Wordt de Hoeksche Waard één gemeente of komt er een Hoeksche raad?

Politiek op[eiland houdtde adem inBestuurlijk Hoeksche Waard houdt de

| adem in. De provincie maakt vanavond in Strijefybekend of het eiland één gemeente wordt of :

l verder moet met een regioraad. Op het spel ' i •staan, naast de toekomst van de HoekscheWaard, banen van bestuurders en raadszetels.

Folkert van der Krol

Hoeksche Waard

Wie nog de illusie heeft dat de vijfgemeenten op dezelfde voet verderkunnen, vergist zich. Het bestuurvan de Hoeksche Waard gaat links-of rechtsom op zijn kop, zelfs als deZuid-Hollandse commissaris vande koning Jaap Smit en gedepu-teerde Rogier van der Sande van-avond in het Strijense dorpshuisStreona aankondigen dat ze de fusievan Binnenmaas, Oud-Beijerland,

Cromstrijen, Korendijk en Strijenniet doorzetten. In dat geval moeteen Hoeksche raad worden opge-tuigd, die beslissingen voor het heleeiland neemt. Gemeenteradengaan dan alleen nog over de lokaleaangelegenheden.

Wordt het toch een fusie dan gaatover enkele jaren het mes in het be-stuur: er blijft nog slechts één vande vijf burgemeesters over en voormeer dan de helft van alle 15 wet-houders is evenmin plek. Ook hetaantal raadszetels wordt in dat sce-

A Hoeksche Waardse politici discussieerden eindeloos over de bestuurlijke toekomst, maar werden hetniet eens. Vandaag hakt de provincie daarom de knoop door. ARCHIEFFOTOJOEPVANDERPAL

nario gereduceerd, van 83 nu naar37 in één gemeente HoekscheWaard. Het kan de machtspositievan een aantal (lokale) partijenflink onder druk zetten.

ReferendumDe belangen zijn dus groot. Dat wasen is in alles voelbaar. De HoekscheWaardse politiek kwam er niet uit.

Gemeenteraden die in meerder-heid tegen een fusie zijn (Binnen-maas, Cromstrijen en Korendijk)broeden op een referendum als deprovincie de herindeling doorzet.De sfeer tussen voor- en tegenstan-ders van een fusie, aangeduid als'herindelers' en 'samenwerkers', isom te snijden. Ook binnen partijenrommelt het. VVD, CDA en SGP

zijn in sommige gemeenten vóóren in andere tegen een fusie. InCromstrijen is zowel CDA alsCromstrijen '98 intern verscheurd,

De enige manier voor de provin-cie om een tussenweg te bewande-len is te beginnen met een regio-raad, die later wordt gevolgd dooreen herindeling. Vanavond blijktwat de provincie het beste vindt.

Astma-centrum inDavos staatter discussie.Te duur entwijfel of hetwerkt.» P3

Frank enzijn Melissatrouwen inkraamkamervan zieken-huis. » P7

Frank deBoer gaatweer op zijntweelingbroerRonald lijken.»P2O

e

» In 2O2O één gemeente

HoekscheWaardfuseertDe Hoeksche Waard stevent afop een grote gemeentelijkefusie. Vanaf 1 januari 2020 moe-ten Binnenmaas, Korendijk,Oud-Beijerland, Cromstrijen enStrijen opgaan in de nieuwe ge-meente Hoeksche Waard.

Folkert van der Krol

Strijen

Dat hebben Gedeputeerde Staten(GS) van Zuid-Holland besloten.Commissaris van de koning JaapSmit en gedeputeerde Rogier vander Sande maakten het historischebesluit gisteravond wereldkundigin het bomvolle dorpshuis Streonain Strijen.

Volgens hen is één gemeentesterker dan vijf afzonderlijk. Zij ge-ven aan de herindeling de voorkeurboven het alternatief van vijf zelf-standige gemeenten met daar-boven een Hoeksche Raad, diebelangrijke beslissingen over heteiland neemt. „Dit samenwer-kingsmodel is niet werkbaar", aldusVan der Sande.

GS zien daarom geen andere mo-gelijkheid dan de herindeling doorte zetten. „Het is tijd om te werkenaan een nieuwe gemeente", steldeVan der Sande. Provinciale Statenen later de Tweede Kamer moetende eilandfusie nog wel goedkeuren.

Het besluit tot een herindelingvalt slecht bij een flink aantal poli-tieke partijen in de HoekscheWaard. Een meerderheid in degemeenteraden van Binnenmaas,Cromstrijen en Korendijk wildeeen versterkte samenwerking vande vijf gemeenten. Alleen de radenin Oud-Beijerland en Strijen (lo-kale partij Strijens Belang uitge-zonderd) kozen volmondig vooreen fusie.

De Hoeksche Waard krijgt van-wege de herindeling te maken mettwee gemeenteraadsverkiezingen:in 2018 en in 2019. De HoekscheWaard telt op dit moment éénwaarnemend burgemeester en vierbenoemde, van wie Klaas Tigelaar(Oud-Beijerland) en Aart-JanMoerkerke (Strijen) hun vertrek alhebben aangekondigd.» Regio

»'Ik ben teleurgesteld dat ons model geen kans krijgt'Ac?-Mw7 &£*cy^f 2.c2i<^

Tegenstanders van fusievolharden in hun verzetDe politici die een fusie van devijf Hoeksche Waardse ge-meenten niet zien zitten, zijnniet van plan de strijdbijl te be-graven. „Wij leggen ons niet bijeen herindeling neer en gaandoor met het samenwerkings-model dat we hebben ontwor-pen", zei Binnenmaas-raadsfidHans Nieland gisteravond.

Folkert van der KrolStrijen

Nieland geldt met onder anderenPeter van Loo (CDA Binnenmaas)en Albert Scheerhoorn van Ge-meentebelangen Binnenmaas alsgrote tegenstanders van een fusie.Zij ontwierpen een samenwer-kingsmodel met een Hoeksche

Raad die belangrijke beslissingenvoor het hele eiland neemt.

Dat de provincie kiest voor eenfusie van Binnenmaas, Oud-Beij-erland, Cromstrijen, Korendijk enStrijen is voor hen een bittere pil.„Ik ben teleurgesteld dat ons mo-del geen kans krijgt", aldus Scheer-hoorn. De 'samenwerkers' bepalenmorgenavond hoe ze met de situ-atie omgaan. Ze kunnen nog pro-beren de Tweede Kamer op anderegedachten te brengen. In Crom-strijen werd gisteravond al een re-ferendum mogelijk gemaakt

Nieland waarschuwt voor de ko-mende periode: „Er moet eennieuwe organisatie worden opge-bouwd. Daarom zal de HoekscheWaard tot de fusie intern gerichtzijn. Dat is dodelijk voorde streek."

De voorstanders van de gemeen-telijke fusie juichen het besluit vanGedeputeerde Staten van Zuid-Holland toe, maar hikken ook aantegen de datum van i januari 2020.Hoeksche Waarders moeten daar-door twee keer voor een nieuweraad naar de stembus. Bij een her-indeling in 2019 is er slechts éénverkiezing nodig. „De provincieheeft gekozen voor een toekomst-

Laten we zorgen datHet Familiediner nietnaar de HoekscheWaard hoeft te komen-Aart-Jan Moerkerke

bestendige oplossing, maar die ex-tra verkiezingen zijn zonde", zegtJelle Stelpstra (PvdA Korendijk).„Het risico bestaat dat meningendan verharden en dat helpt niet."

Kont tegen de kribMaurice Pahladsingh (D66 Oud-Beijerland) hoopt dat de voorstan-ders van samenwerking nu meewillen denken over de herindeling.„Als ze de kont tegen de kribgooien zal dat niet veel goeds voorde Hoeksche Waard opleveren."

Ook scheidend burgemeesterAart-Jan Moerkerke van Strijenwaarschuwt voor ruzie. „Laten weer voor zorgen dat Hef Familiedinerniet naar de Hoeksche Waard hoeftte komen, maar dat we één familieblijven."

Eiland in Iban van fusieDe Hoeksche Waard moet ééngemeente worden. Maar de vreesom samen te gaan met vooral Oud-Beijerland zit diep geworteld.

Folkert van der KrolHoeksche Waard

Hoeksche Waard, open eiland tenzuiden van Rotterdam. Pittoreskedorpjes, kleurige landbouw en na-tuurgebieden. Maar de 'groenelong' tussen Rotterdam en Dor-drecht is, zo vindt de provincieZuïd-Holland, beter af als één ge-meente de regie voert. Het is eenschok voor het gebied, waar vanoudsher rivaliteit heerst tussendorpen, die soms even ver weg vanelkaar als van Rotterdam liggen.

Strijen, met ruim 8.700 zielen, isal eeuwen een zelfstandige ge-meente en als het aan veel inwoners

' ligt, blijft dat ook zo. Ze hebbenl weinig op met Oud-Beijerland, metbijna 24.000 inwoners de grootstekern van de Hoeksche Waard. „Ik

i woon al 45 jaar op Strien", zegt eenvrouw uit Strijen, geboren in hetnabijgelegen Mookhoek. „Van mijhoeft die fusie niet. Ik wil niet bijOud-Beijerland horen. Dan moet ikzeker straks daarheen voor het ge-

I meentehuis."Een oudere Strijenaar valt haar

l bij: „Ik wil dat het blijft zoals het nuis. Voor oudere mensen is het moei-lijk om naar andere dorpen te

j komen. De Rabobank is hier al weg.je naar die bank wilt, moet je

helemaal naar Heinenoord." In Nu-mansdorp hoeft de provincie ookniet te rekenen op steun van de in-woners. Cromstrijen, waar het dorpdeel van uitmaakt, bereidt al een re-ferendum over de fusie voor. „Oud-Beijerland is velen hier een doornin het oog", zegt een Numans-dorpse. „Vroeger was het haat ennijd tussen de dorpen. Dat leeft nogsteeds. Ze zitten op hun geld. Bijeen fusie van de gemeenten gaatalles in één pot. Elk dorp wil overzijn eigen hachje gaan."

Zelf woont ze al veertig jaar in hetdorp, maar een echte HoekscheWaardse voelt ze zich niet. „Als jehier niet bent geboren, word je dat |nooit. Ze houden je altijd een beetjeop afstand", vertelt ze. „Zelf ben ikwél voor een herindeling. Eén ge-meente maakt het eiland sterker."

DuurderVele anderen zien schaalvergrotingabsoluut niet zitten. Dat geldt ookvoor Nel uit Puttershoek. „Ik denkdat het duurder wordt voor de in-woners. Voordelen? Die zie ik niet","zegt ze. „Er is nog een stukje oudzeer naar Oud-Beijerland, vooral bijde oudere generatie. Kom niet meteen Oud-Beijerlander thuis, werder vroeger gezegd."

Ze is op stap met Hetty, een Nu-

BEZWAREN

Onder anderee inwoners,gemeenten en maatschap-pelijke organisaties kunnenna de zomer hun bezwarenindienen tegen het fusiebe-sluit van Gedeputeerde Sta-ten (GS) van Zuid-Holland.GS stellen dan een herinde-lingsontwerp op, waarop inde acht weken erna kan wor-den gereageerd. Gemeentenhebben daar drie maandende tijd voor.Begin 2017 buigen Provinci-ale Staten zich over het her-indelingadvies. De PVV inZuid-Holland .heeft al naarbuiten gebracht fel tegen deopgelegde fusie te zijn.Als Provinciale Staten hetherindelingsadvies aanne-men, komt het in de TweedeKamer. GS willen dat de fusieop 1 januari 2020 ingaat. Zedringen er bij de gemeentenop aan om eerder, bijvoor-beeld in 2018, de ambtelijkeapparaten van de vijf ge-meenten en samenwerkings-verband SOHW al samen tevoegen. Volgens GS komt ditde voorbereiding van defusie ten goede.

mansdorpse die in de zorg werkt.„Ik ben sceptisch over het samen-voegen van gemeenten. Inwonerswillen persoonlijke aandacht engeen eenheidsworst zijn. In mijnwerk hebben we de gemeenteBinnenmaas juist weer opgedeeld

O* strijd tpgpft kfnndpiing kannu echt gaan bfgtnncnt

'Vprovincie2 HbcstJMvoor.ilMM qvkikkig...

A Tegenstanders van de fusie-gemeente Hoeksche Waardlaten van zich horen. FOTOQPPHOTO

in de dorpen 's-Graverjdeel, West-maas, Maasdam, Puttershoek enMaasdam, omdat het anders nietwerkte. En ja, ook nu hoor je bij devoetbalvereniging nog dat er vanclubs uit Oud-Beijerland moetworden gewonnen."

Arie Kruithof, voorzitter van deNumansdorpse voetbalverenigingNSW, kent de sentimenten.„Vroeger was er meer rivaliteit,maar grote broer Oud-Beijerlandroept nog altijd emoties op", ver-zekert hij. „Ik ben niet blij met defusie. Eén gemeente is misschienefficiënter, maar je hebt ook temaken met gevoel en betrokken-heid. Als clubbestuur hebben wenauwe contacten met de ge-meente. Als er wat is, kunnen wedie meteen inschakelen. De vraagis of die korte lijnen blijven. Na defusie moet niet alles op Oud-Beij-erland worden gericht. Wij willengeen wijk van Oud-Beijerlandworden."

Op het volle terras van Kwalita-ria De Beuk in Puttershoek is geenvoorstander van de fusie te vin-den. „Het gemeentehuis zal wel inOud-Beijerland komen", verzuchteen Puttershoekse. „Ja, ik sta af entoe nog wel aan de balie. Vorigeweek nog, je hebt toch wel eenseen nieuw paspoort of rijbewijsnodig."

Twee mannen die achter haarzitten, moeten evenmin iets vaneen fusie weten. „Negentig pro-cent van de Hoeksche Waarders istegen", zegt een van hen. „Je moeteens vragen aan het gemeentebe-stuurvan Oud-Beijerland hoeveelschulden ze hebben", vult de an-der aan. „Dan weet je genoeg."

Rotte kaasOud-Beijerlandse Janine Kats, diemet haar man Willem al tiental-len jaren een watersportwinkelrunt en medeorganisator is van deSpuidagen in haar dorp, kan er welom lachen. „Die antipathie is er alzolang. 'Oud-Beijerland is gestichtop rotte kaas en onderwicht', iseen bekende uitspraak", weet ze.„Maar er zijn ook veel mensen uitHoeksche Waardse dorpen diehier heel graag komen en het, zo-als afgelopen weekeinde met deSpuidagen, gezellig vinden. Ikdenk dat het bestuur van de Hoek-sche Waard krachtiger wordtdankzij de fusie. En alle dorpenhouden gewoon hun eigen identi-teit. Het is vooral aan de mensenzelf om hun dorp mooi te houden.In Puttershoek doen de winkeliersmomenteel heel veel om het cen-trum mooi en goed te maken. Datstopt na een fusie toch niet?"

^^^ • ^H ^ •••• • ^ •••• •• ^ •i ^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^™ " ^^^

Provincie hakt de knoop door: herindelen-VteT UrOMfiAS- öS?-^*} -?ol-é

Na vele jaren hinkenop twee gedachtenis dinsdagavond 5juli de knoop door deprovincie doorgehakt:de vijf gemeenten inde Hoeksche Waardfuseren in 2020 tot ééngemeente. Dat historischebesluit maaktegedeputeerde Rogiervan der Sande bekendin dorpshuis Streona inStrijen voor een bomvollezaal. 'Als vanonderoper niet uitkomt zalvanbovenaf het moetendoen', sprak de ookaanwezige Commissarisvan de Koning, Jaap Smit.

Tekst en foto's: Conno Bochoven .

HOEKSCHE WAARD - Het wasbepaald geen gemakkelijkbesluit, liet een half fitteVan der Sande weten. 'Hetverschil tussen herindelingof versterkt samenwerkenleek klein maar was in dopraktijk te groot om elkaarto kunnen vinden. Er bleefniets anders over dan eenbesluit te nemen.' De ge-deputeerde prees de groep'samenwerkers' voor huninzet, maar zei dat de vari-ant 'te weinig oplossingenbiedt voor de toekomst van

Bestuurlijke toeko'v1,*.

Zelden zal Rogier van der Sande zo'n aandachtig gehoor hebben gehad. Want het was een historisch moment dinsdagavond. Despanning was voelbaar. Toen het hoge woord er uit was bleef het muisstil in de zaal, een enkeling waagde een voorzichtig applausje.

do Hooksche Waard'. En hijzag een paradox: een regio-raad die besluiten kan ne-men en aan de andere kantde wil om gemeenten zelf-standig te laten blijven. Deprovincie voorziet veel on-enigheid, chaos en zo wordtde gewenste kwaliteitsslagniet gehaald. Fusie geeft het

eiland volgens de provinciewel de vereiste slagkrachtom tegenspeler van formaatte zijn tegen anderen steden

omliggende gebieden.en'Want het moot bestuurlijkbeter, dat was van meet afaan duidelijk', aldus de ge-deputeerde. Ook het plei-dooi van bedrijfsleven en

maatschappelijk midden-veld voor een fusie heeft bijhet besluit een belangrijkerol gespeeld. Het wordt vol-gens Van der Sande vooralde uitdaging de afstand tus-sen bestuur en burger niet tevergroten en de 17 dorpenhun identiteit te laten be-houden. De herindeling kan

pas l januari 2020 ingaan.'Er is echt tijd nodig, ook ge-zien de gespannen politiek-bestuurlijke verhoudingen',aldus Van der Sande, 'hetis niet even vijf gemeente-huizen ontruimen. Het zouwel mooi zijn voor die tijd alambtelijk te fuseren.' Strij-en burgemeester Aar t-Jan

Moerkcrke sprak de hoop uitdat de 'familie met vijf ge-zinnen de familieband goedhoudt'. Peter van Loo (CDABinnenmaas) is uitgespro-ken voorstander van samen-werken, 'De provincie durfthet gewoon niet aan, dat isheel jammer', reageert hij,'ik moet overigens nog ziendat het allemaal doorgaat.De Tweede Kamer is nietmeer zo voor fusie. En wehebben er hier geen rommel-tje van gemaakt, dat is vaakeen argument voor herinde-len.' Maurice Pahladsingh(D6G Oud-Beijerland) is blijmet de fusie. 'Eindelijk is erduidelijkheid. De HoekscheWaard moet nu rust nemen.Na de zomer kunnen we aande slag om er samen uit tekomen.' Dat vindt ook JelleStelpstra {PvdA Korendijk):'We moeten niet blijven strij-den. Dal is niet in het belangvan burger en eiland.' DickPolderdijk (Cromstrijen '98)noemt hot jammer dat deprovincie de wil van eenmeerderheid van de burgersnegeert.'Dat is niet netjes.'Alma Vervelde laat namensde fracties van de gemeen-teraad van Ond-Beijcrlandweten het besluit 'moedig'te vindon. 'Eén gemeenteHoeksche Waard een doelom je met alle krachten voorin te zetten.' GroenLinksprijst de provincie. SandraHol: 'Die blinkt doorgaansniet uit in daadkracht, maardit is een goed besluit'.

» Twee keer naar de stembusA o Hu/ <s>§P-<0^ - 3ót<é"

'Verkiezingin 2O18 slaatnergens op'De datum 21 maart 2018 staat allange tijd omcirkeld in de poli-tieke agenda's: gemeenteraads-verkiezingen. Maar wie zit er tewachten op verkiezingen terwijliedereen weet dat anderhalf jaarlater de stekker uit de gekozenHoeksche Waardse college'swordt getrokken?

Bas BoermaHoeksche Waard

„Ik in ieder geval niet", zegt felleStelpstra, PvdA-fractievoorzïtter inKorendijk. „ In feite krijgen we dananderhalfjaar lang een soort 'de-missionair kabinet' dat alleen lo-pende zaken kan afhandelen. Wil jeiets leuks voor je eigen dorpen rea-liseren, vergeet het dan maar."

Dat voorziet ook GroenLinks-fractievoorzitter Sandra Hol uitOud-Beijerland. „Je gaat in 2018praten over Oud-Beijerland terwijlje weet dat je een jaar later over de-zelfde onderwerpen voor de heleHoeksche Waard moet praten. Datis lastig. Ik hoop vooral dat de bur-gers wel de moeite nemen te stem-men, want er ligt nog altijd een op-dracht voor de gemeente tot 2020:de fusie voorbereiden."

Daarnaast heeft een gemeente-raadsverkiezing in 2018 ook eenmenselijke kant, zegt Stelpstra,

„Wie gaat zijn baan opgeven omwethouder te worden in een ge-meente waarvan je zeker weet datdie in 2020 wordt opgeheven? Ikzou er niet aan moeten denken.Mijn voorkeur gaat er naar uit omdeze situatie stilzwijgend te verlen-gen. Een verkiezing in de HoekscheWaard in 2018 slaat namelijk ner-gens op; het voegt niets toe."

Hol zou ook graag zien dat de ver-kiezingen op het eiland worden op-geschort tot 2019, zodat dan ineensgestemd kan worden voor een ge-meenteraad in de Hoeksche Waard.Maar de kans dat dat gebeurt is

Wie wil wethouderzijn in een gemeentedie sowiesowordt opgeheven?-Jelle Stelpstra (PvdA Korendijk)

klein. Stelpstra: „Wettelijk gezien lmoet er in 2018 gestemd worden,dus dat zal ook wel gebeuren. Ik1

hoop dan maar dat de meningen tij-dens de campagnes niet verharden, iDat zou zonde zijn. Het is juist zaak lde strijdbijl te begraven en met zijnallen te gaan voor een mooie toe-komst in de Hoeksche Waard."

^M ^^^^™

Zinspelen op referendumCROMSTRIJEN - De Raad vanCromstrijen heeft op 10 mei

l in een motie aangegeven datl zij in bijzondere situatiesgebruik wil maken van demogelijkheid orn de inwo-ners van Cromstrijen te be-trekken bij zwaarwegendebeslissingen. Alleen beslui-

I ten van de raad die naarhet oordeel van de raad in-

i grijpende gevolgen kunnenhebben voor de bevolking,

i kunnen onderwerp van eenreferendum zijn. Niet geheeltoevallig is deze motie in-gediend door CDA, Crom-

istrijen 98 en de VVD; departijen die tegen een her-indeling van de HoekscheWaard zijn. Miranda den

j Tuinder (D66): "Het is onbe-j grijpelijk dat lokale VVD en

CDA nu kiezen voor een re-ferendum, hun landelijk lei-ders zijn daar absoluut geenvoorstander van." JHck Heurvolman (VVD) meent ech-ter dat het wel degelijk eendemocratisch en legitiemstrijdmiddel kan zijn als jegemeente opgeheven wordt!Den Tuinder: "Een referen-dum mag nooit door politicigebruikt worden om te doenwaarvoor zij gekozen zijn,het volk vertegenwoordigenen besluiten nemen." JaapOudeman (SGP) en Piet Pen-ning (PvdA) stemden hiervolledig mee in en vindeneen referendum overbodig.Tijdens de vergadering werdmeerdere malen gezinspeeldop een referendum over hetherindel i ngsbesluit.