AMT | 2012 www.amt.nl

kon het bedrijf de signalen van de CAN-bus nietop de juiste manier controleren.

Wat gaat er mis op de CAN-bus?Gezien de foutcodes in de CAN-bus communicatiein alle drie de genoemde systemen rees toch hetvermoeden dat er ook een fout in de CAN-buscommunicatie aanwezig moest zijn. Nu ‘hangen’er tegenwoordig veel systemen aan deze zelfdeCAN-bus en een manier om een fout op te sporenis toch een voor een de stuurapparaten los halen,foutcodes wissen en kijken of de codes terugko-men. De betreffende garage had diverse appara-ten ontkoppeld, maar de foutcodes op de CAN-bus bleven terugkomen. Besloten werd om deauto naar de Volvo-dealer te brengen. Ook daarkwamen ze niet veel verder, omdat ze niet overeen (goede) scope beschikten en geen probleemaan de CAN-bus konden ontdekken. Het advies

74 www.amt.nl/september2012AMT | 2012

W E R K P L A AT S & O N D E R H O U D > Diagnose & Reparatie & Revisie > Diagnose

Een gebrek aan vermogen, twee brandende dashboardlampjesen een reeks foutcodes. Wat is er aan de hand met de B6294T-motor uit een Volvo XC90?

Een GMTO-klant met een abonnement voor tech-nische ondersteuning (TO) kreeg een Volvo XC90met twee brandende dashboardlampjes in dewerkplaats. Het ging om een Volvo XC90 van 2004met een 2.9 turbobenzine met motortype B6294T.Het motormanagementsysteem is een MotronicME7. De lampjes die brandden waren van het motormanagementsysteem en de antisliprege-ling. Het garagebedrijf las de storingscodes uit envond storingen in de systemen: motormanage-ment (MMS), ABS en CEM (centrale elektronica). In het MMS-systeem stonden drie codes, te weten:6806 (turbodrukregelklep), 271A (Lambda-sensorbuiten regelbereik) en 928c (CAN communicatie).Het ABS-systeem tekende voor vier storingscodes:0094 (CAN communicatie), 0091 (acceleratiesen-sor), 0148 (configuratiestoring in module) en 0115(CAN communicatie). Als laatste had het CEM-systeem een vijftal codes,te weten: 6A02 (Deurmodule RA), 6C46 (Lichtringfout), 1A66 (ICM communicatie fout), 1A64 (DEMCAN communicatie fout) en als laatste 1A5F (ABS/BCM communicatie fout). Nogal wat fouten in verschillende Volvo-regelsystemen. Het vermoe-den was dat er meerdere problemen aanwezigwaren en dat deze een voor een opgelost moes-ten worden.

Wat er aan vooraf gingDeze auto kwam bij het universele garagebedrijfmet de klacht dat de auto te weinig vermogenhad en dat er twee lampjes brandden op hetdashboard. Na de storingsdatabase bij GMTO tehebben geraadpleegd zou de turboregelklep weleens een van de problemen kunnen zijn, omdatdat wel vaker voorkomt en er dan deze specifiekecode op dit component gezet wordt. De regelklepis vervangen en voor de zekerheid, ook de lucht-massameter. Daarmee verdween de betreffendecode uit het MMS-systeem. Veel van de anderecodes bleven aanwezig. Wel was het vermogenvan de motor weer terug. Maar toch bleven debeide lampjes nog branden. De betreffende ga-rage was (nog) niet in het bezit van een scope dus

van de dealer was om de ABS-unit maar te vervan-gen omdat: ‘daar over het algemeen veel van dezeCAN-bus problemen vandaan komen’.

Meten aan de CAN-busOmdat er geen garantie kon worden gegeven opdeze oplossing wilde het garagebedrijf een se-cond opinion hebben. En dus kwam de auto bijGMTO. Wij lazen eerst de codes weer uit om erzeker van te zijn dat de opgegeven codes daad-werkelijk voorkwamen. Dat bleek het geval, duswe gingen meten op de CAN-bus. In eerste instan-tie gaf dat een mooi signaal waar niets mis meewas (zie figuur 1). CAN-hoog van 2,5 tot 3,5 volt enCAN-laag van 1,5 tot 2,5 volt. Ook de signaalbezet-ting (data overload) was normaal. Toch moest erwat aan de hand zijn met deze signalen. Anderswordt er immers geen foutcode op de CAN-buscommunicatie gezet. In een bepaalde meetmodusvan de scope konden we achterhalen wat er nuprecies gebeurde vanaf het moment van opstar-ten (contact aan). En ja hoor, daar gebeurde iets

Een Volvo XC90 komt vermogen tekort, op het dashboard branden twee lampjes en

uitlezen levert een hele reeks aan storingscodes op. Vervanging van de turboregelklep en

de luchtmassameter geeft geen verbetering. Als ook de dealer zijn tanden stuk gebeten

heeft op deze storing mag GMTO het proberen. Dat levert wel resultaat. En een advies aan

de ontwikkelaars van diagnoseapparatuur…

Volvo XC90 met diverse storingenGMTO: Storingsdiagnose in de praktijk

12AMT009_ArtGMTO.qxp:Opmaak 1 9/13/12 1:35 PM Page 74

1

AMT | 201275AMT | 2012

Niets mis, of toch wel?

1. In eerste instantie lijkter niets mis met het CAN-bus signaal.

CAN-bus signaal eerste 10 msec

2. Maar in de eerste 10msec na het aanzetten vanhet contact toont het CAN-bus signaal vreemdepieken.

3. De boosdoener, het DEM-moduul.

4. Het DEM-moduul gebruikt tal van data op de CAN-bus om deachterwieltractie traploos en optimaal te kunnen bij- en afscha-kelen.

CAN-Bus laag, tussen1,5 en 2,5 Volt

CAN-Bus hoog, tussen2,5 en 3,5 Volt

Tijdens de eerste 10 msec af en toe een zeer ongedefinieerd signalen in CAN-Bus hoog en laag

vreemds. In de eerste 10 msec van de signaalop-bouw zagen we zeer veel ongedefinieerde signaal-pieken voorbij komen, die in de verste verte nietovereenkwamen met een normaal CAN-bus sig-naal. Zie figuur 2 voor de afwijkingen in dit signaal.

Oorzaak gevonden!Ok, we zagen dat er een probleem in de CAN-buscommunicatie ontstond in de eerste 10 msec.Daarna waren de signalen perfect en bleven ze zototdat het contact weer werd uitgezet en daarnaopnieuw weer aan. Nu we precies wisten wanneerde fout ontstond, konden we systematisch modu-les afkoppelen om te zien van welk moduul dezestoring afkomstig was. Ook nadat het CAN-bussignaal weer in orde was, konden we foutcodesvan deze systemen niet gewist krijgen. Natuurlijkzijn we begonnen om het ABS-moduul te ontkop-pelen, maar de vreemde signalen bleven ontstaannadat het contact weer werd aangezet. Toch maareens goed kijken naar de foutcodes en daarinkwamen het ICM-moduul (radio) en DEM-moduul(regelen van achterwieltractie) regelmatig naarvoren. Het makkelijkste van de twee was het DEM-moduul los te koppelen. Na het aanzetten van hetcontact was er geen verstoring van het CAN-bussignaal meer zichtbaar. Bingo... dus het DEM-moduul was de boosdoener.

Wat regelt het DEM-moduul?Even wat achtergrondinformatie over het DEM-moduul. Het DEM-moduul regelt de vloeistofkop-peling tussen de aandrijving van voor- en achter-

wielen tijdens de vierwieltractie. Zie figuur 3 voorde afbeelding van dit moduul. Dit moduul zitrechtstreeks op het huis van de Haldex-koppelinggemonteerd en regelt de oliedruk. Door middelvan een stappenmotor-gestuurde regelklep wordtde druk in de koppeling geregeld. Zo wordt deachterwieltractie traploos bij- en afgeschakeld. Informatie voor dit schakelen ontvangt het DEM-moduul via de CAN-bus en van een inwendigetemperatuursensor en oliedruksensor. Via de CAN-bus wordt er informatie gebruikt van de handrem,wielsnelheid, motortoerental, koppel, gaspedaal-stand en remlichtactivering. Daarnaast stuurt ditmoduul rechtstreeks de oliepomp in deze koppe-ling. Zie figuur 4 voor de schematische opzet vanhet DEM-moduul.

Liever geen scope dan een slechteHet DEM-moduul is vervangen en de lampjes ophet dashboard gingen gewoon weer uit zoals hethoort. Belangrijk is dat er met een scope gemetenwordt die in staat is elk moment van het signaalop te nemen en weer te geven. Daar zijn een one-shot meting en een triggerknop uitermate ge-schikt voor. De meeste scopes bij de dealers zijnover het algemeen simpele apparaten met weinigextra functionaliteit. Het lijkt wel of dat er op heteinde van de ontwikkeling van een uitleesappa-raat nog even een scope bij geflanst wordt. Ik zouzeggen…, als er geen scope met de juiste specifi-caties geplaatst kan worden…, dan liever hele-maal geen scope. Een slechte scope wekt alleenmaar verwarring op en is niet goed bruikbaar alsdiagnoseapparaat.

TEKST: RUUD METZELAAR

DEM moduul gemonteerdop de Haldex koppeling

GMTO geeft ude oplossingSinds de auto vol zit met geavanceerde elek-tronica, kampt de werkplaats nogal eens metmoeilijk oplosbare storingen. GMTO helptregelmatig autobedrijven bij lastige defectenuit de brand. Deze ‘praktijkstoringen’ zijn natuurlijk ook voor u leerzaam. GMTO vat hiereen lastig probleem bij de kop en behandeltstap voor stap de storingsdiagnose.

GMTO OpleidingenTel.: (072) 562 24 07 /Fax: (072) 564 05 68www.gmto.com,metzelaar@gmto.nl

DEM moduul:1. DEM elektronica2. Stappenmotor3. Verstelplunjer naar

regelklep

12AMT009_ArtGMTO.qxp:Opmaak 1 9/13/12 1:35 PM Page 75

2