1. Pilootprojecten Wonen Nieuwe vormen van collectiviteit

2. BWMSTR 3. 1.1 Drieledig interpretatiekaderBELEIDWOONPRODUCTENVerkavelingen Fermette Rijwoning Woontoren Jumbofermette RSV Decreet Gronden Pandenbeleid Woonbeleid Fiscaliteit OPERATIONEEL KADERPrivate markt Sociale woningbouw Opdrachtgeverschap Stadsontwikkelingsbedrijven 4. 2. Trendvolgende scenarioVlaanderen bestaande toestand 2010Vlaanderen bestaande toestand + woonuitbreidingsgebieden & woonreservegebiedenVlaanderen bestaande toestand + woonuitbreidingsgebieden + onbebouwde percelen in woongebied 5. 2.4 Aanzet voor een duurzame armatuur op basis van woonomgevingskwaliteitenRUIMTELIJKE TRENDBREUKOntwerpend onderzoek op nieuwe duurzame woonomgevingenSturingsprincipes en ruimtelijke claims als alternatief voor gelijkmatig gespreid verstedelijkingsmodel 6. BWMSTR PILOOTPROJECTEN WONENOntwerpend Onderzoek met een beleidsvoorbereidende inslag realisatie van collectieve woonmodellen in een regelluwe omgeving Vlaams minister van Energie, Wonen, Steden en Sociale Economie Afdeling Woonbeleid Team Stedenbeleid Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen Ruimte Vlaanderen Team Vlaams Bouwmeester 7. 5 onderzoeksteams5 ontwerpers 5 bouwherenFASE 1 ontwerpend onderzoek: modellenjan 2013FASE 2 ontwerpend onderzoek: 5 masterplannen voor 5 sitesFASE 3 bouw van 5 pilootprojectenapril 2013maart 20145 projectregisseurs kwaliteitskamer74 8. 5 onderzoeksteams5 ontwerpers 5 bouwherenFASE 1 ontwerpend onderzoek: modellenjan 2013FASE 2 ontwerpend onderzoek: 5 masterplannen voor 5 sitesFASE 3 bouw van 5 pilootprojectenapril 2013maart 20145 projectregisseurs kwaliteitskamer74 9. team_01Dierendonckblancke Architecten L.U.S.T. Architecten Haerynck Vanmeirhaeghe architecten9De Nieuwe WijkVerspreid over Vlaanderen ligt een aanzienlijk patrimonium aan sociale woonwijken. Deze publieke gronden zijn een strategische hefboom van en voor de overheid om sturing te geven aan het woonbeleid. De grootschalige renovaties die zich opdringen kunnen worden aangegrepen om hier met nieuwe visies, en in coalities met publieke en/of private partners, een sterkere sociale menging en een belangrijke verdichting te realiseren.De Nieuwe WijkHet vastgoedpatrimonium in beheer van de Sociale huisvestingsmaatschappijen vertegenwoordigt een 10. 1.2.3.4.5. 19 11. 5.35.15.45.25.5 12. Bestaande toestand sociale wijk 13. BeginfaseBeginfaseBeginfaseTussenfase (x1,5)Tussenfase (x1,5)Tussenfase (x1,5)Eindfase (x2,0)Eindfase (x2,0) 14. etgen12 15. team_0115 14 16. BeginfaseTussenfase (x2,3)Eindfase (x3,1) 17. e. Typologische studie1/1.000Verdieping -1GelijkvloersVerdieping +1Verdieping +4Verdieping +2Verdieping +5Verdieping +3Verdieping +6 18. * Oppervlakte in eigendom van de VMSW en de sociale huisvestingsmaatschappijen ** Oppervlakte van de reservegronden, gelegen in woongebied en woonuitbreidingsgebied in eigendom van de VMSW en de sociale huisvestingsmaatschappijen75 km * 2Sociaal bebouwde gronden15 km ** 2Sociale grondvoorraad90 km2De oppervlakte ingenomen door bestaande sociale huur woningen wordt geschat op basis van 20 woningen/hectare Bronnen: www.vmsw.be/nl/algemeen/statistieken, http://aps.vlaanderen.be/sgml/largereeksen/2475.htm 19. Onderzoekscel stadsontwerp (OSO, Universiteit Antwerpen) BULK architecten Collectief Noord CLUSTER Landschap en Stedenbouw Soe Vanderlinden21team_02Vacante VoorstadTijdens de 20steeeuw zijn heel diverse woonen wijkprojecten als losse stukken stad rondom de steden gebouwd. Deze voorsteden zijn vandaag vaak verouderd, maar hun private eigendomsstructuur bemoeilijkt een gestructureerde herontwikkeling. De voorgestelde methodiek probeert dit via een win-win te doorbreken. Per stuk stad wordt een verdichtingsproject ingezet als middel en als financieringsbron om de gedeelde problemen van deze wijken aan te pakken. Zo wordt de vacante ruimte in de Vlaamse voorsteden de voedingsbodem voor een duurzame verdichting. 20. Amelinckx Tuinwijk Nationale werven Morfologo1 Amelinckx2 Tuinwijk3 Nationale Werf4 Morfologo 21. 234team_021 22. beeld bestaande situatie OOGHOOGTE (Tom)beeld bestaande situatiebeeld bestaande situatie (Tom)beeld bestaande situatiebeeld bestaande situatiebeeld bestaande situatieluchtfoto context BINGMAPS 30/60 PERSPECTIEF (Tom) 23. 28 123456 24. beeld Thijs (bestaand)beeld Thijs (nieuw) 25. Bovenbouw architectuur Labo S (Universiteit Gent) Labo A (Universiteit Gent)31team_03Wonen in een collectief landschapDe verstedelijking en verkaveling van het Vlaamse territorium kent nog steeds een sterke dynamiek. Langs de Vlaamse wegen zoeken steeds grootschaliger woonontwikkelingen de nabijheid van het landschap op. Maar binnen het huidige planningskader leidt meer woningbouw tot steeds minder landschap. Door de spelregels nt iets te wijzigen, kan de bestaande dynamiek meebouwen aan een nieuwe alliantie tussen wonen en landschap. Compact en collectief wonen bouwt zo mee aan een kwalitatief, collectief landschap. 26. 32 27. 36 28. 38wooneenheidlandschapbestaandtrendnieuw 29. wooneenheidlandschapbestaandtrendnieuw 30. team_04Speculations Reexions Something Fantastic / Monadnock / V+ / TRANS / Must / Urban Solutions / DGMR / Filip Dujardin43Nieuwe coalities voor het wonenIn een verzadigd landschap van individuele bouwheren bieden de bouwgroep, de community-land-trust en de coperatieve een valabel alternatief voor het opdrachtgeverschap in Vlaanderen. Deze coalities zetten de collectiviteit niet louter in als een dogma of als een instrument van verdichting, maar koppelen bewonersbelangen bewust aan ondernemerschap en marktdenken. Persoonlijke en collectieve voordelen worden zodoende vertaald naar een gedeelde en kwalitatieve woonvisie.Nieuwe coalitiesOm tot een trendbreuk in de Vlaamse woonproduc- 31. WAT TE DOEN?INDIVIDUONTWIKKELAAROPDRACHTGEVERZN MODEL:PERSOONLKE VOORDELEN BEWONER+-PERSOONLKE VOORDELEN BEWONER-eigen ontwerp bouwkwaliteit individuele wonen zelfrealisatie+ voordeliger minder kennis nodig minder risico kortere bouwtd vooraf vastgelegde prsgeen inspraakCOLLECTIEVE VOORDELENCOLLECTIEVE VOORDELEN?? 32. WAT TE DOEN?INDIVIDUPERSOONLKE VOORDELEN BEWONER+-eigen ontwerp bouwkwaliteit individuele wonen zelfrealisatieCOLLECTIEVE VOORDELENCOALITIEONTWIKKELAARPERSOONLKE VOORDELEN BEWONER+-eigen ontwerp voordeliger bouwkwaliteit individuele wonen zelfrealisatie voordeliger minder risico&COLLECTIEVE VOORDELENPERSOONLKE VOORDELEN BEWONER-+ voordeliger minder kennis nodig minder risico kortere bouwtd vooraf vastgelegde prsgeen inspraakCOLLECTIEVE VOORDELEN?? extra functies duurzame installaties sociaal contact veiligheid/sociale controle exibiliteit bzondere locaties optimaliseren restruimtes.... 33. 44original model original modelBERLIN BAUGRUPPE (succesvolste versie)INITIATOR ArchitectNON PROFIT ORGANISATIE3 zoektbetaaltkt zoeltINWONER INWONER INWONER INWONER INWONERtaazoektLENIN GPLOT enB1COMMUNITY LAND TRUSTLENIN G 34. VILLAQUID? WOONUITBREIDINGSGEBIEDONTWIKKELAARINDIVIDUEELBOUWGROEP 35. V+ and TRAN s S46BOUWGROEP +ZORGINITIATOR Onafhankelke vereniging kt zoehelpt te ontwerpenINWONER INWONER INWONER INWONER INWONER oud oud jong jong jongbetaal tzoektindividuele BANKLENINGBOUWKOSTENverbinden aanGEBOUW + SOCIAAL CONTRACT (zorg)TERREINEN en CONCEPT en ARCHITECT 36. Monadnocks52COMMUNITY LAND TRUSTNON PROFIT ORGANISATIE zoektan ma s lk debetaaltalt ta beLENIN GLENIN GTERREINEN en CONCEPT en ARCHITECTblft eige naarvanbetaal tB BOUWKOSTENINWONERbezit delenGEBOUW op TERREINENLANDBOUWER huurt en exploiteert op 37. team_04PERSOONLIJKE VOORDELEN Ensemble huisvest diverse functies als winkels, een kinderdagopvang etc. en ruimten voor bijeenkomsten. De variatie van functies zorgt voor meer nabijheid.COLLECTIEVE VOORDELEN Landbouw is intrinsiek onderdeel van het ensemble. Er is diversiteit in gebruik en gebruikers.52PERSOONLIJKE VOORDELEN Betaalbare gezinswoning in een rijk landbouwgebied. Winkels, gemeenschappelijke kantoorruimte, kinderdagopvangCOLLECTIEVE VOORDELENCOLLECTIEVE VOORDELENRuimte voor collectieve moestuinen.Intensivering gedeeld vervoer.53PERSOONLIJKE VOORDELEN Woningen kennen verschillende grootten om een antwoord te geven op themas als vergrijzing, gezinsverdunning en mantelzorg. 38. team_0455 54 39. INVESTERING ONTWIKKELAARWinstINVESTERING COALITIEGrondaandeelFinancieringWinst 1Financiering 2BodemonderzoekGrondaandeelBodemonderzoekAkoestiekAkoestiekArcheologieArcheologieMOBER / MERMOBER / MERDiverse kostenDiverse kostenFire security consultantFire security consultantJuridische kostenJuridische kosten 3PromotiekostenPromotiekosten 4MakelaarskostenMakelaarskostenVeiligheidscoordinatorVeiligheidscoordinatorProjectmanagementProjectmanagement 5Wet BreyneWet Breyne 6EPBEPBTechniekenTechniekenStabiliteitStabiliteitArchitectArchitect 7RegistratierechtenBouwkost8 BouwkostRegistratierechten01 Winst. Door het uitschakelen van de 05 Projectmanagement. Het opvolgen van 08 Bouwkost. ontwikkelaar vervalt de winstmarge, die kan het ontwikkelings- en bouwproces worden ingezet voor betaalbaar wonen, behoort tot de kerntaken van de coalitie Belangrkste factoren in voordeel coalitie tov extra ruimte, hogere kwaliteit, extra zelf. Een externe of interne, bezoldgde traditionele ontwikkeling: infrastructuur,... de ontwikkelaar vervalt de winstmarge, die - enkel bouwkosten voor werken die de coalitie kan worden ingezet voor 1 Winst. Door het uitschakelen van procesbegeleider wordt zelden of zeer gericht ingezet. belangrk vindt (grote impact op ontwerp). betaalbaar wonen, extra 02 Financiering. De nancieringsvoorwaarden ruimte, hogere kwaliteit, extra infrastructuur,... - delen van infrastructuur via nancile instellingen voor coalities zn 06 Wet Breyne. Indien de coalitie niet via - compacter zn minder gunstig dan 2 Financiering. De nancieringsvoorwaarden via nancile instellingen voor bouwgroepen bouwen minder gunstig dan voor ontwikkelaars met een vennootschap met verkoop-op-plan voor ontwikkelaars met een - grote mate ethisch bankieren...) kan een laag risicoproel. Alternatieve nanciering laag risicoproel. Alternatieve nanciering (overheidssteun,van zelfbouw opereert, vervallen de kosten verbonden (overheidssteun, ethisch bankieren...) kan dit aan de Wet Breyne, die een ontwikkelaar 3 Juridische kosten. Het eenmalig karakter van een bouwgroep levert eenmalige juridische kosten (oprichting traditionele Belangrkste factoren in nadeel compenseren. vennootschap, advies,...) die een wel ondervindt. niet ondervindt of kan spreiden over meerdere projecten. tov ontwikkelaar ontwikkeling: 03 Juridische kosten. Het eenmalig karakter van 07 Architect. - eenmalig proces verloopt trager (fouten, Promotiekosten. Bouwgroepen hanteren inIndien demate informele promotievormen (kennisenkring, mond-tot-mond inertie sterke architect deel 4 een coalitie levert eenmalige juridische kosten uitmaakt van de coalitie, kan een gunstig externe actoren, ...) en is daardoor duurder reclame, sociale media,...) (oprichting vennootschap, advies,...) die een en sluiten promotiekosten grotendeels uit. ereloontarief worden overeengekomen voor - hoger kostprs gemeenschappelke delen, afwerking, ontwikkelaar niet ondervindt een ruim takenpakket. Projectmanagement. Het opvolgen van het ontwikkelings en bouwproces behoort tot de kerntaken van de bouwgroep ecologie,..afhankelk van concept coalitie 5 of kan spreiden overEen externe of interne, bezoldgde procesbegeleider wordt zelden of zeer gericht aantal volledig geschikte sites waardoor het - beperkt ingezet. zelf. meerdere projecten. bouwrp maken van de site meerkosten vereist. 04 Promotiekosten. Coalities hanteren in Wet Breyne. Indien de bouwgroep niet via een vennootschap met verkoop-op-plan opereert, vervallen de kosten - ontwikkelaars genieten van gunstigere 6 sterke mate informele promotievormen verbonden aan reclame, Breyne, die een ontwikkelaar wel ondervindt. de Wet aannemingsprzen als professionele en bestendige (kennisenkring, mond-tot-mond opdrachtgever sociale media,...) en sluiten promotiekosten 7 Architect. Indien de architect deel uitmaakt van de bouwgroep, kan een gunstig ereloontarief worden overeengegrotendeels uit. komen voor een ruim takenpakket.208Bouwkost. Belangrkste factoren in voordeel bouwgroep tov traditionele ontwikkeling: - enkel bouwkosten voor werken die de bouwgroep belangrk vindt (grote impact op ontwerp). - delen van infrastructuur - compacter bouwen - grote mate van zelfbouw Belangrkste factoren in nadeel tov traditionele ontwikkeling: - eenmalig proces verloopt trager (fouten, inertie externe actoren, ...) en is daardoor duurder - hoger kostprs gemeenschappelke delen, afwerking, ecologie,..afhankelk van concept bouwgroep21 40. OFFICE Kersten Geers David Van Severen Bureau Bas Smets Bas Princen Milica Topalovic Bart Verschaffel 3E Project257team_05Het bovenmaats bouwblokDe Vlaamse verstedelijking bestaat uit een ongebreidelde aaneenschakeling van onvoltooide bovenmaatse bouwblokken. Dit voorstel zet de toekomstige woningbouw in om deze bestaande verstedelijking n de onderliggende landschappelijke structuren te recupereren binnen een regionale en landschappelijke strategie. Een aantal overmaatse bouwblokken worden afgewerkt en zuigen de demografische groei op. Hun compacte woonontwikkelingen omsluiten een stuk gedeeld landschap, terwijl ze het omliggende landschap van verdere verstedelijking vrijwaren. Het landschap wordt zo vertrekpunt voor een nieuwe vorm van col- 41. 9 huidige woonuitbreidingsgebieden = 100 ha voor woningen 42. lokaal warmtenetwerk, voor lokale voed- lokale voedlokaal warmtenetwerk, voor verstedelijkingsdruk. verstedelijkingsdruk. selproductie, en voor een hoogwaardige hoogwaardige selproductie, en voor een ontspanningsinfrastructuur. ontspanningsinfrastructuur.A5959Cbestaande bebouwing bebouwing bestaandeABCDte realiseren verdichting verdichting te realiserenBDtoekomstige bebouwing bebouwing toekomstige5858 43. bestaande bebouwingte realiseren verdichtingtoekomstige bebouwingwaterhuishoudinglandschap en landbouwlandschappelijke structuurbestaande padennieuwe voorzieningenplan voorzieningen toekomst 44. Representatief stedelijk gebied Leuven 45. 56 46. 12 47. 63 48. 6667 49. Krachtlijnen voor de Pilootprojecten Wonen69De woningmarkt vernieuwen door collectief opdrachtgeverschap Collectief opdrachtgeverschap betekent: samenwerkingsverbanden tussen publieke bouwheren als sociale huisvestingsmaatschappijen, intercommunales of autonome gemeentebedrijven en private ontwikkelaars, kortom vormen van publiek private samenwerking groepen van particulieren, eventueel ondersteund door vzws of in samenwerking met andere organisaties of actoren die gezamenlijk een 50. 69De woningmarkt vernieuwen door collectief opdrachtgeverschap Collectief opdrachtgeverschap betekent: samenwerkingsverbanden tussen publieke bouwheren als sociale huisvestingsmaatschappijen, intercommunales of autonome gemeentebedrijven en private ontwikkelaars, kortom vormen van publiek private samenwerking groepen van particulieren, eventueel ondersteund door vzws of in samenwerking met andere organisaties of actoren die gezamenlijk een woonproject willen realiseren als bouwgroep vennootschappen of verenigingen die als bouwheer optreden met als doel woningen ter beschikking te stellen in een vorm van gezamenlijk beheer, via formules van medeeigendom, huur of participaties van bewoners in coperaties of Community Land Trusts 51. * Oppervlakte in eigendom van de VMSW en de sociale huisvestingsmaatschappijen ** Oppervlakte van de reservegronden, gelegen in woongebied en woonuitbreidingsgebied in eigendom van de VMSW en de sociale huisvestingsmaatschappijen De oppervlakte ingenomen door bestaande sociale huur woningen wordt geschat op basis van 20 woningen/hectare Bronnen: www.vmsw.be/nl/algemeen/statistieken, http://aps.vlaanderen.be/sgml/largereeksen/2475.htmoriginal model original modelBERLIN BAUGRUPPE (succesvolste versie)1COMMUNITY LAND TRUSTINITIATOR ArchitectNON PROFIT ORGANISATIE3 zoektzoektkt zoeLENIN GbetaaltSociale grondvoorraad90 km2INWONER INWONER INWONER INWONER INWONERtSociaal bebouwde gronden15 km2**B75 km2*LENIN G 52. Slim ontwikkelen voor betaalbaar wonen Betaalbare woningen zijn mogelijk door: via verdichting op eigen terrein de kosten voor grondverwerving deels uit te schakelen het aandeel van de grondprijs in de woningkost te minimaliseren kosten te reduceren voor nutsvoorzieningen, infrastructuur en onderhoud schaalvergroting en kritische massa 53. BUSINESS AS USUALlanAfmetingen kavel: Standaard densiteit: Aantal gerealiseerde units:EEN STIJGING IN DENSITEIT2,3 ha 25 woningen/ha 58 woningenBOUWGROEP+25%Afmetingen kavel: Densiteit: Aantal gerealiseerde units:Beginfase2,3 ha 32 woningen/ha (+ 25 %) 73 woningenBUSINESS AS USUAL Afmetingen kavel: Standaard densiteit:2,3 ha mix bewoners 25 woningen/haAantal gerealiseerde units:58 woningen 50 % jonge gezinnensociaalbetaalbaarruim3/431284/5BOUWGROEPtype286Afmetingen kavel: Densiteit:1/144/2/2341Aantal gerealiseerde units:73 woningen3/43411/12311/2Tussenfase (x2,3)30 % kleine gezinnen 2,3 ha 32 woningen/ha (+ 25 %)22320 % seniorenmix bewoners20 % seniorenruim3/431282861/144/3413/4Eindfase (x3,1)betaalbaar2/230 % kleine gezinnensociaal4/550 % jonge gezinnentype3411/12311/2223 54. 71Gedeelde ruimtes en voorzieningen voor een gegarandeerd en genereus verblijf Gedeelde ruimtes en voorzieningen zijn: wijktuinen, boomgaarden, rozentuinen, secret gardens, een stuk wildernis of een speelbosje, een wadi of moestuin het erf als gezamenlijke inkom van een groep woningen een cafetaria, gezamenlijke eetplaats of keuken buurtparkings, gezamenlijke parkeergarages of -havens sportterreinen en speelplekken wijkwinkels, kinderopvang en scholen ouderenzorgGedeelde ruimtes zijn onderdelen van het woonprogramma die niet meer voorzien(team_03 en team_05), zijn alternatieven voor de eigen tuin waar de Vlaming zoIn de grootschaliger woongebouwen die team_01 invoegt in bestaande wijken, 55. 5859CD 56. Maatschappelijke kosten temperen door verdichting, hergebruik en lokale productie Innovatieve Pilootprojecten Wonen: worden prioritair gerealiseerd als verdichting en hergebruik van bestaand woningpatrimonium, van bestaande weefsels en wijken steunen op compacte woontypes schuwen geen hoogbouw kijken niet op een bouwlaag meer zoeken naar intelligente schakelingen en stapelingen van woningen geven plaats aan de productie van voedsel en/of energie zorgen voor lokaal waterbeheerAlle voorstellen van het ontwerpend onderzoek nemen bestaande weefsels en wijkenen kwaliteit kunnen introduceren. In zekere zin verstedelijken ze de eerder suburbanezoals strokenbouw of (gehalveerde of gevierendeelde) bouwblokken. 57. team_04PERSOONLIJKE VOORDELEN Ensemble huisvest diverse functies als winkels, een kinderdagopvang etc. en ruimten voor bijeenkomsten. De variatie van functies zorgt voor meer nabijheid.COLLECTIEVE VOORDELEN52PERSOONLIJKE VOORDELENLandbouw is intrinsiek onderdeel van het ensemble. Er is diversiteit in gebruik en gebruikers.Betaalbare gezinswoning in een rijk landbouwgebied. Winkels, gemeenschappelijke kantoorruimte, kinderdagopvang53COLLECTIEVE VOORDELENCOLLECTIEVE VOORDELENRuimte voor collectieve moestuinen.Intensivering gedeeld vervoer.PERSOONLIJKE VOORDELEN Woningen kennen verschillende grootten om een antwoord te geven op themas als vergrijzing, gezinsverdunning en mantelzorg. 58. 73Het woonweefsel en het landschap versterken door een nieuw publiek domein Dit nieuw publiek domein krijgt vorm door: een betere structurering van ongedefinieerde en ongestructureerde open ruimte in 20ste-eeuwse wijken een vocabularium te ontwikkelen voor publiek domein in het vernevelde Vlaanderen een hedendaagse interpretatie te geven aan de wegel, de laan, de dreef, het park als autoluw verkeersnet perspectieven en zichten op het landschap te openen landschappen te ontsluiten nieuw landschap aan te makenDe 20ste-eeuwse stadsrand en het vernevelde tussengebied kennen een publieke-reduceren van overmaatse en slecht gedenieerde open ruimte, het terugdringen vanmaken. In het ene geval gaat het om het reactiveren van oude perceelstructuren en 59. 32 60. 5 onderzoeksteams5 ontwerpers 5 bouwherenFASE 1 ontwerpend onderzoek: modellenjan 2013FASE 2 ontwerpend onderzoek: 5 masterplannen voor 5 sitesFASE 3 bouw van 5 pilootprojectenapril 2013maart 20145 projectregisseurs kwaliteitskamer74 61. 13 - HEMIKSEN - NIEUW HEMIKSEN INITIATIEFNEMER: De Ideale Woning PROJECTPARTNERS: 5 private partners genteresseerd THEMA ONTWERPEND ONDERZOEK: De nieuwe wijk PLANNINGSCONTEXT: woongebied, geen ruimtelijke plannen voor dit gedeelte van Hemiksem DATA: 12 ha terrein met 270 wooneenheden, densiteit 22,5 wo/ha, dichtheid kan verhogen BEKNOPTE PROJECTBESCHRIJVING: een bestaande sociale woonwijk herbouwen met hogere dichtheid als een meer gemengde wijk met een betere woningmix en wijkversterkende functies nieuwe woonvormen cohousing en CLT, betaalbaar woonaanbod naast sociaal wonen nieuw passend woningaanbod voor ouderen Selectiecriterium 1 INNOVATIE In samenwerking tussen SHM en private partners een verouderde wijk vernieuwen en het aanbod betaalbaar en sociaal wonen in de gemeente verhogen met een kwalitatieve open ruimteaanbod Selectiecriterium 2 VOORBEELDFUNCTIE Het project heeft de ambitie om tot voorbeeld te strekken voor andere projecten in Vlaanderen. Selectiecriterium 3 GELAAGDHEID Sociale mix door privaat woningaanbod te mengen met sociale woningen; collectieve voorzieningen woonzorgcentrum en school mogelijk Selectiecriterium 4 PROCESBEREIDHEID DIW streeft een hoog ambitieniveau na en is ook met andere projecten een voortrekker; architectuuropdracht via nieuwe overheidsopdracht; SHM onderzoekt of masterplanner als kwaliteitsbewaker kan aangesteld Selectiecriterium 5 HAALBAARHEID Site grotendeels in eigendom van SHM en openbaar domein van de gemeente.; subsidie sociale woningen via de geijkte procedure; private inbreng kan middelen genereren voor sociaal en bescheiden wonen; uitvoering 2015-2020 sluit aan bij timing DIW. 62. 07 - TURNHOUT - SCHORVOORT MORGEN INITIATIEFNEMER: De Ark VVSO PROJECTPARTNERS: OCMW Turnhout, BVBA Bergbeemden, Stad Turnhout THEMA ONTWERPEND ONDERZOEK: De nieuwe wijk / Wonen in een collectief landschap PLANNINGSCONTEXT: bebouwde kern in woongebied, woonuitbreidingsgebied zuidelijke Aa-vallei sinds RUP 2004 omgezet naar stedelijk woongebied (wonen en aan verwante voorzieningen), delen aangeduid als signaalgebieden, gecategoriseerde waterloop door gebied Slagmolen; studie door KULeuven DATA: wijk Schorvoort telt 3200 gezinnen, drie projectgebieden samen 22ha terrein, ca 750 wooneenheden, nagestreefde densiteit 25 wo/ha BEKNOPTE PROJECTBESCHRIJVING: doordachte in- en uitbreiding van de wijk Schorvoort voor duurzame, veerkrachtige, leefbare toekomst waar iedereen kwalitatief levenslang kan wonen; nu ontbreken ouderenwoningen, kleine starterswoningen en n-ouderwoningen OCMW Turnhout wenst woonzorgzone uit te bouwen reeds hoog percentage (24%) sociale woningen en slechts beperkte vorm van grootschaligheid wenselijk; bewoners willen niet verstedelijken Selectiecriterium 1 INNOVATIE Reconversie en uitbreiding van een 20ste-eeuwse monofunctionele stadsuitbreiding actualiseren en diversifiren en daarbij toch de landelijke uitstraling bewaren. Selectiecriterium 2 VOORBEELDFUNCTIE Het project heeft de ambitie om tot voorbeeld te strekken voor vergelijkbare gebieden in Vlaanderen; omgaan met valleigebieden die ingekleurd zijn als woongebied; omgaan met architectonisch en stedenbouwkundig waardevolle sociale huisvesting die aan renovatie toe is. Selectiecriterium 3 GELAAGDHEID Betere sociale en generationele mix ; reconversie sociale woonwijk; versterken van collectieve ruimtes en centraliteit rond kerk en parochiezaal; oplossing voor voetbalvelden White Star; betrekken op natuurlijke omgeving aan de Aa; mobiliteit, orintatie en leesbaarheid van de wijk verbeteren. Selectiecriterium 4 PROCESBEREIDHEID Bereidheid uitgespaard budget in te zetten voor kwaliteitsbewaking; voor betrokken partners is het een gedurfde samenwerking; stad wil ondersteunende rol opnemen. Selectiecriterium 5 HAALBAARHEID Partijen zijn eigenaar van bouwgrond en een effectieve realisatie kan op korte termijn. De Ark wil snel grootschalige reconversieprojecten en OCMW bouw van dienstencentrum binnen bestuursperiode. Subsidie VMSW en VIPA mogelijk. Bereiken financieel evenwicht en verdeling lasten en lusten van belang. 63. 19 - BEVEREN - MIDDENHEIDE INITIATIEFNEMER: Matexi NV & SUID PROJECTPARTNERS: Gemeente Beveren-Waas Gewestelijke Maatschappij voor Huisvesting THEMA ONTWERPEND ONDERZOEK: Bovenmaats bouwblok PLANNINGSCONTEXT: woonuitbreidingsgebied, gemeente principieel akkoord aansnijden WUG, provincie voorwaarde masterplan DATA: 15 ha terrein, ca 300 wooneenheden, gemiddelde densiteit 24 wo/ha BEKNOPTE PROJECTBESCHRIJVING: prioritair aan te snijden woonuitbreidingsgebied bebouwen toekomstige ontsluiting via verlenging tram 3 naar Antwerpen toekomstgerichte, verkoopbare woonvormen realiseren die beantwoorden aan diversiteit, nabijheid, collectiviteit en compactheid Selectiecriterium 1 INNOVATIE Ruimte voor cohousing en collectief opdrachtgeverschap; ruimte voor participatie stakeholders; beperkte private tuinen vs meer openbare ruimte; autoluwe woonomgeving met parkeerhavens. Selectiecriterium 2 VOORBEELDFUNCTIE Herdenken van klassiek verkavelingsmodel waarbij op duurzame en niet-ruimteverslindende manier met de beschikbare ruimte voor wonen wordt omgegaan. Selectiecriterium 3 GELAAGDHEID Sociale mix en generatiemix; aanzet tot een kern met gehucht/parochie Congoken versterken. Selectiecriterium 4 PROCESBEREIDHEID In eigen beheer gemaakt marktonderzoek zal bepalend laten zijn voor projectdefinitie; masterplanner treedt op als kwaliteitsbewaker (niet duidelijk wie dit financiert). Selectiecriterium 5 HAALBAARHEID Site in eigendom van projectontwikkelaar (?); professionaliteit en ervaring van deze maken dat op korte tijd ontwikkeld kan worden. 64. 04 - GENT - KOP VAN MEULESTEDE INITIATIEFNEMER: Samenlevingsopbouw vzw Gent PROJECTPARTNERS: Stad Gent AG Stadsontwikkelingsbedrijf Gent REScoop vzw THEMA ONTWERPEND ONDERZOEK: Nieuwe coalities voor het wonen / Vacante voorstad PLANNINGSCONTEXT: woongebied, BPA zone voor sociale woningbouw DATA: 5.218 m2 terrein, 20 - 28 wooneenheden (10 tal eengezinswoningen 2 kleine appartementsgebouwen) BEKNOPTE PROJECTBESCHRIJVING: antwoord bieden aan de nood aan betaalbare woningen door eigendom woning exclusief grond REScoop wil onderzoeken hoe betaalbare duurzame energievoorziening kan gerealiseerd worden voor de site, maar evengoed voor het grotere geheel van de wijk autodelen is een optie; integratie van een wijkgezondheidscentrum is een optie Selectiecriterium 1 INNOVATIE Duurzaam subsidiringssysteem voor sociale koopwoningen sociale koopwoningen voor behoeftigen die bij verkoop terugkeren naar CLT (nog niet eerder in Vlaanderen gerealiseerd); collectieve energievoorziening. Selectiecriterium 2 VOORBEELDFUNCTIE Het project heeft de ambitie om tot voorbeeld te strekken voor andere projecten in de stad Selectiecriterium 3 GELAAGDHEID Alleen sociale woningen; integratie van een wijkgezondheidscentrum mogelijk; collectieve voorzieningen zijn in de ruimere buurt aanwezig; duurzame energievoorziening als onderzoek. Selectiecriterium 4 PROCESBEREIDHEID Verwachten masterplan als vertaling van duurzame, betaalbare, participatieve collectieve woningbouw; aan te stellen ontwerper moet budgetbewaking en participatie waar maken; zien kwaliteitsbewaking masterplanner als troef indien kwalitatief en participatief. Selectiecriterium 5 HAALBAARHEID Nog onduidelijk of CLT-woningen juridisch voldoen aan BPA; stad werkt aan thematisch RUP Wonen om stadsbreed alle art.15 gebieden en achterhaalde bestemmingen te herbestemmen tot stedelijk woongebied; oprichting CLT Gent najaar 2013; gebaseerd op haalbaarheidsstudie Blauwdruk coperatief ondernemen en op bouwblokonderzoek met volumestudie voor de site. 65. 11 - WILRIJK - TER HOOGTE INITIATIEFNEMER: AG VESPA PROJECTPARTNERS: nog geen projectpartners THEMA ONTWERPEND ONDERZOEK: Vacante voorstad PLANNINGSCONTEXT: woongebied, zone voor woningbouw in BPA 1994 DATA: 31.225 (23.750 volle eigendom) m2 terrein, 80-110 wooneenheden (15% senioren, 25% sociaal) BEKNOPTE PROJECTBESCHRIJVING: reconversie en verdichting van bestaande weefsel met behoud van landschappelijke kwaliteiten en open ruimte collectief gestapeld wonen gezinsvriendelijk, sociaal wonen, cohousing voor ouderen betaalbar wonen in overwegend begoede buurt Selectiecriterium 1 INNOVATIE Bevolkingsgroei als hefboom inzetten voor verbetering ruimtelijke kwaliteit in 20ste-eeuwse gordel; van gekende kleinschalige aanpak van de 19de-eeuwse gordel naar belangrijkere uitdagingen op het vlak van wonen in de 20ste-eeuwse gordel en dit in kader grond- en pandendecreet. Selectiecriterium 2 VOORBEELDFUNCTIE Het project moet aantonen dat het mogelijk is moeilijke restpercelen om te vormen tot kwalitatieve dense woonomgevingen; geluidsoverlast infrastructuur kostenefficint oplossen. Selectiecriterium 3 GELAAGDHEID Sociale mix en generatiemix; huidig gebruik open ruimte integreren/behouden voor de buurt en de scouts; ruimte voor kleinschalige bedrijven of vrije beroepen. Selectiecriterium 4 PROCESBEREIDHEID AG VESPA heeft ambitie op vlak van kwaliteit, maar is gebonden aan overheidsopdrachten voor architectuuropdracht; masterplanner indien zinvol als kwaliteitsbewaker; expertise op vlak van akoestiek, landschapsontwerp en doelgroepenonderzoek is meerwaarde. Selectiecriterium 5 HAALBAARHEID Site grotendeels in eigendom AG VESPA, twee private percelen in onderhandeling. 66. Pilootprojecten Wonen Nieuwe vormen van collectiviteit