Workshop ‘Meer waarde uit (rest)warmte’Praktische voorbeelden

Egbert KlopManaging director

Industrial Energy Experts

Inhoud

• Intro

• Casus damprecompressie – DOW

• Zin & onzin van damprecompressie

• Biostoom – MPD Groene energie + HSV P&I

• En als buitenbeentje: GEO XL

Intro

• Het begrip ‘restwarmte’ warmte

• Hoogwaardig(er) en laagwaardig(er)

• One size fits all?

• Sleutelwoorden• Flexibiliseren

• Cascaderen

• Verbod van lozen van warmte?

• Belasting op lozen van warmte?

X

Casus stoomrecompressie - DOW

• DOW-site in Terneuzen

• Overschot LD-stoom

• Keuze MDR-pilot voor LD-stoom 10 t/h @ 3 12 barg

• Tweetraps centrifugaal compressie

• Tijdspad• Haalbaarheidsonderzoek 2015• DEI-subsidie 2016• Engineering 2017• Procurement Q2-2017• Realisatie 2018

Casus stoomrecompressie – DOW (2)

Bron: Atlas Copco

Casus stoomrecompressie – DOW (3)

• Conclusies• Installatie met hogere capaciteit is

economisch aantrekkelijker• Belangrijke driver rentabiliteit is

de prijs van de reststoom• Continu inzet als

efficiencymaatregel, geen flexibilisering

• Drukverhouding als richtlijn maximaal 1:4

• Kosten van elektriciteit niet dominant

Zin en onzin over MDR met stoom

• Blowers voor • Lagedrukstoom en onder-atmosferische

stoom• Kleine drukverhoudingen• Lagere capaciteiten

• Centrifugaalcompressie• Voor hogere drukken• Hogere drukverhoudingen• Hoge capaciteiten

• Reststoom moet geen of lage waarde hebben

Biostoom – MPD Groene energie + HSV P&I

• Het begon in 2014…

• …. en was gereed in 2016

• Partijen• MPD Groene energie: levert warmte aan

12.500 WEq in Ede

• HSV P&I: hoogwaardige vormdelen van ‘particle foam’

• Industrial Energy Experts: het oliemannetje

• Duurzame ambitie

Biostoom – MPD Groene energie + HSV P&I (2)

• Goede match• Expansieplannen MPD

• Verduurzaming energievraag HSV

• De spelers

• Doorlooptijd• Techniek & contract: 1 jaar

• Realisatie: 1 jaar

• Investering opwekking en infra door MPD

• Staal-in-staal stoomleiding 1,6 kilometer

Biostoom – MPD Groene energie + HSV P&I (3)

• Wat maakt dit project bijzonder?• Opwekking van warmte met lokaal geoogst bosafval

• Daadkracht van partijen

• Flexibele outlet voor warmte• Stoom

• Elektriciteit

• Stadswarmte

• Bestaande stoomketel als buffer

• Weinig aanpassingen bij afnemer

• Cascaderen van de warmte

• Kortom: een wonderlijke match

GEO XL-concept

• GEO XL combineert stoomopwekking met aardwarmte en stoomrecompressie

• Crux• Niet ‘hoger’ leveren dan gevraagd

• Laagwaardige warmte altijd benutten

• Maatwerk: opwekking afgestemd op stoomvraag van de plant

• Rekening houden met• Redundantie van opwekking

• Andere (duurzame) bronnen (biogas, pyrolyse-olie)

• Geschikt voor hoge en continue warmtevraag

• Niet combineren met warmtekracht of elektriciteitsopwekking (ORC)

GEO XL-concept (2)

GEO XL-concept (3)

GEO XL-concept (4)

Tot slot

• Wat leert ons dit?• DOW:

• Restwarmte opwaarderen met MDR

• Haalbaar en betaalbaar

• Biostoom van MPD Groene Energie en HSV P&I: • Vergroenen

• Slim cascaderen

• Flexibiliseren

• GEO XL• Vergroenen

• Slim cascaderen

Contact

Lunet 7

3905 NW Veenendaal

Postbus 140

6710 BC Ede

088 – 520 04 00

egbert.klop@ieexperts.nl

www.ieexperts.nl