VOer · 2015-01-13 · voeding en conditie van de zeug. de bie ... daalt naarmate er meer tijd zit...

12
Nieuwe methode biestopname 6 8 “Meting verschaft waardevolle informatie” VOER TAAL UITGAVE VAN FORFARMERS HENDRIX BELGIE NR 2 2013 Agroscoop: nieuwe managementprogramma 9 Worminfecties: een onderschat probleem

Transcript of VOer · 2015-01-13 · voeding en conditie van de zeug. de bie ... daalt naarmate er meer tijd zit...

Page 1: VOer · 2015-01-13 · voeding en conditie van de zeug. de bie ... daalt naarmate er meer tijd zit tussen aanvang werpen en de eerste opname van biest. 1 2 3 Bloedmonsters van biggen

Nieuwe methode biestopname 6

8

“Meting verschaft waardevolle informatie”

VOertaal

Uit

gav

e v

aN

Fo

rFa

rm

er

s H

eN

dr

ixB

ELG

IE

NR 22013

agroscoop: nieuwe managementprogramma 9

Worminfecties: een onderschat probleem

Page 2: VOer · 2015-01-13 · voeding en conditie van de zeug. de bie ... daalt naarmate er meer tijd zit tussen aanvang werpen en de eerste opname van biest. 1 2 3 Bloedmonsters van biggen

voertaal varkensinhoud03 varkensgroep ForFarmers

Hendrix kijkt vol vertrouwen naar 2014

04 opfokvoeders op maat van hoogproductieve zeugen

06 Nieuwe methode biestopname

08 Worminfecties: een onderschat probleem

09 agroscoop: een nieuwe kijk op technische resultaten

10 Bedrijfsreportage: de beste controle zijn mijn zintuigen

Colofonvoertaal varkens is een uitgave van ForFarmers Hendrix. voor meer informatie kan je terecht bij ForFarmers Hendrix België: +32 (0)51 33 57 60. overname van de artikelen is mogelijk na toestemming van de redactie en met bronvermelding.

Kijk voor meer informatie op www.forfarmershendrix.be

opfokvoeders 4

reportage 10Biestopname 6

Worminfecties 8

2

Page 3: VOer · 2015-01-13 · voeding en conditie van de zeug. de bie ... daalt naarmate er meer tijd zit tussen aanvang werpen en de eerste opname van biest. 1 2 3 Bloedmonsters van biggen

De varkensgroep van ForFarmers Hendrix

kan terugblikken op een heel geslaagd

2013. We zijn dit hard jaar gegroeid en

willen deze groei ook in 2014 bestendigen

met nieuwe innovaties, goede klanten­

relaties en met een excellent team.

Daarom hebben we een aantal wijzigingen

in onze organisatie doorgevoerd.

Varkensgroep ForFarmers Hendrixkijkt vol vertrouwen naar 2014

Bedrijfsnieuws

Kurt Notteboom is sinds 1 september

benoemd als verkoopleider varkens­

houderij. Kurt is reeds 15 jaar bij

ForFarmers Hendrix actief in de var­

kenssector. Hij zal zijn nieuwe verkoop­

leidersrol combineren met zijn huidige

rol als brijvoerspecialist. Kurt zal samen

met maarten van Horen (product ma­

nager varkens) zorgen voor de operati­

onele aansturing van het varkensteam.

Kurt stuurt alle sales activiteiten aan

en maarten de techniek en innovaties.

Lammert veenhuizen, algemeen direc­

teur ForFarmers Hendrix België, blijft

hier als sectormanager varkens nauw

bij betrokken.

met dit sterke team kunnen we heel

wat ervaring en kennis voorleggen en

willen we de nauwe betrokkenheid bij u,

als ondernemer, voortzetten. We sturen

op rendement en saldo door proactief

te handelen en mee te denken met uw

ondernemerschap. een van onze doelen

is dan ook ‘operational excellence’.

We willen echt luisteren naar wat u als

klant wil en vullen uw wensen vervolgens

zo efficiënt mogelijk in. Dit betekent:

goed voer, tegen de juiste waarde­prijs­

verhouding, op tijd in de silo.

ook in 2014 willen we dicht bij de boer

blijven en zo de feeling met de markt en

onze klanten behouden. We werken alvast

volop aan een aantal innovaties op vlak

van diergezondheid en nieuwe voersoor­

ten en komen hier graag volgend jaar

bij u op terug. in deze editie van voer­

taal kan u alvast kennismaken met een

aantal nieuwig heden, zoals onze nieuwe

methode voor de meting van biestopname

en agroscoop, een nieuwe kijk op techni­

sche resultaten.

veel leesplezier en alvast een gezellige

Kerst en een prettig eindejaar!

Het varkensteam.

Hans Hectors, onze nieuwe brijvoerspecialist

door de voortdurende groei van het brijvoersegment en de nieu­

we rol van brijvoerspecialist Kurt Notteboom heeft ForFarmers

Hendrix beslist een extra brijvoerspecialist aan te werven, zodat

we voldoende aandacht aan onze brijvoerklanten kunnen blijven

besteden. Hans Hectors is 25 jaar en heeft na zijn studie aan de

landbouwuniversiteit van Leuven, inmiddels 2 jaar gewerkt als

specialist in de varkenshouderij. Hans is sinds 1 augustus bij ons in dienst en zal

zich samen met Kurt op het brijvoersegment toeleggen.

Lammert Veenhuizen, Kurt Notteboom en Maarten van Horen

opfokvoeders 4

reportage 10

Worminfecties 8

3

Page 4: VOer · 2015-01-13 · voeding en conditie van de zeug. de bie ... daalt naarmate er meer tijd zit tussen aanvang werpen en de eerste opname van biest. 1 2 3 Bloedmonsters van biggen

Opfokvoeders op maat van hoogproductieve zeugenNieuw

Tweefasen opfokvoeders

in het vernieuwde assortiment kan de

keuze gemaakt worden tussen opfok

1 en opfok 2 voeders. opfok 1 voeders

hebben een hoger energie­ en amino­

zuurgehalte. deze opfokvoeders pas je

als volgt toe: opfok 1 voeder (na sigma

start) van 45 tot 75 kg lichaamsgewicht

gevolgd door een opfok 2 voeder. Het

is ook mogelijk om een opfok 1 voeder

als één fase te gebruiken na een sigma

start voeder. dit is aangewezen als

de opnamecapaciteit van opfokgelten

beperkt is. als een hogere groei en een

meer uitgesproken conformatie de doel­

stelling is, kan je opfok 1 ook als één

fase voeder inzetten.

opfok 2 voeders worden gebruikt na een

sigma start voeder op bedrijven waar

gekozen wordt voor een gecontroleerde

groei. opfok 2 voeders hebben een lager

energie­ en aminozuurgehalte waardoor

dieren met een hoge opnamecapaciteit

minder risico op vervetting en op een

te hoge groei hebben. opfokgelten die

te hard groeien, hebben immers meer

kans op beenwerkproblemen.

Samenstelling opfokvoeders

de nieuwe opfokvoeders bevatten alle

elementen die hoogproductieve dieren

De opfokperiode is van groot belang

om de gelten op je bedrijf optimaal te

laten presteren. Een belangrijke factor

aangezien meer dan 20 % van een zeu­

genstapel uit gelten bestaat. Voeding van

opfokgelten speelt een cruciale rol in

deze periode. De vernieuwde opfokvoe­

ders van ForFarmers Hendrix bevatten

dan ook alle elementen voor een gezonde

opfok.

De nieuwe opfokvoeders van Forfarmers Hendrix bevatten alle elementen voor een sterk beenwerk.

4

Page 5: VOer · 2015-01-13 · voeding en conditie van de zeug. de bie ... daalt naarmate er meer tijd zit tussen aanvang werpen en de eerste opname van biest. 1 2 3 Bloedmonsters van biggen

Opfokvoeders op maat van hoogproductieve zeugennodig hebben. er is vooral veel aandacht

besteed aan de kwaliteit van het been­

werk. Zo bevatten de opfokvoeders een

basisdosering aan monocal en wordt er

geformuleerd met de optimale verhou­

ding tussen calcium en verteerbaar

fosfor. daarnaast is het vitaminegehalte

toegenomen, waaronder biotine. Biotine

speelt een belangrijke rol in de klauw­

gezondheid. een verhoogd gehalte aan

(organische) sporenelementen biedt

2 fasen 2 fasen 3 fasen

Voeder sigma start tot 45 kg

opfok 1

sigma start tot 45 kg

opfok 2

sigma start tot 45 kg

opfok 1opfok 2

Doel Hogere groei

snellere ontwikkeling

gecontroleerde groei

gecontroleerde ontwikkeling

Jeugdgroei

gecontroleerde ontwikkeling

Opname capaciteit Lager Hoger

Norm Uw resultaat

% gelten met beenwerkproblemen < 5 %

gewicht gelten op 180 dagen leeftijd > 95 kg

gewicht gelten op 210 dagen leeftijd > 115 kg

gewicht gelten op 240 dagen leeftijd > 135 kg

spekdikte gelten op 240 dagen leeftijd 12 ­ 16 mm

% Bronst op 220 dagen leeftijd > 90

% Bronst na synchronisatie > 95

% terugkomers gelten < 10

aantal biggen eerste worp > 13

interval spenen ­ dekken na eerste worp < 6,5 dagen

aantal biggen tweede worp > 13,5

Verbeterpunten opfokmanagement

Toepassing Opfok voeders

extra ondersteuning aan de gezondheid

en de vruchtbaarheid van gelten.

ook wordt er speciale aandacht besteed

aan maagdarmgezondheid en ­ontwik­

keling van gelten. dit gebeurt via de

vezelfractie in de voeders. een goede

ontwikkeling van het maagdarmstelsel

is vereist voor een optimale maagdarm­

gezondheid van zeugen en een hoge

voeropnamecapaciteit van zeugen in de

kraamstal.

Management van opfokgelten

Naast voeding speelt het management

op het bedrijf ook een grote rol. met be­

hulp van enkele belangrijke parameters

(zie tabel) kunnen de verbeterpunten

van het opfokmanagement aangetoond

worden.

5

Page 6: VOer · 2015-01-13 · voeding en conditie van de zeug. de bie ... daalt naarmate er meer tijd zit tussen aanvang werpen en de eerste opname van biest. 1 2 3 Bloedmonsters van biggen

Nieuwe methode meting biestopnameBiest is een belangrijke voedingsbron

voor pasgeboren biggen. Biggen die

onvoldoende biest opnemen zullen

minder weerstand tegen ziekten

hebben en minder goed presteren

in de kraamstal en de periode rond

spenen. Met de nieuwe methode van

ForFarmers Hendrix is de opname van

biest eenvoudig vast te stellen.

innovatie

Biestopname meten

Binnen 24 uur na geboorte moet een

big 250 gram biest gedronken hebben.

Zeugen produceren gemiddeld 3,7 kg

biest. dit betekent dat in grote nesten

niet alle biggen voldoende biest kun­

nen opnemen. dergelijke biggen zullen

zwakker zijn dan hun toomgenoten. Het

is van belang om een idee te hebben

over de hoeveelheid biest die biggen

drinken. dit kan door de biggen te we­

gen vlak na de geboorte en 24 uur later.

dit is echter een arbeidsintensieve en

onnauwkeurige methode.

er is nu een gemakkelijke manier, name­

lijk door het meten van het gehalte aan

antistoffen in het bloed van pasgeboren

de biestopname door de biggen is via de zeugenvoeding te beïnvloeden.

6

Page 7: VOer · 2015-01-13 · voeding en conditie van de zeug. de bie ... daalt naarmate er meer tijd zit tussen aanvang werpen en de eerste opname van biest. 1 2 3 Bloedmonsters van biggen

Nieuwe methode meting biestopname

meting verschaft waardevolle informatie

biggen. om een goed beeld te krijgen van

de biestopname wordt er op dag 2 na de

geboorte bloed genomen van 6 biggen

uit 6 tomen. van deze biggen wordt de

zogeheten immunocrit waarde bepaald.

Ingrijpen bij te weinig biest

Bij een te lage biestopname is ingrijpen

nodig. Biest bevat immers antistoffen

die een big nodig heeft voor de eerste

afweer tegen ziektekiemen. de zeug

kan deze antistoffen niet voor de

geboorte aan de biggen doorgeven, om­

dat de placenta geen antistoffen door­

laat. daarnaast voorziet biest de biggen

van de nodige hoeveelheid energie.

Zeugenvoeding en biest

of zeugen voldoende en hoogwaardige

biest produceren hangt sterk af van de

voeding en conditie van de zeug. de bie­

stopname door biggen is via voeding te

beïnvloeden. als de geboorte traag ver­

loopt duurt het langer voordat een big

biest opneemt. ook neemt de kwaliteit

van de biest na de eerstgeboren big snel

af (zie grafiek). Het werpproces kan met

de juiste voedingsstrategie rond werpen

verbeterd worden. Ook de fitheid van de

zeug kan je met voeding sturen. Fitte

zeugen werpen vlotter met alle voor­

delen van dien.

Immunocritmeting

Het meten van de immunocritwaarden

MeeR iNFORMatie?FORFaRMeRsHeNDRix.be/biest

de hoeveelheid antistoffen (immunoglobulinen) die een big na de geboorte opneemt, daalt

naarmate er meer tijd zit tussen aanvang werpen en de eerste opname van biest.

1 2 3

Bloedmonsters van biggen op verschillende tijdstippen na werpen

Geh

alte

imm

unog

lobu

linen

(m

g/m

l)

50

40

30

20

10

0

1 = eerstgeboren big2 = middelste big3 = laatstgeboren big

Later drinken, minder afweer

gaat als volgt. Per bedrijf worden er

zes tomen bemonsterd. de dierenarts

neemt bloed van zes biggen per toom.

Lichte, gemiddelde en zware biggen.

de monsters gaan voor analyse naar het

laboratorium van ForFarmers Hendrix.

de resultaten van de analyse worden in

kaart gebracht en teruggekoppeld naar

de varkenshouder. Je weet dan hoe de

biestopname is en welke maatregelen er

eventueel nodig zijn.

Wanneer voer je deze meting uit?

de meting is vooral geschikt voor

hoogproductieve bedrijven, omdat daar

minder biest per big beschikbaar is.

Biestopname kan dus kritisch worden.

ook voor bedrijven met te veel uitval in

de kraamstal of problemen rond spenen

kan de meting veel waardevolle infor­

matie geven. met de immunocritmeting

kan het effect van een aanpassing in het

voedermanagement rond werpen ge­

meten worden. of van een optimalisatie

van het management in de kraamstal

(omgaan met grote tomen). Bovendien

is meetbaar hoe effectief antistoffen

door enting van de zeug via de biest bij

de biggen terechtkomen.

7

Page 8: VOer · 2015-01-13 · voeding en conditie van de zeug. de bie ... daalt naarmate er meer tijd zit tussen aanvang werpen en de eerste opname van biest. 1 2 3 Bloedmonsters van biggen

gezondheid

Infecties van allerlei ziekteverwekkers

zoals bacteriën, virussen en parasieten

hebben een negatieve invloed op de

technische resultaten, zelfs als er geen

duidelijke symptomen in de stal te zien

zijn. Worminfecties zijn hier een mooi

voorbeeld van.

Cyclus van de spoelworm

de cyclus van de spoelworm (ascaris

suum) geeft aan op welke manier een

worminfectie schade kan veroorzaken.

de wormeieren met larven ( a ) worden

opgenomen door het varken. via de

darmwand ( B ) komen deze larven in de

lever terecht ( C ). de migratie door de

lever gaat gepaard met schade en litte­

kenweefsel. dit zijn de ‘white spots’ die

een reden van gedeeltelijke of gehele

afkeuring van levers zijn. via de lever

komen de larven vervolgens in de lon­

gen ( d ) terecht. ook hier wordt schade

aangebracht wat bij zware besmettingen

kan leiden tot hoesten. vanuit de longen

worden de larven opgehoest en ingeslikt

en komen in de darmen terecht ( e ).

daar gebeurt de ontwikkeling van larve

naar volwassen worm.

Schade door spoelwormen

de migratie van de larven door de ver­

schillende organen veroorzaakt weefsel­

schade. men moet echter goed beseffen

dat ongeveer 40 dagen na een infectie

deze letsels niet meer aan te tonen

zijn, met andere woorden de letsels zijn

hersteld. dit betekent dat een slachtlijn­

bevinding zonder aangetaste levers niet

wil zeggen dat er geen worminfecties zijn!

de belangrijkste schade van worm­

infecties is een verlaging in groei en

een verhoogde voederconversie. dit kan

oplopen tot een groeivertraging van

35 g/d en een verhoogde voederconver­

sie van 140 g. samen leiden deze nega­

tieve effecten tot een verhoging van de

voederkosten per kg groei van bijna 0,04

euro en een verlaging van de voerwinst

per plaats met ruim 12 euro.

Diagnose en behandeling van

spoelworminfecties

recent is er een nieuwe test beschikbaar.

de serasca test meet het gehalte aan

antistoffen opgebouwd tegen spoelwor­

men. Hiervoor zijn er 10 bloedstalen

nodig van oudere vleesvarkens. de hoogte

van de antistoftiters is een maat voor de

Worminfectieseen onderschat probleem

Dunne darm met spoelwormen. Bron: laborato-

rium parasitologie faculteit diergeneeskunde.

ernst van besmetting. afhankelijk van

de uitslag van de serasca test wordt het

behandelings schema opgesteld.

ontwormen moet continu op een stra­

tegische wijze gebeuren. Hierbij moet

rekening gehouden worden met de cyclus

van de wormen en met de effectiviteit

van het ontwormingsproduct. Niet alle

ontwormingsmiddelen zijn immers werk­

zaam tegen eieren, larven en volwassen

wormen. vraag hiervoor advies aan uw

dierenarts.

Een mogelijk ontwormingsschema:

gelten: bij aankomst in quarantaine en één week voor het verplaatsen

Zeugen: één week voor verplaatsen naar de kraamstal

Beren: 3 keer per jaar

Biggen: 8 à 10 dagen na opzet in de biggenbatterij

vleesvarkens:1e : bij opzet in de vleesvarkensstal2e : na 5 weken herhalen3e : na 5 weken herhalen

Een infectie met wormen veroorzaakt een

aanzienlijke stijging van de voederconversie.

8

Page 9: VOer · 2015-01-13 · voeding en conditie van de zeug. de bie ... daalt naarmate er meer tijd zit tussen aanvang werpen en de eerste opname van biest. 1 2 3 Bloedmonsters van biggen

100.00

80.00

60.00

40.00

20.00

0.0014.35 14.75 15.13

T3/2012 T1/2013 T2/2013

Gemiddeld levend geboren biggen per worpPeriodes

% G

emid

del

d le

ven

d g

ebor

en b

igg

en

per

wor

p

> 17(17-17)(16-16)(15-15)(14-14)(13-13)(12-12)(11-11)(10-10)< 10

Nieuw

Een zeugenboekhoudprogramma is

een onmisbaar werkinstrument om de

dagelijkse werkzaamheden structu­

reel te kunnen doen en de technische

parameters op te volgen. Als toevoeging

op de bestaande managementsystemen

ontwikkelde ForFarmers Hendrix

Agroscoop.

Toegevoegde waarde van Agroscoop

agroscoop is een interactief manage­

mentprogramma dat speciaal

ontwikkeld is om een betrouwbaar

inzicht te geven in de technische en

economische kengetallen van uw bedrijf.

samen met uw ForFarmers Hendrix

voorlichter kan u duidelijke analyses

maken van deze technische en economi­

sche cijfers.

agroscoop vertaalt de cijfers uit het

managementsysteem in overzichtelijke

staafdiagrammen. met enkele

overzichtelijke plaatjes kan er een

agroscoop in de praktijk

agroscoop is ontwikkeld in samen­

werking met agrovision. Het is

exclusief voor FFH klanten beschik­

baar. agroscoop haalt de gegevens

uit de bestaande management­

systemen. de FFH adviseur maakt

via agroscoop de nodige analyses

en koppelt die terug naar de klant.

de gegevens worden, na toelating

van de varkenshouder, automatisch

in een vast ritme doorgestuurd.

MeeR iNFORMatie?agROscOOp: cONtacteeR UW FORFaRMeRs HeNDRix aDViseUR OF DealeR.

agroscoopeen nieuwe kijk op technische resultaten

goed beeld geschetst worden van

de gang van zaken op uw bedrijf.

daarnaast kunnen enkele parameters

met meer diepgang geanalyseerd

worden zoals de verdeling van het

aantal levend geboren biggen en de

verdeling van het aantal gespeende

biggen (zie tabel). ook biedt agroscoop

de mogelijkheid om interne of externe

vergelijkingen te maken. intern bete­

kent in dit geval een vergelijking van de

huidige situatie met een vorige periode.

in de externe vergelijking worden de

resultaten op uw bedrijf vergeleken met

soortgelijke andere varkensbedrijven.

ten slotte kan in agroscoop per bedrijf

een aantal normgetallen ingeregeld

worden, waardoor er nog beter op

verbeter punten gewerkt kan worden.

Verdeling levend geboren biggen (T) (01/09/2012 ­31/08/2013

9

Page 10: VOer · 2015-01-13 · voeding en conditie van de zeug. de bie ... daalt naarmate er meer tijd zit tussen aanvang werpen en de eerste opname van biest. 1 2 3 Bloedmonsters van biggen

‘De beste controle

zijn mijn zintuigen’

reportage

De Duitse vleesvarkenshouder Bernhard

Möddel is pas gestart met het zelf fer­

menteren van voer. De ondernemer weet

feilloos waar de risico’s zitten en doet er

alles aan die uit te sluiten. Hij verwacht

dat fermentatie goed is voor de varkens

en zijn portemonnee.

als Bernhard möddel de klep van één van

de twee vergistingstanks opentrekt, stijgt

er een typische, zurige geur op.

de kleine bubbels in het mengsel laten

zien dat er van alles gebeurt. ontelbare

melkzuurbacteriën zijn druk aan de gang

om glucose om te zetten in melkzuur.

Bij dit proces komen kleine hoeveelheden

Co2 vrij: de bubbels die te zien zijn.

Het levert een gezond en goed verteerbaar

mengsel op dat varkens graag eten.

sinds ruim drie maanden is fermenteren

een vast onderdeel op het bedrijf van

möddel in Wietmarschen. deze locatie

van een paar jaar oud telt 6.200 vleesvar­

kens en een eindje verderop heeft hij nog

1.800 plaatsen. aan alles op het bedrijf

is te zien dat deze ondernemer een hoog

ambitieniveau heeft en niet voor het

halve werk gaat.

Wisselend succes met fermentatie

Fermenteren van varkensvoer is niet

nieuw; al jarenlang wordt er met wis­

selend succes ervaring mee opgedaan.

vooral in het oosten van duitsland

heeft deze voermethode de afgelopen

jaren een vlucht genomen. toch gaat

het niet vanzelf, vertelt Willie­Jan

tomassen , verkoopleider varkensvoe­

ders bij ForFarmers , het zusterbedrijf

van ForFarmers Hendrix in duitsland.

“Fermenteren heeft grote voordelen

maar het kan ook goed mis gaan.”

Het fermenteren gaat dan over in gisten

waardoor het voer voederwaarde verliest

en de varkens het minder goed opnemen.

“maar we weten nu veel beter dan vroe­

ger waar de kritische punten zitten.”

Betere voerbenutting

voor varkenshouders biedt fermen­

teren grote voordelen. daarom inves­

teert möddel er ook in. “Het geeft een

betere voerbenutting en ik kan ook

meer goedkope grondstoffen als rogge

Zelf fermenteren is een hele stap, maar Bernhard möddel is tevreden: “ik zie gezonde varkens en ze eten het graag.”

10

Page 11: VOer · 2015-01-13 · voeding en conditie van de zeug. de bie ... daalt naarmate er meer tijd zit tussen aanvang werpen en de eerste opname van biest. 1 2 3 Bloedmonsters van biggen

‘De beste controle

zijn mijn zintuigen’

en koolzaadschroot inzetten.” door het

fermenteren wordt de voederwaarde

van de grondstoffen opgewaardeerd.

Bovendien is het gezond voor de varkens

en neemt de voerhygiëne toe; niet alleen

van belang in de stal, maar ook in de

slachterij. “terugdringen van salmonella

wordt steeds belangrijker. ik verwacht

dat fermenteren daar ook aan bijdraagt.”

Goede hygiëne

om te kunnen fermenteren bouwde

möddel een nieuwe loods op zijn bedrijf.

die gebruikt hij ook om zelf graan te

malen . elke dag doseert hij een hoeveel­

heid rogge, gerst, tarwe, soja en een

graanproduct uit de bakkerij in één van

de twee fermenteertanks. dit gaat samen

met warm water ­ opgewarmd middels

een houtkachel ­ en de bacteriecul­

tuur 20 uur in de tank. Het gefermen­

teerde mengsel gaat vervolgens naar een

tussen opslag op het erf. vanuit die opslag

gaat het, samen met andere voercompo­

nenten, naar de brijvoerinstallatie bij de

varkensstal. ongeveer de helft van het

brijvoerrantsoen bestaat uit het fermen­

tatiemengsel. dit mengsel doet ook dienst

als stuurvloeistof in het brijvoersysteem,

wat bijdraagt aan een goede hygiëne in de

leidingen.

Risico’s beperken

Honderd procent zekerheid dat het niet

mis gaat, heeft de ondernemer niet.

Wel heeft hij er alles aan gedaan om de

risico’s zoveel mogelijk te beperken.

dat begint al met de keuze voor de grond­

stoffen. via ForFarmers heeft möddel een

lijst waarop de risico’s van de gangbare

producten staan aangegeven. Hij kiest in

principe altijd producten uit de veiligste

categorie. “Belangrijk is een neutrale

pH­waarde en de hygiënische betrouw­

baarheid van de componenten.” de

bacteriecultuur, geselecteerd door

ForFarmers , wordt vloeibaar aangeleverd

en aan het proces toegevoegd. verder

luistert de temperatuur van het water

zeer nauw; 35°C is optimaal. daarom

wordt het water opgewarmd tot 39­

41°C voor het de tank in gaat. door met

twee tanks te werken, is één tank altijd

helemaal leeg voordat er nieuwe grond­

stoffen in komen. “Zo werken we onder

optimale hygiënische omstandigheden

en voorkomen we ongewenste bacte­

rie­ en schimmelgroei in het proces”,

aldus möddel . ook krijgt het fermenta­

tieproces zo voldoende tijd om helemaal

uit te werken voor het mengsel naar de

tussenopslag gepompt wordt. dat blijkt

ook wanneer Bernhard een luik van de

tweede tank opent: alle bubbels zijn

verdwenen. “de pH­waarde is nu circa

3,6. dit mengsel kan zonder problemen

enkele weken blijven staan.”

Naast risicobeperking is de controle

belangrijk . de beste controle­instrumen­

ten vormen möddels eigen zintuigen:

ruiken, kijken, voelen en proeven. Het is

ook mogelijk om met sensoren bijvoor­

beeld de zuurtegraad te meten, maar dat

ziet möddel niet zitten. “sensoren kunnen

kapot gaan of afwijken. daar durf ik niet

op te vertrouwen.” Bovendien is fermen­

tatie een levend gebeuren wat zich in zijn

ogen niet in cijfertjes laat uitdrukken.

Investering snel terugverdiend

de installatie draait nu ruim drie maan­

den. Het proces loopt goed, maar over

de resultaten kan de varkenshouder nog

niets zeggen. “ik zie gezonde varkens

en het valt op dat ze het voer graag

eten.” Financieel moet het voordeel nog

blijken, maar ook daar heeft de onder­

nemer vertrouwen in.

de totale investering in de nieuwe

loods inclusief graanopslag en instal­

laties schat Bernhard op 400.000 euro.

Hiervan is ongeveer 150.000 euro toe te

rekenen aan het fermenteren. de onder­

nemer verwacht deze investering terug

te verdienen door een betere voercon­

versie, de vervanging van dure grond­

stoffen door goedkopere, een betere

gezondheid en lagere medicijnkosten.

een sigarendoosberekening laat zien

dat deze installatie ongeveer 1 euro per

afgeleverd varken kost. een verlaging

van de voerconversie met 0,1 procent­

punt, dat de betere bedrijven zeker moet

lukken aldus tomassen, levert alleen al

ongeveer 1,5 euro per dier per jaar aan

lagere voerkosten op. daar komen de

andere voordelen dus nog bij.

MeeR FOtO’s?WWW.FORFaRMeRsHeNDRix.be/MODDel

Bedrijfsprofiel

Bernhard möddel is vleesvarkens­

houder in Wietmarschen in duitsland.

Hij heeft in totaal 8.000 varkens,

verdeeld over twee locaties. sinds kort

fermenteert hij zelf het voer. Hij heeft

hiervoor geïnvesteerd in een nieuwe

loods, graanopslag en fermentatie­

unit met twee tanks.

Melkzuurbacteriën doen het belangrijkste werk

Fermenteren werkt als volgt.

de melkzuurbacteriën gaan samen

met granen en warm water in het

fermentatievat. door de gunstige

omstandigheden gaan de bacteriën

zich vermenigvuldigen. Ze gebruiken

daarvoor koolhydraten (glucose) uit de

granen, wat ze omzetten in melkzuur.

dat is energierijk en bijzonder sma­

kelijk voor varkens. Bovendien zorgt

het voor een stabiel fermentmengsel.

tijdens het fermenteren daalt de pH

van circa 6 naar 3,5. dat moet snel

gebeuren om te voorkomen dat kwa­

lijke bacteriën de overhand krijgen.

11

Page 12: VOer · 2015-01-13 · voeding en conditie van de zeug. de bie ... daalt naarmate er meer tijd zit tussen aanvang werpen en de eerste opname van biest. 1 2 3 Bloedmonsters van biggen

Boeren met ambitie

1213Be

Boeren met ambitie

Boeren met ambitie

Advertentie297x220 + 3mm staand FC.indd 3 23-1-2013 16:24:57

ForFarmers Hendrix, producent en leverancier van diervoeders. Een

no-nonsense organisatie met gedreven medewerkers en dealers

dichtbij het boerenbedrijf. Met een compleet pakket aan producten

en diensten, werken we samen aan optimale resultaten. Want onze

ambitie is een tevreden klant.

ForFarmers Hendrix

Zuidkaai 6 • 8770 Ingelmunster • T +32 (0)51 335 760 • www.forfarmershendrix.be