Vasim haalbaarheidsonderzoek 2013 Gemeente Nijmegen / BOEI

Herbestemming Vasim Nijmegen September 2013

HAALBAARHEIDSONDERZOEK

3

Inhoudsopgave

Inhoudsopgave 3

1. Inleiding 5 1.1 Achtergrond en vraagstelling 5 1.2 Uitgangspunten en kaders 5 1.3 Opbouw rapport 6

2. Profiel 7 2.1 Doelen en ambities 7 2.2 Relevante ontwikkelingen 8 2.3 Procesgang 8

3. Object en locatie 10 3.1 Architectuur en historie 10 3.2 Object 12 3.3 Locatie 14 3.4 Bestemmingsplan en vergunningen 15

4. Mogelijke functies 17 4.1 Ruimte in de markt 17 4.2 Mogelijke gebruikers 17

5. Scenario’s 20

6. Subsidiemogelijkheden 22

7. Exploitatiemodellen 24 7.1 Scenario 1 Museum en Cultuurspinnerij in Vasim gebouw 24 7.2 Scenario 2 Cultuurspinnerij in gehele Vasim gebouw 28 7.3 Financieel overzicht scenario’s 31

8. Kritische factoren en risico’s 32

9. Conclusies en aanbevelingen 35 9.1 Conclusies 35 9.2 Aanbevelingen 37

10. Colofon 38

11. Over BOEi 39

Overzicht bijlagen 40

5

1. Inleiding

1.1 Achtergrond en vraagstelling

Het plan voor een nieuw waalfront en stadsbrug ten westen van de stad heeft de

gemeente Nijmegen doen besluiten om in 2002 het Vasim gebouw te verwerven. Op een

gedeelte van deze locatie verrijst de nieuwe stadsbrug. Daarnaast vormt dit gebied de

overgang van zware industrie naar het toekomstig woon-werkgebied van een nieuw

waalfront. Sinds de verwerving is de gemeente Nijmegen op zoek naar een permanente

invulling voor het Vasim gebouw. Doelstelling is om het complex te herbestemmen na

restauratie. Sinds 2002 is het pand tijdelijk verhuurd en vanaf 2010 tot heden in gebruik

gegeven aan Stichting Cultuurspinnerij De Vasim, die hier een broedplaats voor de

creatieve sector heeft gecreëerd.

In het kader van dit haalbaarheidsonderzoek heeft de gemeente Nijmegen de volgende,

inmiddels vervallen, vraagstelling geformuleerd: “te komen tot scenario’s voor de invulling

als een multifunctioneel complex waarin cultuur, kantoren, werkplaatsen, horeca en

museale functies een plek vinden”. Concreet betekent dit een onderzoek naar de

herbestemming met twee (hoofd-)gebruikers; de stichting Museum WOII en stichting

Cultuurspinnerij de Vasim.

Tussen het formuleren van de vraagstelling medio oktober 2012 en de toekenning van de

subsidie voor dit haalbaarheidsonderzoek heeft een periode van circa een half jaar gezeten.

In deze periode heeft de Stichting Museum WOII zelfstandig maar in samenspraak met de

gemeente Nijmegen een haalbaarheidsonderzoek uitgevoerd naar de mogelijke vestiging

van het Museum in het Vasim gebouw. Als gevolg hiervan is de vraagstelling, zoals

omschreven in de offerte, bij de aanvang van dit haalbaarheidsonderzoek in samenspraak

met de gemeente Nijmegen en De Stichting Cultuurspinnerij de Vasim aangepast. De

nieuwe vraagstelling luidt als volgt; “Wat zijn de diverse financieel haalbare scenario’s voor

de permanente vestiging van de Cultuurspinnerij in het Vasim gebouw, waaronder een

gezamenlijke huisvesting met het Museum?” Om hiertoe te komen heeft BOEi gedurende

het proces professionele ondersteuning geboden aan de Cultuurspinnerij. De gemeente

Nijmegen en Stichting Cultuurspinnerij de Vasim zijn gezamenlijk opdrachtgevers voor dit

onderzoek. BOEi heeft het uitvoeren van het haalbaarheidsonderzoek in opdracht gekregen

conform de omschreven nieuwe vraagstelling.

1.2 Uitgangspunten en kaders

Uitgangspunt is om te komen tot scenario’s voor de permanente huisvesting van de

Stichting Cultuurspinnerij De Vasim in het Vasim gebouw gezamenlijk met het Museum. De

gemeente heeft daarbij het uitgangspunt genomen dat het Museum als eerste bepaalt waar

zij zich in het gebouw wil vestigen en hoeveel oppervlak daarvoor nodig is. Het restant aan

ruimte is dan het oppervlak voor de Cultuurspinnerij. Daarnaast wordt ook een alternatief

scenario opgesteld voor als het nieuwe Museum uiteindelijk niet tot stand komt of op een

andere locatie wordt gehuisvest. Dit alternatieve scenario bestaat dan uit een permanente

huisvesting van uitsluitend de huidige Cultuurspinnerij in het Vasim gebouw.

In dit onderzoek wordt Stichting Cultuurspinnerij De Vasim afgekort tot de naam:

“Cultuurspinnerij”. De naam Stichting Museum WOII / Vrijheidsmuseum WO2 wordt

afgekort tot: “Museum”.

6

1.3 Opbouw rapport

Het rapport is als volgt opgebouwd. In hoofdstuk 2 is het profiel van het project

beschreven. Er wordt ingegaan op de doelen en ambities van het onderzoek, relevante

ontwikkelingen en de procesgang. Hoofdstuk 3 beschrijft de locatie en het pand. Ook

wordt ingegaan op de architectuur, historie en het bestemmingsplan. Hoofdstuk 4 gaat in

op de mogelijke toekomstige functies voor het gebouw, ook is een omschrijving van de

markt en mogelijke gebruikers opgenomen. In hoofdstuk 5 worden twee scenario’s

beschreven. Hoofdstuk 6 geeft een omschrijving van actuele subsidies. In hoofdstuk 7 zijn

per scenario de verschillende exploitatieberekeningen te vinden. Hoofdstuk 8 gaat in op de

kritische factoren en risico’s van het project. In hoofdstuk 9 worden de conclusies en

aanbevelingen gegeven. Hoofdstuk 10 is de colofon weergegeven en in hoofdstuk 11

wordt een korte omschrijving gegeven van BOEi.

7

2. Profiel

2.1 Doelen en ambities

Gemeente Nijmegen

De gemeente Nijmegen heeft het Vasim gebouw al meer dan 10 jaar in eigendom (zie

bijlage 1: foto’s). Sinds 2002 verhuurt zij het pand tijdelijk aan Stichting Cultuurspinnerij

De Vasim. De gemeente is op zoek naar een permanente functie voor het gebouw en

daarmee naar een duurzame herbestemming. In de afgelopen 10 jaar zijn meerdere

prijsvragen uitgeschreven met als doel een geschikte permanente functie te vinden. In

2008 wonnen Standvast Wonen en de Cultuurspinnerij nog de publieksprijs voor een

gezamenlijk plan. Standvast Wonen heeft zich later teruggetrokken waardoor het plan geen

doorgang heeft gevonden. In 2012 ontstond het idee voor de vestiging van het Museum in

het Vasim gebouw. Het gemeentebestuur en de

-raad stemden in met een onderzoek naar de gezamenlijke huisvesting van het Museum en

de Cultuurspinnerij in het Vasim gebouw en hopen hiermee een duurzame herbestemming

tot stand te brengen.

Vrijheidsmuseum WO2

Het Nationaal Oorlogs- en Verzetsmuseum, het Nationaal Bevrijdingsmuseum 1944-1945

en het Airborne Museum Hartenstein hebben te kennen gegeven te willen samenwerken in

een overkoepelend museum over de Tweede Wereldoorlog genaamd “Vrijheidsmuseum

WO2”. Het op te richten Museum fungeert als moedermuseum dat, in tegenstelling tot de

bestaande oorlogsmusea in Nederland, het complete verhaal van aanloop naar de gevolgen

voor Europa en de wereld vertelt.

De voorkeur is uitgesproken voor Nijmegen omdat deze stad centraal ligt ten opzichte van

de drie bestaande musea en midden in het gebied dat een belangrijke rol speelde in de

laatste twee oorlogsjaren. Specifiek heeft men de voorkeur uitgesproken voor het Vasim

gebouw te Nijmegen.

Cultuurspinnerij De Vasim

Talentvol, jong of oud, ambachtelijk, beginnend of ervaren: de Cultuurspinnerij is een plek

waar kunstenaars en bedrijven elkaar inspireren en een vruchtbare wisselwerking met

elkaar aangaan. De Cultuurspinnerij is een kunstzinnige en culturele bedrijfsgemeenschap

die zich in 2002 vestigde in het Vasim gebouw. Vanaf het begin is het doel van de

Cultuurspinnerij geweest om er een permanente broedplaats voor de creatieve sector van

te maken. Anno 2013 biedt het imposante gebouw onderdak aan ruim 40 kunstenaars en

culturele bedrijven met verschillende achtergronden. Allen hebben in het Vasim gebouw

een inspirerende plek gevonden om te werken. Afgelopen jaar bezochten 24.000 bezoekers

de Cultuurspinnerij voor één van de vele activiteiten. De Cultuurspinnerij heeft als missie

een centrum te zijn voor creëren, leren en beleven, waar talent ontwikkeld wordt en ruimte

is voor experimenten. Het volgende citaat geeft een treffende beschrijving van de

Cultuurspinnerij: “De schilders, de bouwers, de dansers, de denkers, de scheppers, de

ondernemers, de spelers: ze krijgen de ruimte om trends te zetten. Om cultuur te maken, te

beleven en te leren in de culturele waardeketen waar coproductie en ondernemerschap

voorop staan. De Cultuurspinnerij heeft op het Vasim terrein daarmee een krachtig

economisch fundament gelegd voor kunst en cultuur in Nijmegen”.

Doelen en Ambities voor het Vasim Gebouw

Voor het duurzaam herbestemmen van het Vasim gebouw is het vinden van een

permanente functie van groot belang.

8

Een dergelijke herbestemming zorgt er voor dat het gebouw voor de lange termijn

behouden blijft. Op korte termijn zal de noodzakelijke restauratie van het casco en

inbouwpakket worden uitgevoerd.

2.2 Relevante ontwikkelingen

De Cultuurspinnerij is sinds 2002 de tijdelijke gebruiker van het Vasim gebouw. Het

streven van de Cultuurspinnerij is om het tijdelijk gebruik van de afgelopen 11 jaar om te

zetten naar een permanent gebruik. Bij voorkeur neemt zij het gehele gebouw en het

omliggend terrein in gebruik. Een gezamenlijke huisvesting met het Museum in het Vasim

gebouw is bespreekbaar maar heeft niet de voorkeur van de Cultuurspinnerij.

Het Museum wil een zogenaamd ‘moedermuseum’ realiseren. Hiervoor heeft men het

Vasim gebouw op het oog. Hiervoor moet nog wel het Museum als organisatie worden

opgericht en de benodigde (subsidie)middelen worden aangevraagd. Tegelijk geniet de

stichting die dit initiatief draagt bestuurlijke steun van de gemeente Nijmegen en een

belangrijke geldschieter: het V-Fonds. De daadwerkelijke toekenning van een deel van de

aangevraagde subsidies is voor enkele partijen zoals de gemeenteraad en de provincie

Gelderland nog punt van discussie.

De Cultuurspinnerij en het Museum zijn, met de gemeente als intermediair, in gesprek om

te bezien of en hoe beide functies op een goede manier gezamenlijk in het Vasim gebouw

permanent gehuisvest kunnen worden. BOEi adviseert daarbij de Cultuurspinnerij in dit

proces.

2.3 Procesgang

Gedurende het haalbaarheidsonderzoek heeft het projectteam meerdere keren overleg

gevoerd. Ook vond er in verschillende samenstellingen overleg plaats tussen de betrokken

partijen: gemeente Nijmegen, Museum, Cultuurspinnerij en BOEi. De gemeente werd

vertegenwoordigd door een projectmanager, het Museum door een externe

projectmanager, de Cultuurspinnerij door de voorzitter en BOEi door een projectmanager.

De betrokken partijen zijn zo nu en dan bijgestaan door collega’s of adviseurs. Een

vertegenwoordiger uit museumbestuur is eenmalig aanwezig geweest bij een

projectteamoverleg. De gesprekken die tussen de genoemde partijen hebben

plaatsgevonden zijn van constructieve aard geweest en waren erop gericht om de

haalbaarheid van een gezamenlijke huisvesting van het Museum en de Cultuurspinnerij te

bespreken. Tot op heden is er echter een aantal vragen onbeantwoord gebleven, zoals

blijkt uit een recente brief van de Cultuurspinnerij aan de gemeente en de reactie van de

gemeente daarop, zie bijlage 2 voor deze brieven. Hieronder volgt een korte uiteenzetting

van hetgeen besproken in de projectteamoverleggen.

De onderwerpen waar de gemeente en het Museum zich voornamelijk op hebben gericht

waren de indeling van het gebouw voor de functies Museum en Cultuurspinnerij. Daarbij is

veel gesproken over de consequenties van de indeling en de ligging van de functies in het

gebouw.

De gemeente en het Museum bleken vooraf al te hebben bepaald hoe de indeling en

oriëntatie van de functies in het Vasim gebouw moest worden. De Cultuurspinnerij was

hierin niet gekend.

Tevens is er enkele malen vanuit de Cultuurspinnerij aangedrongen op inhoudelijk overleg

over de samenwerking en synergie tussen Museum en Cultuurspinnerij. Het zou namelijk

zeer wenselijk zijn geweest om dit in een vroeg stadium te doen.

9

Het Museum gaf echter aan daar nog niet aan toe te zijn. Ook is op hoofdlijnen gesproken

over de juridische en financiële consequenties, maar onvoldoende om een hierover een

duidelijk beeld te kunnen schetsen.

Naast het overleg met het projectteam hebben ook enkele gesprekken met de betrokken

wethouders H. Kunst en H. Beerten plaatsgevonden. In deze gespreken is het belang van

de Cultuurspinnerij voor Nijmegen en de permanente huisvesting in het Vasim gebouw

besproken. De Cultuurspinnerij heeft de afgelopen 10 jaar een wezenlijke rol gespeeld voor

de creatieve sector en op gebied van kunst en cultuur in Nijmegen. Deze rol wordt heden

ten dagen nog steeds vervuld door de Cultuurspinnerij. Mocht het Museum uiteindelijk geen

onderdak vinden in het Vasim gebouw dan is de gemeente bereid mee te denken over een

permanente huisvesting van de Cultuurspinnerij in het gehele Vasim gebouw. De

programmering van de multifunctionele ruimte/de evenementenhal is ook uitgebreid met de

wethouders besproken. De gemeente wil concurrentie met de overige cultuurpodia in de

stad voorkomen. In overleg met de betrokken ambtenaren, de cultuurpodia en de

Cultuurspinnerij heeft afstemming plaatsgevonden over de programmering. Dit heeft niet

geleid tot klachten over of aanpassingen van de programmering van de Cultuurspinnerij.

Ook het onderscheidend vermogen van het Vasim gebouw, door het industriële karakter

maakt de locatie uniek en onderscheidend voor Nijmegen en omgeving. Het Vasim gebouw

is daarom geen concurrent voor de overige cultuurpodia.

10

3. Object en locatie

3.1 Architectuur en historie

Aan de Waaldijk ten westen van Nijmegen bevindt zich een groot industriegebied, waar

zich in het interbellum diverse fabrieken en de elektrische centrale van Nijmegen-Weurt

vestigden. Eén van deze bedrijven is de voormalige NV Kunstzijdespinnerij NYMA. Deze

spinnerij werd in 1928 opgericht door een groep Twentse textielfabrikanten. De ligging van

de fabriek direct aan de rivier zorgde voor goede aan- en afvoermogelijkheden van

grondstoffen en eindproducten. Bovendien leverde de rivier het water voor het

productieproces van de kunstzijde. De NYMA was jarenlang de grootste werkgever van

Nijmegen en telde in 1955 meer dan 2.000 werknemers. In de jaren zestig ging het

bergafwaarts met het bedrijf en in 1969 kwam het einde met het faillissement en een

massaontslag. Een kleine groep werknemers maakte een doorstart en begon met de

fabricage van carboxmethylcellulose (CMC), een toeslagmiddel dat wordt gebruikt bij zeep,

verf en voedingsmiddelen. Anno 2013 zijn alle industriële bedrijfsactiviteiten beëindigd. Een

van de markante onderdelen van het NYMA-complex is de ronde betonnen

fabriekswatertoren, waarop in grote letters de fabrieksnaam 'NYMA’ is aangebracht. Deze

architectonisch bijzonder vormgegeven fabriekswatertoren uit 1928 is al jaren buiten

gebruik en ook nog steeds aanwezig.

Foto: NYMA-complex na 1948

Tegenover het NYMA-complex werd in 1948 aan de Wisselingseweg een compleet nieuwe

continuespinnerij gebouwd, de VASIM. Dit bijzondere voorbeeld van industriële

wederopbouwarchitectuur werd met Marshallhulp gerealiseerd. Het bedrijf kreeg voorrang

bij de toewijzing van de schaarse middelen, en werd licentiehouder voor het in de

Verenigde Staten ontwikkelde continue spinprocedé. Het gebouw deed dienst als continue-

spinnerij waar met behulp van machines effectief kunstzijde gesponnen kon worden. Het

nieuwe productieproces vereiste dat de fabriekshal voortdurend werd voorzien van frisse

lucht. Hiertoe werden de twee betonnen schoorsteenachtige constructies gebouwd die het

fabrieksgebouw een markant uiterlijk gaven.

11

Met grote ventilatoren werd de perslucht getransporteerd door perskanalen die tussen de

betonnen schaaldaken lagen. Met de betonnen schaaldakconstructie konden

overspanningen van 20 meter worden overbrugd. De continuspinnerij werd in 1950

officieel door Prins Bernhard in gebruik gesteld. Later volgde nog een uitbreiding met een

fabriekshal waar rayonbandengarens werden geproduceerd.

Het fabriekscomplex werd gebouwd naar een ontwerp van het Amsterdamse

architectenbureau Zandstra, Giesen en Sijmons, dat bekend stond om zijn

functionalistische architectuur. Door de teruglopende vraag naar kunstzijde voor textiel sluit

de Nyma in 1969 haar deuren. In 1970 wordt met de productie van

carboxymethylcellulose (CMC) in het hoofdgebouw een doorstart gemaakt; aanvankelijk als

Noviant, later als CP Kelco. Het gebouw van de continuespinnerij raakte hierbij in onbruik.

Foto: links de Vasim en rechts NYMA fabriek uit 1928 met betonnen fabriekswatertoren

In 1985 kreeg het gebouw een nieuwe functie toen sinterfabriek De Vasim zich in het pand

vestigde. De naam van De Vasim komt van VliegAsSInterMaatschappij. In de fabriek werd

vliegas door verhitting omgezet in vliegaskorrels, die in grote hopen in de betonnen

compartimenten op het terrein werden opgeslagen. Deze opslag veroorzaakte veel

stofoverlast in de omliggende woonwijken. Na jarenlange protesten uit de buurt stopte het

bedrijf in 2000.

Na enkele jaren leegstand trekt tentenmakerij De Markies in 2002 in het Vasim gebouw.

Eigenaar Hans Glaudemans neemt bevriende kunstenaars mee en er komen ateliers,

kantoren en werkplaatsen in de lege fabriekshal. Dit vormt het begin van de kunstzinnige

Cultuurspinnerij De Vasim. Thans, in 2013, biedt de Cultuurspinnerij in het Vasim gebouw

ruimte aan meer dan veertig huurders: individuele kunstenaars, theatergroepen en facilitair

ondersteunende bedrijven. De Cultuurspinnerij beschikt over een multifunctionele ruimte

bedoeld voor zowel de gebruikers van De Cultuurspinnerij als initiatieven van buitenaf.

Door de jaren heen heeft deze ruimte dienst gedaan als theaterzaal, expositiehal,

concertpodium, workshopruimte en feestruimte.

Het complex is medio 2002 aangekocht door de gemeente Nijmegen. Bij een toekomstige

nieuwe functie zal uitgegaan moeten worden van de nog aanwezige bijzondere architectuur

en uitstraling van het gebouw.

12

Het gebouw heeft op dit moment geen monumentale status maar is wel

monumentwaardig, een goed voorbeeld van industriële wederopbouwarchitectuur uit 1948.

Het industriële complex is door haar functie in haar eerste jaren van groot belang geweest

voor de werkgelegenheid in de regio Nijmegen. Het gebouw is ontworpen als een machine

en heeft ook op deze wijze gefunctioneerd. Daarnaast heeft het Vasim gebouw als

inspiratie gediend voor de naastgelegen nieuwe stadsbrug de Oversteek (gebouwd in

2013). De gebogen vormen en het metselwerk van deze stadsbrug refereren naar de

schaaldaken en het metselwerk van het Vasim gebouw. Tot op heden heeft het Vasim

gebouw nog geen rijksmonumentale status toegewezen gekregen maar zou hier mogelijk

wel voor in aanmerking kunnen komen.

(Bron: Federatie Industrieel Erfgoed Nederland en www.bouwhistorienederland.nl).

Architecten

Het gebouw is ontworpen door de architecten Zandstra, Giesen & Sijmons. Het werk van

deze architecten wordt gekenmerkt door de combinatie van zakelijke architectuur en

kunstzinnige elementen, waarvoor Le Corbusier en de klassieke oudheid als voorbeeld

dienen. Karakteristiek voor hun bouwwerken zijn gebogen muren en kromme lijnen, die ook

te zien zijn in het Vasimgebouw.

Zandstra, Giesen en Sijmons behoorden tot de architectenvereniging Groep '32. De

opvattingen van deze groep architecten kwamen in de beginjaren erg overeen met die van

de in 1927 opgerichte architectenvereniging De 8. In 1934 fuseerden beide groepen maar

de periode die daarop volgde verliep niet vlekkeloos. Met name de jonge architecten

ondervonden in de jaren dertig de gevolgen van de economische crisis en hadden

moeilijkheden met het verwerven van opdrachten, mede door de beperkte markt voor het

Nieuwe Bouwen. Ook was de concurrentie met ervaren architecten groot.

In de loop der jaren werden de verschillen tussen Groep '32 en De 8 steeds groter. Groep

'32 zag in Le Corbusier een groot voorbeeld, in tegenstelling tot De 8, en distantieerde zich

hoe langer hoe meer van de strenge Nieuwe Zakelijkheid. De meningen liepen sterk uiteen

over de verhouding tussen kunst en architectuur en het toepassen van ornamenten.

Zandstra zei hierover: 'Voor de oude generatie functionalisten was architectuur een

kwestie van ontwerpen van zuivere constructies voor zuivere functies. Wij vonden dat ook

de schoonheid van de vorm belangrijk was en “Form follows function” is waar, maar niet

helemaal waar'.

De onenigheden leidden uiteindelijk tot een breuk en architecten als Zandstra, Giesen en

Sijmons verlieten De 8. Zij gingen zich richten op een minder zuiver functionalistische

architectuur, een richting die volgens hen meer voldeed aan de (woon-)wensen van de

mens, waarbij zij teruggrepen op traditionele architectonische middelen. Sommigen sloegen

(tijdelijk) een barokke weg in.

(Bron: www.archined.nl).

3.2 Object

Midden 1947 kon de NYMA in het kader van de Marshallhulp licentiehouder worden van

het al genoemde, door de Industrial Rayon Corporation ontwikkelde, continuespinprocédé.

Al in 1941 had de NYMA een terrein aangekocht aan de zuidzijde van de Waalbandijk. Op

dit terrein verrees in 1947 een continuespinnerijgebouw bestaande uit een voorgebouw

(ventilatiegebouw) aan de noordzijde (met luchtbrug naar het oude gebouw), een

onderbouw voor de conerij en vier grote tonschaaldaken voor de continuespinmachines.

Het werk, ten bedrage van fl. 878.000 werd uitgevoerd door de Kon. Ned. Maatschappij

voor Havenwerken N.V. te Amsterdam.

13

Deze firma was gespecialiseerd in de uitvoering van dergelijke moderne betonnen

schaalconstructies en bouwde onder meer ook de weverijen van de Koninklijke Weef-

goederenfabriek C.T. Stork & Co. N.V. te Hengelo (1952; G. Rietveld) en Weverij De Ploeg

te Bergeijk uit 1956 (G. Rietveld en G. Beltman).

Bij de continuespinnerij te Nijmegen gaat het om tonschalen volgens het systeem Zeiss-

Dywidag. Dit systeem ontleent haar naam aan de bouw in 1924 van een betonnen koepel

ten behoeve van een planetarium voor de firma Zeiss te Jena, uitgevoerd door het

betonconstructiebedrijf Dyckerhof & Widmann. Dit systeem van dunne gebogen

betonschalen (7 cm) was voorzien van een wapeningsnet. De dunne betonschaal kon later

ook als shedschaal of tonschaal uitgevoerd worden, maar werd voor het opvangen van de

krachten voorzien van voorgespannen kabels. Dit ontwikkelde zich tot tonschalen die in het

Duits ‘querversteiften Schalengewölbe mit kreissegmentförmigen Querschnitt’ heten en

daar in 1932 voor het eerst werden toegepast. Ir. A.M. Haas was in Nederland de eerste

die in 1949 betonberekeningen voor dit soort constructies maakte. In 1953 werd hij tot

hoogleraar te Delft benoemd en in 1961 gaf hij een overzicht van de toegepaste soorten

betonnen schaalconstructies waar ook de NYMA-continuespinnerij in voorkomt.

De continuespinnerij was in 1949 gereed, waarna de proefproductie begon en de fabriek

officieel in juni 1950 in gebruik werd gesteld. De plannen voor een uitbreiding waren toen

al vergevorderd en in 1951 begon men aan de verdubbeling van het fabrieksgedeelte met

nog vier tonschalen (schaaldaken). De in baksteen afgesloten zuidelijke beëindiging van de

continuespinnerij liet in feite de mogelijkheid open om de spinnerij nogmaals uit te breiden,

maar daar is het verder nooit toe gekomen.

Voor het procédé moest de fabriekshal voortdurend lucht van gelijke temperatuur en

luchtvochtigheid hebben. Daarvoor werd een airconditioningsysteem toegepast, waarbij

lucht werd aangezogen en afgeblazen door twee schoorstenen die boven op het noordelijke

deel prijkten. Grote elektromotoren dreven de airconditioning aan en de lucht werdi met

ventilatoren getransporteerd door een groot aanvoerkanaal tussen de tonschaaldaken. Om

de juiste luchtcondities te behouden was een constante overdruk nodig.

De architectonische vormgeving van (de beide delen van) de continuespinnerij werd

geleverd door de architectencombinatie Zandstra, Giesen en Sijmons P. Zandstra (1905-

2003), J.H.L. (Jan Hendrik Lutherus) Giesen (werkzaam 1934-1980) en K.L. (Karel

Lodewijk) Sijmons (1908-1989) vormden van 1932 tot 1954 een architectencombinatie.

De door hen ontworpen (en in staalskeletbouw uitgevoerde) atelierwoningen aan de

Zomerdijkstraat 16-30 in Amsterdam (1934-’35) zijn het meest bekende werk. In de

oorlogsjaren verdiepte Sijmons zich in de protestantse kerkbouw en ook in beton-

constructies. Van de genoemde architectencombinatie is hij het die het ontwerp voor de

continuespinnerij leverde. Vergelijkbare schaaldaken paste hij later ook toe bij door hem

ontworpen kerken, zoals de Herv. Adventkerk te ‘s-Gravenhage (1955-’56) en kerken te

Amsterdam-Slotermeer (1956), Amsterdam-Baarsjes (1957), Aerdenhout (1958) en

Zaandam (1958).

Als voorbeeld van een goed vormgegeven modern fabrieksgebouw uit de wederop-

bouwperiode past de continuespinnerij van de NYMA goed tussen andere toonaangevende

fabrieksgebouwen uit die tijd, zoals die van Weverij De Ploeg te Bergeijk (1956) en de DAF-

fabriek te Eindhoven (1948-’55).

Zie bijlage 3 voor uitgebreide bouwhistorische verkenning kunstzijdespinnerij NYMA van

BBA. Zie bijlage 4 tekeningen bestaande situatie.

(Bron: www.bouwhistorienederland.nl).

14

Afmeting gebouw: circa 40 meter x 110 meter.

Bruto oppervlak Vasim gebouw

Begane grond 4.700 m2 BVO

Eerste verdieping 4.700 m2 BVO

Tweede verdieping 450 m2 BVO

Derde verdieping (Installatie zone / kanalen) -

Vierde verdieping 450 m2 BVO

Totaal 10.300 m2 Bruto vloeroppervlak

Kadastrale gegevens

Kadastrale gemeente Neerbosch

Sectie G

Nummer 990

Grootte 3 ha 60 a 70 ca

Eigendom Gemeente Nijmegen

3.3 Locatie

Het Vasim is gelegen aan de Winselingseweg 41, 6541 AH te Nijmegen.

De locatie is direct gelegen in aan de nieuwe stadsbrug De Oversteek (wordt momenteel

gerealiseerd), en daardoor makkelijk bereikbaar voor bezoekers uit het westen (A15),

noorden (A325), zuiden en oosten (A73 en A325). Omdat het Vasim gebouw direct naast

De Oversteek lig is het een goede zichtlocatie.

15

3.4 Bestemmingsplan en vergunningen

Voorschriften

Het bestemmingsplan “Haven- en industriegebied Nijmegen West 1979-xxxx” is van

kracht. Het betreft een ouder bestemmingsplan. Het omliggende industrieterrein is in een

nieuw bestemmingsplan (2012) opgenomen. Als gevolg van onduidelijkheid over de nieuwe

definitieve bestemming voor het Vasim gebouw is deze buiten het nieuwe

bestemmingsplan gehouden. Zodra er duidelijkheid is over de nieuwe bestemming wil de

gemeente een nieuwe bestemmingsplan opstellen voor het Vasim gebouw.

De huidige bestemming voor De Vasim is Bedrijfsdoeleinden.

Bedrijfsdoeleinden (BV)

1. De gronden welke op de kaart zijn aangewezen voor 'Bedrijfsdoeleinden' (BV), zijn

bestemd voor bedrijven, waaronder bedrijven tot vervaardiging en afzet van

sinterproducten, met bijbehorende parkeervoorzieningen en ontsluitingsstructuur.

Uitgezonderd zijn:

- garagebedrijven;

- detailhandelsbedrijven;

- bedrijven als genoemd in de bij deze voorschriften gevoegde en daarvan onderdeel

uitmakende 'Staat van bedrijfsactiviteiten';

- inrichtingen als bedoeld in artikel 2.4 van het Inrichtingen- en vergunningenbesluit

milieubeheer d.d. 5 januari 1993, Staatblad.

2. Op deze gronden zijn toegelaten:

a. gebouwen;

b. bouwwerken, geen gebouwen zijnde;

16

c. verhardingen, waaronder ontsluitingswegen en -paden en parkeervoorzieningen

ten diensten van de gegeven bestemming;

d. groenvoorzieningen, erven en tuinen;

e. andere bijbehorende voorzieningen, zoals bouwwerken voor energie- en

nutsvoorzieningen.

3. Voor het oprichten van bebouwing gelden de volgende bepalingen:

a. de bebouwing mag uitsluitend binnen de op de kaart aangegeven

bebouwingsgrenzen worden opgericht, met dien verstande:

- de bebouwingsgrenzen tot maximaal 1.50 meter mogen worden overschreden

met ingangspartijen, laadperrons en luifels alsmede andere ondergeschikte

bouwdelen;

b. het op de kaart aangegeven bouwperceel mag binnen de bebouwingsgrenzen

geheel worden bebouwd;

c. de maximum goot- en nokhoogte van de bebouwing is vastgesteld op het

aantal meters als op de kaart is aangegeven.

Huidige gebruik

De volgende functies zijn momenteel onder de noemer van de Cultuurspinnerij in het Vasim

gebouw gevestigd en passen niet in het bestemmingsplan, hetgeen gedoogd wordt door de

gemeente:

- Ateliers / Oefenruimte

- Werkplaatsen

- Kantoren

- Horeca (evenementenhal, cateraars)

- Opslag

Huidige vergunningen

Ondanks dat het gebruik van het Vasim gebouw door de Cultuurspinnerij gedoogd wordt

binnen het bestemmingsplan zijn wel de benodigde vergunningen aanwezig. Zo is een

permanente horecavergunning en gebruiksvergunning tot 240 personen vergund. Per

evenement dient daarnaast bij de gemeente een evenementvergunning te worden

aangevraagd. Bij evenementen groter dan 240 personen is melding hiervan bij brandweer

vereist.

Het Vasim gebouw is in het kader van dit haalbaarheidsonderzoek niet getoetst op het

bouwbesluit. De gemeente heeft de huidige functies toegestaan en daarmee in de tijdelijke

situatie gerechtvaardigd.

17

4. Mogelijke functies

4.1 Ruimte in de markt

De ruimte in de markt, oftewel de opname van bedrijfsvastgoed door de markt, is in

algemene zin beperkter dan enkele jaren geleden, als gevolg van de landelijke crisis waarin

Nederland zich momenteel bevindt. Dit heeft invloed op de vraag (minder behoefte) en

aanbod (meer aanbod) in de markt met een daling van verhuurprijzen als gevolg. Ook

Nijmegen en omliggende gemeenten in de Stadsregio Arnhem-Nijmegen hebben te maken

met de toenemende leegstand van gebouwen. Als gevolg hiervan dalen ook de huur- en

verkoopprijzen van deze gebouwen. Hierna volgen enkele actuele cijfers uit de stadsregio.

“De uitgifte van bedrijventerreinen in de Stadsregio Arnhem Nijmegen heeft een dieptepunt

bereikt. In 2012 is de uitgifte gehalveerd ten opzichte van 2011(8,1 ha.). Er is in 2012 ca.

3,4 ha. uitgegeven. De daling van de uitgifte geldt voor ieder deelgebied in de stadsregio”.

“Het aanbod bedrijfsruimten in de Stadsregio Arnhem Nijmegen is fors toegenomen. In

2011 werd er ca. 424.000 vierkante meter bedrijfsruimte aangeboden. In 2012 is het

aanbod met ca. 29% toegenomen tot 547.000 vierkante meter”.

“De bedrijfsruimteratio geeft de verhouding weer tussen het aanbod en de opname van

bedrijfsmatig vastgoed. Alle opnames van het jaar worden bij elkaar opgeteld en gedeeld

door het aanbod aan het eind van het jaar. Net zoals bij de kantorenmarktratio wordt een

ratio van 55-60% als een gezonde ratio bestempeld. De bedrijfsruimtemarktratio is in 2012

uitgekomen op 34%”.

(Bron: www.devastgoedrapportage.nl).

In de directe nabijheid van het Vasim gebouw heeft enige tijd geleden de gemeente het

Honigcomplex gekocht ten behoeve van de ontwikkeling van het Waalfront. Voor deze

locatie staat hoofdzakelijk woningbouw gepland. Als gevolg van de stagnerende

woningmarkt heeft de gemeente ervoor gekozen om de locatie tijdelijk te herbestemmen

voor een periode van 5-10 jaar. In totaal gaat het om 33.000 vierkante meter bruto

vloeroppervlak (BVO), welke per juni 2013 te huur zijn. De gemeente denkt daarbij aan een

mix van commerciële en kleinschalige bedrijvigheid - zoals zakelijke dienstverlening,

maakbedrijven, horeca, pop-up stores, winkels- en culturele en niet-commerciële

activiteiten te realiseren. Met bijvoorbeeld Urban Sports, Urban Farming, evenementen,

tijdelijk wonen en recreëren. Om dit tot stand te brengen is ‘Kwartiermaker tijdelijk

gebruik’ Arie-Willem Bijl ingeschakeld door de gemeente. De huurprijzen variëren van € 25

tot € 75 per m2. De functies die een plek hebben in het Vasim gebouw onder de noemer

van Cultuurspinnerij zijn daarmee ook voorzien in het Honigcomplex waardoor de kans

bestaat dat op termijn onderlinge concurrentie ontstaat. Van invloed hierop is het

onderscheidend vermogen van beide gebouwen. Het Vasim gebouw is kleiner dan het

Honigcomplex maar heeft een duidelijke hoge architectonische industriële uitstraling. Het

Honigcomplex heeft dit nauwelijks, maar is wel drie keer groter dan het Vasim gebouw.

4.2 Mogelijke gebruikers

Vrijheidsmuseum WO2


en het Airborne Museum Hartenstein willen gaan samenwerken in een overkoepelend

museum “Vrijheidsmuseum WO2”.

18


en het Airborne Museum Hartenstein hebben te kennen gegeven te willen samenwerken in

een overkoepelend museum over de Tweede Wereldoorlog genaamd “Vrijheidsmuseum

WO2”. Het op te richten Museum fungeert als moedermuseum dat, in tegenstelling tot de

bestaande oorlogsmusea in Nederland, het complete verhaal van aanloop naar de gevolgen

voor Europa en de wereld vertelt.

Het Museum gaat uit van een totaal oppervlakte van circa 6.900 m2 BVO en wordt

ingevuld met de volgende functies:

Museum

Horeca (restaurant/café)

Programmeerbare ruimte (evenementen/congressen)

Kantoor (kantoor en vergaderzalen)

Winkel

Depot en opslag

Filmhuis

Cultuurspinnerij De Vasim

Sinds 2002 biedt het Vasim gebouw onderdak aan Stichting Cultuurspinnerij De Vasim

waar ruim 40 kunstenaars en culturele bedrijven met verschillende achtergronden

onderdeel van uit maken. Allemaal hebben ze in het Vasim gebouw een inspirerende plek

gevonden om te werken, zo stellen zij. Daarnaast worden in de multifunctionele

evenementenhal verschillende (publieke)activiteiten georganiseerd. In totaal heeft de

huidige Cultuurspinnerij een oppervlak van circa 7.500 m2 BVO. In gebruik met de

volgende functies:

Atelier

Werkplaats

Kantoor

Horeca (evenementhal, catering, oefenruimte)

Opslag

In de periode van 2006 tot en met 2010 was een huurovereenkomst tussen de gemeente

en de Cultuurspinnerij voor het Vasim Gebouw gesloten. Aan het einde van deze periode

was de huurprijs na jaarlijkse indexatie circa € 80.000 exclusief BTW exclusief

servicekosten. Na de beëindiging van de huurovereenkomst in 2010 is een

gebruiksovereenkomst afgesloten welke begin 2013 is verlopen. Sinds 2010 betaalt de

Cultuurspinnerij geen huur, maar neemt zij de onderhoudskosten voor haar rekening. De

huurders van de Cultuurspinnerij betalen nog wel huur.

In verband met de studie naar het gezamenlijk huisvesten van de Cultuurspinnerij met het

Museum in het Vasim gebouw is voor de Cultuurspinnerij een programma van eisen

opgesteld, zie bijlage 5.

Onderdeel van het programma van eisen is een oppervlaktestaat, waarbij het uitgangspunt

de gezamenlijke huisvesting in het Vasim gebouw is. Grondslag voor de Cultuurspinnerij is

een minimaal oppervlak van 4.800 m2 BVO bij gezamenlijke huisvesting met het Museum.

Een minimum van oppervlakte is benodigd voor de Cultuurspinnerij om hun concept

voldoende uit te kunnen blijven dragen.

Bij gezamenlijke huisvesting van het Museum en de Cultuurspinnerij in het Vasim gebouw,

is voor de Cultuurspinnerij een oppervlak beschikbaar van 10.300 m2 – 6.900 m2 =

3.400 m2 BVO indien het programma van het museum als uitgangspunt wordt genomen.

Dat is 30% lager dan in het programma van eisen van de Cultuurspinnerij is geformuleerd.

Als gevolg van de gezamenlijke huisvesting wordt de Cultuurspinnerij in totaal circa 65%

kleiner dan in de huidige situatie en dat heeft consequenties voor met name de functie

opslag en in mindere mate voor werkplaatsen en ateliers.

19

Een alternatieve locatie voor de functies waarvoor geen ruimte meer is in het Vasim

gebouw zouden volgens de Cultuurspinnerij in de directe omgeving van het Vasim gebouw

geherhuisvest moeten worden. De Cultuurspinnerij wordt bij een gezamenlijke huisvesting

in het Vasim gebouw in afgeslankte vorm ingevuld met de volgende functies:

Atelier

Werkplaats

Kantoor

Horeca (evenementhal, catering, oefenruimte)

In onderstaande tabel 1 is een overzicht te vinden van de oppervlakte per partij.

Huidig Vasim gebouw Oppervlak m2 BVO

Cultuurspinnerij (huidig) 7.500

Museum en Cultuurspinnerij in Vasim gebouw

Cultuurspinnerij de Vasim 3.400

VrijheidsMuseum WO2 6.900

Totaal 10.300

Tabel 1: Overzicht oppervlakte per partij

20

5. Scenario’s

In totaal lijken drie scenario’s het meest voor de hand te liggen. Scenario 1 bestaat uit de

gezamenlijke huisvesting van het Museum en de Cultuurspinnerij in het Vasim gebouw en

is verder uitgewerkt. Scenario 2 is een alternatief op scenario 1 en bestaat uit de

permanente huisvesting van de Cultuurspinnerij in het Vasim gebouw, indien het Museum

niet door gaat of kiest voor een andere locatie. Scenario 3 bestaat uit de huisvesting van

het Museum zonder de Cultuurspinnerij en is niet nader uitgewerkt omdat het onderzoek

zich heeft gericht op de gezamenlijke huisvesting. Als gevolg hiervan heeft geen nader

onderzoek plaatsgevonden naar alternatieve functies (3.400 m2 BVO) die aansluiten bij het

Museum indien de Cultuurspinnerij geen intrek neemt in een vernieuwde Vasim. Zowel het

Museum en de gemeente hebben geen overige partijen benoemd als potentiele partijen die

naast het Museum in het Vasim gebouw zouden kunnen trekken

Scenario 1

Dit scenario gaat uit van de gezamenlijke huisvesting van het Museum en de

Cultuurspinnerij in het Vasim gebouw. Het nog op te richten Museum dient als

moedermuseum dat het complete verhaal van aanloop naar de gevolgen voor Europa en de

wereld vertelt. Naast de museale functie komt er een Boulevard van de Vrijheid, bestaande

uit: expositieruimte, museumwinkel, restaurant/café en programmeerbare ruimte

(evenementen/congressen).

Tevens wordt het Museum versterkt met een filmhuis, kantoren en vergaderzalen. Door de

gezamenlijke huisvesting dient de huidige Cultuurspinnerij circa 65 procent te verkleinen,

waarbij hoofdzakelijk opslagfuncties verdwijnen, maar ook het aantal werkplaatsen en

ateliers wordt gereduceerd. Wat resteert is een afgeslankte Cultuurspinnerij met

werkplaatsen, ateliers, horeca (evenementenhal, catering, oefenruimte) en kantoren. De

praktische synergie die gevonden kan worden tussen het Museum en de Cultuurspinnerij is

het gezamenlijk gebruik maken van de programmeerbare ruimte in de boulevard van de

vrijheid en het gezamenlijk organiseren van (culturele)evenementen. Inhoudelijke synergie is

niet uitgewerkt alhoewel daar wel kansen voor liggen. Partijen zijn elkaar nog niet zo ver

genaderd dat dit uitgewerkt kan worden.

In tabel 2 zijn de oppervlaktes van dit scenario weergegeven. In bijlage 6 is een

vlekkenplan opgenomen van dit scenario. Het vlekkenplan zou nog nader onderzocht

moeten worden om te komen tot de meest logische oriëntatie en inpassing van partijen en

functies in het Vasim gebouw. Dit in het kader van gebruik met aandacht voor onder meer

de bereikbaarheid, logistiek en geluidsproductie.

Cultuurspinnerij Museum Totaal m2 BVO

Oppervlak m2

B.V.O.

(BVO/1,2=VVO)*

3.400 6.900 10.300

Tabel 2: oppervlakte scenario 1

Scenario 2

Dit scenario is een alternatief op scenario 1 en gaat uit van de permanente huisvesting van

de Cultuurspinnerij in het Vasim gebouw indien het Museum hier niet wordt gevestigd. De

Cultuurspinnerij blijft daarmee onderdak bieden aan ruim 40 kunstenaars en culturele

bedrijven. Door de permanente huisvesting kan de huidige Cultuurspinnerij gehandhaafd

blijven en binnen het huidige gebouw verder worden uitgebreid. Dit door onbenutte ruimte

verhuurbaar te maken en het efficiënter gebruiken van de bestaande ruimte.

21

De volgende functies zullen in de permanente Cultuurspinnerij aanwezig zijn: werkplaatsen,

ateliers, evenementenhal (horeca) en kantoren. In tabel 3 is de oppervlakte van dit scenario

opgenomen.

Cultuurspinnerij permanent in de Vasim Totaal m2 BVO

Oppervlak m2 B.V.O.

(BVO/1,2=VVO)*

10.300

Tabel 3: oppervlakte scenario 2

22

6. Subsidiemogelijkheden

Het merendeel van onderstaande subsidies zijn alleen te verkrijgen als het gebouw de

status van Rijksmonument heeft. Ondanks dat het Vasim gebouw deze status (nog) niet

heeft, wordt toch een omschrijving gegeven van deze subsidies.

De Subsidieregeling instandhouding monumenten (Sim)

De Subsidieregeling instandhouding monumenten (Sim) is gebaseerd op het Besluit

rijkssubsidiëring instandhouding monumenten 2013 (Brim 2013). Het Brim 2013 is een

‘kapstok’-regeling met een paar definities en uitgangspunten en de Sim bevat het grootste

deel van de bepalingen over de verstrekking van meerjarige onderhoudssubsidie. Besluit

rijkssubsidiering instandhouding monumenten (Brim-regeling).

Voor de Brim-regeling kan subsidie of een lening aangevraagd worden bij de Rijksdienst

voor het Cultureel Erfgoed. De subsidie of lening, waarvoor het Nationaal Restauratiefonds

het loket is, is bestemd voor onderhoudswerkzaamheden aan een beschermd monument of

voor werkzaamheden die noodzakelijk zijn om een beschermd monument te herstellen. De

belangstelling en het aantal aanvragen voor BRIM subsidies is de afgelopen jaren groot

geweest, waardoor de regeling ruim is overtekend. Op basis hiervan is in 2013 de

instandhoudingsregeling aangepast op basis van de evaluatie van de afgelopen zes jaar.

Twee groepen krijgen dit jaar voorrang in de behandeling van nieuwe aanvragen:

allereerst de aanvragen van eigenaren van molens, kastelen en andere monumenten die

in 2006 instandhoudingssubsidie ontvingen;

daarna de niet gehonoreerde Brim-aanvragen uit 2011. Ook werelderfgoed en

professionele behoudsorganisaties, zoals BOEi, krijgen voorrang.

Voor een Brim aanvraag geldt, net als voorheen, als eerste criterium: ‘Wie het eerst komt,

die het eerst maalt’ , ook voor de voorrangsgroepen. Daarbij telt de datum van indienen.

Om zoveel mogelijk aanvragen te kunnen honoreren worden de maximale subsidiabele

kosten verlaagd. Restauraties en grootschalige plannen vallen af: voor restauraties komen

nieuwe subsidiemogelijkheden waarvoor de provincies verdeelloket zijn.

Ten aanzien van de Brim-regeling kan tenslotte gesteld worden dat ook laagrentende

financiering, te verkrijgen via het Restauratiefonds, tot de mogelijkheden behoort. De

onderhoudskosten kunnen dan laagrentend mét aflossing gefinancierd worden, indien er

sprake is van een “erkende monumentenbeherende instelling” die het eigendom bezit. BOEi

is bijvoorbeeld zo´n instelling. Het is daarom zaak om na te gaan of de Vasim het predicaat

rijksmonument kan krijgen. In het kader van de selectie van Wederopbouwmonumenten zijn

recent door de minister 100 objecten aangewezen. De Vasim maakt hier geen deel van uit,

maar desondanks is een overleg met de minister (RCE) aanbevelingswaardig. Daarbij moet

goed onderbouwd worden waarom de Vasim alsnog aangewezen dient te worden.

Restauratiefondsplus-hypotheek

Jaarlijks gaat 17 miljoen Euro naar het zogenoemde Revolving Fund van het Nationaal

Restauratiefonds. Hieruit worden laagrentende leningen voor restauraties voor

rijksmonumenten verstrekt. Deze mogelijkheid is bestemd voor alle ‘rendabele’

monumenten. Deze groep eigenaren heeft voldoende financiële draagkracht om rente en

aflossing van een laagrentende lening te betalen.

23

Restauratiesubsidie via Provincies

Voor monumenten waarvoor deze Restauratiefondsplus-hypotheek geen haalbare kaart is,

komt er jaarlijks € 20 miljoen beschikbaar. Het is de bedoeling dit geld te verdelen via de

provincies, die hiernaast eigen middelen zullen inzetten. De provincie Gelderland heeft hier

een regeling uitgewerkt waarvoor thans de eerste procedures open gesteld c.q. al gesloten

zijn.

Subsidie Provincie/gemeente

De gemeente Nijmegen ontvangt van de provincie Gelderland subsidiegelden in het kader

van het Grote Stedenbeleid. Dit betreffen grote projecten in de gemeente Nijmegen. In het

kader van deze subsidie heeft de gemeente Nijmegen aangegeven bereid te zijn € 1.8

miljoen te willen investeren in het gebouw de Vasim. Tevens heeft de gemeente circa €

2.5 miljoen gereserveerd voor de inrichting van het omliggende buitenterrein van de

stadsbrug inclusief het terrein rondom het Vasim gebouw.

24

7. Exploitatiemodellen

In dit hoofdstuk worden de exploitatiemodellen per scenario uiteengezet, waarbij binnen de

scenario’s ook een aantal varianten zijn doorgerekend. Voor de cascorestauratie van het

Vasim gebouw is een Schets Ontwerp(SO)-raming opgesteld. De SO-raming voor de

inbouw van de Cultuurspinnerij in de gehele Vasim is ook doorgerekend. Beide SO-

ramingen zijn door Metron Bouwadvies opgesteld in samenwerking met BOEi en dienen als

basis voor de doorrekening van de scenario’s. In verband met het ondertekenen van een

geheimhoudingsverklaring en het ontbreken van exploitatiecijfers, is het niet mogelijk om

de cijfers die namens het Museum zijn opgesteld in dit rapport te verwerken. Het Museum

komt daarom alleen in Scenario 1A voor samen met de Cultuurspinnerij en is doorgerekend

op basis van casco huurprijzen. Scenario’s 1B, 1C en 1D betreffen alleen de doorrekening

van de Cultuurspinnerij met als uitgangspunt gezamenlijke huisvesting met het Museum in

het Vasim gebouw. Scenario 2A tot en met 2D bestaat uit de Cultuurspinnerij alleen in het

gehele Vasim gebouw.

7.1 Scenario 1 Museum en Cultuurspinnerij in Vasim gebouw

Scenario 1A Museum en Cultuurspinnerij Casco

Uit het exploitatiemodel scenario 1A “Museum en Cultuurspinnerij in het Vasim gebouw”,

bijlage 7, volgt een investering van circa € 2,72 miljoen voor het gehele Vasim gebouw

uitgaande van alleen de cascorestauratie. Om deze investering kostendekkend te maken

dient een casco huuropbrengst van circa € 115.000 exclusief BTW per jaar te worden

gegenereerd. Rekening is gehouden met een bezettingsgraad van 90% vanaf het 1e jaar

omdat de gebruikers al bekend zijn voor realisatie; indien dat niet het geval is, is een

ingroei-model voor de hand liggend. De marktconforme financiering is 4,8% met daarbij

een inzet van eigen vermogen van 40% a circa € 0,38 miljoen. Hierbij is uitgegaan van een

subsidiebijdrage Grote Stedenbeleid voor het Vasim gebouw van € 1,8 miljoen en

aankoopbedrag voor het pand van € 1.

De te verwachten casco huursom bij 100% verhuurd is circa € 130.000 exclusief BTW per

jaar, wanneer we deze verdisconteren over het totaal aantal vierkante meters, 8.550 m2

verhuurbaar vloeroppervlak (VVO), dan resulteert dit in een verwachte gemiddelde casco

huurprijs van circa € 15 per m2 VVO exclusief BTW per jaar en exclusief servicekosten.

Onderverdeeld naar de beoogde functies ontstaat een cascohuur per jaar voor het Museum

van circa € 87.000 exclusief BTW bij circa 5.725 m2 VVO (2/3 deel) en voor de

Cultuurspinnerij van circa € 43.000 exclusief BTW bij circa 2.825 m2 VVO (1/3 deel).

Het Museum en de Cultuurspinnerij dienen naast de kosten voor de cascorestauratie

rekening te houden met aanzienlijke extra investeringskosten ten behoeve van de inbouw

met onder andere de installaties en inbouw van functies. In scenario’s 1B, 1C en 1D wordt

hier voor de Cultuurspinnerij verder op ingegaan.

Nadere toelichting kosten

Uitgangspunt voor de cascorestauratie is om deze eenvoudig maar duurzaam uit te voeren,

zodat het Vasim gebouw de komende 50 jaar, bij blijvende uitvoering van onderhoud, goed

kan doorstaan. Onder casco wordt verstaan de buitenschil van het gebouw inclusief

constructie.

25

Dus de gevels, daken en (binnen-)constructie van het gebouw. Voor de cascorestauratie

van het Vasim gebouw worden zoveel als mogelijk de aanwezige ramen en kozijnen naar

het originele ontwerp teruggebracht, met uitzondering van de dichtgemetselde ramen op de

begane grond. De bouwkundige staat van het gebouw is redelijk en op diverse plaatsen

slecht. Slecht zijn de glazen bouwstenen in de getoogde ramen, de dakbedekking op de

gebogen schaaldaken en de staat van diverse houten kozijnen, zo blijkt uit inspectie door

bouwkundigen van BOEi.

De volgende werkzaamheden worden gerangschikt onder de benodigde werkzaamheden

voor de cascorestauratie: de dakbedekking op de daken wordt nagenoeg geheel vervangen

en de daken worden voorzien van dampremmer-isolatie, meerlaagse bitumineuze

dakbedekking, de metselwerkgevels worden gereinigd en de voegen gedeeltelijk hersteld,

de getoogde ramen met glazen bouwstenen ramen worden allen vervangen door de stalen

ramen met isolatieglas conform de originele indeling, het beton in gevels en schoorstenen

worden waar nodig hersteld en voorzien van verf, de houten kozijnen worden vervangen

door stalen kozijnen, ventilatieroosters in de gevel worden vervangen, de toegangstrap

buiten aan de westgevel (evenementenhal) wordt vervangen, diverse overige buitentrappen

worden vervangen of geschilderd, de roldeuren worden vervangen, vluchtopeningen

worden aangebracht en betonreparatie aan het schaaldaken interieur wordt uitgevoerd. Bij

de doorrekening van de cascorestauratie is geen rekening gehouden met het realiseren van

een gevelpui met ramen en deur op de begane grond ten behoeve van de onderverdeling

van de achterliggende ruimte. Rekening dient te worden gehouden met een totaalprijs voor

het slopen, leveren en aanbrengen van deze gevelpui à € 19.000 per puideel exclusief

BTW.

De totale kosten van restauratie inclusief begeleidings- en adviseurskosten voor het gehele

Vasim gebouw zijn geraamd op circa € 2.724.000,- exclusief BTW. Per vierkante meter

komen de cascorestauratiekosten uit op circa € 265/m2 exclusief BTW, uitgaande van een

bruto oppervlak van circa 10.300 m2 BVO. De SO-raming van de cascorestauratie van het

Vasim gebouw is te vinden in bijlage 9.

De inrichting van het Vasim terrein is niet opgenomen in de exploitatiemodellen. Het Vasim

terrein maakt onderdeel uit van een groter gebied, waarvoor de gemeente een

terreinontwerp heeft gemaakt. Voor de realisatie van het terreinontwerp is door de

gemeente € 2,5 miljoen gereserveerd.

Nadere toelichting opbrengsten

De huuropbrengsten worden bepaald door de te verhuren vierkante meters vloeroppervlak,

te weten circa 8.500 m2 VVO. Met een gemiddelde casco huurprijs van circa € 15 per m2

VVO exclusief BTW en servicekosten komt dit neer op een totale casco huur per jaar van

€ 130.000 exclusief BTW exclusief servicekosten, bij een bezettingsgraad van 100%

verhuurd oppervlak. Uitgangspunt voor de doorrekening is een bezettingsgraad van 90%,

hetgeen resulteert in een casco jaarhuur van € 115.000 exclusief BTW exclusief

servicekosten. Deze bezettingsgraad is gehanteerd omdat de huurders al bekend zijn, maar

als gevolg van mutaties de ruimtes nooit 100% verhuurd zijn. Algemeen uitgangspunt is

met BTW belaste verhuur, wat bij de Cultuurspinnerij ook het geval is. Bij huurders die de

BTW niet kunnen verleggen, zal er sprake zal zijn van huur vrij van BTW. Daarbij wordt in

de huurprijs een compensatie opgenomen ter dekking van de extra kosten van de

verhuurder. Deze kan oplopen tot 35% van de huurprijs exclusief BTW.

Scenario 1B Museum en Cultuurspinnerij Casco + Inbouwpakket Cultuurspinnerij

Het exploitatiemodel scenario 1B “Museum en Cultuurspinnerij in het Vasim gebouw”,

bijlage 7, gaat ten opzichte van Scenario 1A verder in op de huisvesting van de

Cultuurspinnerij door ook het inbouwpakket door te rekenen zonder subsidie.

26

Hieruit volgt een investering van circa € 2,76 miljoen voor alleen het deel van de

Cultuurspinnerij uitgaande van cascorestauratie en een inbouwpakket. Om deze investering

(nagenoeg) kostendekkend te maken dient een huuropbrengst van circa € 355.000

exclusief BTW per jaar te worden gegenereerd, waarbij de totale exploitatie na het derde

jaar positief wordt. Rekening is gehouden met een bezettingsgraad van 90% vanaf het 1e

jaar omdat de gebruikers al bekend zijn voor realisatie; indien dat niet het geval is, is een

ingroei-model voor de hand liggend. De marktconforme financiering is 4,8% met daarbij

een inzet van eigen vermogen van 40% à circa € 1,1 miljoen. Hierbij is uitgegaan van geen

subsidiebijdrage voor het Vasim gebouw en aankoopbedrag voor het pand van € 1.

De te verwachten huursom voor het deel (1/3) van de Cultuurspinnerij bij 100% verhuurd

in het Vasim gebouw is circa € 395.000 exclusief BTW per jaar, wanneer we deze

verdisconteren over het totaal aantal vierkante meters, 2.820 m2 verhuurbaar

vloeroppervlak (VVO), dan resulteert dit in een verwachte gemiddelde huurprijs van circa

€ 140 per m2 VVO exclusief BTW per jaar en exclusief servicekosten.


Uitgangspunt voor de cascorestauratie is te vinden onder “Nadere toelichting kosten”

onder Scenario 1A. Onder het inbouwpakket verstaan we alle werkzaamheden die, naast

de cascorestauratie, in het gebouw moeten plaats vinden om de beoogde functies volledig

in te bouwen. De volgende werkzaamheden worden gerangschikt onder de benodigde

werkzaamheden voor het inbouwpakket: de ventilatie en verwarmingsinstallaties, de

elektrische installatie, sanitaire en catering voorzieningen, het inbouwen van de functies

evenementenhal, ateliers, kantoren, werkplaatsen en oefenruimte bandjes,

vluchtvoorzieningen, geluidwerende voorzieningen (onder andere 3e gevel voor alle

getoogde ramen op de eerste verdieping) ten behoeve van geluid producerende functies

zoals evenementenhal, ateliers en werkplaatsen en het met 250 mm verhogen (in verband

met kwelwater) van de begane grondvloer door een nieuwe geïsoleerde betonvloer te

storten. Het opleveringsniveau voor het gehele inbouwpakket is sober en functioneel.

De totale kosten van restauratie en inbouwpakket inclusief begeleidings- en advieskosten

voor het deel (1/3) van de Cultuurspinnerij in het Vasim gebouw zijn geraamd op circa

€ 2.757.000,- exclusief BTW. Per vierkante meter komt dit uit op circa € 810/m2 BVO

exclusief BTW, uitgaande van een bruto oppervlak van circa 3.400 m2 BVO. De SO-raming

van de cascorestauratie van het Vasim gebouw is te vinden in bijlage 9.


Algemeen uitgangspunt is met BTW belaste verhuur, hetgeen bij de Cultuurspinnerij ook

het geval is. Indien bij huurders die de BTW niet kunnen verleggen, zal er sprake zal zijn

van huur vrij van BTW waarbij in de huurprijs een compensatie wordt opgenomen ter

dekking van de extra kosten van de verhuurder. Deze kan oplopen tot 35% van de

huurprijs exclusief BTW.

Scenario 1C Museum en Cultuurspinnerij Casco + Inbouwpakket Cultuurspinnerij met

Subsidie

Het exploitatiemodel scenario 1C “Museum en Cultuurspinnerij in het Vasim gebouw”,

bijlage 7, gaat ten opzichte van Scenario 1A verder in op de huisvesting van de

Cultuurspinnerij door ook het inbouwpakket door te rekenen en ten opzichte van scenario

1B wel subsidie in te rekenen. Hieruit volgt een investering van circa € 2,71 miljoen voor

alleen het deel van de Cultuurspinnerij uitgaande van cascorestauratie en een

inbouwpakket, hetgeen lager uitpakt dan in scenario 1B; als gevolg van het verkrijgen van

subsidie ontstaat een lagere voorfinancieringsrente. Om deze investering (nagenoeg)

kostendekkend te maken dient een huuropbrengst van circa € 115.000 exclusief BTW per

jaar te worden gegenereerd, waarbij de totale exploitatie na het vierde jaar positief wordt.

27

Rekening is gehouden met een bezettingsgraad van 90% vanaf het 1e jaar omdat de

gebruikers al bekend zijn voor realisatie; indien dat niet het geval is, is een ingroei-model

voor de hand liggend. De marktconforme financiering is 4.8% met daarbij een inzet van

eigen vermogen van 40% a circa € 0,37 miljoen. Hierbij is uitgegaan van een

subsidiebijdrage Grote Stedenbeleid voor het Vasim gebouw van € 1,8 miljoen en


De verwachte huursom voor het deel van de Cultuurspinnerij in het Vasim gebouw (1/3e) is

bij een verhuurpercentage van 100% circa € 115.000 exclusief BTW per jaar. Als we dit

bedrag delen door het aantal vierkante meters verhuurbaar oppervlak (2.820 m2), dan

resulteert dit in een verwachte gemiddelde huurprijs van circa € 45 per m2 VVO exclusief

BTW per jaar en exclusief servicekosten.


Uitgangspunten voor de cascorestauratie en inbouwpakket zijn te vinden onder “Nadere

toelichting kosten” onder Scenario 1A en 1B.


voor het deel(1/3) van de Cultuurspinnerij in het Vasim gebouw zijn geraamd op circa



van de cascorestauratie van het Vasim gebouw is te vinden in bijlage 8.


Uitgangspunten voor de opbrengsten zijn te vinden onder “Nadere toelichting opbrengsten

scenario 1B.

Scenario 1D Museum en Cultuurspinnerij Casco + Inbouwpakket Cultuurspinnerij met

Subsidie en maximale jaarhuur

In het exploitatiemodel scenario 1D “Museum en Cultuurspinnerij in Vasim gebouw”,

bijlage 7, wordt ten opzichte van Scenario 1B als uitgangspunt genomen een jaarhuur van

€ 65.000 exclusief BTW, omgerekend een verdubbeling van het huidig huurniveau van de

Cultuurspinnerij. Om de investering met het huurniveau (nagenoeg) kostendekkend te

maken dient de subsidie te worden verhoogd, waarbij de totale exploitatie na het vijfde jaar

positief wordt. Hieruit volgt een investering van circa € 2,7 miljoen voor alleen het deel van

de Cultuurspinnerij uitgaande van cascorestauratie en een inbouwpakket. Hiervoor is een

totale subsidie benodigd van € 2,2 miljoen. Rekening is gehouden met een bezettingsgraad

van 90% vanaf het 1e jaar omdat de gebruikers al bekend zijn voor realisatie; indien dat

niet het geval is, is een ingroei-model voor de hand liggend. De marktconforme financiering

is 4,8% met daarbij een inzet van eigen vermogen van 40% a circa € 0,2 miljoen. Hierbij is

uitgegaan van een onder andere een subsidiebijdrage Grote Stedenbeleid voor het Vasim

gebouw van € 1,8 miljoen, een overige subsidiebijdrage van € 0,4 miljoen en een


De te verwachten huursom voor het deel (1/3) van de Cultuurspinnerij bij 100% verhuurd

in het Vasim gebouw is circa € 70.000 exclusief BTW per jaar, wanneer we deze

verdisconteren over het totaal aantal vierkante meters, 2.820 m2 verhuurbaar

vloeroppervlak (VVO), dan resulteert dit in een verwachte gemiddelde huurprijs van circa

€ 25 per m2 VVO exclusief BTW per jaar en exclusief servicekosten.


Uitgangspunten voor de cascorestauratie en inbouwpakket zijn te vinden onder “Nadere


28


voor het deel (1/3) van de Cultuurspinnerij in het Vasim gebouw zijn geraamd op circa

€ 2.690.000,- exclusief BTW. Per vierkante meter komt dit uit op circa € 800 m2 BVO


van de cascorestauratie is te vinden in bijlage 9.



scenario 1B.

7.2 Scenario 2 Cultuurspinnerij in gehele Vasim gebouw

Scenario 2A Cultuurspinnerij Casco

Uit het exploitatiemodel scenario 2A (casco) “Cultuurspinnerij in Vasim gebouw”, bijlage 8,

volgt eveneens eenzelfde een investering zoals bij scenario 1A van circa € 2.73 miljoen

voor het Vasim gebouw uitgaande van de cascorestauratie en ook onder dezelfde

voorwaarden als in scenario 1A. Om deze investering (nagenoeg) kostendekkend te maken

dient, evenals bij Scenario 1A, een casco huuropbrengst van circa € 115.000 exclusief

BTW per jaar te worden gegenereerd. Rekening is gehouden met een bezettingsgraad van

90% omdat dit overeenkomt met scenario 1A en daarmee de scenario’s beter te

vergelijken zijn. Een ingroei huur zou hier meer voor de hand liggen omdat nog maar

maximaal 70% van de (bestaande) huurders aanwezig zijn. De marktconforme financiering

is 4.8% met daarbij een inzet van eigen vermogen van 40% a circa € 0,38 miljoen. Hierbij

is uitgegaan van een subsidiebijdrage Grote Stedenbeleid voor het Vasim gebouw van €

1,8 miljoen en aankoopbedrag voor het pand van € 1.

De te verwachten casco huursom bij 100% verhuurd is circa € 130.000 exclusief BTW per

jaar, wanneer we verdisconteren over het totaal aantal vierkante meters, 8.550 m2

verhuurbaar vloeroppervlak (VVO), dan resulteert dit in een verwachte gemiddelde casco

huurprijs van circa € 15 per m2 VVO exclusief BTW per jaar en exclusief servicekosten.

De Cultuurspinnerij dient naast de kosten voor de cascorestauratie rekening te houden met

aanzienlijke extra investeringskosten, onder andere ten behoeve van de installaties en

inbouw van functies. In scenario 2B, 2C en 2D wordt hier verder op in gegaan.


Uitgangspunt voor de cascorestauratie is te vinden onder “Nadere toelichting kosten”

onder Scenario 1A.



scenario 1B.

Scenario 2B Cultuurspinnerij Casco + Inbouwpakket met subsidie

Het exploitatiemodel scenario 2B “Cultuurspinnerij in Vasim gebouw”, bijlage 8, gaat ten

opzichte van Scenario 2A verder in op de huisvesting van de Cultuurspinnerij in het gehele

Vasim gebouw door naast de volledige cascorestauratie ook het inbouwpakket door te

rekenen. Hieruit volgt een investering van circa € 6,56 miljoen. Om deze investering

(nagenoeg) kostendekkend te maken dient een huuropbrengst van circa € 780.000

exclusief BTW per jaar te worden gegenereerd waarbij de totale exploitatie na het tweede

jaar positief wordt. Rekening is gehouden met een ingroeimodel, met een bezettingsgraad

van 70% voor de eerste twee jaar, die oploopt met 5% per twee jaar naar uiteindelijk

90%.

29

De marktconforme financiering is 4.8% met daarbij een inzet van eigen vermogen van 40%

circa € 1,9 miljoen. Hierbij is uitgegaan van een subsidiebijdrage Grote Stedenbeleid voor

het Vasim gebouw van € 1,8 miljoen en aankoopbedrag voor het pand van € 1.

De te verwachten huursom voor de Cultuurspinnerij in het Vasim gebouw bij 100%

verhuurd is circa € 1.110.000 exclusief BTW per jaar, wanneer we deze verdisconteren

over het totaal aantal vierkante meters, 8.550 m2 verhuurbaar vloeroppervlak (VVO), dan




Uitgangspunt voor de cascorestauratie en inbouwpakket is te vinden onder “Nadere


De totale kosten van restauratie en inbouwpakket inclusief begeleidings- en

adviseurskosten voor het gehele Vasim gebouw zijn geraamd op circa € 6.554.000,-

exclusief BTW. Per vierkante meter komt dit uit op circa € 640m2 BVO exclusief BTW,

uitgaande van een bruto oppervlak van circa 10.300 m2 BVO. De SO-raming van de

cascorestauratie en het inbouwpakket van het Vasim gebouw zijn te vinden in bijlage 9.



scenario 1B.

Scenario 2C Cultuurspinnerij Casco gefaseerd + Inbouwpakket gefaseerd op basis van

subsidie en maximale jaarhuur

In het exploitatiemodel scenario 2C “Cultuurspinnerij in Vasim gebouw”, bijlage 8, wordt

ten opzichte van Scenario 2B als uitgangspunt genomen dat alleen de meest noodzakelijke

investeringen voor de cascorestauratie en het inbouwpakket worden gedaan, die ook

grotendeels door de subsidie Grote Stedenbeleid worden gedekt. De huur is dan financieel

haalbaar voor de Cultuurspinnerij. Het restant van de benodigde investeringen in

cascorestauratie en inbouwpakket worden nadien fasegewijs uitgevoerd op het moment

dat hiervoor voldoende financiële middelen aanwezig zijn.

Uit het exploitatiemodel scenario 2C volgt een investering van circa € 2,9 miljoen. Daarbij

dient een jaarhuur van circa € 150.000 exclusief BTW te worden gegenereerd, zodat de

totale exploitatie na het vierde jaar positief wordt. Daarbij is rekening is gehouden met een

ingroeimodel. In de eerste twee jaar is de bezettingsgraad 70% en die loopt vervolgens met

5% per twee jaar naar uiteindelijk 90%. De marktconforme financiering is 4,8% met

daarbij een inzet van eigen vermogen van 40% van het totaal à circa € 0,43 miljoen.

Hierbij is uitgegaan van een subsidiebijdrage Grote Stedenbeleid voor het Vasim gebouw

van € 1,8 miljoen en aankoopbedrag voor het pand van € 1.

De te verwachte huursom voor de Cultuurspinnerij in het Vasim gebouw bij 100% verhuur

is circa € 215.000 exclusief BTW per jaar. Wanneer we dit verdisconteren over het totaal

aantal vierkante meters, 8.550 m2 verhuurbaar vloeroppervlak (VVO), dan resulteert dit in

een verwachte gemiddelde huurprijs van circa € 25 per m2 VVO exclusief BTW per jaar en

exclusief servicekosten.




30


voor de gedeeltelijke cascorestauratie (let op, niet de volledige cascorestauratie wordt

uitgevoerd!): de dakbedekking op de daken wordt nagenoeg geheel vervangen en de daken

worden voorzien van dampremmer-isolatie- meerlaagse bitumineuze dakbedekking, de

getoogde ramen met glazen bouwstenen ramen worden allen vervangen door de stalen

ramen met isolatieglas conform de originele indeling, het beton in gevels en schoorstenen

wordt waar nodig hersteld en voorzien van verf, de houten kozijnen worden gedeeltelijk

vervangen door stalen kozijnen, de toegangstrap buiten aan de westgevel

(evenementenhal) wordt vervangen en een deel van de overige buitentrappen worden

vervangen of geschilderd.


voor het gedeeltelijke inbouwpakket: de ventilatie- en verwarmingsinstallaties en de

elektrische installatie met de daarbij behorende bouwkundige voorzieningen.

De totale kosten van de gedeeltelijke restauratie en het gedeeltelijk inbouwpakket inclusief

begeleidings- en adviseurskosten voor het gehele Vasim gebouw zijn geraamd op circa


exclusief BTW, uitgaande van een bruto oppervlak van circa 10.300 m2 BVO.



scenario 1B.

Scenario 2D Cultuurspinnerij Casco + Inbouwpakket gefaseerd op basis van subsidie en

maximale jaarhuur

In het exploitatiemodel scenario 2D “Cultuurspinnerij in Vasim gebouw”, bijlage 8, wordt

ten opzichte van Scenario 2B als uitgangspunt is genomen dezelfde jaarhuur als scenario

2C van € 150.000 exclusief BTW en het volledig uitvoeren van de cascorestauratie en

gedeeltelijk het inbouwpakket. De realisatie van het inbouwpakket zal fasegewijs

plaatsvinden naargelang voldoende investeringsvermogen aanwezig is. Hieruit volgt een

investering van circa € 3,9 miljoen, waarbij de totale exploitatie na het vijfde jaar positief

wordt. Als gevolg hiervan dient de subsidie te worden verhoogd naar 2,6 miljoen. Rekening

is gehouden met een ingroeimodel, met een bezettingsgraad van 70% voor de eerste twee

jaar, die oploopt met 5% per twee jaar naar uiteindelijk 90%. De marktconforme

financiering is 4.8% met daarbij een inzet van eigen vermogen van 40% a circa € 0,43

miljoen. Hierbij is uitgegaan van een onder andere een subsidiebijdrage Grote Stedenbeleid

voor het Vasim gebouw van € 1,8 miljoen, overige subsidiebijdrage van € 0,8 miljoen en

een aankoopbedrag voor het pand van € 1.

De te verwachten huursom voor de Cultuurspinnerij in het Vasim gebouw bij 100%

verhuurd is circa € 215.000 exclusief BTW per jaar, wanneer we deze verdisconteren over

het totaal aantal vierkante meters, 8.550 m2 verhuurbaar vloeroppervlak (VVO), dan







voor het gedeeltelijke inbouwpakket: de ventilatie- en verwarmingsinstallaties en de

elektrische installatie met de daarbij behorende bouwkundige voorzieningen.

31

De totale kosten van de cascorestauratie en het gedeeltelijk inbouwpakket inclusief

begeleidings- en adviseurskosten voor het gehele Vasim gebouw zijn geraamd op circa


exclusief BTW, uitgaande van een bruto oppervlak van circa 10.300 m2 BVO.



scenario 1B.

7.3 Financieel overzicht scenario’s

In onderstaand tabel 4 is een financieel overzicht van de scenario’s weergegeven. Scenario

1A gaat uit van gezamenlijke huisvesting Museum en Cultuurspinnerij in het Vasim

gebouw. In de scenario’s 1B, 1C en 1D wordt alleen de investering van de Cultuurspinnerij

weergegeven uitgaande van een gezamenlijke huisvesting met het Museum in het Vasim

gebouw. De scenario’s onder 2 gaan uit van Cultuurspinnerij in het gehele Vasim gebouw.

Scenario investering

(bouwk.+

bijkomende

kosten)

subsidie m2 BVO € /m2

BVO

huur 100% verhuurm2 VVO huur 100%

€ /m2 VVO

1A Casco 2.724.000€ 1.800.000€ 10.300 264€ 130.000€ 8.550 15€

1B Casco + inbouw 2.757.000€ -€ 3.400 811€ 395.000€ 2.820 140€

1C Casco + inbouw + subsidie 2.711.000€ 1.800.000€ 3.400 797€ 125.000€ 2.820 45€

1D Casco + inbouw + subsidie 2.701.000€ 2.200.000€ 3.400 794€ 70.000€ 2.820 25€

2A Casco 2.726.000€ 1.800.000€ 10.300 265€ 130.000€ 8.550 15€

2B Casco + inbouw + subsidie 6.554.000€ 1.800.000€ 10.300 636€ 1.111.000€ 8.550 130€

2C Casco ged. + ged. Inbouw + subsidie 2.881.000€ 1.800.000€ 10.300 280€ 215.000€ 8.550 25€

2D Casco. + ged. Inbouw + subsidie 3.888.000€ 2.600.000€ 10.300 377€ 215.000€ 8.550 25€

BVO = brutto vloeroppervlak, VVO = verhuurbaar vloeroppervlak

rest. = restauratie casco, ged. = gedeeltelijk, bouwk. = bouwkosten

Tabel 4: financieel overzicht scenario’s.

32

8. Kritische factoren en risico’s

Het uitganspunt is om het Vasim gebouw duurzaam te herbestemmen. Om dit te kunnen

verwezenlijken dient het casco van het gebouw gerestaureerd te worden, de installaties te

worden vernieuwd en de nieuwe functies te worden ingebouwd. Belangrijk daarbij is wie

de nieuwe huurders worden. Is dit het Museum samen met de Cultuurspinnerij of alleen het

Museum of wordt het alleen de Cultuurspinnerij? In alle gevallen is subsidie benodigd om

een duurzame herbestemming tot stand te brengen, dat is in lijn met financiële analyses die

intern door BOEi gemaakt zijn, maar ook extern vergeleken met andere objecten; zie

daarvoor ook www.Herbestemming.nu (onderdeel van de RCE) voor een studie die

uitgevoerd is door de RCE, het Nationaal Restauratiefonds en BOEi. Daarnaast dienen

voldoende huurinkomsten te worden gegenereerd om de exploitatiekosten te kunnen

dekken. De volgende kritische factoren en risico’s benoemen we nader.

Asbest

Het uitvoeren van een onderzoek naar asbest in het gebouw maakt geen onderdeel uit van

dit onderzoek.

Afstemming functies en evenementen; programmering

Bij gezamenlijke huisvesting: afstemming van ligging van functies tussen Museum en

Cultuurspinnerij en tijdstippen evenementen om (geluid)overlast te voorkomen.

Bestemmingsplan

De gemeente dient haar medewerking te verlenen aan de wijziging van het

bestemmingsplan voor de functies die nu niet binnen de huidige bestemming passen. Risico

bestaat op bezwaren van omwonenden en/of belanghebbenden.

Bodemonderzoek

Het onderzoeken van de gesteldheid van de bodem of het uitvoeren van

bodemonderzoeken maakt geen onderdeel uit van dit onderzoek.

BTW belaste verhuur

Algemeen uitgangspunt is met BTW belaste verhuur, hetgeen bij de Cultuurspinnerij ook

het geval is. Bij huurders die de BTW niet kunnen verleggen, zal er sprake zal zijn van huur

vrij van BTW. Daarbij wordt in de huurprijs een compensatie opgenomen om de extra

kosten van de verhuurder te dekken. Deze kan oplopen tot 35% van de huurprijs exclusief

BTW.

Cascorestauratie

Het casco dient te worden gerestaureerd omdat het gebouw op een aantal belangrijke

punten in slechte staat verkeert, met name de daken, de glazen bouwstenen en diverse

kozijnen. Ook is er sprake van achterstallig onderhoud, waaronder het schilderwerk en

schade aan diverse betonwerken. Inherent aan restauraties is dat verborgen gebreken zich

gedurende het werk aandienen. Daartoe dient in de begroting rekening gehouden te worden

en zal de aanbesteding van het werk dusdanig plaats moeten vinden dat de opdrachtgever

de kosten goed kan bewaken. De wijze van directievoering luistert om die reden nauw.

Concurrentie

Interne concurrentie kan ontstaan tussen de aanvullende commerciële functies van het

Museum in relatie tot de activiteiten rondom de evenementenhal van de Cultuurspinnerij.

http://www.herbestemming.nu/

33

Concurrentie kan ook ontstaan tussen het Honigcomplex en de aanvullende functies van

Museum en de gehele Cultuurspinnerij.

Cultuurspinnerij haalbaar

Haalbaarheid voor de Cultuurspinnerij van het scenario gezamenlijke huisvesting met het

Museum. Daarbij spelen onder andere de krimp van de huidige Cultuurspinnerij met 65% en

de stijging van de huurprijs mee.

Eigendomssituatie en vergoeding

Hoe de gemeente wenst om te gaan met de eigendomssituatie. Wordt het gebouw

verkocht, verhuurd of in erfpacht uitgegeven en welke vergoeding moet hier tegenover

staan?

Geluidproductie

Aandachtspunt is de geluidsproductie van de diverse functies in het Vasim gebouw, of

deze naast elkaar kunnen plaatsvinden en welke (bouwkundige)voorzieningen hiervoor

getroffen dienen te worden.

Inbouwpakket

Rekening dient te worden gehouden met een hogere huurprijs dan alleen de casco huurprijs

als gevolg van het te realiseren inbouwpakket bestaande uit onder andere installaties en

het inbouwen van functies.

Museum definitief

Onduidelijkheid bestaat nog over of het Museum zich wel of niet definitief gaat vestigen in

het Vasim gebouw.

Oppervlak

De omschreven Bruto vloeroppervlak (BVO) en Verhuurbaar Vloeroppervlak(VVO) zijn een

inschatting op basis van een nader te bepalen indeling. Oppervlak kan als gevolg van de

nader te bepalen indeling wijzigen.

Onderzoeksbudget

Om de herbestemming van het Vasim gebouw tot stand te brengen dient

onderzoeksbudget aanwezig te zijn om dit verder te kunnen uitwerken. Dit geldt voor

zowel het Museum, de Cultuurspinnerij en de gemeente Nijmegen.

Planning

Het, bij gezamenlijke huisvesting, afstemmen van gelijktijdig in gebruik nemen van het

Vasim gebouw. Ter voorkoming van hinder tijdens de (in)bouw.

Samenwerking

Het Museum en de Cultuurspinnerij dienen nog af te tasten op welke wijze zij samen

kunnen gaan werken. Hetgeen van invloed is op de haalbaarheid van gezamenlijke

huisvesting in het Vasim gebouw.

Servicekosten

Servicekosten zijn verplicht voor de huurders en wordt naast de huur in rekening gebracht.

Deze dienen nog nader in beeld te worden gebracht. Uitgangspunt is met BTW belaste

servicekosten.

34

Terrein

Aandachtspunt is de gezamenlijke afstemming van de herinrichting van het terrein in relatie

tot de nieuwe functies in het Vasim gebouw.

35

9. Conclusies en aanbevelingen

Tussen het formuleren van de vraagstelling en toekenning van de subsidie voor dit

haalbaarheidsonderzoek heeft een periode van circa een half jaar gezeten. In deze periode

heeft de Stichting Museum WOII zelfstandig maar in samenspraak met de gemeente

Nijmegen een haalbaarheidsonderzoek uitgevoerd naar het Museum en vestiging daarvan in

het Vasim gebouw. Als gevolg hiervan is de vraagstelling, zoals omschreven in de offerte,

bij de aanvang van dit haalbaarheidsonderzoek in samenspraak met de gemeente Nijmegen

en de Cultuurspinnerij aangepast. De nieuwe vraagstelling luidt als volgt; “Wat zijn de

diverse financieel haalbare scenario’s voor de permanente vestiging van de Cultuurspinnerij

in het Vasim gebouw, waaronder een gezamenlijke huisvesting met het Museum?”

9.1 Conclusies

Het Vasim gebouw kan succesvol duurzaam worden herbestemd, doordat huurders en

gebruikers het gebouw een nieuwe functie geven. Hierdoor is het mogelijk om het gebouw

te restaureren met daarvoor ondersteuning vanuit een of meerdere subsidie(s). Vervolgens

moet hierdoor op termijn een jaarlijkse huurstroom ontstaat die minimaal gelijk is aan dan

de jaarlijkse exploitatiekosten (inclusief o.a. beheer en financiering) van het gebouw. Het

gebouw kan hierdoor voor de lange termijn behouden blijven.

Voor de twee scenario’s, met ieder vier varianten, zijn exploitatiemodellen opgesteld. Uit

de exploitatiemodellen blijkt dat niet alle varianten financieel haalbaar zijn voor de

Cultuurspinnerij, zoals zij zelf heeft aangegeven. We omschrijven vervolgens alleen de

varianten binnen de scenario’s die voor de Cultuurspinnerij financieel haalbaar worden

geacht.

Scenario 1 gaat uit van de gezamenlijke huisvesting van het Museum en de Cultuurspinnerij

in het Vasim gebouw. Diverse varianten binnen dit scenario zijn doorgerekend en alleen

scenario 1D wordt haalbaar geacht voor de Cultuurspinnerij, omdat zij hebben aangegeven

niet meer huur te kunnen betalen. Deze conclusie is gebaseerd op het uitgangspunt in dit

scenario dat de huurprijs voor de Cultuurspinnerij in de nieuwe situatie niet hoger is dan

tweemaal de huurprijs in de huidige situatie. Dit resulteert in een (omgerekende) huurprijs

per jaar van circa € 65.000 exclusief BTW en exclusief servicekosten en komt neer op

gemiddeld € 25 per m2 VVO met een bezettingsgraad van 90% verhuur bij aanvang.

Daarbij is rekening gehouden met een reductie van het huidige oppervlak met 65% tot

3.400 m2 Bruto Vloeroppervlak (BVO) en 2.820 Verhuurbaar Vloeroppervlak (VVO). De

totale investering komt daarbij op € 2,7 miljoen. Het benodigde subsidiebedrag is € 2,2

miljoen en aankoopbedrag voor het pand van € 1. Deze uitgangspunten zorgen tezamen

voor een redelijke exploitatie die na het vijfde jaar positief wordt.

Aandachtspunten bij dit scenario zijn;

- het beschikbare oppervlak van 3.400 m2 BVO is minder is dan het minimale

programma van de Cultuurspinnerij van 4.800 m2 BVO. De vraag is of hierdoor het

concept van de Cultuurspinnerij voldoende intact blijft;

- de huurverhoging voor huidige huurders;

- de benodigde alternatieve locatie in directie omgeving van het Vasim gebouw voor

de resterende achterblijvende functies in de huidige Cultuurspinnerij;

- de verdeling en oriëntatie van de partijen in het Vasim gebouw;

- het verkrijgen van de benodigde subsidie(s).

36

Scenario 2 gaat uit van de permanente huisvesting van de Cultuurspinnerij in het Vasim

gebouw. Het uitgangspunt voor dit scenario voor het totale oppervlak van het Vasim

gebouw is 10.300 m3 BVO en 8.550 VVO. Diverse varianten binnen dit scenario zijn

doorgerekend en alleen scenario’s 2C en 2D worden haalbaar geacht voor de

Cultuurspinnerij. Scenario’s 2A en 2B zijn niet haalbaar als gevolg van het uitgangspunt dat

de huurprijs voor Cultuurspinnerij na herbestemming niet hoger mag zijn dan tweemaal de

huidige huurprijs, omdat zij hebben aangegeven niet meer huur te kunnen betalen.

Bij scenario 2C is als uitgangspunt genomen alleen de meest noodzakelijke investeringen

voor de cascorestauratie en het inbouwpakket te doen die ook grotendeels door de subsidie

Grote Stedenbeleid à € 1,8 miljoen worden gedekt met daarbij een financieel haalbare huur

voor de Cultuurspinnerij, omdat ze hebben aangeven niet meer te kunnen betalen. De

cascorestauratie en de realisatie van het inbouwpakket vinden fasegewijs plaats naargelang

voldoende investeringsvermogen aanwezig is. De totale investering komt daarmee uit op

€ 2,9 miljoen met daarbij een jaarhuur van circa € 150.000 exclusief BTW en exclusief

servicekosten, waarbij de totale exploitatie na het vierde jaar positief wordt. Rekening is

gehouden met een ingroei-model, met een bezettingsgraad van 70% voor de eerste twee

jaar, die oploopt met 5% per twee jaar naar uiteindelijk 90%. Hierbij is uitgegaan van een

subsidiebijdrage Grote Stedenbeleid voor het Vasim gebouw van € 1.8 miljoen en


Aandachtspunten bij dit scenario zijn;

- het fasegewijs realiseren van de cascorestauratie en het inbouwpakket, waarbij de

belangrijkste onderdelen in de eerste fase plaatsvinden;

- de huurverhoging voor de huidige huurders waarvoor meer uitstraling en comfort

wordt geleverd;

- het efficiënter verhuren van de ruimtes;

- het aantrekken van nieuwe huurders.

Ook scenario 2D wordt haalbaar geacht voor de Cultuurspinnerij. In dit scenario zal de

cascorestauratie volledig en het inbouwpakket gedeeltelijk worden gerealiseerd. De

realisatie van het resterende inbouwpakket zal fasegewijs plaatsvinden naargelang

voldoende investeringsvermogen aanwezig is. Bij een maximale huurprijs per jaar van

€ 150.000 exclusief BTW en exclusief servicekosten, resulteert dit in een investering van

circa € 3,9 miljoen, waarbij de totale exploitatie na het vijfde jaar positief wordt. Als

gevolg hiervan dient de subsidie te worden verhoogd naar 2,6 miljoen. Rekening is

gehouden met een ingroei-model, met een bezettingsgraad van 70% voor de eerste twee

jaar, die oploopt met 5% per twee jaar naar uiteindelijk 90%. De gemiddelde huurprijs

komt daarmee uit op € 25 per m2 VVO exclusief BTW en exclusief servicekosten.

Uitgegaan is van een subsidiebijdrage Grote Stedenbeleid voor het Vasim gebouw van

€ 1.8 miljoen, overige subsidiebijdrage van € 0,8 miljoen en een aankoopbedrag voor het

pand van € 1.

Aandachtspunten bij dit scenario zijn; het fasegewijs realiseren van het inbouwpakket

waarbij de belangrijkste onderdelen (installaties) in de eerste fase plaatsvinden, de

huurverhoging voor de huidige huurders waarvoor wel meer uitstraling en comfort wordt

geleverd, het efficiënter verhuren van de ruimtes en het aantrekken van nieuwe huurders.

37

9.2 Aanbevelingen

Op basis van dit haalbaarheidsonderzoek doen wij de volgende aanbevelingen:

o Het verder uitwerken van één van de haalbare scenario’s tot een uitvoerbaar plan.

o In het scenario van een gezamenlijke huisvesting van het Museum en de

Cultuurspinnerij in het Vasim gebouw is het aan te bevelen om nader onderzoek te

doen naar de meest logische oriëntatie en inpassing van partijen en functies in het

Vasim gebouw. Aandachtspunten hierbij zijn o.a. bereikbaarheid, logistiek, en

geluidproductie.

o In het scenario van een gezamenlijke huisvesting van het Museum en de

Cultuurspinnerij in het Vasim gebouw is het aan te bevelen om de wijze van onderlinge

samenwerking en de mogelijkheden om de synergie te vergroten nader te onderzoeken.

o Subsidiemogelijkheden voor de herbestemming van het Vasim gebouw nader te

onderzoeken en te bespreken met potentiële subsidievertrekkers.

o Het verder gezamenlijk uitwerken van de inrichting van het omliggende Vasim terrein

met Gemeente.

o Na te gaan of het Vasim gebouw het predicaat rijksmonument kan krijgen, waardoor

het gebouw in aanmerking komt voor hieraan gelieerde subsidies. Hierover moet in

overleg worden getreden met de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, waarbij het van

belang is om goed te onderbouwen waarom het Vasim gebouw alsnog aangewezen

dient te worden.

38

10. Colofon

Dit haalbaarheidsonderzoek is uitgevoerd in opdracht van Gemeente Nijmegen en Stichting

Cultuurspinnerij de Vasim.

Auteurs

Arno Boon BOEi

Liesbeth Jansen BOEi

Ron Spaan BOEi

Toon Iding BOEi

Met dank aan

Ewald van Petersen Gemeente Nijmegen

Wouter Groote Projectmanager Vrijheidsmuseum WO2

Hans Glaudemans Voorzitter Stichting Cultuurspinnerij De Vasim

Geert Jan v/d Goor Stichting Cultuurspinnerij De Vasim

Bronnen

www.industrieel-erfgoed.nl (Federatie Industrieel Erfgoed Nederland)

www.archined.nl

www.bouwhistorienederland.nl

www.devastgoedrapportage.nl

www.nijmegen.nl

www.cultureelerfgoed.nl

BOEi

Postbus 2641

3800 GD Amersfoort

Bezoekadres:

Lieve Vrouw ter Eem Klooster

Daam Fockemalaan 22

3818 KG Amersfoort

Tel 033 760 0660

E-mail [email protected]

Bank 26.58.66.316

KvK 08075587

BTW nr. 8071.23.298

http://www.industrieel-erfgoed.nl/

http://www.archined.nl/

http://www.bouwhistorienederland.nl/

http://www.devastgoedrapportage.nl/

http://www.nijmegen.nl/

39

11. Over BOEi

De Nationale Maatschappij tot Behoud, Ontwikkeling en Exploitatie van Industrieel Erfgoed,

kortweg BOEi, is een non-profit organisatie die als doelstelling heeft: het behoud van

industrieel erfgoed door herbestemming. Zij doet dit vanuit verschillende invalshoeken: als

investeerder, als ontwikkelaar maar ook als adviseur. De mogelijkheid tot herbestemmen

kan op alle soorten gebouwen van toepassing zijn, bijvoorbeeld fabrieken, kazernes,

scheepswerven, oude magazijnen en loodsen enzovoort. Ook boerderijen en kerken kunnen

herbestemd worden. Daartoe heeft BOEi mede Boerderij en Landschap opgericht en werkt

BOEi samen met Stichting Behoud en Herbestemming Religieus Erfgoed om het

herbestemmen van kerken een impuls te geven. Het maakt hierbij niet uit of deze

gebouwen nu beschermd zijn door de overheid of dat het publiek en/of de eigenaar het

monument de moeite van behouden waard vindt.

Organisatie

BOEi is opgericht op initiatief van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Tegenwoordig

telt BOEi 8 fte in vaste dienst. Daarnaast werken wij op freelance basis met verschillende

projectmanagers, waaronder bouwen restauratiedeskundigen. BOEi is een vennootschap

met aandeelhouders: AM, RaboVastgoed N.V., Dudok Wonen, NS Stations, Bank

Nederlandse Gemeenten, Vesteda, Triodos Bank, VolkerWessels en het Oranje Fonds. Het

bestuur van BOEi bestaat uit een Raad van Commissarissen met 7 leden en een

onafhankelijk voorzitter.

De werkwijze van BOEi is de stadsherstelformule: onderzoek de haalbaarheid van

herbestemming, voorkom verval, zoek er een passende (economische) gebruiker bij, koop

het pand of complex en restaureer het, zodat het gebouw of complex behouden blijft.

Restauratie en herbestemming worden gefinancierd uit subsidies, laagrentende en

marktconforme leningen, eenmalige bijdragen en uit gestort aandelenkapitaal van de

aandeelhouders. Daarnaast ontvangt BOEi jaarlijks financiële steun van de BankGiro Loterij

Dagelijkse bedrijfsvoering

De organisatie en dagelijkse bedrijfsvoering van BOEi zijn ondergebracht bij Fondsenbeheer

Nederland te Hoevelaken. Fondsenbeheer ondersteunt naast BOEi nog drie andere fondsen:

Stichting Nationaal Restauratiefonds, het Nationaal Groenfonds, Boerderij en Landschap en

Stichting Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten. Boerderij en

Landschap is een 100% dochter van BOEi.

BOEi

Postbus 2641

3800 GD Amersfoort

033 760 0660

[email protected]

www.BOEi.nl

mailto:[email protected]

http://www.boei.nl/

40

Bijlagen

Bijlage 1: Foto’s

Bijlage 2: Brief vragen Cultuurspinnerij en brief antwoord gemeente

Bijlage 3: Bouwhistorische verkenning

Bijlage 4: Tekeningen bestaande situatie

Bijlage 5: Programma van eisen Cultuurspinnerij

Bijlage 6: Vlekkenplan

Bijlage 7: Investerings- en opstalexploitatie scenario 1

Bijlage 8: Investerings- en opstalexploitatie scenario 2

Bijlage 9: SO-raming cascorestauratie & SO-raming inbouw Cultuurspinnerij

Bijlage 1: Foto’s

Bijlage 1 foto’s

Bijlage 2: Brieven

GEMEENTEOntwikkelingsbedrijf

Projectontwikkeling

Stichting Cultuurspinnerij de VasimDe heer H. GlaudemansWinselingseweg 41

6541 AH Nijmegen

Datum

15 juli 201 3

Onderwerp

Beantwoording vragen d.d. 19 juni2013

Ons kenmerk

oB10/'13.009431

Datum uw brief

19 juni 2013

Geachte heer Glaudemans,

Op 19 juni ontvingen wij uw brief waarin u een groot aantal vragen sielt over de gezamenlijkehuisvesting van het Vrijheidsmuseum en de Cultuurspinnerij in het Vasim gebouw. ln devoornoemde brief verwijst u naar uw brief van 28 maart jongsileden waarin u ook een aantalvragen stelde; u wenste een antwoord op die vragen voordat u een oordeel kon geven over dehaalbaarheid van gezamenlijke huisvesting. In de overleggen met de projectleider van hetVrijheidsmuseum en ambtenaren in de periode na 28 maart zijn in onze ogen de punten uit uwbrief van 28 maartuitgebreid aan bod gekomen. Een aantalpunten is naarde vervolgfasendoorgeschoven, een deel is beantwoord en over één punt, de Oost-West oriëntatie, blevenpartijen van mening verschillen. ln een van de laatste ambtelijke overleggen zijn partijengezamenlijk met elkaar tot deze conclusie gekomen. In de daarop volgende overleggen is vooralverder gesproken over de financiële effecten van een mogelijke gezamenlijke huisvesting.In uw brief van 19 juni komt u ons inziens terug op een aantal zaken die reeds in hetvoorafgaande traject meerdere malen besproken zijn. Wij zullen hieronder puntsgewijs ingaan opuw vragen.

1. Waarom wordt het museum aan de westkant georiënteerd terwijl het logischer lijkt dat hierCu ltu urspi nne rij wordt geve stigd (zie aangepaste me mo d.d. 24-0 5-20 1 3)?

De oriêntatie is een terugkerende vraag; het Vrijheidsmuseum met haar boulevard van devrijheid heeft een sterke behoefte aan grote lichte ruimten, de bogen aan de westzijde voldoenhier zeer goed aan. De oriëntatie naar de ontsluitingszijde met zicht op het grote open "plein"past daar zeer goed bij. De meer lokale functie van de Cultuurspinnerij past ons inziens goed aande stedelijke zijde (oost) van het Vasim gebouw. De gevolgen van deze gebouwverdeling zijnallen technisch oplosbaar, over deze oplossingen dienen partijen in de vervolg fasen met elkaarin overleg te treden

MUmesenKorte Nieuwstraat 6

651í PP Nijmegen

Telefoon 14024

Telefax (024) 329 96 10

E-mail [email protected]

Postbus 91 05

6500 HG Nijmegen

Contactpersoon

Ewald van Petersen

Doorkiesnummer

(024) 32e2602

wwv.nijmegen.nl beantwooridng brief 03 jJli 20 1 3.doca

Gemeente Nijmegen

Ontwikkelingsbedrijf

Projectontwikkeling

Vervolgvel

2. Op welke wijze kunnen de werkplaatsen/ateliers op de begane grond aan de oostkant hetvoorterrein gebruiken voor opslag en buitenwerkplaats?

Over deze vraag hebben partijen overleg gevoerd; de conclusie was dat we in de vervolgfase,wanneer de ontwerpen voor de buitenruimte concreter worden, deze vraag kunnenbeantwoorden.

3. Op welke wijze denken jullie de (logistieke) bereikbaarheid van Cultuurspinnerij aan deoostkant te org a n ise re n?

Zievraag2.

4. Op welke wijze kan er aan de oostkant dagelijks geparkeerd worden door Cultuurspinnerij enhaar bezoekers?

Zievraag2.

5. Op welke wijze denken jullie de afsluítbaarheid/inbraakwerendheid/veiligheid vanCultuurspinnerij aan de oostkant te organiseren?

De afsluitbaarheid/inbraakwerendheid/veiligheid van het gebouw is een verantwoordelijkheid vande gebruiker, in dit geval de Cultuurspinnerij. Ten aanzien van de buitenruimte kunnen we invervolgfase bry meer concretere ontwerpen voor de buitenruimte deze vraag beantwoorden. Welis aangeven dat het terrein een open en semi openbaar karakter zal krijgen.

6. Op welke wijze kan de gemeente garanderen dat Cultuurspinnerij de horeca van het museuminclusief terras kan gebruiken onder marktconforme inkoop condities?

Het Vrijheidsmuseum heeft aangeboden om in de vervolgfases met de Cultuurspinnerijconcretere afspraken te maken over het gezamenlijke gebruik van de ruimten in en om de Vasim"

7. Waarom moet de Cultuurspinnerij een convenant sluiten voor de evenementenhal met degemeente, terwijl andere podia in de gemeente dat níet hebben?

De Gemeente Nijmegen heeft de cultuurspinnerij verzocht afstemming te zoeken met hetcultuurnetwerk Nijmegen over de programmering in en de profilering van de evenementenhal.

8. ls men voornemens een dergelijk convenant ook met het Museum WOll af te sluiten, geziende voorgenomen programmering?

Nee.

9. Op welke wijze voorkomt de gemeente dat er concurrentie ontstaat Íussen de te realiserenfuncties in het Honig-gebouw en de Cultuurspinnerij?

De Gemeente Nijmegen kan en zal dat niet voorkomen.

wvw.nijmegen.nl beantwooridng brief 03 juli 20'13.docx

Gemeente Nijmegen


Projectontwikkeling

Vervolgvel

2

10. Op welke wijze kan door de gemeente worden gegarandeerd dat het museum geenconcurrentie vormt voor de Cultuurspinnerij als het gaat om het organiseren vanevenementen, congressen en zakelijke bijeenkomsten?

Zie vraag 9.

11 . Op welke wijze kan het buitenterrein en het gedeelte onder de brug tot aan de Waal voorb u ite neve ne me nte n word e n oe bru i kt?

Zievraag2.

12. Op welke wijze wordt invulling gegeven aan de olifantenpoot en wordt deze ruimte ingevulddoor bronsgieterij de Olifant?

Ons college is in overleg met Bronsgieterij de Olifant over huisvesting in of bij de Vasim. Ook deruimte onder de brug in de zogeheten "Olifantenpoot" is hierbij onderwerp van gesprek.

13. Waarom moet Cultuurspinnerij opnieuw nuts-aansluitingen en W&E-installaties realíseren,terwijldeze nu al aanwezig zijn?

Bij de opdeling van het gebouw is, mede op verzoek van de Cultuurspinnerij, het deel van deCultuurspinnerij"zo casco mogelijk" gehouden. Hierbijzijn we uitgegaan van de aanleg vannieuwe installaties door de Cultuurspinnerij en het Vrijheidsmuseum. In de vervolgfasen zullenpartijen over oplossingen met elkaar in overleg treden, mogelijk kunnen delen van de bestaandeinstallatie door de Cultuurspinnerij worden hergebruikt..

14. Waarom moet Cultuurspinnerijde casco restauratie betalen?

In de overleggen over de uitgangspunten bij de terbeschikkingstelling van het bestaande gebouwis door ons voorgesteld het gebouw in de huidige staat zowel voor het Vrijheidsmuseum als voorde Cultuurspinnerij tegen een symbolische "1 euro" ter beschikking te stellen. Dit met deverplichting het gebouw door de Stichting Museum WO2 te restaureren. In de overleggen isdaarom een deel van de begrote cascorestauratie, verdeeld op basis van de M2 BVO, alsinvesteringslast aan de Cultuurspinnerij voorgehouden. Deze investeringslast zal dienen als basisvoor de koopsom of een daarvan afgeleide huursom voor de Cultuurspinnerij

15. Wordt de subsidie van de provincie (voor het gebouw) 1,8 mljn volledig besteed aan decascorestauratie?

Over de wijze van aanwenden van de 1,8 miljoen euro stads- en regiomiddelen is nog geenbesluit genomen.

16. Onder welke condities kan de gemeente de Cultuurspinnerij een voorstel doen bij eengezamenlijk vestiging met het museum in de Vasim, wat neerkomt op een huurprijs vangemiddeld circa €40 per m2 vvo?

Zie vraag 14.

www.nijmegen.nl beantwoo'idrg br:ef 03 jJ i 20 1 3.docx

Gemeente Nijmegen


Projectontwikkeling

Vervolgvel

3

17. Waar en op welke wijze denkt de gemeente het logistiek centrum te faciliteren?

In de overleggen is aangegeven dat het faciliteren van de Gemeente Nijmegen zich vooraltoespitst op het meedenken en waar nodig faciliteren in publieke zin (b.v. door het wijzigen vaneen bestemmingsplan). Ambtelijk zijn ook gronden in het Mercuriuspark, onder marktconformecondities, aangeboden. Aanvullend hebben wij aangegeven graag met u mee te denken over devestiging van het logistieke centrum in het voormalige CP Kelco complex.

18. Wanneer verwachten jullie duidelijkheid te hebben of het museum definítief zich gaat vestigenin het Vasim gebouw?

Op basis van de huidige inzichten verwachten wij eind 2013 een go/no go besluit te kunnennemen.

19. Wanneer verwachten jullie dat het museum zal starten met bouwwerkzaamheden in hetVasim gebouw? Dit met het oog op programmering en ÍussenÍ4dse investeringen van dehuidige gebruikers.

Op basis van een go/no go eind 2013 verwachten wij medio 2014 aanvang in debouwwerkzaamheden.

20. Wanneer verwachten jullie dat het museum in het Vasim gebouw wordt opgeleverd en open isvoor publiek?

Op basis van een go/no go eind 2013 verwachten wij de opening medio 2015.

Wijveronderstellen u met deze beantwoording afdoende te hebben ge'informeerd. Wij gaan ervanuit dat u met deze informatie tot een positief oordeel zult komen dat er voldoendeaanknopingspunten zijn om tot een gezamenlijke huisvesting met het Vrijheidsm WO2 tekomen.

iu,Stedelijke Ontwikkeling Wethouder Cultuur

wtiwv. nijm egen.nl beantwooridng brief 03 juli 201 3.docx

Stichting Cultuurspinnerij De Vasim Winselingseweg 41 6541 AH Nijmegen tel: 024 3886246 mobiel 06 53165217 email:[email protected] URL:www.devasim.nl

Bank: NL11 TRIO 78.13.48.129 btwnr: 8168.33.953.B.01 KvK: 09150633

Aan het College van Burgemeester en Wethouders Gemeente Nijmegen p/a Korte Nieuwstraat 6 6511 PP Nijmegen Ons kenmerk: 130619 Betreft: voortgang gezamenlijke huisvesting Cultuurspinnerij De Vasim en Museum WO2 Nijmegen, 19 juni 2013 Geacht College, In onze brief van 28 maart jongstleden (kenmerk 130328) spraken wij onze bezorgdheid uit over de vorderingen in het proces rondom de gezamenlijke huisvesting van de Cultuurspinnerij en het Museum WO2 in het gebouw van De Vasim. Daarin concludeerden wij dat op basis van de op dat moment beschikbare documenten het voor het bestuur van Cultuurspinnerij De Vasim niet mogelijk was een oordeel te kunnen geven over de haalbaarheid van de gezamenlijke huisvesting. Inmiddels zijn we bijna drie maanden en een aantal gesprekken verder waarin een aantal van de punten uit de brief van 28 maart verhelderd. Helaas moeten wij ook constateren dat er voor de Cultuurspinnerij nog steeds een aantal zaken onvoldoende uitgewerkt zijn (zie hiervoor ook bijgevoegde memo van bOEI – herziene versie dd. 24 mei 2013), om te kunnen beoordelen of gezamenlijke huisvesting haalbaar is. Deze punten zijn samen te vatten in de volgende concrete vragen waarop wij graag antwoord willen hebben:

1. Waarom wordt het museum aan de westkant georiënteerd terwijl het logischer lijkt dat hier Cultuurspinnerij wordt gevestigd (zie aangepaste memo d.d. 24-05-2013)?

2. Op welke wijze kunnen de werkplaatsen/ateliers op de begane grond aan de oostkant het voorterrein gebruiken voor opslag en buitenwerkplaats?

3. Op welke wijze denken jullie de (logistieke) bereikbaarheid van Cultuurspinnerij aan de oostkant te organiseren?

4. Op welke wijze kan er aan de oostkant dagelijks geparkeerd worden door Cultuurspinnerij en haar bezoekers?

5. Op welke wijze denken jullie de afsluitbaarheid/inbraakwerendheid/veiligheid van Cultuurspinnerij aan de oostkant te organiseren?

6. Op welke wijze kan de gemeente garanderen dat Cultuurspinnerij de horeca van het museum inclusief terras kan gebruiken onder marktconforme inkoop condities?

7. Waarom moet de Cultuurspinnerij een convenant sluiten voor de evenementenhal met de gemeente, terwijl andere podia in de gemeente dat niet hebben?

8. Is men voornemens een dergelijk convenant ook met het Museum WOII af te sluiten, gezien de voorgenomen programmering?

9. Op welke wijze voorkomt de gemeente dat er concurrentie ontstaat tussen de te realiseren functies in het Honig-gebouw en de Cultuurspinnerij?

10. Op welke wij ze kan door de gemeente worden gegarandeerd dat het museum geen concurrentie vormt voor de Cultuurspinnerij als het gaat om het organiseren van evenementen, congressen en zakelijke bijeenkomsten?

11. Op welke wijze kan het buitenterrein en het gedeelte onder de brug tot aan de Waal voor buitenevenementen worden gebruikt?

12. Op welke wijze wordt invulling gegeven aan de olifantenpoot en wordt deze ruimte ingevuld door bronsgieterij de Olifant?

13. Waarom moet Cultuurspinnerij opnieuw nuts-aansluitingen en W&E-installaties realiseren, terwijl deze nu al aanwezig zijn?

14. Waarom moet Cultuurspinnerij de casco restauratie betalen? 15. Wordt de subsidie van de provincie (voor het gebouw) 1,8 mljn volledig besteed aan de

cascorestauratie?



16. Onder welke condities kan de gemeente de Cultuurspinnerij een voorstel doen bij een gezamenlijk vestiging met het museum in de Vasim, wat neerkomt op een huurprijs van gemiddeld circa €40 per m2 vvo?

17. Waar en op welke wijze denkt de gemeente het logistiek centrum te faciliteren? 18. Wanneer verwachten jullie duidelijkheid te hebben of het museum definitief zich gaat vestigen

in het Vasim gebouw? 19. Wanneer verwachten jullie dat het museum zal starten met bouwwerkzaamheden in het

Vasim gebouw? Dit met het oog op programmering en tussentijdse investeringen van de huidige gebruikers.

20. Wanneer verwachten jullie dat het museum in het Vasim gebouw wordt opgeleverd en open is voor publiek?

Wij willen u vriendelijk doch dringend verzoeken tot een uiterste inspanning om bovenstaande vragen zo spoedig mogelijk te kunnen beantwoorden, zodat het bestuur van Stichting Cultuurspinnerij kan beoordelen of en in hoeverre de gezamenlijke huisvesting met het Museum WOII haalbaar is. We hopen u hiermee voldoende geïnformeerd te hebben en zien met belangstelling uw reactie tegemoet. Met vriendelijke groet, Namens het bestuur Stichting Cultuurspinnerij De Vasim, Hans Glaudemans Geert Jan van den Goor Voorzitter coördinator Bijlage: bOEI, Memo – Vasim Nijmegen, herziene versie dd. 24 mei 2013



Bijlagen:

- Memo Vasim Nijmegen, 24 mei 2013

Bijlage 3: Bouwhistorische verkenning

NIJMEGEN

BBABUREAUVOOR

BOUWHISTORIEEN

ARCHITECTUURGESCHIEDENISV.O.F.

BOUWHISTORISCHE

VERKENNING

VOORMALIGE N.V.

KUNSTZIJDESPINNERIJ

NYMA

VOORMALIGE N.V. KUNSTZIJDESPINNERIJ NYMA

WINSELINGSEWEG 12-16 EN 41, NIJMEGEN

BUREAUVOOR

BOUWHISTORIEEN

ARCHITECTUURGESCHIEDENISV.O.F.

VOORMALIGE N.V. KUNSTZIJDESPINNERIJ NYMA

WINSELINGSEWEG 12-16 EN 41, NIJMEGEN

BOUWHISTORISCHE VERKENNING

“Vergeet dus nooit het merk met den dikken stompen toren. Dat kenmerkt immers het product van de Kunst-zijdespinnerij NYMA te Nijmegen.”

[uit: Hoe maakt men..?, ‘s-Gravenhage 1941 (vijf delen); deel III, ‘Kunstzijde (N.V. Kunstzijdespinnerij NYMA te Nijmegen)’, p. 34]

BUREAU VOOR BOUWHISTORIE EN ARCHITECTUURGESCHIEDENIS | NYMA, NIJMEGEN

4

INHOUD

VOORWOORD 5

INLEIDING NYMA 6

Kleding uit hout 7

Nieuwe producten 10

BOUWGESCHIEDENIS NYMA-FABRIEK 13

BESCHRIJVING FABRIEKSCOMPLEX 16

Algemeen 16

Exterieur 16

Interieur 17

Continuespinnerij 17

CONCLUSIE BOUWHISTORISCHE VERKENNING 19

GERAADPLEEGDE BRONNEN 21

- LITERATUUR 21

- ARCHIEVEN 22

AFBEELDINGEN 23

COLOFON 61


5

VOORWOORD

In verband met de geplande aanleg van een nieuwe Waalbrug is in opdracht van de gemeente Nijmegen door het Bureau voor Bouwhistorie en Architectuurgeschiedenis (BBA) uit Utrecht een bouwhistorische verkenning uitgevoerd naar de voormalige N.V. Kunstzijdespinnerij NYMA, Winselingseweg 12-16 en 41 te Nijmegen.

Dit heeft geresulteerd in een rapport met als doel inzicht te krijgen in het ontstaan en historische ontwikkeling van deze fabriek. Voor dit doel bleek een korte inleidende beschouwing van belang over het productieproces van de fabriek.

De verslaglegging in dit rapport berust op een analyse van het gebouw zelf. Daarnaast is een beperkt literatuur- en archiefonderzoek uitgevoerd. Vanwege de aard van de opdracht is het onderzoek ter plaatse beperkt gebleven tot visuele waarnemingen.

De fabriek noch de continuespinnerij heeft op dit moment een beschermde monu-mentale status.

Het bouwhistorisch veldwerk is verricht door dr. ing. R. Stenvert en mw. drs. S.G. van Ginkel-Meester. Het literatuur- en archiefonderzoek is uitgevoerd door R. Stenvert die ook deze rapportage schreef.

Onze dank gaat uit naar de heren H. Zoutenbier en S. van Stekelenburg van CP Kelco B.V., voorheen Noviant, die ons in het gebouw hebben rondgeleid en mw. drs. H. Peterse van de afdeling Architectuur & Monumenten van de gemeente Nijmegen.

S.G. van Ginkel-MeesterR. StenvertMaart 2006


6

INLEIDING NYMA

De N.V. Kunstzijdespinnerij NYMA werd op 21 mei 1928 opgericht. Als vestigings-plaats werd Nijmegen gesuggereerd door de Maastrichtse zakenman M.H.T. Bury. Na voordien geruime tijd directeur van de Nederlandsche Plantenboterfabriek in Amster-dam te zijn geweest, werd Bury (overleden 1948) de eerste directeur van de nieuwe firma. Hij huurde een kantoor aan de Burchtstraat en leidde vandaaruit de stichting van de fabriek. Een locatie werd gevonden in de vorm van een perceel aan de Waalbandijk, ten oosten van de voormalige scheepswerf De Waal. De nabijheid van de rivier was nuttig voor de aan- en afvoer van grondstoffen en eindproducten en leverde tevens het proceswater dat bij de vervaardiging van kunstzijde van belang is. Al in 1913 had de Chemische Fabrik Von Heyden uit Radebeul (bij Dresden) interesse getoond om juist op deze plek een kunstzijdefabriek te bouwen.

De directe aanleiding voor de oprichting van de NYMA was de aankondiging in 1928 van de fusie van de Eerste Nederlandse Kunstzijdefabriek te Arnhem (ENKA) met de in Wuppertal-Elberfeld gevestigde Vereinigte Glanzstoff Fabriken A.G. Deze fusie kreeg in 1929 zijn beslag onder de naam Algemeene Kunstzijde Unie N.V. (AKU) en werd in 1930 uitgebreid door een samenwerking met de in 1919 door Charles Stu-lemeyer te Breda opgerichte N.V. Hollandsche Kunstzijde Industrie (HKI). Laatstge-noemde samenwerking resulteerde in 1931 in de oprichting van het N.V. Internationaal Kunstzijde Verkoopkantoor.

Op 8 mei 1911 had de scheikundige dr. Jacques Coenraad Hartogs (1879-1932) aan de Vosdijk te Arnhem de genoemde N.V. Nederlandsche Kunstzijdefabriek opgericht (met een startkapitaal van fl. 240.000). Hartogs had van 1907 tot 1909 gewerkt bij de in 1904 gestichte kunstzijdefabriek van Samuel Courtauld in Coventry en was op 7 juli 1910 gepromoveerd. Hij bezat een patent op een specifieke samenstelling van het spinbad. In 1913 kwam in Arnhem de eerste productie op gang. Na het einde van de Eerste Wereldoorlog ontstond een grote vraag naar kunstzijde. In 1919 startte in Ede de planning van een tweede fabriek die in januari 1922 de poorten opende. In Arnhem verrees in 1925 aan de Tivolilaan een tweede vestiging van de ENKA-fabriek.

De overheersende marktpositie van de ENKA met zijn fabrieken te Arnhem en te Ede baarde de nodige zorg bij een groep van Twentse textielfabrikanten als belangrijke afne-mers van kunstzijde. Zij besloten in 1928 om een tegenwicht te vormen. Met steun van de Twentsche Bank werd een startkapitaal van circa fl. 300.000 bijeengebracht. Tot de eerste commissarissen behoorden H.J. Blijdenstein en J.H. van Heek, terwijl zich ook andere bekende Twentse textielnamen als Ter Horst, Jannink, Jordaan, Ter Kuile, Ledeboer en Stork onder de aandeelhouders bevonden. Ook “Hartogs wilde daarin deelnemen, maar werd buiten de deur gehouden. Hij besloot tot een eenvoudige tegenzet en kocht een strook grond van vijf meter breed, precies en geheel rondom het voor Nyma bestemde fabrieksterrein in Nijmegen, daarmee elke uitbreiding van het bedrijf in de naaste omge-ving blokkerend. AKU heeft die strook grond tot in de jaren veertig in bezit gehad.”1

1 Klaverstijn 1986, p. 16.


7

In augustus 1928 werd met de bouw van de NYMA-fabriek begonnen en op 15 okto-ber 1929 kwam de kunstzijdefabriek in bedrijf met naast Bury, J.M.M. Meuther als tweede directeur (tot 1933). Na een proefperiode werd in januari 1930 het eerste garen verkocht aan de firma G. Jannink & Zn. te Enschede en de firma Paul Bucher in het Duitse Hormersdorf. Al kort na de stichting van de NYMA was de eerste grote bloei van de kunstzijde voorbij. In 1920 leverde een streng kunstzijde fl. 32,00 per kilo op, in 1921 fl. 13,50, fl. 8,00 in 1925 en in 1928 slechts fl. 5,00. Ook had de fabriek te lijden van de economische crisis die na Zwarte Donderdag van 24 oktober 1929 wereldwijd inzette. Toch kon de NYMA aan deze problemen het hoofd bieden. In 1938 waren er 814 werknemers in dienst en in 1955 was de NYMA met het maximale aantal van 2131 medewerkers veruit de grootste werkgever van Nijmegen.

In 1947 produceerden de vier Nederlandse kunstzijdefabrieken (Arnhem, Breda, Ede en Nijmegen) in totaal 12.900.000 kilo garens, waarvan 2.659.000 kilo (21 procent) door de NYMA. In eerste instantie produceerde de NYMA vooral voor de binnenlandse markt, terwijl de tien tot vijftien keer grotere AKU vanouds vooral op de export was gericht. Toch werd in 1947 ook in Nijmegen de helft van alle geproduceerde garens geëxporteerd. Vooral de jaren vijftig waren voor het bedrijf voorspoedig, maar tegen het eind van dat decennium viel, net als elders in de textiel, de vraag weg en verplaatste de productie zich naar het (verre) oosten. In 1961 werd voor het eerst geen dividend meer uitgekeerd en in 1967 volgde surséance van betaling. Pas in 1969 volgde de defi-nitieve sluiting en dit leidde tot een massaontslag.

In 1970 werd met een beperkte groep werknemers doorgestart met de productie van carboxymethylcellulose (CMC), waarmee men in 1948 was gestart. Dit in de voedings-middelenindustrie gebruikte middel vindt onder meer zijn toepassing als toeslagmid-del ter voorkoming van kristalvorming in consumptie-ijs. De als laatste uitbreiding gebouwde continuespinnerij werd afgestoten en deze kwam in 1985 in gebruik als sinterfabriek Vasim, die vliegas van de PGEM verwerkte tot kunstgrind en lytag (een ingrediënt voor lichte betonsoorten). In een deel van het hoofdgebouw vindt momen-teel nog steeds de productie van CMC plaats, eerst onder de naam Noviant en sinds kort als CP Kelco B.V. Het resterende deel van het hoofdgebouw staat leeg. Een deel is verhuurd aan Nijverdal-Ten Cate en het zuidoostelijke deel is in gebruik bij het bedrijf Van der Stad (firma in badkamers, keukens, tegels en sanitair).

Kleding uit houtIn 1664 experimenteerde Robert Hooke (1635-1703) met lijmen en gommen om tot een synthetisch weefsel te komen met een betere draad dan die van de zijderups. In de 17de eeuw bracht R.A.F. de Réaumur (1683-1757) het proces een stapje verder, maar het duurde tot 1855 voordat de Zwitserse scheikundige Georges Audemars te Lau-sanne ontdekte dat cellulose van de moerbeiboom in oplossing gebracht kon worden. Het lukte hem echter nog niet om de verkregen vloeistof tot een draad te spinnen. De Fransman Hilaire de Chardonnet (1839-1924) toonde op de Parijse Wereldtentoonstel-ling van 1889 de eerste gesponnen nitraatkunstzijde. Voor de productie stichtte hij in 1891 te Besançon een fabriek. Max Fremery (1859-1932) en Johannes Urban (1863-1940) ontdekten te Oberbruch bij Aken het cupramonium-procédé voor de productie


8

van kunstvezels wat zij in 1897 patenteerden. Dit gaf de stoot tot de oprichting van twee kunstzijdefabrieken, één bij Oberbruch en de andere in Niedermorschweiler bij Mühlhausen. Samen stonden ze onder auspiciën van de in 1899 opgerichte Vereinigte Glanzstoff Fabriken A.G. die in 1901 hun zetel van Aken naar Wuppertal-Elberfeld verplaatsten.

De Engelse scheikundigen Charles Frederick Cross, Edward John Bevan en Clayton Beadle ontwikkelden in 1892 een procédé ter vervaardiging van viscose uit cellulose, waarop ze een patent kregen. In 1898 kreeg Charles Henry Stearn een patent op een procédé dat de viscose in een ammoniakzoutoplossing tot stremming brengt (coagu-leren). Dit stremmen staat aan de basis van het spinnen van kunstzijde. In 1904 werd de firma Samuel Courtaulds & Co. Ltd. opgericht, die het patent van Stearn kocht en vanaf 1905 de eerste viscose-garens produceerde. Pas in 1909 kon dit op fabrieksma-tige wijze geschieden, waarna Courtaulds uitgroeide tot het grootste rayonconcern ter wereld. De naam kunstzijde werd vanaf het begin, vooral in de Engelstalige landen als minder juist bezien, omdat het in feite geen vervangingsproduct van zijde betrof maar een zelfstandig nieuw garen. In 1924 werd de officiële internationale naam rayon bevestigd.

“Nu gaan we een kijkje nemen in een der Nederlandse kunstzijdefabrieken, nl. in de N.V. Kunstzijdespinnerij NYMA te Nijmegen, aan de Waal. Men kan, als men goed kijkt, reeds vanuit den trein de uitgestrekte fabrieksgebouwen stroomafwaarts duidelijk onderscheiden. Het is die fabriek met dien enen schoorsteen, waarop NYMA staat en een stompe, dikke toren daarnaast.”2 Kunstzijde, of rayon, wordt gemaakt van cel-lulose, dat vooral uit naaldhoutbomen wordt verkregen. Het hout wordt van schors ontdaan, gewassen en tot spanen gehakt, daarna gekookt, gebleekt, gemalen, geperst en gedroogd, veelal in de vorm cellulosevellen die eruit zien als vellen wit karton. De vellen zijn afkomstig uit Scandinavië, Canada en de Verenigde Staten en worden via Rotterdam naar Nijmegen vervoerd.

De vellen worden enkele uren in natronloog gedrenkt waardoor onbruikbare afval-stoffen oplossen. Vervolgens perst men de natronloog uit de vellen en werden deze gemalen en verkruimeld tot ze er als sneeuwvlokken uitzien. Deze worden in bakken naar de rijpkamer gebracht. De cellulose, heeft na toevoeging van natronloog, de naam alkalicellulose verkregen. Door het rijpingsproces gaan de moleculen losser zitten. De gerijpte alkalicellulose wordt onder toevoeging van natronloog en zwavelkoolstof tot pap gemalen (afb. 3). Dit product heet cellulosexanthogenaat of korter xanthogenaat of xanthaat. Na enkele uren mengen ontstaat er een geelblonde stroop, de viscose. De vis-cose wordt door doeken gefiltreerd en komt in de viscosekelder voor drie dagen verdere rijping onder constante temperatuur (12-15°C). Pas zeven dagen na het drenken van de cellulosevellen kan er van dat product gesponnen worden.

Voor het spinnen werd gebruik gemaakt van twintig tot dertig meter lange spin-machines, met aan de onderzijde een goot, het spinbad, met een troebele vloeistof, hoofdzakelijk bestaand uit zwavelzuur onder toevoeging van enkele zouten. Boven de goot bevinden zich rijen spoelen. Onder de goot ligt een viscoseleiding voorzien van

2 Hoe maakt men..? 1941, p. 30.


9

diverse spinbuisjes, ieder met een spindop. Deze spindoppen, in de vorm van vinger-hoeden, zijn van goud of platina (bestand tegen zwavelzuur) met kleine gaatjes van 0,08 mm. Door het spuiten van de viscose in het zure spinbad stolt de viscose, coagu-leren genoemd. De gecoaguleerde viscose wordt op een spoel gewonden. Wanneer er meer viscose naar de spindop wordt gepompt, dan wordt er dikker garen gesponnen. In een spindop zitten twintig tot zestig gaatjes, en de hele fijne draadjes hieruit wor-den filamenten genoemd (afb. 6). Bij het spinnen komen schadelijke gassen vrij, zoals zwavelkoolstof en zwavelwaterstof, die afgezogen moeten worden en vervolgens via de schoorsteen uitgeblazen werden.

De gesponnen vezel kan op twee manieren opgewonden worden; het spoelen- en het spinpotsysteem. Bij het spinpotsysteem, dat niet bij de NYMA maar wel bij de ENKA en KHI in gebruik was, worden de filamenten als in een centrifuge in een spinpot geslingerd en daarbij tevens tot een enkel garen getwist. Het in de spinpot gevormde resultaat wordt een spinkoek genoemd. Bij het spoelensysteem vervult een sneldraai-ende aluminimumspoel boven de spingoot de rol van zowel aftrek- als opwikkelmiddel. Wanneer deze spoel vol is komt er een lege voor in de plaats, maar moet het garen door de spinner wel opnieuw met de vinger op de lege spoel worden gewonden. Bij deze methode zijn de filamenten nog niet getwist.

Na het spinnen moeten de chemicaliën uit het nog gele garen gespoeld worden in de spoelerij; bij de NYMA de spoelenbleek genoemd. Vervolgens dienen de filamenten nog tot één enkel draad getwijnd te worden (afb. 8). Dit geschiedt in de twijnerij waar-bij de draad veelal 100 tot 120 draaiingen per meter krijgt. Ook het twijnen geschiedt onder geconditioneerde omstandigheden; kunstzijde moet een optimaal vochtgehalte hebben van 11 procent en dat kan het beste gegarandeerd worden bij 20°C en 65 % relatieve luchtvochtigheid.

Na het twijnen moeten de draden overgebracht worden op de door de afnemers gewenste vorm, vaak een kegelvormige klos of cone. Dit omspoelen geschiedt in de conerij, die bij de NYMA aan de voorzijde op de verdieping gelegen was en ook voor-zien was van luchtbevochtiging (afb. 9).

Een deel van het garen kreeg een speciale behandeling. Het werd of sterker getwijnd tot crêpegarens of met een matteringsmiddel nabewerkt tot mat garen. Andere soorten nabewerkingen werden bij voorkeur aan de verwerkende fabrieken overgelaten. Wel werden zogeheten spingeverfde garens vervaardigd, waarbij de kleurstof al aan de viscose werd toegevoegd. Eind jaren dertig produceerde de NYMA bijna 10.000 kilo garen per dag, dat werd verkocht aan weverijen, tricotage- en kousenfabrieken. In een brochure met stalen uit 1964 is er sprake van de volgende producten: voor geweven goederen: Nymella (glans op cones; Td 120), Nymella (mat op cones; Td 120) en voor breierijen en tricotagefabricage het dunnere Nymex (glans op cones; Td 60) en het dik-kere Nymatico (mat op cones; Td 120).3

De NYMA produceerde enkel garen in de vorm van een gladde gelijkmatige draad, het rayongaren. Dergelijk glad garen werd vaak als glad, koud en plakkerig op het lichaam ervaren. Door diverse producenten werd naar een alternatief gezocht in de

3 Gemeentearchief Nijmegen (GAN), Kunstzijdespinnerij Nyma BV, nr. 14. Td is de diktemaat in deniers.


10

vorm van rayonvezel of celwol. Bij rayonvezel wordt de gesponnen draad in stukjes gesneden ter lengte van dertig tot veertig millimeter (de zogeheten stapel), vervolgens gewassen, gebleekt, gedroogd en opnieuw gesponnen, met als resultaat een warmere draad, vaak gebruikt voor gordijn- en meubelstoffen. Ook kunnen katoen- en wolvezels bijgemengd worden. Deze in Duitsland in de jaren dertig ingezette ontwikkeling werd in Nederland in 1940 door de AKU-Arnhem overgenomen; later niet alleen meer door het snijden van de draad, maar door directe productie van de vezel. Celwol is echter nooit in Nijmegen geproduceerd en ook werd in die tijd geen cellulose uit stro gewon-nen, omdat dit weinig cellulose opleverde en teveel chemicaliën koste. De NYMA mocht in de Tweede Wereldoorlog wel doorwerken, maar door tekort aan cellulose, chemicaliën en kolen daalde de productie. Op 17 september 1944 werd de fabriek getroffen door brand- en brisantbommen waardoor drie loodsen afbrandden.

Nieuwe productenEen belangrijk nieuw afzetgebied voor kunstzijde was de toepassing als binnenweefsel voor auto- en vliegtuigbanden. Kort voor de oorlog was door L. Lilienfeld een extra sterke en dikkere draad ontwikkeld, het zogeheten bandenrayon. Door de gerekte draad met stoom te behandelen kregen John Givens en Leslie Rose in 1939 daarop een nieuw patent. Een goed bruikbaar product werd pas verkregen toen Norman Cox van de firma Dupont in 1947 bepaalde modifiers aan de viscose toevoegde. Het patent werd dat jaar overgenomen door de Industrial Rayon Corporation te Cleveland Ohio. Deze in 1925 door Walter W. Birge gestichte vennootschap had in 1937 de ‘self-advancing reel’ uitgevonden die aan de basis stond van het continuespin-procédé. Hierbij hoefde de productie niet meer gestopt te worden voor het wisselen van de spoelen, wat een aan-zienlijke productieverbetering opleverde. De productie van bandengarens was slechts een korte bloeiperiode beschoren. Al in 1946 werd door Michelin de radiaalband uitge-vonden, waarin ook metaal werd verwerkt dat het gebruik van canvas verminderde. De toenemende populariteit van deze radiaalbanden in de loop van de jaren zestig, deed de productie van bandenrayon kelderen. De NYMA produceerde deze bandengarens (dikte Td 120) onder de naam Conyma. De ENKA-Ede bracht vanaf 1949 het in hun continuespinnerij geproduceerde bandenrayon als Cordenka op de markt.

Door de viscose niet door gaatjes, maar door een lange dunne sleuf, te persen ontstaat cellofaan. Dit dient vervolgens ontzwaveld, gebleekt, gewassen en met emulsie ver-werkt te worden om vervolgens met behulp van verwarmde walsen te worden gedroogd en opgerold. Bij de NYMA werden Nymcaps geproduceerd. Daarbij ging het om een dunne, cellofaan-achtige buis die gebruikt kon worden voor het capsuleren van flessen en dergelijke. Deze Nymcaps dateren uit de tweede helft van de jaren vijftig. Ook de AKU begon in 1957 met de productie van cellofaan.

Een andere naoorlogse ontwikkeling was de productie van een vloeistof op cellulose-basis voor het sterken van garens. Dit natrium-carboxymethylcellulose (NaCMC) werd in 1948 voor het eerst geproduceerd onder de naam Nymcel en werd later bekend als CMC. Het als poeder of granulaat geleverde CMC is oplosbaar in water, doch onop-losbaar in de meeste organische oplosmiddelen. Naast het sterken van de kettinggarens voor het weefproces, bleek deze zeer veelzijdige vloeistof ook gebruikt te kunnen


11

worden als stabilisator en verdikkingsmiddel in de voedingsmiddelenindustrie, voor de bereiding van ijs, slasaus, mayonaise, vruchtensap, limonadesiroop, advocaat, puree, pasta’s, pudding en bakkerij- en zuivelproducten. Tevens dient het als verdikkingsmid-del, stabilisator of desintegratiemiddel in de cosmetische industrie, kleefstoffen-, verf-industrie e.a. Ook de ENKA in Ede produceerde CMC, maar dat bleek daar uiteindelijk geen succesvol product.

Een andere belangrijke naoorlogse ontwikkeling was de productie van nieuwe kunst-vezels. Naast kunstvezels uit plantaardige stoffen (rayon) ontstonden er ook kunstve-zels uit minerale stoffen (perlon en nylon). In 1934 was door C. Schöneburg een geheel synthetische vezel op basis van polyvinylchloride ontwikkeld die in Duitsland door de I.G. Farbenindustrie onder de naam PeCe-vezel op de markt kwam.

Gesponsord door E.I. du Pont de Nemours & Co. deden in de Verenigde Staten een groep onderzoekers onder leiding van W.H. Carothers vanaf 1928 onderzoek naar lineaire polymeren. Dit leidde in 1935 tot de ontwikkeling van Nylon, een polyamide-vezel, die in 1938 in productie genomen werd. Paul Schlack ontwikkelde dat jaar bij I.G. Farbenindustrie een nylon-variant, Perlon genoemd. In 1949 kreeg de AKU een licentie op het vervaardigen van nylongaren, dat ze vanaf 1952 onder de naam Enkalon in Emmen ging produceren.

Een derde belangrijke nieuwe vezel was de in 1941 in Engeland door I.R. Whinfield en I.T. Dickson ontwikkelde polyestervezel, die vanaf 1946 in Amerika als Dacron werd geproduceerd, in Engeland als Teryleen en door de AKU als Terlenka geprodu-ceerd.

De vierde, en hier belangrijkste, synthetische vezel is de polyacrylonitrile-vezel, in 1944 door Du Pont ontwikkeld en in 1946 als Orlon op de markt komt. In Duitsland kwam het vanaf 1952 als PAN op de markt. De polyacrylonitrile is vrij goedkoop te maken, maar de verwerking van dit polymeer tot vezels bleek minder eenvoudig. Het is de enige synthetische vezel, die qua gevoel zeer veel op wol lijkt, doch niet de nadelen daarvan heeft. In het NYMA-jubileumboek uit 1953 wordt melding gemaakt van een nieuwe vezel op basis van polyacrylonitrile “Uiteraard kunnen wij niet op de details ingaan, doch het mag een verheugend feit genoemd worden, dat met deze proefproduc-tie reeds na een vrij korte tijd ingespannen researchwerk kon worden aangevangen.”4 Het kreeg toen de naam ‘N 53’, maar werd kort daarop herdoopt in Nymcrylon. “De door de mens gemaakte garens en vezels, de geheel synthetische, zullen dus een wel-kome bijdrage leveren tot de ontwikkeling van de welvaart, onafhankelijk van klimaat en oogstresultaten. Ook op dit gebied heeft de Nyma niet stil gezeten. In de eigen labo-ratoria werd een geheel synthetische vezel ontwikkeld op basis van polyacrylonitrile, een zgn. acrylvezel, welke het merk “NYMCRYLON” draagt. (..) NYMCRYLON munt in de weefgoederensector uit door zijn warmte-isolerend vermogen, wasbaarheid (als wol), vormvastheid en fraai uiterlijk. Bij gebruik in breigoederen verkrijgt men warme, stabiele breisels, sneldrogend, met een zachte greep, die zeer prettig in het dragen zijn en niet vervilten.”5

Als laatste werd er nog een vezel op basis van polyetheen (polyethyleen of polytheen)

4 25 jaar NYMA 1953, z.p.5 Van der Laken [1958], z.p.


12

geproduceerd op basis van de koolwaterstof-ethyleen. Rond 1958 heeft de NYMA het “assortiment van haar producten nog meer vergroot en de productie van een poly-etheen-monofilament ter hand genomen, welke draad het merk NYMPLEX draagt. NYMPLEX-draad heeft een laag soortelijk gewicht (0,96) en grote sterkte, is zeer slijtvast en bezit een relatief zeer hoge knoopsterkte. (..) Het is vrijwel in elke kleur leverbaar en vindt zijn toepassing o.a. in kabels en koord voor scheepvaart en visserij (drijfvermogen), luchtvaart (licht gewicht), weefsels (bekledingstoffen), gaas, netten (vis- en sportnetten), pannelappen.”6

Uit het boek bij het 25-jarig jubileum van de NYMA spreekt nog veel optimisme (afb. 14), dat in de publicatie uit circa 1958 met de vermelding van synthetische vezels Nymcrylon en Nymplex werd onderstreept. Toch duurde dit enthousiasme maar enkele jaren. In 1961 moest directeur mr. R.O.H.F. Werdmueller von Elgg (directeur 1947-1970) aankondigen dat er voor het eerst geen dividend werd uitgekeerd en in 1969 volgde sluiting van de NYMA.

Ook met de AKU ging het slecht. In 1969 fuseerde men met de Koninklijke Zout-Organon N.V. tot AKZO. De fabriek in Breda werd in 1981 gesloten. Arnhem bleef de hoofdvestiging van wat in 1993 AKZO-Nobel werd, een multinational met vooral belangen in de chemie, verven en geneesmiddelen. De textielpoot werd in 1999 geheel afgestoten, waarna de fabriek in Ede korte tijd de naam ENKA terugkreeg, maar in 2002 definitief werd gesloten.

Door het wegvallen van de arbeidsintensieve textielindustrie in Nederland (Twente, Noord-Brabant) en iets later in Duitsland, verviel de vraag naar garens. Het arbeids-intensieve spoelen en twijnen kon elders goedkoper uitgevoerd worden en de vervan-gende producten, zoals rayongaren bleken uiteindelijk slechts een tijdelijke oplossing te bieden. Enkel de verwerking van het basisproduct cellulose tot het halfproduct CMC bleek nog winstgevend. Daarvoor is binnen het NYMA-gebouw slechts een klein deel als productieruimte nodig. Als een kernfabriek binnen de oude fabriek wordt tot op heden cellulose verwerkt. De andere ruimten zijn in gebruik als opslag, parkeerruimte, of zijn verhuurd of afgestoten.

6 Van der Laken [1958], z.p.


13

BOUWGESCHIEDENIS NYMA-FABRIEK

In augustus 1928 werd begonnen met de bouw van de NYMA-fabriek die op 15 oktober 1929 in bedrijf kwam (afb. 2). Het rechthoekige gebouw rust op een fun-dering met gewapend betonpalen en kreeg een 60 meter hoge schoorsteen en een kloeke watertoren. De schoorsteen werd vermoedelijk door een daarin gespecia-liseerd bedrijf gebouwd (afb. 5). Het gebouw is ontworpen door ir. J. Buining en de uitvoering werd voor fl. 134.000 gegund aan de Betonijzerbouw-Maatschappij Roelen & Heine te Nijmegen (afb. 4). Dit bouwbedrijf was al sinds 1913 actief in de betonbouw en realiseerde de bouw van vele fabrieken. Dat waren vooral textielfa-brieken maar ook andere fabrieken zoals die van Thomassen & Co. te Rheden en de lederfabriek van H.A. Hulshof te Lichtenvoorde. In Nijmegen maakten ze ondermeer de betonwerken voor het Kloostergebouw Hatert (1916), de Meisjes-HBS (1921), het Missiehuis Bisschop Hamer (1923), een ‘Export-Papierfabriek’ (1924), het Klooster Zusters Franciscanessen (1925), het Pius Convent (1926), en de Gloeilampenfabriek Splendor (1927).

Over de ontwerper J. Buining is weinig bekend. Zijn ingenieurstitel wijst op een opleiding in Delft. Zijn enige andere bekende werk is de grote gewapend betonnen watertoren op vierkante grondslag in Almelo die hij in 1926 in samenwerking met G. Halbertsma ontwierp. Dat hij goed was ingevoerd in gewapend betonconstructies blijkt uit een artikel dat hij in 1928 in het blad Gewapend Beton publiceerde.7 In 1926 woonde hij nog in Almelo, kort daarop ging hij werken bij het ingenieursbureau Dwars, Heederik en Verhey.8

De NYMA-watertoren is van gewapend beton, maar bevatte een ijzeren reservoir (afb. afb. 31). De watertoren is goed vergelijkbaar met die bij de AaBe Wollenstof-fen- en Wollendekensfabriek te Tilburg uit 1930 van de Franse architect Forest. Ook daar kreeg de betonnen watertoren een ijzeren reservoir. Opmerkelijk is dat bij de NYMA de watertoren op poten in het gebouw staat en niet zoals gebruikelijk ernaast, zoals in Tilburg.9

Een eerste uitbreiding van de NYMA-fabriek volgde in 1933 naar ontwerp van J.D. Deur (1892-1964). Het betrof een gebouw van twee verdiepingen op de zuidoostelijke hoek tegenover het kantoor ten behoeve van een nieuwe expeditiehal met magazijnen (nu in gebruik bij de firma Van der Stad).

Kort daarop in 1934 volgde een nieuwe uitbreiding aan de voorzijde (zuidzijde), parallel aan de Waalbandijk (Winselingseweg). Voor circa fl. 100.000 verrees een tweelaags gebouw met op de verdieping een vernieuwde conerij en beneden in de westelijke helft (spinnerij) een spoelenwasserij (spoelenbleek) en aan de zuidoostelijke kant een omkleedruimte en daaronder een vloeistoffenkelder. Ir. J.H. Tromp van het eigen bouwbureau ondertekende het ontwerp.

7 Buining 1928.8 Later ging daar ook B. Buining werken, mogelijk een zoon, afgestudeerd in 1964 te Delft.9 Van der Veen 1989, p. 89.


14

Hierna verzorgde het bureau DHV geruime tijd de bouwactiviteiten.10 Dit bureau kreeg ook, samen met H. Fels, de belangrijke opdracht tot de bouw van de nieuwe centrale voor de Provinciale Geldersche Electriciteits Maatschappij (1934-’36), op een steenworp afstand van de NYMA-fabriek.

In 1937 werd langs de noordwestelijke perceelgrens een looggebouw in bedrijf gesteld (bouwkosten fl. 46.000). Deze smalle, langgerekte tweelaags uitbreiding gaf onderdak aan tien stalen loogtanks voor het drenken van de cellulosevellen. In 1941 voegde men een tweede rij loogtanks aan het looggebouw toe en kwam er aan de Waalzijde een nieuwe spinbad- en verdampingsinstallatie. Op de noordwestelijke hoek verrees in 1942 een spoelenlakkerij.

Na de oorlog volgen in hoog tempo diverse grotere en kleinere verbouwingen. De architectencombinatie Zanstra, Giesen en Sijmons verzorgden in 1947 (voor fl. 147.600) voor de verbouwing van het noordoostelijke deel van de fabriek tot researchlaborato-rium met proeffabriek (nu kantoor CP Kelco). De sheddaken verdwenen daar achter bakstenen balustrades waarin kleine schijnvensters het geheel enige distinctie gaven. Ook de ingangspartij werd vernieuwd. In 1948 volgde de bouw van een nieuwe kantine voor het vrouwelijke personeel op de bovenverdieping van de voorm. expeditieloods. Van deze kantine resteert nog het glas-in-loodraam. Deze verbouwing werd door DHV gerealiseerd, net als de oostelijk van het kantoorgebouw gerealiseerde nieuwe cellu-losehal. In 1950 werd aan de noordoostzijde een proeffabriek voor de productie van Nymcrylon aangebouwd. In 1971 volgde de gedeeltelijke ombouw van de fabriek ten behoeve van de CMC-productie, in 1985 een aanpassing van de zuidgevel met bene-den een parkeergarage en daarboven een laboratorium. In 1998 volgt een gedeeltelijke sloop van de xanthaatruimte aan de noordwestzijde en in 2000 de verbouwing van de proeffabriek tot kantoren en verkoopruimte, terwijl dat jaar het zuidwestelijke deel werd afgestoten en verbouwd ten behoeve van de firma Van der Stad.

Midden 1947 kon de NYMA in het kader van de Marshallhulp licentiehouder wor-den van het al genoemde, door de Industrial Rayon Corporation ontwikkelde, continu-espinprocédé. Al in 1941 had de NYMA een terrein aangekocht aan de zuidzijde van de Waalbandijk. Op dit terrein verrees in 1947 een continuespinnerijgebouw (afb. 2 en 10) bestaande uit een voorgebouw (ventilatiegebouw) aan de noordzijde (met luchtbrug naar het oude gebouw), een onderbouw voor de conerij en vier grote tonschaaldaken voor de continuespinmachines. Het werk, ten bedrage van fl. 878.000 werd uitgevoerd door de Kon. Ned. Maatschappij voor Havenwerken N.V. te Amsterdam (afb. 11 en 12). Deze firma was gespecialiseerd in de uitvoering van dergelijke moderne betonnen schaalconstructies en bouwde onder meer ook de weverijen van de Koninklijke Weef-goederenfabriek C.T. Stork & Co. N.V. te Hengelo (1952; G. Rietveld) en Weverij De Ploeg te Bergeijk uit 1956 (G. Rietveld en G. Beltman).

Bij de continuespinnerij te Nijmegen gaat het om tonschalen volgens het systeem Zeiss-Dywidag. Dit systeem ontleent haar naam aan de bouw in 1924 van een betonnen koepel ten behoeve van een planetarium voor de firma Zeiss te Jena, uitgevoerd door

10 In 1917 ontstond ‘de Vereenigde Ingenieursbureaux voor Bouw- en Waterbouwkunde te Rotterdam en ‘s-Gra-venhage’ als fusie van het bureau van ir. A.D. Heederik en de ingenieurs A.W.C. Dwars, B.A. Verhey en Groothof, later afgekort tot DHV (Groothof verliet in 1917 de maatschap). Het bureau verhuisde in 1920 naar Amersfoort.


15

het betonconstructiebedrijf Dyckerhof & Widmann. Dit systeem van dunne gebogen betonschalen (7 cm) was voorzien van een wapeningsnet. De dunne betonschaal kon later ook als shedschaal of tonschaal uitgevoerd worden, maar werd voor het opvangen van de krachten voorzien van voorgespannen kabels. Dit ontwikkelde zich tot tonscha-len die in het Duits ‘querversteiften Schalengewölbe mit kreissegmentförmigen Quer-schnitt’ heten en daar in 1932 voor het eerst werden toegepast. Ir. A.M. Haas was in Nederland de eerste die in 1949 betonberekeningen voor dit soort constructies maakte. In 1953 werd hij tot hoogleraar te Delft benoemd en in 1961 gaf hij een overzicht van de toegepaste soorten betonnen schaalconstructies waar ook de NYMA-continuespin-nerij in voorkomt.11

De continuespinnerij was in 1949 gereed, waarna de proefproductie begon en de fabriek officieel in juni 1950 in gebruik werd gesteld (afb. 13). De plannen voor een uitbreiding waren toen al vergevorderd en in 1951 begon men aan de verdubbeling van het fabrieksgedeelte met nog vier tonschalen. De in baksteen afgesloten zuidelijke beëindiging van de continuespinnerij liet in feite de mogelijkheid open om de spinnerij nogmaals uit te breiden, maar daar in het verder nooit toe gekomen. Voor het procédé moest de fabriekshal voortdurend lucht van gelijke temperatuur en luchtvochtigheid hebben. Daarvoor werd een airconditioningsysteem toegepast, waarbij lucht werd aangezogen en afgeblazen door twee schoorstenen die boven op het noordelijke deel prijkten. Grote electromotoren dreven de airconditioning aan en werd met ventilatoren getransporteerd door een groot aanvoerkanaal tussen de tonschaaldaken. Om de juiste luchtcondities te behouden was een constante overdruk nodig.

De architectonische vormgeving van (de beide delen van) de continuespinnerij werd geleverd door de architectencombinatie Zanstra, Giesen en Sijmons. P. Zanstra (1905-2003), J.H.L. (Jan Hendrik Lutherus) Giesen (werkzaam 1934-1980) en K.L. (Karel Lodewijk) Sijmons (1908-1989) vormden van 1932 tot 1954 een architectencombina-tie. De door hun ontworpen (en in staalskeletbouw uitgevoerde) atelierwoningen aan de Zomerdijkstraat 16-30 in Amsterdam (1934-’35) zijn hun meest bekende werk. In de oorlogsjaren verdiepte Sijmons zich in de protestantse kerkbouw en ook in beton-constructies.12 Van de genoemde architectencombinatie is hij het die het ontwerp voor de continuespinnerij leverde. Vergelijkbare schaaldaken paste hij later ook toe bij door hem ontworpen kerken, zoals de Herv. Adventkerk te ‘s-Gravenhage (1955-’56)13 en kerken te Amsterdam-Slotermeer (1956), Amsterdam-Baarsjes (1957), Aerdenhout (1958) en Zaandam (1958).

Als voorbeeld van een goed vormgegeven modern fabrieksgebouw uit de wederop-bouwperiode past de continuespinnerij van de NYMA goed tussen andere toonaange-vende fabrieksgebouwen uit die tijd, zoals die van Weverij De Ploeg te Bergeijk (1956) en de DAF-fabriek te Eindhoven (1948-’55).14

11 Haas 1961.12 Sijmons 1946.13 Haas 1961, p. 429.14 Kuipers 2002; Loeff 2006.


16

BESCHRIJVING FABRIEKSCOMPLEX

AlgemeenHet NYMA-fabriekscomplex bestaat uit twee delen (afb. 2). Het eerste en oudste deel is het hoofdgebouw dat aan de Waal ligt: een vrijstaand rechthoekig gebouw van ruim 250 meter lengte en aan de westzijde bijna 100 meter breedte (afb. 1). Het tweede deel van het complex ligt aan de overzijde van de Winselingseweg en betreft de continu-espinnerij uit 1949.

De lange zuidzijde van het hoofdgebouw maakt een gesloten indruk in en is overwe-gend oost-west georiënteerd (afwijking 20°). Aan de noordzijde wordt het terrein door de Waal begrensd met aan die zijde een fabrieksstraat en diverse aanbouwen (afb. A2). De westkant wordt sterk bepaald door de perceelsgrens. Na de oorlog is aan die zijde westelijk daarvan en onderstation van de PGEM gebouwd. Aan de oostzijde is in 1970 een deel van het terrein afgestoten met daarop het oude kantoorgebouw, loodsen, maga-zijn, werkplaatsen en cellulosehal. Ter plaatse van dit kantoorgebouw is in 1974 een nieuw kantoor voor de NUON verrezen. Diverse andere gebouwen zijn door de NUON in gebruik genomen. Dat geldt ook voor de 1948 naar ontwerp van Dwars, Heederik en Verhey gebouwde cellulosehal, die hier verder buiten het onderzoek valt.

ExterieurOp de zuidoosthoek is het deel waar Van der Stad is gehuisvest in 2000 geheel voorzien van een profielstalen beplating. Links daarvan bevindt zich het deel met een hogere trap-partij en links daarvan een hoger deel ter plaatse van de spoelenbleek (bij dit deel bevond zich de luchtbrug naar de continuespinnerij) (afb. 16-17). De trappartij van dit deel uit 1934 werd in 1985 verbouwd toen het gedeelte op de verdieping als laboratorium werd ingericht. Daaronder kwam een inwendige parkeergarage. In de verder sobere gevel voorbij de spoelenbleek zijn de openingen op de begane grond dichtgemetseld. De ver-dieping kreeg licht van de shedspanten. Op de zuidwesthoek van de fabriek is door latere verbouwingen een onafgewerkte muur in het zicht gekomen. De gehele westwand van het tweelaagse looggebouw is sober van uiterlijk met kleine openingen (afb. 18).

Aan de Waalzijde dateert de oostelijke tweelaagse aanbouw uit 1950 en deze werd gebouwd als proeffabriek voor Nymcrylon. Later is dit deel verbouwd tot kantoren (afb. 24). Het middendeel van de noordzijde bood oorspronkelijk plaats aan het ketelhuis en de schoorsteen. Door later verbouwing is daar inmiddels weinig van overgebleven (afb. 23). In het interieur bevindt zich nog een fundamentrest van de schoorsteen. Tussen de uitbouwen van de proeffabriek en het ketelhuis bevindt zich de noordwand van de voormalige twijnerij (afb. 22). Westelijk van het ketelhuis ligt het tweelaagse gedeelte dat vroeger de kern vormde van de viscosebereiding, met maalruimten, rijpkamers en viscosekelders. Dit deel is na 1970 sterk verbouwd en vormt nog steeds een belangrijk onderdeel voor het productieproces van de huidige fabriek (afb. 21). Aan de meest noordoostelijke kant bevindt zich het tweelaagse looggebouw uit 1941 dat voor het looggebouw van 1937 werd geplaatst (afb. 19). De duidelijke afgrenzing van de west-


17

zijde door het looggebouw is goed zichtbaar vanaf het dak van de conerij (afb. 29).Op de noordoostelijke hoek bevindt zich de uit 1947 daterende ombouw tot resear-

chlaboratorium met proeffabriek. Het witgesausde deel wordt gekenmerkt door de dub-bele lijst met bollen en schijnvensters (afb. 25). In dit deel kwam een ingangspartij met gebeeldhouwd kunstwerk terzijde van de deur (afb. 27 en afb. 28).

Voor het Van der Staddeel van de fabriek bevindt zich aan de zuidzijde in de voet van de Waalbandijk een betonnen schuilplaats. Deze schuilplaats zal in de oorlogsjaren gebouwd zijn (circa 1942) en heeft in de tunnel tussen de beide openingen twee rijen zitplaatsen (afb. 33 en afb. 34). Dergelijke schuilplaatsen zijn in Nijmegen ook op het Limos-terrein tussen de beide kazernes aangetroffen.

InterieurDoordat het gebouw gedeeltelijk verhuurd is en voor een ander deel nog in bedrijf, kon-den grote, maar niet alle delen, van het gebouw bekeken worden. Het noordwestelijke kwadrant van de fabriek is nog in gebruik bij CP Kelco. Ten noorden van de centrale gang bevindt zich de ‘droge fabriek’ die gelegen is op de plaats waar bij de NYMA de viscose geproduceerd werd en ook nu nog de omzetting van cellulose in CMC geschiedt. Dat deel is sterk verbouwd en niet toegankelijk. Ook ten zuiden van de centrale gang is een deel bij CP Kelco in gebruik. Dat deel is, net als de andere ruimten van CP Kelco, als ‘een fabriek in een fabriek’ afgescheiden van die delen die niet of slechts extensief in gebruik zijn. Het westelijke deel en een stuk van het zuidwestelijke deel is niet meer in gebruik. Op de tweede verdieping in de noordwesthoek bevindt zich de vakschool (afb. 35). Ook het looggebouw is geheel buiten bedrijf (afb. 36). Op de begane grond op de noordwest-hoek heeft zich vroeger een inrit bevonden (als aantakking op het fabrieksspoor, zie afb. 2). Rechts (oostelijk) daarvan ligt een kleedruimte waar de dagelijkse kleding tijdens de werktijd via de katrollen aan het plafond werd opgehesen (afb. 37). In de conerij op de verdieping zijn de vensters dichtgemetseld en bevinden zich betonnen schedconstructies (afb. 38). Vanaf de hogere conerij is het sheddakenlandschap zichtbaar met daarbij ook de overgang van de spinnerij naar de twijnerij (afb. 32). Inwendig is de spinnerij voor een groot deel in gebruik bij derden en daarom niet te fotograferen. Op de zuidoosthoek van de spinnerij, bij de spoelenbleek, is inwendig goed de overgang te zien tussen de geheel in beton uitgevoerde hogere conerij en de spinnerij met zijn stalen spanten (afb. 41). De twijnerij is intern verdeeld in een deel voor de opslag en expeditie van CP Kelco, waar weinig zichtbaar was, en het deel van Van der Stad, gescheiden door een kalkzandsteen-muur. Ten oosten daarvan is in het Van der Staddeel op de verdieping het uitgebouwde bazenkantoor zichtbaar (afb. 42) dat toegankelijk was vanuit de conerij op de verdieping, en een goed zicht gaf op (een deel van) de twijnerij. Ten slotte bevindt zich in het Van der Staddeel op de verdieping de voormalige kantine voor vrouwelijk personeel met een interessant glas-in-lood-venster (afb. 43) met detail van een cone (afb. 44).

ContinuespinnerijDe continuespinnerij is een gesloten gebouw, bekleed met baksteen en aan de noordzij-de een massief gedeelte met daarin kleine openingen en bovenop twee forse vierkante witte schoorstenen (waarop ‘VASIM’) (afb. 45). Het fabrieksgedeelte bestaat uit een


18

onderbouw (zichtbaar aan zijn betonconstructie) en aan beide zijde van een centrale middengang vier tonschalen. De eerste fase van de spinnerij uit 1949 bestaat uit twee tonschalen met aan de zuidzijde een ‘bokvormige’ aanbouw. Dit systeem werd herhaald bij de uitbreiding in 1951.

De onderbouw van de spinnerij is tweebeukig met in het midden een lager deel met het kanaal voor de retourlucht (afb. 47). Opvallend is dat de paddenstoelvloeren aan de bovenzijde niet direct de vloer ondersteunen, maar dit via een plaat doen. De reden hiervoor is onduidelijk, maar het zal te maken hebben met een combinatie van mate-riaalbesparing en de toch al forse belasting van bovenliggende constructie met zware machines. De zuidwand van de continuespinnerij is geheel in baksteen uitgevoerd als een ‘tijdelijke sluitwand’. Goed te zien is de hogere middenopbouw waarin zowel de centrale middengang in de onderbouw en op de begane grond loopt en waarin ook de kanalen zitten voor de aan- en afvoer van lucht (afb. 46).

In het voorgebouw bevindt zich inwendig een ovale constructie met daarin de gedeel-telijk verdwenen machines voor de ventilatie en verwarming van de lucht (afb. 48), evenals een ‘windtunnelachtige’ constructie met een grote ventilator om de lucht in beweging te zetten (afb. 49). Aan de oostzijde bevindt zich een trappartij ter ontsluiting van de dienstruimten in het voorgebouw (afb. 50).

Op de begane grond van de spinnerij bevinden zich de tonschalen boven de con-tinuespinmachines (afb. 51). Tussen de beide tonschalen loopt de middengang met daarboven het luchtkanaal voor de aanvoer van lucht, waarvan het uitstroomgat nog goed zichtbaar is (vgl. afb. 13). In de middengang is de betonconstructie goed te zien, evenals het luchtkanaal met uitblaasopeningen aan de onderzijde. Op de overgang van de beide tonschalen zijn in de verbindingsbalk aan de onderzijde de sleuven ten behoeve van de voorspankabels zichtbaar (afb. 53). De tonschalen kregen hun licht via de segmentvormige bovenluchten (afb. 54).


19

CONCLUSIE BOUWHISTORISCHE VERKENNING

De in 1928 gestichte N.V. kunstzijdespinnerij NYMA is in vele opzichten een opmer-kelijke fabriek die feitelijk uit twee delen bestaat; de eigenlijke kunstzijdefabriek en de continuespinnerij (door zijn latere gebruik ook bekend als Vasim). Geen van beide delen heeft een monumentale status, hoewel de continuespinnerij zeker als potentieel rijksmonument gezien kan worden. Dit gebouw heeft vanwege zijn geschiedenis (Mar-shallhulp), productieproces (bandenrayon), constructiewijze (tonschalen en ventilatie-gebouw), landelijk bekende architect (K.L. Sijmons) en lokale en nationale uitstraling alle kenmerken voor een potentieel rijksmonument in het kader van het momenteel lopende wederopbouwproject van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg.

De kunstzijdefabriek zelf wordt zoals vele andere fabrieken na zijn stichting vooral gekenmerkt als een samenstel van aanbouwen en bijbouwen.

De sociaal-economische geschiedenis is bepalend geweest, niet enkel voor de groei van de fabriek, maar indirect ook voor de vormgeving. De NYMA werd gesticht als alternatief voor de veel grotere concurrent AKU (ENKA) met fabrieken te Ede en Arn-hem voor de levering van kunstzijde aan textielfabrikanten in vooral Twente. Het feit dat de directeur van de AKU (Hartogs) direct een smal stuk grond rondom de fabriek kocht, tekent de intensiteit van de concurrentie. Met als direct ruimtelijk gevolg dat de watertoren niet naast de fabriek staat, zoals gebruikelijk, maar op de fabriek en de poten daarvan opgenomen zijn in de draagstructuur van de spinnerij. Sterker toont de beperking zich in de latere uitbreidingen die aan de westen zuidzijde voor hogere randen zorgen. Meer poëtisch gezien kreeg de NYMA hierdoor in de loop der tijd het aanzien van een compacte ‘industriële burcht’ met hogere randen en een ‘donjon’ in de vorm van de watertoren. Het gaat te ver om dat als een ‘spiegeling’ te zien van de donjon op het Valkhof aan de andere zijde van Nijmegen, maar de watertoren is wel kenmerkend: “Vergeet dus nooit het merk met den dikken stompen toren. Dat kenmerkt immers het product van de Kunstzijdespinnerij NYMA te Nijmegen”.15

Opvallend is ook dat de knellende band van de AKU uiteindelijk doorbroken werd met de verwerving in 1941 van een stuk grond aan de zuidzijde waar een expansie plaatsvond op basis van een product (bandenrayon) dat een kort leven beschoren was. Dit deel werd als eerste weer afgestoten en nadat de kunstzijdeproductie niet meer lonend bleek en de industriële activiteit zich in het binnenste (noordwestelijke) deel van de fabriek terugtrok, is een deel van de fabriek leeg komen te staan en zijn delen verhuurd aan derden of afgestoten: een proces van expansie naar inkrimping.

Als kleinere zelfstandige onderneming is en bleef de ontwikkeling van de NYMA toch steeds nauw verbonden met de grote concurrent die uiteindelijk door zijn schaal-grootte via de AKU en AKZO uitgroeide tot de multinational Akzo-Nobel. Opvallend is echter dat de NYMA na de textielcrisis van de jaren zestig ook een doorstart maakte en met de productie van CMC een wereldspeler werd in een nichemarkt en er in een deel van de fabriek nog steeds op basis van cellulose geproduceerd wordt.

15 [6431, 34]


20

De kunstzijdefabriek kent zijn kwaliteit vooral in zijn compactheid en zijn beeldmerk (de watertoren), meer dan in de architectonische waarde van de diverse onderdelen of de belangrijkheid van de gebruikte constructies. Wel kan duidelijk gesteld worden dat juist de randen hun waarde hebben. De zuidelijke en westelijk rand als teken van het hoger bouwen als gevolg van de door de concurrentie opgelegde beperkingen. De noordelijke rand is karakteristiek als rafelrand met diverse aanbouwen, tanks en der-gelijke die zo eigen zijn voor een nog werkende fabriek. De zuidelijke rand kent twee gezichten, de noordoostelijke kant van het nieuwe enthousiasme van de eerste naoor-logse jaren met zijn ombouw met schijnvensters (overigens niet geheel naar het func-tionalistische karakter dat doorgaans aan de architectencombinatie Zanstra, Giesen en Sijmons wordt toegeschreven) en fraaie ingangspartij met de voor die tijd kenmerkende toegepaste kunst. De zuidoostelijke hoek daarentegen is door zijn bekleding wat los komen te staan van de rest van de fabriek. In dat deel bevindt zich wel het belangrijke glas-in-lood-venster met een afbeelding van de NYMA. Ook bevindt zich in dat deel een bazenkantoor als materialisatie van de toenmalige verhoudingen tussen de werk-nemers in de twijnerij en het toezicht daarop van de toentertijd grootste werkgever van Nijmegen, de N.V. kunstzijdespinnerij NYMA.


21

GERAADPLEEGDE BRONNEN

LITERATUUR

Algemeen

- Dendermonde, Max, Nieuwe tijden, nieuwe schakels: De eerste vijftig jaren van de A.K.U., Arnhem 1961.

- Klaverstijn, Bas, Samentwijnen: Via fusie naar integratie, Arnhem 1986. - Schouten, C., Kunstvezels: Geschiedenis - Fabricage - Gebruik, Amsterdam

1947 (vierde druk). - Silberberg, L. e.a., Het boek van de Rayon: Ontwikkeling, Vervaardiging, Eigen-

schappen, Verwerking, Toepassing, Arnhem 1949.- Stockburger, Siegfried (red.), Glanzstoff Chemiefasern: Eine information für

unsere Freunde und Mitarbeiter, Wuppertal-Elberfeld 1960.- Swanenburg, B.D. (red.), Beeld-encyclopaedie van onze industrie, Amsterdam/

Brussel 1953.

NYMA

- Laken, F. van der, Galerij der Mode, Nijmegen s.a. [1958].- Segers, Yop, ‘Kunstzijdespinnerij NYMA’ (manuscript 5 pp).- Hoe maakt men..?, ‘s-Gravenhage 1941 (vijf delen); deel III, ‘Kunstzijde (N.V.

Kunstzijdespinnerij NYMA te Nijmegen)’, 29-34. - 25 jaar NYMA, Nijmegen 1953, met daarin ‘Van natuurvezel tot synthetische

vezel’.

Constructie

- Buining, J., ‘Het eenvoudig berekenen van statisch onbepaalde constructies (gewapend beton)’, Gewapend Beton, 16(1928), 52-55, 70-72.

- Betonijzerbouw-Maatschappij Roelen & Heine Nijmegen, Nijmegen s.a. [ca. 1928].

- Haas, A.M., Het gewapend beton als constructie-materiaal (inaugurale rede), Delft 1953.

- Haas, A.M., ‘Betonnen schaalconstructies in Nederland’, Cement, 13(1961), 421-453.- Kuipers, Marieke (red.), Toonbeelden van de wederopbouw: Architectuur, steden-

bouw en landinrichting van herrijzend Nederland, Zwolle 2002. - Loeff, Karel, Fabrieksgebouwen: Categoraal onderzoek wederopbouw 1940-

1965, Zeist 2006 (in productie).- Veen, Henk van der, Watertorens in Nederland, Rotterdam 1989.


22

Achtergrond- Masselink, D., ‘Modelfabriek van de A.K.U.: Rayonvezelgarens - proefspinnerij

in de Kleefse Waard te Arnhem’, Bouw, 7(1952)I, 445-449.- Masselink, D. & G.B. Beenker, ‘Enkalon-fabriek te Emmen’, Bouw, 8(1953)II,

980-986.- Sijmons, K.L., Protestantsche kerkbouw, ‘s-Gravenhage 1946.- Stenvert, Ronald, Ontwerpen voor wonen en werken: 125 jaar bureau Beltman,

Utrecht 1996. - Tummers, Tijs, Architectuur in Nijmegen: Een overzicht van de architectuur en

stedebouw vanaf 1900, Nijmegen 1994.

ARCHIEVEN

- (GAN) Gemeentearchief Nijmegen, bibliotheek en fotoverzameling.


23

AFBEELDINGEN


24

Afb

. 1 P

latt

egro

nd b

egan

e gr

ond

Win

seli

ngse

weg

12-

16, f

abri

ek N

ovia

nt, n

u C

P K

elco

. (C

P K

elco

: 200

4)


25

Afb. 2 Luchtfoto van de NYMA Rayon Works gezien vanuit het noordoosten in 1951. (Aviodrome Luchtfotogra-fie, Lelystad, nr. 29778-1951)


26

Afb. 3 Schematische weergave van de productie van rayon (kunstzijde). (Uit: Swanenburg, B.D. (red.), Beeld-encyclopaedie van onze industrie, Amsterdam/Brussel 1953, p. 194-195)


27

Afb. 4 Kunstzijde-spinnerij NYMA in aanbouw, gezien vanuit het noordoosten op 28 november 1928 bij de funde-ringswerkzaamheden. (GAN: F22471)


28

Afb. 5 Kunstzijde-spinnerij NYMA in aanbouw, gezien vanuit het westen op 28 november 1928 met de half vol-tooide fabrieksschoorsteen. (GAN: F21441)


29

Afb. 6 Interieur Kunstzijde-spinnerij NYMA in 1936. Te zien is de spinnerij met afzuiginstallatie en medewerkers met veiligheidsbril tegen het spatten uit het spinbad. (GAN: F21418)


30

Afb. 7 Interieur Kunstzijde-spinnerij NYMA in 1936 in het shed-gedeelte van het expeditiegedeelte. (GAN: F21419)


31

Afb. 8 Interieur Kunstzijde-spinnerij NYMA in 1936 in het shed-gedeelte. Te zien is de twijnerij met staalconstruc-tie waarop bims-betonplaten en de buis voor de luchtbevochtiging. (GAN: F21420)


32

Afb. 9 Interieur Kunstzijde-spinnerij NYMA in 1936. Te zien is de verdieping van het voorgebouw aan de zuidzijde waar de conerij is gevestigd met betonnen shed-constructie en luchtbevochtigingskanalen. (GAN: F21422)


33

Afb. 10 Continuespinnerij tijdens de bouw, gezien vanuit het westen op 1 april 1948. Het meer massieve noordelijke deel zou plaats gaan bieden aan het ventilatiegebouw. (GAN: F21440)


34

Afb. 11 Interieur continuespinnerij tijdens de bouw in 1948. (GAN: F21423; fotograaf W.J. van Borselen)


35

Afb. 12 Continuespinnerij tijdens de bouw, gezien vanuit het oosten op 19 juni 1948. (GAN: F21444)


36

Afb. 13 Interieur continuespinnerij in circa 1950, kort na het opstarten van de productie van bandenrayon. De uitblaasopeningen van de airconditioning zijn verbonden met een luchtkanaal die verbinding maakt met het grote centrale luchtkanaal in het midden dwars door de fabriek. (GAN: F21421)


37

Afb. 14 Exterieur van de Kunstzijde-spinnerij NYMA met logo ten behoeve van het 25-jarig jubileum in 1953. Goed zichtbaar is ook de loopbrug tussen het oude gebouw en de continuespinnerij. (GAN: F21417)


38

Afb. 15 Zuidzijde NYMA op de zuidoosthoek met het met staalplaat beklede deel van Van der Stad.

Afb. 16 Zuidzijde NYMA middendeel met toegang tot parkeergarage en daar-boven het laboratorium. Rechts daarvan een hoger deel ter plaatse van de spoe-lenbleek.


39

Afb. 17 Het dichtgezette westelijke deel van de zuidgevel.

Afb. 18 De zuidwestelijke hoek van de NYMA.


40

Afb. 19 Het tweelaagse looggebouw uit 1941. Het is in feite de voorbouw van het achtergelegen looggebouw uit 1937.

Afb. 20 De smalle fabrieksstraat tussen het loogge-bouw (links) en de spinnerij (rechts).


41

Afb. 21 De fabrieksstraat langs de Waal, richting oosten met v.r.n.l. het verbouwde deel van de oorspron-kelijke viscosebereiding, een ronde tank, het ketelhuis met annexen en de proeffabriek.

Afb. 22 De noordzijde van de NYMA, tussen proeffabriek en ketelhuis met noordwand van de twijnerij.


42

Afb. 23 Middendeel noordzijde NYMA-fabriek ter plaatse van het vroegere ketelhuis waarvan door latere verbou-wingen weinig meer te zien is.

Afb. 24 Noordzijde NYMA-fabriek met tweelaags aanbouw uit 1950 ten behoeve van de proeffabriek voor Nymcrylon.


43

Afb. 25 Het witgesausde deel op de noordoostelijke hoek bood sinds 1947 plaats aan de proeffabriek en het resear-chlaboratorium (nu kantoordeel).

Afb. 26 Ombouw proeffabriek met schijngevel.


44

Afb. 27 De ingangspartij van het researchlaborato-rium uit 1947 met gebeeldhouwd kunstwerk ter weers-zijden van de ingang.

Afb. 28 Detail van het gebeeldhouwde kunstwerk naast de ingang van het researchlaboratorium met rechtsboven de afbeelding van een man die een cel-lulosevel in een natriumbad gaat drenken.


45

Afb. 29 Zicht op het looggebouw vanaf het dak van de conerij richting noorden.


46

Afb. 30 De conerij en watertoren, gezien vanuit de continuespinnerij.

Afb. 31 De watertoren met een betonskelet en met baksteen beklede kop waarop de letters ‘NYMA’.


47

Afb. 32 Dakenlandschap met sheddaken richting oosten met rechts van de liftopbouw de overgang van spinnerij naar twijnerij.

Afb. 33 Betonnen schuilplaats in de voet van de Waalbandijk uit circa 1942.


48

Afb. 34 Interieur betonnen schuilplaats uit circa 1942.


49

Afb. 35 Interieur van de vakschool op het bovenste deel van de zuidwesthoek met betonnen shedspanten.


50

Afb. 36 De verdieping van het looggebouw naar het noorden.

Afb. 37 De kleedruimte op de begane grond aan de zuidwesthoek, waar de kleren via de katrollen in het plafond omhoog gehesen konden worden.


51

Afb. 38 De conerij, interieur op de verdieping met dichtgezette vensters en betonnen shed-spanten.

Afb. 39 De conerij op de verdieping gezien van west naar oost.


52

Afb. 40 Verdieping voorzijde conerij met betonnen spanten.

Afb. 41 De overgang van de in gewapend beton uit-gevoerde, hogere conerij en de spinnerij ter hoogte van de spoelenblekerij.


53

Afb. 42 De conerij met zicht op het bazenkantoor.


54

Afb. 43 Glas-in-lood-venster in de voormalige kantine voor vrouwelijk personeel.

Afb. 44 Voorstelling van een cone in het glas-in-lood-venster.


55

Afb. 45 De continuespinnerij gezien vanuit het oosten.

Afb. 46 De continuespinnerij, met ‘tijdelijke sluitwand’ aan de zuidzijde, met latere ope-ningen en een hoger opgaand middendeel als afsluiting van de centrale middengang waarin ook de kanalen voor de aan- en afvoer van lucht zijn opgenomen.


56

Afb. 47 De continuespinnerij, interieur onderbouw met paddenstoelvloeren.

Afb. 48 Interieur voorbouw continuespinnerij. Res-tant machines voor de ventilatie van de lucht.


57

Afb. 49 Interieur voorbouw continuespinnerij. Grote ventilator in een ‘windtunnelachige’ constructie.


58

Afb. 50 Interieur voorbouw continuespinnerij. Bovenste deel trappartij aan de oostzijde.


59

Afb. 51 De tonschaalhal van de continuespinnerij.

Afb. 52 Middengang van de continuespinnerij.


60

Afb. 53 Continuespinnerij, overgang tonschalen, naar boven gezien met de sleuven voor de voorspankabels in de verbindingsbalk.

Afb. 54 Continuespinnerij, twee tonschalen die hun licht krijgen via de segmentvormige bovenlichten aan de zijde.


61

© Niets uit dit rapport mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfi lm of op welke andere wijze dan ook, zonder voor-afgaande schriftelijke toestemming van de auteurs.

Foto omslag: De watertoren met betonskelet en met baksteen beklede kop met daarop de letters ‘NYMA’.

VOORMALIGE N.V. KUNSTZIJDESPINNERIJ NYMAWinselingseweg 12-16 en 41, NijmegenBouwhistorische verkenning

Auteur: R. Stenvert

Datum: maart 2006

Opdrachtgever: Gemeente Nijmegen

Redactie: J. Meijman, BBA

Vormgeving: Alf Slegers, Utrecht

Uitvoering: BBA, Bureau voor Bouwhistorie en Architectuurgeschiedenis v.o.f.

Julianaweg 1 3525 VA Utrecht afdeling Bouwhistorie, tel. 030 263 02 70, fax 030 263 01 81, e-mail. [email protected]

Bijlage 4: Tekeningen

0519 BT121009.pln; BT01 Situatie; 100%; 11-10-2009 18:51

wijzigingen: blad: omschrijvingen:

WERKNUMMER:fase:

4:

formaat:schaal:

5:

datum:

1:

2:

3:

0 2 4 A R C H I T E C T E Nst. stephanusstraat 14 6512 HT nijmegen - tel: 024 3235811 - fax: 024 3609592 - e-mail: [email protected] - www.024architecten.nl

De Vasim

bestaande toestand Situatie

0502opdrachtgever: Standvast Wonen

BT01

12-10-2009 1:500 A1

102103104105106107108109110111112113114115116117

1718

1920

2122

2324

2526

2728

2930

3132

8788

8990

9192

9394

9596

9798

99100101102

12

34

56

78

910

1112

1314

1516

33343536373839404142434445464748495051525354

5556

5758

5960

6162

6364

6566

6768

6970

71727374757677787980818283848586

118119

120121

122123

124125

126127

128129

130131

5.0006.000

5.0005.000

trap

Waalbandijk

TerreinBurghouts

Entree

Winselingse weg

Spoorbaan

Toegangsweg

Peil = 0

Peil = +5450

PP

P

PP

Situatie 1:500

verzamelpunt

sleutelbuis

berekening parkeerplaatsten

bedrijfsverzamelgebouw: 1,3 pp / 100m2 bvoopp=7890,82 m2 → 1,3 x 79 = 102,7

cultureel centrum: 2 pp / 100m2 bvoopp= 1407m2 → 2 x 14,07 = 28,14

Totaal: 102,7 + 28,14 = 131 pp

0519 BT121009.pln; BT02 begane grond; 100%; 11-10-2009 18:51


WERKNUMMER:fase:

4:

formaat:schaal:

5:

datum:

1:

2:

3:


De Vasim

bestaande toestandBegane grond


BT02

12-10-2009 1:200 A1

noordgevel

15.4

90

14.3

50

9.383 147 3 6.897 150 150 6.600 297150

1.749150

4.554 6.900 300 150 6.450 6.150 150 600 8.400 600600

150 6.150 6.900 6.900 6.900 6.900 6.900 9.000

42.0

20

5.380 150 4.000 6.750 150 6.900 2.196 150 4.401 153 147 6.753 6.900 6.900 9.000 6.900 4.900 300 1.700 6.900 6.900 6.750 150 150 6.750 2.115 300 6.5859.530 6.900 6.900 6.900 6.900 6.900 6.900 9.000 6.900 6.900 6.900 6.900 6.900 6.900 9.000

110.330

301

1.32

2

1501.

446 15

0992

841

563

8.23

68.

629

8.60

08.

350

6.10

08.

350

8.60

01.

140

8.60

02.

550

150

5.65

05.

750

5030

08.

350

150

4.02

515

04.

275

1.14

0

150

1.64

015

01.

225

150

2.40

015

0

200

400

3.98

050

3.82

030

0

400

950

300

6.60

030

06.

600

300

1.42

4

1.81

1

C-C

BT1

4C

-C B

T14

A-A BT13 A-A BT13

oostgevel

zuidgevel

westgevel

roldeur

hoofdpad

5

6

hekw

erk

+ pl

astic

zeil

Peil = 0

ladder

lift schacht

+850

+850

+850

+520

+850

+650+650

+520

Verdiepingh= 2720

oude harmonica deur hekwerk +plasticzeil

verdieping

Peil = 0

hout

steens pomp

underlayment

cont

aine

r

cont

aine

r

keer

muu

r

keer

muu

r

hout

keer

muu

r

Kantine

keer

muu

r

dn

kdn

zuidgevel laagbouw

B-B BT13 B-B BT13

A B C D E F G H I J K L M N O

1

2

3

4

0519 BT121009.pln; BT03 1e verdieping; 100%; 11-10-2009 18:51


WERKNUMMER:fase:

4:

formaat:schaal:

5:

datum:

1:

2:

3:


De Vasim

bestaande toestand1e verdieping


BT03

12-10-2009 1:200 A1

noordgevel

C-C

BT1

4C

-C B

T14

A-A BT13 A-A BT13

oostgevel

zuidgevel

westgevel

8.60

08.

350

5.55

015

040

08.

350

8.60

0

300 4.270 150300

830150 4.000 6.900 6.900 6.900 6.900 6.900 6.900 9.000 200 6.700 2.350 200 4.350 634 200 6.066 200 5.670 200 830 6.900 1.520200

1.970 200 3.010700

200 3.700 4.200 200

4.20

020

02.

150

200 1.

850

8.35

020

620

05.

694

930

150

3.00

820

04.

061

1.94

9200 1.

852

200

4.39

9

8.60

08.

350

6.10

08.

350

8.60

0

110.650

4.980 6.900 6.900 6.900 6.900 6.900 6.900 9.000 6.900 6.900 6.900 6.900 6.900 6.900 9.000

6.05

62.

544

2.25

620

05.

600

200

944.

006

150

1.94

4100

200 2.

451

200

1.00

020

0 2.00

020

01.

999

2.55

020

05.

850

8.60

08.

350

6.10

08.

350

8.60

0

8.60

08.

350

406

200

4.94

415

040

08.

350

8.60

0

4.47

24.

128

8.35

06.

100

6.48

815

01.

712

250

150

3.52

515

02.

350

150

2.02

587

030

0

42.0

20

8.60

08.

350

6.10

08.

350

8.60

0

150 2.885830

150 4.000 6.900 6.900 6.900 6.900 6.900 6.900 9.000200

200 5.270 2001.030

2.608200

1.577 2.515 6.900 400 6.500 6.900 6.500 4006501.250

2001.500 200 5.200

150 2.885425

50676

50684

150

834150

834

150677

300

6.900 6.900 6.900 6.900 6.900 6.900 9.000 2.261 4.639 4.851 100 1.949 591 6.309 6.900 3.350 150 3.400 5.300 1.600550

350 3.700 200 4.200

zuidgevel laagbouw

Ramen op 5.4 m van bovenkant vloer

invaliden toilet

luchtkoker,brandwerend bekleed

opslag huisbrand olie

verdiepingen in gebruikh= 2610

zink

en w

and

stel

age

+ be

plat

ing

hekw

erk

hout

stellage + beplating

Stel

lage

+ s

paan

plaa

t

zinken wand

20 m

1/2

"

verdieping in gebruikh=3950

lichte scheidingswanden

zink

en w

and

h=5290

5

6

R1.02

R1.01

4 x

12,5

mm

gip

s

hout + gordijn

R1.02

R1.01

R1.23

R1.18

stel

lingk

ast

R1.03

R1.22

R1.21

R1.24

R1.25

R1.27

R1.28R1.29

R1.30

R1.31

R1.32 R1.33

R1.34

30 M 3/4"

stel

lage

kas

t

zinken wand

Carnaval opslag

keet

30 M 3/4"

6LITER

30 M 3/4"

30 M 3/4"30 M 3/4"

20 m 1/2"

30 M 3/4"

spaanplaat

hout

6l poeder

6l poeder

6l poeder

R1.26

20 m

1/2

"

dn

dn kdn

kdn

cont

aine

r

cont

aine

r

Bran

dwer

ende

wan

d

Brandwerende wand

Bran

dwer

ende

wan

d

stoo

khok

B-B BT13 B-B BT13


1

2

3

4



WERKNUMMER:fase:

4:

formaat:schaal:

5:

datum:

1:

2:

3:


De Vasim



BT04

12-10-2009 1:200 A1

noordgevel

C-C

BT1

4C

-C B

T14

A-A BT13 A-A BT13

oostgevel

zuidgevel

westgevel

zuidgevel laagbouw

1.169

4.396

4.175

4.175

4.175

6.100

4.175

4.175

4.175

4.425

880

1.169

4.396

3.775

150

250

3.779150 246

3.925150 100

6.100

4.175

2.008150 2.0179731503.00052984.327

880

1.169

4.396

855

1503.170

4.175

253

150

3.772

6.100

3.925

250

4.175

4.128

47103

4.322

880

8.60

08.

350

6.10

08.

350

8.60

01.

140

42.0

20

4.980 6.900 6.900 6.900 6.900 6.900 6.900 9.000 6.900 6.900 6.900 6.900 6.900 6.900 9.000

1501.170

150 5.080 150

4.320 150550

4.980

B-B BT13 B-B BT13

vide

52

57

5556

58

54

53

5150

49

5

6

lift schacht


1

2

3

4



WERKNUMMER:fase:

4:

formaat:schaal:

5:

datum:

1:

2:

3:


De Vasim



BT05

12-10-2009 1:200 A1

noordgevel

C-C

BT1

4C

-C B

T14

A-A BT13 A-A BT13

oostgevel

zuidgevel

westgevel

zuidgevel laagbouw

B-B BT13 B-B BT13

5

6

ruimte is nietopgenomen

leidingkokerruimte is niet opgenomen qua indeling


1

2

3

4

0519 BT121009.pln; BT06 4e verdieping ; 100%; 11-10-2009 18:52


WERKNUMMER:fase:

4:

formaat:schaal:

5:

datum:

1:

2:

3:


De Vasim



BT06

12-10-2009 1:200 A1

noordgevel

C-C

BT1

4C

-C B

T14

A-A BT13 A-A BT13

oostgevel

zuidgevel

westgevel

zuidgevel laagbouw

B-B BT13 B-B BT13

5

6

ruimte is nietopgenomen



1

2

3

4



WERKNUMMER:fase:

4:

formaat:schaal:

5:

datum:

1:

2:

3:


De Vasim



BT07

12-10-2009 1:200 A1

noordgevel

C-C

BT1

4C

-C B

T14

A-A BT13 A-A BT13

oostgevel

zuidgevel

westgevel

zuidgevel laagbouw

B-B BT13 B-B BT13

5

6



1

2

3

4



WERKNUMMER:fase:

4:

formaat:schaal:

5:

datum:

1:

2:

3:


De Vasim



BT08

12-10-2009 1:200 A1

noordgevel

C-C

BT1

4C

-C B

T14

A-A BT13 A-A BT13

oostgevel

zuidgevel

westgevel

zuidgevel laagbouw

B-B BT13 B-B BT13leidingkokerruimte is niet opgenomen qua indeling

5

6


1

2

3

4



WERKNUMMER:fase:

4:

formaat:schaal:

5:

datum:

1:

2:

3:


De Vasim



BT09

12-10-2009 1:200 A1


1

2

3

4

5

6



WERKNUMMER:fase:

4:

formaat:schaal:

5:

datum:

1:

2:

3:


De Vasim

bestaande toestanddakaanzicht


BT10

12-10-2009 1:200 A1

5

6


1

2

3

4

0519 BT121009.pln; BT11 gevels 1+3; 100%; 11-10-2009 18:52


WERKNUMMER:fase:

4:

formaat:schaal:

5:

datum:

1:

2:

3:


De Vasim

bestaande toestandOostgevel , Westgevel


BT11

12-10-2009 1:200 A1


+5.450

+11.000+11.800

+20.025

+36.825

0+500

+5.450

+13.520

+22.300

1.000

3.410

5.040maaiveld

Oude fabrieks fundering

maaiveld

betonnen band langs gevel betonnen band langs gevelbetonnen band langs gevelbetonnen poeren aanbrengenonder noodtrap

onderhoud aan pui en tijdelijke vluchttrapnieuwe pui en vluchtrap in fase 2

ruit vervangenoplossing creëren voor afvoer bar vanuit hal

alle dakbedekkingen en dakrand afwerkingen vervangendakbedekking dient geschikt te zijn voor sedum bedekking

houten kozijnen vervangen 3 stuks in alle gevels glazen bouwstenen vervangendenk aan afvoeren instalatie

gat in metselwerk nazienop ventilatievoorzieninggat in metselwerk nazien

op ventilatievoorziening

afvoeren tbv installtie

+5.450

+20.139

+22.300

+37.025

+1.040

+5.450

+13.520

+17.053

+22.407

2.615

5.040

2.376

4.9005.470 maaiveld

maaiveld

betonnen band langs geveldicht getimmerd gat in gevel

afgezaagde betonrand schilderen ivm betonrot

in alle gevels glazen bouwstenen vervangendenk aan afvoeren instalatie

oude erco's verwijderenl

afvoer cv ketel

luchtafvoer kantoor

luchttoevoer cv ketel

rotte houten delen vervangenalle delen schilderen

Westgevel 1:200

Oostgevel 1:200


WERKNUMMER:fase:

4:

formaat:schaal:

5:

datum: 1:200

1:

2:

3:


De Vasim

nieuwe toestand fase1:onderhoud + fase 2:toegankelijkheidZuidgevel laagbouw, Noordgevel, Zuidgevel


12-10-2009 1:20012-10-2009 A2

SO12

+5.500

+20.025

0

+5.450

+11.000+11.600

+20.025

+37.025

8.100

maaiveld

rolluik vervangen

kozijn gaas vervangenraam vervangen

nieuw kozijn

nieuw kozijn

nieuw kozijn

roosterrooster

Zuidgevel laagbouw 1:200

Noordgevel 1:200

0

+1.121

+5.450

+17.053

+20.025

+22.300

+36.825

500

5.070

vloer tpv entree overheaddeurophogen ivm wateroverlast

lood boven schuifdeur vervangenschuifdeur schilderen

borstwering panelen van kozijnen vervangenbestrating verlagen of grindstrook aanbrengen

raam nieuw uitvoering als bestaand

alle houten delen nazien, rotte delen verwijderen

wand naast overhead deur dichtzetten = nisplafond aanbrengen tpv overheaddeuren

algemeen:metselwerk:* gaten in buitenmetselwerk reparerenbuitenkozijnen:* alle buitenkozijnen en ramen repareren engangbaar maken daar waar nodig* alle buitenkozijnen en houten delen schilderenbetonskelet:geschilderde onderdelen

Zuidgevel 1:200


WERKNUMMER:fase:

4:

formaat:schaal:

5:

datum:

1:

2:

3:


De Vasim

nieuwe toestand fase1:onderhoud + fase 2:toegankelijkheidDoorsnede A, Doorsnede B


SO13

12-10-2009 1:200 A1

-1.200

±0+500

+5.450

+13.520

+17.053

+22.300

5.25

0+5.450+4.950

+8.375

+15.985

+20.025

11.3

50

maaiveld

5.25

020

02.

925

200

4.21

020

02.

800

200

4.04

0

3.62

5

begane grond

1e verdieping

2e verdieping

3e verdieping3e verdieping

1.20

02.

880

200

2.17

020

06.

550

200

2.65

020

02.

570

195

2.01

020

0 1.72

520

0

fase 2:3x nieuwe trap

4e verdieping

5e verdieping

6e verdieping

4e verdieping

Doorsnede A 1:200

Doorsnede B 1:200


WERKNUMMER:fase:

4:

formaat:schaal:

5:

datum: 1:200

1:

2:

3:


De Vasim

nieuwe toestand fase1:onderhoud + fase 2:toegankelijkheidDoorsnede C


12-10-2009 1:20012-10-2009 A2

SO14

±0

+1.304

+5.450

+17.053

+20.025

+22.300

+37.025

±0

+935+1.300

+5.450

+11.000+11.800

maaiveld

Doorsnede C 1:200

Bijlage 5: Programma van Eisen cultuurspinnerij

Vasim 2013

CONCEPT Programma van Eisen Cultuurspinnerij De Vasim

Nijmegen

BOEi - Nationale Maatschappij tot Behoud, Ontwikkeling en Exploitatie van industrieel erfgoed Postbus 2641 3800 GD Amersfoort T. 033-760 0660 E. [email protected] I. www.BOEi.nl

CONCEPT Programma van Eisen Cultuurspinnerij Vasim

2


3

Inhoudsopgave

1. Inleiding ....................................................................................................... 5

1.1. Inleiding 5

1.2. Leeswijzer 5

2. Visie Cultuurspinnerij de Vasim ....................................................................... 6

2.1. Cultureel kwartier ‘broedplaats voor ondernemerschap’ 6

2.2. Creëren 6

2.3. Leren 7

2.4. Beleven 7

2.5. Functies 8

2.6. Onderlinge relatie van functies 9

3. Algemene eisen........................................................................................... 10

3.1. Wet en regelgeving 10

3.2. Externe voorwaarden 10

3.3. Compartimentering 10

4. Prestaties bouwkundig ................................................................................. 12

4.1. Hoofddraagconstructie 12

4.2. Gevel 12

4.3. Dak 12

4.4. Binnenwanden 13

4.5. Plafond 14

4.6. Vloerafwerking 15

4.7. Vaste inrichting 15

4.8. Terrein 15

4.9. Onderhoud en exploitatie 16

4.10. Revisiebescheiden en opleveringsbescheiden 16

5. Prestaties bouwfysich .................................................................................. 18

5.1. Ventilatie 18

5.2. Ontwerp 18

5.3. Luchtsnelheid 18

5.4. Ventilatiecapaciteit 18

5.5. Emissies 18

5.6. Binnenluchttemperatuur 18

5.7. Licht 18

5.8. Zonwering 19

5.1. Geluid 19

6. Prestaties elektrotechnisch ........................................................................... 20

6.1. Algemeen 20

6.2. Reservecapaciteit 20

6.3. Krachtstroom 20

6.4. Licht 20

6.5. Geluidsinstallaties 21

6.6. Noodverlichting 21

6.7. Specifieke aansluitingen 21

6.8. Aardingsinstallatie 21

6.9. Brandbeveiligings- en ontruimingsinstallatie 21

6.10. Zwakstroominstallatie 21


4

6.11. CAI installatie 21

6.12. Invalidentoilet 21

6.13. Data installatie en telefoon 21

6.14. Nutsaansluitingen 21

6.15. Terreinverlichting 22

6.16. Liften 22

6.17. Glazenwasserinstallatie 22


6.19. Revisie- en opleveringsbescheiden 22

7. Prestaties werktuigbouwkundig ..................................................................... 23

7.1. Algemeen 23

7.2. Koudwaterinstallaties 23

7.3. Warmwatertapinstallatie 23

7.4. Sanitaire installaties 23

7.5. Riolering en hemelwaterafvoer 23

7.6. Sprinklerinstallatie 23

7.7. Centrale verwarmingsinstallatie 23

7.8. Ventilatie-installatie 24

7.9. Regelinstallatie 24

7.10. Perslucht en vacuüminstallaties 24


7.12. Revisie- en opleveringsbescheiden 24

8. Oppervlakte ................................................................................................ 26

8.1. Oppervlaktestaat 26

Colofon .............................................................................................................. 27

9. Over BOEi .................................................................................................. 28


5

1. Inleiding

1.1. Inleiding

Dit programma van eisen beschrijft de eisen die worden gesteld aan de herhuisvesting van Cultuurspinnerij de Vasim in het voormalig fabriekshal van kunstzijdefabriek NYMA. Vasim is gelegen aan de Winselingseweg 41 te Nijmegen. Cultuurspinnerij de Vasim is een creatieve broedplaats en bedrijvencluster. Bestaande uit een mix tussen kunst, cultuur, creatieve ondernemers en publiek, waarbij de hele culturele waardeketen vertegenwoordigd is.

1.2. Leeswijzer

Dit programma van eisen (PvE) bestaat uit een verzameling gegevens die de herhuisvestingsbehoefte weergeeft van Cultuurspinnerij de Vasim. Het PvE is opgesplitst in; visie, algemene eisen, prestaties en een ruimtestaat. De visie van Cultuurspinnerij de Vasim wordt omschreven op basis van: - cultureel kwartier - creëren - leren - beleven - functies - onderlinge relaties van functies De algemene eisen zijn van toepassing op alle onderdelen, en hierin zijn de volgende zaken omschreven: - wet en regelgeving - externe voorwaarden en relaties - compartimentering De prestaties worden voor de verschillende functies per onderdelen behandeld: - prestaties bouwkundig - prestaties bouwfysisch - prestaties elektrotechnisch - prestaties werktuigbouwkundig De oppervlaktes worden in een separate oppervlaktestaat per functie weergegeven.


6

2. Visie Cultuurspinnerij de Vasim

2.1. Cultureel kwartier ‘broedplaats voor ondernemerschap’

Talentvol, ambachtelijk, jong of oud, beginnend of ervaren: Cultuurspinnerij De Vasim is een plek waar kunstenaars en bedrijven elkaar inspireren en een vruchtbare wisselwerking met elkaar aangaan. De Vasim is een kunstzinnige en culturele bedrijfsgemeenschap, gevestigd in de oude fabriekshal van kunstzijdefabriek NYMA in Nijmegen. In het multifunctionele pand bevinden zich ateliers, werkplaatsen, kantoren, opslagruimtes en een evenementenhal.

Missie

De doorontwikkeling van het Vasimterrein tot een centrum voor kunst, cultuur &

ambachten, waar betaalbare atelier-, werk-, repetitie- en presentatieruimtes voor

kunstenaars, culturele bedrijven en ondernemers in de creatieve sector beschikbaar zijn.

Daarnaast wil De Vasim een podium bieden aan diverse publieksgerichte activiteiten zoals

voorstellingen, exposities, feesten, presentaties, workshops en symposia.

Het Vasimterrein is een marktplaats: culturele ondernemers bieden kunst, cultuur, festiviteiten en evenementen aan. Ze werken allemaal vanuit een ‘ondernemersmentaliteit’ hun producten of diensten brengen waarde op. Culturele waarde én financiële waarde. De essentiële voorwaarde van het cultureel kwartier is dat deze als geheel kostendekkend moet zijn. Alle culturele ondernemers betalen huur voor het gebruik van het gebouw en gezamenlijke voorzieningen. Vanzelfsprekend mag van een startende ondernemer niet dezelfde bijdrage worden verwacht dan van een gevestigde ondernemer. Daarom is onderlinge solidariteit tussen de ondernemers van groot belang. Ondernemers met een grote omzet, betalen meer huur. Hiermee kunnen we de toegankelijkheid voor jongeren en starters garanderen en stimuleren we ook de gewenste doorstroming in het gebouw. Het cultureel kwartier biedt plaats aan diverse activiteiten, projecten en festivals. Winst van goedlopende activiteiten (bijv. een meerdaags evenement met duizenden bezoekers, of een beurs) wordt geïnvesteerd om daarmee de niet-winstgevende activiteiten (bijvoorbeeld kleinschalige experimenten) mogelijk te maken. Solidariteit tussen ondernemers en activiteiten dus. Het Vasimterrein is daarmee een krachtig economisch fundament voor kunst en cultuur in Nijmegen. Het is een New European Art Space: een plek waar het publiek op nieuwe manieren met kunst en cultuur in aanraking komt, waar grenzen verkend worden, waar het publiek centraal staat en kunstenaars open staan voor coproductie. Ingebed in een gebouw dat publieke voorzieningen als een grand-café en een galerie herbergt en waar dag en nacht iets te beleven is!

2.2. Creëren

Het monumentale pand biedt onderdak aan tientallen kunstenaars, culturele bedrijven en professionals uit de creatieve economie. Van eenpitters tot grotere organisaties, van starters tot ervaren ondernemers. Ze krijgen allemaal de ruimte!

Werkplaatsen, kantoorruimtes & nomadeplekken

De culturele ondernemers staan voorop in het Vasimgebouw. Zij krijgen de ruimte om te creëren, productie te maken en tentoon te stellen. In het gebouw zelf is kantoorruimte aanwezig, maar overheersen werkplaatsen en ateliers. Flexwerkers kunnen terecht op de nomadeplekken waar een bureau met basisvoorzieningen voor ze klaar staat. Belangrijk is dat de creatieve waardeketen aanwezig is in en om het gebouw: de bedenker, de


7

ontwerper, de producent, de handelaar, de verkoper, de vervoerder. De creatieve keten voegt waarde toe en werkt stimulerend voor de culturele ondernemers!

Werkplaats voor ambachten

In het Vasimgebouw is ruimte voor een grafische werkplaats, een metaalwerkplaats en een meubelwerkplaats. Hier worden producten van bijzondere omvang en met bijzondere materialen gemaakt, die niet op een andere plek gemaakt kunnen worden. Ook is er plaats voor Bronsgieterij de Olifant, die uniek is in Nederland omdat kunstenaars hier zelf hun brons kunnen gieten. Het Vasimgebouw biedt een prima sfeer en onderdak aan deze ambachtelijke kunstvormen!

Theater

Een goed geoutilleerd theater maakt het mogelijk om kleinschalige muziek- en theateroptredens te houden in de af te scheiden deel van de evenementenhal. Daarnaast kunnen buurtverenigingen of scholen gebruik kunnen maken van deze ruimte. In deze zaal is volop ruimte voor cultuureducatie en scholing van jongeren.

2.3. Leren

Het Vasimterrein en vooral de activiteiten die er plaats vinden, vormen de garantie voor een inspirerende omgeving. Er worden verbindingen gelegd met onderwijsinstellingen uit de regio. Jongeren leren van ouderen, startende ondernemers van gevestigde, en de ontwerper van de distributeur.

Atelierplein

Kleine betaalbare ateliers met gemeenschappelijke ruimte om groot te kunnen werken. Voor startende culturele ondernemers is het belangrijk om tegen een aantrekkelijk tarief gebruik te maken van een atelier. Op het atelierplein kunnen zij in het groot werken en tegelijkertijd samenwerkingsverbanden met andere kunstenaars en creatieve bedrijven aangaan. Het vakmanschap en ondernemerschap van kunstenaars wordt uitgewisseld!

Gastateliers

De unieke sfeer van de Vasim heeft een grote aantrekkingskracht op kunstenaars. Op het terrein zijn gastateliers daarom ingericht, waar de “artists in residence” geïnspireerd worden door de bijzondere omgeving, de samenwerking en contacten met andere culturele ondernemers of boeiende projecten en tentoonstellingen. De gastateliers vormen een aantrekkelijke tijdelijke verblijfsruimte voor startende ondernemers in de creatieve industrie en onderwijsinstellingen. Niet alleen uit de directe omgeving van Nijmegen, maar ook van ver daar buiten.

2.4. Beleven

Meer dan 21.000 bezoekers per jaar trekt de Vasim nu al. Dat aantal wordt in de toekomst zeker verveelvoudigd! Met de 1200 m2 grote evenementenhal, het omliggende terrein en de bereikbaarheid zijn alle ruimtelijke ingrediënten aanwezig voor de organisatie van grote festivals en manifestaties. Daarmee geeft De Vasim invulling aan Nijmegen als evenementenstad+.

Evenementenhal

Met zijn duizelingwekkende hoogte en oppervlakte biedt de grote hal fantastische mogelijkheden om bijzondere evenementen te houden. Film, circus, dance, theater, seminars & congressen, bijzondere (bedrijfs)feesten en manifestaties: zowel de productie als expositie kan in deze multifunctionele evenementenhal en omliggende ruimtes. Uniek in Nederland, uniek voor de vele bezoekers uit de regio.


8

Expositieruimte en galerie

Het gebouw biedt onderdak aan een permanente expositieruimte en galerie. Door een transparante en speelse indeling van het gebouw, kan het publiek een blik werpen op de verschillende ateliers en werkplaatsen. Het creëren van kunst is op deze manier zichtbaar voor publiek en nodigt uit tot verbazing. De exploitatie van deze expositieruimte en galerie wordt in handen gegeven van een kwartiermaker.

Grand café

Genieten van een heerlijke cappuccino, nippen aan goed glas wijn. Met uitzicht op de bedrijvigheid in de ateliers en werkplaatsen van de culturele ondernemers, je ogen laten glijden over het hoogtelandschapsspel van de rivier en de aangrenzende woonwijken. Je voelt je welkom in het grand café dat biologische gerechten voor je serveert.

Festivalterrein

De locatie van het Vasimterrein, pal aan de stadsbrug en de rivier, is fantastisch. Een eigen, specifieke sfeer en ruimtelijke kwaliteit en toch dichtbij bewoners van stadsdeel West. De Nijmeegse binnenstad en het nieuwe stadscentrum De Citadel in de Waalsprong liggen op korte afstand. Het is daarmee een uitgelezen locatie om grote festivals en buitenevenementen te houden. Onder of naast de stadsbrug, aan de Waal. Hoe dan ook: altijd naast één van de belangrijkste invalswegen van Nijmegen, aan de drukst bevaren rivier van Europa. Een A-locatie met een spectaculair en afwisselend uitzicht en ongekende mogelijkheden.

2.5. Functies

De volgende functies maken onderdeel uit van Cultuurspinnerij de Vasim: - kantoor - atelier - studio - werkplaats - opslag - horeca - evenementenhal In de oppervlaktestaat hoofdstuk 8 wordt per functie aangegeven of deze betrokken zijn bij evenementen en gebruik maken van de workshops. Per functie wordt daarnaast aangegeven op welke punten ze onderdeel uitmaken van het concept creëren, leren en beleven.


9

2.6. Onderlinge relatie van functies

In onderstaand schema zijn de functies weergegeven en hebben een directe fysieke relatie met elkaar wanneer de cirkels elkaar overlappen. Alle functies zijn met elkaar verbonden in de ketenintegratie. Zoals eerder omschreven in dit hoofdstuk.


10

3. Algemene eisen

3.1. Wet en regelgeving

Het gebouw dient te voldoen aan alle geldende weten regelgeving, waaronder onderstaande documenten. Indien in het onderliggende document onverhoopt kwaliteiten van een lager niveau dan de geldende wettelijke eisen en/of richtlijnen worden beschreven, prevaleren de wettelijke eisen en/of richtlijnen. Wanneer in het vervolg van deze rapportage wordt verwezen naar Nen-normen of andere richtlijnen, is altijd de meest actuele versie van de betreffende norm of richtlijn van toepassing, inclusief alle op deze norm of richtlijn betrekking hebbende verwijzingsbladen en/of correctiebladen. Documenten: - Bouwbesluit - Bouwverordening - Wet milieubeheer - Drank en horeca wet - Tabakswet - Handboek voor toegankelijkheid - Arbobesluit - Legionella bestrijding - Bestemmingsplan - Voorschriften plaatselijke nutsbedrijven - Alle overige voor en door de wet gestelde eisen.

3.2. Externe voorwaarden

In het ontwerp dient onder andere rekening gehouden te worden met de volgende externe Gegevens voor het buitenterrein en het gebouw: - toegankelijkheid/bereikbaarheid voor mensen met een functiebeperking. - aan- en afvoermogelijkheden van materialen rekening houdend met de functies. - bereikbaarheid voor bezoekers evenementen (voetgangers, fietsers, personenauto’s). - bereikbaarheid voor goederen leveranties (vrachtwagens). - bereikbaarheid door hulpdiensten. - ophaaldiensten van huisvuil. - aansluiting gas, water en elektra. - afvalwater en rioolwater. - vervanging installatie-elementen.

3.3. Compartimentering

Cultuurspinnerij de Vasim heeft een diversiteit aan functies en leidt tot een ruimtelijke zonnering waarin 7 functies zijn te onderscheiden die deels afzonderlijk moeten kunnen functioneren, te weten: - kantoor - atelier - studio - werkplaats - opslag - horeca - evenementenhal


11

Deze compartimenten dienen apart te kunnen functioneren, hier dient in het ruimtelijk functioneel ontwerp aandacht aan te worden geschonken, maar ook in het technisch ontwerp. Hierbij valt te denken aan: - Compartimentering binnen de installatietechniek (in/uitschakelen van verwarming,

luchtbehandeling, verlichting, beveiliging); - Bemetering van elektra, gas, water (aparte tussenmeters) - Afsluitbaarheid.


12

4. Prestaties bouwkundig

4.1. Hoofddraagconstructie

Fundering

De bestaande fundering moet voldoende geschikt zijn voor de inbouw van de beoogde functies.

Balken

De bestaande balken moeten voldoende geschikt zijn voor de inbouw van de beoogde functies

Vloeren

De bestaande vloeren moeten voldoende geschikt zijn voor de vloerbelasting van de beoogde functies.

4.2. Gevel

Materiaal en onderhoud

Er wordt gestreefd naar het toepassen van onderhoudsvrije materialen. Deuren en materialen moeten vandaalbestendig en goed afsluitbaar zijn. Toegepaste materialen voor gevelbeplating en kozijnen dienen een garantietermijn te hebben van minimaal 10 jaar.

Dichte gevelvlakken

Voldoende natuurlijke ventilatie en koudebruggen voorkomen.

Beglazing

De daglichtopeningen in de gevel moeten voldoen aan de daglichteis die gesteld is in het bouwbesluit. Directe inval van zonlicht in de winterperiode kan hinderlijk zijn en moet in ieder geval in ateliers, werkplaatsen en studio’s voorkomen worden. Doorvalveilig en letselwerend glas (zgn. gelaagd glas) van voldoende sterkte toepassen: - interieur: alle puien en deuren met glas - daar waar dit door het bouwbesluit is vereist Beglazing toepassen die voldoet aan de volgende eisen: - standaard HR++

Spuiventilatie

Natuurlijke ventilatie door ramen te openen is niet afdoende. Voor individuele ventilatie zullen te openen ramen opgenomen worden in ieder vertrek in overleg met de gebruiker. De te openen ramen zijn afsluitbaar.

Hang- & sluitwerk

- hang- en sluitwerk in de gevel moet voldoen aan de SKG klasse drie sterren.

4.3. Dak

De opbouw van het dak dient ertoe bij te dragen dat bij hoge buitentemperaturen opwarming in de ondergelegen ruimten traag verloopt. Het dak dient voor onderhoud en inspectie aan gebouw en installaties incidenteel veilig betreden te kunnen worden zonder


13

kans op schade aan het dak. Benodigde veiligheidsvoorzieningen dienen te zijn aangebracht. Daar waar daken veelvuldig belopen zullen worden, tegelpaden aanbrengen op tegeldragers. Eventuele goten dienen veilig bereikbaar te zijn voor inspectie. Noodzakelijke hemelwaterafvoeren en overstort voorzieningen dienen aanwezig te zijn. Aansluitingen op dakopbouwen en dakdoorbrekingen voorzien van loodvervanger over de dakopstanden.

4.4. Binnenwanden

Binnenspouwbladen

Bij een eventueel binnenspouwblad moet het bevestigen van installatiedelen en voorzieningen als vensterbanken, gordijnrails of aanvullende zonwering mogelijk maken.

Aansluiting plafond

Flexibele binnenwanden dienen aan te sluiten op het (verlaagde) plafond. Hierbij aandacht voor de aansluitdetails m.b.t. de vereiste geluidsisolatiewaarden. Tussen verlaagd plafond en onderkant (dak)vloer wordt ter plaatse van de tussenwanden een voorziening tegen geluidsoverdracht getroffen. Dit dient star te zijn en los gekoppeld van de dakconstructie. Daar waar nodig brandwerende scheidingen aanbrengen.

Wandafwerking

De afwerking van de binnenwanden moet in overeenstemming zijn met de ruimtebestemming. Tot een hoogte van 1,20 m1 moeten wanden bestand zijn tegen stoten, krassen, vocht en andere invloeden van schoonmaak. In de natte ruimte dient dit tot 2 meter te zijn.

Binnendeuren

- Deuren worden uitgevoerd in een onderhoudsvriendelijk materiaal dat bestand is tegen mechanische beschadigingen.

- Deuren dienen minimaal 90º open te kunnen staan. - Dagmaat binnendeuren minimaal 900 mm; De dagmaat van deuren naar bergingen

wordt in overleg met de gebruiker bepaald. - Indien vereist bij een functie worden deuren aangebracht die voldoen aan de

geluidseisen die gesteld worden aan de scheiding tussen (groeps)ruimten. In de sponning geluiddempende rubbers aanbrengen, valdorpel aanbrengen en indien noodzakelijk dubbele kierdichting aanbrengen.

- Brandwerende deuren in brandscheidingen. - In verband met de toegankelijkheid zo min mogelijk drempels (max. 20mm) toepassen. - In overleg met de gebruiker een sluitplan opstellen.

Binnen ramen

In overleg met de gebruiker worden er ramen tussen ruimten onderling aangebracht, bijvoorbeeld tussen een verkeersruimte en een atelier, werkplaats of kantoor. In overleg met de gebruiker wordt bepaald welke deuren van een glasstrook worden voorzien. In deuren wordt veiligheidsglas toegepast.

Beglazing

Doorvalveilig en letselwerend glas (zgn. gelaagd glas) van voldoende sterkte toepassen: - Interieur: alle puien en deuren met glas.


14

4.5. Plafond

Vrije hoogte

De vrije hoogte wordt afgestemd op de functie en het gebruik van een ruimte. De afstand van vloer tot (verlaagd) plafond zijn als volgt:

functie hoogte in m1

kantoor vrije hoogte 2,6

atelier vrije hoogte 2,6 - 4

studio vrije hoogte 2,6

werkplaats vrije hoogte 4

opslag vrije hoogte 4,5 - 5

horeca vrije hoogte 4,5

evenementen(hal)* vrije hoogte 7 - 11,5 *Geldt ook Circuswerkplaats Indien er geen verlaagd plafond wordt toegepast moet het plafond als schoon zichtwerk worden uitgevoerd en moet de nagalmtijd voldoen aan het gestelde in het Bouwbesluit.

Verlaagde plafonds

Bij het toepassen van verlaagde plafonds gelden de volgende kwalificaties: - er mag geen stofophoping plaatsvinden; - mogelijkheden bieden voor het geïntegreerd opnemen van voorzieningen voor

verlichting, ventilatie, koeling en dergelijke; - eventueel te plaatsen flexibele wanden mogen niet worden gehinderd; - het plafond is voorzien van uitneembare delen ten behoeve van onderhoud en reparatie

van boven het plafond liggende installatiedelen; - eenvoudig reinigbaar; - het plafond dient bestand te zijn tegen schommelingen in temperatuur en

luchtvochtigheid; - vervorming en verkleuring mogen niet optreden.

Akoestiek

Een goede akoestiek (nagalmtijd) en is van wezenlijk belang voor de bruikbaarheid en beleving van het gebouw. Ook de geluidsoverlast (contact en luchtgeluid) tussen afzonderlijke gebruikers moet goed opgelost binnen het gebouw. In dit verband moet er vooral aandacht worden gegeven aan de geluidsisolatie van de evenementenhal, café, muziekstudio en werkplaatsen naar omliggende ruimtes.

Geluidswering

De geluidswering van gevels en daken moet voldoen aan de eisen zoals omschreven in het Bouwbesluit. De geluidsisolatie tussen ruimten in het gebouw is zo dat men geen hinder mag hebben ten opzichte van elkaar. De bouwkundige voorzieningen worden zo samengesteld, dat constructies voldoende geluidswerend en geluidsisolerend zijn. Zo dienen bijvoorbeeld binnenwanden aan te sluiten aan de constructieve plafonds. Omloopgeluid moet worden voorkomen.


15

Bij toepassing van systeemwanden moet de ruimte boven de wanden, tussen plafond en constructievloer, worden voorzien van geluidwerende voorzieningen met gelijkwaardige waarden als de scheidingswand. Voor geluidsoverlast door technische installaties naar de omgeving worden de streefwaarden aangehouden, zoals vereist volgens de Hinderwet (Milieuwet). Installaties en dergelijke mogen conform de van toepassing zijnde norm geen voelbare trillingen in het gebouw veroorzaken.

Bouwfysica

Met betrekking tot de vochtdoorlatendheid volstaan de eisen zoals omschreven in het Bouwbesluit.

4.6. Vloerafwerking

Dekvloeren

Dekvloeren worden in principe uitgevoerd als cementdekvloeren.

Vloerbedekking

- De vloerbedekking wordt afgestemd op de specifieke functie en afgestemd met de gebruiker.

- Vloeren moeten kras- en splintervrij, slijtvast, onderhoudsvriendelijk en eenvoudig reinigbaar zijn.

- Vloerbedekking is vlamdovend, rolstoelbestendig en antistatisch. - Onder flexibele scheidingswanden dient de vloerbedekking door te lopen. - Bij de entrees worden enkele droog- /schoonloopmatten toegepast. De afmeting

moet moeten berekend zijn op het aantal, dat door een de entree gaan.

4.7. Vaste inrichting

Publiekstoegankelijke trappen en balustraden

- Moeten voldoen aan de eisen van het Bouwbesluit. - Trappen en verhogingen van meer dan 0,80 m1 hoog hebben een balustrade met - een minimale hoogte van 1,2 meter. - Trappen hebben leuningen op kindhoogte (0,60 m1) en een maximale spijlbreedte van

0,08 mm1. Mogelijkheid tot het plaatsen van hekjes aan de boven- en onderzijde van de trap.

- In principe worden er dichte trappen toegepast. De trap in de entreehal mag in staal en hout worden uitgevoerd zonder stootborden (open trap).

Keukeninrichting

Nader te bepalen met gebruikers.

Receptie & balie

De inrichting en vormgeving van de eventuele receptie, balie, kassa, garderobe, vindt in overeenstemming met de gebruiker plaats.

4.8. Terrein

Grondwerk

Indien grondwerk van toepassing is wordt een onderzoek uitgevoerd conform naar de bodem Besluit bodemkwaliteit.


16

Verhardingen

Verhardingen worden uitgevoerd als straatwerk.

Buitenriolering

Ten aanzien van de aansluiting op het gemeentelijke rioolstelsel worden afspraken met de gemeente gemaakt.

Bereikbaarheid

- De locatie dient goed bereikbaar te zijn voor alle gebruikers, te voet, per fiets en indirect per auto.

- De locatie dient goed bereikbaar en toegankelijk te zijn voor mensen met een functiebeperking.

Inrichtingseisen

De buitenruimte moet zodanig worden ingericht dat er zo min mogelijk problemen ontstaan ten aanzien van sociale veiligheid, vandalisme en diefstal. Dit betekent dat de paden goed verlicht moeten worden, er geen sprake is van overhangend groen of donkere nissen.

Opslag van afval

In overleg met de gebruiker komt er een opslagruimte voor afval. Hierbij dient onder andere rekening te worden gehouden met toegankelijkheid en afsluitbaarheid. Er wordt rekening gehouden met een gescheiden inzameling en opslag van afval.

Fietsenstalling

De buitenruimte moet voorzien zijn van een open niet overdekte fietsenstalling.

Parkeerterrein

Op het parkeerterrein dienen voldoende parkeerplaatsen aanwezig te zijn.

Evenementen

De buitenruimte dient geschikt te zijn voor evenementen.

Opslag

Een alternatieve locatie in directe nabijheid van het Vasim dient gevonden te worden voor de opslagruimte die in de huidige Cultuurspinnerij de Vasim gebruikt wordt en in dit programma van eisen niet terug komt. Het betreft een te herhuisvesten oppervlak van 3.400 m2 VVO. Betreffende opslag staan wel als functie omschreven in de oppervlaktestaat van hoofdstuk 8.

4.9. Onderhoud en exploitatie

Bij het ontwerp wordt er aandacht besteed aan de onderhoudsaspecten. Er wordt gekozen voor duurzame en onderhoudsvrije oplossingen. Tevens zijn gebouwdelen die met enige regelmaat onderhouden moeten worden goed bereikbaar. Denk bijvoorbeeld aan glasvlakken in de gevel.

4.10. Revisiebescheiden en opleveringsbescheiden

Bij de oplevering (tot maximaal 3 weken erna) dienen de volgende bescheiden aanwezig te zijn: - bestek met nota’s van wijzigingen en aanvullingen; - revisie bestektekeningen, digitaal en hardcopy; - werktekeningen van (onder)aannemers en leveranciers;


17

- originele afgegeven vergunningen en dergelijke, bijvoorbeeld: omgevingsvergunning met onderliggende stukken, gebruiksvergunning, aansluitingen, schone grond verklaring;

- sluitplan met sleuteloverzicht; - kleurenschema’s; - V&G-plan.


18

5. Prestaties bouwfysich

5.1. Ventilatie

De mechanische ventilatie dient per specifiek te worden afgestemd op functie en betreffende ruimte. Geadviseerd wordt om een co2 gestuurde regeling toe te passen.

5.2. Ontwerp

Bij het ontwerp van de ventilatievoorzieningen dient er rekening te worden gehouden met een zo groot mogelijke flexibele indeling van het (monumentale) gebouw.

5.3. Luchtsnelheid

In verband met het voorkomen van tocht is de luchtsnelheid, in overeenstemming met vigerend bouwbesluit. Bij ventilatie door een te openen raam kan er wel tocht optreden.

5.4. Ventilatiecapaciteit

De benodigde ventilatiecapaciteit dient afgestemd te zijn op het ruimtegebruik. Geadviseerd wordt om een co2 gestuurde regeling toe te passen.

5.5. Emissies

Emissiebronnen worden zoveel mogelijk buiten werkruimten geplaatst. Men kan hierbij denken aan een printer. Keukens, ovenruimte en sanitaire ruimten worden gescheiden geventileerd.

5.6. Binnenluchttemperatuur

Minimaal 90% van de gebruikstijd wordt voldaan aan deze eisen: - De operatieve temperatuur op alle werken leerplekken (waar iemand meer dan 2 uur

per dag zittend werkt, leert, verblijft) is minimaal 20°C. - Bij buitentemperatuur <20°C is de operatieve temperatuur maximaal 20°C. - Bij buitentemperatuur >20°C is de operatieve temperatuur maximaal 3°C boven

de buitentemperatuur. - De stralingssymmetrie (verschil in temperatuur van tegenoverliggende vlakken) is: bij

een warm plafond <5°C, bij een koude wand < 10°C, bij een koud plafond <14°C, bij een warme wand <23°C bij een warme wand <23°C.

De binnenluchttemperatuur dient behaaglijk te zijn. Per ruimte worden de volgende vereiste temperaturen aangehouden: - verkeersruimte, bergingen, opslag 15ºC - horeca, werkplaats, atelier, studio 19ºC - 24 ºC - sanitair 18ºC - horeca 21ºC - kantoor 21ºC - Evenementenhal 19ºC - 24 ºC

5.7. Licht

In het bouwbesluit zijn de minimum eisen ten aanzien van daglichttoetreding geformuleerd. Bij het ontwerpen van de kunstlichtvoorzieningen dient aandacht te worden besteed aan het visuele comfort. In ruimten met een gezelligheidsfunctie (horeca) wordt sfeerverlichting aangebracht. - Energiezuinige elektra- en verlichtingsinstallaties conform NEN 3087 en NEN 1890 - Schakelbaar per functie/cluster.


19

- Aanwezigheids- schakeling en daglichtregeling. - Verlichtingsarmaturen kantoor dient afgeschermd te zijn ter voorkoming van

reflectiehinder in beeldschermen.

5.8. Zonwering

Direct zonlicht valt zodanig de ruimten van het gebouw binnen, dat het geen hinder veroorzaakt tijdens werkzaamheden. Daar waar zonlichttoetreding tot ongewenste gevolgen, zoals reflecties, verblinding en opwarming, kan leiden, dient te worden voorzien in zonwering om de zon te weren. Uitvoering in overleg met gebruiker. De zonwering mag de ventilatie niet belemmeren (vb. opendraaiende delen). Bediening van de buitenzonwering dient mogelijk te zijn per ruimte De bediening van de zonwering dient centraal overruled te kunnen worden en voorzien te zijn van een windbeveiliging.

5.1. Geluid

Geluidswering externe scheidingsconstructies:

De karakteristieke geluidswering van de uitwendige scheidingsconstructies conform het bouwbesluit

Geluidswering interne scheidingsconstructies

De geluidsisolatiewaarde van de scheidingswanden conform het bouwbesluit. In het ontwerp van het gebouw wordt bij de situering van geluidsgevoelige functies en functies die mogelijk geluidsoverlast produceren rekening gehouden met functies in de nabije omgeving.

Ruimteakoestiek

Een goede akoestiek (nagalmtijd) en is van wezenlijk belang voor de bruikbaarheid en beleving van het gebouw. Ook de geluidsoverlast (contact en luchtgeluid) tussen afzonderlijke gebruiker moet goed opgelost binnen het gebouw.

Koudebruggen

In het ontwerp dienen koudebruggen zoveel mogelijk te worden vermeden. Waar koudebruggen optreden moet aandacht worden besteed aan condensatie en vochtophoping. Dit mag de materiaal specifieke maxima niet overschrijden. Ook het thermische comfort verdient aandacht.


20

6. Prestaties elektrotechnisch

6.1. Algemeen

Het gebouw is voorzien van een stroomvoorzieninginstallatie die zodanig is ontworpen dat zij geschikt is voor het storingsvrij en doelmatig voeden, schakelen en bedienen van alle in het gebouw aanwezige elektrische apparaten, machines en installaties. De installaties worden onderworpen en gerealiseerd conform: NEN 1010 (2005), NEN 3134 en NEN 3140. Het ontwerp voor de energievoorziening van het totale gebouw is zo uitgewerkt, dat op efficiënte en overzichtelijke wijze vanuit één of meerdere hoofdverdeelinrichtingen via onderverdeelinrichtingen de elektrische energie naar de installaties, machines en apparaten wordt gebracht. Het ontstaan van schadelijke invloeden van elektrische wisselvelden op de gebruiker van het gebouw wordt vermeden. Waar dit vanuit het gebruik gewenst is, worden de onderverdeelinrichtingen voorzien van een mogelijkheid tot stroomonderbreking in de vorm van een aardlekschakelaar dan wel een noodstop bij machines die te hanteren is bij calamiteiten. De stroomvoorziening ten behoeve van kracht en licht is op afzonderlijke groepen aangesloten. Voor de aanvang van het definitieve ontwerp worden principeschema’s van de installaties ter goedkeuring aan de gebruiker voorgelegd. Per functiecluster / gebruiker zal er naast een algemene meterkast ook een individuele meterkast opgenomen worden. Zowel elektra evenals gas en warmte dienen via gescheiden bemetering plaats te vinden. Het onevenredige aansluitvermogen van functies/gebruikers ten opzichte van elkaar zal gescheiden in beeld worden gebracht. In overleg met de individuele gebruiker zal er een centrale bedieningsmogelijkheid voor licht en andere installaties worden aangebracht,

6.2. Reservecapaciteit

In de verdeelinrichtingen voor zowel licht- als krachtverdeelinrichtingen dient minimaal 30% reservecapaciteit te worden opgenomen. Eventuele uitbreiding van verdeelinrichtingen moet zonder verplaatsing mogelijk zijn. Met name voor de evenementenhal dient door de gebruiker een opgave te worden verstrekt van het noodzakelijk afgenomen vermogen. De hoofdverdeelinrichtingen worden voorzien van een grove overspanningbeveiliging. De reservecapaciteit in niet functiegebonden ladderbanen, kabelgoten en wandgoten dient minimaal 20% te zijn. In de hoofdverdeelinrichting dient een reserveveld aanwezig te zijn van 30% van het aangesloten vermogen.

6.3. Krachtstroom

Er dienen krachtstroomaansluitingen aanwezig te zijn voor onder andere liften, koelmachine, luchtbehandelingsinstallatie, keukeninstallatie, oven(s) en horeca installatie. Hetgeen nader af te stemmen met gebruiker

6.4. Licht

De verlichtingssterkte in Lux en kleurtemperatuur dienen te voldoen aan de NEN 1890 en 1891. Er dienen energiezuinige spots (PL of LED) en HF-TL armaturen te worden toegepast. In de algemene ruimtes en toiletten moeten er elektronische voorschakelapparaten, zogenaamde hoogfrequent armaturen, worden toegepast.


21

In de openbare sanitaire ruimtes schakeling voor verlichting toepassen d.m.v. vandaalbestendige censoren met regelbaar doorlooptijd. De bediening van de verlichting in de algemene ruimten dient centraal te geschieden. In alle overige ruimten lokale schakelaars toepassen. In alle gebouwen loopverlichting toepassen. Gevelverlichting schakelen met een schemerschakelaar met overbrugging ten behoeve van lampcontrole.

6.5. Geluidsinstallaties

Niet van toepassing

6.6. Noodverlichting

De noodverlichtingsinstallatie moet voldoen aan bouwbesluit en eisen brandweer. Het definitieve ontwerp van de noodverlichtingsinstallatie moet geaccordeerd worden door de plaatselijke brandweer. Algemene ruimtes hebben nachtverlichting.

6.7. Specifieke aansluitingen

Naast de aansluitingspunten die volgen uit NEN 1010 dienen specifieke aansluitingen (zoals vaatwasser, wasmachine kopieerapparaten) te worden afgestemd met de gebruiker.

6.8. Aardingsinstallatie

Aardingsinstallatie moet voldoen aan de NEN 1010 en aan de normen van de energie toeleverend bedrijf. Ten behoeve van een regie-installatie dienst er een schone aardleiding te worden aangebracht.

6.9. Brandbeveiligings- en ontruimingsinstallatie

Volgens het bouwbesluit en de eisen brandweer dient er een brandbeveiligings- en ontruimingsinstallatie aanwezig te zijn. Ontwerp en tekeningen worden door de brandweer getoetst. De goedkeuring hierop maakt een onderdeel uit van de omgevingsvergunning.

6.10. Zwakstroominstallatie

In het gebouw dient een videofooninstallatie te worden aangebracht. In overleg met de gebruiker kan er een inbraakbeveiligingssysteem worden aangelegd. Overige zwakstroominstallaties overleggen met gebruiker.

6.11. CAI installatie

CAI-aansluiting nader af te stemmen met gebruiker.

6.12. Invalidentoilet

De elektrische installatie van het Miva toilet uitvoeren volgens de geldende normen.

6.13. Data installatie en telefoon

Nader te bepalen.

6.14. Nutsaansluitingen

De gescheiden Nutsaansluitingen voor de gebruiker worden in overleg met de gebruiker aangevraagd. Het betreffen de aanvragen voor: - elektriciteit; - gas; - drinkwater - eventueel stadsverwarming; - telefoon/data; - CAI; - glasvezel.


22

6.15. Terreinverlichting

Ten behoeve van het terrein en de veiligheid dienen de benodigde lantaarns en of gevelverlichting te worden opgenomen in het ontwerp. Er wordt in het bijzonder aandacht besteed aan de verlichting van de entree. Deze dienen te worden geschakeld via een schemerschakelaar welke overbrugbaar moet zijn in verband met lampencontrole. Donkere hoeken mogen niet voorkomen. De fietsenstalling is voorzien van slagvaste verlichting.

6.16. Liften

Indien benodigd capaciteit en afmeting nader te bepalen.

6.17. Glazenwasserinstallatie

Het toepassen van een glazenwasserinstallatie wordt waar mogelijk voorkomen.


De intercomdelen aan de buitenkant van de gebouwen evenals de beldrukknop van het gebouw dienen vandalismeproef te zijn. Het schakelmateriaal standaard uitvoeren. De installaties dienen zodanig aangebracht te zijn dat zij zonder slopen van bouwkundige onderdelen bereikbaar zijn voor onderhoud en uitbreiding. Lampen en armaturen moeten eenvoudig verwisselbaar zijn. Er wordt gekozen voor duurzame en onderhoudsarme oplossingen. De installaties zoveel mogelijk uitvoeren in standaardmateriaal en componenten.

6.19. Revisie- en opleveringsbescheiden

Bij de oplevering (tot maximaal 3 weken erna) dienen de volgende bescheiden aanwezig te zijn: - revisietekeningen digitaal en hardcopy; - een lijst met merken en type van gebruikt schakelen installatiemateriaal; - een NEN 3140 rapport van de totale installatie; - borg certificaat inbraakbeveiliging; - certificaat databekabeling; - origineel, getekend set goedgekeurde tekeningen van de brandweer.


23

7. Prestaties werktuigbouwkundig

7.1. Algemeen

Bij het ontwerp dient men, naast het bouwbesluit, rekening te houden met de eisen van het toeleverende energiebedrijf. Voor de aanvang van het definitieve ontwerp worden principeschema’s van de installaties ter goedkeuring aan de gebruiker voorgelegd. Watermeters aanbrengen in de meterkasten.

7.2. Koudwaterinstallaties

De watermeteropstelling met appendages, zonder bypass, worden in een ruimte geplaatst met een temperatuur van maximaal 20ºC. Op het buitenterrein wordt een vorstvrije, met een sleutel bedienbare, buitenkraan aangebracht.

7.3. Warmwatertapinstallatie

De warmwaterbereider(s) moet water afleveren met een minimale temperatuur van 65ºC. Bij gebruik door kinderen temperatuur begrensde mengkranen toepassen. Het systeem voor warmtapwater is voorzien van temperatuurmonitoring

7.4. Sanitaire installaties

Geen staande toiletten toepassen. In elk gebouwdeel worden voldoende Miva toiletten aangebracht. Er worden wandurinoirs toegepast met ingebouwde drukspoelers. En wordt voorzien in de nodige schaamschotten. Bij de aanleg van sanitair wordt rekening gehouden met het gebruik, bijvoorbeeld door kinderen, horecabezoekers of mensen die zorg behoeven. In ateliers en werkplaatsen, ten behoeve van functiegebonden schoonmaak, worden rvs-uitstortgootsteen met warm- en koudwater tappunten aangebracht. Een en ander af te stemen met gebruiker. Afvoer dient te worden voorzien van een verfscheiding/gipsvang. Werkkasten nader te bepalen.

7.5. Riolering en hemelwaterafvoer

Riolering en hemelwaterafvoer te ontwerpen en aan te leggen conform bouwbesluit. Alle leidingen dienen geïsoleerd te worden indien sprake is van geluidsoverlast resp. condensvorming. Bij voorkeur de verticale leidingen geïsoleerd inpandig aanbrengen. Voor voldoende ontstoppingsmogelijkheden en be- en ontluchting zorg dragen.

7.6. Sprinklerinstallatie

In overleg met brandweer bepalen of plaatsing van sprinklerinstallatie noodzakelijk is.

7.7. Centrale verwarmingsinstallatie

Bij stadsverwarming het ontwerp aanpassen aan de geboden watertemperatuur van het stadsverwarmingbedrijf. De installatie moet mede voldoen aan de eisen van het stadsverwarmingbedrijf. Indien er geen stadsverwarming is, dan HR-ketels toepassen die weersafhankelijk zijn voorgeregeld. Bij de toepassing van HR-ketels wordt aandacht besteed aan de luchttoevoer en rookgasafvoervoorzieningen. Verwarmingsinstallatie evenementenhal in overleg met installateur nader te bepalen.


24

In de technische ruimten wordt voldoende isolatie en ventilatie toegepast zodat de temperatuur onder de 25ºC blijft. Dit geldt ook bij stadsverwarming. Indien er radiatoren worden toegepast dan moeten deze worden voorzien van thermostatische ventielen en voetventielen. Radiatoren worden bevestigd met muurconsoles of vloerbevestiging. Scherpe kant afschermen d.m.v. geheel afscherming of alleen de scherpe randen. De temperatuur van de aanvoer en retour is maximaal respectievelijk 65ºC en 55ºC. Toepassing convectoren is een goed alternatief. Radiatoren dienen uitgerust te zijn met thermostaatknoppen voor constante temperatuur. Toe te passen fabricaat ketels, pompen, radiatoren enzovoort dienen ter goedkeuring te worden voorgelegd aan gebruiker.

7.8. Ventilatie-installatie

De ruimten worden geventileerd met een gebalanceerd systeem, tenzij in overleg met de gebruiker anders wordt besloten. Het systeem wordt voorzien van warmteterugwinning en een bypass mogelijkheid. Na verwarmer aansluiten op CV-installatie. Deze basis moet nader uitgewerkt worden door een installatieadviseur. Keukens en toiletgroepen worden elk afzonderlijk afgezogen en waar nodig aparte toevoer aanbrengen. Bij het selecteren van roosters wordt aandacht besteed aan het tegengaan van koudeval. Kanalen als rond spiraalgefelste uitvoering toepassen In specifieke gevallen, zoals bij werkplaatsen, café en evenementenhal vindt er gescheiden afzuiging via (dak)ventilatoren plaats.

7.9. Regelinstallatie

In de technische ruimte een centrale regelkast plaatsen. Deze kast voorziet, met beveiliging, alle componenten van de cv- en luchtbehandelinginstallatie van voedingen. De regelingen zijn van een door de gebruiker te bepalen fabricaat en zijn voorzien van een gebouwbeheersysteem, wat met behulp van een modem aangesloten is op de centrale.

7.10. Perslucht en vacuüminstallaties

Niet van toepassing.


Ten behoeve van het onderhoud moeten installatiedelen goed bereikbaar zijn. In het bijzonder de delen waar regelmatig onderhoud of inspecties plaatsvinden. Er wordt, in verband met vervangbaarheid en uitbreidbaarheid, zoveel mogelijk gekozen voor oplossingen met gangbare elementen. Er wordt gekozen voor duurzame en onderhoudsarme oplossingen.

7.12. Revisie- en opleveringsbescheiden

Van alle voornoemde installatieonderdelen moeten bij de oplevering, dan wel 3 weken na de oplevering, aanwezig zijn voor zover van toepassing: - principeschema’s en tekeningen digitaal en hardcopy; - bedieningsvoorschriften, onderhoudsvoorschriften digitaal en in hardcopy - revisietekeningen digitaal en hardcopy,


25

- bij koud-warm waterinstallaties, isometrische schema’s en plattegrondtekeningen met genummerde tappunten en een tabel met genummerde tappunten en overige relevante gegevens;

- het leveren van een beheersplan legionellapreventie; - rapporten van luchtmetingen en luchtmeetstaten digitaal en hardcopy; - een opgave van fabricaat en type van alle geïnstalleerde toestellen, apparatuur van de

installaties.


26

8. Oppervlakte

8.1. Oppervlaktestaat

nr Bedrijfsnaam bedrijfsomschrijving functie work

shops

evenem

ente

n

cre

ëre

n

lere

n

bele

ven

opperv

lak m

2

VV

O

BUITENRUIMTE

Festivalterrein evenementen / festivals bijeenkomst x x x x x 4.000

Parkeren nader te bepalen parkeren

COLLECTIEVE RUIMTE

Workshopruimte (2x) workshops atelier x x x x x 200

Evenementenhal evenementen (950 pers. met groei naar 1.600 pers.) horeca x x x x x 1.200

Circuswerkplaats oefenruimte (geluid) multifunctioneel horeca x x x x x 200

Grandcafe cafe horeca x x x 150 Flexkantoor kantoor kantoor x x 200

subtotaal boven 1.950 INDIVIDUELE RUIMTE

30 Ron Vervuurt presenteren, acteren opslag kostuum x x -

23 Nietzwaar - Lakmi Gaza decorbouw, 3d visualisaties opslag licht-techniek x x x 46

13 Grafische werkplaats De Olifant beeldend werkplaats grafische x x x x 96

7 De Kunstuiting beeldhouwen atelier x x x x 69

12 Graffiti.nl graffiti workshops atelier x x x x x 15

16 Helicon MBO opleidingen werkplaats leerlingen atelier x x 36

17 Het Crealokaal beeldend atelier x x x x 36

21 Mia Denis, Jeanette v. Noordenburg & Marc Mootfotografie atelier x x x x 60

27 Pink Sweater Productions evenementenorganisator en projecten atelier x x x x x 75

28 Reynaldo Beeldende kunst atelier x x 98 29 Rhizom zeefdruk atelier x x x 135

34 Steen/beeldhouwerij Marieke van Baerle beeldend atelier x x x x 91

18 Jac Splinter Ontwerper beeldend atelier / kantoor x x x x 49

15 Hans Kooijman Artiest? atelier / opslag x x x x 110

39 Tribal Fields verhuur en bouw tenten en totempalen atelier en opslag x x x 196

Spoenk theateraankleding atelier opslag x x x 100

2 Anna PetronovA catering horeca x x x x x 110

25 One for the road catering horeca x x x 155

5 Crux Creaties acteren, trainen en ontwikkelen kantoor x x x x 41

6 De Markies tentverhuur en producties kantoor x x 25

31 S Productions/Forge Bookings - Sander HeijmansArtiesten en dj bookings kantoor x x 11 32 Script - ed… - Patrick Feijen scenarioschrijver kantoor x x 13

35 Stichting A.W.N. : In de War Produktiesjonleren en shows kantoor / opslag x x x x x 50

1 Architectuur Centrum Nijmegen (ACN) opslag x x x -

3 Bosjuweel tentverhuur opslag x x -

6 De Markies tentverhuur en producties opslag x x -

8 De Lachende Pelikaan evenementenbureau opslag x x x -

14 Full Stop Acrobatics lucht- en grondacrobatiek opslag x x -

22 Music Meeting festival organisator opslag x x -

40 Viquel Automation ict opslag -

10 Drift Nijmegen festival organisator opslag / kantoor x x x 40

20 Mekong Oosterse Snacks verkoopwagen opslag buiten x4 Circus Caprioli variete theater opslag decor x x -

33 St. Beeldend Danstheater Telder danstheater opslag decor x x x -

37 Theatergroep Kwatta theater opslag decor x x -

36 Theater Popi theater opslag requisieten x x 32

11 Galloway Studio opname studio studio x x x x x 75

24 OEFENRUIMTE.NU muziekstudio studio x x x x x 80

6 De Markies tentverhuur en producties werkplaats x x 400

19 Kunstenaarscentrum de Olifant beeldend werkplaats x x x x 300

26 Otto Hensen - BikkelArt metaal werkplaats x x x x 145

38 Tipico Decoratie muurschilderingen en decors werkplaats x x x 50 9 De Schoenfabriek theater en organisatiebureau werkplaats / opslag x x x 102

Circuswinkel circusmateriaal workshops/opslag/verkoop x x x x x 50

subtotaal individuele ruimte 2.891 subtotaal collectieve ruimte 1.950

totaal m2 VVO exclusief gangen en algemene ruimte zoals toiletten 4.841


27

Colofon

Cultuurspinnerij de Vasim

Hans Glaudemans Voorzitter BOEi

Arno Boon Directeur Liesbeth Jansen Projectmanager Toon Iding Projectmanager Jaar

2013


28

9. Over BOEi

BOEi is opgezet door een aantal aandeelhouders: Bouwfonds ontwikkeling, AM Wonen, NS Stations, Dudok, Vesteda, Triodos Ventures, Oranje Fonds, VolkerWessels en de Bank Nederlandse gemeenten. BOEi is een non-profitorganisatie die zich bezig houdt met de herbestemming van industriële en utilitaire (rijks)monumenten. Zij doet dit vanuit verschillende invalshoeken: als investeerder, als ontwikkelaar maar ook als adviseur. BOEi werkt volgens de stadsherstelformule: onderzoek de haalbaarheid van herbestemming, voorkom verval, zoek er een passende (economische) gebruiker bij, koop het pand of complex en restaureer het, zodat het gebouw of complex behouden blijft. BOEi is als niet-particuliere organisatie zonder winstoogmerk, zeer actief in het werven van fondsen en subsidies. Restauraties en herbestemming worden gefinancierd uit gestort aandelenkapitaal, laagrentende en marktconforme leningen, subsidies en eenmalige bijdragen. BOEi weet goed de weg in “monumentenland”. Zij heeft goede relaties met ervaren architecten en restaurerende aannemers, maar ook met particuliere organisaties die zich inzetten voor het behoud van potentiële monumenten. Daarnaast weet BOEi met gebruikers de slag te maken om tot haalbare plannen te komen.

Bijlage 6: Vlekkenplan

WO2 MUSEUM | CONCEPT INRICHTING VASIM 12-03-2013 | versie 7 | ©

INTROCRISISRECHT V/D STERKSTE

LANDHONGER

KANTOREN

KANTOREN

INVAL EN BEZETTING

AFR

EKEN

EN O

PBO

UW

EN

ENTREE

VERNIETIGING

WEG NAAR DE VRIJHEID

1234

5

BG

DAK

WERELDBRAND / WAPENTUIG

PROGRAMMEERBARE RUIMTE

ZWARTESCHAPEN

MUSEUM CAFE / RESTAURANT

VRIJHEIDglazen opbouw

EVALUERENMUSEUM

WINKEL

STRIJDVERZET

STRIJDVERZET

doorsnede

DOCU CENTRUM

111.000maten zijn indicatief

20.000

10.000 9.000 9.000

20.000 20.000 20.000

versie 7

INDEXWO2 MuseumWO2 Museum BoulevardfunctiesCultuurspinnerij individueelCultuurspinnerij collectiefWO2 Museum Boulevardfuncties& Cultuurspinnerij collectief

Verwijderen

Doorbreken plafond

Doorbreken muur


CULTUURSPINNERIJ INDIVIDUEELDEPOT / OPSLAG

DEPOT / OPSLAG

STRIJD & VERZET

FILM /LEZINGZAAL

INTROCRISISRECHT V/D STERKSTEZWARTE SCHAPENLANDHONGER ENTREEINVAL & BEZETTING

afsluitbaar

(NIEUWE TRAP / TRIBUNE)

LIFT

TOILETTEN

TOILETTEN

TOILETTEN

WERELDBRAND / WAPENTUIG

begane grond

LIFT

TECHNISCHE RUIMTE

17.0

0017

.000

6.00

0

40.0

00


20.000

10.000 9.000 9.000

20.000 20.000 20.000

versie 7


Verwijderen

Doorbreken plafond

Doorbreken muur

OOST

WEST

NOORD

ZUID


KANTOREN VERGADER

RUIMTE

1e verdieping

BOULEVARD VAN DE VRIJHEID

(NIEUWE TRAP / TRIBUNE)

TERRAS

STRIJDVERZET

TIJDELIJKETENTOONSTELLING

MUSEUM WINKEL

(NIE

UW

E TR

AP)

CULTUURSPINNERIJ INDIVIDUEEL

EXPEDITIE STRAAT

CULTUUR-SPINNERIJ INDIVIDUEELCULTUURSPINNERIJ COLLECTIEF

PROGRAMMEERBARE RUIMTE

afsluitbaar

FILM /LEZINGZAAL

LIFT

MUSEUM CAFE / RESTAURANT

afsl

uitb

aar

afsl

uitb

aar

TOILETTEN

TOILETTEN

BUITENZIJDEMONUMENT

EVALUEREN

KEUKENTOILETTEN

LIFT

NIEUWE ENTREE

17.0

0017

.000

6.00

0

40.0

00


20.000

10.000 9.000 9.000

20.000 20.000 20.000

versie 7


Verwijderen

Doorbreken plafond

Doorbreken muur

OOST

WEST

NOORD

ZUID


CULTUUR-SPINNERIJ INDIVIDUEEL

TOILETTEN

KANTOREN VERGADER

RUIMTE

STRIJDVERZET

BIBLIOTHEEK / DOCUMENTATIE

CENTRUM

afsluitbaarLIFT

(NIE

UW

E TR

AP)

BUITENZIJDEMONUMENT

LIFTLIFTA&O

LIFT

2e verdieping

A&O

A&O

17.0

0017

.000

6.00

0

40.0

00


20.000

10.000 9.000 9.000

20.000 20.000 20.000

versie 7


Verwijderen

Doorbreken plafond

Doorbreken muur

OOST

WEST

NOORD

ZUID


STRIJDVERZET

STRIJDVERZET

Kantine

LIFT

LIFTA&O

LIFT

3e verdieping

17.0

0017

.000

6.00

0

40.0

00


20.000

10.000 9.000 9.000

20.000 20.000 20.000

versie 7


Verwijderen

Doorbreken plafond

Doorbreken muur

OOST

WEST

NOORD

ZUID


Kantine

STRIJDVERZET

STRIJDVERZET

VERNIETIGING LIFT

LIFTA&O

LIFT

4e verdieping

17.0

0017

.000

6.00

0

40.0

00


20.000

10.000 9.000 9.000

20.000 20.000 20.000

versie 7


Verwijderen

Doorbreken plafond

Doorbreken muur

OOST

WEST

NOORD

ZUID


WEG NAAR DE VRIJHEIDKantine

LIFT

LIFTA&O

LIFT

5e verdieping

17.0

0017

.000

6.00

0

40.0

00


20.000

10.000 9.000 9.000

20.000 20.000 20.000

versie 7


Verwijderen

Doorbreken plafond

Doorbreken muur

OOST

WEST

NOORD

ZUID


LIFTA&O

VRIJHEID glazen opbouw glazen opbouw

bui

ten

LIFT

6e verdieping / dak

17.0

0017

.000

6.00

0

40.0

00


20.000

10.000 9.000 9.000

20.000 20.000 20.000

versie 7


Verwijderen

Doorbreken plafond

Doorbreken muur

OOST

WEST

NOORD

ZUID

Bijlage 7: Investerings- en opstalexploitatie

scenario 1A. 1B, 1C en 1D

Investering & Exploitatie Pagina 1 van 4

Investerings-, financierings- en verkoop/exploitatiemodel BOEi Scenario 1A Museum + Cultuurspinnerij Casco met subsidie

(alle bedragen x Euro 1,-)

Project Nijmegen Vasim UITSLUITEND GEEL GEARCEERDE CELLEN INVULLEN

Opgesteld door Toon Iding

RvC goedkeuring (op begroting)

Versie Voorfase / Begroting / Prognose

Bijgewerkt 27-8-2013

Printdatum 17-9-2013

BTW EXCLUSIEF BTW

Investeringen grond gebouw installaties huurders- totaal grond gebouw installaties huurders- totaal

aankoop (marktwaarde) investering investering

aankoopprijs 1 20% 80% 100% 0 1 0 0 1

overdrachtsbelasting 6% 0 20% 80% 100% 0 0 0 0 0

aankoopkosten 0 100% 100% 0 0 0 0 0

Totale aankoopkosten 1 0 1 0 0 1

Restauratiekosten

Kosten restauratie

cascorestauratie 2.158.000 100% 0% 100% 0 2.158.000 0 0 2.158.000

0 0 0% 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 0% 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 0% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 0% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

Projectbegeleiding 96.000 100% 0% 100% 0 96.000 0 0 96.000

Terreininrichting 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 (niet opgenomen onder kosten restauratie) 0 100% 100% 0 0 0 0 0

Aansluiting nutsvoorzieningen 0 100% 100% 0 0 0 0 0

Totale restauratiekosten 2.254.000 0 2.254.000 0 0 2.254.000

Bijkomende kosten

Kosten vergunningen / leges 53.950 100% 0% 100% 0 53.950 0 0 53.950

Kosten architecten 53.950 100% 0% 100% 0 53.950 0 0 53.950

Bouwadviesbureau's 21.580 100% 0% 100% 0 21.580 0 0 21.580

Overige advieskosten 21.580 100% 0% 100% 0 21.580 0 0 21.580

Overige bijkomende kosten 7.500 100% 0% 100% 0 7.500 0 0 7.500

Totale bijkomende kosten 158.560 0 158.560 0 0 158.560

Overige kosten

Kosten onvoorzien 215.800 100% 0% 100% 0 215.800 0 0 215.800

Dekking voor Algemene Kosten 0 100% 100% 0 0 0 0 0

Dekking projecturen eigen personeel 48.000 100% 100% 0 48.000 0 0 48.000

Communicatie 25.000 100% 100% 0 25.000 0 0 25.000

Voorfinancieringsrente 22.534 100% 100% 0 22.534 0 0 22.534

Overige kostendekking 0 100% 100% 0 0 0 0 0

Niet verrekenbare BTW (betreft uitsluitend het niet verrekenbare deel van de BTW) 0 100% 100% 0 0 0 0 0

Totale overige kosten 311.334 0 311.334 0 0 311.334

Totale investering 2.723.895 0 2.723.895 0 0 2.723.895

aard van de investering (in %) aard van de investering (in bedrag)

Z:\Gelderland\Nijmegen, Vasim I\5. Financieel\Investering en exploitatiemodel\Nijmegen Vasim investerings en opstalexploitatie model BOEi 20130827 scenario 1A casco met subsidie..xls



Financieringen

Subsidies

Subsidie EU 0

Subsidie Rijk inzake RACM 0 100%

Subsidie rijk overig 0 100%

Subsidie Provincie 0 100%

Subsidie Gemeente 1.800.000 100%

Subsidie VSB Fonds 0 100%

Subsidie BankGiroLoterij 0

Eigen bijdragen 0 100%

Totaal subsidies 1.800.000 0 1.800.000 0 0 1.800.000

Verkopen

Unit A prijs excl BTW (excl OVB) 0

Unit B prijs excl BTW (excl OVB) 0

Unit C prijs excl BTW (excl OVB) 0

Unit D prijs excl BTW (excl OVB) 0

Unit E prijs excl BTW (excl OVB) 0

Unit F prijs excl BTW (excl OVB) 0

Unit G prijs excl BTW (excl OVB) 0

Unit H prijs excl BTW (excl OVB) 0

Unit I prijs excl BTW (excl OVB) 0

Unit J prijs excl BTW (excl OVB) 0

Unit K prijs excl BTW (excl OVB) 0

Unit L prijs excl BTW (excl OVB) 0

Unit M prijs excl BTW (excl OVB) 0

Unit N prijs excl BTW (excl OVB) 0

Unit O prijs excl BTW (excl OVB) 0

Unit P prijs excl BTW (excl OVB) 0

Totaal verkopen 0 0 0 0 0 0

Leningen annuitair of aflossingsvrij looptijd (jr) rente% annuiteit aflossingsvrij

Hypothecaire lening annuitair 0 543.895 20 4,80% 42.907 -

Hypothecaire lening annuitair 0 15 4,80% 0 -

Partij C 0 0 0,00% 0 -

Partij D 0 0 0,00% 0 -

Partij E 0 0 0,00% 0 -

Partij F 0 0 0,00% 0 -

Partij G 0 0 0,00% 0 -

Partij H 0 0 0,00% 0 -

Totaal leningen 543.895 42.907

annuitair of aflossingsvrij looptijd (jr) rente% annuiteit aflossingsvrij

Inzet Eigen Vermogen aflossingsvrij 380.000 0 5,00% 0 19.000

verhouding EV en VV 41,1%Totale financiering 2.723.895

Controlegetal (exploitatieproject) / Verkoopresultaat (verkooptraject) 0 PROJECTRESULTAAT

jaar

Exploitatie 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Algemene gegevens

index huur per jaar 2,00%

totaal bruto vloer oppervlakte (bvo) 10.300 m2

totaal verhuurbaar vloer oppervlakte (vvo) 83% 8.549 m2

controle op huur verhuurbaar vloer oppervlakte 0 Akkoord




daadwerkelijke verhuur huurwaarde per jaar aantal m2 huurprijs/m2 servicekosten daadwerkelijk verhuurd

of: markthuur per m2 vvo CASCO per m2

Museum 85.905 5727 15,00 0,00 90% 90% 90% 90% 90% 90% 90% 90% 90% 90%

Cultuurspinnerij 42.330 2822 15,00 0,00 90% 90% 90% 90% 90% 90% 90% 90% 90% 90%

-

-

Totaal verhuurd vloeroppervlak 128.235€ 8.549

huur bij 100% verhuur 128.235 130.800 133.416 136.084 138.806 141.582 144.413 147.302 150.248 153.253

Inkomsten

huur

Museum 77.315 78.861 80.438 82.047 83.688 85.361 87.069 88.810 90.586 92.398

Cultuurspinnerij 38.097 38.859 39.636 40.429 41.237 42.062 42.903 43.761 44.637 45.529

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

115.412 117.720 120.074 122.476 124.925 127.424 129.972 132.572 135.223 137.927

servicekosten

Museum 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Cultuurspinnerij 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0




waarde ontwikkeling pand

historische kostprijs (investering minus bijdragen/subsidies minus afschrijvingen gebouw) 923.895 905.417 886.939 868.461 849.983 831.505 813.028 794.550 776.072 757.594

marktwaarde factor = 0 huur * factor 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

waardeontwikkeling cumulatief (zodra marktwaarde hoger is dan historische kostprijs) 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

waardeontwikkeling per jaar 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Totale inkomsten per jaar 115.412 117.720 120.074 122.476 124.925 127.424 129.972 132.572 135.223 137.927

Lasten

financieringskosten

externe rente (zie investering voor rente%) 26.107 25.301 24.455 23.570 22.642 21.669 20.650 19.581 18.462 17.288

toegerekende interne rentelast (zie inveserting voor rente%) 19.000 19.000 19.000 19.000 19.000 19.000 19.000 19.000 19.000 19.000

45.107 44.301 43.455 42.570 41.642 40.669 39.650 38.581 37.462 36.288

afschrijvingen over looptijd

grond 0 geen afschrijving 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

gebouw (vervangingsinvestering) 923.895 50 jaar 18.478 18.478 18.478 18.478 18.478 18.478 18.478 18.478 18.478 18.478

installaties (vervangingsinvestering) 0 15 jaar 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

huurdersinvestering (éénmalige investering) 0 15 jaar 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

923.895 18.478 18.478 18.478 18.478 18.478 18.478 18.478 18.478 18.478 18.478

exploitatiekosten in % van huur

voorziening onderhoud 20,00% 25.647 26.160 26.683 27.217 27.761 28.316 28.883 29.460 30.050 30.651

belastingen en verzekeringen 5,00% 6.412 6.540 6.671 6.804 6.940 7.079 7.221 7.365 7.512 7.663

overige kosten + servicekosten 3,00% 3.847 3.924 4.002 4.083 4.164 4.247 4.332 4.419 4.507 4.598

beheerkosten derden 7,00% 8.976 9.156 9.339 9.526 9.716 9.911 10.109 10.311 10.517 10.728

beheerkosten gebouweigenaar 7,00% 8.976 9.156 9.339 9.526 9.716 9.911 10.109 10.311 10.517 10.728

niet verrekenbare BTW check 0,00% 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

doorbelaste service kosten 0,00% 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

42,00% 53.859 54.936 56.035 57.155 58.298 59.464 60.654 61.867 63.104 64.366

Totale kosten per jaar 117.444 117.714 117.968 118.203 118.418 118.611 118.781 118.926 119.044 119.132

Exploitatieresultaat per jaar -2.032 5 2.106 4.273 6.507 8.812 11.191 13.646 16.179 18.795

Rendement geinvesteerd vermogen

exploitatie resultaat -2.032 5 2.106 4.273 6.507 8.812 11.191 13.646 16.179 18.795

rendement op geïnvesteerde (eigen) vermogen van 380.000 -0,5% 0,0% 0,6% 1,1% 1,7% 2,3% 2,9% 3,6% 4,3% 4,9%

jaar

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Cashflow

exploitatie resultaat -2.032 5 2.106 4.273 6.507 8.812 11.191 13.646 16.179 18.795

bij: afschrijvingen (vervangingsinvesteringen) 18.478 18.478 18.478 18.478 18.478 18.478 18.478 18.478 18.478 18.478

voorziening onderhoud 25.647 26.160 26.683 27.217 27.761 28.316 28.883 29.460 30.050 30.651

interne rentetoerekening 19.000 19.000 19.000 19.000 19.000 19.000 19.000 19.000 19.000 19.000

af: daadwerkelijke dividend/rentelast 5% -19.000 -19.000 -19.000 -19.000 -19.000 -19.000 -19.000 -19.000 -19.000 -19.000

aflossing financieringen -16.800 -17.606 -18.451 -19.337 -20.265 -21.238 -22.257 -23.325 -24.445 -25.618

periodiek onderhoud -25.647 -26.160 -26.683 -27.217 -27.761 -28.316 -28.883 -29.460 -30.050 -30.651

waarde ontwikkeling pand 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Cashflow per jaar -354 877 2.133 3.414 4.720 6.053 7.412 8.798 10.212 11.655

Cashflow cumulatief cumulatief -354 524 2.657 6.071 10.791 16.843 24.255 33.054 43.266 54.921



Investerings-, financierings- en verkoop/exploitatiemodel BOEi Scenario 1B Museum en Cultuurspinnerij cadco + nbouwpakket zonder subsidie








BTW EXCLUSIEF BTW



aankoopprijs 1 20% 80% 100% 0 1 0 0 1


aankoopkosten 0 100% 100% 0 0 0 0 0


Restauratiekosten

Kosten restauratie

cascorestauratie 719.333 100% 0% 100% 0 719.333 0 0 719.333

inbouwkosten 1.348.000 75% 25% 100% 0 1.011.000 337.000 0 1.348.000

0 0 0% 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 0% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 0% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

Projectbegeleiding 96.000 90% 10% 100% 0 86.400 9.600 0 96.000




Totale restauratiekosten 2.163.333 0 1.816.733 346.600 0 2.163.333

Bijkomende kosten

Kosten vergunningen / leges 51.683 90% 10% 100% 0 46.515 5.168 0 51.683

Kosten architecten 51.683 90% 10% 100% 0 46.515 5.168 0 51.683

Bouwadviesbureau's 20.673 90% 10% 100% 0 18.606 2.067 0 20.673

Overige advieskosten 20.673 90% 10% 100% 0 18.606 2.067 0 20.673

Overige bijkomende kosten 10.000 90% 10% 100% 0 9.000 1.000 0 10.000

Totale bijkomende kosten 154.713 0 139.242 15.471 0 154.713

Overige kosten

Kosten onvoorzien 206.733 90% 10% 100% 0 186.060 20.673 0 206.733

Dekking voor Algemene Kosten 115.902 100% 100% 0 115.902 0 0 115.902


Communicatie 25.000 100% 100% 0 25.000 0 0 25.000




Totale overige kosten 438.878 0 418.204 20.673 0 438.878

Totale investering 2.756.925 0 2.374.181 382.745 0 2.756.925


Z:\Gelderland\Nijmegen, Vasim I\5. Financieel\Investering en exploitatiemodel\Nijmegen Vasim investerings en opstalexploitatie model BOEi 20130827 scenario 1B casco+inbouwpakket zonder subsidie.xls



Financieringen

Subsidies

Subsidie EU 0




Subsidie Gemeente 0 100%




Totaal subsidies 0 0 0 0 0 0

Verkopen



















Hypothecaire lening annuitair 0 1.656.925 20 4,80% 130.711 -


Partij C 0 0 0,00% 0 -

Partij D 0 0 0,00% 0 -

Partij E 0 0 0,00% 0 -

Partij F 0 0 0,00% 0 -

Partij G 0 0 0,00% 0 -

Partij H 0 0 0,00% 0 -

Totaal leningen 1.656.925 130.711


Inzet Eigen Vermogen aflossingsvrij 1.100.000 0 5,00% 0 55.000



jaar

Exploitatie 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Algemene gegevens









of: markthuur per m2 vvo per m2

Museum - 0,00 90% 90% 90% 90% 90% 90% 90% 90% 90% 90%


-

-


huur bij 100% verhuur 395.080 402.982 411.041 419.262 427.647 436.200 444.924 453.823 462.899 472.157

Inkomsten

huur

Museum 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0


0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

355.572 362.683 369.937 377.336 384.883 392.580 400.432 408.440 416.609 424.941

servicekosten

Museum 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0


0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0





historische kostprijs (investering minus bijdragen/subsidies minus afschrijvingen gebouw) 2.374.181 2.326.697 2.279.213 2.231.730 2.184.246 2.136.762 2.089.279 2.041.795 1.994.312 1.946.828





Lasten

financieringskosten



134.532 132.076 129.501 126.803 123.976 121.013 117.907 114.652 111.242 107.667



gebouw (vervangingsinvestering) 2.374.181 50 jaar 47.484 47.484 47.484 47.484 47.484 47.484 47.484 47.484 47.484 47.484

installaties (vervangingsinvestering) 382.745 15 jaar 25.516 25.516 25.516 25.516 25.516 25.516 25.516 25.516 25.516 25.516


2.756.925 73.000 73.000 73.000 73.000 73.000 73.000 73.000 73.000 73.000 73.000









42,00% 165.934 169.252 172.637 176.090 179.612 183.204 186.868 190.606 194.418 198.306


Exploitatieresultaat per jaar -17.894 -11.645 -5.202 1.443 8.295 15.364 22.657 30.183 37.950 45.968


exploitatie resultaat -17.894 -11.645 -5.202 1.443 8.295 15.364 22.657 30.183 37.950 45.968

rendement op geïnvesteerde (eigen) vermogen van 1.100.000 -1,6% -1,1% -0,5% 0,1% 0,8% 1,4% 2,1% 2,7% 3,5% 4,2%

jaar

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Cashflow

exploitatie resultaat -17.894 -11.645 -5.202 1.443 8.295 15.364 22.657 30.183 37.950 45.968








Cashflow per jaar 3.928 7.721 11.589 15.535 19.560 23.665 27.853 32.124 36.481 40.925

Cashflow cumulatief cumulatief 3.928 11.648 23.237 38.773 58.333 81.998 109.851 141.975 178.456 219.381



Investerings-, financierings- en verkoop/exploitatiemodel BOEi Scenario 1C Museum en Cultuurspinnerij casco + inbouwpakket met subsidie








BTW EXCLUSIEF BTW



aankoopprijs 1 20% 80% 100% 0 1 0 0 1


aankoopkosten 0 100% 100% 0 0 0 0 0


Restauratiekosten

Kosten restauratie


inbouwkosten 1.348.000 75% 25% 100% 0 1.011.000 337.000 0 1.348.000

0 0 0% 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 0% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 0% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0






Bijkomende kosten







Overige kosten




Communicatie 25.000 100% 100% 0 25.000 0 0 25.000







Z:\Gelderland\Nijmegen, Vasim I\5. Financieel\Investering en exploitatiemodel\Nijmegen Vasim investerings en opstalexploitatie model BOEi 20130827 scenario 1C casco+inbouwpakket met subsidie.xls



Financieringen

Subsidies

Subsidie EU 0








Totaal subsidies 1.800.000 0 1.545.959 254.041 0 1.800.000

Verkopen





















Partij C 0 0 0,00% 0 -

Partij D 0 0 0,00% 0 -

Partij E 0 0 0,00% 0 -

Partij F 0 0 0,00% 0 -

Partij G 0 0 0,00% 0 -

Partij H 0 0 0,00% 0 -






jaar

Exploitatie 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Algemene gegevens










Museum - 0,00 90% 90% 90% 90% 90% 90% 90% 90% 90% 90%


-

-


huur bij 100% verhuur 126.990 129.530 132.120 134.763 137.458 140.207 143.011 145.872 148.789 151.765

Inkomsten

huur

Museum 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0


0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

114.291 116.577 118.908 121.287 123.712 126.186 128.710 131.284 133.910 136.588

servicekosten

Museum 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0


0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0










Lasten

financieringskosten



44.512 43.709 42.867 41.984 41.060 40.090 39.075 38.010 36.895 35.726






911.925 24.245 24.245 24.245 24.245 24.245 24.245 24.245 24.245 24.245 24.245









42,00% 53.336 54.403 55.491 56.600 57.732 58.887 60.065 61.266 62.491 63.741


Exploitatieresultaat per jaar -7.802 -5.779 -3.694 -1.543 676 2.964 5.326 7.763 10.279 12.877


exploitatie resultaat -7.802 -5.779 -3.694 -1.543 676 2.964 5.326 7.763 10.279 12.877

rendement op geïnvesteerde (eigen) vermogen van 370.000 -2,1% -1,6% -1,0% -0,4% 0,2% 0,8% 1,4% 2,1% 2,8% 3,5%

jaar

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Cashflow

exploitatie resultaat -7.802 -5.779 -3.694 -1.543 676 2.964 5.326 7.763 10.279 12.877












Investerings-, financierings- en verkoop/exploitatiemodel BOEi Scenario 1D Museum en Cultuurspinnerij casco + inbouwpakket met subsidie o.b.v. huur








BTW EXCLUSIEF BTW



aankoopprijs 1 20% 80% 100% 0 1 0 0 1


aankoopkosten 0 100% 100% 0 0 0 0 0


Restauratiekosten

Kosten restauratie


inbouwkosten 1.348.000 75% 25% 100% 0 1.011.000 337.000 0 1.348.000

0 0 0% 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 0% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 0% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0






Bijkomende kosten







Overige kosten




Communicatie 25.000 100% 100% 0 25.000 0 0 25.000







Z:\Gelderland\Nijmegen, Vasim I\5. Financieel\Investering en exploitatiemodel\Nijmegen Vasim investerings en opstalexploitatie model BOEi 20130827 scenario 1D casco+inbouwpakket met subsidie obv huur.xls



Financieringen

Subsidies

Subsidie EU 0









Verkopen





















Partij C 0 0 0,00% 0 -

Partij D 0 0 0,00% 0 -

Partij E 0 0 0,00% 0 -

Partij F 0 0 0,00% 0 -

Partij G 0 0 0,00% 0 -

Partij H 0 0 0,00% 0 -






jaar

Exploitatie 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Algemene gegevens










Museum - 0,00 90% 90% 90% 90% 90% 90% 90% 90% 90% 90%


-

-


huur bij 100% verhuur 70.550 71.961 73.400 74.868 76.366 77.893 79.451 81.040 82.661 84.314

Inkomsten

huur

Museum 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0


0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

63.495 64.765 66.060 67.381 68.729 70.104 71.506 72.936 74.395 75.882

servicekosten

Museum 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0


0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0










Lasten

financieringskosten



24.492 24.045 23.576 23.084 22.569 22.029 21.463 20.870 20.248 19.597






501.925 13.357 13.357 13.357 13.357 13.357 13.357 13.357 13.357 13.357 13.357









42,00% 29.631 30.224 30.828 31.445 32.074 32.715 33.369 34.037 34.717 35.412


Exploitatieresultaat per jaar -3.985 -2.860 -1.700 -504 730 2.003 3.317 4.673 6.072 7.517


exploitatie resultaat -3.985 -2.860 -1.700 -504 730 2.003 3.317 4.673 6.072 7.517


jaar

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Cashflow

exploitatie resultaat -3.985 -2.860 -1.700 -504 730 2.003 3.317 4.673 6.072 7.517








Cashflow per jaar 46 723 1.414 2.119 2.837 3.570 4.318 5.081 5.859 6.653

Cashflow cumulatief cumulatief 46 769 2.183 4.302 7.139 10.710 15.028 20.109 25.968 32.620


Bijlage 8: Investerings- en opstalexploitatie

scenario 2A. 2B, 2C en 2D


Investerings-, financierings- en verkoop/exploitatiemodel BOEi Scenario 2A Cultuurspinnerij Casco met subsidie








BTW EXCLUSIEF BTW



aankoopprijs 1 20% 80% 100% 0 1 0 0 1


aankoopkosten 0 100% 100% 0 0 0 0 0


Restauratiekosten

Kosten restauratie

cascorestauratie 2.158.000 100% 0% 100% 0 2.158.000 0 0 2.158.000

0 0 100% 0% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 0% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 0% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 0% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

Projectbegeleiding 96.000 100% 0% 100% 0 96.000 0 0 96.000




Totale restauratiekosten 2.254.000 0 2.254.000 0 0 2.254.000

Bijkomende kosten

Kosten vergunningen / leges 53.950 100% 0% 100% 0 53.950 0 0 53.950

Kosten architecten 53.950 100% 0% 100% 0 53.950 0 0 53.950

Bouwadviesbureau's 21.580 100% 0% 100% 0 21.580 0 0 21.580

Overige advieskosten 21.580 100% 0% 100% 0 21.580 0 0 21.580

Overige bijkomende kosten 10.000 100% 0% 100% 0 10.000 0 0 10.000

Totale bijkomende kosten 161.060 0 161.060 0 0 161.060

Overige kosten

Kosten onvoorzien 215.800 100% 0% 100% 0 215.800 0 0 215.800



Communicatie 25.000 100% 100% 0 25.000 0 0 25.000




Totale overige kosten 311.397 0 311.397 0 0 311.397

Totale investering 2.726.458 0 2.726.457 0 0 2.726.458


Z:\Gelderland\Nijmegen, Vasim I\5. Financieel\Investering en exploitatiemodel\Nijmegen Vasim investerings en opstalexploitatie model BOEi 20130827 scenario 2A casco met subsidie.xls



Financieringen

Subsidies

Subsidie EU 0








Totaal subsidies 1.800.000 0 1.800.000 0 0 1.800.000

Verkopen





















Partij C 0 0 0,00% 0 -

Partij D 0 0 0,00% 0 -

Partij E 0 0 0,00% 0 -

Partij F 0 0 0,00% 0 -

Partij G 0 0 0,00% 0 -

Partij H 0 0 0,00% 0 -






jaar

Exploitatie 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Algemene gegevens









of: markthuur per m2 vvo CASCO per m2


-

-


huur bij 100% verhuur 128.235 130.800 133.416 136.084 138.806 141.582 144.413 147.302 150.248 153.253

Inkomsten

huur

#VERW! 115.412 117.720 120.074 122.476 124.925 127.424 129.972 132.572 135.223 137.927


0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

115.412 117.720 120.074 122.476 124.925 127.424 129.972 132.572 135.223 137.927

servicekosten

#VERW! 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0


0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0










Lasten

financieringskosten



45.230 44.420 43.571 42.681 41.748 40.771 39.747 38.674 37.549 36.370




installaties (vervangingsinvestering) 0 15 jaar 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0


926.458 18.529 18.529 18.529 18.529 18.529 18.529 18.529 18.529 18.529 18.529









42,00% 53.859 54.936 56.035 57.155 58.298 59.464 60.654 61.867 63.104 64.366


Exploitatieresultaat per jaar -2.206 -165 1.940 4.110 6.349 8.659 11.042 13.502 16.041 18.662


exploitatie resultaat -2.206 -165 1.940 4.110 6.349 8.659 11.042 13.502 16.041 18.662

rendement op geïnvesteerde (eigen) vermogen van 380.000 -0,6% 0,0% 0,5% 1,1% 1,7% 2,3% 2,9% 3,6% 4,2% 4,9%

jaar

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Cashflow

exploitatie resultaat -2.206 -165 1.940 4.110 6.349 8.659 11.042 13.502 16.041 18.662












Investerings-, financierings- en verkoop/exploitatiemodel BOEi Scenario 2B Cultuurspinnerij casco + inbouwpakket met subsidie








BTW EXCLUSIEF BTW



aankoopprijs 1 20% 80% 100% 0 1 0 0 1


aankoopkosten 0 100% 100% 0 0 0 0 0


Restauratiekosten

Kosten restauratie

cascorestauratie basis/sober 2.158.000 100% 0% 100% 0 2.158.000 0 0 2.158.000

inbouwpakket inclusief installaties basis/sober 3.197.000 75% 25% 100% 0 2.397.750 799.250 0 3.197.000

correctie inbouwpakket installaties ivm dubbele staart -119.000 100% 0% 100% 0 -119.000 0 0 -119.000

0 0 100% 0% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 0% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0






Bijkomende kosten







Overige kosten




Communicatie 25.000 100% 100% 0 25.000 0 0 25.000







Z:\Gelderland\Nijmegen, Vasim I\5. Financieel\Investering en exploitatiemodel\Nijmegen Vasim investerings en opstalexploitatie model BOEi 20130827 scenario 2B casco+inbouwpakket met subsidie.xls



Financieringen

Subsidies

Subsidie EU 0









Verkopen



















Hypothecaire lening annuitair 0 2.853.951 20 4,80% 225.141 -


Partij C 0 0 0,00% 0 -

Partij D 0 0 0,00% 0 -

Partij E 0 0 0,00% 0 -

Partij F 0 0 0,00% 0 -

Partij G 0 0 0,00% 0 -

Partij H 0 0 0,00% 0 -

Totaal leningen 2.853.951 225.141


Inzet Eigen Vermogen aflossingsvrij 1.900.000 0 5,00% 0 95.000



jaar

Exploitatie 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Algemene gegevens










Cultuurspinnerij 1.111.370 8549 130,00 0,00 70% 70% 75% 75% 80% 80% 85% 85% 90% 90%

-

-

Totaal verhuurd vloeroppervlak 1.111.370€ 8.549

huur bij 100% verhuur 1.111.370 1.133.597 1.156.269 1.179.395 1.202.983 1.227.042 1.251.583 1.276.615 1.302.147 1.328.190

Inkomsten

huur

#VERW! 777.959 793.518 867.202 884.546 962.386 981.634 1.063.846 1.085.123 1.171.932 1.195.371


0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

777.959 793.518 867.202 884.546 962.386 981.634 1.063.846 1.085.123 1.171.932 1.195.371

servicekosten

#VERW! 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0


0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0





historische kostprijs (investering minus bijdragen/subsidies minus afschrijvingen gebouw) 4.096.370 4.014.442 3.932.515 3.850.588 3.768.660 3.686.733 3.604.805 3.522.878 3.440.951 3.359.023




Totale inkomsten per jaar 777.959 793.518 867.202 884.546 962.386 981.634 1.063.846 1.085.123 1.171.932 1.195.371

Lasten

financieringskosten



231.990 227.758 223.324 218.677 213.807 208.702 203.353 197.748 191.873 185.716






4.753.951 125.766 125.766 125.766 125.766 125.766 125.766 125.766 125.766 125.766 125.766









42,00% 466.775 476.111 485.633 495.346 505.253 515.358 525.665 536.178 546.902 557.840


Exploitatieresultaat per jaar -46.572 -36.117 32.479 44.757 117.561 131.807 209.061 225.431 307.392 326.049


exploitatie resultaat -46.572 -36.117 32.479 44.757 117.561 131.807 209.061 225.431 307.392 326.049

rendement op geïnvesteerde (eigen) vermogen van 1.900.000 -2,5% -1,9% 1,7% 2,4% 6,2% 6,9% 11,0% 11,9% 16,2% 17,2%

jaar

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Cashflow

exploitatie resultaat -46.572 -36.117 32.479 44.757 117.561 131.807 209.061 225.431 307.392 326.049








Cashflow per jaar -8.957 -2.734 61.428 69.059 136.992 146.135 218.040 228.803 304.890 317.390

Cashflow cumulatief cumulatief -8.957 -11.691 49.737 118.796 255.788 401.924 619.963 848.767 1.153.656 1.471.047



Investerings-, financierings- en verkoop/exploitatiemodel BOEi Scenario 2C Cultuurspinnerij casco + inbouwpakket gedeeltelijk met subsidie








BTW EXCLUSIEF BTW



aankoopprijs 1 20% 80% 100% 0 1 0 0 1


aankoopkosten 0 100% 100% 0 0 0 0 0


Restauratiekosten

Kosten restauratie

Gedeeltelijk cascorestauratie basis/sober 1.325.000 100% 0% 100% 0 1.325.000 0 0 1.325.000

Gedeeltelijk inbouwpakket basis/sober, alleen installaties incl. bouwk. Voorz. 947.000 15% 85% 100% 0 142.050 804.950 0 947.000

0 0 0% 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 0% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 0% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0






Bijkomende kosten







Overige kosten




Communicatie 25.000 100% 100% 0 25.000 0 0 25.000







Z:\Gelderland\Nijmegen, Vasim I\5. Financieel\Investering en exploitatiemodel\Nijmegen Vasim investerings en opstalexploitatie model BOEi 20130827 scenario 2C casco+inbouwpakket gedeeltelijk met subsidie.xls



Financieringen

Subsidies

Subsidie EU 0









Verkopen





















Partij C 0 0 0,00% 0 -

Partij D 0 0 0,00% 0 -

Partij E 0 0 0,00% 0 -

Partij F 0 0 0,00% 0 -

Partij G 0 0 0,00% 0 -

Partij H 0 0 0,00% 0 -






jaar

Exploitatie 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Algemene gegevens











-

-


huur bij 100% verhuur 213.725 218.000 222.359 226.807 231.343 235.970 240.689 245.503 250.413 255.421

Inkomsten

huur


0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

149.608 152.600 166.770 170.105 185.074 188.776 204.586 208.677 225.372 229.879

servicekosten

#VERW! 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0


0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0










Lasten

financieringskosten



52.754 51.781 50.761 49.692 48.572 47.398 46.168 44.879 43.528 42.112






1.081.325 36.595 36.595 36.595 36.595 36.595 36.595 36.595 36.595 36.595 36.595









42,00% 89.765 91.560 93.391 95.259 97.164 99.107 101.089 103.111 105.173 107.277


Exploitatieresultaat per jaar -29.505 -27.335 -13.977 -11.441 2.743 5.675 20.733 24.093 40.076 43.895


exploitatie resultaat -29.505 -27.335 -13.977 -11.441 2.743 5.675 20.733 24.093 40.076 43.895


jaar

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Cashflow

exploitatie resultaat -29.505 -27.335 -13.977 -11.441 2.743 5.675 20.733 24.093 40.076 43.895








Cashflow per jaar -13.183 -11.986 353 1.820 14.884 16.643 30.470 32.540 47.172 49.576

Cashflow cumulatief cumulatief -13.183 -25.169 -24.816 -22.996 -8.111 8.532 39.002 71.542 118.715 168.291



Investerings-, financierings- en verkoop/exploitatiemodel BOEi Scenario 2D Cultuurspinnerij casco + inbouwpakket gedeeltelijk met subsidie o.b.v. huur








BTW EXCLUSIEF BTW



aankoopprijs 1 20% 80% 100% 0 1 0 0 1


aankoopkosten 0 100% 100% 0 0 0 0 0


Restauratiekosten

Kosten restauratie

Gedeeltelijk cascorestauratie basis/sober 2.038.000 100% 0% 100% 0 2.038.000 0 0 2.038.000

Gedeeltelijk inbouwpakket basis/sober, alleen installaties incl. bouwk. Voorz. 947.000 15% 85% 100% 0 142.050 804.950 0 947.000

0 0 0% 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 0% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 0% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0

0 0 100% 100% 0 0 0 0 0






Bijkomende kosten







Overige kosten




Communicatie 25.000 100% 100% 0 25.000 0 0 25.000







Z:\Gelderland\Nijmegen, Vasim I\5. Financieel\Investering en exploitatiemodel\Nijmegen Vasim investerings en opstalexploitatie model BOEi 20130827 scenario 2D casco+inbouwpakket ged. met subsidie obv jaarhuur.xls



Financieringen

Subsidies

Subsidie EU 0









Verkopen





















Partij C 0 0 0,00% 0 -

Partij D 0 0 0,00% 0 -

Partij E 0 0 0,00% 0 -

Partij F 0 0 0,00% 0 -

Partij G 0 0 0,00% 0 -

Partij H 0 0 0,00% 0 -






jaar

Exploitatie 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Algemene gegevens











-

-


huur bij 100% verhuur 213.725 218.000 222.359 226.807 231.343 235.970 240.689 245.503 250.413 255.421

Inkomsten

huur


0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

149.608 152.600 166.770 170.105 185.074 188.776 204.586 208.677 225.372 229.879

servicekosten

#VERW! 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0


0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0





historische kostprijs (investering minus bijdragen/subsidies minus afschrijvingen gebouw) 1.001.075 981.053 961.032 941.010 920.989 900.967 880.946 860.924 840.903 820.881





Lasten

financieringskosten



62.937 61.842 60.695 59.493 58.233 56.913 55.529 54.079 52.559 50.966






1.288.262 39.167 39.167 39.167 39.167 39.167 39.167 39.167 39.167 39.167 39.167









42,00% 89.765 91.560 93.391 95.259 97.164 99.107 101.089 103.111 105.173 107.277


Exploitatieresultaat per jaar -42.261 -39.969 -26.484 -23.814 -9.490 -6.411 8.800 12.320 28.472 32.468


exploitatie resultaat -42.261 -39.969 -26.484 -23.814 -9.490 -6.411 8.800 12.320 28.472 32.468

rendement op geïnvesteerde (eigen) vermogen van 550.000 -7,7% -7,3% -4,8% -4,3% -1,7% -1,2% 1,6% 2,2% 5,2% 5,9%

jaar

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Cashflow

exploitatie resultaat -42.261 -39.969 -26.484 -23.814 -9.490 -6.411 8.800 12.320 28.472 32.468








Cashflow per jaar -25.897 -24.700 -12.361 -10.893 2.171 3.929 17.757 19.827 34.459 36.863

Cashflow cumulatief cumulatief -25.897 -50.596 -62.957 -73.851 -71.680 -67.751 -49.995 -30.168 4.291 41.153


Bijlage 9: Ramingen

METRON BOUWADVIES BV HUMMELO23-7-2013

Werk: Herbestemming VASIM te Nijmegen

Opdrachtgever: BOEi te Amersfoort

Onderdeel: CASCO-RESTAURATIE VASIM NIJMEGEN dd 17 juli 2013

METRON BOUWADVIES BV HUMMELO Datum: 23-7-2013

Tijd: 10:59

M13-037 Vasim-SO-raming-casco_17juli13.xtbf

Werk: Herbestemming VASIM te Nijmegen peildatum: 17-7-2013Opdrachtgever: BOEi te Amersfoort bruto vloeroppervlak: 0.00Architect: ntb bruto inhoud: 0.00Constructeur: ntb uurloon:€ 38,00Directie: ntbOnderdeel: CASCO-RESTAURATIE VASIM NIJMEGEN dd 17 juli 2013

Code SOmschrijving HoevHd Eh Ar beid Mate riaal Onder aanneme TOTAAL00 * BESTEK EN TEKENINGEN

# bouwkundig bestek en nota's, geen# bouwkundig bestek en nota's

# bouwkundige tekeningen, BT01_ situatie dd 12-10-2009, BT02_ begane grond dd 12-10-2009, BT03_ 1ste verdieping dd 12-10-2009, BT04_ 2de verdieping dd 12-10-2009, BT05_ 3de verdieping dd 12-10-2009, BT06_ 4de verdieping dd 12-10-2009, BT07_ 5de verdieping dd 12-10-2009, BT07_ 6de verdieping dd 12-10-2009, BT07_ 7de verdieping dd 12-10-2009., BT02_Gevel 1-3 dd 21-07-2005, BT03_Gevel 2-4-5 dd 21-07-2005, BT04_doorsnede A-B dd 21-07-2005, BT05_begane grond dd 21-07-2005, BT06_1ste verdieping dd 21-07-2005, BT07_2de verdieping dd 21-07-2005# bouwkundige tekeningen

00 * BESTEK EN TEKENINGEN

01 * BUITEN BESTEK, DOOR DERDEN, - alle terreinverhardingen, - alle terreininrichtingen en installaties

01 * BUITEN BESTEK, DOOR DERDEN

02 * VLOEROPPERVLAKTE EN INHOUD

# bruto vloeroppervlakte 10.050 m2, - begane grond 4.900,0 m2, - 1ste verdieping 5.450+ 4.790,0 m2, - 2de verdieping -/- vide 8.575+ 360,0 m2.. niet opgenomen meters:, - 3de verdieping >> leidingkoker 12.200+ 800,0 m2, - 4de verdieping >> leidingkoker 15.200+ 1.080,0 m2, - 5de verdieping >> leidingkoker 17.825+ 1.120,0 m2, - 6de verdieping >> leidingkoker 20.025+ 780 m2., >> totaal alle bovenstaande bvo's 13.830 m2., - 7de verdieping >> daken 4.850 m2# bruto vloeroppervlakte 10.050 m2

# bruto inhoud (gehele gebouw) 81.570 m3, - begane grond 28.360,0 m3, - 1ste verdieping 5.450+ 41.750,0 m3, - 2de verdieping 8.575+ 1.450,0 m3, - 3de verdieping >> leidingkoker 12.200+ 2.400,0 m3, - 4de verdieping >> leidingkoker 15.200+ 2.860,0 m3, - 5de verdieping >> leidingkoker 17.825+ 2.460,0 m3, - 6de verdieping >> leidingkoker 20.025+ 1.780,0 m3

blad: 1


Tijd: 10:59


Code SOmschrijving HoevHd Eh Ar beid Mate riaal Onder aanneme TOTAAL, - schoorstenen (2 stuks) 37.025+ 510 m3# bruto inhoud (gehele gebouw) 81.570 m3

# bruto gevels (gehele gebouw) 6.800 m2, - gevel 1 (West) excl schoorstenen 2.390,0 m2, - gevel 2 (Noord) excl. schoorstenen 720,0 m2, - gevel 3 (Oost) excl. schoorstenen 2.400,0 m2, -gevel 4(Zuid) excl. schoorstenen 830,0 m2, - gevel 5 (Zuid) 160,0 m2, - schoorstenen ( 2 stuks) 300 m2# bruto gevels (gehele gebouw) 6.800 m2

# gevels open (gehele gebouw) 1.052 m2, - gevel 1 (West) > openingen 428 m2, - gevel 2 (Noord) > openingen 128 m2, - gevel 3 (Oost)> openingen 333 m2, - gevel 4 (Zuid) > openingen 154 m2, - gevel 5 (Zuid) > openingen 9 m2# gevels open (gehele gebouw) 1.052 m2

# vormfaktoren, - bruto gevelopp. / bruto m2 BVO (alle)= 0,49, - gevelopening / bruto gevelopp.= 0,155# vormfaktoren


04 * CASCO-RESTAURATIE

# DAKEN 4.850 M2- verwijd. +afvoeren teermastiek + kurkisolatie van alle schaaldaken

3.604 m2 25,00 90100 90100

- nwe bitumen bedekking + isolatie + dampremmer op alle schaaldaken

3.604 m2 55,00 198220 198220

- bestaande dakbedekking op overige platte daken handhaven + schoonmaken tbv dampremmer

1.246 m2 5,00 6230 6230

- nwe bitumen bedekking + isolatie over de bestaande dakbedekking op de overige daken

1.246 m2 50,00 62300 62300

- nwe zinken afdekkappen met kraal bij alle dakranden

635,3 m1 55,00 34942 34942

- aanpassen bouwkundige opstanden ivm hoogteverschillen tgv dakisolatie

635,3 m1 35,00 22236 22236

- vervangen loodaansluitingen tpv opgaand werk; inslijpen niet inwerken

317,3 m1 65,00 20625 20625

- nwe valbeveiligingen op platte daken (niet tpv schaaldaken)

1.246 m2 9,00 11214 11214

- vervangen loden steekstukken + zinken hwa's

4.850 m2 5,00 24250 24250

- afdekking bovenzijde schoorstenen 2 st 1500,00 3000 3000# DAKEN 4.850 M2 97,55 473116 473116

# GEVELS 6.800 M2

+ steigerwerk 8.140 m2- systeemsteiger + gaas tpv alle buitengevels (36 wkn)

7.440,0 m2 30,00 223200 223200

- systeemsteiger + gaas tpv schoorstenen (8 wkn)

700 m2 22,00 15400 15400

- doorstempelingen steiger in het gebouw 310 m1 25,00 7750 7750- l/a steigerkappen op alle steigers ivm betonreparaties

660 m1 35,00 23100 23100

- egaliseren tbv steiger + opruimen nadien 355 m1 25,00 8875 8875+ steigerwerk 8.140 m2 34,19 278325 278325

+ reinigen metselwerk + herstel voegwerk 5.010,0 m2- reinigen metselwerk 100% met lage druk & stoom

5.010 m2 7,50 37575 37575

- vervangen voegwerk 30% v/d WESTgevel 525 m2 55,00 28875 28875- vervangen voegwerk 30% v/d ZUIDgevel 205 m2 55,00 11275 11275

blad: 2


Tijd: 10:59


Code SOmschrijving HoevHd Eh Ar beid Mate riaal Onder aanneme TOTAAL- overige voegwerk nalopen bij bijwerken 4.280 m2 15,00 64200 64200

+ reinigen metselwerk + herstel voegwerk 5.010,0 m2 28,33 141925 141925

+ herstellen betonwerk in de gevels + schoorstenen & voorzien van minerale verf

1.660 m2

- reparatie carbonatatieschade betonkolommen met gevelband tpv begane grond

200 m2 45,00 9000 9000

- reparatie carbonatatieschade perrons tpv begane grond

270 m2 35,00 9450 9450

- reparatie carbonatatieschade boogspanten tpv W + O-gevel (* stuks)

376 m2 45,00 16920 16920

- reparatie carbonatatieschade portalen tpv W + O-gevel (4 stuks)

165 m2 45,00 7425 7425

- reparatie carbonatatieschade uitlopen verzamelgoten tpv W + O-gevel (6 stuks)

6 m2 85,00 510 510

- reparatie carbonatatieschade dakrand-overstekken schaaldaken tpv W + O-gevel

70 m2 55,00 3850 3850

- reparatie carbonatatieschade dakrand-overstekken platte daken tpv W + O-gevel

16 m2 55,00 880 880

- reparatie carbonatatieschade dakrand-overstekken overige platte daken

240 m2 45,00 10800 10800

- reparatie carbonatatieschade schoorstenen 300 m2 40,00 12000 12000- reparatie carbonatatieschade tpv bovenzijde schoorstenen

17 m2 125,00 2125 2125

.- aanbrengen minerale verf over geheel oppervlak

1.660 m2 21,00 34860 34860

, - steigerwerk: zie elders pm+ herstellen betonwerk in de gevels + … 1.660 m2 64,95 107820 107820

+ glazen bouwstenen vervangen in stalen Economy-puien met isolatieglas tpv de boogspanten

570 m2

- verwijderen glazenbouwstenen in W+O-gevels incl. tussenstijlen (8 vakken)

570 m2 17,50 9975 9975

- nwe stalen tussenstijlen 203,2 m1 75,00 15240 15240- nwe aanslagprofielen rondom; deels getoogd

318,4 m1 45,00 14328 14328

- nwe stalen getoogde Economy puien met isolatieglas HR++; niet brandwerend; zonder draaiende delen

570 m2 475,00 270750 270750

, - steigerwerk: zie elders pm+ glazen bouwstenen vervangen in stalen … 570 m2 544,37 310293 310293

+ glazen bouwstenen in metselwerk tpv begane grond voorlopig handhaven

19 m2

, - als optie wordt het gevelmetselwerk inclusief glazen bouwstenen vervangen in een stalen pui met isolatiegla

pm

+ glazen bouwstenen in metselwerk tpv … 19 m2

+ overige houten gevelkozijnen vervangen in stalen Economy puien met isolatieglas

312 m2

- verwijderen bestaande houten kozijnen incl. glas ed ( 56 stuks)

312 m2 25,00 7800 7800

- nwe aanslagprofielen rondom en herstel dagkanten ed

503 m1 35,00 17605 17605

- nwe stalen Econoy puien met isolatieglas HR++ (niet brandwerend) 56 stuks

312 m2 525,00 163800 163800

, - steigerwerk: zie elders pm+ overige houten gevelkozijnen vervangen … 312 m2 606,43 189205 189205

+ vervangen bestaande roldeuren in NG + ZG

94 m2

- verwijderen bestaande roldeuren (5st) 94 m2 15,00 1410 1410- nwe aanslagprofielen rondom en herstel dagkanten ed

63,2 m1 75,00 4740 4740

- herstel betonnen onderdorpels met aansluiting op de nwe deuren

22,2 m1 50,00 1110 1110

- nwe stalen roldeuren (elektrische bediening)

94 m2 450,00 42300 42300

blad: 3


Tijd: 10:59


Code SOmschrijving HoevHd Eh Ar beid Mate riaal Onder aanneme TOTAAL+ vervangen bestaande roldeuren in NG + … 94 m2 527,23 49560 49560

+ vervangen bestaande ventilatieroosters in WG + OG boven de schaaldaken (8 stuks)

48 m2

- verwijderen bestaande ventilatieroosters 48 m2 20,00 960 960- nwe stalen ventilatie(schijn)roosters in kleur gemoffeld (8 stuks) met achterliggend sandwichpanelen

48 m2 525,00 25200 25200

, - steigerwerk: zie elders pm+ vervangen bestaande ventilatieroosters … 48 m2 545,00 26160 26160

+ vervangen bestaande vluchtdeurkozijnen in nwe stalen deurkozijnen (Hormann)

5 m2

- verwijderen bestaande vluchtdeuren 2 st 125,00 250 250- nwe aanslagprofielen rondom en herstel dagkanten ed (deels gebogen)

13 m1 45,00 585 585

- nwe stalen vluchtdeuren (geisoleerd) in kleur geschilderd

5 m2 450,00 2250 2250

+ vervangen bestaande vluchtdeurkozijnen … 5 m2 617,00 3085 3085# GEVELS 6.800 M2 162,70 1106373 1106373

# TRAPPEN 10.050 BV

+ bestaande stalen vluchttrap tpv zuidgevel 1 pst, - bestaande trap handhaven inclusief

fundatiepm

, - geen aanpassingen aan deze trap pm- schilderwerk bestaande onderdelen 1 pst 4000,00 4000 4000

+ bestaande stalen vluchttrap tpv zuidgevel 1 pst 4000,00 4000 4000

+ vervangen stalen entreetrap tpv westgevel 1 pst- verwijderen bestaande stalen trappartij 1 pst 1150,00 1150 1150

, - oude fabrieksfundering handhaven voor nieuwe trap

pm

- aanvullend fundatiewerk tbv trappartij 1 pst 1500,00 1500 1500- nwe stalen steektrap br=6800mm; h=2165mm; 14 optreden; th. verz. met roostertreden

33,3 m2 360,00 11995 11995

- nwe stalen tussenbordes afm. 6800x6800; geplaatst op oude fund.; th.verz. met dejoroosters

46 m2 225,00 10350 10350

- nwe stalen steektrap br=6800mm; h=2785mm; 18 optreden; th. verz. met roostertreden

42,8 m2 400,00 17136 17136

- nwe stalen tussenbordes afm. 3000x6800; geplaatst op oude fund.; th.verz. met dejoroosters

20 m2 250,00 5000 5000

- nwe balustradehekken langs trappen en bordessen; eenvoudig + th.verz.

37 m1 175,00 6475 6475

+ vervangen stalen entreetrap tpv westgevel 1 pst 53606,20 53606 53606

+ bestaande vluchttrap tpv westgevel tussen as G en H

1 pst

, > onduidelijk is wat er met deze trap moet gebeuren!

? - aanpassen /upgraden stalen vluchttrap; (buiten) westgevel as G-H

1 pst 10000,00 10000 10000

+ bestaande vluchttrap tpv westgevel … 1 pst 10000,00 10000 10000

+ bestaande vluchttrappen tpv oostgevel tussen as C-D en as G-H

2 st

, > onduidelijk is wat er met deze trappen moet gebeuren!

? - aanpassen/upgraden stalen vluchttrappen (buiten)oostgevel as C-D en G-H

2 st 7500,00 15000 15000

+ bestaande vluchttrappen tpv oostgevel … 2 st 7500,00 15000 15000# TRAPPEN 10.050 BV 8,22 82606 82606

# INTERIEUR 10.050 BV

blad: 4


Tijd: 10:59


Code SOmschrijving HoevHd Eh Ar beid Mate riaal Onder aanneme TOTAAL+ betonreparatie interieur 3.500 m2

- betonreparatie onderkant schaaldaken 2.690 m2 10,00 26900 26900- betonreparatie onderkant betondek + balken tussen de schaaldaken

810 m2 12,50 10125 10125

- inzet schaarhoogwerkers 3.500 m2 2,40 8400 8400.

- betonreparatie overige betoncasco (gerekend over alle bvo's!!!)

13.830 bvo 4,00 55320 55320

, - geen sauswerk gerekend: vormt onderdeel van het inbouwpakket

exc

+ betonreparatie interieur 3.500 m2 28,78 100745 100745

+ opening vluchtsteiger 1 pst, > in ons gesprek op woensdag 17 juli is

gesproken over de kreet opening vluchtsteiger!

? > geheel onduidelijk wat hier bedoeld wordt!!- opening vluchtsteiger; komplete schatting !!! 1 pst 35000,00 35000 35000

+ opening vluchtsteiger 1 pst 35000,00 35000 35000# INTERIEUR 10.050 BV 13,51 135745 135745

04 * CASCO-RESTAURATIE ************ 1797840 1797840

05 * METSELWERK VERVANGEN IN GEVELPUIEN OP DE BEGANE GROND (OPTIE)

1 VA

. > als optie wordt onderstaand de kostprijs bepaald van 1 vak-invulling:

. > de grootte van de vakken verschillen onderling; derhalve is een gemiddelde prijs bepaald

B - verwijderen metselwerk (binnen+ buitenblad) inclusief de glazen bouwstenen

27,0 m2 15,00 405 405

B - nwe aanslagprofielen rondom en herstel dagkanten ed

21 m1 35,00 735 735

B - nwe stalen Econoy puien met isolatieglas HR++ (niet brandwerend)

27 m2 535,00 14445 14445

B - nwe dorpelaansluiting op maaiveld 6,4 m1 75,00 480 480

05 * METSELWERK VERVANGEN IN … 1 VA 16065,35 16065 16065

blad: 5


Tijd: 10:59


S Omschrijving HoevHd Arbeid Uren Materiaal Onderaann. Alle kosten Totaal Totaal Totaal

t soorten Sectie

@ 1 1.797.840 1.797.840 1.797.840.* 1.797.840 1.797.840 1.797.840 1.797.840.% bouwplaatskosten 8% 143.827.* 143.827 143.827 1.941.667.% algemene kosten 6,5% 126.208.* 126.208 126.208 2.067.875.% winst en risico 3% 62.036.* 62.036 62.036 2.129.911.B OPTIE: pui tpv beg.grond 1 VAK 16.065 16.065 16.065^ toeslagen op optieprijs 18,5% 2.972* 19.037 16.065 19.037 2.148.949.% CAR-verzekering 0,41% 8.811.* aanneemsom excl. BTW 8.811 8.811 2.157.759.\ prijs per bruto m2 BVO 10.050 181 215 215 215 2.157.759\ prijs per bruto m3 inhoud 81.570 22 26 26 26 2.157.759

blad: 6

METRON BOUWADVIES BV HUMMELO23-7-2013

Werk: Herbestemming VASIM te Nijmegen

Opdrachtgever: BOEi te Amersfoort

Onderdeel: INBOUWPAKKET VASIM NIJMEGEN DD 23 JULI 2013


Tijd: 11:00

M13-037 Vasim-SO-raming-inbouw_23juli13.xtbf

Werk: Herbestemming VASIM te Nijmegen peildatum: 17-7-2013Opdrachtgever: BOEi te Amersfoort bruto vloeroppervlak: 0.00Architect: ntb bruto inhoud: 0.00Constructeur: ntb uurloon:€ 38,00Directie: ntbOnderdeel: INBOUWPAKKET VASIM NIJMEGEN DD 23 JULI 2013

Code SOmschrijving HoevHd Eh Ar beid Mate riaal Onder aanneme TOTAAL00 * BESTEK EN TEKENINGEN

# bouwkundig bestek en nota's, geen# bouwkundig bestek en nota's

# bouwkundige tekeningen, BT01_ situatie dd 12-10-2009, BT02_ begane grond dd 12-10-2009, BT03_ 1ste verdieping dd 12-10-2009, BT04_ 2de verdieping dd 12-10-2009, BT05_ 3de verdieping dd 12-10-2009, BT06_ 4de verdieping dd 12-10-2009, BT07_ 5de verdieping dd 12-10-2009, BT07_ 6de verdieping dd 12-10-2009, BT07_ 7de verdieping dd 12-10-2009., BT02_Gevel 1-3 dd 21-07-2005, BT03_Gevel 2-4-5 dd 21-07-2005, BT04_doorsnede A-B dd 21-07-2005, BT05_begane grond dd 21-07-2005, BT06_1ste verdieping dd 21-07-2005, BT07_2de verdieping dd 21-07-2005# bouwkundige tekeningen

00 * BESTEK EN TEKENINGEN

01 * BUITEN BESTEK, DOOR DERDEN, - alle terreinverhardingen, - alle terreininrichtingen en installaties

01 * BUITEN BESTEK, DOOR DERDEN


# bruto vloeroppervlakte 10.050 m2, - begane grond 4.900,0 m2, - 1ste verdieping 5.450+ 4.790,0 m2, - 2de verdieping -/- vide 8.575+ 360,0 m2.. niet opgenomen meters:, - 3de verdieping >> leidingkoker 12.200+ 800,0 m2, - 4de verdieping >> leidingkoker 15.200+ 1.080,0 m2, - 5de verdieping >> leidingkoker 17.825+ 1.120,0 m2, - 6de verdieping >> leidingkoker 20.025+ 780 m2., >> totaal alle bovenstaande bvo's 13.830 m2., - 7de verdieping >> daken 4.850 m2# bruto vloeroppervlakte 10.050 m2

# bruto inhoud (gehele gebouw) 81.570 m3, - begane grond 28.360,0 m3, - 1ste verdieping 5.450+ 41.750,0 m3, - 2de verdieping 8.575+ 1.450,0 m3, - 3de verdieping >> leidingkoker 12.200+ 2.400,0 m3, - 4de verdieping >> leidingkoker 15.200+ 2.860,0 m3, - 5de verdieping >> leidingkoker 17.825+ 2.460,0 m3, - 6de verdieping >> leidingkoker 20.025+ 1.780,0 m3

blad: 1


Tijd: 11:00


Code SOmschrijving HoevHd Eh Ar beid Mate riaal Onder aanneme TOTAAL, - schoorstenen (2 stuks) 37.025+ 510 m3# bruto inhoud (gehele gebouw) 81.570 m3

# bruto gevels (gehele gebouw) 6.800 m2, - gevel 1 (West) excl schoorstenen 2.390,0 m2, - gevel 2 (Noord) excl. schoorstenen 720,0 m2, - gevel 3 (Oost) excl. schoorstenen 2.400,0 m2, -gevel 4(Zuid) excl. schoorstenen 830,0 m2, - gevel 5 (Zuid) 160,0 m2, - schoorstenen ( 2 stuks) 300 m2# bruto gevels (gehele gebouw) 6.800 m2

# gevels open (gehele gebouw) 1.052 m2, - gevel 1 (West) > openingen 428 m2, - gevel 2 (Noord) > openingen 128 m2, - gevel 3 (Oost)> openingen 333 m2, - gevel 4 (Zuid) > openingen 154 m2, - gevel 5 (Zuid) > openingen 9 m2# gevels open (gehele gebouw) 1.052 m2

# vormfaktoren, - bruto gevelopp. / bruto m2 BVO (alle)= 0,49, - gevelopening / bruto gevelopp.= 0,155# vormfaktoren


03 * INBOUW NIEUWE FUNKTIES 9.670 bvo(1) , - evenementenhal (1ste verdieping) 1.750 m2(2) , - ateliers (1ste verdieping) 2.000 m2(3) , - kantoren (1 laag) 500 m2(4) , - sanitair + catering tbv evenementenhal (1ste

verdieping360 m2

(5) , - werkplaatsen + opslag (begane grond) 4.700 m2(6) , - oefenruimte bandjes + geluidsstudio (2de

verd)360 m2

03 * INBOUW NIEUWE FUNKTIES 9.670 bvo

04 * INBOUWPAKKETTEN 9.670 M2

(1) # Evenementenhal (1ste verdieping) 1.750 M2U - inbouwpakket evenementenhal (sober) 1.750 m2 65,00 113750 113750Q - extra binnenpui tbv geluidswering glaspuien

in de boogspanten 2x WG + 2x OG285 m2 525,00 149625 149625

V - vluchtvoorzieningen (grotendeels reeds aanwezig)

1.750 m2 15,00 26250 26250

(1) # Evenementenhal (1ste verdieping) 1.750 M2 165,50 289625 289625

(2) # Ateliers (1ste verdieping) 2.000 M2U - inbouwpakket ateliers (sober) 2.000 m2 65,00 130000 130000Q - extra binnenpui tbv geluidswering glaspuien

in de boogspanten 2x WG + 2x OG285 m2 525,00 149625 149625

V - vluchtvoorzieningen 2.000 m2 20,00 40000 40000(2) # Ateliers (1ste verdieping) 2.000 M2 159,81 319625 319625

(3) # Kantoren (1ste verdieping -> 1 bouwlaag) 500 M2U - inbouwpakket kantoren (sober) 500 m2 325,00 162500 162500V - vluchtvoorzieningen 500 m2 35,00 17500 17500

(3) # Kantoren (1ste verdieping -> 1 bouwlaag) 500 M2 360,00 180000 180000

(4) # Sanitair + catering tbv evenementenhal (1ste verdieping)

360 M2

U - inbouwpakket sanitair + catering (sober) 360 m2 700,00 252000 252000, - te rekenen op ca. 20 toiletvoorz. incV - vluchtvoorzieningen 360 m2 20,00 7200 7200

(4) # Sanitair + catering tbv evenementenhal … 360 M2 720,00 259200 259200

blad: 2


Tijd: 11:00


Code SOmschrijving HoevHd Eh Ar beid Mate riaal Onder aanneme TOTAAL(5) # Werkplaatsen + opslag (begane grond) 4.700 M2

R - verhoogde betonvloer d=150mm met 100 PS-isolatie (totale verhoging derhalve 250mm) monolith gevlinderd en ingestrooid met kwarts; gewapend met enkel net rond 8mm

4.700 m2 45,00 211500 211500

U - inbouwpakket werkplaatsen + opslag (sober) 4.700 m2 25,00 117500 117500Q - geluidswerende voorzieningen in de

werkplaats; e.e.a. n.t.b.4.700 m2 25,00 117500 117500

V - vluchtvoorzieningen 4.700 m2 10,00 47000 47000(5) # Werkplaatsen + opslag (begane grond) 4.700 M2 105,00 493500 493500

(6) # oefenruimte bandjes + geluidsstudio's (2de verdping)

360 M2

U - inbouwpakket oefenruimte bandjes + geluidstudio's

360 m2 490,00 176400 176400

V - vluchtvoorzieningen 360 m2 35,00 12600 12600(6) # oefenruimte bandjes + geluidsstudio's … 360 M2 525,00 189000 189000

04 * INBOUWPAKKETTEN 9.670 M2 179,00 1730950 1730950

05 * TECHNISCHE INSTALLATIES 9.670 M2. > opgave FSO d.d. 17 juli 2013T - W-installatie 1 pst 500000,00 500000 500000, - CV- in centraal ketelhuis (ca. 2000 kW) inc, - indirect gestookte heaters/luchtverwarmers;

evenementenhal + werkplaatsen tot 15 gradeninc

, - begane grond met vloerverwarming inc, - kantoren met radiatoren op ketelhuis incT - E-installatie 1 pst 300000,00 300000 300000U - bouwkundige voorzieningen installatie 9.670 m2 10,00 96700 96700

05 * TECHNISCHE INSTALLATIES 9.670 M2 92,73 896700 896700

06 * LIFTINSTALLATIE 1 STT - l/a liftinstallatie met 3 stopplaatsen:

500+/5450+/8575+; 13 persoons; 1000 kg;1 st 36000,00 36000 36000

U - maken liftput in bestaande situatie 1 pst 6500,00 6500 6500U - maken bouwkundige liftschacht 129 m2 125,00 16125 16125U - bouwk. voorzieningen lift 3 stp 375,00 1125 1125

06 * LIFTINSTALLATIE 1 ST 59750,00 59750 59750

blad: 3


Tijd: 11:00


S Omschrijving HoevHd Arbeid Uren Materiaal Onderaann. Alle kosten Totaal Totaal Totaal

t soorten Sectie

@ 1 2.687.400 2.687.400 2.687.400.* 2.687.400 2.687.400 2.687.400 2.687.400.% bouwplaatskosten 8% 214.992.* 214.992 214.992 2.902.392.% algemene kosten 6,5% 188.655.* 188.655 188.655 3.091.047.% winst en risico 3% 92.731.* 92.731 92.731 3.183.779.% CAR-verzekering 0,41% 13.053.* aanneemsom excl. BTW 13.053 13.053 3.196.832.. RESUME: (excl. toeslagen)

Q budget geluidsvoorz. 416.750 416.750 416.750U budget inbouwpakketten 1.072.600 1.072.600 1.072.600R budget verhoogde vloer 211.500 211.500 211.500V budget vluchtvoorz. 150.550 150.550 150.550T budget W+E+T-installatie 836.000 836.000 836.000.\ prijs per bruto m2 BVO 10.050 267 318 318 318 3.196.832\ prijs per bruto m3 inhoud 81.570 33 39 39 39 3.196.832

blad: 4

Vasim haalbaarheidsonderzoek 2013 Gemeente Nijmegen / BOEI

Documents

Transcript of Vasim haalbaarheidsonderzoek 2013 Gemeente Nijmegen / BOEI