Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren ... presentatie (2).pdf · Velt voorgesteld Verening...

36
Velt vzw Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren Uitbreidingstraat 392c, 2600 Berchem, België www.velt.nu

Transcript of Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren ... presentatie (2).pdf · Velt voorgesteld Verening...

Page 1: Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren ... presentatie (2).pdf · Velt voorgesteld Verening voor ecologisch leven en tuinieren Promoten van ecologisch leven op laagdrempelige

Velt vzw – Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren

Uitbreidingstraat 392c, 2600 Berchem, België

www.velt.nu

Page 2: Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren ... presentatie (2).pdf · Velt voorgesteld Verening voor ecologisch leven en tuinieren Promoten van ecologisch leven op laagdrempelige

Over mezelf

Herborist

• Activiteiten

• Producten

• Advies op maat

www.velt.nu Ecologisch leven

koken en tuinieren

Eigen zaak ‘Ortiga’

Page 3: Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren ... presentatie (2).pdf · Velt voorgesteld Verening voor ecologisch leven en tuinieren Promoten van ecologisch leven op laagdrempelige

Velt voorgesteld

Verening voor ecologisch leven en tuinieren

Promoten van ecologisch leven op laagdrempelige manier

• Activiteiten via lokale besturen verspreid over

Vlaanderen en Nederland

• Vormingen door deskundige lesgevers

• Publicaties zoals boeken en eigen tijdschrift

Seizoenen

• Projecten zoals zadenaankoop, ecotuinen,

samenkoken

• Campagnes

www.velt.nu Ecologisch leven

koken en tuinieren

Page 4: Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren ... presentatie (2).pdf · Velt voorgesteld Verening voor ecologisch leven en tuinieren Promoten van ecologisch leven op laagdrempelige

Ontdek het zelf!

www.velt.nuEcologisch leven

koken en tuinieren

Steun Velt en word lid

Je geniet meteen van tal van

voordelen!

• 6 x per jaar Seizoenen

• kortingen op zaden, boeken

en in heel wat ecowinkels

• boeiende activiteiten

www.velt.nu/word-lid

Page 5: Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren ... presentatie (2).pdf · Velt voorgesteld Verening voor ecologisch leven en tuinieren Promoten van ecologisch leven op laagdrempelige

Inhoud

• De smaak ‘zoet’

• Wat is suiker

• Andere bronnen van zoet

• Ecozoet tips

www.velt.nu | EcozoetEcologisch leven

koken en tuinieren

Page 6: Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren ... presentatie (2).pdf · Velt voorgesteld Verening voor ecologisch leven en tuinieren Promoten van ecologisch leven op laagdrempelige

De smaak ‘zoet’

‘Zoete zonde’

• Genieten - lekker

• Natuurlijk

• Voedingsbron

• Ecologische voetafdruk

www.velt.nu | EcozoetEcologisch leven

koken en tuinieren

Page 7: Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren ... presentatie (2).pdf · Velt voorgesteld Verening voor ecologisch leven en tuinieren Promoten van ecologisch leven op laagdrempelige

De smaak van zoet

Zoet is meer dan suiker

• Creatief

• Puur Natuur

• Lekker

www.velt.nu | EcozoetEcologisch leven

koken en tuinieren

Page 8: Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren ... presentatie (2).pdf · Velt voorgesteld Verening voor ecologisch leven en tuinieren Promoten van ecologisch leven op laagdrempelige

De smaak van zoet

Waarom zoet?

• Moedermelk: 7% suiker (lactose)

• Melk: 4%

• Overlevingsinstinct : suiker in vruchten

– bitter als giftig

• Productie van gelukshormonen

serotonine en endorfine

• Ultieme smaakmaker

www.velt.nu | EcozoetEcologisch leven

koken en tuinieren

Page 9: Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren ... presentatie (2).pdf · Velt voorgesteld Verening voor ecologisch leven en tuinieren Promoten van ecologisch leven op laagdrempelige

Wat is suiker

Chemische indeling

• koolhydraten of sachariden

• verbinding tussen koolstof-, waterstof-

en zuurstofatomen

• enkelvoudig: mono- en disachariden

• complex: oligo- en polysachariden

• Energiebron

www.velt.nu | EcozoetEcologisch leven

koken en tuinieren

Page 10: Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren ... presentatie (2).pdf · Velt voorgesteld Verening voor ecologisch leven en tuinieren Promoten van ecologisch leven op laagdrempelige

Wat is suiker

Suikers=sachariden=koolhydraten

Monosachariden:

• glucose, fructose, galactose

Disachariden

• sucrose: glucose+fructose

• maltose: glucose+glucose

• lactose: glucose+galactose

Polysachariden: ketens monosachariden,

niet zoet, bijv. zetmeel en cellulose

www.velt.nu | EcozoetEcologisch leven

koken en tuinieren

Page 11: Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren ... presentatie (2).pdf · Velt voorgesteld Verening voor ecologisch leven en tuinieren Promoten van ecologisch leven op laagdrempelige

Wat is suiker

• Via onze mond – eerste vertering

• Via darmen en/of lever gaat de suiker

naar onze bloedbaan

• Pancreas produceert insuline

• Reserve aan suiker in lever

• Teveel: omzetting in vet

www.velt.nu | EcozoetEcologisch leven

koken en tuinieren

Opname van suiker

Page 12: Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren ... presentatie (2).pdf · Velt voorgesteld Verening voor ecologisch leven en tuinieren Promoten van ecologisch leven op laagdrempelige

Wat is suiker

Suiker en gezondheid

• Mineralenrover

• Hyper- en hypoglycemie

• Insulineresistentie

• Diabetes type 2

• Obesitas

• Tandbederf

• Bijnieren belast: (nor)adrenaline

• Vetopslag

• Immuniteitsziektes

• Allergieën

www.velt.nu | EcozoetEcologisch leven

koken en tuinieren

Page 13: Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren ... presentatie (2).pdf · Velt voorgesteld Verening voor ecologisch leven en tuinieren Promoten van ecologisch leven op laagdrempelige

Wat is suiker

Het ‘product suiker’

• Afkomstig van een natuurlijke grondstof: biet of

riet

• Productieproces : persen – raffineren (ontdoen

van onzuiverheden) – indampen – drogen –

kristallisatie - vermalen

• Vroeger in Europa: als luxeproduct en vaak ook

aanzien als medicijn

• Geschikt als bewaarmiddel

• Door industrialisatie massaproduct geworden

www.velt.nu | EcozoetEcologisch leven

koken en tuinieren

Page 14: Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren ... presentatie (2).pdf · Velt voorgesteld Verening voor ecologisch leven en tuinieren Promoten van ecologisch leven op laagdrempelige

Wat is suiker

Suikerteelt en verwerking

• Monocultuur

• Oppervlakte-irrigatie : vervuild water

naar omliggende gebieden

• Besproeiing met pesticiden

• Afbranden van de velden

• 1500l water /1kg suiker

• biobrandstof ethanol

www.velt.nu | EcozoetEcologisch leven

koken en tuinieren

Page 15: Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren ... presentatie (2).pdf · Velt voorgesteld Verening voor ecologisch leven en tuinieren Promoten van ecologisch leven op laagdrempelige

Wat is suiker

Suiker en ecologie

• Teelt en verwerking –

gezondheidsriciso’s

• Sociaal-economische impact:

onderbetaling

• Suikerwereld – macht van grote spelers

en invloed van marketing

www.velt.nu | EcozoetEcologisch leven

koken en tuinieren

Page 16: Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren ... presentatie (2).pdf · Velt voorgesteld Verening voor ecologisch leven en tuinieren Promoten van ecologisch leven op laagdrempelige

Wat is suiker

Suikerwereld

1825: 2 kg

1982: 36 kg

2014: 50 kg

• per persoon per jaar

• 70% in bewerkte produkten

• zesvoudige van toegestaan

www.velt.nu | EcozoetEcologisch leven

koken en tuinieren

Page 17: Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren ... presentatie (2).pdf · Velt voorgesteld Verening voor ecologisch leven en tuinieren Promoten van ecologisch leven op laagdrempelige

Proever – tisane Pomenthe

• Appel

• Rozenblaadjes

• Munt

• Kaneel

www.velt.nu | EcozoetEcologisch leven

koken en tuinieren

Page 18: Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren ... presentatie (2).pdf · Velt voorgesteld Verening voor ecologisch leven en tuinieren Promoten van ecologisch leven op laagdrempelige

Andere bronnen van zoet

Natuurlijke zoetstoffen uit planten

• fotosynthese: CO2 en water worden

door zon omgezet in suiker

• fruit en groenten als goede bronnen

van suiker : wortel, zoete aardappel,

pastinaak – heel veel fruitsoorten (vers

of gedroogd)

• Kruiden die van nature zoet smaken :

zoethout, kamille, kaneel

• Durf te combineren en te

experimenteren

www.velt.nu | EcozoetEcologisch leven

koken en tuinieren

Page 19: Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren ... presentatie (2).pdf · Velt voorgesteld Verening voor ecologisch leven en tuinieren Promoten van ecologisch leven op laagdrempelige

Andere bronnen van zoet

Zoet plantje: Stevia

• Blaadjes hebben lichtzoete smaak

• Merk wel op: vormen in de winkel –

weerom resultaat van raffinageproces

www.velt.nu | EcozoetEcologisch leven

koken en tuinieren

Page 20: Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren ... presentatie (2).pdf · Velt voorgesteld Verening voor ecologisch leven en tuinieren Promoten van ecologisch leven op laagdrempelige

Voorbeeld: kruidensuiker maken

• Laagjes ongeraffineerde suiker

afwisselen met plantenmateriaal

• Vermalen tot aromatisch geheel

• Spaarzaam gebruik in gebak of

gerechten

www.velt.nu | EcozoetEcologisch leven

koken en tuinieren

Beschouw suiker als smaakmaker en niet als ingrediënt

Page 21: Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren ... presentatie (2).pdf · Velt voorgesteld Verening voor ecologisch leven en tuinieren Promoten van ecologisch leven op laagdrempelige

Andere bronnen van zoet

Honing

• Gewonnen uit nectar van bloemen door

de bijen

• Geconcentreerde zoetstof met diverse

vitaminen en mineralen

• Antibacteriële werking (inhibine)

www.velt.nu | EcozoetEcologisch leven

koken en tuinieren

Page 22: Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren ... presentatie (2).pdf · Velt voorgesteld Verening voor ecologisch leven en tuinieren Promoten van ecologisch leven op laagdrempelige

Ecozoet

Ongeraffineerde producten

• Verwerking: sap inkoken, zeven en

kristalliseren

• Ruwe rietsuiker

• Oersuiker

• Kokosbloesemsuiker

• Melasse : stroopachtig – restproduct

van raffinageproces

www.velt.nu | EcozoetEcologisch leven

koken en tuinieren

Page 23: Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren ... presentatie (2).pdf · Velt voorgesteld Verening voor ecologisch leven en tuinieren Promoten van ecologisch leven op laagdrempelige

Ecozoet

Granen

• Van nature zoete smaak

• Graanmeel oplossen in water

• Toevoeging enzymen

• Filteren – indikken

• Voorbeelden: rijststroop, maisstroop

• Amazake: op basis van

gefermenteerde granen – beperkt

houdbaar

www.velt.nu | EcozoetEcologisch leven

koken en tuinieren

Page 24: Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren ... presentatie (2).pdf · Velt voorgesteld Verening voor ecologisch leven en tuinieren Promoten van ecologisch leven op laagdrempelige

Ecozoet

Siroop

• Inkoken van vruchtensap of van

plantensap

• Voorbeelden : appelstroop,

ahornsiroop, agavesiroop, diksap

www.velt.nu | EcozoetEcologisch leven

koken en tuinieren

Page 25: Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren ... presentatie (2).pdf · Velt voorgesteld Verening voor ecologisch leven en tuinieren Promoten van ecologisch leven op laagdrempelige

Ecozoet

Synthetische zoetstoffen

• semi-synthetisch: natuurlijke suikers

chemisch wijzigen bijv lactitol, maltitol,

xylitol

• synthetisch: kunstmatig bijv aspartaan,

sucralose, acesulfaam K

www.velt.nu | EcozoetEcologisch leven

koken en tuinieren

Page 26: Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren ... presentatie (2).pdf · Velt voorgesteld Verening voor ecologisch leven en tuinieren Promoten van ecologisch leven op laagdrempelige

Proever - dadelcake

www.velt.nu | EcozoetEcologisch leven

koken en tuinieren

Page 27: Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren ... presentatie (2).pdf · Velt voorgesteld Verening voor ecologisch leven en tuinieren Promoten van ecologisch leven op laagdrempelige

Ecozoet tips

Suiker in de keuken

• Zoet

• Smaak

• Structuur en substantie

• Vocht vasthouden

• Luchtigheid (met ei)

• Karameliseren

• Bewaren

www.velt.nu | EcozoetEcologisch leven

koken en tuinieren

Page 28: Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren ... presentatie (2).pdf · Velt voorgesteld Verening voor ecologisch leven en tuinieren Promoten van ecologisch leven op laagdrempelige

Ecozoet tips

Zonder suiker kan ook

• Zoet zonder probleem met alternatieven

• Smaak met snuifje zout

• Vocht met olie en fruitpuree

• Structuur en substantie met fruitpuree,

bakpoeder, kuzu en agar agar

• Luchtigheid met appelazijn, bier, spuitwater,

bakpoeder, baking soda

• Bewaren door koeling en inmaaktechnieken

www.velt.nu | EcozoetEcologisch leven

koken en tuinieren

Page 29: Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren ... presentatie (2).pdf · Velt voorgesteld Verening voor ecologisch leven en tuinieren Promoten van ecologisch leven op laagdrempelige

Ecozoet tips

Vloeibare zoetmiddelen

• compenseren met meer vaste bestanddelen

+bakpoeder

• Compenseren door minder toe te voegen van

een ander vloeibaar ingrediënt +bakpoeder

(1/4 tl op 100g)

• Zoetheidsgradatie incalculeren: ahorn en

agave zijn dubbel zo zoet als suiker,

rijststroop helft zo zoet

• Oven 25°C lager

Vaste zoetmiddelen

• gebruik idem recept met suiker

www.velt.nu | EcozoetEcologisch leven

koken en tuinieren

Page 30: Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren ... presentatie (2).pdf · Velt voorgesteld Verening voor ecologisch leven en tuinieren Promoten van ecologisch leven op laagdrempelige

Ecozoet tips

Zoet in potjes

• zoeten met alle alternatieven

• bewaartechnieken:

o bokalen steriliseren of uitkoken en

pasteuriseren

o omgekeerd afkoelen

o na openen gekoeld bewaren

o Structuur, binding met agar agar, konfitura,

kuzu, pectinerijk fruit

www.velt.nu | EcozoetEcologisch leven

koken en tuinieren

Page 31: Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren ... presentatie (2).pdf · Velt voorgesteld Verening voor ecologisch leven en tuinieren Promoten van ecologisch leven op laagdrempelige

Ecozoet tips

Eigen zoete drankjes en siroop maken

• Ijsthee

• Limonade

• Smoothie

• Sap

• water en stroop

• kefirlimonade

www.velt.nu | EcozoetEcologisch leven

koken en tuinieren

Page 32: Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren ... presentatie (2).pdf · Velt voorgesteld Verening voor ecologisch leven en tuinieren Promoten van ecologisch leven op laagdrempelige

Ecozoet tipsHartig zoet

• Karakter

• Contrast

• Smaakversterker

• Evenwicht

• Voorbeeld: eigen gemaakte ketchup

www.velt.nu | EcozoetEcologisch leven

koken en tuinieren

Page 33: Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren ... presentatie (2).pdf · Velt voorgesteld Verening voor ecologisch leven en tuinieren Promoten van ecologisch leven op laagdrempelige

Ecozoet tips

Van zoet naar ecozoet

• Zoeten met biologische

seizoensgroenten, -fruit en -kruiden

wint de prijs!

• Met mate zoeten met biologische

ongeraffineerde zoetmiddelen kan nu

en dan.

• Beter niet zoeten met geraffineerde en

synthetische zoetstoffen

• Minder zoet is beter zoet

www.velt.nu | EcozoetEcologisch leven

koken en tuinieren

Page 34: Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren ... presentatie (2).pdf · Velt voorgesteld Verening voor ecologisch leven en tuinieren Promoten van ecologisch leven op laagdrempelige

Bij leven en welzijn…

www.velt.nu Ecologisch leven

koken en tuinieren

Page 35: Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren ... presentatie (2).pdf · Velt voorgesteld Verening voor ecologisch leven en tuinieren Promoten van ecologisch leven op laagdrempelige

Bijlage 1 Recept ketchup (uit ecozoet)

Voor 1 liter

• 1 kg tomaten

• 125 gram sjalot

• 100 gram rozijnen

• 150 gram appel

• Snuifje zout

• Beetje pikante saus of chilipeper

Snijd tomaten, sjalot en appel in stukjes. Doe alle ingrediënten in een kookpot.

Laat gaar worden op zacht vuur in beetje water. Zorg dat het geheel niet

aanbakt.

Mix en zeef en doe in een potje.

www.velt.nu | EcozoetEcologisch leven

koken en tuinieren

Page 36: Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren ... presentatie (2).pdf · Velt voorgesteld Verening voor ecologisch leven en tuinieren Promoten van ecologisch leven op laagdrempelige

Bijlage 2 Dadelcake (uit ecozoet)

• 125 gram ontpitte dadels

• 150 ml plantaardige melk

• 2 lepels kokosolie of olijfolie

• 175 gram meel (tarwe/spelt/boekweit of combinatie)

• 1.5 eetlepel appelazijn

• 2 theelepels natriumbicarbonaat

• Sap en zeste van 1 appelsien

• 1 theelepel kaneel

• ½ theelepel nootmuskaat

• Beetje vanillemerg of vanille extract

• Snuifje zout

Verwarm de melk en doe er de dadels bij. Laat ze even weken gedurende 30 minuten. Voeg

appelsiensap en zeste toe en de olie en mix tot een papje. Voeg alle droge ingrediënten bij elkaar

en meng goed. Doe papje bij de droge ingrediënten en meng goed. Doe in een met bakpapier

beklede cakevorm en bak gedurende 45-50 min in voorverwarmde oven van 160-180 graden.

www.velt.nu | EcozoetEcologisch leven

koken en tuinieren