Bij commerciële samenwerkingsverbanden wordt er een onderscheid gemaakt tussen horizontale en verticale samenwerkingsverbanden. Om de verschillende samenwerkingsverbanden te begrijpen, is het eerst nodig te weten wat een bedrijfskolom is.BedrijfskolomEen bedrijfskolom is de weg die een product aflegt van grondstof tot eindproduct voordat het bij de consument terechtkomt.Wanneer een gast in een restaurant een varkenshaasje eet, dan is daar heel wat aan voorafgegaan.En varkensfokker heeft varkens grootgebracht. Deze varkens zijn verkocht aan eenvarkenshandelaar. De varkenshandelaar heeft het vlees geleverd aan een slachterij. Van de slachterij is vlees geleverd aan de vleesgroothandel. De groothandelaar heeft het vlees aan de slagerij verkocht en de restauranthouder heeft het vlees van de slager afgenomen. Vereenvoudigd ziet de bedrijfskolom er zo uit:Producent↓Groothandel↓Detailhandel

De consument maakt geen deel uit van de bedrijfskolom. Hij is de uiteindelijke gebruiker van het product. Hij voegt er zelf geen waarde aan toe.

Verticale samenwerkingsverbandenIn dit geval werken alle of meer schakels uit een bedrijfskolom samen als een geheel.

Vrijwillig samenwerkingsverband, waarbij een producent of groothandel ondernemers in de detailhandel of horeca organiseert, zodat zij sterker staan tegenover grote ketens.

Vrijwillig samenwerkingsverband op hetzelfde niveau. Een voorbeeld hiervanis dat horecaondernemers zelf wijn gaan importeren.

Franchiseorganisaties: de eigenaar van een onderneming maakt tegen betaling gebruik van de commerciële formule van de franchisegever. Een voorbeeld van een franchiseorganisatie is McDonald’s. De franchisegever bepaalt welk product of dienst verkocht wordt, stelt eisen aan het imago en de service van de franchisenemer en voert gezamenlijke promotie.

Horizontale samenwerkingsverbandenIn horizontale samenwerkingsverbanden werken bedrijven samen die op hetzelfde niveau in de bedrijfskolom zitten. Dit kunnen bedrijven uit dezelfde of uit verschillende bedrijfskolommen zijn.Een voorbeeld van ondernemers uit dezelfde bedrijfskolom betreft horecaondernemers die gezamenlijk reclame maken voor de plaats waarin ze gevestigd zijn.

ConcurrentieanalyseAls zelfstandig werkend gastheer kun je meewerken aan het aanpassen van de bedrijfsformule. De bedrijfsformule kan aangepast worden op basis van de uitkomsten van een concurrentieanalyse. De ondernemer moet bepalen wie zijn belangrijkste concurrenten zijn en een inschatting maken van de sterke en zwakke punten van die concurrenten en van de mogelijke reacties van die concurrenten op zijn activiteiten. Vervolgens moet hij beslissen met welke concurrenten hij de strijd moet aanbinden en welke hij met rust moet laten. Dit alles gebeurt in een concurrentieanalyse.

Sterke en zwakke punten, kansen en bedreigingenDe concurrenten worden in kaart gebracht door een beschrijving van de zes P’s van die

bedrijven: plaats, presentatie, prijs, product, personeel en promotie. Per P geeft de ondernemer aan of het een sterk of een zwak punt betreft

Concurrent 1 Concurrent 2 Concurrent 3PlaatsPresentatiePrijsProductPersoneelPromotie

Om het schema te maken, moeten door de ondernemer dus de volgende stappen wordengezet:1. Stel vast wie waarschijnlijk concurrenten zijn.2. Bezoek de concurrenten enkele malen.3. Zoek in dag- en vakbladen naar advertenties van en artikelen over zijn concurrenten.4. Vul het schema in met - (zwak), 0 (neutraal) en + (sterk).Zo krijgt hij een overzicht van de sterke en zwakke punten van zijn voornaamsteconcurrenten. Natuurlijk is het ook mogelijk om het eigen bedrijf op deze wijze te analyseren. De analyse gebruikt hij om verbeteringen aan te brengen in zijn eigen bedrijf. Zo zorgt hij ervoor dat hij zijn concurrenten voor blijft. Door de informatie op papier te zetten dwingt de ondernemer zichzelf om scherper en nauwkeurigerte kijken. Hij kan na verloop van tijd ook beter vergelijken wat er veranderd is encontroleren in hoeverre zijn inspanningen succesvol zijn geweest.

MarktonderzoekEen marktonderzoek of marktstudie is een onderzoek waarbij informatie wordt verzameld over markten of klanten. Voor elk horecabedrijf is het belangrijk te weten wat de behoeften en wensen van gasten zijn. Om hier achter te komen, is het nodig de markt te onderzoeken, in dit geval de vraagzijde van de markt. Maar ook de aanbodzijde van de markt moet worden bestudeerd. Marktonderzoek is dus het verzamelen, ordenen, verwerken en interpreteren van gegevens om zo inzicht te krijgen in marktsituaties.Doormiddel van marktonderzoek kun je te weten komen hoe jouw gasten het horecabedrijf op verschillende punten beoordelen, bijvoorbeeld wat zij vinden van het assortimentUitvoeren van marktonderzoek1. Het bepalen van het doel; wat wil je bereiken met het onderzoek?2. Het onderzoeksplan; Bepaald wordt welke informatie nodig is en hoe die moet worden verkregen.3. Het uitvoeren van het onderzoeksplan; Je kunt dit zelf doen, maar je kunt dit ook door een extern adviesbureau laten doen.4. Het rapporteren en interpreteren van de resultaten, Wanneer je de gegevens verzameld hebt, zullen de resultaten zijn vastgelegd (rapporteren), dan moet bekeken worden hoe de resultaten uitgelegd moeten worden (interpreteren). Als bijvoorbeeld uit een gastenenquête blijkt dat 70 procent van de gasten tevreden is over de vriendelijkheid en service van de medewerkers, is dat dan goed of niet? Je zou kunnen denken dat de meerderheid van de gasten tevreden is; dus het zit wel goed met de vriendelijkheid en de serviceverlening. Het is ook mogelijk om te zeggen dat 30 procent blijkbaar ontevreden is en dit een (te) groot deel is van de gasten. Wellicht is het goed om daar als bedrijf aan te gaan werken, door een nieuwe doelstelling na te streven. Bijvoorbeeld: 85 procent van de gasten moet over één jaar tevreden zijn. Natuurlijk wordt in eerste instantie naar 100 procent tevredenheid gestreefd.

KengetalKengetallen zijn cijfers die het mogelijk maken op eenvoudige wijze een eigenschap van bijvoorbeeld een product te beoordelen. In het dagelijkse leven worden vaak kengetallen gebruikt. Als een autoverkoper bijvoorbeeld zegt: ‘Hij loopt 1 op 10’, weet iedereen wat

daarmee bedoeld wordt, namelijk dat de auto tien kilometer rijdt op één liter benzine. De verkoper gebruikt hier een verhouding om iets te vertellen over een eigenschap van de auto, namelijk het benzineverbruik. Dit noemen we een kengetal.Kengetallen geven de ondernemer een goed inzicht in de bedrijfsvoering, zeker wanneer dit gedaan wordt in vergelijking met voorafgaande periodes of andere bedrijven.Als men de kengetallen van periode tot periode vergelijkt, kunnen ze een aanwijzing geven van veranderingen, in gunstige of ongunstige zin. Bij het maken van een planning van werkzaamheden, kan daarmee rekening mee worden gehouden.Markthandel

Onder markt verstaan wij het geheel van vraag en aanbod van producten. Men produceert een product en verkoopt het aan de tussenhandel die voor de distributie naar de eindgebruiker zorgt (de consument).

Er zijn twee vormen van handel namelijk:-Ruilhandel; hier verwisseld men bepaalde goederen op producten zonder geld. -Geldhandel: hier worden goederen of producten tegen geld verhandeld.

Bedrijfskolom

Hiermee bedoelen we de weg die goederen en geld afleggen van producent naar gebruiker en terug.

Differentiatie en Integratie.Bij differentiatie word een bedrijfskolom langer, en bij integratie korter. Als een groenteman besluit zelf zijn groente in kassen te gaan verbouwen, dan is er sprake van integratie. Stoot hij de kassen weer af en gaat hij zijn groente bestellen bij een tuinder, dan spreekt men van differentiatie.Kwaliteit

Kwaliteit is de mate waarin een product of dienst voldoet aan de eisen van de consument.

Een kwaliteitssysteem in de horeca betekent dat het bedrijf de kwaliteit van de diensten opeen juist niveau wil leveren.

De drie componenten van kwaliteitszorg zijn:

Sociale component:Dit heeft betrekking op de houding van de medewerkers tegen over collega’s en gasten, zoals enthousiasme, motivatie, collegialiteit en communicatie.Technische component:Dit heeft te maken met de wijze waarop het werk wordt uitgevoerd, wordt er op de goede manier geserveerd, worden de tafelbereidingen goed uitgevoerd, enzovoort.Management component:De wijze waarop het bedrijf wordt geleid. Denk hierbij aan personeelsbeleid, inkoopbeleid, investeringsbeleid en promotiebeleid.

Ethiek Ethiek geeft aan wat goed is en wat slecht.Ethiek gaat over moraal. Moraal vormt de neerslag van wat in een bepaalde gemeenschap als vanzelfsprekend gedrag is aanvaard. Het is de uiting van een wijze van samenleven of samen werken die in die gemeenschap gewoon is en waarin haar waarden en normen worden weerspiegeld.

Moreel handelen heeft te maken met aspecten die in een bepaalde samenleving geaccepteerd of juist niet geaccepteerd zijn. Dit kan per samenleving verschillen, iets wat in Nederland heel gewoon is kan in een andere samenleving absoluut niet.