Voedselverlies en-verspilling in het Zuiden

FRDO Forum

Brussel, 25 november 2014

Marc Maes, 11.11.11

1

805 miljoen mensen 1 op 9

hebben honger

En toch is er voedsel genoeg

2

Er gaat zelfs massaal veel eten verloren:

1.300.000.000 ton =

1/3 van de wereldwijde voedsel productie

3

1 op 9?

Stille Oceaan: 1 op 7

Zuid-Azië : 1 op 6

Sub-Sahara Afrika: 1 op 4 (Sinds 1990 toegenomen van 182 miljoen naar 227 miljoen)

4

5

FAO, 2011 Kaart: Henrique Cabral

6

7

8

9

10

Toch: gebrek aan data

Cijfers zijn berekeningen op basis van voedselproductie cijfers

Vermenigvuldigd met coëfficiënten op basis van beperkte studies (éénmalig, korte periodes, beperkte gebieden)

Verschillende methodologie

In snel veranderende omgeving

11

Toch: gebrek aan detail

12

Enkele voorbeelden

Voorbeelden H.Cabral 13

Enkele voorbeelden

Voorbeelden H.Cabral 14

Enkele voorbeelden

Voorbeelden H.Cabral 15

Enkele voorbeelden

Voorbeelden H.Cabral 16

http://www.aphlis.net/

17 Voorbeelden H.Cabral

Hoe en waarom gebeurt verspilling?

High Level Panel of Experts van het Committee on World Food Security, Rapport # 8, juli 2014:

Een veelheid van oorzaken op verschillende niveau Micro: individuele actoren binnen dezelfde schakel Meso: verschillende actoren binnen verschillende schakels

en effecten op andere schakels Macro: beleid, regelgeving en systeemeigenschappen Systeem: dieperliggende oorzaken en strategieën

Voedselverlies en -verspilling = eigen aan het functioneren van voedselsystemen

18

Impact op voedselzekerheid ?

High Level Panel of Experts van

het Committee on World Food Security,

Rapport # 8, juli 2014:

Vermindering van de beschikbare hoeveelheid voedsel;

Verminderde toegang tot voedsel vooral voor mensen die direct betrokken zijn in de voedselproductie;

Lange termijn effecten van een niet duurzame omgang met natuurlijke rijkdommen.

19

Aanbevelingen?

High Level Panel of Experts van

het Committee on World Food Security,

Rapport # 8, juli 2014:

Veelheid van maatregelen op micro, meso, macro-systeemniveau afhankelijk van voedselsysteem

Aanbevelingen:

Betere data verwerven en delen

Overleggen met alle ketenactoren

Plannen uitwerken en coördineren

20

Standpunt 11.11.11

Voedselverlies en verspilling in het Zuiden

armoede en ongelijkheid

gebrek aan middelen

jarenlange verwaarlozing van de landbouw

(geen steun, bescherming, infrastructuur)

toegang tot de lokale markt is moeilijk, plus concurrentie met invoer

21

Standpunt 11.11.11

Voedselverlies en –verspilling aanpakken in het Zuiden heeft een direct impact op inkomen en voedselzekerheid Moet dus onderdeel zijn van

voedselzekerheidsbeleid Familiale landbouw steunen (onderzoek,

vorming, krediet, infrastructuur) en ruimte geven (beschermen goedkope

invoer, landroof, speculatie) Boerenorganisaties versterken

22

Praktijk van leden in het Zuiden

Trias:

biedt partners in Ghana tegen betaalbare prijs materiaal voor opslag van uien

Uien bewaren 4 maanden langer

Verlies herleid van 3 zakken naar een halve zak

Inkomensstijging €200

23

Praktijk van leden in het Zuiden

Vredeseilanden:

Partner Lopefaco

bouwde opslagplaats

in Kasindi in Congo

Vlak na oogst: 100kg rijst brengt $40 op

Drie maanden later $120

Lokale comités doen beheer: sorteren, registratie, transport, bewaring

24

Praktijk van leden in het Zuiden

Dierenartsen Zonder Grenzen: Partner Karkara in Niger geeft opleiding in betere

hygiëne voor melkveehouders Broederlijk Delen: Partner Centre Catherine Flon in Haïti Bouwde opslagplaats voor maïs: hoeven niet meer alles te verkopen in oogstperiode

25

Voedselverlies en -verspilling in de exportsector

Eigen veldonderzoek van twee cases,

juli 2014

Groenten uit Kenia

Bananen uit Ecuador

26

Kenia

27

Kenia

Streek rond Nairobi

Kleinschalige boeren die leveren aan lokale exporteurs voor uitvoer per vliegtuig naar Europa

Grote verspilling door Oneerlijke handelspraktijken: plotse annulering en

vermindering van bestellingen

Cosmetische standaarden: afkeuring op zicht bij levering en bij verdere sortering; bijsnijden om in verpakking te passen

28

Kenia

29

Ecuador

Afkeuring van bananen die niet aan de kwaliteitsvereisten voldoen, voornamelijk uitzicht en vorm

Drie categorieën: Eerste klasse naar VSA, EU en Rusland; Tweede klasse naar buurlanden en lokale supermarkten Derde klasse: naar lokale markten

Hoe groter het bedrijf hoe minder “rechazo” (afkeuring) Kleine bedrijven: 15% Middelgrote: 3 à 4% Grote plantages: 1 à 2%

30

Ecuador

31

Ecuador

Hoe groter het bedrijf hoe minder “rechazo” (afkeuring) Beter afgestemd op het halen van de normen:

Gespecialiseerd personeel

Betere infrastructuur

Betere toegang tot de markt

Hoger gebruik van bestrijdingsmiddelen, water

Arbeidsomstandigheden ?

Die andere verspilling: sociale en milieuproblemen

32

Standpunt 11.11.11

Aanpak oneerlijke handelspraktijken: afdwingbare gedragscodes en toegang van leveranciers uit het Zuiden tot geschillenregeling in Europa

Afschaffen van verbod op de verkoop van groenten en fruit op basis van vorm, uitzicht en grootte

33

Voedselverlies en-verspilling in het Zuiden

FRDO Forum

Brussel, 25 november 2014

Marc Maes, 11.11.11

34