries (1990). 320 pp. Incl. 2 kaarten.



De lezing van Niek Verdonk is van 16:00 tot 17:00 uur entrée : € 10,-



http://www.staatingroningen.nl/manifestatie/5/stadsmarkeringenhttps://www.groningerarchieven.nl/historie/schatkamer/bijzondere-archiefstukken/groninger-stadsmarkeringenhttp://www.moma.org/pdfs/docs/press_archives/6526/releases/MOMA_1988_0029_29.pdfhttps://sites.google.com/site/geincultuur/homemailto:[email protected]

HANS WIJNBERG: MARKANT EN INSPIREREND! LEZING DOOR ZIJN LEERLING EN PROMOVENDUS BEN FERINGA


Op het festival voor Joodse cultuur ‘Gein Cultuur Groningen’, houdt Ben Feringa, hoogleraar organische chemie aan de Rijksuniversiteit Groningen (en recent winnaar van de nobelprijs) van 17:30 tot 18:30 uur een lezing over zijn leermeester prof. Hans Wijnberg (1922-2011) wiens student hij zes jaar lang was en bij wie hij ook promoveerde.

Feringa: “Wijnberg is mijn geestelijk vader in de wetenschap. Hij heeft me teruggehaald naar Groningen. Ik zal vertellen over Hans als inspirerend docent en leermeester, wat hij voor mij heeft betekent, onze samenwerking en enkele noten over persoon en werk.”

Prof.dr. Hans Wijnberg, (collectie RUG) Ben Feringa bij Nobellezing Stockholm geschilderd door Carla Rodenburg

Wijnberg was de kleinzoon van de uitvinder van de Simson-solutie. Hij wist voor de oorlog te emigreren naar Amerika (maar verloor een groot deel van zijn familie in de holocaust). Tijdens de invasie nam hij deel aan undercover-operaties van het Amerikaanse leger (waarover de documentaire film “The Real Inglorious Bastards’ gaat). Na de oorlog werd hij chemicus, met een brede maatschappelijke belangstelling, die zich o.a. uitte in zijn prikkelende columns in de UK in de jaren ‘70 en ‘80.

INFORMATIE OVER WIJNBERG: RTV OOG 6-11-2008 Beno Hofman: Hans Wijnberg in:“Beno’s Stad” (interview) in youtube 14:09 min VPRO Radio 1 25-5-2013 WOORD Luister Terug: Hans Wijnberg in: “Een Leven Lang” (interview uit 1998) 54:13 min. RijksUniversiteit Groningen 30-5-2011 Ben Feringa: “In Memoriam Prof dr. Hans Wijnberg (1922-2011)” (nieuwsberichten) The Real Inglorious Bastards (offiële website van de documentaire film over undercover-operaties van Amerika in WO-II)



De lezing van Ben Feringa is van 17:30 tot 18:30 uur Entrée : € 10,-



https://youtu.be/n5K4PCnXHIYhttp://www.nporadio1.nl/woord/onderwerpen/139549-hans-wijnberg-in-een-leven-lang-1998http://www.rug.nl/news/2011/05/imhanswijnberghttp://www.realinglorious.com/abouthttps://sites.google.com/site/geincultuur/homemailto:[email protected]://sites.google.com/site/geincultuur/p-09/p-11/p-02/Prof.dr._H._Wijnberg.jpg?attredirects=0

WORKSHOP MANDALADANS DOOR KAYA WOLFF


Op het festival voor Joodse cultuur ‘Gein Cultuur Groningen’, geeft de in Israel geboren, Duits-Nederandse Kaya Wolff van 17:30 tot 18:30 uur een dansworkshop die zij ‘Mandalans’ heeft genoemd. Daarin mengt zij óók Joodse (Israëlische & Jiddische) dansen met zgn. sacrale dans. In haar eigen woorden: Kaya Wolff: “Via grotendeels eenvoudige passen maken wij kennis met gevarieerde kringdansen, die aansluiten bij het karakter van de Israëlische volksdans. De cirkel (‘mandala’ in het Sanskriet), met een middelpunt, is een krachtige vorm, die ons - een ieder op gelijke afstand van het midden staand - gelijkwaardigheid en verbinding laat voelen. Door de herhaling van de beweging kan je in ontspanning komen en kan zich de betekenis ontvouwen, die de dans voor jou heeft. Met of zonder danservaring - welkom!”

Logo van Kaya’s workshops Mandala Dans Vajrayogini - 19de eeuwse Tibetaanse

mandala uit de Naropa traditie. Rubin Museum of Art, NYC

Kaya D. Wolff werd geboren in Haifa maar bracht haar jeugd voornamelijk door in Duitsland. Ruim 30 jaar gelden kwam zij naar Nederland, waar zij sindsdien woont en werkt. Ze studeerde schilderen en grafiek aan de kunstacademie Minerva in Groningen en was daarna als kunstenares werkzaam. Dans heeft een speciale plek in haar leven, iets wat ze vanaf haar jeugd regelmatig en in allerlei vormen beoefent. In de jaren ‘90 maakte zij kennis met sacrale dans tijdens een toneeluitvoering waarin een dans een gesprek met God verbeeldde. Het raakte haar en in haar een verlangen een diepere betekenis van de dans te beleven. Na diverse cursussen en opleidingsdagen bij docenten uit het binnen-en buitenland begon Kaya in 2004 met het choreograferen en lesgeven van Mandala Dans in Nederland en daarbuiten.


datum : zondagmiddag 2 april duur : van 12:45 uur tot en met 20:00 uur. doelgroep : voor iedere geïnteresseerde de workshop ‘Mandalans’ van Kaya Wolff is van 17:30 tot 18:30 uur entrée : € 10,-



https://sites.google.com/site/geincultuur/homemailto:[email protected]://sites.google.com/site/geincultuur/p-09/p-12/p-22/mandeladance 5groot.jpg?attredirects=0

ANNETTE KRUISBRINK SPEELT GITAARWERKEN VAN DE JOODSE COMPONISTEN MARIO CASTELNUOVO-TEDESCO & PIETER VAN DER STAAK


Op het festival voor Joodse cultuur ‘Gein Cultuur Groningen’, geeft Annette Kruisbrink van 17:30 tot 18:30 uur een soloconcert met gitaarwerken van de Joodse componisten Mario Castelnuovo-Tedesco (1895-1968) en Pieter van der Staak (1930-2007).

Annette Kruisbrink Pieter van der Staak Mario Castelnuovo-Tedesco

Annette Kruisbrink is zowel gitarist als componist. Zij volgde gitaarlessen aan het Zwols conservatorium bij gitaarpionier en componist Pieter van der Staak en compositielessen bij Alex Manassen. Over haar leraar Pieter van der Staak maakte ze in 2013 een documentaire film - een muzikaal levensverhaal.

Annette schreef een groot aantal didactische werken en methodieken voor gitaar. Zij heeft intussen al 20 CD’s met haar composities geproduceerd en haar nu al meer dan 300 composities worden wereldwijd uitgevoerd. Ze treedt op in diverse ensembles, waaronder het Anido Gitaarduo.

Samen met Arlette Ruelens met wie ze het Anido Gitaarduo vormt, geeft ze op Gein Cultuur Groningen op 2 april óók nog een uitvoering van 16:00 tot 17:00 uur (zie daarvoor apart persbericht). INFORMATIE: website Annette Kruisbrink: http://www.annettekruisbrink.nl/ YOUTUBE filmpjes met audio (of alléén audio) Pieter van der Staak: ‘Julio’ voor klassiek gitaarkwartet door: Guylaine Beaulieu, Sylvie Chabot, Yanick Jacques & Arthur Ganhadeiro (2013) 2:32 min. Pieter van der Staak: ‘La Pastora’ Muziekschool Chrudim, Tsjechië (2010) 1:53 min. Pieter van der Staak: ‘Polish Dance (from 6 easy pieces for 2 guitars)’ door gitaarduo ‘Saitenspuren’: Edith Lehner & Norbert Neunzling 0:43 min. Pieter van der Staak: ‘Slick Trick’ door: Kornwestheimer Gitarrenensemble o.l.v. Michael Nothdurft (2009) 3 min. YOUTUBE filmpjes met AUDIO van Mario Castelnuovo-Tedesco



solo-gitaarconcert van Annette Kruisbrink is van 17:30-18:30 uur entrée : € 10,-



http://www.annettekruisbrink.nl/https://youtu.be/Zc7jBjtut0Ihttps://youtu.be/Zc7jBjtut0Ihttps://youtu.be/L5nbw2S4Irghttps://youtu.be/tS-pIKT58iwhttps://youtu.be/tS-pIKT58iwhttps://youtu.be/dSP6tzW95OUhttps://sites.google.com/site/jofelcultuur/program/s-8https://sites.google.com/site/geincultuur/homemailto:[email protected]

WORKSHOP BIJBELS HEBREEUWS LEZEN AAN DE HAND VAN PSALM 23


Op het festival voor Joodse cultuur ‘Gein Cultuur Groningen’, geeft Hilde Spriensma van 17:30 tot 18:30 uur een workshop in het lezen van Bijbels Hebreeuws. Dit gebeurt aan de hand van de bekende Psalm 23 (“De Heer is mijn Herder”), een ‘Psalm van David’.

Er wordt in deze workshop aan de taalkundige aspecten van het BijbelseHebreeuws ‘geroken’, maar daarnaast komen vooral ook de inhoud en de strekking van de psalm ter sprake, waarover hopelijk onder de deelnemers resp. toehoorders, enige uitwisseling zal ontstaan. Verder is het de bedoeling om ook nog een Hebreeuws lied aan te leren. Én er wordt ingegaan op Nederlandse namen van Hebreeuwse origine met hun oorspronkelijke betekenis. Hilde Spriensma leerde door zelfstudie Hebreeuws, zowel het oudere bijbelse, als het moderne Israëlische. Zij studeerde landbouw- en milieueconomie in Wageningen en heeft bij bureaus voor marktonderzoek gewerkt in Wageningen en Groningen.



De workshop van Hilde Spriensma is van 17:30 tot 18:30 uur entrée : € 10,-




RENÉ DE VRIES: NOORDERLING & JOOD, PRAAT OVER NOORDELIJK JOODS NEDERLAND


Op het festival voor Joodse cultuur ‘Gein Cultuur Groningen’, spreekt René Samuel de Vries, van 17:30 uur tot 18:30 uur, opnieuw over het onderwerp wat hem aan het hart ligt: Joden en Jodendom in Noordelijk Nederland. Zes jaar lang heeft René de Vries zijn rubriek ‘Joodse Groningers van Weleer’ geschreven voor het Noordelijk Joodse tijdschrift ‘Jagdaf’: vierentwintig afleveringen, van oktober 2005 tot december 2011. Hij deed dit om de kennis over een generatie die weggeslagen was levend te houden in verhalen. In het nummer van 24 maart 2012 (25e jaargang) verscheen zijn laatste bijdrage: een epiloog. Toen hij al in de 80 was, kwam zijn boek uit, dat gebaseerd was op het verzamelde materiaal van 20 jaar archiefonderzoek. Dat boek is intussen uitverkocht : René S. de Vries, Joodse Groningers : een Mozaïek,Knoop, Haren, 152 pp.

Omslag boek René S. de Vries tijdens interview OOG-TV 4-5-2015

INTERVIEWS RTV Noord 20-10-2012: René de Vries over publicatie boek ‘Joodse Groningers, een mozaïek’ youtube 2:17 min. RTV OOG 4-5-2015: René de Vries in ‘Open Joodse Huizen’, Groningen youtube 2:13 min.



René de Vries vertelt zijn verhaal van 17:30 tot 18:30 uur entrée : € 10,-



https://youtu.be/-MT24-1m7kkhttps://youtu.be/1zfwj8523AMhttps://sites.google.com/site/geincultuur/homemailto:[email protected]

NEW YORKSE AUTEUR TUVIA TENENBOM SPREEKT OVER ZIJN BOEKEN (IN HET ENGELS), M.N. OVER ZIJN LAATSTE, ALLEEN NOG IN HET DUITS VERSCHENEN: ‘ALLEIN UNTER FLÜCHTLINGEN’

OP: zondagavond 2 april 2017, IN: Doopsgezinde kerk, Oude Boteringestraat 33, Groningen OM: 19:00 uur, als één van 20 activiteiten, tijdens: ‘GEIN CULTUUR GRONINGEN’ van: 12:45-20:00 uur

Op het festival voor Joodse cultuur ‘Gein Cultuur Groningen’, spreekt vanaf 19:00 tot 20:00 uur de in Israël opgegroeide en in Nederland helaas nog vrijwel onbekende, flamboyante, controversiële en provocerend-ironische, New Yorkse theatermaker, schrijver en journalist, Tuvia Tenenbom, over zijn 4

e, op 6 maart, alleen nog in het Duits uitgekomen boek:

‘Allein unter Flüchtlingen : Eine Entdeckungsreise’. Deze ondertitel ‘Eine Entdeckungsreise’, gebruikte Tenenbom bij een intussen tot een viertal boeken uitgegroeide reeks aan journalistieke reisreportages van bijzondere snit. De 1

e uit die

reeks: ‘Allein unter Deutschen : Eine Entdckungsreise’ (2012), dat in het Amerikaans origineel: ‘I sleep in Hitler’s room: An American Jew visits Germany’ heet, wordt op 2 april, om 14:30 uur, óók besproken op Gein Cultuur (door Angelika Burkhardt) . Zie daartoe het aparte persbericht. De andere twee reportageboeken verschenen (in Duitse vertaling) in chronologische volgorde onder de titels: ‘Allein unter Juden’: Eine Entdeckungsreise’ (in het Amerikaans origineel: ‘Catch the Jew’ ) en: ‘Allein unter Amerikanern : Eine Entdeckungsreise’ (Amerikaans origineel: ‘The lies they tell’). Wat opvalt aan de Amerikaanse orginele titels, is dat ze stuk voor stuk geheel anders klinken, dan de vlakkere, die voor de Duitse vertaling gekozen zijn. De auteur reisde in het 1

e boek kris-kras door Duitsland en

sprak, vaak ‘under cover’, als een soort Günter Wallraff, met personen uit alle lagen van de bevolking (maar dan mét de ironische ‘tongue in cheek’ als van een journalist als Martin van Amerongen en dan óók nog wat provocender) van Helmut Schmidt tot neo-nazis, van anarchisten tot christenen op een ’Kirchentag’ van voorname journalisten van ‘Die Zeit’

en ‘Der Spiegel ‘ tot en met radikalen uit de milieubeweging en hij trof er tot zijn verbazing en ontzetting, naast vele lieve en naïeve mensen ook veel antisemieten aan, terwijl die twee categorieën merkwaardigerwijze soms samenvielen. Dit zorgde in Duitsland voor veel consternatie en tot een poging tot censuur door de beoogde uitgever van deze ‘ontdekkingen’ door Tenenbom : althans zo zag de auteur het, waarop hij zich terugtrok. Pas een tijdje later meldde zich uitgever Suhrkamp om het boek uit te brengen en toen werd het alsnog een bestseller. Dezelfde uitgever vroeg Tenenbom om dit procedé ook voor zijn 2

e boek uit te voeren. Hij toerde daartoe rond in Israël en

de Palestijnse gebieden (dik, blond haar en met Lederhosen aan) als ‘Toby the German’, een personage dat op een merkwaardig gunstig onthaal kon rekenen bij zowel Israëlische jeugd als bij Palestijnen. Ook hier vertrouwden mensen, aan beide zijden hem hun, vaak politiek incorrecte, meningen toe. Dat hij vloeiend Hebreeuws én Arabisch spreekt hielp daarbij. En opnieuw werd dit een besteller. Zijn 3

e boek in de reeks: ‘The lies they tell’, behelst zijn reis

door Amerika, waarin ook zijn huidige landgenoten onder het fileermes worden genomen. Voor ‘Allein unter Flüchtlingen’ ging hij weer terug naar Europa en met name ook weer naar Duitsland. Wat hij over de opstelling van Europeanen en Duitsers tegenover de huidige vluchtelingencrisis heeft geregistreerd en wat hij daar zelf over vindt zal hopelijk duidelijk worden op zondagavond 2 April, om 19:00 uur in, of all places, het zgn. ‘Mennohuis’, een bijgebouw achter de doopsgezinde kerk, via het steegje links langs het kerkgebouw te bereiken. Grijp uw kans !

festival : “Gein Cultuur Groningen” (4e editie) GEIN CULTUUR GRONINGEN

logo: Farhad Manooshan

datum : zondagmiddag 2 april duur : van 12:45 uur tot en met 20:00 uur. doelgroep : voor iedere geïnteresseerde De lezing door Tuvia Tenenbom begint om 19:00 uur entrée : € 10,- voor dit bedrag kan men óók nog 4 andere activiteiten beleven - te kiezen uit 20 verschillende in 5 zalen, tijdens 5 sessies locatie : Doopsgezinde Kerk & bijgebouw ‘het Mennohuis’ adres : Oude Boteringestraat 33 - 9712 GD te Groningen programma : zie pagina 1 updates : https://sites.google.com/site/geincultuur/home email : [email protected]


ORGELRECITAL MET JOODS-LITURGISCHE MUZIEK PLUS KORTE TOELICHTINGEN DOOR JOCHANAN VAN DRIEL

OP: zondagavond 2 april 2017, IN: Doopsgezinde kerk, Oude Boteringestraat 33, Groningen OM: 19:00 uur, als één van 20 activiteiten, tijdens: ‘GEIN CULTUUR GRONINGEN’ van: 12:45-20:00 uur

Op het festival voor Joodse cultuur ‘Gein Cultuur Groningen’, geeft de Zeeuwse organist en musicoloog Jochanan van Driel van 19:00 tot 20:00 uur een orgelrecital met joodse liturgische muziek , onderbroken door korte toelichtingen. Het verhaal over het gebruik van het orgel in de joodse liturgie door de eeuwen heen (in vergelijking met de lutherse liturgie) spitst zich toe op de periode van de zgn. ‘Haskalah’, de Joodse verlichting rond 1800.

RK-kerk H Maria Hemelvaart, Philippine, Z-VL thuis in Terneuzen (bron: NRCH) in de doopsgezinde kerk te Aardenburg

Nota Bene: Naast dit optreden geeft Jochanan van Driel op dzelfde middag tijdens ‘Gein Cultuur Groningen 2017’ ook nog een lezing over Joodse culturele identiteit, met name op muziekgebied. Zie daarover apart persbericht. Drs. Jochanan van Driel (MA) studeerde orgel, klavecimbel, zang, koor en orkestdirectie aan diverse conservatoria, o.a. in België en Rusland. Hij gaf al vele concerten in Amerika en Europa. Hij studeerde Cum Laude af aan de Universiteit van Amsterdam in de onderzoeksmaster Kunstwetenschappen. Hij specialiseerde zich in de Joodse Cultuur, liturgie en muziek en deed o.a. veldwerk in Brazilië Duitsland en Israël naar orgelbouw. Momenteel is hij promovendus aan de Universiteit Leiden met als onderzoeksthema de vraag of er een specifiek Joods denken in én óver muziek bestaat.



De orgelrecital van Jochanan van Driel begint om 19:00 uur entrée : € 10,-



Zondagmiddag 2 april GEIN CULTUUR GRONINGEN Joods ......C Annette Kruisbrink Concert met...

Documents

Transcript of Zondagmiddag 2 april GEIN CULTUUR GRONINGEN Joods ......C Annette Kruisbrink Concert met...