Voorwoord: De keuze voor het project Blik-open-er kwam niet uit de lucht gevallen. Zoals ook blijkt uit onderzoek stelden we vast dat er kinderen met diverse culturele achtergronden wel een plekje vinden in de buitenschoolse kinderopvang, maar dat daartegenover veel minder een begeleidersteam staat met diverse culturele achtergrond. Hier liggen diverse oorzaken aan ten grondslag. Eén oorzaak is dat het behaalde diploma in het buitenland geen erkenning krijgt in België waardoor zij niet aan de vereiste diplomavoorwaarden voldoen en dus niet aan de slag kunnen in hun expertisedomein. Met Blik-open-er willen we belemmeringen tot integratie en samenwerking in de buitenschoolse kinderopvang aanpakken. Blik-open-er brengt vrijwilligers met een migratieachtergrond en buddy’s uit de begeleidingsteams van de buitenschoolse kinderopvang samen. Via spel, vorming, samenwerking en communicatie komen we tot intercultureel handelen. We kiezen er gericht voor mensen met diverse culturele achtergronden ervaringen te laten opdoen in de buitenschoolse kinderopvang. Zo vergroten we voor hen de kans op het behalen van een ervaringsbe-wijs en/of stap naar een potentiële job en komen we eveneens tegemoet aan de arbeidskrapte in deze sector. Via samenwerking, spel en communicatie ontstaan respect en begrip voor de ander. Op die manier draagt Blik-open-er actief bij tot integratie, racismebestrijding en intercultureel handelen. Omdat we in dit project niet alleen de begeleidingsteams bereiken, maar ook de kinderen, is de impact nog groter: door hen te laten spelen in een intercultureel kader leren ook zij te handelen in een interculturele context.

De Blik-open-er methode: De Blik-open-er methode bestaat samen met het werken op het terrein uit 5 fases: Parallel aan dit proces vinden vormings- en intervisiemomenten plaats zodat ook achterliggende aspecten en de lijn van onze aanpak geduid worden.

0) StartEen geïnteresseerde werkzoekende, bijvoorbeeld toe geleid door een OCMW of via een ander kanaal, wordt door een Blikopener-coördinator in contact gebracht met een begeleid(st)er uit de buitenschoolse kinderopvang. De werkzoekende noemen we de ‘vrijwilliger’, de begeleid(st)er noemen we de ‘buddy’. 1) De kennis-en intakefase: Zowel buddy als vrijwilliger geven in een gesprek aan hoe zij naar het traject kijken en wat hun ver-wachtingen, dromen, talenten zijn. Daarnaast krijgen ze uitgebreide info over de doelstellingen en aan-pak van het traject van de coördinator. 2) De eerste speelfase: Buddy en vrijwilliger ontvangen individueel een speelpakket als try-out van de methodiek. Hiermee gaan ze op eigen tempo en vanuit de eigen creativiteit aan de slag.

3) De tweede speelfase: Hier krijgen buddy en vrijwilliger een speelpakket waar ze samen mee aan de slag moeten. Ze vertrek-ken vanuit een gezamenlijk startpunt. Zo wordt de samenwerking en communicatie gestimuleerd.

4) De derde speelfase: Hier ontwikkelen buddy en vrijwilliger zelf een spel dat ze samen met de kinderen in de opvang spelen. Zo voegen we verbinding toe. 5) de ‘out-take’ fase: We ronden het traject af en kijken naar de toekomst.

“Interetnische contacten zorgen ervoor dat individuen minder vooroordelen hebben tegenover andere etnische groepen.” 4 cruciale voorwaarden zodat dit resulteert in verminderde vooroordelen: · gelijke status · Gemeenschappelijke doelen · Coöperatie · Overheidssteun Uit de contacttheorie van Golden Allport (1954)

Fase 0Om van start te kunnen gaan moeten heel wat mensen en organisaties worden benaderd. Initiatieven voor buitenschoolse kinderopvang moeten betrokken worden, ze moeten de meerwaarde kunnen inzien en ervoor zorgen dat er binnen het team draagvlak gecreëerd is voor het buddy-project. Anderzijds is het ook belangrijk om toeleiders aan te spreken en te enthousiasmeren. Zij werken met de doelgroep die we willen aanspreken en kunnen hen vanuit een vertrouwenspositie aansporen om in te stappen. Pas als er voldoende enthousiaste spelers zijn kan het traject worden gestart. Om het project bekend te maken hebben we verschillende acties ondernomen: - pitchen op planvergaderingen voor lokale coördinatoren - pitchen op teamvergaderingen van de buitenschoolse kinderopvang - presentaties binnen de scholenwerking (CVO’s, Basiseducatie) - presentaties bij organisaties zoals Praatpunt, Villa Mescolanza,… - contacteren van de VDAB, CAW’s en OCMW’s - ...

Fase 1 De kennis en intake fase: Ter voorbereiding van de eerste kennismaking ontvangen de buddy en de vrijwilliger vooraf individueel een aantal praktische tools ter ondersteuning. Een ludieke vragenlijst: Doel: Wees nieuwsgierig en durf door te vragen De vragenlijst daagt hen uit te bedenken wat ze van de ander te weten willen komen. Ze leren elkaars achtergrond kennen en waar ze elkaar in kunnen versterken. Het is een individuele voorbereiding voor het eerste kennismakingsgesprek. Tijdens het eerste kennismakingsgesprek kan deze ludieke vragenlijst een hulpmiddel zijn om het ijs te breken. De competentiekaart: Doel: opvolgen van het persoonlijk groeiproces De competenties van de vrijwilligers worden vooraf in kaart gebracht en zijn gelieerd aan de aard van het vrijwilligers werk. De competentiekaart nemen we doorheen het traject mee als meetinstrument. Tijdens intervisies of coaching gesprekken gebruiken we deze om naar het persoonlijke groeiproces van de vrijwilliger en buddy te informeren en te ondersteunen waar nodig. De gedragsverandering wordt geduid maar niet als beoordeling van evolutie of prestatie weergegave. Het doel van het traject berust zich vooral op kennismaking met de sector en het werkveld. Dit voor beide partijen (opvangsector en vrijwilliger). De achterliggende factor is om op deze wijze wederzijdse belangstelling aan te wakkeren die op latere termijn zou kunnen leiden tot een job maar die vooral drempels tracht te overbruggen. De competentiekaart geeft de deelnemers beter zicht op de eigen competenties. De competentiekaart kan waardevol zijn voor de vrijwilliger in zijn/haar zoektocht naar een eventuele opleiding of job.

Vorming interculturele handvaten Doel: Meer bewust worden van je eigen opvattingen Met het project Blik-open-er willen we de kinderopvang alsook de begeleiders bewust maken om divers-sensitiever in de job te staan. Met de vorming/bundel interculturele handvaten helpen we de buddy’s op weg om meer bewust te zijn van eigen opvattingen en krijgen ze tips om de communicatie onderling vlot te laten verlopen. Deze vorming krijgen de buddy’s aangeboden voor het eerste kennismakingsgesprek. Ook de collega’s van de buddy zijn meer dan welkom op deze vorming.

Drempel verlagen en vertrouwen: Blikopener vertrekt in de aanpak niet vanuit de verschillen maar wel vanuit de elementen die verbindend werken. In de sector van de buitenschoolse opvang is dit onder meer spel. Binnen het project Blikopener werden speelpakketten ontwikkeld. Deze speelpakketten hebben tot doel om binnen de verschillende fasen van het project vanuit éénzelf-de vertrekpunt aan de slag te kunnen gaan. Zowel de vrijwilliger als de buddy zetten hier op in. De speelpakketten hebben een ‘open einde’. Dit wil zeggen dat er geen vooraf opgelegde regels zijn. Dit daagt de deelnemer uit om er een eigen invulling aan te gevn en creatief te zijn. Elk speelpakket bevat een visuele handleiding. Het eerste speelpakket Doel :de individuele kennismaking met het spel in zetten om de drempel te verlagen en vertrouwen te geven. De vrijwilliger test het eerste speelpakket uit in zijn/haar eigen omgeving. Dit kan individueel zijn, met vrienden, eigen kinderen, familie,… De buddy test het eerste speelpakket uit op de werkvloer met de kinderen. Bij de eerste kennismaking creëert dit een gemeenschappelijk gespreksonderwerp. Dit gesprek kan ondersteund worden met foto’s die genomen zijn tijdens het uitvoeren van het speelpakket.

Fase 2

Samenwerking en betrokkenheid:

De eerste kennismaking Doel: samenwerking vanuit een gemeenschappelijk startpunt De vrijwilliger en buddy zijn nu helemaal voorbereid op de eerste kennismaking. De kennismaking vindt plaats op de locatie van de IBO. Het duo krijgt de ruimte om elkaar persoonlijk beter te leren kennen en om de eerste praktische afspraken in te plannen. Samen ontvangen ze het 2de speelpakket waar ze samen mee aan de slag gaan met de kinderen uit het IBO. Met het speelpakket bieden we een gezamenlijk startpunt. De krijtlijnen van het spel zijn uitgezet waardoor er vooral ruimte is voor samenwerking en communicatie. Het 2de speelpakket kan pas gespeeld worden indien de vrijwilliger voldoende tijd en ruimte heeft gekregen om de werking te leren kennen. Dit kan na 2 weken zijn maar evengoed pas na 2 maanden. Het Hico Spel Doel: betrokkenheid van het begeleidingsteam van het IBO Omdat we het belangrijk vinden dat heel het begeleidingsteam van het IBO betrokken is bij het project en het thema diversiteit plannen we samen met de locatieverantwoordelijke een 2de vorming in. Omgaan met diversiteit is een basiscompetentie vandaag. Het brengt nochtans ook spanning, onze-kerheid en frustraties met zich mee. Er is vaak al heel veel kennis aanwezig in de organisatie. Wij ontwikkelden een methodiek om diversiteit op een profes-sionele, interactieve manier te brengen in uw organisatie. Via kennisvragen, doe-opdrachten, stellingen en casussen verkennen we het hele domein van diversiteit. Via deze methodiek kunnen we per organisatie heel persoonlijk gaan werken, kunnen we de aanwezige expertise valideren en kunnen de deelnemers heel veel leren van elkaar.

Fase 3

Verbinding en gemeenschappelijk doel: Het gemeenschappelijk doel Doel: verbinding met elkaar en de kinderen Het duo is nu al een tijdje aan het samenwerken. Ze hebben elkaar leren kennen als persoon, als teamspeler en speelvogel voor de kinderen. In deze fase gaat het duo van start met het gemeenschappelijk doel. Namelijk er samen voor zorgen dat de kinderen in de buitenschoolse opvang een fijn speelmoment beleven. De gezamenlijke voorbereiding

van een speelmoment in de deze fase legt ook de verbinding naar de kinderen. Het duo ontvangt ditmaal geen speelpakket maar gaat helemaal zelf aan de slag.

Fase 4

Fase 5 Een blik naar de toekomst: Zelfreflectie Doel: afronding en een blik naar de toekomst Tijdens het traject maken we gebruik van competentiekaarten, die de vrijwilliger en de buddy voor zichzelf invullen tijdens het traject. Op die manier gaan beiden een gelijkwaardig groeiproces aan. De competentiekaarten dagen hen uit om aan zelfreflectie te doen. De vrijwilligers komen zo op een laagdrempelige en ‘vrijblijvende’ manier in aanraking met debasiscompetenties die in de buitenschoolse kinderopvang belangrijk zijn. Het kan hen helpen een beter inzicht te krijgen in hun tewerkstellingskansen. We staan samen met de vrijwilliger stil bij cultuurverschillen in de communicatie en geven tips om nog verder te werken aan de Nederlandse taal. Daarnaast geven we hen informatie over het ervaringsbewijs en de opleiding ‘begeleider in de buiten-schoolse kinderopvang’. Zo leren ze de opleiding kennen en de mogelijkheden om een job in de kin-deropvang te kunnen verkrijgen.

We geven coaching en informatie over het solliciteren (CV opmaken, sollicitatiebrief schrijven, enz.). We geven tips in hoe je te gedragen tijdens een sollicitatie en we geven voorbeelden van een CV en sollici-tatiebrief. De buddy’s dagen we uit bij het versterken van hun communicatie en samenwerkingsvaardigheden. Eventuele nieuwe aandachtspunten worden duidelijk waarop ze zich wensen te richten in de toekomst.

Contactmomenten

Voor een goed verloop van het traject is de rol van een projectcoördinator/uitvoerders die ervaring hebben in het werken met mensen met een migratieachtergrond en kennis hebben van interculturele communicatie niet te onderschatten. Alsook is er bij de projectcoördinator/uitvoerders reeds ervaring met de sector van de buitenschoolse kinderopvang. 

BLENDERS wil bijdragen aan een betere en meer duurzame samenleving voor iedereen. Daartoe wil het een sensor zijn voor relevante noden en kansen in de samenleving en samen met anderen nieuwe oplossingen ontwikkelen of bestaande oplossingen/organisaties in hun positieve impact versterken. ‘Innovation by all, for all’. 

BLENDERS zet al vele jaren in op het ondersteunen van vele BKO-initiatieven in de provincie Antwerpen, en waar mogelijk ook daarbuiten. We motiveren en ondersteunen organisatoren en medewerkers van de buitenschoolse kinderopvang met als doel een zo rijk mogelijke vrijetijdsbele-ving voor schoolgaande kinderen aan te bieden. Hiervoor zetten we onder andere in op teambege-leidingen, lerende netwerken, inspiratiedagen, innovatieve projecten, ervaringsuitwisseling, coach-ing, …

Het Vormingscentrum HIVSET vzw is een innoverende organisatie, die een bijdrage levert aan de ontwikkeling van nieuwe vormingen en begeleidingstrajecten, maar ook bijdraagt aan de ontwik-keling van kennis in en met de regio. Hun missie bestaat erin onder andere om organisatorische en individuele vragen op het vlak van interculturaliteit en anderstaligheid aan te pakken met een cre-atief aanbod. Vormingscentrum Hivset vzw richt zich tot de zorgsector, het onderwijs en de hulpver-lening (social profit). Doorheen het traject organiseren we regelmatig contactmomenten met de buddy’s en vrijwilligers onder de vorm van intervisiemomenten en vormingsmomenten maar ook individuele coaching via telefonische gesprekken, bezoekjes of via mail. Op die manier zijn we een klankbord voor alle partners wanneer het goed of minder goed gaat. Via deze weg ontdekken we ook tijdig eventuele miscommunicatie bij de duo’s. Zo voorkomen we dat deze een negatieve impact kan hebben op de verdere samenwerking. 

Wist je dat...• we 15 duo’s hebben gevormd .• er 8 BKO’s hebben deelgenomen. • 3 BKO’s meer dan één vrijwilliger onthaald hebben.• we mensen met zeer diverse achtergronden hebben bereikt zoals Turkije, Congo, Rusland, Portugal, Marokko, Iran, Irak, Georgië, Duitsland , China, België, Brazilië, Afghanistan, Syrië, Ghana, Palestina, Somalië, Thailand, Polen,… • een BKO een diversiteitstraject is aangegaan.• taalvaardigheid en de laagdrempelige kennismaking met tewerkstelling de grote drijfveren zijn voor de vrijwilligers om aan Blik-open-erdeel te nemen.• er mooie vriendschappen zijn ontstaan tussen vrijwilligers, buddy’s en kinderen uit de werking.• de speelse aanpak die we hanteren gebaseerd is op werken met ‘open spelimpulsen’.• het traject zich grotendeels op de werkvloer afspeelt.• er een vrijwilliger een stapje verder gaat met het vrijwilligerswerk en nu ook in een school actief is.• het project zorgde voor een boost aan zelfvertrouwen.• een vrijwilliger in Irak leerkracht lager onderwijs was. • een vrijwilliger in haar geboorteland reeds ervaring heeft opgedaan als vrijwilliger bij projecten in verband met weeskinderen en kwetsbare jongeren. • een vrijwilliger een masterdiploma ingenieur heeft en een diploma-erkenning door Brussel als Bachelor Technisch ingenieur. Dit had ze bij zich bij de eerste kennismaking. • een vrijwilliger bij het CVO het hoogste niveau 4.1. Nederlands heeft en hiervoor 4 avonden per week les volgt. • een vrijwilliger in Syrië leerkracht lager onderwijs was. • de vrijwilligers allemaal gemotiveerde dames zijn die willen verder studeren en streven naar een mooie job in de toekomst. Orthopedagogie, VOSPA-opleiding (zorgkundige en verpleegkundige opleiding), begeleider in de buitenschoolse kinderopvang, medisch administratief medewerker,…

• Blenders vzw en Vormingscentrum Hivset vzw alle vrijwilligers en buddy’s van het project BLikopener van harte wil bedanken voor het engagement, de warme ontmoetingen, de verbinding, de inzichten en mooie ervaringen.

BEDANKT!

Aarzel niet om contact met ons op te nemen voor advies, coaching en vormingen op maat. Surf naar onze website en schrijf je in voor de nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van ons aanbod. BLENDERS vzw Campus Blairon 714 B-2300 Turnhout T: +32 (0)14 71 11 10 M: info@blenders.be www.blenders.be Vormingscentrum Hivset vzw Herentalsstraat 70, B-2300 Turnhout T: 014 47 13 12 M: vormingscentrum@hivset.be http://www.vormingscentrum.hivset.be