Zeebrugge Lissewege-aan-zee · de grootste containerschepen ter wereld ontvangen. ... Franlis, is...
40
Zeebrugge Lissewege-aan-zee Inspiratiegids brugge.be GRATIS NL TOERISME
Transcript of Zeebrugge Lissewege-aan-zee · de grootste containerschepen ter wereld ontvangen. ... Franlis, is...
Zeebrugge Lissewege-aan-zeeInspiratiegids
brugge.be
GRATISNL
TOERISME
03 De zeehaven van Brugge, een wereldhaven van formaat
07 Het Zeebrugge van Lieven Verstraete
09 Lekkers uit Zeebrugge
15 Zeebrugge en den Grooten Oorlog
19 Een zee van een strand
21 Het Lissewege van Kurt Defrancq
25 Mysterie en devotie
29 De Grootsheid van Ter Doest
33 Plattegronden
35 Leuke adresjes
Inhoud LEGENDE
Zeebrugge
Lissewege
Weetje
Uitstap
Evenement
Uitzicht
Museum/Tentoonstelling
Gastronomie
p.7
p.15 p.29
p.21
Een bijzondere driehoeks-verhoudingHet middeleeuwse Brugge had haar
handel en rijkdom aan de zee te
danken. Die zee heeft dus het huidige
culturele patrimonium bepaald en is
ook medeverantwoordelijk voor de
vele toeristische troeven van deze
Werelderfgoedstad. En toen de zee zich
terugtrok, toverden de Bruggelingen
het achterland om in een schitterend
poldergebied. Van de kleigrond werden
bakstenen geboetseerd die verrezen als
stadspoorten, kerken en monumenten.
De cisterciënzers, de grote promotoren
van de baksteengotiek, vestigden zich
in het Lisseweegse Ter Doest en zetten
er de toon. Het witte polderdorp bij
de zee bood toen reeds onderdak aan
devote pelgrims op weg naar Santiago de
Compostela. Vele eeuwen later was het
tijd voor weer wat meer zee. Een ingreep
die Brugge opnieuw ten goede zou
komen. Op het einde van de 19de eeuw
worden de plannen voor een Brugse
zeehaven concreet. Lissewege trekt zich
terug in het hinterland, Brugge verschaft
zich via het Boudewijnkanaal opnieuw
een toegang tot de zee en de kust krijgt
er met Zeebrugge een nieuwe badstad
bij! Iedereen wint. De zeehaven van
Brugge groeit uit tot een wereldhaven
van formaat, het strand is nergens zo
breed en dankzij de vissershaven en de
zeemijn wordt er in Zeebrugge op alle
niveaus culinair genoten. Ongeacht of
je in een gerenommeerd restaurant
aanschuift of een pint met een ‘pote
geirnoars’ bestelt. Wat uit Zeebrugge
komt, smaakt. Logisch dus dat zowel
Lieven Verstraete als Kurt Defrancq hun
hart aan deze kontreien verloren.
De Panne
Koksijde
Oostduinkerke
Nieuw
poort M
iddelkerke O
ostende B
redene
De H
aan
Blankenberge
Knokke - Heist
LISSEWEG
EKUST
BR
UG
GE
ZEEBR
UG
GE
Een bijzondere driehoeksverhouding – 2
Hoe het begon…De geschiedenis van de zeehaven begint
wanneer baron Auguste de Maere, een
waterbouwkundig ingenieur, in 1877
pleit voor een directe verbinding van
Brugge met de zee. Leopold II wil de
haven direct aan zee uitbouwen om zo
in te spelen op de eerste maritieme
revolutie waarbij zeilschepen vervangen
worden door veel grotere, stalen
stoomschepen. In 1891 installeert de
Belgische regering de ‘Commission
Mixte de Bruges Port de Mer’ die een
wedstrijd uitschrijft voor het bouwen
van een zeehaven in Brugge. Op 1
juni 1894 wordt een overeenkomst
afgesloten tussen de Belgische Staat,
de Stad Brugge en de heren Louis
Coiseau en Jean Cousin waarin de
voorwaarden betreffende de bouw en de
uitbating van de nieuwe haven worden
vastgelegd. Die nieuwe haven moet
uit drie delen bestaan: een voorhaven
aan de Belgische kust, ‘Zeebrugge’
genoemd, wat zoveel betekende als
Brugge-aan-de-zee, een zeekanaal
naar Brugge en een binnenhaven in
Brugge zelf, ten noorden van de stad.
1895 is een cruciaal jaar. Dan wordt
immers de “Maatschappij van de
Brugse Zeevaartinrichtingen” (M.B.Z.)
opgericht die de haven zal bouwen. De
M.B.Z voert de werken uit en zal later
het nieuwe havencomplex beheren en
uitbaten. De werken starten in 1896
en duren tot 1905. In het gezegende
1907 wordt de gloednieuwe haven
Brugge-aan-de-zee eindelijk officieel
De zeehaven van Brugge, een wereldhaven van formaat
Maak kennis met de Brugse zeehaven,
een wonderlijke plek die nooit slaapt en
waar de hele wereld samenkomt.
3 – Zeebrugge
GOED OM WETEN!• Een stukje wereldhaven werd ongegeneerd ingepalmd door sternen. Op het
sterneneiland komt de grootste West-Europese populatie van deze sierlijke
vogels jaarlijks broeden.
• Dankzij zijn bijzondere kustpositie en diepe vaargeul kan de Brugse zeehaven
de grootste containerschepen ter wereld ontvangen.
• Het Amerikaanse Tropicana investeerde in een verpakkingsfabriek in de
zeehaven om verse fruitsappen, afkomstig uit Florida en Brazilië, te verpakken
in kartons en plastic flesjes voor ze de rest van Europa veroveren.
• De zeehaven van Brugge is een ‘clean port’. De goede gezonde luchtkwaliteit
van de kustregio is ideaal voor gevoelige voedingswaren.
ingehuldigd. Koning Leopold II zeilt
zelfs met zijn privéjacht de zeehaven
binnen om die honneurs waar te nemen.
In de beginjaren blijft het grote succes
uit. Een euvel dat grotendeels kan
verklaard worden door het gebrek
aan weg- en spoorverbindingen
en hinterlandindustrie. Bovendien
kennen ook de trans-Atlantische
passagiersdiensten minder succes dan
verhoopt. Uiteindelijk worden er wel
twee regelmatige lijndiensten ingelegd:
tweemaal per week kunnen passagiers
inschepen naar Hull en er komt ook een
verbinding met Rotterdam. Maar de twee
verwoestende wereldoorlogen zorgen
er voor dat de zeehaven nooit echt een
goede start kan nemen. Gelukkig komt
daar verandering in. Sterker nog, de
globalisering van de wereldeconomie
zorgt vanaf 2000 voor de grote doorbraak
van de zeehaven van Brugge op
internationaal niveau.
Zeebrugge – 4
De haven vandaagMet zijn centrale ligging en zijn directe toegang tot de Noordzee, de drukst bevaren zee ter wereld, slaagde de zeehaven van Brugge er in om uit te groeien tot een heuse wereldhaven.
Vandaag meren er bijna 10.000 schepen
per jaar aan en is de zeehaven een
belangrijk knooppunt voor de snel
groeiende mondiale containertrafiek en
het Europese roll-on/roll-off verkeer.
Ondertussen kwamen heel wat grote
distributiebedrijven zich in de haven
vestigen, om zo hun Europese klanten te
kunnen bedienen. De Brugse zeehaven
is ook een belangrijke invoerhaven voor
papier en voedingsproducten zoals
CIJFERS OM MEE UIT TE PAKKEN• De 14 windturbines die de zeehaven telt, voorzien 8.000 gezinnen van elektriciteit.
• De West- en de Oostdam, de betonnen armen die de eerste havendam insluiten, zijn
samen goed voor 10 miljoen ton natuursteen en 60.000 betonblokken.
• In de haven passeren jaarlijks ongeveer 1 miljoen vrachtwagens. Dagelijks
vertrekken er een twintigtal vrachtschepen naar zowel Engeland, Scandinavië, de
Baltische staten als Zuid-Europa.
• De zeehaven van Brugge heeft zich gespecialiseerd in het vervoer van onbegeleide
vrachtwagens. Bijna 90% van alle roro-vracht maakt de overtocht zonder chauffeur.
• Het autojaarrecord staat momenteel op 2 miljoen behandelde stuks.
• Vandaag biedt de zeehaven maar liefst 12 wekelijkse lijndiensten naar het Midden-
en Verre Oosten aan.
• De Brugse zeehaven is een gasdistributieplatform en bevoorraadt zo 15% van de
Noord-West-Europese markt.
• Voor 2014 staan al 110 cruise-aanlopen geboekt, goed voor zo'n 230.000 passagiers.
TIP Doe een havenrondje
Een havencruise met de Zephira,
de passagiersboot van rederij
Franlis, is de ideale manier om
met eigen ogen te zien hoe het er
in zo’n wereldhaven aan toegaat.
Een audiosysteem en diverse
beeldschermen geven je tekst
en uitleg tijdens de rondvaart in
de haven. Bovendien kan je ook
zelf informatie opvragen over de
vaartuigen onderweg. Wil je liever
op je eigen tempo de havencruise
ervaren en heb je een smartphone,
dan kan je de gratis applicatie
downloaden, beschikbaar in een
versie voor zowel volwassenen als
kinderen. Wie geen smartphone
heeft, kan een toestel ontlenen
aan boord. Rederij Franlis
organiseert ook Noordzeecruises
naar de Thorntonbank, het eerste
Belgische windmolenpark op zee.
Open > 30 maart - 12 oktober:
weekends en feestdagen om
14.00u | juli en augustus: dagelijks
om 14.00u en 16.00u | 1 t.e.m. 17
augustus: dagelijks extra afvaart
om 11.00u
Prijs > volwassenen: € 9,50 |
kinderen 3 t.e.m 11 jaar: € 7,00 |
senioren: € 9,00 | speciale formules
en Noordzeecruise naar de
Thorntonbank: zie website
Info > inscheping 20 minuten
voor afvaart | hoek Tijdokstraat
en Vismijnstraat (nabij Maritiem
themapark Seafront, Oude
Vissershaven)
www.havenrondvaarten.be
vers fruit en fruitsappen, groenten,
aardappelen, koffie, vlees, vis en
zuivel en is zelfs het officiële Europese
verdeelcentrum van de Zespri-kiwi’s
uit Nieuw-Zeeland. Daarnaast is de
zeehaven van Brugge een belangrijke
passagiershaven, de grootste Belgische
cruisehaven en wereldleider qua
autotrafiek. De belangrijkste haven ter
wereld dus voor de export en import van
nieuwe wagens en die worden zowel
binnen Europa als wereldwijd verscheept.
En dan is er nog gas. Dat gas wordt op
twee manieren aangevoerd. Enerzijds
vloeibaar vanuit Qatar om opgeslagen
te worden in de LNG-terminal in de
voorhaven. Een staaltje van technisch
vernuft! Anderzijds verbindt een
pijpleiding de zeehaven met Noorwegen
en Groot-Brittannië. Dit gas gaat verder
naar Frankrijk en Zuid-Europa.
5 – Zeebrugge
NOTEER IN JE AGENDA!5 en 6 juli > Navy Days
Twee dagen lang hop je begeleid door
Belgische en internationale matrozen van
het ene indrukwekkende schip naar het
andere. De nieuwe patrouillevaartuigen
staan dit jaar centraal. Met tal van gratis
tentoonstellingen en demonstraties.
www.mil.be/navycomp
TIP Observeer het laad- en losspektakel
De uitkijkpost aan de voet van de
Zweedse Kaai bevindt zich op een
scharnierpunt tussen de voor- en
achterhaven. Vanop het terras
bewonder je de cruiseschepen en
zie je die gigantische autoschepen
de Vandammesluis binnenvaren.
Iets verderop, op het einde van
de Rederskaai en Omookaai,
krijg je een uniek zicht op de
voorhaven voorgeschoteld. Vanaf
het uitkijkplatform aan het
Visserskruis, een monument
voor op zee omgekomen vissers,
kan je het stalen tankerballet
vanop de eerste rij volgen en het
indrukwekkende schouwspel
van aan- en afvarende
tankermastodonten gadeslaan.
TIP Doorkruis het havengebied
Zin om de haven in al zijn facetten te ontdekken? Dan is de combinatie van
havenrondvaart en busrondrit dé oplossing! Een gids onthult je zowel tijdens
de rondrit als de rondvaart alle geheimen over de dagdagelijkse werking van de
Brugse zeehaven. Bovendien krijg je bij aankoop van een combiticket ook een fijne
korting op een toegangsticket voor Seafront.
Open > elke dinsdag in juli en augustus om 13.45u, aansluitend havenrondvaart om
16.00u, einde voorzien rond 17.15u
Prijs > volwassenen: € 12,00 | kinderen tot 12 jaar: € 9,50 | inclusief 1 consumptie in
een visserscafé
Info > opstap parking hoek Tijdokstraat – Vismijnstraat (ter hoogte van Seafront)
tickets volgens beschikbaarheid | vooraf inschrijven bij: Toerisme Zeebrugge
(Zeedijk, openingsuren: juli en augustus elke dag van 10.00u tot 13.30u en van 14.00u
tot 18.00u)
www.brugge.be/zeebrugge
Zeebrugge – 6
TIP Bezoek eens een museum… schipVanaf de Rederskaai vallen de West-Hinder en de Foxtrot, respectievelijk een lichtschip
en een duikboot, meteen op. Het zijn de twee hoofdattracties van het Maritiem
Themapark Seafront. Aan boord van de Russische onderzeeër, een stalen gevaarte van
zo’n 100 m lang, kan je ervaren hoe beklemmend het leven van de 75 bemanningsleden
was. Maar omdat de beste stuurlui nog steeds aan wal staan, kan je na die beklijvende
duikbootervaring ook even het roer van het lichtschip West-Hinder in handen nemen, tot
voor kort nog een knalrode vuurtoren op de Noordzee, nu echter veilig op het droge.
Open > juli en augustus: 10.00u tot 18.00u | september – juni: 10.00u tot 17.00u
(behalve op 25/12 en 1/1) | jaarlijkse sluiting: zie website
Prijs > kinderen tot 1 m.: gratis (indien vergezeld van een ouder) | kinderen tot 12 jaar: € 9,00 |
volwassenen: € 12,50 | 60+: € 11,00 | speciale kortingsacties: zie website
www.seafront.be
Het Zeebrugge van Lieven Verstraete
INTERVIEW Canvascoryfee en Bruggeling Lieven Verstraete had lange tijd een ietwat dubbel gevoel bij ‘zijn’ badstad. Vandaag is er van dat geaarzel geen sprake meer en is de liefde terug groot. ‘Hier komen uitersten samen, laat Zeebrugge gerust het best bewaarde kustgeheim blijven.’
Was Zeebrugge je eerste kustliefde?
‘Zeebrugge was de eerste plek waar
wij met onze ouders heen trokken. De
eerste keer voorzichtig pootjebaden, de
eerste keer boules de berlin proeven
en de eerste keer vergeten om je met
zonnebrandolie in te smeren om dus
zo rood als een kreeft thuis te komen.
Het gebeurde allemaal voor het eerst in
Zeebrugge.’
Het begin van een mooie historie?
‘Later fietsten we ook geregeld met de
Chiro naar Zeebrugge en ook dat was
fantastisch. We rolden er van de hoge
duinen, recht het water in. Maar ik moet
eerlijk zijn, ik ben Zeebrugge daarna een
tijd ontrouw geweest.’
Oude liefde roest niet?
‘De jongste tijd heb ik Zeebrugge
herontdekt en opnieuw in mijn armen
gesloten. Een vriend van me kocht
enkele jaren geleden een appartement
op de Zeedijk en door terug te keren, is
de liefde heropgeflakkerd.’
Winter- of zomerpret?
‘’s Winters ga ik op zonnige zondagen
graag op dat gigantische, verlaten strand
wandelen. Starten in Zeebrugge, dan
flink doorstappen tot in Blankenberge
om met de tram terug te sporen. Een
fantastisch tracé waarbij je een uur lang
geniet van de zon in je gezicht. ’s Zomers
tref je vooral Bruggelingen in Zeebrugge
en dat is bijzonder gezellig. Soms heb
je elkaar het hele jaar niet gezien, maar
daar heb je wel tijd om bij te praten. En
je kunt meteen verbroederen bij een pint
op een van die strandterrassen.’
Blik op de haven?
‘Ik heb een tiental jaar geleden eens
een paar maanden aan de Rederskaai
gewoond en dan zit je op de eerste rij.
Je ziet die immense containerschepen
binnenvaren en dat blijft intrigeren.
Dat je van op het strand die haven kunt
gadeslaan, vind ik dan ook ongelooflijk
boeiend. Die haven is Zeebrugge.’
Favoriete plekken?
‘Ik ben absoluut fan van de Old Steamer,
een klassieker die Zeebrugge typeert.
Weinig tralala, maar authentiek. Niet
duur, geen “gestes”, goed en in orde. Zo
simpel kan het zijn. En dat ik in de Old
Steamer mijn vrouw heb leren kennen
en daar voor het eerst met haar danste,
speelt natuurlijk ook mee.’
Wat boeit je in Zeebrugge?
‘Ik houd van dat dubbele gevoel dat bij
Zeebrugge hoort. Dat gigantische strand
naast die hectische haven. In Zeebrugge
komen uitersten samen.’
Welke toekomst wens je Zeebrugge?
‘Sinds een jaar of twee ga ik er af en toe
kiten. Zelfs bij hoog water beschik je in
Zeebrugge immers nog altijd over een
zee van strand. Zeebrugge zou dan ook
hét kite-mekka moeten worden. Stille
recreatie, spectaculair voor al wie het
gadeslaat en je hebt plaats zat!’
Conclusie?
‘Zeebrugge blijft een van de best
bewaarde geheimen van onze kust. Niet
het sjieke van Knokke-Heist, niet het
volkse van Blankenberge, maar daar
netjes tussenin. Eigenlijk zou Zeebrugge
gewoon ons geheim moeten blijven.’
“Dat je van op het strand die haven kunt gadeslaan, vind ik ongelooflijk boeiend.” – Lieven Verstraete
Zeebrugge – 8
Lekkers uit Zeebrugge: gastronomie recht uit de zee
Goed nieuws! Dankzij zijn actieve vissershaven,
zijn hightech vismijn, zijn vele restaurants,
havencafeetjes en visboetieks kun je in Zeebrugge
zorgeloos culinair genieten. Laat je op sleeptouw
nemen door een Zeebrugse visser en rep je naar
de Zeebrugse viswinkels. Smakelijk!
Maak kennis met visser Steven SavelsAl meer dan 30 jaar gaat Steven Savels
vissen, door weer en wind. En dat
op wel 30 verschillende vissoorten,
van tong en lotte tot steenbolk en
horsmakreel. En nee, dat kreeg hij
niet met de paplepel meegegeven. Zijn
ouders runden wel een visserscafeetje,
waar hij ongetwijfeld de liefde voor de
zee opliep. Hij is een van de weinige
vissers die de stiel niet van vader op
zoon leerde. Bovendien slaagde hij er
in om zijn eigen schip te bemachtigen.
Al net zo uitzonderlijk. En ondertussen
bemannen zijn twee zonen datzelfde
schip. De liefde voor de visserij blijkt
dan toch genetisch te zijn.
De kneepjes van het vak, die leer je
maar door de jaren heen, zo weet
Steven. ‘Je moet aanvoelen wanneer
je waar moet vissen. Een goede visser
weet waar hij de beste gronden vindt en
wanneer zijn netten vol zullen zitten.
Dat leer je nergens, daar kom je zelf
achter, met vallen en opstaan.’ En
hoewel de vissers vandaag in woelige
wateren beland zijn, houdt Steven
moedig stand. ‘Ik heb mijn zonen nooit
het vissersbestaan opgedrongen,
integendeel. Het is een harde stiel. Als
visserman ben je lang van huis en dan
mis je je gezin. Maar ze waren niet te
stoppen en nu steun ik hen uiteraard.
Het is en blijft dan ook het mooiste
beroep ter wereld. Je bent je eigen
baas, je bent een met de natuur en je
beleeft die natuur volop. Niet van aan
de zijlijn, je zit er middenin. Dat geeft
een ongelooflijke kick. Uren varen om
dan aan te komen op een plek en te
merken dat je vermoedens juist zijn en
dat je je netten eindeloos kunt vullen.
Dat is pure adrenaline. Want vergis je
niet, de zee zit boordevol vis. Je moet ze
alleen weten te vinden. Telkens ik vanuit
Zeebrugge uitvaar, weet ik dat dit
Zeebrugge – 10
mijn roeping is. Dit is wat ik hoor
te doen. En geloof me, bij elke
zonsondergang tel ik mijn zegeningen.
Dat verveelt immers nooit. Al heb
je er dan al duizenden de revue
zien passeren.’
Elke week uitvaren zit er ondertussen
niet meer in. ‘Ik ga alleen nog vissen
als de zonen er eens tussenuit willen,
maar een schipper heeft altijd werk.
De netten repareren bijvoorbeeld of
uitdokteren hoe het beter kan’. Zo wist
Steven door tal van slimme ingrepen
het brandstofgebruik van zijn schip
Z.53 Van Eyck te halveren en de schuit
een flink stuk ecologischer te maken.
Die ecologische aanpak trekt hij
consequent door. Als een van de acht
Northseavissers wil hij aandacht voor
alle Noordzeevis. Niet enkel voor de dure
klassiekers. ‘Al wat je vangt is lekker,
maar vaak willen mensen enkel eten
wat ze kennen en dat is zonde.’ Zelf
eet Steven elke dag vis. Met heel veel
smaak zelfs en dan vooral Schotse schar.
‘Onbekend, maar net zo goed als tarbot
en het kost tweemaal niets’. En dan
zijn er uiteraard nog de ongeëvenaarde
Zeebrugse garnalen. ‘Het geheim? Dat
is simpel, de Zeebrugse vissers weten
als geen ander waar ze hun garnalen
moeten zoeken. Want voor echt goede
garnalen, heb je een echt goede
zeebodem nodig. En wie die wil vinden,
zal in ons kielzog moeten varen….’
TIP Tip van Steven!‘Mijn favoriete stek in Zeebrugge is zonder aarzelen ’t Werftje! Aan de toog
verzamelt jan en alleman, van dokwerker tot advocaat, en het gaat er altijd
bijzonder gemoedelijk aan toe. Herlinde doet dat perfect! Ik bestel er een
Zeebrugse Paljas met een ‘pote geirnoars’, een garnaalkroket uit het vuistje of ‘u
stuute mè ploate’. Een heerlijke no-nonsense plek waar iedereen iedereen kent.’
Café ’t Werftje, Werfkaai 29, Zeebrugge
M + 32 497 55 30 10, www.cafetwerftje.weebly.com
ETEN WAT DE VISSER VANGTAls Northseavisser is Steven actief betrokken bij
‘Northseachefs’, een project bestaande uit een team van
enthousiaste ambassadeurs die duurzame vis, minder
bekende of ondergewaardeerde vissoorten en bijvangst
uit de Noordzee promoten bij zowel professionele
chefs, hobbykoks als consumenten. Vakmanschap,
verantwoordelijkheidsgevoel, passie en liefde voor het
koken met duurzame Belgische vis worden daarbij hoog in
het vaandel gedragen.
www.northseachefs.com
11 – Zeebrugge
VERS UIT ZEEBRUGGEOf je nu gaat lunchen, dineren of een visvoorraadje inslaat bij een van de vis-
handels, een ding staat vast, je eet er dagverse Zeebrugse vis!
• Vishandel Saskia, Vismijnstraat 34, Zeebrugge, T + 32 50 54 46 74
• Vishandel Westhinder, Vismijnstraat 20, Zeebrugge, T + 32 50 54 41 47
• Vishandel StemiFish, Tijdokstraat 1, Zeebrugge, T + 32 50 54 57 81
Een overzicht van de Zeebrugse restaurants vind je op p. 35 en 36.
Ronddolen in de oude én de nieuwe vismijnHoewel de vismijn ondertussen al bijna
twee decennia naar een gloednieuw
complex in de achterhaven verhuisde
en zo plaats ruimde voor het maritiem
themapark Seafront, lijkt de volkse
en mysterieuze sfeer rond het
oude vissersdok onaangetast. Het
Visserskruis, de oude garnaalkotter
Virtus en de vele visserscafeetjes
dragen daar graag toe bij. Tot een
kleine twintig jaar geleden losten de
vissers hier nog ’s morgens vroeg hun
tongen, pladijzen, wijting en tarbot
waarna de vangst meteen gesorteerd
en geveild werd. Vandaag wordt dat
hele gebeuren computergestuurd in de
nieuwe visveiling in de achterhaven,
maar in Seafront kan je nog horen hoe
het er vroeger aan toe ging, toen de vis
door de veilingmeester op de kade werd
afgeroepen of verkocht.
Anno 2014 bestaat de Zeebrugse vloot
uit een veertigtal schepen, actief in
verschillende zones. Op maandag,
woensdag en vrijdag wordt de vis in de
nieuwe vismijn verkocht. Tong, schol,
kabeljauw, tongschar, rog, schelvis,
pijlinktvis, sint-jakobsschelpen,
garnalen, zeeduivel, griet, tarbot,
langoustines, het komt allemaal aan bod.
Een aangepast machinepark en zestig
medewerkers keuren en sorteren de vis
die daarna via een hightech veilsysteem
verkocht wordt. Gisteren nog zwemmend
in de zee, vandaag al op je bord.
VIST JE DAT…• de Vlaamse Visveiling jaarlijks zo’n 17 miljoen kilogram vis verhandeld?
• er via loting wordt bepaald welk vaartuig eerst mag verkopen?
• vis wordt gegut (ontdaan van ingewanden) aan boord?
• er enkel tijdens de nacht wordt gesorteerd?
• een schip soms 15.000 kg vis in een keer kan meenemen?
• tong de meest aangevoerde vissoort is?
• de gemiddelde visreis 5 dagen duurt?
• vis wordt verkocht volgens het principe van de visafslag (d.w.z. dat men start bij
de hoogste prijs)?
• platvissen zoals tong en pladijs het lekkerst zijn tijdens de zomer?
13 – Zeebrugge
Duik in de wereld van vis en visserij!
NOTEER IN JE AGENDA!15 augustus > Dag van de Vlaamse VisBeleef een sfeervolle dag in
het teken van de Vlaamse
Noordzeevis! Neem een kijkje
aan boord van een vissersschip
en laat je verleiden door de
heerlijke visproevertjes tijdens
een sneukeltocht. Voor de
gelegenheid wordt door de
Visgroothandelfederatie ook
een nieuw product, de Vlaamse
Vissoep, voorgesteld, een
soep op basis van alleen maar
ondergewaardeerde vissoorten
zoals rode poon, hondshaai,
pieterman, steenbolk en kleine
platvis. Er wordt maar liefst 3.000
liter van deze lekkere Vlaamse
Vissoep in één grote ketel bereid!
Roer je toch liever zelf in de
potten, dan kan je als
hobbykok ook deelnemen aan
een kookwedstrijd.
www.brugge.be/zeebrugge
TIP Ga op ontdekking in SeafrontIn het reusachtige gebouw van de Oude Vismijn ontdek je de geheimen van de
zee en proef je de rijke visserijgeschiedenis. De interactieve en multimediale
tentoonstelling ‘Vis, van boot tot bord’ neemt je mee naar ongekende diepten en
laat je kennis maken met het enorme aanbod Noordzeevis: van de petieterige
garnaal over de knappe griet tot de angstaanjagende zeeduivel. Je ontdekt er
eveneens de lange weg die een vis aflegt van de zee tot op het bord en wordt er
overrompeld met allerhande visweetjes. Centraal staat het veilspel waar je actief
kan deelnemen aan het veilgebeuren.
www.seafront.be
TIP Proef van het visserslevenIn juli en augustus kan je elke woensdag nòg meer proeven van het vissersleven.
Dan kun je Seafront namelijk bezoeken in combinatie met een begeleide
zeemanswandeling rond de Oude Vismijnsite en een bezoek aan het atelier van
viswinkel Saskia of Westhinder. Nagenieten kan bij een drankje in een typisch
visserscafeetje. Bij deelname aan dit zeemansarrangement krijg je bovendien nog
een fijne korting op een havenrondvaart van Franlis.
Open > elke woensdag in juli en augustus | start tussen 13.00u en 14.00u: vrij bezoek
aan Seafront, 16.00u: geleide zeemanswandeling en bezoek visatelier, 17.30u:
consumptie in een visserscafé
Prijs > voorverkoop: volwassenen: € 12,00 | kinderen tot 12 jaar: € 9,50
dag zelf: volwassenen: € 16,00 | kinderen tot 12 jaar: 12,50
Info > tickets volgens beschikbaarheid bij:
• Toerisme Zeebrugge (Zeedijk, openingsuren: juli en augustus elke dag van 10.00u
tot 13.30u en van 14.00u tot 18.00u)
• Seafront: T + 32 50 55 14 15
• dag zelf enkel aan de kassa van Seafront, openingsuren zie p. 7
www.seafront.be
Zeebrugge – 14
Zeebrugge en den Grooten Oorlog
Duikboten, torpedo’s, nachtelijke raids
en een luxehotel. Dit oorlogsverhaal
leest als een spannende thriller vol
verrassende wendingen. Maak kennis
met het stille, maar indrukwekkende
oorlogsverleden van Zeebrugge.
Eigenlijk zijn de Duitsers in augustus
1914 van plan om de haven van Duinkerke
als uitvalsbasis tegen de Britten te
gebruiken, maar het water van de
IJzer en de loopgravenoorlog die er op
volgt, strooien roet in het eten. En dus
valt het oog van de Duitse admiraliteit
op de driehoek Brugge-Oostende-
Zeebrugge - de zogenaamde Dreiecke
- met Oostende, maar vooral Zeebrugge
als satelliethavens, beiden verbonden
met de achterhaven van Brugge door
een kanaal. De Kaiserliche Marine
krijgt de gloednieuwe haven bovendien
onbeschadigd in handen. De bezetter trekt
er prompt afweergeschut op en installeert
batterijen net voor de haveningang en
op de môle, de oude havenmuur, om hun
in- en uitvarende vloot te beschermen.
De veiliger gelegen Brugse achterhaven
wordt uitgebouwd tot een hypermoderne
duikbootbasis. Op 9 november 1914
loopt de eerste U-boot de haven van
Zeebrugge binnen. Er zouden er nog vele
volgen. Vanaf dan gaan de duikboten
hier in zee en komen hun grotere Duitse
broers bunkeren. De duikboten liggen
er niet permanent, maar varen via het
Boudewijnkanaal meteen door naar het
veel veiligere Brugge. Zeebrugge fungeert
dus als uitvalshaven voor de duikbootbasis
in de Brugse achterhaven, een veilig
nest voorzien van maar liefst twee
uitvalsbasissen. Vanuit Brugge kunnen de
U-boten immers vlot koers zetten naar
Zeebrugge en Oostende om de zee te
bereiken. En wordt een van de havens of
kanalen geblokkeerd, dan kunnen ze nog
altijd vluchten via de intacte voorhaven.
Tijdens de oorlogsjaren zijn er een
dertigtal duikboten actief. Duikboten die
bovendien op maat van de Vlaamse kust
ontworpen zijn. Dankzij hun beperkte
omvang slalommen ze vlotjes tussen de
zandbanken aan de Noordzeekust.
Elk van die duikboten is een doorn
in het oog van de geallieerden. Via
het Kanaal voeren zij immers nieuwe
troepen en bevoorrading aan voor de
Britse troepenmacht in Frankrijk. En
vermits er aan de IJzer zo goed als
geen vooruitgang geboekt wordt, richt
het Duitse opperbevel hun blik op het
blokkeren van deze voor de geallieerden
vitale bevoorrading. Grote kanonschepen
komen er niet aan te pas, de een durft de
ander niet aan te vallen en zo ontstaat,
voor het eerst in de geschiedenis, het
duikbootwapen. Een soort geniepige
guerrillatechniek waarvoor nog geen
regels bestaan. Een wapen zonder
beperkingen dus. Aanvankelijk gaat het
er ridderlijk aan toe. Zodra een U-boot
een vijandig oorlogsschip spot, wordt
een sloep gestuurd die de bemanning
ontzet en pas daarna wordt het schip
getorpedeerd. Maar al snel introduceren
de Britten hun Q-ships, zwaar bewapende
vaartuigen die eruitzien als gewone
vissers- of koopvaardijschepen, maar
waarbij het geschut verscholen zit
achter dekladingen. Ze laten de U-boten
dichterbij komen om dan te vuren.
Dat resulteert in een hardere Duitse
aanpak waarbij ook passagiersschepen
sneuvelen. Ondanks de internationale
verontwaardiging, wordt op 1 februari
1917 de onbeperkte duikbotenoorlog
afgekondigd. Meteen torpederen dus en
schieten op al wat je ziet.
15 – Zeebrugge
De Britten zijn nu nog meer overtuigd,
Zeebrugge en Oostende moeten kost
wat kost heroverd worden. Om dat te
bereiken wordt de Derde Slag bij Ieper,
de vermaarde Slag bij Passendale,
ingezet. De Britse troepen willen de
Duitse frontlinie doorbreken om zo de
kust te bevrijden en de havens opnieuw
onder controle te krijgen. Maar de Duitse
bunkers blijken niet in te nemen. Honderd
dagen lang blijven de Britten ter plaatse
trappelen. Passendale wordt herschapen
tot een totale woestenij waar amper
nog iets recht staat. De Britten boeken
nauwelijks acht kilometer terreinwinst
en 400.000 Britse soldaten sneuvelen in
de modder. De Slag bij Passendale gaat
de geschiedenis in als een der bloedigste
veldslagen aller tijden. Maar de Britten
geven niet op en smeden al snel nieuwe
plannen. Een plan dat op zijn minst
gewaagd is, een raid op de havens van
Zeebrugge en Oostende. Vice-admiraal
Roger Keyes krijgt de opdracht de raid uit
te werken en te leiden.
Slag van Saint George’s DayDe Britten willen drie verouderde
oorlogsschepen vullen met beton en
dwars in de Zeebrugse haven laten
zinken. Dat houdt in dat de batterijen
die de môle verdedigen, moeten
uitgeschakeld worden. Er moeten
dus Britse troepen op de havendam
landen. Tegelijkertijd moet een oude
duikboot het viaduct die de môle met
het vasteland verbindt, opblazen om
Duitse versterking uit te sluiten. Zo
kunnen de drie Britse schepen de
havengeul binnenvaren en zich laten
zinken. Kleine, snelle bootjes zouden
ondertussen voor een verhullend
rookgordijn zorgen. Geen sinecure.
Bovendien heeft het plan enkel
kans op succes bij rustig weer, een
landinwaartse wind die het rookgordijn
voor de schepen houdt en hoogtij om
de môle te kunnen beklimmen. Om te
profiteren van de duisternis moet alles
rond middernacht uitgevoerd worden.
Pogingen komen en gaan, maar in de
nacht van 22 op 23 april, op het feest
van Saint-Georges, zijn de Britten er
helemaal klaar voor. Alluderend op
Sint-Joris, de patroonheilige van de
krijgslieden én van Engeland die ooit
een draak zou overwonnen hebben, zou
Sir Roger Keyes het startschot gegeven
hebben met de woorden: ‘Let’s give the
dragon’s tail a damned good twist’.
Aanvankelijk verwarren de Duitsers de
scheepsmotoren met een luchtaanval,
maar al snel realiseren ze zich dat die
zeemist niet meer dan een rookgordijn
is. Snel afgeschoten lichtgranaten
onthullen Britse schoorstenen en
dankzij het kustalarm dat volgt,
verlichten zoeklichten de môle.
Wanneer een plotse windstoot het
rookgordijn wegblaast, openen de
Duitse batterijen het vuur. De helft
van de Britse soldaten op het eerste
schip sneuvelen of raken gewond.
Maar de Britten varen door. De troepen
landen op de havenmuur en net op dat
moment blaast, precies volgens plan,
een Britse onderzeeër zich op onder
het viaduct. Het eerste Britse schip
dat de havenmuur passeert, raakt
vast in Duitse netten en de bemanning
laat het schip ter plekke zinken. De
twee andere schepen kunnen haast
DE OORLOG HERDACHTOm de moedige poging van
vice-admiraal Keyes te herdenken
en hulde te brengen aan de
zowat 200 slachtoffers die toen
vielen, wordt de fameuze slag om
Zeebrugge jaarlijks herdacht op
23 april of, indien 23 april niet op
een zondag valt, de zondag het
dichtst erbij. Op zaterdag wordt
ook hulde gebracht aan het Saint
George’s Day Monument op de
Zeedijk dat de raid weergeeft
op een plattegrond. Op het
Admiraal Keyesplein werd ook
een monument opgetrokken met
stukken van de havendam waar
de Britse schepen op botsten
toen ze hun troepen losten. Houd
ook even halt aan het mooie
militaire kerkhof bij de Sint-
Donaaskerk. Dit is een van de
zeldzame plekken waar je zowel
Duitse als Britse gesneuvelden
aantreft. Een authentieke,
onaangeroerde en intieme plek die
de oorlogswaanzin illustreert en je
gegarandeerd ontroert.
ongemerkt de havenmond binnenvaren.
Ze positioneren zich dwars in de
havengeul en laten de lading ontploffen.
Operatie geslaagd. Hoewel. Enkele
dagen later hebben de Duitsers al
een nieuwe havengeul achter de
schepen gecreëerd. Maar de grootse
verrassingsaanval heeft omwille van zijn
spectaculair karakter een belangrijke
psychologisch impact en het Duitse
zelfvertrouwen sterk ondermijnd. Zelfs
de keizer komt de schade opmeten.
Volg zelf het spoor van den Grooten Oorlog!
HET ONFORTUINLIJKE LOT VAN HET PALACE HOTEL
Het Palace Hotel dat vandaag nog steeds de Zeebrugse Zeedijk domineert, kent
een bewogen geschiedenis. De bouw werd aangevat in 1908 om Duitse toeristen te
ontvangen net voor ze naar de Verenigde Staten vertrokken. Een luxehotel dus op
maat van al wie rijk genoeg was om die oceaan over te steken. Exact veertien dagen
voor het begin van de Eerste Wereldoorlog werd het gebouw ingehuldigd. En bij die
opening zou de toenmalige burgemeester zijn speech beëindigd hebben met de
befaamde woorden ‘En laat ze nu maar komen’. En ze kwamen… Sterker nog het
hotel werd meteen ingepalmd door Duitse troepen.
TIP Stap langs oorlogserfgoed
De erfgoedwandeling Zeebrugge,
die start nabij Seafront, belicht
Zeebrugges unieke plaats in de
Vlaamse visserijgeschiedenis in
combinatie met het wedervaren
van deze haven tijdens de Eerste
Wereldoorlog. De kaart kan je
kopen bij Toerisme Zeebrugge
(Zeedijk) en Seafront of bestellen
via www.fietsen-wandelen.be.
TIP Herbeleef de gloriedagen van het Palace Hotel
Het Palace Hotel viert dit jaar zijn 100ste verjaardag! Aan de hand van uniek
fotomateriaal kan je in het Badengebouw de sfeer van weleer van het imposante
Palace Hotel opsnuiven.
Open > juli en augustus elke dag van 10.00u tot 13.30u en van 14.00u tot 18.00u
Prijs > gratis
Info > Badengebouw, Zeedijk
www.zeebruggepalace.be
TIP Op oorlogspad in SeafrontPrecies 100 jaar na de Duitse inval herdenkt ook Seafront den Grooten Oorlog
met de tentoonstelling ‘Belegerde kust, bezette haven; WOI en Zeebrugge’. Aan
de hand van enkele uitzonderlijke stukken wordt het verhaal van Zeebrugge als
uitvalsbasis voor de oorlog op zee thematisch geschetst.
Info > zie p. 7
www.seafront.be
Zeebrugge – 18
1. WebcamNood aan een weerupdate? Piep dan op de webcam of kijk naar Canvas / EEN!www.brugge.be/zeebrugge
2. BadengebouwHet Badengebouw, de verzamelplek! Zowel infokantoor, EHBO-post als toilet.www.brugge.be/zeebrugge
3. Trein tot op het strandWist je dat de trein hier tot pal op het strand boldert?www.b-rail.be
4. SurfclubSurfen, kiten, suppen, in de Icarus Surf- en Kitesurfclub weten ze er alles van.www.icarussurfclub.be
5. Gratis parkerenGratis parkeren, overal in Zeebrugge.
6. Kunstwerk Bilquin'De man die de boot zag, in de lucht', het kunstwerk van Jean Bilquin, weet jonge en minder jonge strandgangers te intrigeren.
7. StrandspeeldorpHet strandspeeldorp, een uitdagend speelparcours vol schommels en klimrekken op maat van het jonge geweld.
8. StrandterrassenHier geniet je met je voeten in het zand, zo fijn is terrassen in Zeebrugge.
9. StrandbibliotheekElke zomer kan je in de Strandbibliotheek een fijne collectie leesvoer ontlenen.
10. SportstrandDe hele zomer lang laten gekwalificeerde lesgevers je zweten op het sportstrand.www.brugge.be/sport
11. Natuurgebied De FonteintjesIn De Fonteintjes bewonder je de orchideeën en geniet je van de zalige duinenrust. Ook mogelijk met gids.www.natuurpunt.be
12. FilmophetstrandGratis openluchtbioscoop elke donderdag in juli en augustus (3 films per dag).www.bruggeplus.be
13. WeCanDanceLaat je op 9 en 10 augustus meeslepen door de uitbundige sfeer van dit elektronische dansfestival.www.wecandance.be
14. Saint George's Day-WandelingVia de westelijke havendam wandel je tot in de zee. Twee grote uitkijkplatforms garanderen een fantastisch zee-, strand- en havenpanorama.
Het Lissewege van Kurt Defrancq
INTERVIEW Acteur Kurt Defrancq groeide op in Brugge en sleet menig uur in Lissewege en Zeebrugge. Hoewel hij al jaren geleden verhuisde, is hij nog steeds een graag geziene gast in Lissewege. Het witte polderdorp blijft hem dan ook intrigeren.
Wat betekent Lissewege voor je?
‘Lissewege is de perfecte samenvatting
van hét Vlaamse dorp. Vlaamser dan
dit wordt het niet. En terwijl de rest
van de wereld met een razend tempo
vooruitsnelt, gaat de tijd in Lissewege
gelukkig net iets trager.’
Hoe is die liefde ontstaan?
‘Vele jaren geleden fietste ik samen
met andere Brugse pubers ’s zomers
steevast naar Zeebrugge. En daarbij
hielden we keer op keer halt in
Lissewege. We konden de zee al ruiken,
we hadden onze zwembroek al aan,
maar plots leek het strand mijlenver
en waren we al onze fietscourage kwijt.
Dus lieten we onze fiets in Lissewege
staan om er wat rond te hangen en
daarna al liftend die allerlaatste
kilometers te overbruggen. Meestal
werden we gered door een trucker met
medelijden. Onze eerste spannende
avonturen beleefden we dus in
Lissewege.’
Fiets je vandaag nog naar Lissewege?
‘Ondertussen ben ik al lang verkast,
maar ik vind het nog steeds zalig
om alleen in de kerk van Lissewege
rond te dolen en te speuren naar
Tempeliersverwijzingen. En meestal
bots ik dan op een Lissewegenaar
die doet alsof hij er iets meer van
weet, waardoor mijn nieuwsgierigheid
nóg meer geprikkeld wordt. Niets zo
mysterieus als grote poldergeheimen.’
Heb je het mysterie al ontsluierd?
‘Ik weet dat ze op dit moment ergens
in Noord-Amerika op zoek zijn naar de
goudschat van de Tempeliers. Compleet
zinloos volgens mij, als er ergens
gezocht moet worden, dan is het wel
in Lissewege. Ik zoek in ieder geval
naarstig verder.’
Houd je van die Lisseweegse
geheimzinnigheid?
‘Ik zoek graag de stilte van het
Lisseweegse kerkhof op om er te
mijmeren bij het graf van Frans ‘Sus’
Verleyen. Op zijn grafsteen staat een
citaat van die andere grote schrijver,
Harry Mulisch: ‘Het beste is het raadsel
te vergroten’. En dat is precies wat hij
met zijn allerlaatste boodschap aan de
mensheid doet. Hij heeft het raadsel
"We konden de zee al ruiken, we hadden onze zwembroek al aan, maar plots leek het strand mijlenver en waren we al onze fietscourage kwijt." – Kurt Defranq
alleen maar groter gemaakt, waardoor je
geïntrigeerd naar zijn graf blijft staren.’
Favoriete plekken?
‘Ter Doest is nog zo’n plek waar
ongetwijfeld nog tal van schatten in de
grond zitten. En minstens één keer per
jaar wil ik me tegoed doen aan die moefen
van steaks die ze er deskundig serveren.’
Waar snuif je couleur locale op?
‘In Café Den Ouden Toren worden
zowel pinten als moppen getapt.
En zodra je er binnenstapt, vallen de
gesprekken even stil en draait iedereen
zijn hoofd om de nieuwe bezoekers
uitgebreid te monsteren. Zo hoort dat
in Lissewege, dat is absoluut deel van
de dorpscharme.’
Conclusie?
‘In het mysterieuze Lissewege zijn nog
kwaliteitszekerheden en dat maakt het
zo fijn om terug te keren. Hier word je
nooit ontgoocheld.’
Lissewege – 22
Voor lief-hebbers...
…VAN KUNST!Kunstminnaars komen zeker
aan hun artistieke trekken
in Lissewege. Verschillende
galerijen hebben zich in het dorp
gevestigd. Artepol, de kunstgalerij
in het prachtig gerenoveerde
stationsgebouw toont afwisselend
werk van hedendaagse beeldend
kunstenaars. Ook Kunsthuis
Den Engel, ondergebracht in
een laat 18de-eeuws huis, en
de cultuurbistro ernaast op
het marktplein, zijn meer dan
een bezoekje waard. Galerij
Fotoon in de W. Romboudtstraat
exposeert dan weer werken
van diverse kunstenaars en
Kunstencentrum ’t Vaartje toont
kunst van en voor mensen met
een visuele beperking. Bovendien
transformeert Lissewege zich
elke zomer opnieuw in een
openluchtmuseum tijdens
‘Beelden in het Witte Dorp’, een
verrassend moderne beeldenroute
in een historisch decor.
www.lissewege.be
…VAN OUDE MUZIEK!
Lissewege ademt Oude Muziek!
Het MAfestival Brugge maakt
op 3 augustus immers opnieuw
een muzikale uitstap naar
Lissewege. Verwacht je aan een
dag vol sfeervolle concerten op
unieke locaties en verrassende
randactiviteiten. Het Ter Doest-
wandelparcours verbindt de
verschillende concertlocaties.
's Middags kan je voor een hapje
en drankje terecht in de tuin van
de pastorie.
www.MAfestival.be
23 – Lissewege
…VAN FIETSEN!Net als Kurt zin om Lissewege en omgeving al fietsend te ontdekken? Prima idee, want Lissewege is de ideale startplaats voor
een fietstocht. De kerk is als fietsinrijpunt zowel met de auto als het openbaar vervoer vlot bereikbaar, er is gratis parking en
een handig informatiebord zet je meteen op de goede weg. De omgeving van Lissewege, Zeebrugge en Brugge vind je terug op de
fietsnetwerkkaarten ‘Brugse Ommeland Noord’ en ‘Kust’. Aan de hand van fietsknooppunten stippel je zelf je fietsroute uit. Wil je
fietsen in de oostkustpolder, een weids en open polderland, doorweven met kanalen en grachten, dan schaf je je best de thematische
fietsroute ‘Fietsen tussen weidevogels en vriezeganzen’ aan. Polderliefhebbers kunnen ook de thematische fietsroute ‘Fietsen
tussen zoet en zout water’ uitproberen die doorheen zoet- en zoutwatergebieden de haven, Zeebrugge en Lissewege met elkaar
verbindt. Deze kaarten kan je kopen bij VVV Lissewege en Toerisme Zeebrugge (Zeedijk) of bestellen via www.fietsen-wandelen.be.
Mysterie en devotie
Het mysterieuze Lissewege lijkt wel postkaartmateriaal: een
mastodont van een kerk, een stil kanaal, eindeloze vlakke
weiden omzoomd door kromgebogen knotwilgen en een
authentiek, onbezoedeld dorpszicht. Een onaangeroerd dorp
dat al vele eeuwen bekoort. Dompel je onder in een spannend
verhaal waarin tempeliers en pelgrims de hoofdrol spelen.
Lissewege, halte op weg naar Compostela Al wie de toren van 13de-eeuwse
Onze-Lieve-Vrouw-Bezoekingskerk
beklimt, kan niet anders dan zich
afvragen hoe een dorp van hoop en al
300 inwoners zich ooit zo’n kathedraal
van een kerk kon permitteren. Het
antwoord schuilt in een middeleeuwse
legende... Vissers uit Heist gingen
in die tijd regelmatig vissen in de
kreken van Lissewege. Op een dag
vonden zij in het krekengebied een
beeld van een vrouw met een kind op
de arm, waarin zij Maria meenden
te herkennen. Ze namen het beeld
mee naar Heist, maar de volgende
dag lag het opnieuw in de kreek. Dit
fenomeen herhaalde zich een aantal
keer en de vissers zagen hierin een
teken dat Maria op die plaats vereerd
wilde worden. Er werd een Romaans
kerkje gebouwd en het beeld kreeg er
een prominente plaats. Grote groepen
pelgrims volgden om het mirakelbeeld
te groeten. Zo groeide Lissewege uit tot
een bekend Mariabedevaartsoord en de
eerste halte aan de Vlaamse kust voor
pelgrims uit het noorden op weg naar
Santiago de Compostela.
De pelgrims overnachtten er in het
Sint-Jacobshuis en het Spaniënhof, in
de schaduw van de kerk. Het Spaniënhof
is trouwens, zo vele eeuwen later, nog
steeds een B&B. Ondertussen zijn er
meer logeeradresjes in Lissewege en
kunnen moderne pelgrims ook terecht
in B&B Pronkenburg, Hostellerie Ter
Doest en B&B De Lisdodde.
Om de veiligheid van de pelgrims te
verzekeren, werd de bedevaartsroute,
volgens onder meer jeugdschrijver
Johan Ballegeer, door de ridderlijke
Tempeliers bewaakt. Kwestie dat al
wie die moeilijke trip maakte, ook
behouden aankwam. Die Tempeliers
waren aanvankelijk een arme religieuze
ridderorde, maar hun populariteit leidde
tot mooie schenkingen waardoor ze
al snel tot een rijke en machtige orde
evolueerden. Naar verluidt lieten zij
in 1225 deels op hun kosten de kleine
Romaanse kerk vervangen door de
indrukwekkende huidige kerk.
Ondanks al die nobele bedoelingen is
het de Tempeliers niet zo goed vergaan.
Ze werden van allerlei misdaden
beschuldigd en in 1312 belandden ze
op de brandstapel. Vandaag kan je in de
Lisseweegse kerk nog steeds sporen van
de Tempeliers ontwaren. Het vergt wat
zoekwerk, maar oplettende ogen vinden
ongetwijfeld het half verborgen stenen
hoofdje van Baphometh terug. Er wordt
gefluisterd dat de Tempeliers onvrijen
inhuurden om kapellen en kathedralen
te bouwen. Eens hun taak er op zat,
werden ze beloond met een vrijgeleide.
Het werden vrije metselaars. En in elke
kerk, ook in Lissewege, lieten ze hun
handtekening na.
25 – Lissewege
DE OMMEGANG, BELEEF DE LEGENDESinds de middeleeuwen gaat
in Lissewege op de eerste
zondag van mei een jaarlijkse
‘Ommegang’ uit waarbij het
mirakelbeeld van O.L.-Vrouw-
van-Lissewege rondgedragen
wordt in een barokke draagstoel.
Een biddende stoet brengt het
miraculeuze Mariabeeld van de
kerk naar de kapel Ter Doest.
Daar vindt een korte eredienst
plaats. Na de ceremonie wordt
het beeld terug gedragen naar
de kerk.
www.lissewege.be
Lissewege – 26
Na die kerkelijke vondst moet je
absoluut ook de 264 treden die de
kerktoren telt, bedwingen. Eens boven
geniet je er van een onbeschrijfelijk
polderpanorama. Op heldere dagen
kun je zowel Oostende als het
Zeeuwse eiland Walcheren en alle
torenspitsen daartussen bewonderen.
Een panorama dat je niet snel vergeet.
Eens terug beneden roept het graf van
Frans ‘Sus’ Verleyen. Op zijn grafsteen
staat een citaat van die andere grote
schrijver, Harry Mulisch, ‘Het beste is
het raadsel te vergroten’. En laat dat
nu net zijn wat hij doet, want toeval
of niet, ook Frans Verleyen was een
vrijmetselaar…
Iets waarover je kunt mijmeren langs
het Vaartje. Deze oude waterweg, in
de 13de eeuw gegraven als verbinding
met Brugge, is een streling voor het
oog. De ideale plek voor dagdromerij.
Vroeger had men hier wel iets beters te
doen. Via dit Vaartje werd de Doornikse
blauwsteen aangevoerd die nodig
was voor de bouw van de kerk. Leuk
detail: via het nog bestaande zwart-wit
geschilderde deurtje aan de overkant
van de ingang van de kerk geraakten
de stenen van het Vaartje naar de
bouwplaats. Bovendien gebruikten de
voorzienige Ter Doest-monniken dit
waterkleinood als handelsweg naar
Brugge. Maar dat is weer een ander
verhaal. Je merkt het, Lissewege laat
zich niet in een blitzbezoek vatten.
TIP Doorgrond het mysterie
Om het mysterie van die reusachtige Onze-Lieve-Vrouw-Bezoekingskerk te kunnen
vatten, moet je klimmen en de toren, die wegens geldgebrek nooit een spits kreeg,
bedwingen. Eens boven kan je ongehinderd het witte dorp bewonderen.
Open > Kerk: 10.00u tot 17.00u | 1 juni tot 30 september van 9.00u tot 20.00u
Toren: 1 juli tot 31 augustus van 14.30u tot 17.30u
Prijs > volwassenen: € 1,00 | kinderen – 12 jaar: € 0,50
www.lissewege.be
27 – Lissewege
TIP Bewonder de heiligen
Het bezoekerscentrum heeft een
boontje voor heiligen. De pastoriewoning
herbergt namelijk het recent
heringerichte Heiligenmuseum met
een unieke collectie beelden van
patroonheiligen, meer dan 120 in totaal!
Devotie troef dus!
Open > paasvakantie, pinkster- en
hemelvaartweekend, 15/6-15/9: dagelijks +
20/9, 21/9, 27/9 en 28/9 telkens van 14.00u
tot 17.30u
Prijs > volwassenen: € 1,50
museumbezoek + koffie/thee: € 3,00
kinderen – 12 jaar: € 1,00
www.lissewege.be
TIP Laat de pelgrim in je los
In het gastvrije Lissewege weet
men al sinds mensenheugenis
de hongerigen te spijzen en de
dorstigen te laven. Het witte dorp
imponeert met een uitgebreid
culinair aanbod op maat van elk
budget, van leuke bistro’s tot fijne
kwaliteitsrestaurants. Eerder
dorstig? Café Den Ouden Toren
en het Sint-Jacobshuis, twee
authentieke volkscafeetjes, zijn
koesterplekken waar je urenlang
blijft hangen. In aperitiefbar Ulysses
is het dan weer zalig verpozen bij
een portie tapa’s en in de vinotheek
van wijnhandel Ô d’Chatô, sinds
kort gehuisvest in het prachtig
gerenoveerde stationsgebouw,
proef je de heerlijkste wijnen met
een bijpassend hapje. Pelgrim
op doortocht? Hou dan even halt
bij bakkerij Maelstaf en trotseer
de hongerige pistoletfile. Deze
nostalgische bakkerswinkel ruikt en
smaakt naar lang vervlogen tijden
en opent enkel nog op zaterdag zijn
deuren. Of loop even binnen bij ‘De
Soete Paepe’, een snoepwinkeltje
in de sfeer van 1920, met meer dan
60 soorten ouderwets snoepgoed
en zelfgemaakt gebak. Ideaal om je
kleine honger onderweg te stillen.
Kijk snel op p. 36 voor een overzicht
van de restaurants in Lissewege!
NOTEER IN JE AGENDA!22 en 23 augustus > LichtfeestOp 22 en 23 augustus wordt Lissewege nog mysterieuzer! Zodra de avond valt,
kan je in het oude dorpscentrum genieten van een sfeervolle avond waarbij
artiesten van diverse pluimage zorgen voor een extra poëtisch tintje door hun
inbreng van sfeervolle muziek en intieme lichtinstallaties.
www.bruggeplus.be
9 november > Gefluister in LissewegeOntdek verborgen verhalen, poldergeheimen en legendes tijdens een twee uur
durende wandeling door Lissewege. Wie weet kom je wel de Tempeliers tegen...
www.brugseommeland.be/gefluister
Lissewege – 28
Monniken-werkDe Abdij Ter Doest werd in 1106
gesticht door de Franse Benedictijnen
van Saint-Riquier in Ponthieu. Zo’n 70
jaar later namen de cisterciënzers de
abdij over en trokken ze nog een refter,
een kapittelzaal, enkele slaapzalen,
een scriptorium, een bibliotheek en
een kerk op. Het ging de monniken
blijkbaar voor de wind want de Ter
Doest-kerk evenaarde qua omvang
en grootte de huidige dorpskerk die
boven Lissewege uittorent. Zeggen dat
het monnikenleven zwaar was, is een
understatement. Zowat de hele dag en
de halve nacht stonden in teken van
God. De monniken kwamen zeven maal
per dag samen om te bidden, hun dag
begon bij zonsopgang en eindigde bij
zonsondergang. ’s Winters waren de
dagen dus gelukkig iets korter, maar
de winteravonden waren lang, koud
en donker. In de abdij was slechts
één verwarmde kamer en om de kou
te trotseren sliepen ze vaak met hun
pij aan. De koster hield de tijd bij en
wekte zijn collega’s elke morgen.
Want tussen al die bidstonden moest
er ook gewerkt worden. De monniken
deden het religieuze werk, lazen,
kopieerden boeken en studeerden veel.
De lekenbroeders deden het handwerk,
maalden het graan op de molen om
brood te bakken en runden de smidse.
Er werden gewassen verbouwd en
dijken en wegen aangelegd. In de
imposante abdijschuur, opgetrokken in
1275, werden de gewassen van meer
dan 4.000 hectare velden gestapeld.
De abdij hield zich ook bezig met
wolhandel, ze gebruikten het 13de-
eeuwse vaartje als handelsweg naar
Brugge, en speelde daarnaast een
heel belangrijke rol bij het inpolderen
van dit uitgestrekte slikken- en
schorrengebied. Ze dijkten het voorheen
waardeloze gebied in en promoveerden
het tot polder. Daarnaast wonnen
De Grootsheid van Ter Doest
Zoals de kerk van Lissewege het dorp domineert,
heerst Abdij Ter Doest over de polders die Lissewege
omringen. En dat al eeuwenlang…
ze veen en klei in de nabijgelegen
Monnikenmoere, of het moeras van de
paters. Deze laag gelegen moerasplek
ontstond toen de cisterciënzers er hun
klei wonnen waarmee ze bakstenen of
moefen bakten om zo de abdij verder uit
te bouwen en de kerk van Lissewege
op te trekken. Naarstige jongens
die monniken…
Vandaag laat alleen die indrukwekkende
abdijschuur (56 meter lang, 21 meter
breed en 16,5 meter hoog) zich nog
in al haar glorie bewonderen. Begin
2000 werd ze zelfs van eiken pijler tot
Boomse dakpan gerestaureerd. Je moet
dit gigantische gevaarte met eigen
ogen zien om enig idee te krijgen van
zijn grootsheid en historische belang.
Europa Nostra gaf terecht een bronzen
ereplaatje voor deze puike restauratie.
De aanpalende abdijhoeve dateert uit
de 17de eeuw. Hier huist vandaag het
bekende restaurant Hof Ter Doest met
Hostellerie waar je het enige echte Ter
Doest-bier vindt!
HET LEVEN ZOALS HET WAS: DE DAGPLANNING VAN EEN TER DOEST-MONNIK!01u45 Wekken
02u00 Metten
03u10 Lauden
04u10 Priem
04u15 Kapittel
04u40 Handenarbeid
07u45 Terts
08u00 Heilige Mis
08u50 Geestelijke lezing
10u40 Sext
10u50 Diner
11u30 Rust
14u00 Nonen
14u30 Handenarbeid
18u00 Vespers
18u45 Avondmaal
19u30 Gezamenlijke lezing
19u50 Completen
20u00 Rust
Lissewege – 30
HET VERHAAL VAN WILLEM VAN SAEFTINGHE Willem Van Saeftinghe leidde als
lekenbroeder een druk maar
vredig bestaan in abdij Ter Doest
tot de Guldensporenslag in 1302
roet in het eten strooide. Hij
verliet prompt Lissewege, trok
naar Kortrijk en sleurde daar
de aanvoerder van het Franse
leger, Robert van Artois, van zijn
paard en om hem terstond een
kopje kleiner te maken. Daarna
wist hij nog 40 Franse ridders uit
te schakelen. En zo werd stoere
Willem een van de helden van
het Groeningheveld. Zo kun je
hem vandaag ook op de markt
van Lissewege bewonderen,
uitgerust met zijn morgenster
en slagzwaard.
TIP Bekijk eens een moefIn het bezoekerscentrum, niet toevallig gehuisvest in een
mooie pastorie in de schaduw van de Onze-Lieve-Vrouw-
Bezoekingskerk, vind je alles wat je over
Ter Doest en de geschiedenis van Lissewege wil weten. Dit
is the place to be voor wie op zoek is naar streekinfo, fiets-
en wandelroutes. De permanente tentoonstelling ‘Een
gotisch visioen in de polders’ zet je meteen op de goede
weg. De oudste stukken, inclusief een echte ‘moef’, gaan
terug tot 1275!
Open > paasvakantie, pinkster- en hemelvaartweekend, 15/6-
15/9: dagelijks + 20/9, 21/9, 27/9 en 28/9 telkens van 14.00u
tot 17.30u
www.lissewege.be
NOTEER IN JE AGENDA!31 augustus > Natuurpunt viert Ter Doest
Ook in Monnikenmoere kun je anno
2014 nog ronddwalen! Op 31 augustus
is het weidevogelreservaat immers
uitzonderlijk toegankelijk. Een unieke
kans om de verschillende planten- en
vogelsoorten onder begeleiding van een
natuurgids te leren kennen. Ook een
bezoek aan het ringstation is mogelijk en
een historische wandeling.
www.natuurpunt.be
31
31 – Lissewege
TIP Wandel door de polders van Ter DoestDe 6,3 km lange Ter Doest-wandeling plaatst het vlakke polderlandschap rond Lissewege centraal. Vertrekkend aan de kerk
wordt eerst de pittoreske dorpskom aangedaan, waarna rustige verkeersvrije wegen je leiden naar het Boudewijnkanaal en de
voormalige abdij Ter Doest. Landelijke wegen en fraaie vergezichten vormen de voornaamste ingrediënten van de terugweg.
De kaart kan je kopen bij VVV Lissewege of bestellen via www.fietsen-wandelen.be.
250 m
Zeedijk
Zeedijk
Londenstraat
Brusselstraat
Bastenakenstr.
DuinpadDuinpad
Harw
ichstr.
New
Yorklaan
Minister Beernaertstraat
Loodswezenstraat
Rouaanstraat
Genuastraat
Venetiëstra
at
VenetiëstraatVeerbootstr.
Veer
boot
stra
at
Azorenstraat
Lanceloot Blondeellaan
Mar
cus G
erar
dsstra
at
Lisseweegse Steenweg
Lisseweegse Steenw
eg
Vismijnstraat
Tijdokstraat
Noordhinderstr.
Wandelaarstr.
Viss
erss
traat
Viss
erss
traat
Werfkaai Kielbankstr.
Hullstraat
Isabellalaan
Isabellalaan
Evendijk-Oost
Evendijk-Oost
Heiststr
aat
Heiststr
aat
DistelstraatZustersstraat
Ploegstraat
Marktplein
Eiensluisstraat
Zeemansstraat
Vindictivestr.Sint-D
onaasstraat
Wilgen-
boomstr.
Polderweg
Eendenweg
Westhinderstraat
Reingaardsvliet
Zeesluisstraat
Isabellalaan
Kiwiw
eg
Nieuw
-Zeelandse Kaai
Nieuw
-Zeelandse Kaai
Noordzeestraat
Rockallstr.IJslandstraat
Ierse
-Zee
straa
t
Far-Oërstr. Skagerrakstr.Kattegatstr.Sontstraat
Boomkorstraat
Doggerstraat
Kott
erst
raat
Kaaien 445-499
Jozef Verschaveweg
Graaf Jansdijk
Paardenmarktstraat
Om
ooka
aiRederskaai
Rederskaai
Evendijk-west
Karveelstraat
Karveelstraat
Karveelstraat
Karveelstraat
Kraakstraat
Galeistraat
Kielstraat
Koggenstraat
Mercatorstr.
Adriaan de
Gerlachestr.Sint-Thom
as
Morusstraat
Doverlaan
St. George’s Day-wandeling
Goltziusw
eg
Engelandstraat
Leopold II-dam
Albert II-laan
Westerdam
Pieter Troostlaan
Pieter Troostlaan
Caxtonweg
Caxtonweg
Westerdam
Wittebankstr.
Appelzakstr.
Zweedse Kaai
Zand-
rietpad
Wielingenstr.
Marktstraat
Meeuwenstr
aat
Oostzeestraat
Groenlandstraat
Uitkerkestraat
Hulkstraat
Baron de Maerelaan
Zeegeulstraat
Kapitein Fryattstraat
Strooiendorpweg
Frank Brangwynweg
Minervaplein
Isabellalaan
Paul Jean Claysstraat
Herm
esskaaiH
enri Victor Wolvensstraat
Henri Victor Wolvenstraat
Oosterdam
Canadakaai
VSA-kaai
J.F. K
enne
dyka
ai
Henri Victor W
olvensstraat
Oosterdam
Alfred Ronsestraat
Alfred Ronsestraat
Isabellalaan
Heiststr
aat
Kiwiw
eg
Golf van Biskajestr.
St-Christianastr.
Baron de Maerelaan
StellaMarisstr.
AdmiraalKeyes-plein
Blok-schepenstr.
St.-Donaas-
kerkstr.
St.-Donaasstr.
STATION ZEEBRUGGE
STRAND
STATION ZEEBRUGGE DORP
Hendrik van
Minderhoutstr.
Gustave Van
Nieuwenhuysestr.
Blankenberge
HeistDuinbergen
Knokke
ZwankendammeLissewege
BruggeKustlaan
Kustlaan
Kustlaan
Kustlaan
Kustlaa
n
Engelandstraat
Sint-Claradreef
Kleine Nieuwstraat
St.-Gillisdorpstr.
Biddersstraat
Sint-Gilliskoorstr.
Sare
pta
Collaert Mansionstraat
Oliebaan
Gotje
Pott
erie
rei
Ropeerdstr.
Speelmansstr.Kruiersstr.
Peperstraat
Jeruzalemstraat
Hugo VerrieststraatRolweg
Kruisvest
Oost-Proosse
Zuidervaartje
Dampoortstraat
De Tuintjes
Edestraat
Korte
Spo
rtstr.
Para
dijsstr
.
Sportstraat
Julius Dooghelaan
Tuin
iers
str.
‘s-Gravenstraat
Stokersstr.‘s-Gravenhof
Blekersstraat
St.-Annarei
Minnebo-plein
Timmermansstr.
Rodestraat
Koopmansstr.
Kwekersstraat
Bilkske
Ganzenstraat
Ganzenstraat
Moerke
rkestr
.Hoogstu
k
Predikherenrei
Predikherenrei
Kruitenbergstra
at
Minderbroedersstr.
Engelstr.
Boninve
st
Eekhoutpoort
Eekhoutstr.
Dijver
Rozenhoedkaai
Pandreitje
Waalsestr
aat
Waalsestraat
Freren Fonteinstraat
Braambergstr.
VismarktSteenhouwersdijk
MeestraatHoogstraatPhilipstockstraat
St.-Walburgastraat
Twijnstraat
Kelkstraat Riddersstraat
Boomgaardstraat
Mallebergplaats
Vlamingstraat
Sint-Jansstraat
Kraa
nreiAcademiestraat
Kraan-plein
Spiegelrei
SpinolareiEngelsestraat
Verversdijk
GenthofKrom Genthof
Schrijversstraat
Sint-Gilliskerkstr.
Sterstraat
Torenbrug
Spaanse Loskaai
Kortewinkel
Jan Boninstraat
Hugo Losschaertstr.
Sledestr.
Poitevinstr
aat Augustijnenrei
Sint-Jorisstraat
Zakske
Rozendal
Groenestraat
Palmstr
.
Naaldenstr.
Kuipersstraat
Eiermarkt
Geerwijnstraat
St.-Jakobsstraat
Spikkelboorstr.
Giststraat
Hallestraat
Stee
nstra
at
Wollestraat
Kartuizerinnenstr.
Nieuwstr.
H.-Geeststr.
Guido Gezelle-
plein
Kastanjeboomstraat
Walstraat
Walplein
Noordstraat
Begijnhof
Sulferbergstraat
Colettijnen-hof
Vlamingdam
Elf-julistraat
Blokstraat
Biezenstraat
Ezelstraat
Klaverstraat
Gieterijstraat
PastoorVan Haecke-
plantsoen
Roompotstr.
Pater Damiaanstr.
Schouwvegersstr.
BrandstraatPaalstraat
Lane
Kamm
akersstr.
Gui
do G
ezel
lela
an
Kreupelenstraat
Leemputstr.
Smedenstraat Zwijnstraat
St.-Maartensbilk
Beursplein
Hauwerstraat
Van Voldenstr.
Komvest
Komvest
Breidelstraat BURG
J. Suvéestraat
Oude Gentweg
Werkhuisstraat
Boudewijn Ravestraat
Gentpoortv
estVisspaanstraat
Bargeweg
Bargeplein
KATELIJNEPOORT
Kleine Kuipersstr.
Korte Lane
‘t Zand
Vrijdagmarkt
Westm
eers
Oostm
eers
Zonnekemeers
Eiland
Begijnenvest
Ketsbruggestr.
Hendrik Pulinxpad
Lendestr.
Prof. Dr. J. Sebrechtsstraat
Vrijh
eids
stra
at
Hortensiastr.
Rubenslaan
BloemenstraatTuinstraat
Leliestraat
Wag
ners
traa
t
Cesar Gezellestr.
Evert van ‘t Padstr.
Blekerijstraat
Buite
n Bo
ninv
est
Ka
zern
eves
t
Buiten Kazernevest
Maria van Bourgondiëlaan
Karel de Stoutelaan
Lauwerstraat
Zege
r van
Mal
estr.
Gustave Vincke-
Dujardinstr.
Emmanuel de
Neckerestraat
Scheepsdalelaan
Kroonstraat
Werfstra
at
Kolenkaai
Veldmaarschalk Fochstraat
Luikstraat
Nikolaas GombertstraatW
erfplein
Houthulststr.
Koningin
Elisa
bethlaa
n
Ezelpoort
Diksmuidestraat
Willem de Dekenstraat Ja
mes
W
eale
str.
Wal
wei
nstr
aat
Houtkaai
Filip
s de
Goe
dela
an
Peter Benoitlaan
Bevrijdingslaan
Lange Vesting
Jan Breydellaan
Legeweg
Buiten de Smedenpoort
Stationslaan
Korte Vesting
SingelBuiten Boeverievest
Magdalenastraat
Barrièrestraat
Ten Hove
Veld
stra
at
Koni
ng A
lber
t I-la
an
Rijs
elst
raat
Stations-plein
Rozenstraat
Rozenstraat
Barthelsstraat
Tulpenstraat
Begoniastraat
Weidestraat
Ter Lake
Wantestraat
Wan
test
raat
Jan Blockxstr.
Daverlostraat
Gulden-peerdenstraat
Appelstr.
Nijver
heid
sstra
at
Prin
s Alb
erts
traa
tMoerkerkse Steenweg
Brugse-Mettenstr.
Marcus Laurinstr.
Julius Delaplacestraat
Kloostermuur
Kare
l van
Man
ders
traat
Karel van Manderstraat
Geralaan
Damse Vaart-Zuid
Noorweegse Kaai
Kool
kerk
se St
eenw
eg
Dudzeelse Steenweg
Krom
mes
tr.
Fort Lapin
Sluisstraat
Sint-Pieterszuidstraat
Sint-Pieterskaai
Veemarktstraat
Vaartstraat
Bapau
mestr
.
Essenboomstr.
Predikherenstraat
Park
Zevensterrestr.
Kl. Hoef-ijzerstr. Artoisstr.
Krui
sboo
gstr.
Korteweg
Weidestraat
Buiten G
entpoortv
est
KoninginAstridpark
Koude-markt
Goud-smedenstr.
De Garre
‘t Zweerd
MARKT
Keersstr.
Huiden-vettersplein
Wijnzak-straat
Woensdag-markt
Schottinnenstr.
Duinenabdijstr.
Sasplein
Kartuizersstra
at
Venkelstraat
Le�ngestr.
SintAnnaplein Stoelstr.
Kon�
jtstr.
Sint-Bruno-plein
Sint-Bruno-straat
Sentillenhof
Unesco-rotonde
Achiel VanAckerplein
Schuttersstr.
Kalkovenstr.
Maagdendal
Boterhuis
Sint-Jakobs-plein
Muntplein
Prinsenhof
Loppemstr.
Stoofstraat
Wijngaard-plein
Minnew
ater
Ganzen-plein
Ter Pannestraat
JorisDumeryplein
Gruuthusestr.
Hendrik Brugmansstr.
Frank Van Ackerpromade
Marie Popelin-plantsoen
Canadaplein
Christine D’haenstraat
Zilverpand
Werfs
traat
Leopold II-laan
Tornooistr.
Slachthuisstraat
Krakeleweg
Jan Van Ruusbroecstr.
Eugeen Van Oyestr.
Camille van de Walle de
Ghelckestr.
Baron Ruzettelaan
Vaartdijkstraat
Sint-Jansdreef
Buite
n Sm
eden
vest
Kleine
St.-Jansstr.
Gloribusstr.
Kegelschoolstr.
Maagdenstraat
Hendrik Consciencelaan
Katelijnestraat
Colettijnenstraat
Garsoenstr.
St.-Obrechtsstr.
Koolbrandersstr.
Bakkersstr.
St.-Jan in de Meers
Mariastraat
Hoogste
van Brugge
Goezeputstraat
Oranje-
boomstr.
Kleine H.-
Geeststr.
St.-Salvato
rs-
koorstr.
Pijp
erss
tr.
Zilver-steeg
Kemelstr.
Kleine St.-Amandsstr.
Simon Stevinplein
Oude
Zomerstr.
O.L.V.-kerkhof-Zuid
Driekroezenstr.
Scha
arst
raat
Zwarteleertouwersstr.
Geerolfstr.
Gevangenisstr.
Willemstr.
‘t Pand
Beelden-makersstr.
Diamant-slijpersstr.
Geernaart-
straat
Burgstr. Peerdenstr.
Hertsberge-
straat
Blinde Ezelstr.
Kazernevest
Kersen-boomstr.
Kantwerksters-plein
Joost de
Damhouderstr.
St.-Anna-
kerkstr.
Korte St.-
Annastr.
Korte Blekersstr.
Driezwanenstr.Korte Rijkepijndersstr.
Korte Ropeerdstr.
Albrecht
Rodenbachstr.
Guido Gezelle-warande
Rijkepijndersstr.
Carmersstra
at
Peterseliestraat
Papegaaistr.
KorteRaamstr.Kleine
Hoedenmakersstr.
Oosterlingenplein
Rode-Haanstr.
Schrijn-
werkersstr.
Korte
Riddersstr.
Vlamingstraat
Ieperstr.
Middel-
burgstr.
Adriaan Willaertstr.
J.van Ooststr.
P. Po
urbu
sstr.
Bollaardstr.
Hoe�jzerlaan
Dam
poortstraat
Kool
stuk
Buiten Kruisvest
Baron Ruzettepark
Jasmijn-
straat
18-Oktoberstra
Spoorwegstraat
Lange Vesting
Lan ge Ve
stin
g
Leemputten
Daverlostraat
Filips
Had
ewijchstr.
Jan Moritoenstr.
Edward de Denestr.
Sint
-Kat
arin
astra
at
Generaal Lemanlaan
Alte
bijs
traa
t
Maalse Steenweg
Sint-Godelievedreef
Graaf de MûelenaerelaanHavenstraa t
Sint-Pietersgroenestraat
Kardin
aal M
ercierst
raat
Gul
den-
Vlie
slaa
n
Keize
r Karelstr
aat
Gouden-Boomstraat
Leopold I-l
aan
IJzerstraat
Julius en Maurits Sabbestraat
Calvarie
berg
stra
at Haarakkerstraat.
Leeste
nburg
Hem
elrijk
Gentpoortstraat
Klokstraa
Fonteinstr. Boev
erie
stra
at
Jakobinessenstraat
Garenmarkt
Groeninge
Nieuwe Gentweg
Willemijnendreef
Gapaardstraat
Vizierstraat
Langestraat
Kapelstraat
Leeuwstr.
OntvangersstraatHelmstraat
Grauwwerkersstr.
Wevershof
Arsenaalstraat
Snaggaardstraat
Zuiderboomgaard
Dhoorestraat
Van Steenestraat
Speelpleinlaan
Beaupréstraa
Buiten Katelijnevest
KatelijnevestBuiten Begijnenvest
Potterierei
Wulpenstraat
Elisabeth Zorghes traat
Sint
-Cla
rast
raat
Langerei
Wijn
gaardstr
aat
Groenere
Hoornstr.
BalsemboomstraatVuldersstraat
Hooistra
at
Coupure
Coupure
Jan Miraelstr.
Raamstraat
Oude Zak
Moe
rstra
at
Kopstraat
Wulfhagestraat
Haanstraa
Zilv
erstr
aat
Dw
eersstraat
Mortierstraat
Neststr.
Noordzandstraa
t
Zwaluwenstraat
Beenhouwersstraat
Korte Vuldersstr.
Zuidzandstr. St.-Salvatorskerkho
f
Annuntiatenstraat
Gouden-Handstraat
Stalijzerstr.
Vuld
ersreitje
Verbrand Nieuwland
Mol
enm
eers
Strostraat
Balst raat
St.-Niklaasstr.
Oude Burg
Korte
St.-Amandsstr.Geldmuntstr.
Kip-
Robi
jnst
r.
Spanjaardstraat
Dirk Boutss
tr.
Baro
n Jo
sep
h
PottenmakersstrAzijn
-
Korte Speelmansstr.
Niklaas
Jan van Eyckplein
Gouden-Handrei
BoudewijnOstenstr.
Cord
oe
anierss
St.-Jans-plein
Biskajersplein
Noord-Gistelhof
Oost-
Gistelhof
Hoedenm
akersstraatW
est-Gistel-
Langer
ei
Chantrell-
Spee
lman
srei
Baliestraat
Stijn Streuvelsstra
at
Bilkske
Kandelaarstr.
St.-Maartens-plein
Wapenm
akersstr.
Koningstr.
BEGIJNHOF
Witteleertouw
ersstr.
Park Sebrechts
Buiten de
Pioenstraat
KRUISPOORT
GENTPOORT
BOEVERIEPOORT
SMEDENPOORT
BLOEDPUT
EZELPOORT
DAMPOORT
Oos
tmee
rs
KANAALEILAND
STATION
Koolkerke (N374) Damme
LapscheureMoerkerke
GentEeklo
MaldegemSijsele
(N9)
KnesselareBeernemOedelem
(N337)
KortrijkRuddervoorde
WaardammeOostkamp
(N50)Loppem (N397)
OostendeDe HaanWenduine(N9)
BlankenbergeZeebruggeLissewege(N371/N31)
GistelJabbe-ke
(N367)
Knokke (N376/N49)HeistDudzele (N376)
Vest
ings
traat
Steenkaai
Graaf Visartpark
Willemijnen-plantsoen
Anjerstr
aat
Lange
Sint-Gillis-Kerkhof
Muntpoort
Violierstraat
Kl. Herts-bergestr.
Kanaal Brugge-Oostende
Kanaal Gent-Brugge
Min
new
ater
Ringvaart
Ring
vaar
t
Ringvaart
Handelskom
Vlotkom
Sincfalpark
KoningAlbertpark
Koning Albert I-laan
Minnewaterpark
Hof Arents
Stil
Ende
Gistelse Steenweg
Hof de Jonghe
ZEESLUIS
VAART
STRANDWIJK
MARINEBASIS
ZeebrugseVisveiling
M.B.Z.P. Vandammehuis
N34
N34
N31
Fonteintjes
Hull
KERK
P&O Ferries
FRANLIShavenrondvaart
SEAFRONTmaritiem themapark
Sterneneiland
N31
N31
Seamen Centre
Legende
ZEEBRUGGE
Infokantoor
Politie
Strandwijk
Zeebrugge dorp
Oude vismijnsite
Tramlijn
Startpunt erfgoedwandeling
Instappunt kustwandelroute
Startpunt Wandeling 'Ter Doest'
Treinstation
Tramhalte
Bushalte
Parking
Parking autocars
Ferry aanlegplaats
Havenrondvaarten Franlis
Royal Belgian Sailing Club& Westhinder Marina
Zwem- en recreatiezone
Strand
Stranddouches
Speelplein / picknick
Militair kerkhof
Kerk
Geldautomaat
Panoramazicht
Visserskruis
Seafront Maritiem themapark / duikboot
33 – Plattegronden
Stationsstraat
Lisseweegs O
pperhof
Pol Dhondtstraat
Gijzelew
eg
Kalsijdeader
Walram Romboudtstr.OnderDe Toren
Willem
Van Saeftingestr.JakobMoermanstr.
Ter Doeststraat
Ter Doeststraat
Vincent Doensstraat
Jakob ReyvaertstraatO
ude Pastoriestraat
Dw
arsstraat
Juliaan Vandepitte-plein
Poermolen
Rademakersstraat
Zeebruggelaan
Zeevaartstraat
Valerius De Saedeleerpad
Lisseweegs Vaartje
Pontstraat
N31Zeebrugge
Brugge
N31
N31
Zeebruggelaan
200 m
Alfo
ns S
tyns
stra
at
SITE TER DOEST
LISSEWEGE
Lissewege
Brugge
10km
5km
Zeebrugge
NOORDZEE
Logeren z Hotel Monaco
Baron de Maerelaan 26, Zeebrugge
T + 32 50 54 44 37 | F + 32 50 54 44 85
www.hotelmonaco.be
z Hotel Atlas
Brusselstraat 13-15, Zeebrugge
T + 32 50 54 54 19
www.hotelatlas.be
z IBIS Styles Zeebrugge
Kustlaan 99, Zeebrugge
T + 32 50 20 12 02 | F + 32 50 27 07 02
www.ibisstyles.com
z B&B Pronkenburg
Ter Doeststraat 30, Lissewege
T & F + 32 50 54 45 40
M + 32 478 31 76 12
www.pronkenburg.be
z Hostellerie Ter Doest
Ter Doeststraat 4, Lissewege
T & F + 32 50 54 40 82
[email protected] | www.terdoest.be
z B&B Lisdodde
Oude Pastoriestraat 1, Lissewege
M + 32 476 97 51 40
[email protected] | www.lisdodde.be
z B&B Spaniënhof
Walram Romboudtstraat 6, Lissewege
T + 32 50 70 00 00 | F + 32 50 67 04 60
www.spanienhof.be
Eten STRANDWIJK
z Biertaverne MariTimes
Zeedijk 6A, Zeebrugge
M + 32 472 60 05 69
z Restaurant Sea and Sand
Zeedijk 8, Zeebrugge
T + 32 50 54 42 79
z Eethuys Ambrosius
Zeedijk 11, Zeebrugge
T + 32 50 54 59 48
www.eethuys-ambrosius.be
z Bar - Restaurant The Old Barrel
Zeedijk 12, Zeebrugge
T + 32 50 70 36 83
[email protected] | www.oldbarrel.be
z Bar - Restaurant ’t Zandlopertje
Zeedijk 13, Zeebrugge
T + 32 50 54 41 05
M + 32 479 39 20 05
z Bar - Restaurant Lagaar
Baron de Maerelaan 4, Zeebrugge
T + 32 50 55 26 89
M + 32 475 20 10 79
[email protected] | www.lagaar.com
z Restaurant Jin Yan Lou (Chinees)
Baron de Maerelaan 58, Zeebrugge
T&F + 32 50 54 67 07
ZEEBRUGGE DORP z Martins Visrestaurant
Sint-Donaaskerkstraat 19, Zeebrugge
T + 32 50 54 43 27
www.martinsvisrestaurant.be
OUDE VISMIJNSITE z Restaurant De Kombuis
Tijdokstraat 4, Zeebrugge
T + 32 50 67 83 25
www.dekombuis.be
z Visrestaurant The Blue Lobster
Tijdokstraat 9, Zeebrugge
T + 32 50 68 45 71
www.thebluelobster.be
z Bistro - Fonduehuisje De Steiger
Werfkaai 11, Zeebrugge
M + 32 475 85 01 13
z Restaurant Channel 16
Werfkaai 16, Zeebrugge
T + 32 50 60 16 16
[email protected] | www.ch16.be
z Restaurant Tijdok
Tijdokstraat 16, Zeebrugge
M + 32 476 59 65 20
[email protected] | www.tijdok.be
z Restaurant Slabbinck
Tijdokstraat 36, Zeebrugge
T+ 32 50 54 52 46
www.restaurantslabbinck.be
Leuke adresjes
LEGENDE z Adresjes in Zeebrugge
z Adresjes in Lissewege
35 – Leuke adresjes
z Brasserie Nelson
Vismijnstraat 24, Zeebrugge
T + 32 50 54 59 54
www.brasserienelson.be
z Brasserie The Boat House
Vismijnstraat 26, Zeebrugge
T + 32 50 55 23 15
z Tearoom - Bistro ’t Suckerbuckstje
Vismijnstraat 44, Zeebrugge
T + 32 50 25 02 99
M + 32 486 67 47 70
z Restaurant Grand Café Kaai 49
Rederskaai 49-50, Zeebrugge
T + 32 50 70 39 19
M + 32 496 34 31 05
www.kaai49.be
z Grill De Kade
Rederskaai 39, Zeebrugge
T + 32 50 69 43 68
M + 32 478 75 48 84
z Bistro Wittekerke
Rederskaai 38, Zeebrugge
T + 32 50 78 89 84
z Bar - Bistro The Old Steamer
Rederskaai 19, Zeebrugge
T + 32 50 54 58 25
www.oldsteamer.be
z Visrestaurant ’t Pakhuis
Rederskaai 7, Zeebrugge
T + 32 50 67 49 91
[email protected] | www.tpakhuis.eu
z Restaurant - Clubhuis Alberta
Omookaai 1, Zeebrugge
T +32 50 54 41 97
www.rbsc.be
LISSEWEGE z Bar - Bistro Ulysses
Stationsstraat 25, Lissewege
T + 32 50 61 27 67
M + 32 476 31 27 76
www.ulysses-apero.be
z Restaurant De Valckenaere
Lisseweegs Vaartje 1, Lissewege
T + 32 50 54 57 59
www.restaurantdevalckenaere.be
z Restaurant De Goedendag
Lisseweegs Vaartje 2, Lissewege
T + 32 50 54 53 35
www.degoedendag.be
z Restaurant De Pepermolen
Walram Romboudtstraat 2, Lissewege
T + 32 50 55 05 03
www.restaurantdepepermolen.be
z Bistro Huyze Saeftinghe
Onder de Toren 5, Lissewege
T + 32 50 82 04 90
z Restaurant Hof Ter Doest
Ter Doeststraat 4, Lissewege
T + 32 50 54 40 82
[email protected] | www.terdoest.be
Leuke adresjes – 36
InfokantorenToerisme Zeebrugge
Zeedijk, Badengebouw
paasvakantie, pinksterweekend, juli
en augustus:
10.00-13.30u en 14.00-18.00u
VVV Lissewege
Oude Pastoriestraat 5
paasvakantie, hemelvaartweekend,
pinksterweekend,
15 juni-15 september, 20/9, 21/9, 27/9
en 28/9: 14.00-17.30u
Meer infoToerisme Brugge
Postbus 744, B-8000 Brugge
T + 32 (0)50 44 46 46
F + 32 (0)50 44 46 45
www.brugge.be/zeebrugge
DIT MAGAZINE IS EEN UITGAVE VAN TOERISME BRUGGE
CONCEPT EN ONTWERP: Skinn DRUK: Skinn FOTOGRAFIE: Jan Darthet, Daniël de Kievith, Joris Luyten, Westtoer, Rudy Desmedt, Misjel Decleer, Cel fotografie Stad Brugge, Piet Vandenkerkhove, Stadsarchief Brugge / www.beeldbankbrugge.be (verz. J. A. Rau, verz. Bruselle-Traen), en Jan D’Hondt COPYWRITING: Sophie Allegaert REDACTIE: Ans Vanhoute VERANTWOORDELIJKE UITGEVER: Dieter Dewulf, Postbus 744, B-8000 Brugge MET DANK AAN: Sophie Allegaert, Lieven Verstraete, Kurt Defrancq, VZW Brugge Plus, VVV Lissewege, Patrick Verbeke, Stadsarchief Brugge, Steven Savels en Marec. • Mei 2014 • Toerisme Brugge is niet verantwoordelijk voor eventuele onjuistheden of prijswijzigingen.
37 – Info
