Voedingsstoffen

Brandstoffen, bouwstoffen en beschermende stoffen verder

uitgelegd.

BRANDSTOFFEN

Brandstoffen

• Energierijke stoffen– Voornaamste groepen zijn koolhydraten (suikers)

en vetten(Als je lichaam geen suikers of vetten heeft zal deze ook eiwitten gaan verbranden)• Vet: Beschermt en isoleert organen, is een belangrijke

bouwstof van lichaamscellen en bevat veel energie.• Koolhydraten: Voornamelijk als energiebron kan ook

worden opgeslagen.

Brandstoffen

• Verbranding: het proces waarbij cellen energie vrijmaken uit energierijke brandstoffen

(Verbranding vindt niet plaats in je maag of darmen het gebeurt op celniveau overal in je lichaam)

https://www.youtube.com/watch?v=C0POANU6ksQ

Brandstoffen

• Energiewaarden;– (kilo)Joule [kJ] of (kilo)Calorie [kcal]• Joule is de officiële maat voor energie• Calorie is ouderwets maar wordt vaak nog op etiketten

van voeding gebruikt

https://www.youtube.com/watch?v=itOTHGosE4M

Brandstoffen

• Nadelen van brandstoffen– Teveel vet: (> 80gr. )

• Cholesterol; gemaakt door lever en via je voeding• Kan leiden tot bloedvatvernauwing waardoor een te hoge

bloeddruk ontstaat

• Ophoping in belangrijke bloedvaten (bv. Kransslagader) kan leiden tot gevaarlijke infarcten. (Hartinfarct of herseninfarct)

Brandstoffen

– Teveel koolhydraten: (> 250gr. )• Suikers zijn ook voeding voor bacteriën in je mond deze

eten suiker en produceren zuur• Zuur leidt tot tandbederf (cariës)

Gevolgen van aantasting tandglazuur door zuur

https://www.youtube.com/watch?v=lreWG15JnM0

BOUWSTOFFEN

Bouwstoffen

• Benodigde bouwstoffen in percentages– 65% Water; Zit in al je cellen en is belangrijk onderdeel van

allerlei vloeistoffen (bloed, spijsverteringssappen en urine etc.)

– 15% Eiwitten; Zit in bijvoorbeeld spierweefsel (dus in vlees), enzymen zijn ook eiwitten

– 4% Mineralen; Calcium (kalk) en fosfor zit onder andere in je botten, ijzer zit in je bloed etc. (hebben ook een beschermende functie)

– 12 % Vetten; naast energie zeer belangrijk als bouwstof van cellen. Met name als isolatiemateriaal en celmembraan

Bouwstoffen

Water65%

Eiwitten15%

Vetten12%

Mineralen4%

Overig4% Stoffen in je lichaam

WaterEiwittenVettenMineralenOverig

VettenEiwitten

Water Mineralen

Bouwstoffen

BESCHERMENDE STOFFEN

Beschermende stoffen

• Beschermende stoffen;– Voornaamste groepen zijn vitaminen en mineralen• Vitaminen

– Worden aangeduid met een letter (A tot en met F, H, K, M, P en U) én soms een toegevoegd cijfer/letter. (B12 / Bh)» Alle vitamines hebben ook een eigen naam

C bijvoorbeeld is ascorbinezuur» Uitgebreide tabel op wikipedia.org

• Mineralen– Belangrijke stoffen voor processen

» Calcium is bijvoorbeeld betrokken bij werking zenuwen en spieren

Beschermende Stoffen

• Nadelen– Gebrekziektes zijn een gevolg van ene te lage

inname van (beschermende) voedingsstoffen• ADH: Aanbevolven dagelijkse hoeveelheid die wordt

weergegeven op etiketten en geeft aan hoeveel je op een dag van een bepaalde voedingsstof mag hebben– Als je gevarieerd eet en genoeg groente (volgens de schijf van

vijf) gaat dit bijna vanzelf.

• Gebrekziektes door te weinig voedingsstoffen zijn bijvoorbeeld: – Vitaminen• Door tekort vitamine A: Nachtblindheid• Door tekort vitamine D (gebrek aan zonlicht): Engelse

ziekte– Andere voedingsstoffen• Gebrek aan eiwitten: Oedeem buik

Nachtblindheid

Oedeem (vochtophoping)Engelse ziekte