De leden van de Tweede Kamer der Staten Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag

VERZONDEN 1 3 m. 2013

Datum: 7 november 2013

Betreft: constructieve veiligheid in het stelsel van private kwaliteitsborging bouw

Geachte leden van de Tweede Kamer,

De minister voor Wonen en Rijksdienst heeft toegezegd dit najaar een brief aan de Kamer te doen

toekomen over het in voorbereiding zijnde stelsel van private kwaliteitsborging in de bouw. Daarmee

wordt richting gegeven aan de uitwerking van aanbevelingen van de Commissie Fundamentele

verkenning bouw o.v.v. mevrouw Sybilla Dekker d.d. mei 2008.

Zoals bekend leven er in de samenleving zorgen omtrent vooral de borging van de brandveiligheid en

de constructieve veiligheid in dit nieuwe stelsel. Over dat iaatste aspect hebben private en publieke

organisaties, zijnde SBR/CUR, Betonvereniging, Bouwen met Staal, Platform Constructieve Veiligheid,

VNConstructeurs, VBWTN en COBc, zich op 12 september jl. gezamenlijk beraden. Het doel van dat

overleg was het nader met elkaar van gedachten wisselen over het adequaat blijven borgen van de

constructieve veiligheid bij privatisering van Bouwtoezicht. In het overleg is een drietal thema's aan

de orde geweest:

1. Is toetsing door private toetsingsbureaus of door verzekeraars überhaupt een verstandige

keuze, of moet dit een publieke taak blijven?;

2. Op welke wijze wordt de onafhankelijkheid en de kwaliteit van een toetsing geborgd,

onafhankelijk of deze publiek of privaat wordt uitgevoerd?;

3. Is een duaal stelsel een goede tussenstap op weg van publiek naar private toetsing?

We geven per thema de conclusie weer, die tijdens het beraad is getrokken:

Thema 1:

Ook in het stelsel van private kwaliteitsborging zai de overheid worden aangesproken als de

veiligheid en gezondheid van burgers in het geding is. Dat wil niet zeggen dat alle werkzaamheden in

deze door de overheid zelf uitgevoerd moeten worden, maar zij moet wel toezien op de uitvoering

hiervan. Met andere woorden: de overheid moet - naar analogie van het APK-stelsel - er op toezien

dat gecontroleerd wordt, dat vastgelegd wordt wie de controles uitvoert, wanneer en op welke wijze

dat gebeurt en welke sancties worden opgelegd bij het niet nakomen. Door goede dossiervorming

kan na de ingebruikname van een bouwwerk dit APK-stelsel publiek of privaat worden voortgezet.

Vereniging Bouw- en Woningtoezicht Nederland - Postbus 416 - 6710 BK EDE - T 0318 438340 - E ledenadmlnistratie@vereniglng-bwt.nl www.vereniging-bwt.nl - KvK 27259185 - ING 960.66.70 - BTW 8122.82.620.B01 - BIC INGBNL2A - IBAN NL02INGB0009606670

1̂ Vereniging Bouw- & Woningtoezicht Nederland

Thema 2:

De kwaliteit en de onpartijdigheid van toetsing en toezicht wordt in belangrijke mate bepaald door

de kwaliteit van de toetsende instantie. Een manier om de hiervoor minimaal benodigde

competenties te verankeren zou de invoering van een (Constructief) Register Toetser kunnen zijn. Op

dit moment wordt gewerkt aan de opzet van een dergelijk register. Naast de competenties van de

toetser moet ook de inhoud en zwaarte van de toetsen gedefinieerd zijn, afhankelijk van de risico's

van het bouwwerk qua constructieve veiligheid: Hoogbouw in een binnenstedelijke omgeving moet

bij wijze van spreken anders worden gecontroleerd dan aan het aanbrengen van een dakkapel. Het is

noodzakelijk om zowel de vereiste competenties van de toetsers vast te leggen als de inhoud van de

uit te voeren toetsen voor dat private kwaliteitsborging in werking kan treden.

Thema 3:

Een duaal stelsel, waarbij het aan de aanvrager wordt overgelaten of deze de toetsing en toezicht op

zijn bouwplan overlaat aan een private partij of aan het publiekrechtelijk bouwtoezicht wordt door

de deelnemers aan het beraad afgewezen omdat door oneigenlijke concurrentie tussen publieke en

private toetsing, de verspilling van schaarse kennis en kunde en daardoor onnodige extra kosten

omdat dit een gevaar vormt voor de bouwkwaliteit in het algemeen en de constructieve veiligheid in

het bijzonder. Het is noodzakelijk om private kwaliteitsborging helder en gefaseerd in te voeren, te

beginnen met instrumenten en sectoren, die aantoonbaar voldoen aan de te stellen kwaliteitscriteria

zoals genoemd bij thema 2.

Gelet op het voorgaande komen wij tot de volgende aanbevelingen, die wij in de aanloop naar uw

reactie op genoemde brief graag onder uw aandacht willen brengen.

1. Het nieuwe stelsel moet bevorderen, dat toetsers van bouwplannen, in het bijzonder met

betrekking tot de veiligheidsaspecten, worden geselecteerd op kwalitatieve criteria die passen bij de

aard van het bouwwerk in kwestie, zoals ook wordt bepleit in het Compendium Aanpak

Constructieve Veiligheid (2011) met een voorwoord door toenmalig minister Donner.

2. De competenties voor het uitvoeren van de constructieve toets (register toetsers) moeten zo

spoedig mogelijk worden vastgelegd en tenminste gelijkwaardig zijn aan de kwaliteitscriteria voor

publieke toetsing, zoals aangestuurd door de 'Wet VTH'.

3. Het nieuwe stelsel dient gefaseerd te worden ingevoerd, waarbij reeds bewezen kansrijl<e

'instrumenten' als de garantiestelsels in de woningbouw (SWK, Woningborg, Garantiewoning) als

eerste aan bod komen zodra zij geheel aan de te stellen criteria voldoen. Het eerder door de minister

en zijn ambtsvoorganger als overgangsmodel bepleite 'duale stelsel', waarbij de keus tussen privaat

en publiek aan de aanvrager wordt gelaten leidt tot onverantwoorde verlaging van de kwaliteit door

inefficiëntie, onnodig hoge kosten, concurrentievervalsing en verspilling van schaarse kennis en

kunde.

4. Het nieuwe stelsel dient een landelijk toetsprotocol te bevatten, dat proportioneel is

afgestemd op de typen bouwwerk en de gevolgklasse.

1̂ Vereniging Bouw- & Woningtoezicht Nederland

5. Zo spoedig mogelijk dient de positie van de consument/eindgebruiker van bouwwerken in

overeenstemming te worden gebracht met het overige consumentenrecht door een daarbij

passende regeling van de aansprakelijkheid van ontwerpende en uitvoerende partijen jegens de

consument, de positie van onafhankelijke toetsing en toezicht daarin en hierop aansluitende

verzekeringen.

6. Handhaving met inbegrip van de constructieve veiligheid blijft een taak, bevoegdheid en

verantwoordelijkheid van het bevoegd gezag.

7. Onderkend moet worden, dat het nieuwe stelsel vooral is gefocust op de fase van ontwerp

en realisatie en mogelijk een korte periode daarna. Dat is in de praktijk slechts een fractie van de

totale 'levensduur' van de meeste bouwwerken. De bewaking van de (constructieve) veiligheid

nadien blijft een overheidstaak die aanzienlijk kan en moet worden gestroomlijnd en gefaciliteerd

door adequate opleverdossiers als basis voor een "APK-systeem" voor bestaande bouwwerken en

het duidelijk en proportioneel vastleggen daarin van taken, bevoegdheden, verantwoordelijkheden

en termijnen.

Wij verzoeken u deze aanbevelingen mee te nemen in uw reacties op de plannen van de minister en

te bevorderen, dat deze worden gehonoreerd in het nieuwe stelsel. Graag zien we uw reacties en

eventuele vragen tegemoet. We wensen u zinvol overleg met de minister toe over dit lastige

onderwerp. Een brief van gelijke strekking zenden wij dezer dagen aan de minister voor Wonen en

Rijksdienst.

Hoogachtend,

Vereniging Bouw- en Woningtoezicht Nederland

l.'G. Beekhuis, voorzitter

Centraal Overleg Bouwconstructies,

Ing J.G. van Leeuwen, voorzitter

Ct'iUraj) ovetleg Bouwcoriilructics

De minister voor Wonen en Rijksdienst, drs. S.A. Blok Postbus 20011 2500 EA Den Haag

VERZONDEN 1 3 im. 2013

Datum: 7 november 2013

Betreft: constructieve veiligheid In het stelsel van private kwaliteitsborging bouw

Geachte heer Blok,

Als minister voor Wonen en Rijksdienst heeft u toegezegd dit najaar een brief aan de Kamer te doen

toekomen over het in voorbereiding zijnde stelsel van private kwaliteitsborging in de bouw. Daarmee

geeft u richting aan de uitwerking van aanbevelingen van de Commissie Fundamentele verkenning

bouw o.v.v. mevrouw Sybilla Dekker d.d. mei 2008.

Zoals bekend leven er in de samenleving zorgen omtrent vooral de borging van de brandveiligheid en

de constructieve veiligheid in dit nieuwe stelsel. Over dat laatste aspect hebben private en publieke

organisaties, zijnde SBR/CUR, Betonvereniging, Bouwen met Staal, Platform Constructieve Veiligheid,

VNConstructeurs, VBWTN en COBc, zich op 12 september jl. gezamenlijk beraden. Het doel van dat

overleg was het nader met elkaar van gedachten wisselen over het adequaat blijven borgen van de

constructieve veiligheid bij privatisering van Bouwtoezicht. In het overleg is een drietal thema's aan

de orde geweest:

1. Is toetsing door private toetsingsbureaus of door verzekeraars überhaupt een verstandige

keuze, of moet dit een publieke taak blijven?;

2. Op welke wijze wordt de onafhankelijkheid en de kwaiiteit van een toetsing geborgd,

onafhankelijk of deze publiek of privaat wordt uitgevoerd?;

3. Is een duaal stelsel een goede tussenstap op weg van publiek naar private toetsing?

We geven per thema de conclusie weer, die tijdens het beraad is getrokken:

Thema 1:

Ook in het stelsel van private kwaliteitsborging zal de overheid worden aangesproken als de

veiligheid en gezondheid van burgers in het geding is. Dat wil niet zeggen dat alle werkzaamheden in

deze door de overheid zelf uitgevoerd moeten worden, maar zij moet wel toezien op de uitvoering

hiervan. Met andere woorden: de overheid moet - naar analogie van het APK-stelsel - er op toezien

dat gecontroleerd wordt, dat vastgelegd wordt wie de controles uitvoert, wanneer en op welke wijze

dat gebeurt en welke sancties worden opgelegd bij het niet nakomen. Door goede dossiervorming

kan na de ingebruikname van een bouwwerk dit APK-stelsel publiek of privaat worden voortgezet.

Vereniging Bouw- en Woningtoezicht Nederland - Postbus 416 - 6710 BK EDE - T 0318 438340 - E ledenadministratie@vereniging-bwt.nl www.vereniging-bwt.nl - KvK 27259185 - ING 960.66.70 - BTW 8122.82.620.B01 - BIC INGBNL2A - IBAN NL02INGB0009606670

1̂ Vereniging Bouw- & Woningtoezicht Nederland

Thema 2:

De kwaliteit en de onpartijdigheid van toetsing en toezicht wordt in belangrijke mate bepaald door

de kwaliteit van de toetsende instantie. Een manier om de hiervoor minimaal benodigde

competenties te verankeren zou de invoering van een (Constructief) Register Toetser kunnen zijn. Op

dit moment wordt gewerkt aan de opzet van een dergelijk register. Naast de competenties van de

toetser moet ook de inhoud en zwaarte van de toetsen gedefinieerd zijn, afhankelijk van de risico's

van het bouwwerk qua constructieve veiligheid: Hoogbouw in een binnenstedelijke omgeving moet

bij wijze van spreken anders worden gecontroleerd dan aan het aanbrengen van een dakkapel. Het is

noodzakelijk om zowel de vereiste competenties van de toetsers vast te leggen als de inhoud van de

uit te voeren toetsen voor dat private kwaliteitsborging in werking kan treden.

Thema 3:

Een duaal stelsel, waarbij het aan de aanvrager wordt overgelaten of deze de toetsing en toezicht op

zijn bouwplan overlaat aan een private partij of aan het publiekrechtelijk bouwtoezicht wordt door

de deelnemers aan het beraad afgewezen omdat door oneigenlijke concurrentie tussen publieke en

private toetsing, de verspilling van schaarse kennis en kunde en daardoor onnodige extra kosten

omdat dit een gevaar vormt voor de bouwkwaliteit in het algemeen en de constructieve veiligheid in

het bijzonder. Het is noodzakelijk om private kwaliteitsborging helder en gefaseerd in te voeren, te

beginnen met instrumenten en sectoren, die aantoonbaar voldoen aan de te stellen kwaliteitscriteria

zoals genoemd bij thema 2.

Gelet op het voorgaande komen wij tot de volgende aanbevelingen, die wij in de aanloop naar uw

reactie op genoemde brief graag onder uw aandacht willen brengen.

1. Het nieuwe stelsel moet bevorderen, dat toetsers van bouwplannen, in het bijzonder met

betrekking tot de veiligheidsaspecten, worden geselecteerd op kwalitatieve criteria die passen bij de

aard van het bouwwerk in kwestie, zoals ook wordt bepleit in het Compendium Aanpak

Constructieve Veiligheid (2011) met een voorwoord door toenmalig minister Donner.

2. De competenties voor het uitvoeren van de constructieve toets (register toetsers) moeten zo

spoedig mogelijk worden vastgelegd en tenminste gelijkwaardig zijn aan de kwaliteitscriteria voor

publieke toetsing, zoals aangestuurd door de 'Wet VTH'.

3. Het nieuwe stelsel dient gefaseerd te worden ingevoerd, waarbij reeds bewezen kansrijke

'instrumenten' als de garantiestelsels in de woningbouw (SWK, Woningborg, Garantiewoning) als

eerste aan bod komen zodra zij geheel aan de te stellen criteria voldoen. Het eerder door de minister

en zijn ambtsvoorganger als overgangsmodel bepleite 'duale stelsel', waarbij de l<eus tussen privaat

en publiek aan de aanvrager wordt gelaten leidt tot onverantwoorde verlaging van de kwaliteit door

inefficiëntie, onnodig hoge kosten, concurrentievervalsing en verspilling van schaarse kennis en

kunde.

4. Het nieuwe stelsel dient een landelijk toetsprotocol te bevatten, dat proportioneel is

afgestemd op de typen bouwwerk en de gevolgklasse.

Vereniging Bouw- & Woningtoezicht Nederland

5. Zo spoedig nnogeiijl< dient de positie van de consument/eindgebruilcer van bouwwerl<en in

overeenstemming te worden gebraclit met fiet overige consumentenrecht door een daarbij

passende regeling van de aansprakelijkheid van ontwerpende en uitvoerende partijen jegens de

consument, de positie van onafhankelijke toetsing en toezicht daarin en hierop aansluitende

verzekeringen.

6. Handhaving met inbegrip van de constructieve veiligheid blijft een taak, bevoegdheid en

verantwoordelijkheid van het bevoegd gezag.

7. Onderkend moet worden, dat het nieuwe stelsel vooral is gefocust op de fase van ontwerp

en realisatie en mogelijk een korte periode daarna. Dat is in de praktijk slechts een fractie van de

totale 'levensduur' van de meeste bouwwerken. De bewaking van de (constructieve) veiligheid

nadien blijft een overheidstaak die aanzienlijk kan en moet worden gestroomlijnd en gefaciliteerd

door adequate opleverdossiers als basis voor een "APK-systeem" voor bestaande bouwwerken en

het duidelijk en proportioneel vastleggen daarin van taken, bevoegdheden, verantwoordelijkheden

en termijnen.

Wij verzoeken u deze aanbevelingen mee te nemen in uw overleg met de Kamer en de opdracht voor

de verdere uitwerking van het nieuwe stelsel. Graag zien we uw reacties en eventuele vragen

tegemoet. We wensen u zinvol overleg met de Kamer toe over dit lastige onderwerp. Een brief van

gelijke strekking zenden wij dezer dagen aan de leden van de Tweede Kamer.

Hoogachtend,

f

Ver. rn'iging Bouw- en Woningtoezicht Nederland

Ing Iti.G. Blekhiliis, voorzitter

Centraal Overleg Bouwconstructies,

Ing J.G. van Leeuwen, voorzitter