Welkom
description
Transcript of Welkom
WelkomWelkom
Nascholing ‘onderzoek toont aan’Nascholing ‘onderzoek toont aan’
DocentenDocenten
Dr. Bert VrijhoefDr. Bert Vrijhoef Zorgwetenschappen Universiteit MaastrichtZorgwetenschappen Universiteit Maastricht
Harm OdolphyHarm Odolphy Voorzitter EADV TOPforumVoorzitter EADV TOPforum
DoelstellingenDoelstellingen
Doel 1: DVK zijn zich bewust van het belang Doel 1: DVK zijn zich bewust van het belang van ‘evidence based practice‘van ‘evidence based practice‘
Doel 2: De interesse moet zodanig Doel 2: De interesse moet zodanig gestimuleerd zijn dat men voornemens is gestimuleerd zijn dat men voornemens is het te gaan toepassen het te gaan toepassen
Doel 3: DVK's krijgen tools aangereikt om Doel 3: DVK's krijgen tools aangereikt om op snelle wijze de waarde van onderzoek en op snelle wijze de waarde van onderzoek en toepasbaarheid te kunnen formulerentoepasbaarheid te kunnen formuleren
ProgrammaProgramma 11.00-11.15 11.00-11.15 Welkom door cursusleiding Welkom door cursusleiding
11.15-13.00 11.15-13.00 Onderdeel 1: Wat is wetenschap? Onderdeel 1: Wat is wetenschap?
13.00 – 14.0013.00 – 14.00 Lunch met postersessiesLunch met postersessies
14.00 - 15.1514.00 - 15.15 Onderdeel 2: Kritisch lezen van een wetenschappelijke Onderdeel 2: Kritisch lezen van een wetenschappelijke tekst tekst
15.15 – 15.30 15.15 – 15.30 Theepauze Theepauze
15.30 – 16.00 15.30 – 16.00 Onderdeel 3: Beoordelen van posterpresentatiesOnderdeel 3: Beoordelen van posterpresentaties
16.15 - 16.4516.15 - 16.45 Onderdeel 4: Onderzoek op de werkplekOnderdeel 4: Onderzoek op de werkplek
16.45-17.0016.45-17.00 Afsluiting met evaluatieAfsluiting met evaluatie
Onderdeel 1Onderdeel 1
Onderdeel 1: Wat is wetenschap?Onderdeel 1: Wat is wetenschap? Bespreken thuisopdrachtBespreken thuisopdracht Wat is wetenschap? (plenaire lezing)Wat is wetenschap? (plenaire lezing) Onderdelen van een wetenschappelijk Onderdelen van een wetenschappelijk
artikelartikel Terminologie wetenschappelijk onderzoek Terminologie wetenschappelijk onderzoek Waarop let je bij de beoordeling van Waarop let je bij de beoordeling van
wetenschappelijk onderzoek? wetenschappelijk onderzoek?
Onderdeel 2Onderdeel 2
Onderdeel 2: Het kritisch lezen van een Onderdeel 2: Het kritisch lezen van een wetenschappelijke tekst?wetenschappelijke tekst?
Valkuilen in de presentatie van Valkuilen in de presentatie van wetenschappelijk onderzoek wetenschappelijk onderzoek
Beoordeling bestudeerde artikelen Beoordeling bestudeerde artikelen thuisopdracht aan de hand van thuisopdracht aan de hand van beoordelingsformulierbeoordelingsformulier
Laatste half uur subgroepen bepreken Laatste half uur subgroepen bepreken posterposter
Onderdeel 3Onderdeel 3
Onderdeel 3: Beoordelen van Onderdeel 3: Beoordelen van posterpresentaties posterpresentaties
werkwijzewerkwijze In 4-6 subgroepen worden de In 4-6 subgroepen worden de
posterpresentatie van de lunchpauzeposterpresentatie van de lunchpauze besprokenbesproken
Plenaire terugkoppeling “poster”presentatie Plenaire terugkoppeling “poster”presentatie m.b.v stellingenm.b.v stellingen
Onderdeel 4Onderdeel 4
Onderdeel 4: Onderzoek op de werkplek Onderdeel 4: Onderzoek op de werkplek Breng een kritische houding in de praktijk, Breng een kritische houding in de praktijk,
een interactief casuïstiek programma.een interactief casuïstiek programma. Barrage (met prijs)Barrage (met prijs)
Gezondheidswetenschappen
Onderdeel 1Wat is wetenschap?
Dr. HJM VrijhoefSectie Verplegingswetenschap, Universiteit Maastricht &
Eenheid Transmurale Zorg, academisch ziekenhuis Maastricht
Gezondheidswetenschappen
Inhoudsopgave
• Wat is wetenschap?• Vormen van wetenschappelijk onderzoek• Wetenschappelijk onderzoeksproces• Elementen van onderzoek• De wetenschappelijke publicatie
Gezondheidswetenschappen
Wat is wetenschap?
Gezondheidswetenschappen
Gezondheidswetenschappen
Gezondheidswetenschappen
Volgens Van Dale:
Wetenschap =
het systematisch geordende geheel van het weten en van de
regels, wetmatigheden, theorieën, hypothesen en systemen waarmee
verdere kennis kan verkregen worden
Gezondheidswetenschappen
Over het algemeen is men het erover eens dat wetenschap “zowel de
verzamelde kennis als de activiteit van het verzamelen van die kennis" is.
Het belangrijkste onderdeel van wetenschap
is het doen van onderzoek.
Gezondheidswetenschappen
“Een hypothese is wetenschappelijk wanneer die hypothese bevestigd kan worden door middel van de zintuiglijke
waarneming”.VERIFICATIE
Wiener Kreis (1929)
“Een hypothese is wetenschappelijk wanneer die hypothese weerlegd kan worden door een beroep te doen op de
empirie”.FALSIFICATIE
Karl Popper (1959)
Gezondheidswetenschappen
Gezondheidswetenschappen
Inhoudsopgave
• Wat is wetenschap?• Vormen van wetenschappelijk onderzoek• Wetenschappelijk onderzoeksproces• Elementen van onderzoek• De wetenschappelijke publicatie
Gezondheidswetenschappen
Vormen van onderzoek
• Wetenschappelijk onderzoek:Het ontwikkelen, toetsen, en/of toepassen
vaneen (wetenschappelijke) theorie in de vorm
vanéén of meer (met elkaar samenhangende)hypothesen.
Gezondheidswetenschappen
Vormen van onderzoek
• Goed wetenschappelijk onderzoek• Slecht wetenschappelijk onderzoek
• Kwantitatief versus kwalitatief
Gezondheidswetenschappen
Verschillende vormen:
1. Individueel vs. Ecologisch
2. Individueel: Transversaal vs. Longitudinaal
3. Longitudinaal: Experimenteel vs. Niet-experimenteel (observationeel)
Gezondheidswetenschappen
3a. Experiment (RCT):Interventie + random toewijzing van interventie aan onderzoekspersonen
3b. Longitudinaal niet-experimenteel: Cohortonderzoek vs. Patiënt-controle onderzoek
Timing:Retrospectief vs. prospectief
Gezondheidswetenschappen
Experiment Basispopulatie Onderzoekspopulatie
Inclusie-exclusie criteriaVoormeting variabelen
RANDOMISATIEChecken progn. factn. Checken progn. factn.
Exp. Interventie Controle interventie
Nameting effectvariabelen Nameting effectvarn.
Gezondheidswetenschappen
Eisen aan onderzoek
• Relevantie (maatschappelijk, wetenschappelijk)
• Systematische uitvoering
Gezondheidswetenschappen
Inhoudsopgave
• Wat is wetenschap?• Vormen van wetenschappelijk onderzoek• Wetenschappelijk onderzoeksproces• Elementen van onderzoek• De wetenschappelijke publicatie
Gezondheidswetenschappen
Empirische cyclus
Gezondheidswetenschappen
Inductie en deductie
Theorie
Formulering Hypothese
Patroon
Observatie
Theorie
Hypothese
Observatie
Vaststelling
Gezondheidswetenschappen
Gezondheidswetenschappen
Inhoudsopgave
• Wat is wetenschap?• Vormen van wetenschappelijk onderzoek• Wetenschappelijk onderzoeksproces• Elementen van onderzoek• De wetenschappelijke publicatie
Gezondheidswetenschappen
Elementen van onderzoek• Onderzoeksvraag/ -probleemstelling/ -
doelstelling• Interventie• Onderzoekspopulatie (N)• Onderzoeksvariabelen• Onderzoekshypothese(n) (H0 en Ha)• Onderzoeksontwerp/ -design• Meetinstrumenten en -momenten• Techniek(en) voor data-analyse en
interpretatie• Tijdsplan & begroting
Gezondheidswetenschappen
Veel valkuilen bij onderzoek: bias
• Onderzoeksopzet• Randomisatie• Prospectief versus retrospectief• Blindering• Validiteit• Statistische significantie• Vertaling naar de praktijk (generalisatie)• et cetera…..
Gezondheidswetenschappen
Significantie
Betekent letterlijk: veelbetekend
In de statistiek wordt bedoeld:(hoogstwaarschijnlijk) niet op toevalberustend. Bij hypothesetoetsing probeertmen te bewijzen dat een bepaaldonderzoeksresultaat niet op toeval berust.
Gezondheidswetenschappen
De wetenschappelijke publicatie
Gezondheidswetenschappen
Wetenschap kan heel leuk zijn!
20.000 tijdschriften
2.000.000 artikelen/jaar
Gezondheidswetenschappen
Kritisch lezen van wetenschappelijke artikelen
Lotte Steuten & Bert Vrijhoef
Universiteit Maastricht, Cluster Zorgwetenschappen
Gezondheidswetenschappen
Gezondheidswetenschappen
Symptoombestrijding
gezond verstand
&
een beetje achtergrondkennis
Gezondheidswetenschappen
Waar begin je?
• Titel:– Lang niet altijd een goede indicatie van de inhoud van
het artikel
• Voorbeeld: “The Health Technology Assessment-disease management instrument reliably measured methodologic quality of health technology assessments of disease management.”
(Steuten LMG, Vrijhoef HJM, Van Merode GG, Severens JL, Spreeuwenberg C. J Clin Epidemiol 2004;57(9):881-8.)
Gezondheidswetenschappen
Samenvatting
• Korte weergave van de inhoud van het artikel:– Centrale onderzoeksvraag– Methode van onderzoek (welke patiënten,
hoeveel, wat is er gemeten en hoe is dit gemeten)
– Belangrijkste resultaten– Conclusie (+ eventueel aanbevelingen)
Gezondheidswetenschappen
De inleiding
• Belangrijkste: onderzoeksvraag of hypothese
• Let op: formulering!!
Gezondheidswetenschappen
Voorbeelden
1. “Helpt vitamine inname tegen kanker?”• Welke vitamine? Tegen welk soort kanker?
2. “Remt vitamine C inname het ontstaan van darmkanker?
• In welke populatie (gezonden/zieken)?
• Wat wordt bedoeld met vitamine C inname (vitaminesupplement, in welke hoeveelheden, hoeveel per dag)?
• In vergelijking met wat?
Gezondheidswetenschappen
PICO-systeem
• Patient
• Intervention
• Control
• Outcomes
Gezondheidswetenschappen
Dit is is al beter…
Voorkomt de inname van 500 mg extra vit. C per dag
in de vorm van een voedingssupplement
gedurende een periode van 6 maanden
het onstaan van darmkanker
bij gezonde volwassen personen(>= 16 jaar)
zoals gemeten gedurende een jaar follow-up
in vergelijking met geen enkele inname van
vitamines in de vorm van een voedingssupplement?
Gezondheidswetenschappen
P ICO
Voorkomt de inname van 500 mg extra vit. C per dag
in de vorm van een voedingssupplement
gedurende een periode van 6 maanden
het onstaan van darmkanker
bij gezonde volwassen personen(>= 16 jaar)
zoals gemeten gedurende een jaar follow-up
in vergelijking met geen enkele inname van
vitamines in de vorm van een voedingssupplement?
Gezondheidswetenschappen
P I CO
Voorkomt de inname van 500 mg extra vit. C per
dag in de vorm van een voedingssupplement
gedurende een periode van 6 maanden
het onstaan van darmkanker
bij gezonde volwassen personen(>= 16 jaar)
zoals gemeten gedurende een jaar follow-up
in vergelijking met geen enkele inname van
vitamines in de vorm van een voedingssupplement?
Gezondheidswetenschappen
PI C O
Voorkomt de inname van 500 mg extra vit. C per
dag in de vorm van een voedingssupplement
gedurende een periode van 6 maanden
het onstaan van darmkanker
bij gezonde volwassen personen(>= 16 jaar)
zoals gemeten gedurende een jaar follow-up
in vergelijking met geen enkele inname van
vitamines in de vorm van een voedingssupplement?
Gezondheidswetenschappen
PIC O
Voorkomt de inname van 500 mg extra vit. C per
dag in de vorm van een voedingssupplement
gedurende een periode van 6 maanden
het onstaan van darmkanker
bij gezonde volwassen personen(>= 16 jaar)
zoals gemeten gedurende een jaar follow-up
in vergelijking met geen enkele inname van
vitamines in de vorm van een voedingssupplement?
Gezondheidswetenschappen
Methode
• Beschrijving interventie
• Beschrijving onderzoekspopulatie
• Type onderzoek (kwalitatief/kwantitatief; vergelijkend/observationeel)
• Meetinstrumenten (van bloedtesten tot vragenlijsten of pure observatie)
• Statistiek (voor zover van toepassing)
Gezondheidswetenschappen
De interventie
• Is de interventie en de toepassing ervan duidelijk omschreven?– Test: zou je het na kunnen doen?
• Is de interventie een logische oplossing voor het probleem?– Test: gezond verstand!
Gezondheidswetenschappen
Onderzoekspopulatie
• Is de onderzoekspopulatie duidelijk omschreven?– Let op: in EN exclusie criteria
• Is de gekozen onderzoekspopulatie logisch?– Bijvoorbeeld: medicatie alleen getest op patienten
zonder complicaties terwijl in de praktijk veel patienten complicaties hebben
• Aantal patienten (N): voldoende? (zoek bv. naar ‘power-berekening’)
Gezondheidswetenschappen
Type onderzoek (I)
• Kwalitatief: meten van meningen of opvattingen door bv. mondelinge interviews
• Kwantitief: alles wat in maat en getal is uit te drukken (bv. HBA1C, maar ook scores voor kwaliteit van leven)
• Vergelijkend onderzoek: verschillen tussen groepen (interventie groep en controle groep)
• Observationeel: verschillen binnen een groep (gedurende langere tijd bijvoorbeeld)
• Cross-sectioneel: soort ‘opinie-peiling’
Gezondheidswetenschappen
Type onderzoek (II)
• Sterke en zwakke soorten onderzoek
• Gerelateerd aan de mogelijkheid om een oorzakelijk verband aan te tonen
• Gouden standaard: RCT– Test: past het type onderzoek bij de
vraagstelling?– Zo nee: kan dit logischerwijs hebben geleid tot
vertekende resultaten?
Gezondheidswetenschappen
Voorbeeld
• Invloed van medicatie X op mate van kortademigheid bij kinderen met astma
• Design: observationeel– Mate van zelf ervaren kortademigheid (schaal
0-10) bevraagd bij 300 kinderen in de periode mei 2004 t/m december 2004
Gezondheidswetenschappen
Resultaten I
0
1
2
3
4
5
6
7
8
Mei/Juni Juli/Aug Sep/Okt Nov/Dec
Med X
Gezondheidswetenschappen
Resultaten II
0
1
2
3
4
5
6
7
8
Mei/Juni Juli/Aug Sept/Okt Nov/Dec
Med XControle
Gezondheidswetenschappen
Uitkomstmaten
• Duidelijke omschrijving van belangrijkste uitkomstmaat– Vraag: logische uitkomstmaten gebruikt?
• Bijvoorbeeld: evaluatie van een educatie programma voor mensen met COPD– Uitkomstmaat 1: longfunctie – Uitkomstmaat 2: kennis van de patient– Uitkomstmaat 3: kwaliteit van leven
Gezondheidswetenschappen
Meetinstrumenten
• Duidelijke omschrijving van gebruikte meetinstrumenten:– Van bloeddrukmeter tot vragenlijst
– Test: zijn er ‘gevalideerde’ meetinstrumenten gebruikt
• Voorbeeld: gewichtsmeting– Met kleding, alleen schoenen uit, zonder kleding, of
gecorrigeerd voor gewicht van kleding
– Op professionele of huis-, tuin- en keukenweegschaal
Gezondheidswetenschappen
Statistiek
• Bij kwalitatief onderzoek is statistiek doorgaans niet van toepassing
• Bij kwantitatief onderzoek wel!– Vaak moeilijk te beoordelen zonder kennis van
statistiek of statistiekboek bij de hand
Gezondheidswetenschappen
De resultaten (I)
• Beschrijving van de kenmerken van de populatie– Kenmerken van de populatie bij aanvang van het
onderzoek (verhouding m/v, leeftijd, aantal rokers, enz)
• Bij vergelijkend onderzoek moeten deze kenmerken voor de interventie en controle groep grotendeels gelijk zijn – dwz, niet systematisch van elkaar verschillen– aangegeven door p-waarden– meestal geldt: p<0.05 dan WEL een verschil en kans op
vertekening van de resultaten
Gezondheidswetenschappen
De resultaten (II)
• Overzichtelijk gepresenteerd?– Test: zie je in 1 oogopslag de belangrijkste
uitkomsten van het onderzoek?
• Volledigheid:– Test: wordt er over alle uitkomstmaten
gerapporteerd?
Gezondheidswetenschappen
De resultaten (III)
• Mate van onzekerheid rondom de resultaten aangegeven?– Test: betrouwbaarheidsintervallen rondom
schattingen– Vergelijk:
• gemiddeld verschil van +3 (95%BI: +1 t/m +5) OF
• gemiddeld verschil van +3 (95%BI: -2 t/m +7)
Gezondheidswetenschappen
Discussie
• Interpretatie van de gevonden resultaten
• Vergelijking met andere onderzoeksresultaten
• Bespreken van sterke en zwakke kanten van het uitgevoerde onderzoek– Mogelijk invloed van eventuele zwakke punten
op de gevonden resultaten
Gezondheidswetenschappen
Conclusie & Aanbevelingen
• Is de conclusie een duidelijk antwoord op de onderzoeksvraag?
• Test: – vloeit het antwoord logisch voort uit de gevonden
resultaten?– Zou je ook andere conclusie kunnen trekken op basis
van de resultaten?– Worden er niet alsnog andere resultaten bijgehaald?
• Vloeien aanbevelingen voor de praktijk of verder onderzoek logisch voort uit de conclusie?
Gezondheidswetenschappen
Algemeen
• Laat je niet inpakken door moeilijke termen of ingewikkeld taalgebruik: goede artikelen zijn vaak duidelijker dan slechte artikelen
• Ook in hoogaangeschreven tijdschriften staan slechte artikelen en vise versa
• Vraag je voortdurend af: is dit logisch?
Gezondheidswetenschappen
Pauze
Programma hervat om 14.00
Beoordeling van artikelenBeoordeling van artikelen
Onderdeel 2cOnderdeel 2c
Terugkoppeling thuisopdrachtTerugkoppeling thuisopdracht
MethodeMethode
Beoordeling op verschillende aspectenBeoordeling op verschillende aspecten Artikel 1 Ontslag procesArtikel 1 Ontslag proces Artikel 2 EfficacyArtikel 2 Efficacy Resultaten enquête/ huiswerkopdrachtResultaten enquête/ huiswerkopdracht ToelichtingToelichting
BeoordelingscriteriaBeoordelingscriteria Titel& SamenvattingTitel& Samenvatting Introductie en achtergrondIntroductie en achtergrond MethodeMethode
DeelnemersDeelnemers InterventiesInterventies DoelenDoelen UitkomstenUitkomsten Omvang onderzoekspopulatieOmvang onderzoekspopulatie Randomisatie/ Randomisatie/ Statistische methodenStatistische methoden
ResultatenResultaten PopulatiestromenPopulatiestromen Werving/ Periode van wervingWerving/ Periode van werving data 0- metingdata 0- meting Data beschikbaar voor analyseData beschikbaar voor analyse Uitkomsten interventies en geschat effectUitkomsten interventies en geschat effect Onderzoek verstorende gebeurtenissenOnderzoek verstorende gebeurtenissen
DiscussieDiscussie InterpretatieInterpretatie GeneraliseerbaarheidGeneraliseerbaarheid Algehele interpretatieAlgehele interpretatie
Titel &SamenvattingTitel &Samenvatting
Wat zegt de titel over het onderzoekWat zegt de titel over het onderzoek staat er in de samenvatting informatie over:staat er in de samenvatting informatie over:
Soort onderzoekSoort onderzoek Indien van toepassing: randomisatie methode: Indien van toepassing: randomisatie methode:
– Randomisatie houdt in dat ieder individu (of andere eenheid van Randomisatie houdt in dat ieder individu (of andere eenheid van randomisatie) een gelijke kans heeft om elk van de interventies te randomisatie) een gelijke kans heeft om elk van de interventies te krijgen. krijgen.
– Een goede randomisatie: een tabel met aselecte (random) Een goede randomisatie: een tabel met aselecte (random) getallen of van een door een computer aangemaakte getallen of van een door een computer aangemaakte randomisatielijst.randomisatielijst.
– Andere methoden van allocatie die soms wel als randomisatie Andere methoden van allocatie die soms wel als randomisatie beschreven zijn, maar dit niet echt zijn: allocatie op beschreven zijn, maar dit niet echt zijn: allocatie op geboortedatum, volgorde van binnenkomst, dag van de week, geboortedatum, volgorde van binnenkomst, dag van de week, maand van het jaar, dossiernummer.maand van het jaar, dossiernummer.
Enquête Enquête Ik vind de titel van het artikel Ik vind de titel van het artikel passen bij de verdere inhoudpassen bij de verdere inhoud
OntslagOntslag
mee eens 93%mee eens 93% mee oneens 4 %mee oneens 4 % geen mening 4%geen mening 4%
Self efficacySelf efficacy
mee eens 63%mee eens 63% mee oneens 26%mee oneens 26% geen mening 11%geen mening 11%
Titel&SamenvattingTitel&Samenvatting
Het Ontslag procesHet Ontslag proces– Titel geeft geen Titel geeft geen
weergave van de inhoud weergave van de inhoud van het onderzoekvan het onderzoek
– Soort onderzoekSoort onderzoek– In de samenvatting staat In de samenvatting staat
beperkte informatie over beperkte informatie over methode; resultaten en methode; resultaten en conclusieconclusie
Self efficacy & coping Self efficacy & coping – Titel geeft inhoud Titel geeft inhoud
onderzoek weeronderzoek weer– Methode; resultaten Methode; resultaten
en conclusie worden in en conclusie worden in samenvatting samenvatting verantwoordverantwoord
Wie is er van mening Wie is er van mening veranderd?veranderd?
MethodeMethode Deelnemers:Deelnemers:
Wat is de onderzoekspopulatieWat is de onderzoekspopulatie Wat zijn de karakteristiekenWat zijn de karakteristieken wervingsmethodewervingsmethode exclusiecriteriaexclusiecriteria
InterventiesInterventies Wat is de interventieWat is de interventie Wat is het wetenschappelijk kader van de interventieWat is het wetenschappelijk kader van de interventie
DoelenDoelen UitkomstenUitkomsten
Wat wordt gemetenWat wordt gemeten Argumentatie van de variabelenArgumentatie van de variabelen
Omvang onderzoekspopulatieOmvang onderzoekspopulatie Welke populatie is nodig voor een analyseerbaar resultaatWelke populatie is nodig voor een analyseerbaar resultaat Is de populatie groot genoegIs de populatie groot genoeg
Randomisatie/ Randomisatie/ Hoe vindt randomisatie plaatsHoe vindt randomisatie plaats
Statistische methodenStatistische methoden Methode benoemdMethode benoemd
MethodeMethode
Het Ontslag procesHet Ontslag proces– 18 afdelingen onderzocht, zijn 18 afdelingen onderzocht, zijn
dit alle afdelingen?dit alle afdelingen?– Theoretisch kader/ Theoretisch kader/
wetenschappelijke relevantiewetenschappelijke relevantie– Populatie: 1 vpk per afdelingPopulatie: 1 vpk per afdeling– Wervingsmethode benoemdWervingsmethode benoemd– Wat wordt gemeten? Beleid?; Wat wordt gemeten? Beleid?;
multidisciplinairmultidisciplinair→ → operationalisatie!operationalisatie!
– Selectiebias: vragenlijst wordt Selectiebias: vragenlijst wordt ingevuld door aangewezen vpkingevuld door aangewezen vpk
– Niet benoemd hoeveel Niet benoemd hoeveel respondenten nodig voor respondenten nodig voor analyseanalyse
– Statistische methode niet Statistische methode niet benoemdbenoemd
Self efficacy& copingSelf efficacy& coping– Duidelijk theoretisch kaderDuidelijk theoretisch kader– Onderzoeksmethode duidelijk Onderzoeksmethode duidelijk
uitgelegd uitgelegd VragenlijstVragenlijst Schaalverdeling Schaalverdeling Onderbouwing keuzenOnderbouwing keuzen
– Inclusiecriteria benoemdInclusiecriteria benoemd– Wervingsmethode benoemdWervingsmethode benoemd– Selectiebias ?Selectiebias ?– Benoemd hoeveel Benoemd hoeveel
respondenten nodig voor respondenten nodig voor analyse (niet specifiek)analyse (niet specifiek)
– Statistisch methode benoemdStatistisch methode benoemd
ResultatenResultaten
OntslagprocesOntslagproces Wat leren de Wat leren de
resultaten?resultaten? Presentatie van de data Presentatie van de data
(tabellen/ grafieken) (tabellen/ grafieken)
Self efficacy& copingSelf efficacy& coping Kenmerken populatie Kenmerken populatie
benoemdbenoemd Tabellen bevatten Tabellen bevatten
belangrijkste informatiebelangrijkste informatie Uitvoerige beschrijving Uitvoerige beschrijving
statistische analysestatistische analyse
onderzoekspopulatieonderzoekspopulatie
Onderzoekspopulatie IIOnderzoekspopulatie II
Zijn de getallen overbodig?Zijn de getallen overbodig?
Is er een ontslagprobleem?Is er een ontslagprobleem?
DiscussieDiscussie
InterpretatieInterpretatie Welke conclusies worden getrokkenWelke conclusies worden getrokken Mogen deze conclusies getrokken worden op basis van de Mogen deze conclusies getrokken worden op basis van de
onderzoeksresultatenonderzoeksresultaten Wat zijn de beperkingen van het onderzoek: Wat zijn de beperkingen van het onderzoek:
populatie;methodepopulatie;methode
GeneraliseerbaarheidGeneraliseerbaarheid Mogen de conclusies van toepassing verklaard worden voor Mogen de conclusies van toepassing verklaard worden voor
de dagelijkse praktijkde dagelijkse praktijk In welke populatieIn welke populatie
Algehele interpretatieAlgehele interpretatie
DiscussieDiscussie
OntslagprocesOntslagproces Self efficacy&copingSelf efficacy&coping
Reacties?Reacties?
ReactiesReacties
Wat is de generaliseerbaarheid?Wat is de generaliseerbaarheid?
Reacties?Reacties?
Reacties?Reacties?
Dus:Dus:
Generaliseerbaarheid?Generaliseerbaarheid?
Enquete Enquete Ik heb vertrouwen in de Ik heb vertrouwen in de
resultaten van het onderzoek resultaten van het onderzoek OntslagOntslag
mee eens 42%mee eens 42% mee oneens 38%mee oneens 38% geen mening 19%geen mening 19%
Self efficacySelf efficacy
mee eens 42%mee eens 42% mee oneens 23%mee oneens 23% geen mening 35%geen mening 35%
Enquete Enquete Ik vind dat de conclusie die wordt getrokken Ik vind dat de conclusie die wordt getrokken
een adequaat antwoord geeft op de een adequaat antwoord geeft op de onderzoeksvraagonderzoeksvraag
OntslagOntslag
mee eens 50%mee eens 50% mee oneens 35%mee oneens 35% geen mening 15%geen mening 15%
Self efficacySelf efficacy
mee eens 50%mee eens 50% mee oneens 27%mee oneens 27% geen mening 23%geen mening 23%
Conclusie:Conclusie:
Professioneel kritische houdingProfessioneel kritische houding
Kijk naar de samenhang tussen:Kijk naar de samenhang tussen:↓ OnderzoeksvraagOnderzoeksvraag↓ Onderzochte populatieOnderzochte populatie↓ OnderzoeksmethodeOnderzoeksmethode↓ ResultatenResultaten↓ ConclusiesConclusies
Wees alert op valkuilenWees alert op valkuilen Bepaal dan de relevantie voor jouw werksituatieBepaal dan de relevantie voor jouw werksituatie
PosterpresentatiePosterpresentatie
Beoordeel in 4-6 subgroepen de uitgereikte Beoordeel in 4-6 subgroepen de uitgereikte ‘posters’ ten aanzien van de aspecten zoals ‘posters’ ten aanzien van de aspecten zoals deze in de scholing aan de orde zijn deze in de scholing aan de orde zijn gekomen.gekomen.
Na de pauze worden de bevindingen aan de Na de pauze worden de bevindingen aan de hand van 2 stellingen plenair nabesprokenhand van 2 stellingen plenair nabesproken
TheepauzeTheepauze
Programma hervat om 15.30Programma hervat om 15.30
Stellingen poster presentatieStellingen poster presentatie
Stelling 1+2Stelling 1+2
1 Het gekozen onderzoeksdesign is 1 Het gekozen onderzoeksdesign is adequaat voor de gestelde adequaat voor de gestelde
onderzoeksvraagonderzoeksvraag
2 De gepresenteerde resultaten 2 De gepresenteerde resultaten rechtvaardigen de conclusierechtvaardigen de conclusie
Onderdeel 3Onderdeel 3
Posterpresentatie beoordelenPosterpresentatie beoordelen
Stelling 1+2Stelling 1+2
1 Het gekozen onderzoeksdesign is 1 Het gekozen onderzoeksdesign is adequaat voor de gestelde adequaat voor de gestelde
onderzoeksvraagonderzoeksvraag
2 De gepresenteerde resultaten 2 De gepresenteerde resultaten rechtvaardigen de conclusierechtvaardigen de conclusie
Onderzoek op de werkplekOnderzoek op de werkplek
Onderdeel 4Onderdeel 4
AB: Ik wil u graag een AB: Ik wil u graag een onderzoek laten zien dat onderzoek laten zien dat aantoont dat de Super Pen aantoont dat de Super Pen beter is dan de VivoPen Het beter is dan de VivoPen Het is een studie onder 150 is een studie onder 150 mensen die al een half jaar mensen die al een half jaar de SuperPen gebruiken de SuperPen gebruiken nadat ze eerst de VivoPen nadat ze eerst de VivoPen hadden. Middels een hadden. Middels een uitgebreide vragenlijst is uitgebreide vragenlijst is gekeken naar hun gekeken naar hun tevredenheid.tevredenheid.
Wat zou de eerste Wat zou de eerste vraag zijn die u stelt vraag zijn die u stelt aan de aan de artsenbezoeker?artsenbezoeker?
Is deze studie gepubliceerd en zo ja in Is deze studie gepubliceerd en zo ja in
welk tijdschrift?welk tijdschrift?– Studie gedaan door producent of universiteit?Studie gedaan door producent of universiteit?– Peer reviewed tijdschrift?Peer reviewed tijdschrift?
Vraag 1Vraag 1
Wat voor soort onderzoek is dit?Wat voor soort onderzoek is dit?– Prospectief Prospectief – Retrospectief?Retrospectief?
Vraag 2Vraag 2
Wat vindt u van het aantal gebruikers van Wat vindt u van het aantal gebruikers van 150 en de lengte van de studie (6 150 en de lengte van de studie (6 maanden)?maanden)?
Vraag 3Vraag 3
Wat wilt u nog meer weten van de Wat wilt u nog meer weten van de gebruikers van de SuperPen in deze studie?gebruikers van de SuperPen in deze studie?
Informatie over patientenpopulatieInformatie over patientenpopulatievraag 4: wat is relevant?vraag 4: wat is relevant?
HbA1c voor en naHbA1c voor en na Leeftijd gebruikersLeeftijd gebruikers InsulineschemaInsulineschema Aantal uitvallers Aantal uitvallers
Insulineschema’s voor en naInsulineschema’s voor en na
Voor 3x Vivorapid en 1 x vivotardVoor 3x Vivorapid en 1 x vivotard Na 3x Superquick en 1x superslowNa 3x Superquick en 1x superslow
Vraag 5: Heeft eventuele verandering Vraag 5: Heeft eventuele verandering insulineschema invloed op resultaat studie?insulineschema invloed op resultaat studie?
Het HbA1cHet HbA1c
Het HbA1c bij start was 6,3 en is na 6 Het HbA1c bij start was 6,3 en is na 6 maanden 6,5maanden 6,5
Vraag 6: Is dit belangrijke informatie?Vraag 6: Is dit belangrijke informatie?
AB: De DVK vroeg aan AB: De DVK vroeg aan 250 mensen met 250 mensen met VivoPen of ze mee VivoPen of ze mee wilden doen aan de wilden doen aan de studie. Hiervan waren er studie. Hiervan waren er 200 bereid mee te 200 bereid mee te werken aan de studiewerken aan de studie
Vraag 8Vraag 8
Vind u dit belangrijke informatie?Vind u dit belangrijke informatie? Wat zou nog meer willen weten?Wat zou nog meer willen weten?
Wat wil je nog mee weten?Wat wil je nog mee weten?
Hoe zijn die patiënten geselecteerd?Hoe zijn die patiënten geselecteerd?– Aselecte steekproef of gericht gekozen?Aselecte steekproef of gericht gekozen?– Weet de onderzoekers iets over de Weet de onderzoekers iets over de
tevredenheid van de Vivopen gebruiker? tevredenheid van de Vivopen gebruiker? (select)(select)
Vraag 9 Vraag 9
Vindt u dit een hoog percentage en wat zegt Vindt u dit een hoog percentage en wat zegt u dat over de betrouwbaarheid van de u dat over de betrouwbaarheid van de studie?studie?
Van de 200 mensen die gestart zijn met de Van de 200 mensen die gestart zijn met de studie, waren er 150 die de 6 maanden studie, waren er 150 die de 6 maanden helemaal afgerond hebben en de vragenlijst helemaal afgerond hebben en de vragenlijst invuldeninvulden
Vraag 10Vraag 10
Is dit belangrijke informatie?Is dit belangrijke informatie?
Vraag 11Vraag 11
Een percentage van 25% uitvallers vindt u Een percentage van 25% uitvallers vindt u dat een hoog percentage?dat een hoog percentage?
Wat wilt u nog meer weten?Wat wilt u nog meer weten?
Het blijkt dat de 25% Het blijkt dat de 25% uitvallers na gemiddeld uitvallers na gemiddeld 2 weken terug wilden 2 weken terug wilden naar de VivoPen naar de VivoPen omdat ze SuperPen omdat ze SuperPen toch te moeilijk vondentoch te moeilijk vonden
Vraag 12Vraag 12
Vindt u dat deze mensen ook een vragenlijst Vindt u dat deze mensen ook een vragenlijst hadden moeten invullen en dat deze hadden moeten invullen en dat deze resultaten mee hadden moeten tellen in de resultaten mee hadden moeten tellen in de studie?studie?
Nee, dit gegeven wordt meegenomen door Nee, dit gegeven wordt meegenomen door 25% uitvallers. Tevredenheid na 2 weken is 25% uitvallers. Tevredenheid na 2 weken is niet betrouwbaarniet betrouwbaar
De 150 mensen die na afloop de vragenlijst De 150 mensen die na afloop de vragenlijst invulden, konden rapportcijfers geven voor invulden, konden rapportcijfers geven voor de verschillende aspecten van het gebruik de verschillende aspecten van het gebruik van de SuperPenvan de SuperPen
ResultatenResultaten
Plaatsen patronen: 8,1Plaatsen patronen: 8,1 Plaatsen naaldje: 7,7Plaatsen naaldje: 7,7 Instellen dosering: 8,4Instellen dosering: 8,4 Injectie: 7,2Injectie: 7,2 Verwisselen patroon: 7,0Verwisselen patroon: 7,0 Speciale SuperTasje: 7,7Speciale SuperTasje: 7,7
Vraag 13Vraag 13
AB: Wat vind je van deze rapportcijfers?AB: Wat vind je van deze rapportcijfers?
Antwoord 13Antwoord 13
Helemaal niks, want het is een vergelijkende Helemaal niks, want het is een vergelijkende studie met VivoPen, dus had je een studie met VivoPen, dus had je een identieke vragenlijstlijst nodig voor VivoPenidentieke vragenlijstlijst nodig voor VivoPen
Resultaten SuperPen (VivoPen)Resultaten SuperPen (VivoPen)
Plaatsen patronen: 8,1 (7,9)Plaatsen patronen: 8,1 (7,9) Plaatsen naaldje: 7,7 (7,6)Plaatsen naaldje: 7,7 (7,6) Instellen dosering: 8,4 (7,5)Instellen dosering: 8,4 (7,5) Injectie: 7,2 (7,3)Injectie: 7,2 (7,3) Verwisselen patroon: 7,0 (7,1)Verwisselen patroon: 7,0 (7,1) Speciale SuperTasje: 7,7 (nvt)Speciale SuperTasje: 7,7 (nvt)
Vraag 14Vraag 14
Wat zeggen de verschillen tussen deze Wat zeggen de verschillen tussen deze rapportcijfers u?rapportcijfers u?
Wel of niet significant?Wel of niet significant?
Vraag 15Vraag 15
Wat moet u nog meer weten om te Wat moet u nog meer weten om te conluderen of de SuperPen gemakkelijker is conluderen of de SuperPen gemakkelijker is dan de VivoPen?dan de VivoPen?
Antwoorden 15Antwoorden 15
Gewogen waarde verschillende parameters Gewogen waarde verschillende parameters om te kijken wat voor de patiënten het om te kijken wat voor de patiënten het belangrijkst isbelangrijkst is
Vraag na afloop???Vraag na afloop???
Afsluitende vraagAfsluitende vraag
Wilt u doorgaan met de SuperPen of wilt u Wilt u doorgaan met de SuperPen of wilt u liever weer terug naar VivoPen?liever weer terug naar VivoPen?
65% wil doorgaan65% wil doorgaan 12% maakt niet uit12% maakt niet uit 23% wil terug23% wil terug
AB: 2 van de 3 diabetespatiënten geeft AB: 2 van de 3 diabetespatiënten geeft voorkeur aan voorkeur aan SuperPeSuperPenn
Mag deze conclusie getrokken Mag deze conclusie getrokken worden?worden?
NeeNee
65% van de 150 (98) die de studie hebben 65% van de 150 (98) die de studie hebben afgemaakt, willen doorgaan. De 50 uitvallers afgemaakt, willen doorgaan. De 50 uitvallers zitten hier niet bij. (98/200 is 49%)zitten hier niet bij. (98/200 is 49%)
Gewenning aan een pen, aandacht tijdens Gewenning aan een pen, aandacht tijdens de studie hebben positief effectde studie hebben positief effect
Stellingen poster presentatieStellingen poster presentatie
StellingenStellingen
1.1. Een goed artikel dient een pakkende en Een goed artikel dient een pakkende en begrijpende titel te hebbenbegrijpende titel te hebben
2.2. Er zijn 2 vormen van onderzoek: Er zijn 2 vormen van onderzoek: kwantitatief en kwalitatiefkwantitatief en kwalitatief
3.3. Een verschil is pas aanwezig indien het Een verschil is pas aanwezig indien het statistisch significant isstatistisch significant is
4.4. Alle zwanen kunnen wit zijn volgens Alle zwanen kunnen wit zijn volgens PopperPopper
StellingenStellingen
5.5. Een gepubliceerd artikel in een peer reviewed Een gepubliceerd artikel in een peer reviewed magazine staat garant voor een goed uitgevoerd magazine staat garant voor een goed uitgevoerd onderzoekonderzoek
6.6. De stap van waarneming naar hypothese wordt De stap van waarneming naar hypothese wordt inductie genoemdinductie genoemd
7.7. De hypothese of alle DVK in Nederlands De hypothese of alle DVK in Nederlands dezelfde opleiding hebben genoten dient te dezelfde opleiding hebben genoten dient te worden beantwoord dmv een RCTworden beantwoord dmv een RCT
8.8. Alle zwanen kunnen zwart zijn volgens KreisAlle zwanen kunnen zwart zijn volgens Kreis
StellingenStellingen
9.9. Zonder 0- hypothese is geen onderzoeksvraag Zonder 0- hypothese is geen onderzoeksvraag te beantwoordente beantwoorden
10.10. Volgens het beroepsdeelprofiel van de EADV Volgens het beroepsdeelprofiel van de EADV dient een DVK een wetenschappelijke dient een DVK een wetenschappelijke onderzoekshypothese te kunnen formuleren onderzoekshypothese te kunnen formuleren
11.11. Volgens het beroepsdeelprofiel van de EADV Volgens het beroepsdeelprofiel van de EADV dient een DVK een wetenschappelijke dient een DVK een wetenschappelijke onderzoekshypothese te kunnen falsifiërenonderzoekshypothese te kunnen falsifiëren
Jong topforum zoekt met affiniteit Jong topforum zoekt met affiniteit voor onderzoek dito DVK’svoor onderzoek dito DVK’s
Doel: praktische vertaling relevante Doel: praktische vertaling relevante wetenschappelijke artikelen.wetenschappelijke artikelen.
Drie maandelijks overleg (deels via internet)Drie maandelijks overleg (deels via internet) Publicatie in EADV magazinePublicatie in EADV magazine Onkosten vergoedingOnkosten vergoeding
Meld je aan [email protected] je aan [email protected]