en Vrijheid Detnocratie

WEEKBLAD VAN VOOR VRIJHEID

NUMMER 904

Stemmen

DE

EN

•

VOLKSPARTIJ

DEMOCRATIE

VRIJDAG 10 FEBRUARI 1967

lS kiezen, • VVD stemmen zs:·

goed kiezen I S het nu werkelijk van zoveel belang

of de VVD 16, 17 óf 18 zetels behaalt? Die vraag wordt nogal eens gesteld en zij is ook wel begrijpelijk.

Ziet men uitsluitend naar het parle­mentaire werk, dan zal het er inder­daad dikwijls niet zoveel toe doen. Stem­mingen, waarbij één of twee stemmen de doorslag geven, komen niet zo heel veel voor. En wat de werkverdeling be­treft: een fractie moet niet te klein zijn, omdat de leden anders öf overbelast worden öf te dikwijls bij zak'Êln, waarin zij zich niet voldoende hebben kunnen verdiepen, verstek moeten laten gaan. Een fra:ctie van zestien leden kan op dat punt echter wel voldoende uit de vueten, al hebben de grootste twee frac­ties het natuurlijk wel het gemakke­lij'lr.st.

Toch moet die vraag met nadruk be­vestigend worden beantwoord, juist nu!

In de 'eerste plaats is er. natJuurlijk altijd het argument van .de psycholo­gische werking, naar binnen en na,ar buiten.

Naar binnen omdat het een volkomen menselijke gevoelsreactie is, dat wie zich voor een za,ak sterk heeft ingespan­nen en zich vooral de laatste weken geen rust heeft gegund om· er naar ei­gen gevoel "alles uit 1Je halen wat er in zit", graag succes van zijn arbeid ziet.

Naar buiten omdat groei, vooruitgang, ook de - nu nog - buitenstaander eer­der zal inspireren ·om óók te gaan mee­doen dan stilstand of achteruitgang.

TOCH ligt hier bij deze verkiezingen niet het kernpunll. Dat is hierin gele­

gen, dat bij deze Kamerverkiezing de slogan: "Stemn1en is kiezen" meer d"n ooit waar is, althans k a n zijn.

Men kiest op 15 februari niet !J,lleen voor de partij en de persoon van zijn keuze maar men kan ditmaal tevens en tegelijlt met een grote mate van waarschijnlijkheid door zijn stem mede

bepalen, door wab voor een ltabinet ons land in de komende parlementaire perio­de zal worden geregeerd.

1\fen k a n dat doen, maar men kan het ook n i e t doen.

Stemmen zonder te kiezen voor het regeringsbeleid van de komende vier jaar doet men, wanneer men zijn stem uitbrengt op de lijst van een der confes­sionele partijen, die tot het laatste toe zijn blijven weigeren, voor de komende periode enigerlei voorkeur voor rege­ringssamenwerking hetzij met de Partij van de Arbeid, hetzij met de VVD, uit te spreken.

Men doet dat laatste ool<, wanneer men zijn stem uibbrengt op vertegen­woordigers van de bestaande of een der nieuwe kleine partijen of splintergroe­pen, omdat die, oo•k al behalen zij één of enkele zetels, bij de kabinetsformatie geen enkele rol zullen (kunnen) spe­len.

Wat wij schreven over de confessione­le partijen, geldt (dus) óók voor de Chris­telijk-Historische Unie. Het pleidooi van de voorzitter va.n een der Kamerkringen van de CHU in "Het Vrije Volk" (!) voor een samengaan van KVP, CHU en PvdA is symptomatisch voor een bepaal­de stroming in deze partij. Ook hier dus: onzekerheid omtrent haar hou­ding van na de verkiezingen, zoals bij talrijke gelegenheden ook de houding van de CHU-Kamerfra.ctie een onzekere of tweeslachtige (verdeeld stemmen bij belangrijke zaken) is geweest.

HET verlde:;ingspr~~ram van de PvdA is levensgevaarhJl>: voor de econo­

mie van ons land en voor de werl<gele­genheid. Mr. Toxopeus heeft daar voor­al de laatste weken terecht de grootste nadruk op gelegd. Da.t socialistisch pro­gram staat, onder druk van de linkse oppositie zoals die op het Rotterdamse congres van de PvdA tot gelding kwam, vol overspannen eisen. Wij noemen als voorbeeld de afgedwongen bepa:ling, dat de Nederlandse overheidsbijdrage voor ontwikkelingshulp (op zichzelf een nood­zakelijk iets, zoa,ls ook in ons prog~am wordt gesteld) moet worden opgevoerd tot 2 pct. van het nationale inkomen in 1970. Hetgeen betekent een opvoering van f 450 miljoen thans tot f 2 miljard per jaar in 1970.

Geen wonder, dat in het socialistische program op fiscaal gebied wordt ver­langd: "Aanzienlijke verhoging" van de belastingen in de sfeer van het vermo­gen; verdubbeling van de opbrengst van de successie- en schenkingsrechten; in­voering van een progressie in de vermo­gensbelasting; invoering van een vermo­genswinstbelasting; verhoging van de in­directe belastingen "indien dit onvermij­delijk is." ·

Die verhoging zal echter niet alleen onvermijdelijk zijn, maar bij de eisen, welke dit program stelt, zal daarnaast ook een forse verhoging van de loon- en inkomstenbelasting niet lmnnen uitblij­ven. Te zamen is dat niet alleen ondraag. lijk, maar de gevolgen voor onze gehele volkshuishouding zullen fun-est zijn. De financiële J.)Qlitiek van het ka,bi-

P. R .I • K.K.E.L.S e "Wandelganger" in De Volkskrant: "Het beleid-Zijlstra moet worden voortgezet. Over. deze opmerking zal de heer Roolvinlc (ARP) met de KVP geen moeilijkheden krijgen. Het beleid-Zijlstra immers is een voortzetting van het beleid­Cals, zoals het beleid-Cals een voortzetting was (althans volgens de confessionelen - red. Vrijh. en Dem.) van het kabinet-Marijnen, dat op zijn beurt de lijn-De Quay volgde, welke rechtstreeks voortvloeide uit het beleid-Drees. Zo kom je ten slotte bij Colijn uit. Dat deed (inderdaad) de heer Roolvink." ·

e Drs. Nederhorst in een PvdA-vergadering: "Het is wel duidelijk dat het zogenaamde overgangskabinet van Zijlstra niebs anders doet dan het bedje schudden voor de VVD".

e J. van Tijn in Vrij Nederland over de PvdA-karavaan: Ondanks alle publiciteit en voorpubliciteit die in de stop­

~laatsen van de stoet aan de komst van de karavaan wer_d gegeven, was de belang-stelling hier en daar tamelijl;: <lepn­merend. Twee drie oud-ministers 's morg-ens om een uur of elf moedeioos over een Limburgs marl;;tplein te zien speuren naar mogelijke kiezers of tegenstanders is geen erg opwekkend gezicht, al is het natuurlijk verheugend, dat er op die tijd nog steeds zoveel mensen blijken te werken."

e Dezelfde: "De voor- en nadelen van de karavaan zullen ongetwijfeld aan de. hand van verzamelde gegevens binnen afzienbare tijd door sodo~ogen, politicologen, sociaal-psycho­logen .zn wat de PvdA verde,r aan luxe-intellect ter beschik­king staat, wo:~;den geanalyseerd".

e Het 'l'weede-Kamerlid de heer Kikkert (CHU) in De Nederlander: "De CHU heeft alt~jd gezegd dat het omroep­vraagstuk een "vrije" kwestie is. Als organisatie doet de Unie hier niet een bepaalde keuze. Persoonlijk zie ik met wijlen dr. H. w. Tilanus de waarde en de betekenis van een christelijlte organisatie op het terrein van de omroep. Daarom heb ik vóór de Omroepwet gestemd."

net-Cais-Vondeling was daarvan een voorproefje.

Grote, overwegende landsbelangen staan op het spel. Door de verkie­zingsuitslag zullen de confessionele par­tijen g e d w o n g en moeten worden, voor de komende periode samenwerking te zoeken met de VVD. Dat is alléén verzekerd, wann'!er de VVD vooruitgaat en meer dan de zestien zetels van thans behaalt.

Blijkens het laatste NIPO-onderzoek had 11 pct. van de ondervraagde kiezers zijn keuze nog in het geheel niet

bepaald. Elf procent van de stemmen betekent: tomal 16 zetels in de Kamer. Daarin ligt nog steeds onze kans.

Wanneer wij erin slagen, van die 11 pct: stemmen een flink gedeelte op de VVD-lijst te verenigen, is de slag gewon­nen in deze verkiezingen, die de belang­rijkste kunnen zijn van deze na-oorlogse periode.

Iedere VVD-er kent in de eigen omge­ving wel van die twijfelaars-tot-het­laatst. Op hen zal in de laatste dagen ons aller activiteit moeten worden ge­richt. A. W. A.

• • • Pag. 3: Portretten van lijst 3

Pag. 5: Pag. 9:

Bonn en het Oostblok

Kieerekoper contra Romme

2 - vrijdag 10 februari 1967

UIT DE PARTIJ Toxopeus'

laatste • Arnhem A. J. DUNNEBIER OVERLEDEN.

Op 29 februari overleed, 65 jaar oud, de heer Dlinnebier. Hij was liberaal in hart en nieren. De beginselen: vrijheid, verantwoordelijkheid en verdraagzaam­heid leefden voor, hem en in zijn werk getuigde hij daarvan.

In september van het vorige jaar be­reikte hij de pensioengerechtigde leef­tijd en moest hij afscheid nemen van de Lorentz-HBS, waaraan hij jaren als le­raar en adjunct-directeur zijn beste krachten gegeven heeft. Daarnaast had­den alle problemen betreffende onder­wijsvernieuwing; contacten tussen ou­ders en onderwijsgevenden (hij was ja­ren bestuurslid van de vereniging · Ou­ders en Docenten) en de· wettelijke rege­lingen voor het onderwijs, zoals de Mammoetwet, zijn ü·tense belangstel­ling.

Hij was een man die nooit half werk deed; altijd precies, accuraat en met ;olie aandacht voor ieder en alles.

Het liberalisme, dat hij in onze partij staatkundig verwezenlijkt zag, heeft hij actief gesteund als lid en de laatste ja­ren als bestuurslid (penningmeester) van onze afdeling. Bij de laatste ge­meenteraadsverkiezingen, waarbij hij kandidaat gesteld was, heeft hij nóg ac­tief aan de strijd deelgenomen.

Ook de Jongeren Organisatie Vrijheid en Democratie verliest in hem een warm sympathisant. Hij liet in velerlei vorm nog steeds van zijn belangstelling blijken.

Bourdaloue heeft gezegd .,Niem is waardevoller dan de tijd, want die is de prijs· van de eeuwigheid." Nu, bij de heer . Dunnebier is die prijs hoog ge­weest. Hij heeft de hem toegemeten tijd · zeker goed besteed.

Zijn nagedachtenis zal ons immer tot voorbeeld dienen.

Mede namens het bestuur van de afdeling Arnhem van de JOVD.

Het bestuur van de afdeling Arn­hem van de VVD.

Voor particulieren

enkele interessante

KLEINERE BELEGGINGEN

N.V. MAKELAARSKANTOOR

"GEMAKO" Nassauplein 16 - Den Haag

Telefoon (070) 60 19 09 (6 lijnen}

SECREl AR IAAT VVD

Koninginnegracht 61 Den Haag

Telefoon 070-604803

Vrijheid enr'W' Democratie~

Weekblad van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie. Adres van de administratie (zowel voor abonnementen als voor advertenties): Witte de Withstraat 78 te Rotterdam (postbus 824 te Rotterdam). Tel. 010-11 10 00, abonnemen­ten toestel 249, advertenties toestel 224. Postgiro: 245103 t.n.v. Administratie Vrijheid en Democratie té Rotterdam. ·

Hoofdredacteur:

Ph. C. la Chapelle jr. Adres van de redactie: Nieuwe lierengracht 8.9 B te Amsterdam-C.

® Kamercentrale Utrecht De kamercentrale Ullrecht houdt op

maandag 20 februari haar jaar:vergade­ring in "Figi" a/h Rond te ZeiSt, aan­vang 20.00 uur. Behalve de jaarstukken komen aan de orde de beschrij­vingsbrief voor de' Algemene Vergade­ring die op 10 en 11 maart in het Rijnho­te; te Rotterdam ~ehouden wordt en de resultaten van de gehouden verkiezing van leden van de Tweede Kamer. Toe­gang hebben alle in de provincie Utrecht woonachtige VVD-leden.

• Goes Tijdens de op 30 jan. gehouden leden­

vergadering van de afdeli.•g Goes van de VVD heeft in verband met bet aftre­den van mevr . .J. W. Roelofsen-van Lin­gen .. en de heer A. .J. Haringmnn (die zich beiden niet herkiesbaar stelde"1) een bestuursmutatie plaats gehad.

Het bestuur is thans als volgt sam~n­gesteld: J. A. van Willegen, voorzitter; ir. B. Roelofsen, secretaris; A. J. Hen derikx, penningmeester en ir. T. Ver­heul alsmede drs. P. M. Pateer, belden lid.

• Groningen De verkiezingsbijeenkomst op :<.8 janu­

ari in Groningen, in het kader van de rondreis door het land van onze liJI"taan · voerder, mr. E. H. Toxopeus, is een groot succes geworden. Ongeveer 700 personen waren, ook uit allerlei· óorpen en plaatsen in de provincie naar de stad gekomen, om in de Harmonie te ~uiste­ren naar nummer 1 van lijst 3. • Na de boeiende rede van mr. Toxo­

peus werd een druk gebruik gemaakt -en zetker niet àlleen doeir' VVD'ers -van de mogelijkheid om vragen te stel-len. · ·

Gedurende de pauze ·en na· afloop van de bijeenkomst kon de. afdeling Gronin· gen heel wat nieuwe namen op 1è leden· lijst noteren.

spreekbeurten

voor de

verkiezingen _ Onze lijstaanvoerder, mr. E. H.

Toxopeus, heeft inmiddels in het kader van zijn verkiezingstournee al heel wat toespraken ln ver­schillende provincies gehouden. Bij zijn verdere rondreis door het land komt hij:

10 febr. in 's-Gravenhage (Dierentuin Koningskade S, 20.15 u.)

11 febr. in Alphen a/d Rijn ("Avifauna", 14.30 u.)

13 febr. in Amsterdam (Congrescentrum RAl, 20.00 u.)

Op al deze verkiezingsbijeen­komsten houdt, voorafgaande aan de rede van mr. Toxopeus, Lex Braamhorst vraaggesprekken met vijf VVD-kandidaten, t.w. prof. dr. H. J. Witteveen, mevr. Haya van Someren-Downer, mr. F. Por­theïne, H. Wiegel eri H. J. L. Vonhoff. De vragen die Lex Braamhorst zal stellen beant­woorden de kandidaten via een projectie-scherm op het podium.

SPREE'KBEUR'TEN

10 febr. 10 febr.

10 febr. 10 febr. 10 febr. 10 febr.

10 febr. 10 febr.

10 febr. 10 febr. 10 febr. 10 febr. 10 febr. 10 febr. 10 febr.

11 febr.

11 febr.

11 febr. 11 febr.

12 febr. 13 febr.

13 febr. 13 febr. 13 febr. 13 febr. 13 febr. 13 febr. 13 febr. 13 febr.

13 febr. 13 febr. L3 febr. 13 febr. 13 febr. 14 febr. 14 febr.

14 febr. 14 febr. 14 febr.

periode 10 februari tot 15 februari 1967

Twello OOstvoorne. (O.C. Voorne Putten

en Rozenburg Epe Hoogeveen (Lib. Kring) Zeist Amersfoort (georg. door jong.­

parlem.) Maassluis Emmen (Z.O.-Drenthe JOVD +

VVD) Steenbergen Breda Hengelo (georg. door FJG) Rotterdam (JOVD) Maastricht Uithoorn Dordrecht (Jeugd en Evangelie;

forum) Groningen (Reg. Jongeren bijeen­

komst, drie noord. proVincies) Dordrecht (Jel,lgdsociëteit, debat

VVD-PvdA) Dwingelo (Drenthe JOVD) Kamercentrale Leiden

Woud-schoten (Congres JOVD) Amsterdam

Amersfoort Maarssen Hilversum 's-Hertogenbosch Gorinchem Breda (teach-in pol. pal-tijen) Venlo e.o. Eindhoven (prot. gespreksgroep-

kofnetafe!) Jutphaas Tolbert Den Helder Ruurlo Schiedam Delft (LSVD) Dirksland (O.C. Goeree~

Overflakkee) Tilburg (Pol. Stud. Ver.) Utrecht (Vrouwengroep) Amsterdam (LSVA, debat

YVD-D'66)_

Ir. J. Baas

Prof. dr. H. J. Witteveen Drs. Th. H. Joekes Mevr. G. V. van Someren-Downer Mevr. mr. E. Veder-Smit

Mr. F. Portheïne H. J. L. Vonhoff

H. Wiegel Ir. D. S. Tuynman H. J. de Koster L. M. de Beer Mr. H. E. Koning M. J. Keyzer M. A. Geurtsen

Dns. G. M. V. van Aardenne

Dr. K. van Dijk

Drs. G. M. V. van Aardenne Mr. ór. C. Berkhouwer Mr. E. H. Toxopeus; mr. F. Por­theïne; H. Wiegel; H. J. de Koster; H. J. L. Vonhoff; mr. J. F. G. Schlingemann M. J. Keyzer Mr. E. H. Toxopeus; mevr. G. V. van Someren-Downer; H. J. L. Vonhoff Mr. \V. J. Geertsema. Drs. Th. H. J oekes Mr. dr. C. Berkhouwer Ir. D. S. Tuynman H. J. de Koster Drs. G. M. V. va.n Aardenne M. J. Keyzer

Mr. J. G. Rietkerk L. M. de Beer Dr. K. van Dijk G. Koudijs Drs. C. van der Sltiijs Mr. H. E. Koning; 'mr. A. Geurtsen Mr. W. J. Geertsema

H. J. L. Yonhoff ~ H, Wiegei Mevr. mr. E. V:eder-Smit

Mr, dr. C. Berkhouwer

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

Congres te

Zwijndrecht Het ook in dit blad aangekondigde re­

gionale congres van de kamercentrales U(;l~drecht, 's-Gravenhage, Middelburg en Rotterdam van de VVD over het on­derwerp .,Leefbaarheid" op zaterdag 4 februari in hotel Swindregt te Zwijn­drecht is bijzonder geslaagd. Het ver­wachte aantal van honderd deelnemers werd met vijftig overtroffen!

Nadat van de zijde van de samenwer­kende kamercentrales de heer J. van Dijk, uit Dordrecht de bijeenkomst had geoperrd, en de aanwezigen had begroet, verkreeg de Haagse V.V.D.-wethouder, mr. A. J. Dankelmllin, de leiding van het congres, van welke taak hij zich op een plezierige wijze heeft gekweten.

Ter wille van de tijd - naast de he­ren Geertsema, Jacobsen en De Wilde was ter elfder ure ook ir. D. S. Tuynman bereid gevonden een voordracht te hou­den - gaf de heer Dankeiman terstond het woord aan mr. W. J. Geertsema die in een uitvoerig met cijfers gedocumen­teerd betoog een overzicht gaf van de te verwachten bevolkingstoeneming in Ne­derland en van de eventuele mogelijkhe­de~J om deze toeneming af te remmen of stop te zetten. De heer Geertsema sprak daarbij de vrees uit dat ééns over­bevolking zou kunnen ontstaan. Zou dit gebeuren dan zou de overheid gedwon­gen kunnen worden tot zeer vergaande maatregelen. Spreker zag een aantal fasen in een eventueel oveJëheidsingrij­pen tJe beginnen met de bevordering van de voorlichting over geboortenbeperking en culminerende in gedwongen sterilisa­tie. Uit liberaal oogpunt gezien zou het z.i. goed zijn, indien .de overheid niet verder zou behoeven te gaan dan de VOOT!ichtingsfase, in welk v.erband hij op de mogelijkheden daartoe , wees. ·Te­vens bepleitte ,hij 'n onbelemmerde verkriJgbaarheid van anti-conceptionalia, ook voor minderjarigen. Het is daar­bij naar zijn mening de primaire taak van de ouders en niet die van de over­heid om kinderen te wijzen op de bezwa­ren van .een te vrij seksueel verkeer.

Ir. D. S. Tuynman, de tweede· spreker, ging in op dè problemen verbonden aan de ruimtelijke ordening. Hij wees daar­bij op de relatieve 'schaarste van de ruimte. Spreker· waarschuwde voor de gevaren van overtrekking van de beteke­nis van· wetenschappelijke of quasi-we­tenschappelijke opvattingen, daarbij als voorbeeld aanhalende de achterhaalde planologische ontwikkeling van de Noord-Oostpolder. De tweede nota; be­treffende de ruimtelijke ordening noem­de hij eert praatprent en ·geen blauw­druk. De ruimtelijke orqening achtte hij een voorwerp van grote dynamiek en politieke durf. Na in dit verband nog gewezen te hebben op de gevaren voor de grondeigenaren en -gebruikers te worden gebezigd als onbezoldigde voor­raadhouders van ruimte, bepleitte hij bij onteigening een ruimte-vergoeding. Tevens wees hij op de gevaren van het ingrijpen in de biosfeer en op de geva­ren die een voldoende goedwatervoorzie­ning bedreigen. De heer Tuynman stel­de daarbij tot slot: "Welvaart zonder welzijn is een fictie."

De derde spreker, mr. J. de Wilde, · hekelde het woningbeleid van de regerin­gen in de naoorlogse jaren. Dit· beleid is er zijns inziens op gericht een zo groot mogelijk gedeelte van het Nederlandse volk in gesubsidieerde woningen te krij­gen .. Hij had bezwaar tegen het feit dat economische motieven steeds meer on­dergeschikt worden gemaakt· aan politie­ke verlangens .tengevolge waarvan een stagnerende invloed uitgaat op de wo­ningbouw en de verdeling van de wo­ningvoorraad. ·Deze stagnatie tracht men dan weer met ongeschikte rnaallre­gelen op te heffen. Kwalitatief aange­paste woningbouw achtte de heer De Wilde het beste te verkrijgen bij een vrije woningmarkt, waarbij de vrije con­currentie tot verhoging van de effi. ciency, produktieverhoging en kwaliteits­verbetering zal leiden. Met name vroeg hij aandacht voor een goede huisvesting voor de bejaarden. Als remedie beval spreker aan het gevoerde beleid drastisch om te buigen om op een zo kort mogelijke termijn een vrije woning­markt te bereiken.

Ir. L. H. Jacobsen ten slotte besteed­de aandacht aan het verkeersbeleid waaJ"bij hij als ZIJn uitgangsstelling nam, dat een eenzijdige bevordering van een bepaald type vervoer niet in het streven past dat erop is gericht Neder­land ook in de toekomst werkelijk be-

. woonbaar te maken. Hij bepleitte in dit verband het opsbelleri van verkeers- en vervoersplannen die een integrerend on­derdeel vormen van het totale stede­bouwkundige plan. Openbare ver­voersnetten moeten hun plaats vinden binnen het kader van een financie­ringsplan op langere termijn met aan­dacht om ook op korte termijn tot 'be­langrijke verbeteringen in de dienstver­

. richtin~ te geraken.

VRIJHEID EN DEMOCRATIE vriidag 10 februari 1967 - 3

MR. H. E. KONING:

m n met originele

en Als de VVD bij de komende verkiezingen de politieke wind toch iets minder

in de zeilen zo1~ blijken te hebben dan velen thans veronderstellen, wordt mr. Hendrik Elle Koning uit Rotterdam met zijn 33 jaren het jongste lid

van de liberale Tweede-Kamerfractie. Hij staat namelijk op de vijftiende pla:ats, zodat hij zonder twijfel zal worden gekozen, terwijl ,;Concurrent" Hans w~egel (25), die nummer 18 is op de VVD-lijst, alleen in de groene bankjes zal kunnen plaatsnemen als de kiezers de VVD ten minste twee zetels winst bezorgen. Anders dan de heer Ko1~dijs, kan men· mr. Koning moeilijk een ,,laatbloeier)) in de politiek noemen, maar wel heeft hij met de toekomstige defensiespecialist een snelle politieke carriè1·e gemeen. Hij werd namelijk eerst in 1962 lid van de VVD, nadat hij zijn studies (Belastingacademie in Rotterdam en rechten in· Leiden) volledig had beëindigd, Het veel voor­komende aanloopje via JOVD of Liberale Studenten Beweging heeft hij du.s overgeslagen. .

De rest vari de politieke ladder heeft de in Rotterdam wonende vrijgezel wel stap voor stap beklommen, maar dan toch in ijltempo. In ·februari 1963 werd hij bestuur&lid en in december van dat jaar secretaris van de afdeling- Rotter­dam, als opvolger van mr. F. Korthals Altes. Doordat de heer Korthals Altes werd gekozen tot lid van het noofd­bestuur, volgde mr. Koning hem ook op als lid van de partijraad van de VVD. Daarna kwam hij oolt nog in het districtsbestuur van de Centrale Rijn­mond van de partij en in rnaact :!.966 volgde. zijn verkiezing tot lid van de Prov. Staten van Zuid-Holland.

Het hoeft geen verwondering te wek­ken dat hij als inspecteur van 's rijks belastingen (werkzaam op de afdeling algemene en juridische zaken va!l de belastingdienst op de Kneuterdijk) in de Staten deel uitmaakte van de financiële commissie. In de fractie zou hij zich wel graag met belastingzaken bezig wil­len houden, wat niet wil zeggen dat hij voor andere· kwesties geen belangstel­ling heeft. Zo heeft hij op het ministerie ook gewerkt aan de zogenaMnde geweld~ instructie voor de douane. En aange­zien deze instructie en die van rijks- en gemeentepolitie op elkaar moest•m wor- · den afgestemd, kreeg hij te maken met het gevoelige probleem van de orde· handhaving. Wat denkt bij van de ;eel­vul<lige kritiek op het politie-optreden in bepaa~de steden?

af.gewenteld, hoewel dat niet de ··bedoe­ling is. De hoge inkomstent,elasting werkt naar mijn vaste overtuigir.g wel

CO PIJN GROENEI(AN

* RE.EDS MEER DAN

TWEE EEUWEN EEN

BEGRIP VOOR

boomkwekerij­produkten

EN

tuinarchitectuur

TELEFOON 03401-1207

beelden PORTRETTEN VAN LIJST 3

Mr. H. E. Koning, 15de Pl:J de VVD-lmndidatenlijst voor het lid­maatschap van de Tweede Kamer, is de laatste, die wij onze lezers vóór de ver­kiezingen kunnen voorstellen in de serie "portretten van lijst 3". In ons volgende nummer hopen wij de serie voort te zetten met interviews met dan j)as geko· zen nieuwe VVD-Kamerleden.

degelük door in de prijzen, doci!'dat zij de lonen opjaagt. De VVD loopt duidelijk vooraan bij een verschuiving van direc te naM' indirecte belastingen. Een even­wichtige verl;J.puding is naar mtjn me­ning 50 : 50 ·en niet 57 : 43, zoals we nu hebben. Die fifty-fifty norm is afkomsti~ van oud-minister Lieftinck."

Hoewel de heer Koning dus ~'!n over­tuigd voorstander is van indirecte be­lastingen, vindt hij het ";el een redelijke zaak, dat in Nederland de eerste Je vensbehoeften daarvan zijn vrijgesteld.

"Dat moéten we bij de onderiHndelin­gen in EEG-verband ook voor ons land proberen te handhaven."

De verdubbeling van de opbrengst van successie- en schenldng.3rechten, die in het PvdA-programma wordt ver­langd, vindt in de liberwie belasting­inspecteur een fel bestrijder. Zowe~ de opvatting·en van de PvdA als van D'Sö op dit punt zijn volgens hem "heel dom". Goedlopende, kleine ondernemin­gen 21umen hierdoor in ernstige moe.ilijk­heden kunnen komen. En het idee van D'66 om voor de middengroepen een be· lasting·verlaging mogeliJk te mal;en door het heffen van een progr,)BSkYe vermogensbelasting (oplopend tot 1,:! pct.) heeft evenmin indruk op '1E.m ge­maakt. "Ik heb het uitgerekend. Op die manier bezorg je de mi,ddengroepen met een inkomen tussen .f 12 000 en f 25.000 een ,belastingverlaging van no·; niet één procent."

"Het handhaven van de openbare or· de is natuurlijk in ons aller. beh.15. Het moet wel zoveel mogelijk in rustig over­leg gebeuren, vooral oolt van de kant van de politie. Maar ik wil de politie

. . niet bijzonder hard vallen, zij komt vaak voor moeilijke situaties te staan. Ongewapende straatagenten? lit ben niet geneigd om daar op dit ogenblik vóór te zijn. Als de mogelijkheld cot zelfverdediging van een politie-agent wordt beperkt, bestaat het gevaar dat hij in bepaalde situaties liever een straatje-om gaat." Wel is de heer Ko­ning, in overeenstemming met net ver­kiezingsprogramma van de VVD, een warm voorstander . van verantwoordings­plicht V'an de burgemeester, ook over het politiebeleid, tegenover de semeente­l'aad. "Th geloof dat het vooral zwakke figuren zijn, die niet bereid zijn inlich· tingen te geven."

ALICANTE (Spanje) Na een jaa:r van hard werken genieten van zon en zee

in uniek gel.egen villapark.

Appartementen en chalets vanaf f 42.- respectievelijk f 60.- per week.

Vanaf maart chartervluchten

MAKELAARSKANTOOR NIJBACKER

Stadhouderslaan 96 Den Haag Telefoon 070 · 54.49.11

... '

ONS VERKIEZINGSFONOS Dit is de laatste keer 1lat .ik, u

via ons weel>blad kan vragen om uw steuil voor ons verkie­zingsfonds.

Laat deze laatste Oilroep een stroOln van stortingen op giroreke· ning no. 671180 ten name van df" secretaris van de VVD te •s-Gna­venhag·e veroorzala·n!

Sidney J. van den Berg-h, pelmingmeester

Met. grote erJ;:entelijkheid mocht ik van de afdeling Ridder· kerl;:-Slikkerveer ·Yan onze partij een gift Yan .f 1.000.· ontvangen, terwijl ik hieronder in bijzondere dank de binnengekomen bijdragen Van leden en geestYerwanten ver­meld:

N. C. S. te H . .f 20; mr. J. lVI. E. S. te U. f 100; lVI. J. W. te 0. .f 15.-; S. S. G. te 's·G. f 25.-; J. S. lVI. te D . .f 20.-; J. H. te H . .f 25.-; mevr. G. B.-K. te A. J 5.·; L. W. Z. te H. :f 30.-; mevr. J. A. de K.-8. te 0. f 25; mevr. H. J. C. N.-E. te N. f 10; G. T. te Z . .f 10; W. deL. te R. .f 25; mej. C. B. J. v. G. te S . .f 10; H. C. A. G. te H. .f 10; J. M. de V. v. S.-v. R. te Ge. .f 25; P. T. te H. f 100; G. J. M. D. te D. f 10; ir H.A. B. te H. flO; J. fi. 0. te De M. f 15; mevr. S. A. 'l'h. G.-K. te L . .f 10; W. S. te 's-G. .f 25; dr. K. T.W. teW.; f 10; J. v. d. B. te A . .f 50; mevr. E. J. 8.-de V. te 0 . .f 12; S. B te K. f 15; mevr. C. J. E.-O. te A. f 10; drs. W. H. W. te D. !20; P. V. te U. .F 10; J. de B. te C. f 15; J. R. te E. f 10; dr. J. L. A. V. te Z . .f 100; C. v. d. P. te S . .f 20; L. L. te 's-G. f 100; v. G. te L .f 25; A. G. v. R. te D . .f 100; J. lVI. de F. te S. .f 25; M. J. Z. te V . .f 25; dr. A. J. Cn. H. te 0 . .f 200; W. W. F. M. te A . .f 5; mr. D. H. K. v. d. S. te A. f 25; J. lVI. v. d. T. te R. f 10; mr. G. R. te 's-G. .f 25; mevr. H. P.-K. te L . .f 25; A. C. te A . .f 25; lVIr. è. T. de V. R. te G. f 300; Mej. J. B. te H . .f 10; M. H. te G. f 10; lVI. P. H. R. te 0 . .f 25; A. v. Z. te B. f 10; J. W. Z. te D . .f 10; M. te K. f 100; Mevr. J. H.-W. te G. f 10; E. J. S. te Z. f 5; Mevr. M. B.-de W. te V . .f 10; A. v. Z. te E . .f 25; Mr. J. D. B. te B . .f 25; J. A. B. ·te 0 . .f 25; J. G. S. te R. .f 15; Mevr . H. F. C. v. R. C.-H. te L .f 10; dr G. N. H. te K . .f 500; W. G. ter L te R. f 10; prof. dr. H. W. J. te W . .f 15; mr. J. W. te W. f 150: jhr. mr. D. P. l\L G. te W . .f 50; H. M. te W. f 20; mr. J. E. v. L. teW. J 10; J. A. C. v. d. S. te W. :f 25; Th. A. W. R. te W . .f 500; ir. J. S. de R. te W. f 25; G. v. d. V. te W . .f 10; mr. Tj. H. teW. f 25; P. A. W. jr. te W . .f 25; mevr. P. lVl. W.-B. te W. f 15; mevr. M. l\I.-v. P. teW. f 25.-.

De grootste. belangstelling van Hen­drik Koning, geboren als zoon van een dierenarts in het Drentse Beilen, gaat echter toch wel uit naar de belastingen. Hij houdt er op dit gebied niet alleen enkele uitgesproken meningen, maar ook een aantal originele gedacht~n op na. Zo is hij van mening dat indirecte belastingen een eeuw geleden ;mgetwij· feld onrechtvaardig werkten, maar dat in de loop van de tijd de d i r e c t e belastingen sterk "overtrokken'' :r.ijn Op het ogenblik zijn directe belastingen zeker niet altijd rechtvaardiger dan indi­recte, zoals men in socialistisct1e krin· gen nog vaak meent.

Cultuur, sport en vrije-tijdsbesteding

"We zitten hierbij in het probleem van de afwenteling van belastingen en daarover is eigenlijk veel te weinig be­kend. Ik zou bijv. de vraag wil'.en stel-

. len of belastingen, die bedoeld zijn om afgewenteld te worden, in de praktijk oolt worden afgewenteld en omgekeerd, of directe belastigen als de loon· en in· komstenbelasting niet eveneens worden

I N Het Parool van vrijdag 3 februari beklaagde Parool-redacteur H. J. Ooi­

bekkink zich erover dat in deze ver­kiezingsweken zo weinig over lnmst wordt gesproken.

Hij schreef daar verder: "Terwijl je je zou lmnnen voorstellen dat Schmelzer of Den Uyl of Toxopeus of Rooivink in hun verkiezingsprogramma's een ali­nea of wat opnemen, die aan de kunst gewijd zijn. Ze zouden, bijvoorbeeld, kunnen zeggen: "De problemen. op de arbeidsmarkt zijn van voorbijgaande aard. En zodra het evenwicht is terug­gevonden, kunnen we ons inzetten voor een misschien nog groter probleem -het Zinvol vullen van de steeds groeien­de vrije tijd. Is het niet onze generatie, dan zal het de volgende zijn, die moet

leren op creatieve wijze aan vrijetijds· besteding te doen. Wij zijn er ons van bewust, dat dit niet alleen kan gebeuren door het kijken naar voetbalwedstrijden èn televisie. We zijn ervan overtuigd. dat het actief meebeleven van enigerlei ktmstvorm een voorwaal'de is voor het optimaal deelnemen aan de rijkdom van het leven. Indien onze partij mocht winnen, kunnen wij u dan ook beloven, dat het steunen en stimuleren van de kunst in al haar vormen een voorwel'}> van aanhoudende zorg van de regering· zal zijn".

Tot zover deze Parool-redacteur. Het is jammer dat de heer Ooibekkink dat heeft gescihreven .zonder te hebben ken­nisgenomen van het verkiezingsprogram van de VVD. Dat program houdt zelfs

niet alleen de door hem verlangde ,.alinea of wat'·, maar speciale hoofd­stukken in over de cultuur in het alge­meen, over sport en ontspanning en over de vrije-tijdsbesteding.

De heer Oolbekkinl• had dat juist de dag te voren ool• vermeld lnumen vin­den in het Algemeen Handelsblad, dat aar. de verkiezingsprogramma's der vijf grote politiekè partijen in een serie ar­tiltelen een ovetzicht wijdde. Wel is het zo, dat de VVD op dit punt bijzonder g·unstig afsteekt tegenover de ande-re partijen.

Wij hebben de heer Oolbeklünk daar ondertussen persoonlijk Yan op de hoogte ge:<\eld, onder toezending van het ver­lüezingsprogram van de YVD.

A.W. A.

4 - vrijdag 10 februari 1967

In • memor1am J. J. Korff

VORIGE week is te Laren de heer J. J. Korff in de leeftijd van 85 jaar

overleden. Daarmee is een zeer bijzon­dere man heengegaan die onschatbaar veel heeft bijgedragen tot de groei van de middenstandsorganisaties in Amster­dam en in Nederland. Met een geweldi­ge energie heeft hij een groot stuk van zijn leven daaraan gegeven. Hij was een beminnelijk, mild en rechtschapen man, een geboren organisator en een liberaal van zeer zuiver water.

Watergraafsmeer was nog een zelfstandige gemeente toen de jonge tex­tielhandelaar Korff bijna zestig jaar ge­leden het nut zag van een georganiseer­de middenstand. Daaruit ontstond de plaatselijke middenstandsvereniging die

·later, toen Watergraafsmeer bij Amster­dam kwam, is opgeheven. De heer Korff kwam toen in de Algemene Winke­liersvereniging (later de Algemene Mid· denstandsvereniging) van welke vereni­ging hij tientallen jaren ·voorzitter is ge-

. weest. Tevens was hij hoofdbestuurslid van de Koninklijke Nederlandse Mid­denstandsbond, bij welke organisatie ·de Amsterdamse vereniging was aangeslo­ten.

Daarnaast was de heer Korff lid van het door de regering ingestelde hoogste adviescollege, de Middenstandsraad, hij was voorzitter van de Risicobank voor de handeldrijvende zelfstandige onderne­mers, hij was bestuurslid van de· be­drijfsvereniging Detam, hij heeft een be­langrijke rol gespeeld in de zo moeilijke taa:k van het beheersinstituut na de. Tweede Wereldoorlog, en hij heeft tal-

·Vertrouwen • 1n

I N HET centraal rapport over de be­groting van Rijnmond kwam o.a. de

volgende, op de positie van orgaan be­trekking hebbende en uit de liberale hoek afkomstige passage voor:

"Deze fractie zal gaarne van het dage­lijks bestuur vernemen of het de in de fractie levende opvatting deelt, dat aan een openbaar lichaam, dat over niet meer bevoegdheden beschikt dan thans in de· Wet openbaar ·lichaam Rijnmond zijn opgenomen, nauwelijl{S behoefte be­staat en: dat een dergelijk lichaam, ge­zien het feit dat het kostenverhogend dreigt te wer<ken inplaats van efficiency­bevorderend, beter kan worden opgehe­ven als niet de bereidheid bestaat het een zinvolle plaats in het gebied te ge­ven.''

Daarop heeft het dagelijks bestuur van het orgaan in de memorie van antwoord het volgende als zijn opvatting laten weten;

, ,Hoewel ool{ naar de mening van . het dagelijks bestuur behoefte bestaat aan uitbreiding van bevoegdheden, deelt het toch niet de mening van de aan het woord zijnde fractie dat voor een ge­bied, waar een zo grote samenhang van problemen is te onderkennen zoals in Rijnmond het geval is, bij de huidige wettelijke mogelijkheden het bestaans­recht van het openbaar lichaam in twij­fel kan worden getrokken."

Jubileum van DE benoeming van mr. H. A. M. T.

Kolfschoten tot burgemeester van Den Haag is tien jaar geleden niet met algemene instemming begroet. Met hem toch kreeg de derde stad des lands voor 't eerst een katholieke lmrgemeester, ofschoon de katholieken in Den Haag bepaald niet een 'meerderheid vormen. Toen en nu was en is iedere Nederlan­der tot een openbaar ambt beroepbaar en dat betekent dat de godsdienst geen rol mag spelen. Maar we weten alle­maal dat het geloof bij de benoeming van een burgemeester èn zijn politieke richting wèl mede gewicht in de schaal leggen.

Indertijd hebben we begrip gehad voor degenen, die bezwaren hadden te­gen de benoeming van de katholieke mr. Kolfschoten; maar wij deelden die bezwaren niet: dat zou weinig stroken met onze liberale beginselen. ·

Mr. Kolfschoten is 10 februari tien jaar burgemeester van onze stad en bij dit lustrum mag wel een ogenblik wor­den stilgestaan. Nog anderhalf jaar en hij zal zijn ambt, wegens het bereiken 'Van de pensioengerechtigde leeftijd, neerleggen. Dan zal er gelegenheid zijn tot een meer afgerond oordeel over het

rijke andere functies bekleed en initia­tieven genomen.

TOCH geeft een opsomming van al de­ze activiteiten niet een totaalbeeld

van de heer Korff. De heer M. W. Wie~ wel, die als secretaris tientallen jaren met hem heeft samengewerkt, noemt de heer Korff een onbetwist leider. De juist­heid daarvan blijkt wellicht ·alleen al uit het volgende: toen in Amsterdam de çon­fessionele middenstandsverenigingen

Rijnmond BIJ DE recente openbare behandeling

van de begT?ting heeft .wweil de liberale fractie (bij monde van haar voorzitter, jhr. mr. G. 0. J. van Tets) als het dagelijks bestuur (met voorzitter Marijnen als zijn woordvoerder) gelegen­heid gekregen de geciteerde uitspraken aan te vullen en te verduidelijken. Men mocht narur hun nadere 'vevkilruringen wel nieuwsgierig zijn, want het is duidelijk dat hlm- de kernproblemen van Rijn­mond in het geding zijn.

Welnu, de heer Van Tets liet er geen twijfel aan bestaan dat hij en zijn fractiegenoten de toekomst van het open­baar lichaam optimistisch menen te kun­nen beoordelen. Naar hun mening is er geen reden om ongeduldig te worden over het feit dat het orgaan in de ander­halve jaar van zijn bestaan nog niets concreets heeft kunnen doen. Maar het

- wordt nu wel de tijd om de zaken krach­tig aan te pakken, om door te bijten. Zou dit niet gebeuren dan kan men eT maar beter helemaal mee ·ophouden.

Van ophouden wilde mr. Ma.rijnen ook nu niets weten. Goed, de wet ver­toont gebreken, zo betoogde hij. Maar het is toch goed dat er met het orgaan een begin is gemaakt. Er worden in de praktijk ervaringen mee opgedaan die hun nut zullen afwerpen als straks de wet op de helling gaat. Het laatste is onontkoombaar. De considerans van de wet dekt namelijk de lading niet meer.

mr. Kolfschoten beleid van deze burgemeester, de zesde, die wij in ons journalistieke beroep in Den Haag hebben meegemaakt. Maar nu reeds· mag van mr. Kolfschoten wor­den getuigd, dat hij zich een goed bestuurder van onze stad heeft getoond, een burgemeester, die kwam na een pe­riode, waarin dit ambt speciaal in onze stad nogal sterk was gedevalueerd. ·we zullen wel geen tegenspraak ontmoeten, wanneer we hier constateren, dat mr. Kolfschoten er in geslaagd is het burge­meestersambt in onze stad weer het aanzien te geven, dat het toekomt. Dat al is een niet geringe verdienste. Maar als hoofd v·an de gemeente heeft hij beslist veel meer gedaan. Teleurstellin­gen zijn hem daarbij niet bespaard ge­bleven, maar met zijn brede opvattin­gen heeft hem dat misschien wel korte tijd gehinderd, maar niet lang; hij is

zich gingen ontplooien zag de heer Korff de wenselijkheid in van een samenwer­king op federatieve grondslag. Hij was de- oprichter van de Amsterdamse Mid­denstands centrale, een samenwerkings­organisatie die ook nu nog bestaat. Nu is het vrijwel altijd gebruik dat in een dergelijke federatie het voorzitterschap om de twee of drie jaar rouleert, zodat de voorzitters van de deelnemende vere­nigingen om beurten presideren. Dat systeem kent ook de Middensta:ndscen­trale thans, maar in de .bijna dert.ig ja­ren dat de heer Kor:ff actief aan deze organisatie deelnam is er al die tijd slechts één voorzitter geweest, de heer Korff. Hij werd algemeen erkend en aanvaard als de juiste leider.

De waarde van georganiseerd optre­den is wellicht het opvallendst gebleken toen in de jaren twintig de Arrn.ster­darnse vroedschap onder invloed van de socialistische wethouders van die tijd poogde de melkvoorziening te monopo­liseren. Door het optreden van de Mid­denstandscentrale is de dreiging voor .deze bedrijfstak afgewenteld; het voorstel van wethouder De Miranda werd met een zeer geringe meerderheid verworpen. Overigens was dit voor de heer Korff niet een politiek wapenfeit, màar puur een verdediging van econo­mische belangen. De heer Korff was een overtuigd liberaal; hij maakte deel uit van de liberale unie, kwam in 1921 voor de Vrijheidsbond in de Provinciale Staten van Noord-Holland en bleef Sta­tenlid tot aan de Tweede Wereldoorlog. Ook hier slaagde hij er voortdurend in

MOED en fantasie, naast weloverwo­gen uitgangspunten, zullen volgens

de heer Marijnen nodig zijn voor het creëren van een nieuwe bestuurscon­structie. In dit verband kon hij zich aan­sluiten bij het liberale standpunt dat het dagelijlks besbuur bij het ruandringen op verruiming van de bevoegdheden voor­al niet te dogmatisch mag denken. Een pragmatische benruderring van de vraag­stukken is aanbevelenswaardiger.

Hoe staan overigens de andere grote fracties op het ogenblik tegenover het orgaan?

Heel in het algemeen kan worden op­gemerkt dat men daar nog niet zo on­tevreden is over de manier waarop Rijnmond zich tot- dusver heeft ontwik­keld. Met iets van spijt in zijn stem heeft de socialistische fractieleider Laan verklaard dat dit bovengemeentelijke li­chaam er veel eerder had behoren te zijn. Ten minste tien jaar geleden al hadden de bestuurlij<ke consequenties ge­trokken moeten worden uit de econo­mische ontwikkeling in het gebied langs Nieuwe Maas en Nieuwe Waterweg.

Een zienswijze waarmee drs. Udink, de leider van de protestants-christelijke groepering, zich leek te kunnen vereni­gen.

DEZE twee sprekers waren intussen óók van mening dat er behoefte is

aan meer armslag voor het orgaan, aan meer bevoegdheden dus. We zitten nu

niet mokkend bij de pakken gaan neer­zitten. De zeer talrijke facetten van on­ze stad en haar burgerij hebben van stond af aan zijn grote belangstelling gehad· en zijn uitzonderlijk zware re­presentatieve verplichtingen vervult hij met schier bovenmenselijke kracht, maar altijd opgewekt, daarin op char­mante wijze door zijn echtgenote bij­gestaan. Zijn jongste Nieuwjaarsrede heeft nog eens getuigd van de grote lief­de, die hij onze stad toedraagt. In inter­v1ews, die hij ter gelegenheid van zijn tienjarige ambtsperiode heeft gegeven, heeft hij als hoogtepunt genoemd de hu­welijksvoltrekkiilg van prinses Margriet en mr. Van Vollenhoven. Voor een ge­zagsfiguur als mr. Kolfschoten kunnen we dat begrijpen, maar in zijn bijna vaderlijke toespraak tot het jong~ paar toonde hij ook zijn eigenschappen als

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

om, zoals een liberaal betaamt, het alge­meen belang hoger te stellen dan een politieke voorkeur, zoals hij dat ook be­wees door het feit dat in de Midden­standscentrale de confessionele groepe­ringen hem als voorzitter bleven aanwij­zen. Zijn beminnelijkheid, tolerantie en begrip voor andermans inzichten waren hoog gewaardeerde eigenschappen. Zijn tweede echtgenote, mevrouw Korff-Zer­nic-ke was, evenals hijzelf, Statenlid zij het voor de oocialistische partij. In Laren was hij ere-lid van de VVD-afde­ling.

ZIJN· opvolger in de Amsterdamse Mid­denstandsvereniging, de heer W. J.

de Bruijne, zei ons: De heer Korff was een zeer levendige persoonlijkheid met een enorme dosis energie die hij voor een zeer groot deel· heeft gegeven ·aan het organisatieleven va,n de mid­denstand in Amsterdam. Hij was een organisator in hart en nieren en een voortreffelijk leider. De heer Wiewel zei ons: De heer Korff was een buitenge­woon beminnelijk mens, met een mild oordeel, zeer rechtschapen, maar in staat te beseffen dat iemand wel eens faalt in zijn streven. Hij _wist bij ande­ren altijd het goede te zien, en hij had daarbij een oprechte waardering voor andersdenkenden die iets wilden doen in het belang van de gemeenschap.

Bij zijn teraardebestelling op vrijdag jl. is de grote waardering die men alge­rneen had voor deze pionier van de zelfstandige middenstandsontwikkeling

· nog eens duidelijk gebleken.

opgescheept met een half ei, aldus de heer Laan, die dat halve ei toch niet graag in de vuilnisbak z~l! willen gooien.

En de heer Udink gad' a:ls zijn overtuiging dat bij de bevoegdheden het criterium van bestuurlijke en technische doelma­tigheid ligt. Het was allemaal koren op de molen van mr. Marijnen, die de ver­wruooting Uli.tsrpraàl: dat de commissie ad hoc, in het leven geroepen om de mogelijkheden tot verbetering van de structuur te bestuderen, ongeveer hal­verwege het jruar met haar werk gereed zal zijn.

Een zekere terughoudendheid legde de heer De Vos, de leider van de kvp-frac­t:ie, aan den d>ag. Hij voormg i'lat het geven van gestalte aan Rijnmond een lange en moeilijke gang zal zijn. Onder­tussen zal het orgaan er verstandig aan doen niet ineens te vee[ za:ken aan te pakken, zeker niet als het zaken · zijn waarover het door het ontbreken van bevoegdheden eigenlijk geen zeggen­schap heeft. Daar kan het alleen maar anderen mee irriteren.

Zelfkritiek en bescheidenheid zijn no­dig, zo onderstreepte de heer De Vos uitdrukkelijk.. In zijn vermaan weerspie­gelden zich de gevoelens van een man die niet slechts lid van de Rijnmond~_ raad, maar ook· wèthouder van Rotter­dam, de .grootste gemeente in het ge­bied is.

mens. En die ZlJn niet gering. Het zijn die eigenschappen van hoofd en hart, die in menig opzicht onze stad ten goe­de zijn gekomen.

JN een vorlg nrnnmer h€1bben we aan-dacht ges~honken aan de verkeers­

voorzieningen, die b. en w. hebben uitge­dokterd en waaraan de gemeenteraad inmiddels zijn goedkeuring heeft ver­leend. Over het debat hier nog een enke­le opmerking. Wethouder mr. Dankel­man heeft het voorstel bekwaam verde­digd. Opvallend was zijn uitspraak: besturen is kiezen. Inderdaad is er nu een keus gemaakt; geen ideale, ma.a.r

·met ·de beperkte financiële middelen stond. geen andere open. Dat is uit het betoog van de liberale wethouder duide­lijk naar voren: gekomen. Hij zou graag meer en nog beter willen doen. Vandaar dat. hij de socialist Nuy toezegde te wil­len bestuderen in hoeverre diens denk­beeld om tijdelijk tussen Spui en Fluw. Burgwal een weg aari te leggen om de Grote Marktstraat van verkeer te ont­lasten, voor verwezenlijking vatbaar is.

Intlerdaad een denkbeeld dat het over­wegen waard is.

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

onn In de ogen van Walter Ulbricht moet

Roemenië net enfant terrible van het Oostblok zijn. Dit land heeft het immers bij monde van zijn minister van buiten­landse zaken Cornelioe Manescoe ge­waagd uit de Oost-blokband te springen. Want West-Duitsland en Roemenië zijn overeengekomen ambassadeurs uit te wisselen. Deze wissel-partij betekent een - geslaagde - toenaderingspoging van de Duitse Bondsrepubliek tot één der landen van het Warschau-pact. Daarmede is een grondige bres gesla­gen in de Hallstein-doctrine. Prof. Hallstein, de tegenwoordige voorzitter van de Europese_ Economische Commis-· sie, was destijds staatssecretaris onder (de plak van) Bondskanselier Adenauer. De naar hem genoemde doctrine kwam hierop neer dat elk land, dat diplomatie­ke betrekkingen aanknoopte met Oost-Duitsland, op zijri beurt zijn betrek­kingen verspeelde met de Bondsrepu- . bliek. Het gehele geval had een pikante noot. Want West-Duitsland onderhoudt al jarenlang diplomatieke relaties met Sowjet-Rusland. Een land, dat zeer nauw geliëerd is met Oost-Duitsland en dat bij ons weten eveneens tot het Oost-blok b.ehoort. ·

Pikanterie Wêl ontstond er een diplomatieke

breul' tussen de Bondsrepubliek en Joe­go-Slavië. Dat ge.whiedde toen dit laatste tand een ambassade ging houden in Oost-Berlijn.

Over pikant gesproken: niet minder opmerkelijk is het dat thans de nieuwe Bondskanselier Kiesinger geldt als initi­ator van de toenadering tot één der lan­den van het Warschau-pact. Niettemin is zijn voorganger, prof. Erhard, ermee begonnen. Want het was onder zijn regi­me dat zijn minister van buitenlandse zaken Schröder begon met een poging tot betere, vooral ook handels-relaties te komen met Oost-Europese regeringen. En over het hervatten van diplomatieke betrekkingen heeft men reeds onderhan­deld in de herfst van 1966, toen Schmücker. destijds minister van econo­mische zaken, een bezoek aan Roeme­nië bracht.

De pikanterie ten top is echter dat Joset Strauss, toen buiten de Bondsrege­ring. deze toenaderingspoging uit alle macht probeerde te verhinderen. Op het ogenblil' is hij minister van financiën in de regering met als Bondskanselier Kurt Kiesinger. Hetgeen niet wegneemt dat diezelfde Kiesinger thans reeds één der punten van zijn regeringsverklaring van de 13de december 1966 in praktijk heeft omgezet.

Gegrom Intussen heeft men van bepaalde zijde

weimg malse kritiek geuit op de over­eenkomst tussen Bonn en Boekarest. Met na me in de DDR zijn daarop tal van giftige pijlen afgevuurd. Vooral wordt Manescoe verweten dat hij men zie een artikel in het SED-orgaan .,Neues Deutschland" - er blijkbaar in heeft toegestemd dat het ,.aanknopen van dinlomatieke betrekkingen niet de aanmRtie:ing van de regering te Bonn kan aantasten de alleen-vertegenwoor­digster van" -geheel-,.Duitsland te ziJn.'

Ulbr·icht is kennelijk beducht dat, mochten deze. wederzijdse relaties ook met andere landen van het Warseflau-nact worden gevestigd, Oos!-lJuitsland geïsolee,rd kan raken. Met rle.~ te meer kracht zal hij daarom, inrlien dit ten minste denkbaar is. zich nog meer dan tevoren richten op de grote Russische broer.

Die broer heeft het gebruikelijke ge­grom in de richting van Bonn doen ho­ren. Revanchisme, herleving van de na­zi-mentaliteit en de zucht atoomwape­nen te verkrijgen, behoren tot het vaste verwijten-repertoire. Maar het scheen wel of ditmaal het gegrom, als deze beeldspraak geoorloofd is, minder uit het Rus~ische hart kwam dan tevoren. Rusland heeft immers nog andere zwa­re zorgen aan zijn hoofd.

Geen zomer Hoe dit ook zij, het is waarschijnlijk

dat ,.The Economist" het gelijk aan zijn zijde krijgt door te verklaren dat één

· Roemeense zwaluw nog geen Oosteuro­pese zomer maakt. Het Londense -week­blad komt daarbij tot de conclusie dat,

· om Polen minder vast aan Oost-Duitsland te doen kleven, de Weste­lijke mogendheden duidelijk moeten ver­klaren dat zij de Oder-Neisse grens erkennen. Op het ogenblik is het inder­daad ditzelfde Polen, dat men met ze­ker voorbehoud, tot één der trouwste ·bondgenoten van Oost-Duitsland moet re­kenen. Polen weet verder uit eigen erva­ring hoe gevaarlijk een agressief Duits

vrijdag 10 februari 1967 - 5

n et Oostblok militarisme voor het Poolse vaderland kan zijn.

Van de anjere landen van het Oost­blok neemt men aan dat Hongarije en Tsjecho-Slowakije het eerst in aanmer­king zouden kunnen komen voor toena­deringspogingen van de Duitse Bondsre­publiek. Een obstakel voor e'en dergelijk rapprochement is dat Hongarije vasthoudt . aan betaling door West-Duitsland van financiële oorlogs­schade, geleden in de tweede wereldoor-log. . "

Met Tsjecho-Slowakije is er de moei­lijke hindernis van het verdrag van München van 1938. Het zal altijd eisen dat dit verdrag formeel herroepen wordt.

Wat Joego-Slavië betreft is er even­eens de kwestie van de schadevergoe­ding van het door de nazi's begane on-

recht. Maar nu in 1957 de betrekkingen met dat land op gro:1d van de Hallstein-doctrme door West Duitsland verbroken zijn. meent men in Belgrado dat de eerste stap thans van Bonn moet komen.

Rest Bulgarije. Evenals aan Zuid-Sla­vië brengt jaarlijks een imposant aantal Westduitse toeristen een bezoek aan dit land. Zowel in Bulgarije als ·in Zuid-Sla­vië. zou het een voordeel voor hen kun­nen zijn, als een officiële Duitse ambas­sade zo nodig voor hun belangen zou kunnen opkomen.

Of het in de praktijk met deze toenade­ring tussen Bonn en de staten van het Oostblok zeer vlot zal gaart, wagen ook wij te betwijfelen. Oost-Duitsland zal.al dan niet krachtig gesteund door Sow­jet-Rusland en Polen, alles op alles zet­ten om datgene wat maar zweemt naar

"' .

. .. O~L.I!YIIEftANCoo:.AS

", .... ,.. "·""' oe ••N, ..... ...,.

e€n OUb€ naam VOOR 40€Ö€ WIJn

<P F. 0 N N E S & Z 0 0 N WIJNHANDEL- ANNO 187_6- GRONINGEN

een uitholling van het Oostblok· te ver­hinderen. Zijn voortbestaan als apart Oost-Duitsland staat er immers mee in verband.

Zo wachten wij met spanning af wat er op de aangekondigde conferentie van de Warschau-landen inclusief Rusland, zal worden bedisseld. Die conferentie zou eerst worden gehouden in Oost-Ber­lijn. Thans heeft men gemeld dat zij in Warschau wordt gehouden. Waarschijn­lijk in de tweede helft van deze week. Op die conferentie zal moeten blijken hoe sterk de cohesie tussen de daar ver­tegenwoordigde landen is. Ook zal men misschien te weten komen of Rusland van zins. is de druk op zijn satellieten te

, verminderen. Wat het ook doet, het zal moeten erkennen, dat het Chinese pro­bleem juist voor Rusland recht heeft op

. top-prioriteit. L. M.

~nLITIEK PIEKEREN

Is uw echtgenote of echtgenoot ook lid van de VVD?

BööEGöM SPIJKENISSE

Gebouwen van gewapend betonnen prefabs voor verschillende doeleinden. Vloerplaten in normale afmetingen of pasplaten volgens opgegeven maten. Broeibakken en alle onderdelen voor de tuinbouw.

Het komt natuurlijk voor dat echtelieden een verschillende politieke overtuiging hebben. Dat is hun goed recht. Maar het komt vaker voor dat men meent beiden lid van de VVD te zijn, als in feite bijvoorbeeld slechts de echtgenoot lid is. Dat is een helaas wijd verbreid misverstand.

Vo'or slechts f 5.-- per jaar extra kan ook uw wederhelft lid van .onze partij worden. Hij of zij behoeft dus lang niet de volle contributie te betalen. Maakt u het meteen even in orde bij uw plaatselijke afdeling of bij het Algemeen Secretariaat?*)

*) Adres van het Algemeen Secretariaat van de VVD: Koninginnegracht 61 te Den Haag. Telefoon: 070-604803.

6 vrijdag 10 februari 1967

Kopij voor deze rubriek zen­den aan:

Joh. H. Springer Alexanderstraat 16 Haarlem

Politieke S(holing DE vrouwengroepen Alkmaar en Hei­

loo zijn samen bezig met een cursus politieke scholing. Ook dames uit Mid­denmeer, Schagen en Bergen aan Zee doen mee, De cursus, die belangeloos gegeven wordt door mevr. mr .. J. L. Bakker-Weezing, Amsterdam, is geti­teld: Nederlands Staatsbestel en bevat drie lessen, namelijk:

1. achtergronden parlementaire stelsel (bij die gelegenheid werd de grondwet behandeld) ;

2. gemeente en provincie; 3. internationale organen. "Het aardige is," zo schrijft mevr. rvr.

F. ·van der Wilk-Iviolenaar, "dat enkele dames aan deze cursus deelnemen, die wij andets nooit op onze bijeenkomsten zien."

De cursus vÓldoet blijkpaar aan een . behoefte.

Aduele problemen VRAGENLIJST XVTI, die over een

.paar actuele problemen gaat, is o.a. behandeld in Winterswijk. Er kwamen maar liefst drie kranteverslagen over deze middag, die zeer geslaagd was en

, door een vrij groot aantal dames werd bijgewoond.

Eerst hield de heer J. L. Talsma een inleiding. Hij onderstreep!Je het grote be­lang van de komende verkiezingen en ga. een beschouwing over het verkijk., zingsprogra.mma. ~a de pauze wercr'en" de dames in groepjes verdeeld, om de vragenlijst te bespreken. De conclusies ·van deze groepen werden daarna door de .heer Talsma helder en duidelijk sa­mengevat.

"Veel dames waren van mening, dat zij een fijne en leerzame "middag had­den gehad''. Dit zijn de woorden van zr. W. M. Vinke.

Almelo ·HET. onderstaande verslagje werd vol­

gens mevr, M. E. Schut-Oosting aan . de Almelose dagbladen verstrekt

De vrouwengroep Almelo van de VVD was in het Cultureel Centrum bijeen, onder voorzitterschap van mevr. M. E. SchutJ-Oosting.

"Kiezen of stemmen" was de titel van de causerie, di€ gehouden werd door mevr. mr. M. A. Swierstra-Dijkstra te Zutphen, waarin zij de ontwikkeling van de staatsrechtelijke structuur in ons land en eveneens die van het kiesrecht behandelde. Uitvoerig werd het werk en de mogelijkheden van de Sllaten-Gene­raal in het algem€en besproken en het aandeel dat de VVD-fractie daarin heeft.

De verkiezingsprogramma's van verschillende partijen kwamen aan de orde en de belangrijkheid van een be­wuste keuze.

Op 15 februa1i mogen we allemaal stemmen, maar we kunnen kiezen.

Een levendige discussie besloot de bij­eenkomst.

Utre(ht I

DE vrouwengroep Utrecht stuurde een brief rond om de vrouwelijke leden

nog eens extra op te wekken. deel te nemen aan. vergaderingen en andere a.c- · tivitJeiten van .de ~IVD, omdat de kracht

· van een politieke parlij staat of . valt m.et het enthousiasme en meeleven van de leden. Hetkan altijd nog meer:

SpeciaaJ voor de vrouwen zal er een middagbijeenkomst zijn op dmsdag 14 februari om 14.30 uur ten huize van mevr. E. Rink-Van der Linden, Ko­ningslaan 33, waar mevr. mr. E. Ve­der-Smit, lid van het dagelijks bestuur van de VVD en kandidate voor de Tweede Ka:çner, zal spreken.

S(hiedam zoALS vanouds gaan de Schiedamse

VVD-vrouwen op woensdag 15 fabru­ari, als zij gesllemd hebben, samen een kopje koffie drinken om 11 uur in de Amstelbron.

VAN ONZE LEESTAFEL I N de Serie Geschriften Recht, Bestuur,

Economie (Uitg. N. Sa m som N.V., Alphen a.d. Rijn) verschenen enkele in­teressante publikaties van redevoeringen over actuele onderwerpen. No. 42 van de serie bevat het afscheidscollege van p r of. dr. B. S c h e n d s t ok als hoogleraar aan de Eeon. Hogeschool te Rotterdam, "E c o n o m i s c h e G c:J· d a c h t e n g a n ge n e n W e n s e I ij k B el a s t i n g r e eh t," waarin hij o.a. d€ plaats van ("weJ.gekozen") indir€cte belastingen naast directe verdedigt.

"H a r m on i sa ti e v a n B e 1 a s-t in gen in EEG-verband" van de hand van de oud. staatssecretaris dr. W. H. v a n d e n B e r g e, thans staats­raad, een rede, gehouden voor het Ver­bond van Ned. Werkgevers verleden jaar oktober vormt de inhoud van no. 44. De beschouwing€n van dr. v. d. Ber­ge, op dit punt uitermate deskundig, die zowel in Benelux als EEG-verband vaak met dit bijltje heeft gehakt, heb- -ben vooral op het ogenblik, waarin de

I

I~ Gispen- Culemborg Stalen meubelen

Abraham van Stolk & Zoonen Koninkliike Houthandel N.V.

ROTTERDAM • POSTBUS 1100 TELEFOON 010 • 35400 's-HERTOGENBOSCH - Engelseweg 5 TELEFOON 04100 - 32055 HEL~VOETSLUIS - Industrieterrein Molshoek TELEFOON 01883 - 2677.

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

De gehuwde ambtenares

Tijdens de jongste vergadering van Prov. Staten van Zuid-Holland heeft het liberale statenlid mevr. mr. M. N. W. Dettmeijer-Labber· ton een gelukkig initiatief met succes bekroond gezien. Zij dien­de een motie in, waarin het ontoe­laatbaar werd geacht dat er nog ambtenarenreglementen zijn, vol­gens we.Jke ambtenaressen bij huwelijk moeten worden ontsla­gen. Het VVD-initiatief werd door een meerderheid van Prov. Sta­ten met instemming beloond. De motie werd met 54-22 stemmen aangenomen. Alleen CHU ( !), ARP en SGP stemden tegen.

En nu maar afwachten of in Zuid-Holland aan de totaal ver­ouderde opvatting inderdaad een einde komt.

Europese belastingintegratie aan de or­de is, grote· actuele betel{eilis.

Niet minder is dit het geval met no. 54, · "V e er tig Jaar Ar b ei d s­r e c h t," we€•l'ga.ve van het afsoheids­col,leg'€ van prof. mr. M. G. Leven­b a c h, die van 1926 tot 1966 aan de Amsterdamse Universiteit arbeidsrecht doceerde. Aim het eind van zijn veel­omvattende arbeid stelt prof. L. in zijn afscheidscollege de vraag of wer­kelijk een zuiver theoretisch-wetenschap­pelijk onderzoek de baan heeft helpen vrijma]{en voor een bepaalde sociaal­politieke ontwikkeling (het verband tus­sen premiebetaling en recht op uitke­

-ring) dan wel een sociaal-politieke voor­keur van zijn ~ prof. L. 's - kant aan zijn analyse richting heeft gege­ven. Een vraagstelling, die getuigt van grote wetenschappelijke verantwoorde­lijkheidszin.

"E n k e 1 e B e s c h o u w i n g e n o m t r en t d e T e c h n i s c h e 0 n t­w i k k e I i n g v a n d e G e h e u g e n­f u n c t i e v a n d e A d m i n i s t r a­t i e" - no. 46 van de serie - is een weergave van (Ie . openbare les ·bij de aanvaarding van het buitengewoon lec­torschap in de Accountancy aan de Kath. Hogeschool te Tilburg van de heer J. W. van Be 1 kom in november 1966, waarin hij de· gedachte aan de orde stelt dat wij aan het begin staan van de evolutie van "administratie". tot geautomatiseerd informatieverwerkend systeem met ,de. computer als middel. punt. De · ontwilllielilig van de accoun­tancy zal . hiermee riiet slechts gelijke tl'ed moefen houden, maar in 't bijzon­der ·er pp gericht moeten zijn, dat de accountants aàn deze evolutie hef hunne ~~~~fuag~. ~c

Maakt • deze harde

verkiezingsstri id propaganda ' .

_voor de VVD • Vraagt bii de secretaris· ·van

raambilietten

•

uw afdeling om

• ·Neemt vrienden en naar biieenkomsten kandidaten spreken

Geeft ons weekblad ter irizage mogeliike belang~tellenden aan

rnee -waar onze

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

s~heef

* * .M:et een variatie op een bekend * spreekwoord zou men kunnen zPg­

gen: "wie veel voor het scherm zit kan weel verhalen." Ofschoon de televlsie-uit­zendingen van de politieke partijen door. gaans de toets van de I•ritiek wel kun­Jr,en doorstaan zijn er toch wel enige missers waarover n~en zich terdege kan verbazen. Zo liet de Christen-Democra­ten Unie de vorige week de 1:~-jadge Jan Cm·ver opdraven, die in de uitzen­ding van Willem Duys reeds eerder zijn Imlitieke prognoses ten beste gaf. Zo iets mag dan wel in Duys' programma passen, het wordt toch wel wat dwaas dergelijke grapjes te lanceren in f'en politieke uitzending, waarYan n1en mocht aannemen, dat <leze ook "erieus was bedoeld.

Ooi• de KVP ging de vin·ige week naar onze smaak ·over de scht·eef toen men in de tv-nitzemling een onderwijze­res in de volle klas naar haar politieke mening vroeg. Een schoolklas is geen terrein waar op deze wijze politiek be­hoort te worden bedreven. Men kan zich dan ook erover verbazen dat het ho<'fd van d.eze school voor een dergelijke uit· zending toestemming heeft verlef'nd. Hier was uiteraard sprake van een ka­tholieke school, doch dat neemt niet weg dat het van weinig stijl getuigt een volle klas in de politieke propaganda te betrekken. Onderwijzeres (ook al stemt zij trouw KVP) en leerlingen hebben waarlijk wel wat anders te doen.

•

* *Oud-minister Den Uyl en lijsttrek-* ker voor de PvdA, heeft het verwijt

van de hand gewezen als zouden hij en oud-minister Vondeling medeverant­woordelijkheid dragen voor de tegen· woordige economische situatie in Neder­:laml. .,Het beleid van het kabinet-Cals was juist gericht op een even­wicht;;herstel," zo verklaarde bij de vo­J•ige weel• op een te Den Haag hehouden persconferentie.

Dit is een hoogst merkwaardige l!llitsln-aak, omdat toch niet te ontkennen valt dat het juist het kabinet-Zi,ilstra is, dat alle t>Ogingen in llet werk stelt dit

. evemvichtslterstel te bereiken.

De heer Den · Uyl blijft intussen · de economische perspectieven van ons land beter vinden dan die voor Engeland, Frankrijk, België en Duitsland, In dat optimisme blijft hij kennelijk onverbe·

· ter lijk. Ook toen. hij. mui is ter. van econo· mische. :'take~· was, . was er volgens hem

. geen vtültje aan de lucht. Een feit is ' evèmvel dat ' wij op het ogenJ)Iik tOch maar 100.000 werklozèn tellen. De verge­lijking van de economische positie van ons land met de door de heer Den Uy· genoemde landen kan ons ook al weinig .overtuigen, omdat ook daar de :oestand met de dag slechter wordt. Daarbij schijnt de lijsttrekker van de PvdA te vergeten dat wij allerminst een eiland vormen in de economische wereldzee. Wat' er buiten onze grenzen op econo-

. miscll gebied gebeurt zal ongetwijfeld zijn weerslag hebben op het eigen natio­Dale ter1·ein.

Drs. Den Uyl blijft niettemin optimist tegen beter weten in .. Een gevaarlijk optimisme, waartegen met klem moet worden gewaarschmvd.

..

"' "' Wat de laatste jaren lvellmA~st uit· * gesloten moest worden geacht, is

thans geschied. De Nederlandse vai;('Pn· iraten zijn unaniem ingenomen met de maatregelen van de regering ter bestrij­ding van de werkloosheid. "Steeds meer

. blijkt gelukkig dat de regering ook over·

. iuigd raakt van de noodzakelijkbeid vaD

. reeds geruime tijd. door de vakbeweging bepleite lnaatregelen," aldus het socia­Jistit'lche NVV.

Dit is een nogal irreële reactie, omdat er geen regering in .. Nederland is - ook ·zonder socialisten ~ die geen uog zou hebben \'oor de noodzaak van de vei· ligstelling van de werkgelegenheid, Dit ;is geen kwestie van vakbondsbelam;en ()f -inzichten, het is een zaak van èen lllormaal sociaal beleid. Het is bepaald niet fair van het NVV dergelijke inzich· ten als een monopolie voor de socia· listisclle vakbeweging op te eisen.

Er is op sociaal terrein in ons land wezenlijk wat veranderd. Dat weet het NVV en de met ha.'\.r in wezen verbon­<len Pv<lA drommels goed. Als zij open­lijk tot deze erkenning kwamen, zouden zij z~ch flinker tonen . dan nu zij in we­zen ve1·ongeJijkt achter de feiten aanlo· llC.D.

vrijdag 10 februari 1967 - 7

WATER- EN lUCHTVERONTREINIGING:

Industrie en ver moeten meer samenwerken

Sedert wij de vorige week in dit blad enige kanttekeningen maakten bij het probleem van de lucht- en waterveront­reiniging in ons land, werd onze aan­dacht getrokken door twee berichten, die eveneens op dit vraagstuk betrek­king hebben en die ons aanleiding geven nog eens wat dieper op deze zaak in te gaan.

Zo spraken onder meer dezer dagen in een zitting van de Provinciale Staten van Zuid-Holland verscheidene leden hun verontl"USting wit over bovenge· noemd verschijnsel, waarbij een ernstig beroep op de Gedeputeerden werd ge­daan al het mogelijke te doen om de dreigende vergiftiging van mens en dier tegen te gaan.

Vrijwe[ tevzelfder tijd werd bekend dat de Raad van Neder}andse Werkgevers· vel,bonden een burea;u Miilieuhygiëne gaat stichten. Dit bureau zal de activi­teiten ten behoeve van het bedrijfsleven op het gebied van luchtverontreiniging, bodemverontreiniging en waterverontrei­niging bundelen en stimuleren en het zal onder méer nauw gaan samenwer­ken met de Vereniging Krachtwerktui­gen.

Vooral ook d1it ~aatste bericht achten wij van grote betekenis. Voor ingewij­den zal het overigens geen verrassend nieuws zijn geweest, aangezien de Raad van Nederlandse Werkgeversbonden reeds lang een Commissie Industriewa­ter en Milieuhygiëne kende, die reeds veel baanbrekend werk heeft verricht.

Het werk van deze commissie kwam onder meer on:J:ang-s in de openbaa;r­heid tijdens een te Amsterdam gehou­den Oriëntatiedag Industriële Afvalstof­fen, welke was georganiseerd . onder auspiciën van bovenger~oemde conimis­sie en de afdeling Gezondheidstechniek van het KO'flinklijk Instituut van Inge­nieurs, a.an wel!ke mrutirfesbatie wij in. on­ze beschouwing van de vorig~ week reeds aandacht schonken. Op deze oriëntatiedag werd onder meer het woord gevoerd door ir. J. A. Beukers, voonz.itter van de Stichting Europoort/ Botlekbelangen, die niet alleen wees op de noodzaak om het probleem van de industriële afvalstoffen tot een aan­vaardbare en bevredigende oplossing te brengen, doch ook op bepaalde lichtpun­ten; die zijn gelegen in bepaalde vor­men·· van samenwerking in een jong en vee·lzijdige industriegebied, name<lijk: Eu­ropoort en Botiele

De gezamenlijke industriële aanpak in deze gebieden van enkele problemen be­gon omstreeks 1960. Zij betrof niet al­leen de woningnood, doch hield tevens in een onderzoek naar. de rentabiliteit van een wal~mtekl'achtcentra;le, . zomede een onderzoek naar de aard en de om­vang van de vervoersbehoefte van perso­nen, werkzaam bij bedrijven, gevestigd langs resp. nabij de linkeroever van de Maas en de Nieuwe Waterweg, terwijl in maart 1953 een publikatie verscheen over de moeilijkheden met betrelddng tot het Rotterdwmse drinkwater.

GESPREKSPARTNER Volgens ir. Beukers zijn dergelijke ini·

tiatieven niet alleen belangrijk gebleven omdat hiermee werd voorzien in de door de overheid gelukkig steeds meer gevoelde behoefte aan een gesprekspart­ner, de praktijk heeft ook uit econo­mische overwegingen maar al te zeer aangetoond dat een samenbundeling van middelen ter nastreving van een zelfde doel de aangewezen: weg is.

Ook met betrekking tot de lucht- en waterverontreiniging is _de Stichting Eu­ropoort/Botlek actief a;an het we·rk, waar­bij men hoopt door bundel!ing van krachten een steeds ·sterkere positieve bijdrage tot een oplossing te kunnen Ie-veren. ..

Zo werd . onlangs een bespreking ge­voerd over het vuilafvoervraagstulc Door de reeds bestaande samenwerking en de gemakkelijtker uitwisseHng van gegevens was het mogelijk de plaatse­lijke overheid de details te verstrekken die nodig waren om zowel een tecll­niscihe als een economische .studie op te zetten.

De besprekingen tussen de hierbij be· trokken gemeentebesturen en het dage­lijks bestuur van Rijnmond zijn zo ver gevorderd dat het er naar uitziet dat

een gecombineerde vuilverbranding" tot stand zal komen in de vorm van een NV waar zowel de gemeente als de in­dustrie haar afvalstoffen zal kunnen la­ten behandelen. Ir. Beukers sprak in dit v~rband de verwachting uit, dat binnen met al te lange tijd over de definitieve vorm van deze plannen wat n1eer in de openbaarheid zal lmnrien .worden ge­br:acht: Het meest interessant bij de O'flt­Wikkelmg van deze plannen is wel het feit, ?at naast de bijna traditionele op­wekkmg van stroom door de vrijgeko­men calorieën, ook wellicht mogelijkhe­den aanwezig zijn voor het bereiden van gedistilleerd water, waarin voor het Eu-

Ir. J. A. Be·1~ke1's

ropoort/Boblekgebied ong·eveer afname te vinden zou zijn voor de hoeveelheden die geproduceerd kunnen worden.

KORTSLUITING

Irîdien men dit alles zo ho01:t', aldus ir. Beukers, zou men de inçl~:~l{ kunnen krij­gen dat op soortgelijke terreinen als de genoemde voorbeelden, sa,menwerking tussen overheid en industrie een van­z':lfspre~~nde zaak is. Helaas is dit lang

· met albJd het geval. 'Ten dele is 'dit misschien wel te verklaren uit het f~it ~at in dit soort contacten grote. varia: ties van eenvoudige tot zeer gecompli­ceerde onderwerpen ·voorkomen met daaraan verbonden consequenties, waar­voor men de verantwoordelijkheid niet ?urft te aanvaarden. Men spreekt, aldus n·. Beukers, zo gemakkelijk in dit soort problemen van "de overheid" en van "de industrie". Wat dienen wjj onde,r deze b~~rippen te verstaan? Bij Rijn­mond ZlJn deze problemen wel bijzonder k~rakteristiek, aangezien de overheid hter wordt gevormd door de vier ni­veaus waarmee men te maken heeft namelijk: de landsregering als de een: trale overheid; het provinciaal bestuur·. het onl~ngs in het leven geroepen Open: baar Lwhaam Rijnmond en tenslotte de gemeentebesturen met hun verschil­lende autonome bervoegdtheden. In elk geval wordt dit nog gecompleteerd en gecompliceerder door publiekrechte­lijke lichamen zoals de polderbesturen en waterschappen.

Ir. Beukers spaarde zijn kritiek niet toen hij stelde waar te kunnen nemen dat 'tegenwoordig onvolledigheden in re: ge!lingen of te strenge voorschriften wor­d~n aangetroffen, die terug te voeren ZIJTI tot onvoldoende deskundigheid van de bevoegde instanties, .hetgeen soms be­tekent de laagste autoriteit, die het. recht heeft autonoom op te treden.

REGIONALE AANPAK ' I '

Er zijn gevallen bij, die indien zij op een hoger trapje of misschien op de hoogste trappen van de overheidsladder

behandeld hadden kunnen worden, door concentratie van de beschikbare deskun­digheid, tot een :il~eer bevredigende op­lossing gebracht hadden kunnen wor­den. Ook· zou verbetering kunnen wor­den bereikt indien de bevoegde autori­teit zich in bijzondere gevallen zou wil­len laten voorlichte'n doör' specialisten al of niet uit de overheidssfeer. Volg·ens de opvattingen van ir. Beukers zijn er nog verschillende problemen waar de volledige deskundigheid bij lokale instanc ties ontbreekt en waar een bevredigen­de oplossing slechts door bundeling van besèhikbare specialistische krachten ceritraal !s te bereiken .

Een ander punt van belang is, dat het soms heel moeilijk is te bepalen op welk niveau men contact moet zoeken om een technische aangelegenheid bij de overheid aanhangig te maken. Doet men het te hoog, . dan kan het passeren van · onvoldoende deskundige lagere instanties, die over autonome bevoegd­heden beschikken, moeilijkheden séhep­pen. Daarenboven kunnen bepaalde pro­blemen te vroeg in de politieke sfeer komen waardoor beslissingen gerion~en worden, die niet berusten op objectieve benadering van alle facetten die aan zo'n geval zijn verbonden.

Wat de vra.a;gstu:ffiken van de lucht­en waterverontreiniging betreft wijst ir. Beukers op de noodzaak van een regio· nale aanpak, onafhankelijk van de groot­te van de bedrijven, want het is. moge­lijk dat een klein bedrijf met bijzonder moeilijk te verwerken afvalstoffen koonpt en bij ondes-kundige beihande[1ng een gehele streek daardoor kan beïnvloeden. In het algemeen kan ·ge­zegd worden dat de centràle · overlieiC op verschillend technisch terrein wil sa­menwerken met de industrie, doen men zal ervoár moeten zorgen dat ook· de industrie gereed is voor deze samenwer­king-, .niet alleen per bedrijfstak, maar

. ook voor de .. daarvoor in aanmerking komende gebieden, eveneens in ·regio­naal verband.

STAP VOORWAARTS Uit de opmerkingen van ir. Beukers

blijkt wel duidelijk, dat men met betrek­king tot de oplossing van de lucht- en waterverontreiniging in het door zijn werkzaamheden bestreken gebied nog voor diverse moeilijkheden staat, ook al omdat de zo hoog nodige samenwerking niet altijd even vlot verloopt. 1

Nemen wij het begin van deze beschouwing tot uitgangspunt, namelijk de oprichting van een buTeau Mi· lieuhygiëne door de Raad van Ne<Jer­landse W~rkgevers, dan kan men spl'e­ken~ van een verheugende stap op ' de weg· naar een b€tere coördinatie. Dit :i)u. reau heeft ten doel het bundelen en net stimuleren van activiteiten op :ini­lieu-hygiënisch gebied ten behoeve van de gehele Nederlandse industrie.

Wij kunnen ons ten vo111e aans,luiten bij de reeds eerder door ir. Beukers geuite overtuiging dat de instelling van dit bureau en de voort te zetten werk­zaamheden van de op dit gebied bij de Raad van Nederlandse Werkgeversve1·· bonden bestaande commissie, niet 111-Ieen ertoe zullen bijgragen, dat de ima­g-e van de industrie op dit gebied o.ok voor de overheid veel verduidelijkt ~1 worden, maar ook dat d~ overheid pij het ontmoeten van · bepaalde vragen waar samenwerking gewenst is van ~it orgaan bijzonder nuttig gebruik zal kun­nen maken.

G. STEMPHJ\JR

N.V. RIJNSTAAL Telefoon 24941/45 • Arnhem

Postbus 42

FABRIKANTE

.VAN

GELASTE

STALEN BUIZEN

8 - vrijdag 10 febrwui 1967

Scheepswerf & Machinefabriel{

v.h. H. J. l(OOPMAN N. V. DORDRECHT - TEL. 01850 " 35041 en 35042

SCHEEPSBOUW • MACHINEFABRIEK • KETELMAKER:J NIEUWBOUW EN REPARATIE-INRICHTING

. .INBOUW EN REVISIE VAN MOTOREN

VUURVASTE STENEN IN ALLE SOORTEN

"M 0 LIS 0 l" MOLER ISOLATIESTENEN

VUURVASTE ISO LA TIESTENEN

ZUURVASTE STENEN

" P R 0 0 0 R I T E u CHEMISCH BESTENDIGE PRODUKTEN

lEVERT

N. V. Gouda I/. uurvast

VERENIGDE VUURVASTE STEENFABRIEKEN

GOUDA - TELEFOON 67 44 - (18 20)

Voor Buig- en Zetwerk op hydr. pers 1000 ton

ZETLENGTE 7 m, dikte 32 mm

c 0 n s tru ct i ewe rk plaatsen

W. HUIZER N.V. TELEFOON 01804-2657 - GROENEWIJK 10

CAPELLE afd IJSSEL

GESLOTEN ALUMINIUM CARROSSERIEËN alle uitvoeringen te leveren in zeewater-bestendig aluminium. Het opbouwsysteem volgens de mo­dernste methodes, patent ALUSUISSE, Zwitserland.

CABINES op elk merk chassis, het zij normaal besturing of

* frontbesturing, volledige slaap- of semi-slaapcabines.

nationaal en .internationaal bekend! LAADBAKKEN

vraag prijs en inlichtingen.

zowel open - met boorden - als met huifconstructie, Uitvoering geheel volgens de voorschriften voor T.I.R. Dekkleden worden in eigen bedrijf gemaakt.

CARROSSERIEFABRIEK

PAUL&VANWEELDEN.V. 'S-GRAVENWEG 35D· NIEUWERKERKND IJSSEL. TEL. (()1803) 2841 (3 LIJNEN)

.

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

N. V. OBSERVATOR ROTTERDAM VASTELAND 30 TELEFOON 11 15 20

FABRIKANTE VAN

NAUTISCHE INSTRUMENTEN MANOMETERS, THERMOMETERS PYROMETERS, TACHOMETERS

Agenten voor Zeekaarten en Nautische boeken

REPARATIES OP KORTE •TERMIJN

e A. VAN HOBOI(EN & . CO.

Anno 1774

DEVIEZENBANK

Parklaan 32-34- Tel. 110320 (7 lijnen)- Telex 21170

ROTTERDAM

N.V. Scheepswerven ,,PIET HE IN'' v/h Fa. W. SCHRAM & ZONEN

Werven te Bolnes en Papendrecht NIEUWBOUW EN REPARATIES

Verbouwen van Sleepschepen tot Motorboten inclusief inbouw en revisie van motoren

D W A R S H EL L IN GEN 2 x 115 meter geschikt voor h.et zwaarste materiaal.

D R 0 0 G D 0 K 115 x 30 meter geheel overdekt.

Telephones: Rotterdam: 139ll71i" - Dordrecht: 33871 • 40466 - Ridderkerk: 3644 - 3409 voor werf Bolnee Papendrecht Bolnes

t ,\\ 1!

~Qpen klëdin ' . g

*afgestemd op taak en klimaat die ginds op u wachten·

in onze speciale afdeling kunt u op vrijblijvend en deskundig ad­vies rekenen.

N.V. STRAAT 45- 45a OEN· HAAG TELEFOON 070-18.30.77

VRIJHEID EN DEMOCRATIE vrijdag 10 februari 1967.- r ================~========~~~~~~~~~

Prof. Romme

Prof, Kleerekoper

Den Haag en I N een periode, waarin landbouwpoli­

tiek in steeds geringer mate op het nationale vlak en in toenemende mate op interna,tionaal niveau wordt gevoerd, heeft .dr. W. H. Vermeulen een belang wekkende studie geschreven over de ont­wikkeling van .het landbouwbeleid in ons land.

In de loop van de tijd heeft 'nenige landbouworganisatie, ter gelegenheid van een kroonjaar een herdenkingaboek het licht doen zien, maar praktisch al deze boeken beperken zich tot het eigen terrein, al werden de grenzen wel eens overschreden. Een algemeen overzicht van het nationale beleid ontbrak even­wel, voor ZOIVer ons beken1d, en uit dien hoofde heeft dr. Vermeulen dus in elk geval verdienstelijk werl' verricht. Dif> verdienste mag echter nog hoger worden aangeslagen, omdat bij velen een goe<! inzicht in de betekenis van een natio­naal landbouwbeleid ontbreelü. Het is daaraan, zo menen we, toe te schrijven dat in brede lagen van ons volk onvol­doende begrip bestaat voor de betekenis van de landbouw in al zijn schakerin­gen.

Met de benoeming van de doopsge­zinde predikant Jan Kops tot commis­saris van landbouw deed ir. 1800 de eer ste landbouwambtenaar in Den Haag zijn intrede. Landbouwbeleid :lp natio­nale schaal was toen nog iets nieuws. Vóórdien waren er wel gewestelijke ot plaatselijike regelingen op agrarisch ge­bied.

Kort voor de benoeming van Kops was intussen al een nationale maatregel tot stand gekomen: de wet tot voorko­ming en afwending van runderpest. Kop8 begon zijn taak met het opstellen van een omvangrijke nota; in feite een pro­gramma, waarvan hij veel tot verwe· zenlijking heeft zien komen, zoals de landbouwstatistiek, die al van 1805 da· teert.

Andere wettelij•ke maatregelen uit zijn tijd hadden betrekking op het gebied van de paarden- en rundveefokkerij, de vee­zielrtenbestrijding, bescherming van boomgewassen, ontginning van woest€ gronden, verzameling van meststoffen en kwaliteitsbescherming van hop, mee­krap en boter.

Men ziet, een gamma van maatrege­len, die ons in deze tijd nog bekend in de oren klinken. Kops, die net overi­gens in zijn ambtelijke loopbaan niet gemakkelijk heeft gehad, deed nog meer Vrijwel van stond af aan betrok hij de landbouwers en/of de grond·bezitters zelf in het beleid, waaraan een liberale op vatting kennelijk niet vreemd is geweest; zelfwerkzaamheid onder begelei<ling van de overheid spreekt ons nog steeds aan.

Kops is là.ter een professoraat in de landhuishoudkunde aangeboden en toen is het aanvani.elijk met het nation<J.le be­leid weer bergafwaarts gegaan. We zou­den nu verder graag de historie, zoals dr. Vermeulen ons die schetst, vervol­gen, maar de plaatsruimte laat zulk~ niet toe. Het zou anders interessant zijn

Corp ra of

kl n ENIGE tijd ge•leden heeft de Amste•r·

damse oud~hoogleraar dr. S. IDeere­koper in "Ruimzoicht", het orgaan van de katholieke vakorganisatie, een artikel geschreven waarin hij medezeg­genschap voor de arbeiders in de onder­nemings een "fopspeen ofwel boerenbe­drog" noemde ... In het jongste nummer van hetzelfde orgaan nu is prof. Romme tegen prof. Kieerekoper van leer getrok­ken en heeft hij een pleidooi gehouden vóór medezeggenschap.

Het is wel begrijpelijk, dat prof. Rom­me verbolgen is over het artikel van zijn collega oud-hoogleraar en dat nog wel in het blad van de katholieke arbei­dersorganisaties! Dit artikel ging lijn­recht in tegen de denkbeelden, die prof. Romme al zolang koestert over een nieuw ondernemingsrecht. Denkbeelden, die hij heeft neergelegd in een kort na het eind van de oorlog verschenen boek: "De onderneming aJs Ge­meenschap in het Recht" (1946). Hij zag daarin de onderneming als een "bij­zondere" corporatie tegenover de open-

de landbouw om te zien hoe groot de rol is geweest die de vrijhandelsgedachte in het land­bouwbeleid heeft gespeeld, met . name ten aanzien van de zgn. graanrechten. De invoering daarvan in 1835 heeft veel stof doen opwaaien. De afschaffing, een tiental jaren later, kwam mede tot stanr1 met het oog op de internationale graan handel, waarin Rotterdam in vorige eeuwen zo'n belangrijk aandeel had ge­had. De afschaffing had bovendien tot

,gevolg, dat de Engelse markt voor ver­schillende Nederlandse Jandbouwproduk­ten open werd gesteld. In zijn strijd om de afschaffing heeft minister Van Hall in een nota aan de Koning nog een op­merking gemaakt, die ons nu ook niet heleml).al vreemd in de oren klinkt, na­melijk dat men "de last van het ogen blik op de toekomst (heeft) gewenteld,' een verwijt,. dat de VVD-fractie in het afgelopen jaar het kabinet-Cals ook meermalen heeft gemaakt.

MET een werkelij'k liberaal landbouw­beleid begon Nederland in 1847 met

de merkwaardige ontwikkeling, die lejd. de tot de machtsstrijd tussen Thorbecke en Van Hall.

Dr. Verroeuien beschrijft verder de bloei van de landbouw in de J.9e eeuw en de daarop gevolgde crisis, die leidt tot de invoering van het landbouwkre­diet en van landbouwonderwijs. We zul­len de auteur hier niet verder op zijn weg volgen, maar nog wel een citaat ·aanhalen uit een brochure van 1885 van de hand van de toenmalige hoo~leraar in de economie Cort van der Linden en waaruit mag blijken, dat oude inzich· ten ook thans nog hun waarde blijken te hebben:

"Wanneer niet of niet voldoende ge­spaard wordt, wanneer óf te weinig wordt gearbeid, óf te veel wordt ver­teerd, ontbreekt de bron waaruit de on­dernemingen worden gevoed en zij moe­ten na korter of langer tijd afllterven. Zolang dit proces duurt ve<rmeerdert à'e nood gaandeweg. Iedere nieuwe fabriek die moet sluiten, is oorzaak, dat op­nieuw het arbeidsvermogen vermmdert, en opnieuw een der bronnen waaruit het kapitaal moest toevloeien opdroogt. Zulke afkabbeling en afbrokkeling duurt zolang tot het vertrouwen wederkeert hier en ginds en overal de arbeid weder wordt opgevat en wanneer eenmaal het momenturn in de goede richting is ver­kregen, werkt ook alles weder samen om .snel te herstellen wat vroeger ver­loren was."

Het heeft na Kops nog heel lang ge­duurd alvorens de belangen van ae land bouw in Den Haag in één departement bijeen werden gebracht. In 1905 werden landbouw, handel en nijverheid bijeen gebraèht. Het zou nog weer geruime tijd duren alvorens Landbouw een geheel af zonderlijk departement kreeg.

•) Den Haag en de landbouw; dr. W. H. Vermeulen; Van Gorcum en Comp. N.V.; f 11.-.

v.d. W.

•• IJ ,

bare corporaties van het publieke recht. De onderneming zou bestuurd moeten worden door een "ondernemingsverga­dering" waarin naast de leiding een ver­tegenwoordiging van de "uitvoerende ar­beid'' en van de kapitaalvèrschaffers zit­ting zouden hebben.

Romme's denkbeelden waren radica­ler dan b.v. de regels van de medezeg­gen:::chap in de Duitse zware industrie. Niet alleen zouden zij de bevoegdheden van de leiding en die van de kapitaalver­schaffers beperken, doch ook de bewe­gingsvrijheid van de arbeiders. Door de sterke doorwerking van de corporatieve ideeën, die vooral vóór de oorlog opgeld deden in katholieke kringen, waar vaak het Italië val:\ Mussoli-ni en het Portugal van Salazar tot voorbeeld werden geno­men, zouden de arbeiders gebonden wor­den aan de onderneming. Romme's "rechtsverwerkelijking van het corpora­tieve karakter der onderneming" zou, zoals "Open Ondernemerschap" van de prof. mr. B. M. Telderstichting in zijn kritiek op Romme's voorstellen op­merkt, leiden tot verdwijning van de vrijheid van a11beid, tot een bestaan voor de werknemers dat ge'lij•kstaat met slavernij.

En dat is dan het resultaat van het "Libertate obligor", dat Romme in zijn voorwoord aanhaalt en vertaalt als "De vrije wil verplicht".

POLEMIEK

Men kan niet zeggen dat de polemiek 'Van beide oud-hoogleraren in de eerste plaats haar ontstaan dankt aan verschl in wetenschappelijk inzicht. Romme is hier de man, die het corporatisme ver­dedigt als middel, aangewezen in de Encycliek ,,Quadragesimo Anno'', tot bereiking van de sociale vrede. Kleere-. koper, oud-docent aan de kaderschool van het Ned. Verb. v. Vakver., verraadt deze oude liefde niet en denkt in de. eerste plaats aan de vakbeweging als exponent en leidster van de emancipatie van de arbeiders. Daarom moet hij niets hebben van een arbeiderscommis­saris, want hoe kan deze medewerken aan rationalisatie in het belang van de onderneming, aan ontslag van arbei­ders? Bij ontslagen, fusies of rationalisa­ties hebben de onafhankelijke vakvereni­gingen totnutoe goed voldaan, aldus zijn visie.

Elk meent zijn uil een valk te zijn. Prof. K. is er stellig van o:'ertuigd dat zijn vakbond dè organisatie is, die het best de belangen van de arbeiders in de onderneming kan behandelen. Het in stelling gebrachte geschut is aan beide zijden zwaar. "Klassenstrijd" roept prof. R., "een ouderwetse, weinig opmerke­lijke gedachte". Hij vergeet hierbij dat in de . Ver. Staten, waar het Mar­xistische begrip klassenstrijd nooit zo gespeeld heeft als in Europa, de vakor­ganisatie geheel beantwoordt aan prof. K.'s idee omtrent haar taak: de uitslui­tende belangenbehartiging van haar le­den; zij is daar a-politiek. In Europa is de vakbeweging niet los te denken van de politieke organisaties, 'en streeft zij daarmede ·politieke doeleinden na. Zoals ook blijkt uit prof. R's verdediging van medezeggenschap als onderdeel van de corporatieve gedachte.

Prof. K. is bevreesd dat door mede­zeggenschap het stakingsrecht in het ge­drang zou komen, acht dit onverenig­baar met medezeggenschap. Romme be­grijpt dit niet, want als de arbeiders alleen-medezeggenschap hebben, zoals prof. K. wil, valt er niets meer te

staken, als medezeggenschap een fopspeen, een schijn-medezeggenschap is, kan aan de arbeiders het stakings­recht niet worden onthouden. Wij moe­ten zeggen, dat prof. R.'s redenering ons ook niet helemaal plausibel lijkt, om niet te zeggen onbegrijpelijk. Prof. K. schreef immers dat medezeg-

., genschap alleen betekenis zou kunnen hebben als de arbeiders eens de meer­derheid in het bestuur zouden krijgen, wat hij niet voorziet. Prof. R. ziet ech­ter over 20 tot 2!5 jaar de arbeiders al als de voornaanrste eigenaars van de onderneming, een visie die de r.k. mo~ raai-theoloog prof. Von Nell Breuning S. J., gezien de winstdelingsmoge­lijkheden, al jaren geleden heeft weer­legd.

IllUSIES In zeker opzicht is deze polemiek ver­

makelijk te noemen. Het is een strijd tussen illusies, tussen uiteenlopende wensdromen van een socialist en een corporatist.

Hoe is evenwel de praktijk en de ont­wikkeling? Uit het zeer uitgebreid en gedegen onderzoek van dr. Sobre ("Mensen en Mandaten", dat wij vorige maand uitvoerig in dit weekblad bespro­ken hebben), valt af te leiden dat de positie der arbeiders in de Duitse in­dustrie waar medezeggenschap is inge­voerd noch geschaad noch gebaat is. M.a.w. men kan nog zo'n mooie, ideële of op een bepaalde ideologie gebaseerde regeling ontwerpen, de prakÜjk gaat haar eigen weg; haar behoeften zijn on­ontkoombaar.

Het jammere van een ideologische strijd is, dat deze hoogstens acade­mische waarde heeft. Een waarde, die wij aan de polemiek tussen beide oud-hoogleraren amper zouden kunnen toekennen - maar die de ware beteke­nis van de kwestie verdoezelt of op de achtergrond dringt. De kern van de zaak is immers de rechtspositie van de arbeider, hoe deze te vestigen, resp. te bevestigen. De oude liberale ideologie - die in de Franse .revolutionaire perio­de hoogtij vierde - meende vrijheid te brengen door het befaamde coalitie-ver­bod van de wet-Le Chapelier. Maar het waren de vooruitstrevende liberalen van de vorige eeuw (Van Houten, Lely), die niet de ideologie, maar de rechtsstaat op de voorgrond stelden. De gehele ar­beidswetgeving en jurisprudentie van de­ze eeuw is gericht op de rechtspositie van de arbeider. Zijn economische posi­tie verbeterde dank zij de "kapita· listische" produktiegewijze, waardoor Thorbeeke's befaamde vraag in ZIJn mei-rede van 1844: "Wat is de wetge­ving, die allen Staatsburgerschap aan­biedt onder eene door weinigen bereik­bare voorwaarden, wat is die wetgeving, tenzij ironie?" thans niet meer zó gesteld behoeft te worden. Het socia­lisme stond aan de zijkant van dit alles; wel heeft het de sociale wil van de ar­beidersklasse ontwikkeld of bevor­derd.

Door de ontwikkeling in een bepaald keurslijf te willen dringen - prof. Rom­me door een corporatistische herziening van het ondernemingrecht, prof. Kieere­koper door een versteviging van de posi­tie met ongecontroleerde macht van de vakverenigingen, die geen publieke ver­antwoordelijl,heid dragen, bereikt men geen werkelijke en duurzame ver­andering, zeker niet van de rechtsposi­tie van de arbdd.

J. VAN GALEN

SMIT KINDERDIJK Scheepsbouw sinds 1687

10 - vrijdag 10 februari 1967 VRIJHEID EN DEMOCRATIE

Een ROND V AART door de Rotterdamse Havens SP/DO

• -----~ een BELEVENIS! W illemsplein

kkur en bcs,hcrmin&

ZWOLLERKERSPEl

KORTE GESCHIEDENIS VAN DE SCHEEPVAART

Uit de Pers:

door P. VERHOOG, oud-commodore van de Holland­Amerika Lijn en maritiem historicus.

,Met grote nautische kennis en historische belezen-heid beschreven ...... het is juist in zijn beknoptheid, een kostelijk boekje, waar menigeen plezier aan zal beleven ...... '

(A. W. Abspoel in 'Vrijheid en Democratie')

en het blijkt, zoals verwacht mocht worden, een heldere, deskundige en grondige gids te zijn'

(Leeuwarder Courant) Geïllustreerd met 15 foto's; 80 blz.; gebonden f 6,50.

Verkriigbaar in de boekhandel .

NIJGH & VAN DITMAR ~ 's-Gravenhage

Rotterduin

Normaal en dikwandig stalen b!Jizen

Nieuwe gelaste stalen buizen - Nieuwe gaspijpen

Gebruikte elektrisch gereinigde vlambuizen - Regenwaterafvoerpijpen

VEERSE DIJK 187 HENDRIK IDO AMBACHT

TELEFOON DORDRECHT (01858) • 30 44 (3 lijnen)

N.V. VEREENIGDE TOUWFABRIEKEN Rotterdam-Amsterdam Fabrikanten van:

ALLE SOORTEN TOUWWERK VAN NATUURLIJKE EN SYNTHETISCHE GRONDSTOFFEN

STAALKABELS

HERCULESTOUW-PYTHONTOUW

en van vloerbedekking onder de merken:

JABO VERTOLON VERTO VARIANT ROTTERDAM EXTRA VERTO ONDERTAPIJT

tevensvan STERCOCOS VLOERBEDEKKING

DE MEESTER BRANDY

MET DE

FIJNE AMBIANCE

Jules Le Maire & Fils, AmsterdamfJarnac.

VRIJHED ~N DEMOCRATIE

I s Voor de tweede maal in tien jaar heeft een regering, mèt de PvdA en zonder de VVD de Nederlandse economie ontwricht.

Ook u constateerde de onrustbarende prijsstijgingen.

Ook· u maakt zich ongerust over steeds meer bedrijfssluitingen en toenemende werkloosheid.

De socialisten zeggen te zorgen voor het jaar 2000, maar hun politiek heeft de zorgen van vandaag veroorzaakt en maakt de uitvoering van noodzakelijke toekomstplannen onmogelijk.

Het kabinet Cals-Vondeling heeft dit aangetoond. Door de onmatige uitgavenpolitiek van dat kabinet is Nederland in grote moeilijkheden geraakt. Vervroegde verkiezingen werden nodig.

Door het uitbrengen van uw stem kunt u een beslissende keuze doen:

Wilt u, zonder de VVD, terug naar de periode Cals-Vondeling, met wéér hogere overheidsuitgaven,· hogere prijzen, hogere belastingen? Of wilt u een liberale politiek? Liberale politiek betekent: de vele maatregelen die nodig zijn voor de toekomst van ons land, moeten zodanig worden geno­men dat heden èn toekomst aan hun trekken komen. De persoonlijke vrijheid van de mens en de welvaart komen in gevaar, wanneer overdreven nadruk wordt gelegd op de ge-. meenschapsvoorzieningen en daarbij niet de mens maar de gemeenschap centraal wordt gesteld. -Liberale politiek betekent: nadruk leggen op de mens en ieders mogelijkheden om tot ontplooiing te komen. Ongelijkheid voor de wet is met deze ópvatting in strijd. Systemen die ongelijkheid scheppen naar verschil in ras, ge­loofsovertuiging of levensopvatting en huidkleur zijn daarom onaanvaardbaar. -Voor volledige ontplooiing is vrijheid nodig. Vrijheid van geloof en levensbeschouwing, vrijheid van menings­uiting. En vrijheid van handelen. Deze vrijheid bestaat niet zonder verantwoordelijkheid voor eigen doen en laten ten aanzien van de medemens.

Zonder sociale gerechtigheid is vrijheid onbestaanbaar: mis~ bruik van economische macht van de één leidt tot onvrijheid van anderen. De overheid heeft tot taak de voorwaarden te scheppen en te handhaven waardoor deze vrijheid voor allen gewaarborgd blijft. Een zo groot mogelijke zelfstandigheid van de burger is daarbij het doel. Als u de VVD steunt, zal zij met meer kracht in de komende vier jaren nadruk kunnen leggen op de volgende zes urgentie­punten:

vrijdag 10 februari 1967 - H

1 Krachtige bestrijding van de geldontwaarding (prijsstijging),

die

- de werkgelegenheid in gevaar brengt;

- onrec.htvà.ardige uithollin~ \'an pensioenen en andere vaste inkomens veroorzaakt.

2 Voorkoming van verdere Vt'r-

zwarinl!: van de belastingdruk voor allen, door matiging van de overheidsuitgaven; verbl'tering van hl't belastingklimaat voor de zelfstandigen.

3 Meer en vom·aJ bete1·e wonin-gen die voldoen aan de eis<'n

van de toelwmst door bt'tert' km1.

sen voor de particuliere bonw. mede door opheffing van de m1-eerlijke bèvoordeling van de wo­ningwetbouw ten koste van de particuliere bouw.

4 Verhoging van de rechtsbe-scherming van de burger en

waarborging van zijn persoonlUke vrijheid en veiligheid (ombuds­man, duidelijk beleid inzake ge· zagsnitoefening en handhaving van de openbare orde, verbod .van afluisterapparaten).

Versterking van de rechtspositie van de werknemer, o.a. ingeval van liquidatie van d() onderne­ming.

5 Een vooruitziend en evenwich-tig beleid ten aanzien van de

ruimtelijke ordening (industriali­satie, water- en luchtverontreini­ging, geluidshinder, verlmer, re­creatiegebieden).

6 Krachtige ondersteuning van het Amerikaanse streven om

in Vietnam door onderhandelin­gen te komen tot een vreedzame

regeling, die de rechte.n en vrij­heden van het gehele Vietnamese volk ten volle waarborgt.

12 - vrijdag 10 februari 1967 VRIJHEID EN DEMOCRA TA IE

,.".,. ............. ~·~·~·. ·-· ... -· ... ' .

ER ZIJN NOG 'lELE VVD.~ers INCOGNITO U kent ze, ook in uw kring. Mensen die met de VVD sympathiseren, die elke keer VVD stemmen ... Maar ondanks hun

sympathie, ondanks hun overtuiging is het woord "lidmaatschap" Grieks voor hen. Niemand kan zich in deze tijd de weelde veroorloven om in politiek opzicht een masker te dragen. Hoe meer mensen met open vizier (al~ lid dus) voor de VVD­

beginselen uitkomen, des te sterker kan de partij deze beginselen doen gelden. Met één pennestreek kunt u de VVD al helpen.

Geef ons naam en adres op van eenVVD'erincognito

in uw omgeving. Wij sturen hem dan ZES WEKEN

LANG GRATIS Vrijheid en Democratie om hem r~jp

te maken voor zijn lidmaatschap. Nog beter:. maak hem nu meteen lid. Eén enkel woord van u, als vriend

of kennis, werpt meer g~wicht in de schaal dan een dozijn verhandelingen van ons.

JA, DE VVD I(AN

COUPON Aan het Secretariaat van de V.V.D. Koninginnegracht 61 's-Gravenhage

Volgens inzender van deze coupon kunt u met kans op succes zes weken lang gratis het blad .,Vrijheid en Democratie" zenden aan:

Naam:

Adres:

Plaats: ··········································· I OP MIJ. REI(ENEN!