2

Geert Van Eeckhoudt startte in 1993 als zelfstandig architect

en heeft vandaag twee collega’s die hem op zelfstandige basis

bijstaan. Jaarlijks werkt hij dan ook gemiddeld een veertigtal

dossiers af, met als uitzonderlijk kenmerk dat alle werven zich in

een amper 10 km kleine cirkel rondom zijn bureau bevinden. “De

bouwactiviteiten zijn hier nog zeer lokaal gericht”, reageert hij op

onze verbazing. “Het aantal bouwaanvragen loopt in deze regio

nauwelijks terug en iedereen wil nog zijn eigen huisje met tuintje,

zolang er gronden beschikbaar zijn.”

Naast nieuwbouw worden ook tal van verbouwingen en renovaties

begeleid. De architect maakt hierin een duidelijk onderscheid:

bij een verbouwing wordt een bestaande woning opgewaardeerd

tot een hedendaags woongebeuren; bij een renovatie wordt

hedendaags comfort ingebracht met maximaal behoud van het

originele karakter. Geert Van Eeckhoudt houdt er erg van om het

potentieel van bestaande woningen aan te tonen.

Ongeacht het project draagt hedendaagse esthetiek zijn voorkeur

weg, een stijl die er na tien jaar nog niet gedateerd uitziet en die

zich ook goed leent tot het toepassen van de EPB-regelgeving.

Geert Van Eeckhoudt is gecertificeerd ‘Energiebewust Architect’

en stelt een nadrukkelijke vraag naar laagenergiewoningen vast

bij zijn klanten. Gezien het E-peil in 2012 waarschijnlijk naar E60

zal dalen, pleit hij er nu al voor om dit meteen na te streven, wat

ook gehoor krijgt bij zijn klanten. “De jonge bouwers – gemiddeld

30 jaar – zijn zeer goed geïnformeerd over de diverse facetten van

ecologisch bouwen.”

De architect wil het idee van een zuiver passiefwoning maximaal

benaderen, zonder echter zover te gaan, omdat de - voorlopig –

nog beperkte beschikbare materiaalkeuze een handicap vormt.

Dat maakt passiefbouwen bovendien ook duur.

Geert Van Eeckhoudt stroomde vanuit

een opleiding bouwkunst als vanzelf de

architectuurwereld in. Hij schept veel

voldoening in het creatieve proces, maar is

evenzeer begaan met de toekomst van de

woningbouw, die voor hem onvermijdelijk

gedreven wordt door ecologisch bewustzijn

en strenge normen. De uitvoering moet de

architecturale kwaliteiten van een project

versterken en op dat vlak is er nood aan

een revolutie.

Fotografie | Dries Van den Brande

Tekst | Eduard Coddé

Vandaag bouwen voor morgen

“Een zo ideaal mogelijk E-peil is hoe dan ook belangrijk, want het zal ook lang na de bouw een rol spelen: bij een mogelijke doorverkoop zal de prestatie sterk wegen op de prijs!”

Arc

hite

ctuu

r

Geert Van Eeckhoudt

1

33 44

De lokale oriëntatie van de bouwactiviteiten maken dat de bouwheer

vaak al een aannemer heeft uitgezocht, nog voor de architect wordt

geconsulteerd. Gelukkig leeft het groene bewustzijn bij de bouwers

heel sterk, zodat het evenwicht tussen ecologische architectuur

en ecologische uitvoering zich wat makkelijker laat vinden. “Jonge

klanten gaan gemakkelijker voor een moderne, strakke architectuur

en staan veel meer open voor het Ytong-verhaal”, stelt de architect

vast. “Maar heel wat jonge bouwers krijgen de grond van hun ouders

en dan willen die ook hun zegje hebben, wat niet zelden een dwang tot

traditioneel bouwen betekent. Maar zelfs wie vandaag toch vasthoudt

aan traditionele bouw, accepteert al dat de eerste en bovenste laag in

Ytong worden gezet!”

Een tot dusver nog weinig gehoord argument voor Ytong-blokken: ook

bij een niet perfecte uitvoering, is er in tegenstelling tot traditioneel

metselwerk nauwelijks kans op thermische lekken!

Voor de architect is het bedenken van een concept en de creatie van

het ontwerp nog altijd de aangenaamste fase. Het is echter vandaag

veeleer een ‘hobby’ geworden, want 90% van de tijdsbesteding

gaat uit naar andere zaken. “Het realiseren van een ontwerp vergt

alsmaar meer energie” ,merkt Geert Van Eeckhoudt. “Administratie,

bijscholing op technisch en wettelijk vlak, zijn echter onontbeerlijk om

de bouwheer als architect meerwaarde te kunnen bieden voor diens

project en dat is tenslotte waarom iemand als klant voor je kiest!”

■  Eduard Coddé

Project 1 Deze woning te Herfelingen maakt dankbaar gebruik van

het hellende terreinverloop. Aan straatzijde zijn slechts twee

verdiepingen zichtbaar, terwijl er dat achteraan drie zijn. De

indeling is uitgewerkt met tussenverdiepingen, die telkens 1,40 m

verspringen. De jongerenkamers zijn op het hoogste niveau aan de

voorgevel ondergebracht; de ouders hebben een slaapkamer met

aanpalend terras en prachtig vergezicht op het achterliggende

groene landschap. Waar de voorgevel strak verloopt, is achteraan

een speels volumewerking zichtbaar. Voor de bouw werd gebruik

gemaakt van 30 cm Ytong-blokken, afgewerkt met crépi.

Ecologisch bouwen is de uitdaging voor de toekomstVoor Geert Van Eeckhoudt is een afwerking in crépi ideaal om tot

optimale energieprestatie te komen. Hij kiest dan voor de opbouw

van dragende muren met Ytong-blokken, waarvan de dikte precies

berekend wordt in functie tot de benodigde draagkracht. Daarop

wordt Multipor aangebracht met een maximale dikte in functie tot de

gewenste isolatiewaarde. In het streven naar een wind- en luchtdicht

gebouw, is bepleistering aan buiten- en binnenzijde ideaal. “Het

is dan wel noodzakelijk dat de ramen en deuren met de grootste

zorg worden ingebracht, om geen afbreuk te doen aan de beoogde

dichtheid”, verwijst de architect. “Een systeem D ventilatie die hier

wenselijk is, kan slechts optimaal functioneren wanneer de woning

100% luchtdicht is.”

Zijn voorkeur gaat naar platte daken, omdat die zich beter laten

isoleren. “Er komen minder bouwdetails bij kijken voor de aansluiting

tussen dak en gevels, zodat de woning één massief blok kan vormen.”

De compactheid van het bouwvolume en de grote glasvlakken zijn

nog struikelblokken. Hoewel een compacte bouw eigenlijk een must

is voor optimaal ecologisch bouwen, staat dit toch al te vaak haaks

op de esthetiek van de realisatie. “Het mag nooit een blokkendoos

worden, al is die vorm dan nog zo optimaal voor de energieprestatie”,

geeft de architect toe.

Sleutelrol voor uitvoering Geert Van Eeckhoudt telt heel wat doe-het-zelvers onder zijn klanten,

specifiek voor wat verbouwingen betreft. “Zij staan heel erg open

voor het bouwen met Ytong-blokken”, merkt hij op. “De eerste laag

verloopt wat moeilijk, omdat er een gewenningsproces nodig is,

maar dan gaat het allemaal snel en rimpelloos. Bovendien zijn deze

klanten enthousiast over het gemak waarmee nadien de leidingen

ingewerkt worden. Een niet onbelangrijk pluspunt is voor de architect

de flexibiliteit die het materiaal biedt om later te verbouwen. “Niet

zelden volstaat een zaag om de indeling aan te passen”, lacht

hij. Naar isolatie toe wordt geen onderscheid gemaakt tussen

nieuwbouw of verbouwingen.

De invoering en het stelselmatig verstrengen van de EPB-normgeving

ligt de architect zeer nauw aan het hart. Hij is er rotsvast van

overtuigd dat de opgelegde normen niet alleen een uitdaging

vormen voor het ontwerp, maar dat een onberispelijke uitvoering van

de plannen cruciaal is voor de uiteindelijke milieuprestatie van de

realisatie. “Aannemers reageren vaak nog te conservatief en werken

soms nog als twee decennia terug”, betreurt Geert Van Eeckhoudt.

“Wat jarenlang goed ging, zal dat nu ook wel doen, is de filosofie

bij vele uitvoerders, maar dat klopt niet langer. Zo was er in deze

regio nogal wat weerstand tegenover het bouwen met Ytong, een

weerstand die nu onder druk van de EPB langzaam afneemt. Enkel

wanneer een afwerking in sierpleister gewenst werd, was bouwen in

cellenbeton vanzelfsprekend.”

Opwaardering van het architectenberoep Architect Geert Van Eeckhoudt zoekt voor zijn klanten altijd

naar de meest betaalbare oplossing zonder afbreuk te doen

aan esthetiek en kwaliteit. “De klanten doen uiteindelijk beroep

op een architect omdat ze een degelijke woning wensen”,

stelt hij vast. “In mijn beginperiode was vooral het feit dat ik

een dorpsgenoot was belangrijk. Daarna volgde de algemeen

gekende periode waarin de bouwheer ging shoppen en een

architect zocht zoals een aanbieding in een supermarkt.

Vandaag is het gelukkig weer de kwaliteit die de doorslag

geeft. Potentiële bouwers komen voor een degelijk advies en

informatie. Alles is duurder geworden en dat verlegt de grens

tussen bouwen met een architect of kiezen voor een sleutel-op-

de-deur promotor.”

Dat brengt ook met zich mee dat de bouwheer kritischer is

geworden t.o.v. zijn architect. Hij zoekt zich te pletter op het

Internet om zo goed mogelijk beslagen aan te kloppen. “Zelf

organiseer ik ook wekelijks een werfvergadering, om maximaal

inzicht te geven en de betrokkenheid te vergroten”, geeft onze

gastheer aan.

3 4

5

Project 2Dit was het eerste project met cellenbeton dat architect Geert

Van Eeckhoudt realiseerde. De halfopen bebouwing kreeg een

gevelafwerking in crépi en is opgetrokken in 30 cm Ytong-blokken,

met uitzondering van de gemeenschappelijke muur, waarvoor 24

cm blokken zijn gebruikt.

Bijzondere kenmerken zijn de grote glasvlakken en de centrale

lichtstraat die de woning over de volle breedte doorsnijdt en

rijkelijk licht binnenhaalt. De glasvlakken leveren een belangrijke

gratis (bij)verwarming en de enkele weken per jaar dat het te

warm wordt, zorgt nachtkoeling voor de juiste balans.

“Kwaliteitsbesef en beroepseer moeten bij alle deelnemers aan het uitvoeringsproces hogerop klimmen. Ruwbouw wordt maar al te vaak heel letterlijk opgevat. Een theoretisch berekend E-peil kan pas werkelijkheid worden als alle uitvoerende partijen de grootste zorg besteden aan hun werk. Het is niet ondenkbaar dat er zich in de toekomst bedrijven zullen aandienen die een energie-audit aanbieden en de bouwheer van een rapport voorzien waarin de reële situatie afgedrukt staat, een ideaal wapen om te gaan procederen tegen de aannemers wanneer praktijk en theorie teveel afwijken!”

Project 3 Wonen en werken verzoend

In vooraanzicht oogt de woning eerder gesloten. Er is een gescheiden

ingang voor het woongedeelte en de artsenpraktijk. De achtergevel is

heel open opgevat voor de privévertrekken van de woning.

Voor de afwerking viel de keuze op gevelsteen, waarachter een 20

cm Ytong-blok met extra isolatie schuil gaan.

Het betreft bovendien een woning met laag energieverbruik, waarin

een zonneboiler, warmtepomp en overkoepelende domotica voor de

aansturing zijn toegepast.

Een bijzonder kenmerk vinden we in de onderkeldering, uitgevoerd

in gegoten beton. Zowat de helft van het volume is voorzien van

een ‘binnenvoering’ in 20 cm Ytong-blokken als extra isolatie. In dit

gedeelte bevinden zich ook de technieken. De draagvloer boven de

kelder wordt ontkoppeld, om koudebruggen absoluut uit te sluiten.

Architectenvennootschap

Geert Van Eeckhoudt

Wijngaartstraat 87-89

1755 Gooik

T +32 02 531 00 43

F +32 02 531 00 48

Gsm 0477 36 87 39

geert.vaneeckhoudt@pi.be

www.geertvaneeckhoudt.be5