Meer dan een derde van het werk gerela-teerde ziekteverzuim is gekoppeld aan PSA. In 2013 was in bijna 50% van de gevallen een psychische stoornis de oorzaak van arbeidsongeschiktheid. In 1998 was dit nog 30%.

Werk gebonden psychische aandoeningen zijn bovendien de meest voorkomende beroeps-ziekte. Kortom: het is tijd voor actie. Op 13 mei heeft Minister Asscher een landelijke campagne gestart om PSA aan te pakken. De minister: ‘Ik zie de aanpak van psychosociale arbeidsbelasting als één van de grote uitdagin-gen waar we de komende jaren voor staan.

berichten 33www.vhphp.nl NOVEMBER 2014

‘We make Nestlé safe’ 5Stress meten via polsbandjes? 7vhp human performance bestaat 20 jaar! 8

Rivierenland werkt aan Delta-programma 2

Bruggen en sluizen centraal bediend 6

Aan de slag met psychosociale arbeidsbelasting (PSA)

toonaangevend

bevlogen

resultaatgericht

Een van de acties die op 13 mei gelanceerd zijn, is de door vhp voor de Stichting van de Arbeid ontwikkelde website www.arbocatalo-guspsa.nl/. Op deze website kan een branche zijn eigen Arbocatalogus PSA kosteloos samenstellen. PSA wordt hier onderverdeeld in de thema’s: • Werkdruk• Werkstress• Pesten• (Seksuele) intimidatie• Agressie en geweld

Dit schept een kader. Daarnaast is PSA als arbeidsrisico opgenomen in de

Met ADAM de file te slim af 7

Lees verder op pagina 4

2

Het nieuwe Deltaprogramma 2015 moet Nederland beschermen tegen overstromingen vanuit zee en rivieren. Daarnaast moet dit programma zorgdragen voor voldoende zoet water voor economie, land-bouw en natuur. Het programma gaat uit van nieuwe normen tegen overstroming waarbij voor een Nederlander die binnendijks woont, de kans op verdrinken nooit groter is dan één honderdduizend-ste per jaar.

Waterschap Rivierenland werkt aan Deltaprogramma 2015

Waterschap Rivierenland heeft vhp gevraagd te ondersteunen met ontwerpen voor de nieuwe CRK en het WCC en met het ontwik-kelen van dashboards. De CRK betekent een andere manier van werken. Er ontstaan nieuwe functies en nieuwe samenwerkingsvormen en er worden nieuwe technologieën ingezet. Vhp heeft de consequenties van de keuzes van het Waterschap uitgewerkt in scenario’s en een bedienfilosofie: “Hoe gaan Zuiveren en Peilbeheer straks werken en is dat doelmatig en efficiënt?” Medewerkers van het water-schap zorgden voor de nodige overwegingen en argumenten. Deskundigen van Witteveen+Bos hebben de technische randvoorwaarden en de begroting opgesteld.

Beter en goedkoperOp het moment dat deze vhp berichten verschijnt, zijn de verbouwingen in volle gang. Medio november 2014 moet de CRK operatio-neel zijn en moeten de WCC-ruimten ingericht zijn. De werving van de CRK-medewerkers is recent afgerond. Alle partijen zien er naar uit. Kees Vonk, directeur van Waterschap Rivierenland en initiatiefnemer van de CRK en nieuwe WCC, heeft hoge verwachtingen: “met de komst van de CRK en het WCC worden zowel het peilbeheer, het zuiveringsbeheer als de calamiteitenbestrijding naar een hoger niveau getild, allemaal ten diensten van de burger. Het wordt niet alleen kwalitatief beter, maar ook de kosten gaan significant omlaag.“

Waterschap Rivierenland bestrijkt het rivierengebied van de Duitse grens tot onder de rook van Rotterdam. Het waterschap zorgt voor veilige dijken en calamiteitenbestrijding. Andere belangrijke taken zijn peilbeheer en het zuiveren van afvalwater. Peilbeheer bewaakt en bedient circa 2000 stuwen en gemalen, waarvan er honderden op afstand bedienbaar zijn. Zuiveren omvat onder andere de operatie en het beheer van ruim 30 rioolwaterzuiveringsinstallaties en zo’n 180 rioolgemalen.

Grip krijgenHet waterschap ziet de eisen die gesteld worden steeds strenger worden en tegelijk voelt het de maatschappelijke druk om de belastingbetaler niet teveel te laten betalen. Om beter grip te krijgen op de primaire processen Peilbeheer en Zuiveren heeft het waterschap besloten de automatisering van deze processen te vernieuwen. Bewaking en bediening van beide processen is straks mogelijk vanuit een Centrale Regiekamer (CRK) in het hoofdkantoor in Tiel. Tegelijk is besloten om de kantoorruimtes voor het Waterschap Coördinatie Centrum (WCC) te herpositioneren in de nabijheid van de CRK en van nieuwe middelen te voorzien.

Meer informatie:

janlegters@

vhphp.nl

Visualisatie Centrale Regiekamer en enkele beelden uit de praktijk

3

vhp human performance • berichten 33 • november 2014

4

Arbeids omstandighedenwet en het Arbeids-omstandighedenbesluit. De werkgever is verplicht preventief beschermende maatrege-len te treffen, een beleid op te stellen en medewerkers voor te lichten over de risico’s van PSA. Om hier invulling aan te geven is een Risico-inventarisatie en evaluatie (RI&E) nodig. De vraag is of een RI&E de informatie oplevert die resulteert in een succesvolle aanpak.

InzichtVaak is verdiepte analyse wenselijk. vhp heeft verschillende methodieken en instrumenten beschikbaar en ontwikkeld om risicofactoren inzichtelijk te maken. Dit kan bijvoorbeeld via een tool, een vragenlijst, observaties of interviews, maar ook via spanningsmetingen (zie het artikel op pagina 7 in deze vhp berichten over de polsband). Dit kan op individueel niveau, op het niveau van een team of op het niveau van de organisatie. Dit moet maatwerk zijn, eventueel in de vorm van een verdiepende RI&E PSA. U krijgt zo inzicht in de risico’s binnen uw organisatie en de onderlinge relaties tussen de thema’s. We koppelen thema’s aan de ambities van de organisatie zodanig dat u gerichte maatrege-len kunt treffen. De analyse geeft aan waar sprake is van hoge werkdruk, waar sprake is van toename van

werkstress en hoe dit het functioneren en de productiviteit van uw medewerkers beïnvloedt. Een helder en overzichtelijk rapport biedt zo een prima basis. De ervaring van vhp is dat een succesvolle vervolgaanpak gekenmerkt wordt door ‘ontschotting’ en gerichte maatre-gelen per individu, team en organisatie. Door stakeholders – management, HR, werk­nemers(vertegenwoordiging) en eerste lijn leidinggevenden – samen de aanpak te laten uitwerken worden de beste resultaten bereikt.

Vervolg van de voorpagina

Meer informatie:

keespeereboom@

vhphp.nl

keespeereboom@vhphp.nl

Meer informatie:

rolfweijers@

vhphp.nl

Regelmatig overwerken verhoogt werkstress en verlaagt productiviteit

Vhp maakt ‘t Een opstapbordes voor hoog tillen in groothandels, een kar voor school-boeken distributie, een kuiphouder voor metselaars om op hoogte kunnen werken: de laatste 20 jaar heeft vhp vele plug & play oplossin-gen gerealiseerd. Voor werksituaties met een knelpunt, realiseert vhp een oplossing. Met ons team van

industrieel ontwerpers en bewegings-wetenschappers hebben wij veel expertise en ervaring in huis. Via onze contacten in de maakindustrie kunnen we snel een prototype maken. Hebt u ook een probleem waar nog geen oplossing voor is? Neem dan contact op met Kees Peereboom.

Een vhp product: de kantelkar. Zonder tillen gereedschap in de laadruimte plaatsen.

5

vhp human performance • berichten 33 • november 2014

‘We make Nestlé safe’ Dit is het motto waarmee Nestlé Nutrition samen met haar 170 medewerkers in Nunspeet aan de slag gegaan is. Nestlé Nutrition is wereldwijd de grootste producent van zuigelingen-en babyvoeding. In haar fabriek in Nunspeet wordt gewerkt aan de productie van (specialistische) baby- en kinder-voeding.

Naast de reguliere activiteiten op het gebied van (voedsel)veiligheid organiseert Nestlé jaarlijks een Safetyday voor alle medewerkers. Om de aandacht maximaal op het thema veiligheid te kunnen richten wordt op de Safetyday de productie stilgelegd. Dit jaar stonden de ‘gouden regels’ op gebied van kwaliteit en SHE centraal. De gouden regels zijn gericht op gedrag en zijn onderverdeeld in denken, zien, spreken, volgen en doen. vhp heeft met twee interactieve workshops een bijdrage geleverd aan deze dag. In de workshop ‘oog voor veiligheid’ werden risico’s ingeschat die te maken hadden met onveilig werkgedrag. Regelmatig schatten medewer-

kers soortgelijke situaties verschillend in. Door hier met elkaar over in gesprek te gaan leren medewerkers van elkaar en kan vervolgens ook helder afgestemd worden wat de werkafspraken zijn.

In gesprekDe workshop ‘standpunt.nl’ gaf medewerkers een platform om met elkaar in gesprek te gaan over veiligheid op de werkvloer. Na afloop van de workshops werden goede voornemens op het gebied van veiligheid geformuleerd en gezamenlijk bekrachtigd. In co-creatie met Nestlé is vhp er zo in geslaagd een nieuwe impuls te geven aan veilig werken op de werkvloer.

Congres ‘Vitaal presteren’

Meer informatie:

jeaninefrunt@

vhphp.nl

De afdeling SHE is er voor ONZE veiligheid

Eens Oneens

Op donderdag 5 maart 2015 organi-seren Baak Business Academy en vhp het congres `Vitaal presteren'.

Noteer deze datum alvast in uw agenda. Het belooft een interessante dag te worden! U krijgt handvatten aangereikt om structureel en integraal te werken aan de duurzame inzetbaar-heid van uw medewerkers. Top

sprekers geven workshops die u helpen om medewerkers nu en in de toekomst van toegevoerde waarde te laten zijn voor uw organisatie.

Binnenkort ontvangt u informatie over het programma en de inschrijving. Hebt u vragen: neem dan contact op met Marcel Balm (marcelbalm@vhphp.nl) of Rolf Weijers (rolfweijers@vhphp.nl).

Waar? Landgoed De Horst in Driebergen

Voor wie? Directies, manage-ment, leidinggevenden, HR­ en Arbo professionals c.q. verantwoordelijken voor veiligheid, gezond en welzijn (VGW) binnen uw organisatie.

6

Bruggen en sluizen in Noord-Holland centraal bediendGedeputeerde Staten (GS) hebben op 8 juli 2014 de ambitie uitgesproken om 80 bruggen en sluizen in Noord-Holland op termijn te gaan bedienen vanuit twee nieuwe bediencentrales. Het gaat hierbij om 40 objecten van de provincie en 40 van andere beheerders. vhp heeft een onderzoek gedaan naar de bouw en inrichting van twee nieuwe bediencen-trales die als input heeft gediend voor een business case als onderbouwing voor de besluitvorming. Centrale bediening vanuit een bediencentrale levert een betere doorstroming en een ruimere openstelling op van de provinciale vaarwe-gen. Daarnaast levert dit financieel voordeel op voor de provincie door efficiëntere inzet van mensen en middelen.

worden gemaakt, wordt gestart met het inrichten van een tweede bediencentrale. Eerder onderzoek door vhp heeft duidelijk gemaakt dat de huidige bedienlocaties te klein zijn om deze in te richten als bedien-centrale. vhp heeft vervolgens onderzocht hoe twee nieuwe bediencentrales voor de provincie Noord­Holland eruit zouden kunnen zien. Met behulp van een werklastberekening is bepaald hoeveel mensen nodig zijn in de

verschillende fases waarin objecten worden aangesloten op de centrale. Daarmee is ook bepaald hoe groot de centrales worden. Vervolgens zijn vlekkenplannen gemaakt voor de bediencentrale en meer gedetailleerd voor de operationele

bedienruimte. Op basis van de zorgvuldige onderbouwing van de business case waar de onderzoeken van vhp een onderdeel van zijn, hebben GS besloten op termijn twee nieuwe centrales te laten bouwen. Het doel is vanaf 2017 bruggen en sluizen gefaseerd te koppelen aan de eerste bediencentrale.

GS hebben besloten om de komende jaren te beginnen met het centraal bedienen van de eigen objecten vanuit één bediencentrale. De volgende periode zal de provincie de gesprekken met andere beheerders over centrale bediening van bruggen en sluizen intensiveren. Zodra concrete afspraken

Meer informatie:

noortjevanderpant@

vhphp.nl

Meer informatie:

keespeereboom@

vhphp.nl

7

vhp human performance • berichten 33 • november 2014

Stress meten via polsbandjes?In samenwerking met Philips Innovatie heeft vhp een spanningsonderzoek uitgevoerd.

In dit onderzoek zijn werknemers die een potentieel stressvol beroep uitoefenen gedurende een werkdag uitgerust met een polsband die huidweerstand meet. Er is 12 dagen gemeten en er zijn 821 metingen uitgevoerd. Dat de mate van huidweerstand een relatie met spanning heeft wordt al 130 jaar onderzocht, de laatste 25 jaar zijn de meettechnieken echter aanzienlijk verbeterd.

De essentie is: bij meer spanning ga je onbewust meer zweten, daardoor neemt de huidweerstand af. Dit wordt geregistreerd. De metingen staan niet op zich maar zijn gekoppeld aan de mate van in het in het werk voorkomen van taken en incidenten. Dit biedt inzicht in hoe iemand spanning opbouwt. Naast huidweerstand kan de polsband ook beweging, trillingen, temperatuur en hartslag meten. De Philips wrist band biedt een non-invasieve eenvoudige toepassing om spanning te meten.

Met ADAM de file te slim af’s Ochtends onderweg naar uw werk of ’s avonds terug naar huis; en jawel…wéér file. Had u dit nu maar op tijd geweten!

Dan had u nog een andere route kunnen nemen of was u op een ander tijdstip vertrokken. De nieuwe app ADAM is hét hulpmiddel om files te slim af te zijn! Ter vermindering van de filedruk rond Amsterdam, ontwikkelt AmsterdamMobiel een smartphone-app. vhp werkt mee aan het ontwerp van de user interface van de app.

ADAM geeft spitsrijders op maat advies over de route met het minste oponthoud. Daarnaast pusht de app ook routeinformatie

naar uw smartphone. Zo weet u dus al vóór vertrek wat de meest gunstige route is of dat u beter een halfuurtje eerder of later kunt vertrekken. Onderweg wordt de persoonlijke verkeers-informatie continu geactuali-seerd.

Meer weten? Kijk dan op www.spitsopadam.nl en meld u direct aan voor ADAM!

Bee

ld: S

tress

@w

ork

proj

ect T

U/E

indh

oven

vhp is een onderzoeks-, advies- en opleidingsbureau. vhp werkt voor het bedrijfsleven, branche-instellingen, non-profit organi-saties en overheid. Voor meer informatie kunt u terecht op onze website: www.vhphp.nl. Hier kunt u ook eerder verschenen nieuwsbrieven vinden.

Redactie Herman van Veelen, Kees Peereboom Vormgeving BeeldinZicht Druk DROPinMEDIAAls u vhp berichten niet meer wilt ontvangen, mail dit dan naar info@vhphp.nl

vhp Huygensstraat 13a2515 BD Den Haag

tel 070 389 20 10info@vhphp.nlwww.vhphp.nl

vhp human performance bestaat 20 jaar!Wij zijn verheugd te melden dat op 1 oktober 2014 vhp human performance 20 jaar bestaat. vhp is in 1994 met 3 partners en een officemanager begon-nen als “Voskamp, Huppes en Peereboom, adviseurs in Arbo- en Rendement”.

gevers de afgelopen jaren aan ons voorgelegd hebben. Wij zijn bijzonder dankbaar voor het vertrou-wen dat we de afgelopen 20 jaar van u hebben mogen krijgen. We bouwen enthousi-ast verder om ook de volgende 20 jaar u weer van dienst te zijn met innovatieve en rende-rende oplossingen. We zetten ons zo in om de prestaties van uw mensen te optimaliseren. In deze nieuwsbrief treft u weer een aantal voorbeelden aan. Wij wensen u veel lees-plezier.

vhp human performance is in 20 jaar uitgegroeid tot een gespecialiseerd advies en ontwerp bureau met 23 medewerkers. In de volgende nieuwsbrief in januari gaan we met u terugblikken welke vragen onze opdracht-

Patrick en Peter stellen zich voorWij, Patrick Punte en Peter Rasker, zijn per 1 september overgestapt van TNO naar vhp human performance. We zijn gepokt en gemazeld als onderzoeker, projectleider en leidinggevende. Patrick is de ontwerper die zich heeft verdiept in de psychologie van mensen, teams en organisaties. Peter is de psycholoog die is gaan ontwerpen. Juist die combinatie van expertise is essentieel om niet alleen goed te begrijpen hoe mensen leven, denken, werken en voelen, maar vooral ook om dit te vertalen in nieuwe omgevingen en

organisaties waarin mensen optimaal presteren. We richten ons op nieuwe ontwikkelingen zoals de digitalisering van de samenleving, het werken in netwerken met nieuwe ICT middelen en de invloed van sociale media. We hebben de drive om samen met onze klanten oplossingen met shared value te creëren. We combineren efficiënte bedrijfsvoering, klant­ en resultaatgerichtheid, optimaal presterende medewerkers aan het behalen van maat-schappelijke doelstellingen.

Patrick Punte Peter Rasker

Eerste logo vhp