Deel 2 Onderdeel Thema 4 Begeleiden

Thema 4. Begeleiden

Verwerkingsopdracht 4.7 beroepshouding4.8 Onderdelen Beroepshouding

Lesweek/ periode 3/ 3

Onderdeel 4.7 Beroepshouding4.8.1 Inlevingsvermogen

Verwerkingsopdracht 4.7Beroepshouding en 4.8 onderdelen beroepshouding

In het boek kun je lezen dat er 3 onderdelen in de beroepshouding zijn, te weten:

- Inlevingsvermogen- Respect en echtheid- Echtheid

Je staat aan het begin van je carrière in de hulpverlening. Ik hoop dat het een bewuste keuze is. Hulpverlening aan anderen vraagt veel van je. Niet alleen vakinhoudelijk maar ook van jou als persoon. Goede karaktereigenschappen zijn dan ook heel belangrijk.

Verwerkingsopdrachten bij paragraaf 4.7 Beroepshouding

1. Opdracht Subjectief - Objectief

Werk in een groepje van 4 studenten de volgende vraag uit:

- Schrijf minimaal 10 karaktereigenschappen op die iemand moet hebben om te kunnen werken en te worden geaccepteerd als docent.

- Geef iedere eigenschap een score (1-10). Waarvan 1 de minst belangrijke en 10 de belangrijkste eigenschap is.

- Zet nu achter iedere eigenschap of deze subjectief of objectief is Objectief de eigenschap is te meten Subjectief de eigenschap is niet te meten, het is een gevoel

Voorbeeld:

10 eigenschappen Score Subjectief/ objectief

- Zijn de eigenschappen die je voor een docent hebt opgeschreven vergelijkbaar

met die van een hulpverlener in de zorg of welzijn?

- Tenslotte schrijft een ieder voor zichzelf op welke eigenschappen hij bezit en hoe je dat aan de weet bent gekomen.

2. Een nieuwe collega!

In de opdracht objectief – subjectief heb je belangrijke karaktereigenschappen voor een beroep in de hulpverlening opgeschreven. Stel je werkt bij Pluryn en op de afdeling wordt een nieuwe collega in de functie van begeleider gevraagd. Jij bent gevraagd om in de sollicitatie commissie met 3 andere collega’s te gaan zitten. Je hebt met zijn vieren overleg over wat je van je nieuwe collega verwacht ten aanzien van beroepshouding, en karaktereigenschappen om te werken met cliënten die opgenomen zijn met autisme, borderline

of een hechtingsstoornis. Bereidt het sollicitatiegesprek voor door van te voren vragen te bedenken om vaststellen of de sollicitant geschikt is voor de baan. Verdeel de rollen.

Persoonlijk Begeleiders

Vacaturenummer 11187

Locatie Het Hietveld

Regio Beekbergen

Opleidingsniveau MBO/HBO

Functieomschrijving

In deze uitdagende functie ga je onze cliënten begeleiden en creëer je een veilige situatie door structuur

en duidelijkheid te bieden. Daarbij probeer je zoveel als mogelijk is een huiselijke sfeer te creëren. Je

verricht begeleidende en verzorgende taken waarbij je de cliënten ondersteunt bij hun dagelijkse

bezigheden. Je stelt tevens individuele plannen op in overleg met de andere leden van het

multidisciplinaire team en je coördineert de begeleiding die hier uit voortvloeit. Ook zal je stagiaires

begeleiden indien nodig en onderhoud je interne en externe contacten met verwanten en andere relaties

van cliënten.

Je probeert door een goed basisklimaat te bieden, conflicten te voorkomen. Desondanks zal je met

regelmaat in conflictsituaties terecht komen. Je handelt deze situaties adequaat af, indien noodzakelijk

grijp je fysiek in. Ook ben je steeds bereid en in staat je collega’s te ondersteunen in dergelijke situaties.

Beschrijving locatie en doelgroep:

Bij Het Hietveld in Beekbergen wordt druk gebouwd aan grootscheepse nieuwbouw, welke in het voorjaar

van 2012 gereed zal zijn. Deze nieuwbouw houdt ook uitbreiding van het aantal woongroepen in. Binnen

deze woongroepen wonen cliënten met een zeer intensieve begeleidingsvraag. De verstandelijke

beperking wordt extra gecompliceerd door autisme, borderline of een hechtingsstoornis. Bij deze cliënten

resulteert dit in ernstige gedragsproblematiek waarbij sterk verhoogde prikkelgevoeligheid, acting-

outgedrag en agressie sleutelwoorden zijn. Het aanbieden van structuur en herkenbaarheid zijn dan ook

zeer belangrijke pijlers.

4.8.1 Verwerkingsopdracht inlevingsvermogen

Als hulpverlener is het belangrijk dat je je kunt inleven in de situatie van de cliënt/ bewoner. Zeggen dat je precies begrijpt waar iemand mee zit, kan helaas niet. Ieder mens is immers uniek. Je kunt wel proberen je te verplaatsen in de persoon en zo voor hem open te staan en begrip te tonen voor zijn situatie. Het herkennen dat iemand een luisterend oor of een “schouder” nodig heeft, wordt door een goed inlevingsvermogen mogelijk. Door het stellen van de juiste vragen kun je de persoon in kwestie misschien op weg helpen.

Verdeel de klas in groepjes van 4 studenten. Kies een artikel uit een krant (Metro, Spits, de Pers) en vraag ieder groepje het artikel te lezen en het daarna in de klas op 2 manieren terug te vertellen:

1. Eerst op betrekkingsniveau (wat gebeurt er met de personen)

2. Vervolgens op inhoudsniveau (wat is het gevoel dat deze situatie bij betrokken uit het artikel oproept?)

3. Welke gevoelens roept het artikel in de subgroep op?

Bespreek de opdracht na met de gehele klas. Wat was er moeilijk en wat minder moeilijk?

Zie onderstaand voorbeeld

Een 15-jarig Amerikaans meisje is door haar ouders zo uitgehongerd dat ze nog maar 30 kilo woog. Ze werd eerder deze maand huilend aangetroffen op de stoep voor haar woning in Madison

Lees meer:

http://www.nujij.nl/algemeen/uitgemergeld-meisje-ontsnapt-uit-kelder-vs.15731713.lynkx#ixzz1nrWuPUIT

Thema 4. Begeleiden

Verwerkingsopdracht 4.8 Onderdelen beroepshouding

Lesweek/ periode 4/ 3

Onderdeel 4.8.2 Respect4.8.3 Echtheid

Verwerkingsopdracht 4.8.2 Respect en 4.8.3 Echtheid

De behoefte aan respect is een behoefte die ieder mens heeft. Het is dus niet zo verwonderlijk dat tonen van respect voor de cliënt een onderdeel is van je beroepshouding. Het tonen van respect heeft ook te maken met normen en waarden.

"Waarden, normen en gedrag"

Waarden vertellen (in abstracte term) wat we waardevol vinden. Een mogelijke definitie is: waarden zijn de dingen in het leven waarvoor je je wilt inzetten. Voorbeelden van waarden zijn:* eerlijkheid en waarheid* vriendelijkheid* vrijheid* gelijkwaardigheid* liefde tot God* respect voor anderen* gehoorzaamheid* geld verdienen* verdraagzaamheid* eerbied voor de schepping* trouw* zelfbeheersing* samenwerking* betrouwbaarheid* dienstbaarheid* verantwoordelijkheid* vrede* respect voor andermans eigendommen

Een kenmerk van waarden is dat mensen ze vrijwillig aannemen. Er moeten ook mensen zijn die zich voor die waarden willen inzetten en zo nodig anderen willen wijzen op het belang ervan.

Waarden vertellen je nog niet hoe je die situatie kunt bereiken. Daar heb je gedragsregels voor nodig, die we ook wel 'normen' noemen. Normen zijn de concrete gedragsregels die uit

de waarden voortkomen en geven aan wat we in de maatschappij normaal gedrag vinden, zodat we een goede samenleving hebben of krijgen.

Voorbeelden van normen zijn: "Je mag niet door het rode stoplicht rijden" en "Je bent verplicht iemand die gewond is te helpen", maar ook: "Je hoort een volwassen persoon die je niet kent met 'u' aan te spreken."

Het gedrag van een persoon komt gewoonlijk voort uit de normen en waarden die iemand tot de zijne heeft gemaakt. In de praktijk kunnen mensen echter terugschrikken voor de gevolgen die bepaalde waarden en normen voor hun persoonlijke belangen met zich meebrengen. Het is bijvoorbeeld bekend dat veel mensen verklaren dat ze een voorstander zijn van scharreleieren en -vlees, maar als blijkt dat deze producten duurder zijn dan eieren uit legbatterijen of vlees van kistkalveren, kopen ze toch vaak het goedkoopste product.

Geef bij ieder van bovenstaande waarden concrete voorbeelden. Hoe zie je of hoor je dat iemand invulling geeft aan bovengenoemde waarden.

Sancties en strafWanneer het overtreden van bepaalde normen schadelijke gevolgen heeft voor onze samenleving, zijn die normen vaak in wettelijke regels vastgelegd. In ons rechtssysteem heeft de overtreding van dergelijke normen gewoonlijk een straf of boet tot gevolg. Maar lang niet alle normen zijn wettelijk vastgelegd. Er wordt van veel normen verwacht dat je je er vrijwillig aan houdt. Natuurlijk word je lang niet altijd aangepakt als je je niet aan bepaalde normen houdt. Wel zullen mensen anders met je omgaan en anders op je gaan reageren als je je niet sociaal (=aangepast aan de samenleving) gedraagt.

Vraag aan de docent om het “Waarden en” Normenspel” en speel dit met een aantal mede studenten

Thema 4. Begeleiden

Verwerkingsopdracht 4.9 relatie met de cliënt

Lesweek/ periode 5/ 3

Onderdeel 4.9.1 Beperkte keuzevrijheid client-begeleider4.9.2 Afhankelijkheid4.9.3 Deskundigheid en bekwaamheid

Verwerkingsopdracht 4.9 Relatie met de cliënt en macht

In het boek wordt gesproken over relaties die je krijgt met een hulpvrager. Enige aanvulling op vormen van relaties tussen mensen is gewenst. Binnen relaties, ook in de hulpverlening, kunnen zich vormen van macht voordoen. Het uitoefenen van macht binnen een relatie wordt vaak als verwerpelijk gezien. Toch hoeft dat niet altijd te zijn. Welke ouder heeft zijn kind wel eens gedreigd met het onthouden van zakgeld als deze blijft spijbelen op school. In de psychiatrie krijgen cliënten soms onder dwang medicijnen toegediend omdat zij zelf niet in de gaten hebben dat ze deze nodig hebben om hun manisch gedrag in de hand te houden.

Deze paragraaf gaat over relaties en vormen van macht. We zullen het er met elkaar over moeten hebben of het toepassen van dwang of macht in sommige gevallen is geoorloofd.

1. Soorten relaties

Persoonlijke relatie Functionele relatieIs persoongericht Is taakgerichtDoel in principe voor onbepaalde en langere tijd

Doel is voor bepaalde tijd

Gebaseerd op gelijkwaardigheid Vraag en aanbodKan ongelijkwaardig zijn en zekere mate van afhankelijkheid in zich hebben

Emotionele inhoud Persoonlijke inhoudRelatie niet overdraagbaar Relatie overdraagbaarOpen omgangsregels Vastgelegde omgangsregelsGeen betaling BetaaldFamilie, ouders, vrienden Docent, verpleegkundige, groenteboer

2. Vormen van macht

InleidingMacht speelt een belangrijke rol binnen maatschappijen en organisaties. Het betreft een begrip dat niet altijd toegankelijk is voor onderzoek. Een totaaloverzicht van hoe macht overal en altijd precies werkt is daarom niet voorhanden. Hieronder volgen niettemin, in een bondige uiteenzetting, enkele kenmerken van macht die in organisaties betekenis hebben.

AlgemeenDe behoefte of wens naar iets verschaft macht van de één over de ander.

Macht en manipulatie dienen niet met elkaar verward te worden. Mogelijkerwijs oefent een ‘machthebber’ beide middelen bewust uit. Bij macht echter is de ondergeschikte bewust van de op hem uitgeoefende invloed, terwijl bij manipulatie dit niet het geval is.

Er zijn 3 definities van macht1. Het vermogen mensen in hun gedrag te beïnvloeden in de richting van de doelstellingen van de ‘machthebber’.2. Het vermogen om de doeleinden van een groep mensen te bepalen, te veranderen of te doen bereiken.3. Het vermogen om in een sociale relatie je wil door te zetten.

Er zijn 3 eigenschappen van macht1. Relatief; macht bestaat niet op zichzelf, ze wordt uitgeoefend tegenover anderen.2. Wederzijds; een leidinggevende heeft de macht om een opdracht te geven. De werknemer kan de macht bezitten om de opdracht te betwisten.3. Begrensd; macht strekt zich uit over een beperkt gebied.

Machtsbronnena. Macht over middelen - Tastbare macht (geld, goederen, ruimte) - Niet tastbare macht (psychisch, rechten, voordelen status)b. Fysieke macht - Dwang en lokmiddelen - Vrijheidsbeperkingc. Positionele macht - Ontleend aan rol/functie binnen de organisatie - Ondersteund door mensend. Functionele c.q. expertise macht - Bindend advies - Overtuigen

e. Referentiemacht

- Zich identificeren met/nabootsen - Charismaf. Afgeleide macht - Gestuurd door… - In naam van …

Machtsmiddelen

1. Wetten, normen en regels2. Geld3. Kennis4. Informatie5. Ervaring6. Vaardigheden7. Liefde, genegenheid

Met deze opdracht leer je welke vormen van macht en manipulaties allemaal in de praktijk van alledag voorkomen.

Pak een krant, bijvoorbeeld de metro of ga naar www.nu.nl en zoek korte artikelen op waarvan je denkt dat er sprake is van macht of van manipulatie.

Maak een kopie van het artikel en schrijf op waarom jullie vinden dat hier sprake is van macht of manipulatie. Vindt je de toegepaste macht of manipulatie toelaatbaar? Leg uit waarom wel/ waarom niet!!

Afsluitende opdracht thema 4 Begeleiden

De afgelopen tijd heb je gewerkt aan het thema 4 Begeleiden. Het is de bedoeling dat je met deze opdracht terugkijkt op wat je hebt geleerd en wat je misschien hebt gemist. Wat wordt er van je verwacht.1. Maak de diagnostische toetsen die je kunt vinden bij www.profi-leren.nl 2. Afsluiten van thema 4 Begeleiden met een “woordspin” en maak met behulp van de begrippen uit de woordspin een samenvatting van dit thema.3. Hang het document in de matrix bij werkproces 2.3