Opening

Welkom bij de presentatie

Wat hebben Wet Milieubeheer en WUE met elkaar te ma ken?

Datum : 8 November 2011

Locatie : De Kuip te Rotterdam

Tijdsduur: ± 25 minuten

Door: ing. Raymond van den TempelTechnisch Consultant Strukton Worksphere MaarssenTelnr. 06 – 12 854 978

Agenda

1. Doelstellingen van de presentatie

2. Wie is Strukton Worksphere?

3. Overheid en marktpartijen scherpen de koers aan

4. Waarom is vergroenen van bedrijfsvoering noodzakelijk?

5. Meten is weten (WUE)

Doelstellingen van de presentatie

1. Informeren & bewustwording creëren

2. Plan van aanpak van onze overheid + marktwerking

3. Strukton Worksphere kan u als full service provider ontzorgen

Strukton Worksphere ServerHome Services

Agenda

1. Doelstellingen van de presentatie

2. Wie is Strukton Worksphere?

3. Overheid en marktpartijen scherpen de koers aan

4. Waarom is vergroenen van bedrijfsvoering noodzakelijk?

5. Meten is weten (WUE)

Bedrijfspresentatie Strukton Worksphere

Kenmerken Strukton Groep: • omzet 2010: ca. Eur 1.4 miljard• ca. 6.200 medewerkers

Introductie Strukton Groep

Kenmerken Strukton Worksphere: • omzet 2010: Eur 239 miljoen• Ca 1.505 medewerkers

Bedrijfspresentatie Strukton Worksphere

• Het adviseren, ontwerpen, begroten, offreren, realiseren, onderhouden en beheren van computer- en dataruimten in heel Nederland, volgens een turnkey aanpak voor alle benodigde disciplines!

• Ontwerpt vanuit: - levenscyclus gedachte (TCO, LCA, PUE, EUE)- duurzaamheid (MVO, CO2)- schaalbaarheid (N, N+1, 2N, 2x (N+1))- beschikbaarheid (N-klasse)- onderhoudbaarheid (NEN 3140)

• Maakt onderdeel uit van Business Unit Projecten van Strukton Worksphere

Projectgroep Datacenters

Agenda

1. Doelstellingen van de presentatie

2. Wie is Strukton Worksphere?

3. Overheid en marktpartijen scherpen de koers aan

4. Waarom is vergroenen van bedrijfsvoering noodzakelijk?

5. Meten is weten (WUE)

Plan van aanpak overheid

1. Montreal protocol => aantasten ozonlaag tgv o.a. vrijgekomen koudemiddelen (bijv. R11, R12, R22 etc.)

(sinds 1 januari 1989 van kracht, laatste herziening in 1999)

2. Kyoto verdrag => vermindering uitstoot van broeikasgassen (CO2 ed.) (11 december 1997 gereed, in werking vanaf 16 februari 2005)

3. Trias Energetica => beperk vraag, gebruik duurzaam, zo efficiënt mogelijk

4. Meerjarenafspraak (MJA 3) => sectoren benoemen

5. Duurzaam inkopen

6. Handhaving / sturing via naleving Wet Milieubeheer (Activiteitenbesluit)

Plan van aanpak marktpartijen

• Code of Conduct

• Green Grid

• Green IT

• Stichting Milieukeur

• SKAO met CO2 Prestatieladder

• Energy Star

• Agentschap NL

• Dutch green building council

• Breeam

• Leed

• Etc.

Samenhang?

Duurzaam inkopenMeerjarenafspraak

MJA3

Klimaatbeleid

EUE en PUE (*)

Gereed:

Code of Conduct(*) EUE = Energy Usage Efficiency

PUE = Power Usage Efficiency

Protocol van Montreal

Voor ICT is de cirkel nagenoeg rond!

Nederlandse praktijkrichtlijn

Bron: Mansystems

Energielabels

Efficiency modellen

Voor ICT is de cirkel nagenoeg rond!

CO2 prestatieladder

PUE/ EUE / WUE / XUE

DCIM: datacenter infrastructure management

systemen

Het Activiteitenbesluit

Milieukeur

Agenda

1. Doelstellingen van de presentatie

2. Wie is Strukton Worksphere?

3. Overheid en marktpartijen scherpen de koers aan

4. Waarom is vergroenen van bedrijfsvoering noodzake lijk?

5. Meten is weten (WUE)

Waarom is vergroenen van bedrijfsvoering noodzakeli jk?

1. Opwarmen van de aarde afremmen

2. Energieverbruik verlagen

3. Bouw nieuwe energiecentrales voorkomen

4. Kostenbesparing

5. Marketing instrument (groen imago)

Is van toepassing op iedereen!

Wettelijke verplichting Wet Milieubeheer / Activite itenbesluit

Artikel 2.15 van Wet Milieubeheer - Activiteitenbesluit:

Artikel 2.15 lid 1 Verplichting tot nemen maatregelenmet terugverdientijd < 5 jaar

Artikel 2.15 lid 2 Onderzoeksverplichting indien gebruik> 200.000 kWh of > 75.000 m3 gas

Artikel 2.15 lid 3 Bevoegd gezag bepaalt termijn vooruitvoering maatregelen

Daarnaast:

Artikel 2.1 lid 2a Zorgplicht: doelmatig gebruik van energie

Methode handhaving / sturing Activiteitenbesluit

Oplossing / verbetering via trechtermodel

Bereidheid tot uitvoeren

Ja Nee

- Goed voor uw portemonnee- Goed voor het milieu- Goed voor uw imago

Sancties =>1,5 -2 x geraamde investering van te nemen maatregel

Conclusie: (lokale) overheid scoort altijd!!!

Methode CO2 prestatieladder

Doel :

De CO2-Prestatieladder is een instrument om bedrijven die deelnemen aan aanbestedingen te stimuleren tot CO2-bewust handelen in de eigen bedrijfsvoering en bij de uitvoering van projecten. Het gaat daarbij met name om energiebesparing, het efficiënt gebruik maken van materialen en het gebruik van duurzame energie.

Voor meer informatie zie: www.SKAO.nl

Noot: CO2 prestatieladder is in Nederland in het jaar 2009 geïntroduceerd door Prorail

SKAO = Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden en Ondernemen

Methode CO2 prestatieladder

Samen zorgen voor minder CO2

Ruim 150 (grote) bedrijven zijn al gecertificeerd!

Niveau 5: 45xNiveau 4: 17xNiveau 3: 87xNiveau 2: 5x

------- +154x

Bron SKAO: Peildatum oktober 2011

Methode CO2 prestatieladder

Rijkswaterstaat besteedt dit jaar 10 projecten aan met CO2-

Prestatieladder

16-03-2011

Rijkswaterstaat start, in navolging van ProRail, dit jaar met tien

aanbestedingen waarbij groene bedrijven voordeel hebben. Hoe

groener een bedrijf opereert, hoe groter de kans op een opdracht. Dat

heeft Rijkswaterstaat vanmiddag bekendgemaakt. In aanwezigheid

van ZKH de Prins van Oranje heeft spoorbeheerder ProRail het

eigendom van de CO2-prestatieladder, die duurzaam aanbesteden

mogelijk maakt, vandaag overgedragen aan de nieuwe Stichting

Klimaatvriendelijk Aanbesteden & Ondernemen (SKAO). Met de

overdracht kunnen ook andere bedrijven en sectoren de ladder van

ProRail gebruiken.

Methode CO2 prestatieladder

Na het grote succes van de introductie van de CO2-prestatieladder van ProRail begin 2009 heeft Rijkswaterstaat op 16 maart 2011 deCO2-prestatieladder 2.0 gelanceerd! En mogelijk dat de Rijksgebouwendienst op korte termijn aanhaakt. Het principiële verschil tussen de twee is, dat 1.2 gericht is op de organisatie en 2.0 ook gericht is op projecten. Zij bevatten dezelfde soorten gegevens maar worden via andere verdeelsleutels toegerekend. Een praktisch verschil is dat de % korting per niveau niet is vastgesteld bij 2.0. De EMVI methodiek is uitsluitend op projecten gericht. Vanaf 1 juli as. kunnen bedrijven bij aanbestedingen van RWS en ProRail kiezen om de duurzaamheidcriteria in te vullen mbv EMVI-scores of door een certificaat 2.0 te overhandigen.

Agenda

1. Doelstellingen van de presentatie

2. Wie is Strukton Worksphere?

3. Overheid en marktpartijen scherpen de koers aan

4. Waarom is vergroenen van bedrijfsvoering noodzakelijk?

5. Meten is weten (WUE)

Meten is weten

Meten is: • Weten

• Processen kunnen (gaan) beheersen

• Verbruiken en besparingen inzichtelijk kunnen maken

• Afdracht naar gebruik en verbruik

• Opstellen van energie besparingsvoorstellen

• De vervuiler betaald

Wat moeten we (gaan) meten?

Bron: ECN

1) Allereerst het energiegebruik => PUE

2) Watergebruik => WUE

3) Gas/olieverbruik => XUE?

• Introductie term PUE in jaar 2007/2008 • Is verrassend snel geaccepteerd

Wat moeten we (gaan) meten?

Total Energy Cooling + Power + Lighting + ITDefinitie PUE: ------------------- = -------------------------------------------

IT Energy IT Energy

Energie (kWh):

PUE = Power Usage Effectiveness

Wat moeten we (gaan) meten?

Waterverbruik:

Annual Site Water UsageDefinitie WUE: -----------------------------------

IT Equipment Energy

Bron: Green Grid White Paper 35

Zal deze eenheid net zo snel worden geaccepteerd al s de PUE?

Voor wie is WUE interessant / een gevaar?

Koeling middels:

• Oppervlaktewaterkoeling

• Koeltorens

• Hybride koeling

• Adiabatische koeling (direct / indirect)

Zo ook voor:• Bevochtigen

WUE waarde:

Vraag: Is WUE te beïnvloeden?

Antwoord: Ja

Hoe:

• Verhogen van zaaltemperatuur (zie ASHRAE TC 9.9)

• Delta T koelwatercircuits vergroten

• Aanpassen vochtigheidsgrenzen in ruimte (verruimen)

• Toepassen directe of indirecte vrije koeling

• Software optimaliseren

• IT apparatuur kan ook in slaapstand of geheel uit!

Heeft Nederland voldoende water in de toekomst?

Het groeiseizoen 2011 dreigt te mislukken

door de droogte van de afgelopen weken.

Boeren maken zich grote zorgen. Het

meteorologisch instituut KNMI heeft laten

weten dat er voorlopig geen regen van

betekenis in aantocht is.

Droogte in Noordwest-Europa wordt kritiek

Gepubliceerd op : 26 april 2011 - 1:03 pm |

door Thijs Westerbeek van Eerten

Wat zien we liever?

Of Of

Of

Of

Innovatief vergroenen van uw ICT

Dit dus niet …….!

Innovatief vergroenen van uw ICT

Indeling te maken in viertal disciplines:

A) Hardwarematig => Opdrachtgever / gebruiker

B) Softwarematig => Opdrachtgever / gebruiker

C) Installatietechnisch => Installatiebedrijf / Systeem integrator

D) Bedrijfsvoering => Wij allemaal

Is onze focus wel goed?

Energiebalans:

IT-load + software Cooling TL

100% 10 – 30%

Huidige focus

Vraag een manager hoeveel zijn auto verbruikt en

vrijwel meteen zal er een antwoord komen in de trant

van “Hij loopt 1 op zoveel”. Vraag daarna of de manager

weet hoeveel energie zijn software verbruikt en

het antwoord zal hoogstwaarschijnlijk uitblijven.

Bron: Automatiseringsgids 17 dec 2010

Innovatief vergroenen

Servers microseconden laten slapen kan tot 75 proce nt energie besparenArnout Veenman | @veenman op 11 maart 2009 08:07 Tags: Datacentrum, PowerNap, RAILS, servers, stroom verbruik

De meeste servers in datacentra worden voor maar 20 tot 30 procent gebruikt. De meeste tijd doen servers simpelweg niets. Wanneer servers elke keer gedurende de honderden milliseconden dat ze niets doen uitgeschakeld zijn, wakker worden om enkele milliseconden werk uit te voeren en daarna zichzelf weer uitschakelen, kan dat veel energie besparen. Volgens onderzoekers aan de Universiteit van Michig an kan op deze manier het energieverbruik in het datacentr um met 75 procent worden gereduceerd , meldt GreenerComputing.

De onderzoekers voerden hun onderzoek uit op basis van een datacentrum met 600 servers. Wat opviel is dat de meeste servers gedurende 80 procent van de tijd niks. Door de wijze waarop computers worden gebouwd gebruiken ze op die momenten nog steeds 60 procent van de stroom die wordt gebruikt op de piek-momenten, aldus een van de onderzoekers. Door de servers heel snel aan en uit te schakelen met het systeem dat PowerNap is gedoopt kan het onnodige stroomverbruik sterk worden teruggedrongen.Om PowerNap mogelijk te maken, is er wel een nieuw soort besturingssysteem, maar ook een stroomvoorziening die gedurende de zeer korte piekmomenten de stroom kan leveren. Ook daarvoor hebben de onderzoekers een oplossing ontwikkeld genaamd RAILS (Redundant Array for Inexpensive Load Sharing). In hun paper beschrijven de onderzoekers hoe met RAILS blade servers niet met één 2.250-watt voeding van de stroom worden voorzien maar met een groot aantal 500-watt voedingen.

Bron: ISPAM bericht 3 nov 2011

Conclusies:

• PUE • pPUE (partial); � Container only � Cooling system� Power delivery• WUE /WUF• DCIE• ERE

Artikel 2.15 van Wet Milieubeheer - Activiteitenbesluit:

Artikel 2.15 lid 1 Verplichting tot nemen maatregelenmet terugverdientijd < 5 jaar

Artikel 2.15 lid 2 Onderzoeksverplichting indien gebruik> 200.000 kWh of > 75.000 m3 gas

Artikel 2.15 lid 3 Bevoegd gezag bepaalt termijn vooruitvoering maatregelen

Daarnaast:

Artikel 2.1 lid 2a Zorgplicht: Doelmatig gebruik van energie

=

Conclusies:

• Zowel vanuit de overheid als uit uw omgeving wordt de druk alsmaar hoger!

• Wie stil blijft zitten valt op termijn buiten de boot!

• De overheid schrijft voor en gaat meer handhaven

• CO2 prestatieladder ontwikkelt zeer snel

• WUE staat in verkapte vorm in het Activiteitenbesluit

• Er valt nog zeer veel te besparen en te optimaliseren

+

Conclusies:

• Uw IT kan beter en goedkoper!

Strukton Worksphere helpt u

graag verder met complete

oplossingen.

• Er zijn vele mogelijkheden om

CO2-doelstellingen te bereiken.

Contactgegevens

Voor vragen of voor meer informatie kunt u via onderstaande gegevens contact

opnemen met:

Bedrijfsnaam : Strukton Worksphere

Contactpersoon : ing. R.W. van den empel

Telefoonnummer : 0346 – 588 888 of 06 – 12 85 49 78

Email adres : Raymond.vandentempel@Strukton.com

Website : www.strukton.com

Strukton Datacenter References

Sciencepark Amsterdam