UNIVERSITEIT GENT FACULTEIT ECONOMIE EN BEDRIJFSKUNDE · 2016-07-27 · 2014 zou reeds in juni 2015...

UNIVERSITEIT GENT

FACULTEIT ECONOMIE EN BEDRIJFSKUNDE

ACADEMIEJAAR 2015 – 2016

Crowdfunding via leningen in Nederland

Masterproef voorgedragen tot het bekomen van de graad van

Master of Science in de Toegepaste Economische Wetenschappen

Lara Verlinden

onder leiding van

Prof. Dr. Ir. Sophie Manigart

Dhr. Xavier Walthoff-Borm

VERTROUWELIJKHEIDSCLAUSULE

Ondergetekende verklaart dat de inhoud van deze masterproef mag geraadpleegd en/of

gereproduceerd worden, mits bronvermelding.

Lara Verlinden

I

WOORD VOORAF

Met deze masterproef sluit ik mijn studies Toegepaste Economische Wetenschappen af aan de

Universiteit Gent. Van deze gelegenheid zou ik graag gebruik maken om iedereen te bedanken die

heeft bijgedragen aan het tot stand komen van deze masterproef.

In de eerste plaats wil ik Prof. S. Manigart bedanken voor het aanreiken van het onderwerp, het

verstrekken van onontbeerlijke informatie en het kritisch evalueren van het onderzoek. Tevens wil ik

dhr. X. Walthoff-Borm bedanken voor zijn helpende hand. Daarnaast wil ik VOKA West-Vlaanderen

bedanken voor de zeer interessante inspiratiesessie. Met nadruk wil ik graag mevr. E. Lemaire en dhr.

E. van Kekem bedanken. Hun uitgebreide ervaring in de business van crowdfunding en enthousiasme

hebben mij enorm gestimuleerd.

Als laatste, maar daarom zeker niet op zijn minst, wil ik mijn ouders, zus, broer en vrienden

bedanken voor de steun en ontspannende momenten tijdens het voorbije jaar.

13 mei 2016

Lara Verlinden

II

INHOUDSTAFEL

WOORD VOORAF ............................................................................................................... I

AFKORTINGEN ................................................................................................................. IV

TABELLEN ......................................................................................................................... V

FIGUREN ........................................................................................................................... V

1. INLEIDING .................................................................................................................. 1

2. LITERATUUR ............................................................................................................... 3

2.1. BEGRIP CROWDFUNDING ............................................................................................ 3

2.2. CROWDFUNDING VIA LENINGEN AAN ONDERNEMINGEN ......................................... 4

2.2.1. Alternatieve financieringsbron ............................................................................... 4

2.2.2. Lenings-crowdfundingmarkt in cijfers ..................................................................... 6

2.2.3. Lenings-crowdfundingproces .................................................................................. 8

2.2.4. Lenings-crowdfundingplatformen ........................................................................... 9

2.3. REGLEMENTAIR KADER .............................................................................................. 12

2.3.1. Prospectuswet ..................................................................................................... 13

2.3.2. Opvorderbare gelden ........................................................................................... 14

2.3.3. Bijkomende regels ................................................................................................ 17

2.3.4. Fiscaal kader ........................................................................................................ 18

3. ONDERZOEK EN RESULTATEN ................................................................................... 19

3.1. ONDERZOEKSOPZET EN METHODOLOGIE ................................................................. 19

3.2. ONDERZOEK ............................................................................................................... 19

3.2.1. Lenings-crowdfundingplatformen ......................................................................... 19

3.2.1.1. Te analyseren platformen ...................................................................................................... 19

3.2.1.2. Classificatie ............................................................................................................................. 22

3.2.1.3. Oprichting ............................................................................................................................... 25

3.2.1.4. Oprichters & management ..................................................................................................... 27

3.2.2. Karakteristieken ................................................................................................... 28

3.2.2.1. Lening of hybride crowdfundingvorm .................................................................................... 28

3.2.2.2. Specialisatie ............................................................................................................................ 29

3.2.2.3. Financieringsmodel ................................................................................................................ 31

3.2.2.4. Verdienmodel ......................................................................................................................... 31

3.2.2.5. Screening ................................................................................................................................ 33

3.2.2.6. Aflossingsmethode ................................................................................................................. 36

3.2.2.7. Inschrijvingsperiode en volschreven periode ......................................................................... 36

3.2.2.8. Slaagpercentage ..................................................................................................................... 37

3.2.2.9. Defaults .................................................................................................................................. 37

3.2.2.10. Nationaliteit ondernemers en investeerders ..................................................................... 38

3.2.2.11. Investeerdersnetwerk ........................................................................................................ 39

3.2.2.12. Partners .............................................................................................................................. 39

3.2.2.13. Ondersteuning ................................................................................................................... 40

3.2.2.14. Bijkomende diensten aan de ondernemingen ................................................................... 41

III

3.2.2.15. Looptijd project .................................................................................................................. 41

3.2.2.16. Rente project ...................................................................................................................... 43

3.2.2.17. Grootte uitgifte .................................................................................................................. 45

3.2.2.18. Inleg investeerder .............................................................................................................. 47

3.3. RESULTATEN .............................................................................................................. 49

4. CONCLUSIE .............................................................................................................. 54

4.1. ALGEMENE CONCLUSIE ............................................................................................. 54

4.2. BEPERKINGEN VAN HET ONDERZOEK........................................................................ 56

4.3. AANBEVELINGEN EN VERVOLGONDERZOEK ............................................................. 57

BIBLIOGRAFIE .................................................................................................................. VI

APPENDIX 1. CROWDFUNDINGPLATFORMEN NEDERLAND ............................................. XIII

APPENDIX 2. ONDERZOEKITEMS NEDERLAND ................................................................ XIV

APPENDIX 3. CROWDFUNDINGPLATFORMEN BELGIË ..................................................... XVII

APPENDIX 4. ONDERZOEKITEMS BELGIË ....................................................................... XVIII

APPENDIX 5. VERGELIJKING KOSTEN VOOR EEN ONDERNEMER ...................................... XIX

IV

AFKORTINGEN

AFM Autoriteit Financiële Markten

B.C.F. Belgische Crowdfunding Federatie

BKR Bureau Krediet Registratie

CKP Centrale voor kredieten aan particulieren

DNB De Nederlandsche Bank

FSMA Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten

KMO Kleine of Middelgrote Onderneming

NBB Nationale Bank van België

P2B Peer-to-business

P2P Peer-to-peer

VOKA Vlaams Netwerk van Ondernemingen

Wft Wet op het Financieel Toezicht

V

TABELLEN

Tabel 1 : Te analyseren crowdfundingplatformen ................................................................................ 21

Tabel 2 : Classificatie platformen .......................................................................................................... 23

Tabel 3 : Classificatie platformen Nederland ........................................................................................ 24

Tabel 4 : Classificatie platformen België ............................................................................................... 25

Tabel 5 : Kosten ondernemer - zeer actieve platformen ...................................................................... 32

Tabel 6 : Kosten ondernemer - actieve platformen .............................................................................. 32

Tabel 7 : Kosten ondernemer – België .................................................................................................. 33

Tabel 8 : Leden van de branchevereniging Nederland Crowdfunding .................................................. 40

Tabel 9 : Samenvatting karakteristieken ............................................................................................... 50

FIGUREN

Figuur 1 : Omvang crowdfunding Nederland .......................................................................................... 6

Figuur 2 : Omvang crowdfunding België ................................................................................................. 7

Figuur 3 : Schematische weergave lenings-crowdfundingproces ........................................................... 9

Figuur 4 : Classificatie platformen - zeer weinig actief tot weinig actief .............................................. 22

Figuur 5 : Classificatie platformen - weinig actief tot actief ................................................................. 23

Figuur 6 : Classificatie platformen - actief tot zeer actief ..................................................................... 23

Figuur 7 : Classificatie platform ............................................................................................................. 25

Figuur 8 : Cumulatief aantal actieve platformen .................................................................................. 26

Figuur 9 : Jaar opstart ............................................................................................................................ 26

Figuur 10 : Specialisatie platformen ...................................................................................................... 30

Figuur 11 : Specialisatie per classificatie van de platformen ................................................................ 30

Figuur 12 : Screening door de platformen ............................................................................................ 35

Figuur 13 : Gemiddelde looptijd crowdfundingleningen ...................................................................... 43

Figuur 14 : Gemiddelde rente van crowdfundingleningen ................................................................... 44

Figuur 15 : Gemiddeld opgehaalde bedragen ....................................................................................... 46

Figuur 16 : Gemiddelde inleg investeerder per project ........................................................................ 48

1

1. INLEIDING

Het moeilijk bekomen van financieringen is één van de belangrijkste belemmeringen voor de groei

van vele bedrijven, in het bijzonder voor de kleine en middelgrote ondernemingen. Investeringen en

innovaties zijn niet mogelijk zonder financiering. In het afgelopen jaar is er een verbetering van de

bancaire financiering merkbaar, het aantal leningen is gestegen. De bancaire financiering vormt de

belangrijkste financieringsvorm voor kleine en middelgrote ondernemingen. Toch is de toegang nog

moeilijk voor kleinere en jongere bedrijven. Niet alleen de afwijzing van een lening vormt een

probleem maar ook het feit dat niet altijd het totaal gevraagde financieringsbedrag wordt verkregen

(Europese commissie, 2015a; ECB, 2015).

Crowdfunding wordt aanzien als een aanvulling op andere financieringsbronnen (Europese

Commissie, 2015a). Bij crowdfunding wordt via het internet beroep gedaan op het publiek voor de

financiering van projecten. Crowdfunding wordt gekenmerkt door vele kleine bijdragen van een

groot aantal individuen. Mollick (2013, p. 2) definieert crowdfunding als volgt: “Crowdfunding refers

to the efforts by entrepreneurial individuals and groups – cultural, social, and for-profit – to fund

their ventures by drawing on relatively small contributions from a relatively large number of

individuals using the internet, without standard financial intermediaries.”

De omvang van crowdfunding is nog steeds laag in vergelijking met de traditionele vormen van

financiering, maar kent een sterke groei. Historisch lage rente op spaargeld motiveerde individuen

om deel te nemen als kredietverstrekkers in de lenings-crowdfundingmarkt (Bruton, Khavul, Siegel, &

Wright, 2015). Het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Frankrijk en Nederland behoren tot de Europese

landen met de meest ontwikkelde crowdfundingmarkten (Brüntje & Gajda, 2015).

In 2015 is in Nederland het aanzienlijke bedrag van 128 miljoen euro opgehaald via crowdfunding.

Dit is een verdubbeling ten opzichte van 2014 (63 miljoen euro) (Douw&Koren, 2016a).

Crowdfunding in België loopt sterk achter op Nederland. In 2014 is in België 4,35 miljoen euro

opgehaald via crowdfunding, wat een verviervoudiging is ten opzichte van 2013 toen slechts 1,1

miljoen euro is opgehaald (Douw&Koren, 2015b). Daar de gegevens over de crowdfundingmarkt in

2015 van België nog niet gepubliceerd zijn, is de groei nog niet volledig duidelijk. Het bedrag van

2014 zou reeds in juni 2015 zijn opgehaald (Bolero Crowdfunding, 2016a). Uit recent onderzoek blijkt

dat crowdfunding via leningen zowel in Nederland als wereldwijd de crowdfundingmarkt domineert.

In 2015 bedroeg de omvang van crowdfunding via leningen in Nederland 92,4 miljoen euro. De

omvang in 2014 van België bedroeg 1,53 miljoen euro. Het verschil met Nederland is aanzienlijk.

http://link.springer.com/search?facet-creator=%22Dennis+Br%C3%BCntje%22

http://link.springer.com/search?facet-creator=%22Oliver+Gajda%22

2

Door het grote aandeel van crowdfunding via leningen, richt deze studie zich op crowdfunding via

leningen aan KMO’s in Nederland, waarbij de focus ligt op het onderzoeken van de karakteristieken

van de platformen. Het doel is na te gaan welke karakteristieken een differentiële invloed uitoefenen

op het succes van crowdfundingplatformen. De analyse wordt aangevuld met een vergelijking van de

Belgische crowdfundingplatformen.

Het aantal academische studies die zich toeleggen op crowdfunding is beperkt (Belleflamme, Omrani

& Peitz, 2015; Hemer, 2011). De studies van Schwienbacher behoren tot de eerste wetenschappelijke

studies over crowdfunding in Europa (Schwienbacher & Larralde, 2010; Belleflamme, Lambert, &

Schwienbacher, 2010). Mollick (2013) beschrijft de dynamiek van het slagen of falen van de

belonings-crowdfundingprojecten, en concludeert dat persoonlijke netwerken en de kwaliteit van

projecten een invloed uitoefenen op een succesvolle fondsenwerving. Belleflamme et al. (2015)

beschrijven het netwerkeffect in de belonings-crowdfundingmarkt en concluderen dat het belang dat

geldgevers en geldnemers aan crowdfundingplatformen hechten bepaald wordt door het

netwerkeffect. De bestaande literatuur richt zich voornamelijk op de karakteristieken van de

projecten zelf en de motivatie van de geldgevers en de geldvragers. Er is een groot gebrek aan

literatuur en academische studies over de karakteristieken van de crowdfundingplatformen en over

crowdfunding via leningen, niettegenstaande de belangrijkheid in de praktijk.

Het onderzoek draagt bij tot het onderzoek naar de karakteristieken van lenings-

crowdfundingplatformen. Er wordt voornamelijk gesteund op informatie die te vinden is op de

websites van de lenings-crowdfundingplatformen. Deze informatie is handmatig verzameld.

De masterproef is als volgt opgebouwd. Eerst worden de begrippen, de lenings-crowdfundingmarkt

en het reglementair kader geanalyseerd. Vervolgens wordt de onderzoeksmethode toegelicht en de

resultaten van de analyse besproken. Tot slot worden de conclusie en aanbevelingen voor de

toekomst uitgewerkt.

3

2. LITERATUUR

2.1. BEGRIP CROWDFUNDING

Crowdfunding is een onderdeel van het bredere concept crowdsourcing (Belleflamme, Lambert, &

Schwienbacher, 2014). Crowdsourcing beschrijft het proces waarbij op winst georiënteerde

bedrijven bepaalde activiteiten uitbesteden aan het grote publiek (‘the crowd’) via het internet. De

uitbestede taken zijn essentieel voor de vervaardiging of de verkoop van het product. Het is een

open oproep naar het publiek, meestal via het internet, en heeft tot doel individuen te betrekken bij

het productieproces van een bedrijf. Het publiek voert de taken gratis of tegen een kleine vergoeding

uit. Deze vergoeding zal aanzienlijk lager zijn dan de reële kostprijs voor het bedrijf (Kleemann, Voß,

& Rieder, 2008). Het voordeel voor een bedrijf is dat de taken kunnen worden uitgevoerd door het

publiek in plaats van dure, hoogopgeleide werknemers. Onder het brede begrip van crowdsourcing

zijn er honderden toepassingen denkbaar. Bij één toepassing, crowdfunding, wordt voor het

financieren van een product, dienst of project de hulp van het publiek gevraagd.

Crowdfunding is een vorm van financiering die het mogelijk maakt om financiering te verwerven van

een groot aantal individuen via een online platform. Een onderneming kan een substantieel bedrag

aan financiering ophalen via vele kleine bijdragen van een groot aantal mensen (Mollick, 2013).

Crowdfunding wordt steeds gekenmerkt door 4 karakteristieken: (a) een bepaald project wordt

gefinancierd, (b) het doelbedrag is vooraf bepaald, (c) een project staat voor een bepaalde tijd online

en een einddatum is vastgesteld, (d) een tegenprestatie wordt aangeboden (Douw&Koren, 2014).

De komst en snelle evolutie van het internet, sociale media en online betalingssystemen hebben

bijgedragen tot de groei van crowdfunding en hebben het mogelijk gemaakt om tegen een zeer lage

kost te communiceren met potentiële financiers (Boekee, Engels, & van der Veer, 2014). In 2004

begonnen de eerste crowdfunding initiatieven zich te ontwikkelen in de Verenigde Staten

(Kuppuswamy & Bayus, 2015). Vijf jaar later is crowdfunding overgewaaid naar Europa. Naast

financiering, zorgt crowdfunding ook voor marktonderzoek. Het biedt de ondernemers de

mogelijkheid om de aantrekkelijkheid van hun product te testen in een korte tijdsperiode (Ramos,

2014; De Buysere, Gajda, Kleverlaan, & Maron, 2012).

Crowdfunding kent vele verschillende vormen. De vier belangrijkste vormen zijn crowdfunding via

donaties, crowdfunding via beloningen, crowdfunding via eigen vermogen en crowdfunding via

leningen (De Buysere et al., 2012). Een combinatie van de verschillende vormen komt ook voor. De

verschillende crowdfundingvormen zullen andere types van financiers aantrekken (Belleflamme et

al., 2014).

4

Crowdfunding via donaties (Donation based crowdfunding) is het verzamelen van financiering voor

non-profit of sociale projecten. Donateurs verwachten noch een financiële, noch een materiële

tegenprestatie. De motivaties van de donateurs zijn gedreven vanuit intrinsieke overwegingen.

Projecten die zich hieronder situeren zijn voornamelijk kunst- en muziekprojecten en projecten voor

goede doelen (Belleflamme et al., 2014).

Crowdfunding via beloningen (Reward based crowdfunding) biedt een niet-financiële tegenprestatie,

zoals voorverkoop of beloningen. Bij voorverkoop betalen de individuen een bepaald bedrag en

krijgen ze daarvoor een nog niet vervaardigd product in de plaats. De waarde van het product stemt

in zekere mate overeen met de waarde van de betaling (De Buysere et al., 2012). Projecteigenaars

kunnen via deze vorm van crowdfunding nagaan of hun product goed in de markt ligt. Beloningen

kunnen zowel immaterieel (dienst) als materieel (product) zijn, bijvoorbeeld een cd, T-shirt,

kortingsbon of een andere niet-financieel voordeel bij het steunen van een artistiek project

(Belleflamme et al., 2015). Deze beloningen zijn van symbolische aard. De kost van de beloning zal

aanzienlijk lager liggen dan de betaling, maar de waarde kan voor de ontvanger zeer hoog zijn.

Crowdfunding via eigen vermogen (Equity based crowdfunding) kent een hogere complexiteit.

Investeerders krijgen in ruil voor hun investering aandelen van het bedrijf. De investeerders worden

mede-eigenaars, en hun motieven zijn hoofdzakelijk financieel gedreven. Dit betekent niet

noodzakelijk dat ze zeggenschap verwerven in de onderneming, aangezien ze kleine aandeelhouders

worden (Ahlers, Cumming, Günther, & Schweizer, 2015).

Crowdfunding via leningen (Loan based/debt crowdfunding). Verschillende investeerders lenen een

bepaald bedrag aan een onderneming of particulier, die dan periodiek of aan het einde van de

looptijd de geldsom inclusief rente terugbetaalt. De rente zal afhankelijk zijn van het risico van het

project en de onderneming. Een onderscheid wordt gemaakt tussen sociale leningen (leningen met

geen of een zeer gunstig rendement), peer-to-peer lending (leningen verstrekt aan particulieren) en

peer-to-business lending (leningen verstrekt aan ondernemingen) (De Buysere et al., 2012).

2.2. CROWDFUNDING VIA LENINGEN AAN ONDERNEMINGEN

2.2.1. Alternatieve financieringsbron

Als gevolg van de financiële crisis van 2008 is de toegang tot traditionele financiering sterk

verstrengd. Zo hebben de banken de voorwaarden, waaronder kredieten worden verleend aan

ondernemingen aangescherpt. Dit veroorzaakt een afremming van de kredietverlening, waardoor

minder ondernemingen in aanmerking komen voor bancaire financiering en op zoek moeten gaan

naar andere financieringsvormen (Bruton et al., 2015; European Commission, 2013, 2014, 2015a).

5

Mogelijke alternatieven voor een bancaire financiering voor een onderneming zijn business angels,

venture capitalists, microkredieten, kredietunies , vrienden & familie en crowdfunding.

Crowdfunding wint meer en meer aan belangstelling. Crowdfunding kan zowel betrekking hebben op

eigen vermogen financiering als vreemd vermogen financiering (Douw, Koren, Vroeman, & Landman,

2012).

Het verschil tussen crowdfunding en een business angel is het feit dat de fondsen bij crowdfunding

opgehaald worden bij een grote groep individuen, in tegenstelling tot een business angel waarbij de

fondsen afkomstig zijn van hemzelf. Business angels stellen hun kennis en ervaring ter beschikking

aan de onderneming en zijn actief betrokken bij de onderneming. Bij crowdfunding, daarentegen,

bepaalt de onderneming zelf in hoeverre de investeerders betrokken zijn bij de ondernemingen en is

er geen controleverlies. De opgehaalde fondsen via business angels variëren van 10.000 euro tot

maximaal 250.000 euro (Lehner, 2013).

De fondsen bij een venture capital firma zijn afkomstig van verschillende individuen. De venture

capital firma beslist welke investeringskansen het meest aantrekkelijk zijn (Metrick & Yasuda, 2010;

Maxwell, Jeffrey, & Lévesque, 2011). Bij crowdfunding echter beslist het individu zelf in welk project

er wordt geïnvesteerd. De geïnvesteerde gelden van venture capitalists, afhankelijk van de grootte

van het fonds, zijn doorgaans hoger dan bij crowdfunding, startend van 500.000 euro tot 2 miljoen

euro of meer.

Microkredieten zijn kredieten speciaal ontworpen voor kleinere ondernemingen en variëren

doorgaans tussen 20.000 euro en 250.000 euro. In vergelijking met crowdfunding waarbij de gelden

afkomstig zijn van particulieren, worden microkredieten betaald met subsidiegelden en kapitaal van

banken (Douw et al., 2012).

Kredietunies, coöperaties van bedrijven binnen een specifieke sector of regio, zijn gericht op het

verschaffen van kredieten aan ondernemers. Met het spaargeld van ondernemers worden andere

ondernemers, binnen de kredietunie, gefinancierd (Douw et al., 2012). Kredietunies zijn niet geneigd

risicokapitaal te verstrekken aan startende ondernemers, wat juist de troef is bij crowdfunding.

Wanneer ondernemingen nood hebben aan een kleine hoeveelheid financiering, kunnen de

ondernemingen zich richten tot vrienden en familie. Ook bij crowdfunding kunnen vrienden en

familie de onderneming steunen, maar er wordt daarnaast ook beroep gedaan op het grote publiek

(Mollick, 2013).

6

Een belangrijk verschil tussen crowdfunding en de andere vormen van financiering is het feit dat

crowdfunding een online proces is, terwijl de andere financieringsvormen eerder offline

plaatsvinden.

2.2.2. Lenings-crowdfundingmarkt in cijfers

Crowdfunding via leningen is in Nederland de dominante vorm (72%) (Douw&Koren, 2016a)(Fig. 1).

In 2015 werd 92,4 miljoen euro opgehaald via leningen, onder te verdelen in consumentenleningen

en leningen aan ondernemingen. Hoewel consumentenleningen een sterke groei kennen, hebben

leningen aan ondernemingen het belangrijkste aandeel in crowdfunding met 88,8 miljoen euro

(69%). Dit is te verklaren doordat het bedrag van een lening aan een onderneming doorgaans veel

groter is dan het bedrag bij een consumentenlening. Gemiddeld wordt er bij een lening aan een

onderneming 90.000 euro per project opgehaald, terwijl dit voor een consumentenlening slechts

9.600 euro bedraagt.

In totaal zijn in 2015 in Nederland 3.500 projecten gefinancierd, waarvan 986 projecten via leningen

aan ondernemingen (Douw&Koren, 2016a).

Figuur 1 : Omvang crowdfunding Nederland (Bron : uitwerking gebaseerd op Douw&Koren, 2016a)

Vergelijking met België

In België wordt crowdfunding via leningen en aandelen samen als financiële crowdfunding

beschouwd. Deze groep is verantwoordelijk voor het grootste deel van de Belgische

11,1 27,8

51,1

103,4

2,9

4,2

11,9

24,6

0

20

40

60

80

100

120

140

2012 2013 2014 2015

in m

iljo

en

en

eu

ro's

Leningen/Aandelen Donaties/Beloningen

128

32

63

14

Aandelen

11,0

Leningen

92,4

7

crowdfundingmarkt met een totaal bedrag van 2,7 miljoen euro (2014). 1,53 miljoen euro (35%)

werd opgehaald via leningen door ondernemingen, wat in sterk contrast is met Nederland waar 88,8

miljoen euro (69%) werd opgehaald. Hoewel in België op wettelijke basis consumentenleningen niet

toegestaan zijn, kent crowdfunding via leningen een groei (Colaert, 2016). Het bedrag opgehaald via

leningen is in 2014 vervijfvoudigd ten opzichte van 2013 (Fig. 2). Het gemiddeld opgehaalde bedrag

per project bedraagt 100.000 euro, wat enigszins hoger is dan in Nederland.

In België is een totaal van 319 projecten, waarvan slechts 27 projecten aan ondernemingen via

leningen en aandelen, gefinancierd. Ook dit verschilt zeer sterk met Nederland, waar meer dan 900

projecten gefinancierd zijn geweest.

De cijfers van Nederland en België dienen met enige voorzichtigheid te worden geïnterpreteerd

aangezien de vergelijkingsbasis niet dezelfde is. Voor België zijn de cijfers van 2014 gebruikt vermits

de cijfers van 2015 nog niet zijn gepubliceerd.

Figuur 2 : Omvang crowdfunding België (Bron : uitwerking gebaseerd op Douw&Koren, 2015b; KPMG, 2014)

150.840 308.000

1.530.000

167.600 297.000

1.170.000

100.560

495.000

1.650.000

0

500.000

1.000.000

1.500.000

2.000.000

2.500.000

3.000.000

3.500.000

4.000.000

4.500.000

2012 2013 2014

bed

rage

n in

eu

ro

Donaties/Beloningen Aandelen Leningen

4.350.000

1.100.000

419.000

8

2.2.3. Lenings-crowdfundingproces

In het crowdfundingproces spelen de volgende actoren een cruciale rol: de projecteigenaars

(=ondernemers), de projectfinanciers (=investeerders) en de platformen, die fungeren als

tussenpersoon (Ordanini, Miceli, Pizzetti, & Parasuraman, 2011).

De crowdfundingplatformen ontvangen aanvragen van ondernemers, die hun project wensen te

financieren via crowdfunding. Het doel van de financiering kan zeer uiteenlopend zijn (financiering

voor een herstructurering, uitbreiding, aankoop van goederen, een ontwikkelingsfase, startkapitaal,

etc.). Het platform beoordeelt de aanvragen op verschillende criteria. De haalbaarheid van het

project wordt nagegaan en de achtergrond van de ondernemer wordt gecontroleerd. Nadat het

project wordt aanvaard door het platform, bepaalt de ondernemer de publicatieperiode en zet de

ondernemer een campagne op, waarmee het project wordt uitgelegd en interesse wordt opgewekt

bij potentiële investeerders. Vaak wordt gebruik gemaakt van sociale media om potentiële

investeerders aan te trekken. Gedurende de campagne post de ondernemer, via het platform,

updates over de ontwikkelingen van het project, het verloop van het financieringsproces en worden

vragen beantwoord van potentiële investeerders. De communicatie tussen de partijen verloopt

doorgaans via het platform (De Buysere et al., 2012). De investeerders financieren het project via het

platform. De gedane investeringen worden tot het einde van de investeringsperiode op een

geblokkeerde rekening gestort. De meeste platformen maken gebruik van het ‘all or nothing’ model.

Als het doelbedrag is bereikt binnen de toegewezen publicatieperiode ontvangt de ondernemer het

geld. Als het doelbedrag niet wordt behaald binnen de vooraf bepaalde termijn worden de gelden

teruggestort aan de investeerders. Naast het ‘all or nothing’ model bestaat er het ‘keep it all’ model

waarbij de investeerders de gelden ontvangen, ongeacht of het doelbedrag is behaald. De periodieke

terugbetaling van de rente en de aflossingen van de lening verloopt via het platform. Periodiek

ontvangt de ondernemer een aanvraag om het verschuldigde bedrag te storten op de rekening van

het platform. Het platform verdeelt en betaalt op zijn beurt de gelden tussen de investeerders.

Meer en meer maken Nederlandse lenings-crowdfundingplatformen voor geldtransacties gebruik van

een derdenrekening. Een derdenrekening is een aparte bankrekening die dient om de gelden die

bestemd zijn voor derden veilig te stellen. De derdenrekening zorgt voor een scheiding tussen het

vermogen van een crowdfundingplatform en het vermogen van de investeerders. Het beheer van de

derdenrekening wordt toevertrouwd aan een afzonderlijke stichting die verantwoordelijk is voor het

toezicht en het beheer ervan. Zowel de investeringen als de periodieke terugbetalingen lopen via de

rekening van de Stichting Derdengelden (Fig. 3). Indien de ondernemer er niet in slaagt het

doelbedrag op te halen, betaalt de Stichting de gelden binnen de vijf werkdagen terug aan de

9

investeerders. Op derdenrekeningen kan geen beslag worden gelegd want die genieten van

wettelijke bescherming. Dit geldt eveneens bij faillissement van het crowdfundingplatform.

Figuur 3 : Schematische weergave lenings-crowdfundingproces (bron : uitwerking gebaseerd op Collin Crowdfund, 2016)

2.2.4. Lenings-crowdfundingplatformen

Een belangrijk onderdeel van het crowdfundingproces zijn de crowdfundingplatformen.

Crowdfundingplatformen fungeren als tussenpersoon tussen potentiële investeerders en

ondernemers (Hemer, 2011). Ze brengen ondernemers en investeerders met elkaar in contact en

vergemakkelijken de transacties (Bouaiss & Maque, 2015). De platformen hebben allemaal hetzelfde

doel, namelijk het bijeenbrengen van een grote hoeveelheid van kleine bijdragen voor de

financiering van een project. Het platform bepaalt welke projecten worden gepubliceerd maar

bepaalt niet welke projecten worden gefinancierd, dat wordt bepaald door het publiek.

De opkomst van crowdfundingplatformen is cruciaal voor de ontwikkeling van de crowdfundingmarkt

(Hemer, 2011). De nationale autoriteiten benadrukken dat de crowdfundingsector en de platformen

de ruimte moeten krijgen om op een duurzame en verantwoorde manier te groeien (AFM, 2014).

De meeste platformen hebben de volgende kenmerken gemeen:

- De platformen maken het voor de ondernemer mogelijk om hun project te presenteren aan het

publiek via een welbepaald formaat.

- De platformen maken het voor investeerders mogelijk om kleine bedragen via het internet te

investeren in verschillende projecten.

10

- De platformen bieden informatie aan, zoals het kredietbedrag, de looptijd, het geïnvesteerd

bedrag en de inschrijvingsperiode. Ze fungeren als communicatiemiddel tussen ondernemers en

potentiële investeerders (Agrawal, Catalini, & Goldfarb, 2011).

Sommige platformen bieden naast crowdfunding diensten, ook advies aan. Ervaringen en verworven

kennis worden op deze manier doorgegeven aan andere projecten. Alle betrokken actoren hebben

hier baat bij. Ondernemers zijn in staat om meer gelden op te halen, de aangeboden projecten aan

potentiële investeerders zijn van betere kwaliteit en de platformen genereren meer omzet door de

toegenomen circulatie (Bouaiss & Maque, 2015).

Een afgeleide rol van de platformen is tevens het promoten van crowdfunding als alternatieve vorm

van financiering (Fiddelaar, Geluk, & Zuijderhoudt, 2014).

Bij het opzetten en beheren van een crowdfundingplatform komen drie belangrijke aspecten aan

bod. Het financiële, het praktische en het juridische aspect. Het opzetten van een platform is een

langdurig en kostelijk proces, waarbij de meeste kosten betrekking hebben op het juridische aspect.

Financiële aspect

De initiële investering bij het opzetten van een crowdfundingplatform, is het ontwerpen van een

aantrekkelijke website. Daarnaast moeten er systemen zijn die ervoor zorgen dat de transacties op

een veilige en betrouwbare manier worden gerealiseerd. Verder zijn er ook kosten verbonden aan

het beheer en de marketing van het platform. Het screenen van aanvragen en het begeleiden van

campagnes brengen kosten met zich mee. Om deze kosten te kunnen dekken maken

crowdfundingplatformen gebruik van een verdienmodel (Fiddelaar et al., 2014). Het meest gebruikte

verdienmodel is een model waarbij de platformen, in ruil voor hun diensten, een bepaald percentage

ontvangen van het totale opgehaalde financieringsbedrag (=succes fee). Platformen maken gebruik

van het ‘no cure no pay’ principe waarbij de succes fee enkel bij het succesvol behalen van het

vooropgestelde doelbedrag wordt betaald. Vaak worden naast de succes fee ook beoordelings- en/of

publicatiekosten in rekening gebracht. De publicatiekosten moeten door de ondernemers worden

betaald wanneer het project op het platform verschijnt, ongeacht of het succesvol is of niet. De

kosten voor de investeerders zijn beperkt en bestaan meestal uit administratiekosten of

transactiekosten. De aantrekkelijkheid van crowdfunding voor potentiële investeerders zou

aanzienlijk afnemen als hogere kosten zouden worden aangerekend (Belleflamme & Lambert, 2014).

Het aanrekenen van kosten aan ondernemers en investeerders en een correct beheer ervan zijn

nodig om de lenings-crowdfundingplatformen in staat te stellen winstgevend te zijn en te overleven

in een concurrerende markt.

11

Praktische aspect

Het opzetten van een crowdfundingplatform brengt ook praktische uitdagingen met zich mee. Een

onderneming dient opgericht te worden. Het platform dient te beslissen welke activiteiten door het

platform zullen worden uitgevoerd en welke taken zullen worden uitbesteed. Een belangrijke taak

van een crowdfundingplatform is het begeleiden van de projecten in de campagne. Ook dienen de

platformen te beslissen of ze de projecten al dan niet willen screenen en op basis van welke criteria.

De criteria kunnen verschillen van platform tot platform. Door de screening nemen

crowdfundingplatformen de rol van ‘gatekeeper’ op zich. De platformen beslissen welke projecten

online worden geplaatst. De platformen kunnen naast een interne screening ook beroep doen op

rating van externe partijen. De meeste crowdfinancieringsplatformen (=leningen en aandelen)

onderwerpen de projecten aan een uitgebreide screening. Dit is in strijd met het uitgangspunt van

crowdfunding, waarbij het publiek de verantwoordelijkheid heeft om te beslissen welke projecten

interessant zijn, welke projecten worden gefinancierd en welke niet (Bouaiss & Maque, 2015).

Verder dienen de platformen te beslissen hoe ze zullen optreden wanneer ondernemers niet kunnen

voldoen aan hun terugbetalingsverplichtingen. De platformen kunnen opteren geen actie te

ondernemen, de lening rechtstreeks over te dragen aan een incassobureau of overleg te plegen met

de ondernemers om te achterhalen wat de verdere mogelijkheden zijn.

Juridische aspect

Crowdfundingplatformen hebben de verplichting om te zorgen dat de belangen van de investeerders

worden beschermd. Platformen moeten transparant zijn en voorkomen dat investeerders een

ongepaste investering doen. Niet alle investeerders hebben echter voldoende kennis om een project

op een goede manier te beoordelen en de risico’s ervan in te schatten. Transparantie alleen zal

daarom niet volstaan (AFM, 2014). Platformen geven ook aanbevelingen, zoals het advies om het te

investeren bedrag te spreiden over meerdere projecten om zo de risico’s in te perken. Alsook raden

de platformen investeerders aan om slechts een verantwoord deel van hun totaal vermogen te

investeren via crowdfunding (Collin Crowdfund, 2016).

Platformen hebben geen adviserende maar een bemiddelende rol, met als doelstelling het tot stand

brengen van een leningsovereenkomst tussen de partijen. In een meer ontwikkelde en volwassen

markt zullen zowel ondernemers als investeerders behoefte hebben aan advies en kunnen

crowdfunding adviseurs hen bijstaan in hun beslissing (AFM, 2014).

Momenteel zijn de platformen meer gefocust op de belangen van de ondernemers dan die van de

investeerders. Platformen zijn voor hun inkomsten afhankelijk van de ondernemers. Het feit of een

project al dan niet een passende investering is voor investeerders is niet altijd even uitgesproken. In

12

de huidige omstandigheden oogt het dat crowdfunding meer geschikt is voor meer ervaren en

bekwame investeerders (AFM, 2014).

In landen waar crowdfunding reeds sterk ontwikkeld is, staan de platformen onder toezicht van de

nationale autoriteiten. In Nederland staan de crowdfinancieringsplatformen onder toezicht van de

AFM (Autoriteit Financiële Markten). De mate van het toezicht hangt af van welke vergunning of

ontheffing het platform heeft. Opdat een platform een vergunning of ontheffing verkrijgt, moet het

aantonen dat de belangen van de investeerders voldoende zijn beschermd (AFM, 2014; Cornell &

Luzar, 2014). Tot op heden zijn weinig fraudegevallen gekend (Bolero Crowdfunding, 2016a). Fraude

kan zowel worden veroorzaakt door de ondernemer als door het platform, bijvoorbeeld door het

verschaffen van misleidende of onjuiste informatie aan het platform, bepaalde informatie achter te

houden of het creëren van fictieve projecten. Van fraude is ook sprake wanneer de opgehaalde

fondsen voor andere doeleinden worden gebruikt (AFM, 2014). De platformen dienen de belangen

van de investeerders zo goed mogelijk te beschermen. De AFM legt daarom bepaalde maatregelen

op aan de platformen.

2.3. REGLEMENTAIR KADER

De kredietcrisis van 2008 heeft opmerkelijke gebreken in het toezicht op de financiële markten

onthuld. Het is de taak van de nationale overheden om de belangen van de consumenten te

beschermen. In Nederland zijn er tot op heden geen specifieke wetgevingen voor crowdfunding. Het

opzetten van een reglementair kader behoort daarom tot de verantwoordelijkheid van de nationale

overheid. Ze reguleren de activiteiten omtrent crowdfunding, en toetsen crowdfunding aan de reeds

bestaande wetgevingen (De Prez, Ryckaert, & Marquette, 2014; ECN, 2014). Bepaalde landen hebben

hun wetgeving verlicht om crowdfunding toch mogelijk te maken en te ondersteunen.

In Nederland zijn de AFM (Autoriteit Financiële Markten) en DNB (De Nederlandsche Bank)

verantwoordelijk voor het toezicht op de crowdfundingactiviteiten. De Wet op het financieel toezicht

(Wft) regelt het toezicht op de financiële markten en bepaalt de taken en bevoegdheden van de AFM

en DNB. De AFM, een onafhankelijk bestuursorgaan, is verantwoordelijk voor de goedkeuring van

voorschriften, en sinds 2012 behoort het verstrekken van vergunningen/ontheffingen aan

crowdfundingplatformen ook tot haar taken.

De bestaande regelgeving die van toepassing is op crowdfunding, oefent een sterke invloed uit op de

ontwikkeling ervan. De prospectuswet en de regelgeving van opvorderbare gelden vormen hierin een

belangrijk onderdeel.

13

2.3.1. Prospectuswet

De crowdfundingplatformen die beleggingsinstrumenten openbaar aanbieden, kunnen een

verplichting hebben om een prospectus te publiceren. De platformen die aandelen, gewone of

converteerbare obligaties uitgeven, behoren tot deze categorie. Een prospectus is een document dat

alle essentiële informatie bevat om de investeerder in staat te stellen inzicht te geven in onder meer

de financiële positie en de vooruitzichten van de onderneming. Daarop gebaseerd zal de

investeerder een oordeel vormen of een investering verantwoord is (Beama, 2016). Een prospectus is

een verplichting die veel ondernemers ontmoedigt. De kosten voor het opstellen van een prospectus

zijn zeer hoog en bovendien is de geldigheidsduur beperkt tot 12 maanden. De prospectus dient door

de bevoegde toezichthouder, de AFM, te worden goedgekeurd.

Om te beoordelen wanneer de prospectuswet van toepassing is, dienen een aantal begrippen te

worden gedefinieerd.

Beleggingsinstrumenten: De prospectuswet definieert beleggingsinstrumenten als “effecten en alle

andere instrumenten die het mogelijk maken een financiële belegging uit te voeren, ongeacht de

onderliggende activa” (Vandendriessche, Van Steenwinkel, De Vuyst, & Ravenlingien, 2013, p.8).

Wanneer in ruil voor de financiering aandelen of schuldinstrumenten worden aangeboden, is er

sprake van een beleggingsinstrument.

Aanbieden van effecten aan het publiek: Er is sprake van een openbare aanbieding wanneer een

ondernemer, via een crowdfundingplatform, informatie verstrekt over zijn project en de wijze

waarop zijn project zal worden gefinancierd zodat het publiek een beslissing kan nemen met

betrekking tot de investering (Vandendriessche et al., 2013).

Op Europees niveau is besloten dat geen prospectus vereist is wanneer het bedrag kleiner is dan

100.000 euro. Bij bedragen groter dan 5 miljoen euro is steeds de verplichting een prospectus te

publiceren. Bij bedragen tussen 100.000 euro en 5 miljoen euro hebben de nationale overheden de

vrijheid om te beslissen of een prospectus vereist is. Omwille van deze regels kunnen er verschillen

bestaan tussen Europese landen (ECB, 2014).

In Nederland is de prospectusplicht vastgelegd in artikel 5:1 van de Wft (AFM, 2014). De

prospectusplicht geldt niet voor crowdfundingprojecten met een totale waarde van 2,5 miljoen euro

of kleiner. De meeste projecten overstijgen deze waarde niet. Als gevolg hiervan zijn de platformen

(maar eigenlijk de ondernemers) niet onderworpen aan de prospectusplicht.

Verder geldt de vrijstelling indien een project aan minder dan 150 individuen wordt aangeboden of

de nominale waarde van de effecten meer dan 100.000 euro bedraagt per investeerder (Wft artikel

5:3, lid 1).

14


In België is de FSMA (Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten) verantwoordelijk voor het

toezicht op het naleven van de bestaande wetgevingen die van toepassing zijn op crowdfunding.

In België valt de openbare aanbieding van beleggingsinstrumenten en de toelating tot het

verhandelen ervan op gereglementeerde markten onder de wet van 16 juni 2006. Ondernemers die

aan de hand van obligaties of aandelen financiering wensen op te halen voor hun projecten via een

crowdfundingplatform moeten nagaan of het project onder de prospectuswet valt (FSMA, 2012). De

FSMA heeft de verantwoordelijkheid om de prospectus goed te keuren. Tot voor kort had elk project

boven de 100.000 euro de verplichting een prospectus in te dienen. In 2014 werd deze grens

verhoogd. Projecten met een financieringsbedrag van minder dan 300.000 euro zijn niet langer

onderworpen aan de verplichting, op voorwaarde dat de maximale bijdrage van investeerders

beperkt is tot 1.000 euro per project. Deze bijkomende voorwaarde is echter niet van toepassing op

projecten waarbij het gewenste financieringsbedrag kleiner is dan 100.000 euro (FSMA, 2014; Bolero

Crowdfunding, 2016a).

2.3.2. Opvorderbare gelden

Volgens de wet op het financieel toezicht is het in Nederland verboden om te bemiddelen in

opvorderbare gelden. Het monopolie op de in ontvangstname van opvorderbare gelden is in

Nederland geregeld in artikel 3:5 en 4:3 Wft. Die wetten bepalen dat bepaalde instellingen en

personen de toestemming hebben om beroep te doen op het publiek voor het aantrekken en ter

beschikking stellen van gelddeposito’s en andere opvorderbare gelden. Kredietinstellingen zijn hier

een voorbeeld van (AFM, 2014).

Om te beoordelen of die wetten van toepassing zijn, dienen een aantal begrippen te worden

gedefinieerd.

Beroep op het publiek: Er wordt beroep gedaan op het publiek indien (a) meer dan 50 individuen

worden geïnformeerd over een project of (b) er rechtstreeks of onrechtstreeks beroep wordt gedaan

op een tussenpersoon of (c) gebruik wordt gemaakt van reclamemiddelen gericht tot meer dan 50

individuen voor de aankondiging van een project.

Opvorderbare gelden: Opvorderbare gelden worden omschreven als “gelden die op enig moment

terugbetaald moeten worden, uit welke hoofde dan ook, en waarvan op voorhand duidelijk is welk

nominaal bedrag moet worden terugbetaald” (Wft artikel 1:1).

Een crowdfundingplatform is een online webtool waartoe ieder individu via het internet toegang

heeft. Het platform richt zich de facto tot meer dan 50 personen. Verder treden de platformen op als

15

tussenpersonen waardoor geconcludeerd kan worden dat crowdfundingplatformen beroep doen op

het publiek voor het aantrekken van opvorderbare gelden (Vandendriessche et al., 2013).

Het doel van crowdfunding via leningen is het ophalen van gelden die op een gegeven moment

terugbetaald dienen te worden aan de investeerders (Vandendriessche et al., 2013).

De crowdfundingplatformen die zich toeleggen op het bemiddelen van leningsovereenkomsten of

het verstrekken van beleggingsdiensten ontvangen dus gelden van het publiek, en vallen onder de

hierboven beschreven wetten.

De AFM en de DNB voeren bijkomende voorwaarden in. Zo is het voor crowdfinancieringsplatformen

verboden om zonder vergunning of ontheffing te handelen.

De AFM is verantwoordelijk voor het toekennen van de vergunningen en ontheffingen. Er zijn drie

AFM statussen mogelijk: (a) een ontheffing bemiddelaar in opvorderbare gelden, (b) een vergunning

financiële dienstverlener en (c) een vergunning beleggingsonderneming. Afhankelijk van de

crowdfundingvorm, zal een andere AFM status nodig zijn.

- Ontheffing bemiddelaar in opvorderbare gelden: Crowdfundingplatformen hebben een

ontheffing voor het bemiddelen in opvorderbare gelden van de AFM nodig, indien ze bemiddelen

in leningsovereenkomsten van ondernemingen. Om in aanmerking te komen voor een ontheffing

dienen platformen aan te tonen dat de belangen van de investeerders voldoende zijn

beschermd. Een ontheffing voor het bemiddelen in opvorderbare gelden betekent dat de

platformen niet onder doorlopend toezicht van de AFM staan. De platformen moeten

halfjaarlijks de omvang van hun platform en andere gegevens rapporteren aan de AFM. Zo blijft

de AFM op de hoogte van de ontwikkelingen in de crowdfundingsector (AFM, 2014).

- Vergunning financiële dienstverlener: Crowdfundingplatformen die bemiddelen in

leningsovereenkomsten van particulieren moeten beschikken over een vergunning als financiële

dienstverlener. Een onderscheid kan gemaakt worden tussen enerzijds een vergunning voor het

bemiddelen in krediet en anderzijds een vergunning voor het aanbieden van krediet. Het verschil

tussen deze twee vergunningen is de rol die het platform uitoefent. Zo kan een platform een

bemiddelende rol uitoefenen of fungeren als aanbieder van krediet.

De diensten, die het platform mag verlenen, worden vermeld in het crowdfunding register van

de AFM. Zo kunnen de platformen een vergunning hebben voor de volgende diensten:

bemiddelen en/of aanbieden van hypothecair krediet, consumptief krediet, elektronisch geld,

betaalrekeningen, spaarrekeningen en opvorderbaar geld.

In tegenstelling tot de platformen met een ontheffing staan de platformen met een vergunning

onder doorlopend toezicht van de AFM.

16

Een ontheffing voor het bemiddelen in opvorderbare gelden is niet nodig indien het platform

over een vergunning voor het bemiddelen in spaarrekeningen of betaalrekeningen beschikt

(AFM, 2014).

- Vergunning beleggingsonderneming: Platformen die crowdfunding projecten aanbieden in de

vorm van effecten hebben een vergunning als beleggingsonderneming nodig. Dit kunnen zowel

aandelen als obligatieleningen zijn. De diensten, die het platform mag verlenen, zullen tevens

worden vermeld in het crowdfunding register van de AFM. Zo kunnen de platformen een

vergunning hebben voor de volgende diensten: ontvangen en doorgeven orders in financiële

instrumenten, vermogensbeheer, beleggingsadvies en het plaatsen van financiële instrumenten

zonder plaatsingsgarantie.

In tegenstelling tot de platformen met een ontheffing staan de platformen met een vergunning

onder doorlopend toezicht van de AFM. De regels voor deze AFM status zijn de zwaarste. DNB

houdt prudentieel toezicht op deze platformen gericht op het bevorderen van de financiële

degelijkheid en zorgt ervoor dat de platformen hun financiële verplichtingen naleven.

Als een platform een vergunning als beleggingsonderneming heeft, dan hoeft ze geen vergunning

voor het bemiddelen in betaalrekeningen of elektronisch geld, en ook geen ontheffing voor het

bemiddelen in opvorderbare gelden aan te vragen.

Het DNB houdt, naast het prudentieel toezicht op de platformen met een vergunning als

beleggingsonderneming, geen toezicht op de financiële markten. Het DNB houdt zich voornamelijk

bezig met het effectief opvorderen van de gelden. Wanneer platformen gelden opvorderen van

investeerders mogen ze, volgens de Nederlandse wetgeving, die gelden slechts vijf dagen in bezit

hebben alvorens ze deze overmaken aan de desbetreffende onderneming. Wettelijk hebben

platformen de mogelijkheid om deze termijn te verlengen tot maximaal 30 dagen.


Volgens de prospectuswet is het in België verboden om te bemiddelen in opvorderbare gelden. Het

monopolie op de in ontvangstname van opvorderbare gelden is geregeld in artikel 68bis van de

Belgische prospectuswet.

In België wordt de term terugbetaalbare gelden gebruikt in plaats van de Nederlandse term

opvorderbare gelden.

In tegenstelling tot Nederland, moeten individuen in het geval van terugbetaalbare gelden beroep

doen op erkende kredietinstellingen die over de nodige vergunningen beschikken.

Crowdfundingplatformen vormen hier echter een uitzondering op. De FSMA bepaalt dat de

platformen contractueel moeten vastleggen dat de gelden slechts voor twee doeleinden worden

gebruikt. Namelijk voor de terugbetaling van de gelden aan de investeerders indien het doelbedrag

17

niet is behaald, en de overdracht van de gelden aan de ondernemer voor de uitvoering van projecten

indien voldoende geld is opgehaald. Omwille van deze redenen geldt artikel 68bis van de

prospectuswet niet op crowdfundingplatformen en is er geen inbreuk op het monopolie. De

platformen moeten ook contractueel vastleggen dat elk gebruik van de gelden gedurende de

wachtperiode verboden is en dat voor het ophalen van de gelden gebruik wordt gemaakt van een

geblokkeerde rekening. Indien niet wordt voldaan aan deze voorwaarden dienen

crowdfundingplatformen een vergunning te bezitten voor het ontvangen van terugbetaalbare

gelden, verleend door de NBB (Vandendriessche et al.,2013; FSMA, 2012).

Wanneer crowdfundingplatformen beleggingsdiensten aanbieden, dienen ze te beschikken over een

vergunning beleggingsonderneming of kredietinstelling volgens de wet van 6 april 1995 (FSMA,

2012).

2.3.3. Bijkomende regels

In Nederland heeft de AFM nog bijkomende regels, nl. de investeerderstoets en investeringsgrenzen,

ingevoerd. Deze zijn van kracht sedert 1 april 2016.

Investeerderstoets

De AFM heeft besloten dat iedere investeerder vanaf 1 april 2016 een investeerderstoets dient af te

leggen bij een minimale investering van 500 euro en als een investeerder cumulatief meer dan 5.000

euro investeert. Deze verplichting geldt enkel voor particuliere investeerders die via aandelen of

leningen investeren in projecten. Zakelijke investeerders worden hiervan vrijgesteld.

De investeerderstoets test de kennis, de ervaring en het vermogen van de investeerder om te

investeren (Geldvoorelkaar, 2016). Deze toets is echter niet bindend. Bij een negatief resultaat zal

extra aandacht worden gevestigd op de risico’s verbonden aan de investering (AFM, 2015).

Begin 2016 is gestemd over een voorstel om de ondergrens van de investeerderstoets te verhogen

van 500 euro naar 1.000 euro. Maar de AFM heeft besloten om, voorlopig, de ondergrens niet te

verhogen. Het doel van de investeerderstoets is om investeerders te beschermen bij het investeren

in een nog jonge markt. De AFM oordeelt dat een verhoging van de ondergrens ervoor zal zorgen dat

de meerderheid van de investeringen via crowdfundingplatformen niet zal worden onderworpen aan

een investeerderstoets (AFM, 2016a).

Daarentegen is de branchevereniging Nederland Crowdfunding van mening dat de investeringstoets

de groei in de crowdfunding markt zal afremmen. Telkens wanneer het cumulatief

investeringsbedrag van 5.000 euro wordt overschreden, heeft de investeerder de verplichting om de

investeringstoets opnieuw in te vullen. Hierdoor haakt gemiddeld 30% van de potentiële

18

investeerders af (Crowdfunding.nl, 2015). Het platform Geldvoorelkaar is het eerste Nederlandse

platform dat de investeringstoets heeft ingevoerd.

Investeringsgrenzen

Naast de invoering van de investeerdertoets in april 2016, was er ook een verhoging van de

investeringslimieten. Het totaal geïnvesteerde vermogen voor leningen is verhoogd van 40.000 euro

naar 80.000 euro en voor aandelen van 20.000 euro naar 40.000 euro (AFM, 2015). Die limieten

gelden niet voor rechtspersonen en professionele investeerders (AFM, 2014). Deze grenzen gelden

per platform aangezien het moeilijk, bijna onmogelijk is, om voor elke investeerder na te gaan

hoeveel ze cumulatief hebben geïnvesteerd op meerdere platformen.

In januari 2016 is de beperking van het maximaal aantal te investeren projecten per platform

vervallen. Voor januari 2016 was het niet toegestaan om in meer dan 100 projecten te investeren per

platform. Deze beperking werd ingevoerd omdat crowdfunding een nieuwe vorm van investeren was

en de risico’s inzake crowdfundinginvesteringen ongekend waren (AFM, 2015).


België staat op vlak van crowdfunding nog in haar kinderschoenen. De regelgeving is nog niet zo

uitgebreid als in Nederland. Regels, zoals de investeerderstoets of investeringsgrenzen voor

platformen, zijn in België nog niet van kracht.

In België heeft het platform Bolero Crowdfunding, op eigen initiatief, een vorm van

investeerderstoets ingevoerd. Elke investeerder dient een beleggingskennis- en ervaringstest af te

leggen, die de kennis van de investeerders test met betrekking tot het investeren in startende

ondernemingen en de eraan verbonden risico’s. Elke twee jaar dient deze herhaald te worden

(Bolero Crowdfunding, 2016a). Het resultaat is echter niet bindend.

2.3.4. Fiscaal kader

Voor crowdfunding via leningen bestaat er op fiscaal vlak geen afwijkende behandeling.


Ter aanmoediging om rechtstreeks te investeren in startende ondernemingen, is sinds 1 juli 2015 de

‘Tax Shelter’ van toepassing. De investeerders kunnen genieten van een vrijstelling van de roerende

voorheffing op de interesten voor de eerste schijf van 15.000 euro per jaar, mits voldaan wordt aan

een aantal voorwaarden. Zo moet de lening (a) een minimale looptijd hebben van 4 jaar, (b)

uitgegeven zijn door een startende onderneming jonger dan 4 jaar, (c) niet dienen ter

herfinanciering, en (d) geldt de vrijstelling enkel voor platformen erkend door de FSMA. Tot op heden

zijn echter nog geen crowdfundingplatformen erkend door de FSMA (Bolero Crowdfunding, 2016a).

19

3. ONDERZOEK EN RESULTATEN

3.1. ONDERZOEKSOPZET EN METHODOLOGIE

Aangezien tot op heden weinig academische studies zijn verricht naar de lenings-

crowdfundingplatformen, wordt voor deze studie gebruik gemaakt van een exploratief onderzoek.

Voor het formuleren van een antwoord op de vraag “Welke factoren hebben een differentiërende

impact op het succes van lenings-crowdfundingplatformen” wordt er gesteund op de informatie die

terug te vinden is op de websites van de platformen en informatie uit secundaire bronnen (zoals

verslagen van Douw&Koren, Fundwijzer, Crowdfundmarkt, etc.). Informatie is verzameld aan de

hand van e-research methodes. Een interview met mevrouw E. Lemaire, Business Development

Manager bij Bolero Crowdfunding, heeft plaatsgevonden voor een toelichting rond de Belgische

crowdfundingmarkt. Daarnaast heeft een interview met de heer Erwin van Kekem,

crowdfundadviseur en medeoprichter van het Nederlandse platform Collin Crowdfund,

plaatsgevonden ter interpretatie van de resultaten van het onderzoek.

Het onderzoek beperkt zich tot de lenings-crowdfundingplatformen, actief in Nederland, en met

hoofdactiviteit ‘leningen aan ondernemingen’. De gegevens over de platformkarakteristieken worden

verzameld en geanalyseerd. De analyse wordt aangevuld met een korte vergelijking met de Belgische

crowdfundingplatformen. Een belangrijke opmerking is dat het onderzoek zich concentreert op de

platformen en niet op de projecten die aangeboden worden door de platformen.

In het eigen onderzoek worden steeds de waarden gebruikt sinds de opstart van het platform. In

publicaties van secundaire bronnen worden enerzijds waarden van een specifiek jaar gegeven

anderzijds waarden sinds de opstart van het platform. De gegevens, die in het eigen onderzoek

worden gebruikt, zijn gedurende de maanden januari en februari verzameld. Niet alle informatie die

geanalyseerd wordt, is beschikbaar voor alle platformen. In de grafieken wordt dit weergegeven als

xx/yy, waarbij xx het aantal weergeeft waarvoor informatie beschikbaar is en yy het totaal aantal

platformen weergeeft.

Het onderzoek draagt bij tot onderzoek naar crowdfunding via leningen aan KMO’s.

3.2. ONDERZOEK

3.2.1. Lenings-crowdfundingplatformen

3.2.1.1. Te analyseren platformen

Het aantal crowdfundingplatformen is de afgelopen jaren sterk toegenomen. In Nederland zijn meer

dan 100 crowdfundingplatformen actief. Het overzicht van de platformen is opgesteld aan de hand

20

van informatie uit verschillende bronnen, waaronder het crowdfundingregister van de AFM, een

overzicht komende van Douw&Koren en Fundwijzer. Dit overzicht is vervolgens aangevuld met de

crowdfundingvorm (Appendix 1). In het overzicht van de 112 crowdfundingplatformen zijn er 44

lenings-crowdfundingplatformen opgenomen, waarvan zes platformen zowel leningen aan

ondernemingen als leningen aan particulieren aanbieden (Crowdpartners, Geldvoorelkaar, Lendex,

Lendico, SamenInGeld, VERA Community).

Uit de update (februari 2016) van het register ‘crowdfundingplatformen in Nederland’, gepubliceerd

door de AFM blijkt dat 41 crowdfundingplatformen over een vergunning/ontheffing beschikken

(AFM, 2016b). De verschillen tussen het register van de AFM, de eigen opgestelde lijst en de

uiteindelijk te analyseren platformen worden hieronder verklaard (Tabel 1).

Volgens het register van de AFM beschikken 31 platformen (van de 41 geregistreerde platformen)

over een vergunning ontheffing bemiddelaar in opvorderbaar gelden. Twee hiervan zijn geen

crowdfundingplatformen maar kredietunies. Kredietunies, welke bemiddelen in leningen tussen

ondernemers onderling, zijn opgenomen in het register omwille van hun gelijklopende activiteiten.

Daarnaast is er één crowdfundingplatform dat een aanvraag bij de AFM heeft ingediend en een

ontheffing verkregen heeft, maar nog niet operationeel is. Verder zijn er drie platformen die geen

projecten aanbieden op hun websites maar ondersteuning en begeleiding bieden aan

crowdfundingprojecten. Deze zes platformen worden niet meegenomen in de verdere analyse.

Volgens het register van de AFM beschikken tevens zes platformen (van de 41 geregistreerde

platformen) over een vergunning financiële dienstverlener en vier platformen hebben een

vergunning beleggingsonderneming, waarvan één platform nog niet operationeel is en niet zal

worden meegenomen in de verdere analyse.

In de eigen opgestelde lijst staan acht crowdfundingplatformen die geen AFM vergunning/ontheffing

hebben. Ze doen beroep op diensten van andere crowdfundingplatformen die wel over een geldig

AFM status beschikken. Tevens zijn er in de eigen opgestelde lijst twee platformen opgenomen die

vrijgesteld zijn (de platformen Wekomenerwel en ZonnepanelenDelen). De AFM heeft de activiteiten

van deze platformen geëvalueerd en geconcludeerd dat ze voldoen aan de vrijstellingsvoorwaarden.

21

AFM Status Aantal Te onderzoeken aantal

Reden uitsluiting

Ontheffing bemiddelaar in

opvorderbare gelden

31 25 2 kredietunies; 1 niet

operationeel; 3 geen projecten

Financiële dienstverlener 6 6

Beleggingsonderneming 4 3 1 niet operationeel

Vrijgesteld 2 2

Geen AFM status - platformen maken

gebruik van de diensten van andere

platformen

8 8

Totaal 44

Tabel 1 : Te analyseren crowdfundingplatformen (bron: gebaseerd op register crowdfundingplatformen AFM, 2016b)

Van de 44 lenings-crowdfundingplatformen worden er bijkomend zeven platformen uitgesloten in de

studie. Het platform Weforsea maakt gebruik van de diensten van het platform Crowdpartners.

Aangezien op de beide platformen exact dezelfde projecten terug te vinden zijn, wordt het platform

Weforsea buiten beschouwing gelaten om dubbeltellingen te vermijden.

Het platform ZIB Crowdfunding is opgericht naar aanleiding van het project ‘Ziekenhuis Vlissingen’.

Het project heeft een totaal financieringsbedrag van 10,6 miljoen euro. Voor een project van die

grootteorde is het qua kosten voordeliger een eigen platform op te starten, dan het project op een

bestaand platform te plaatsen.

Voor vijf platformen is geen informatie beschikbaar via het web en worden bijgevolg niet

meegenomen in de analyse (de platformen: Andersfinancieren, Lendex, Lendico, NLInvesteert,

Tailwindcrowd).

Het verdere onderzoek analyseert 37 lenings-crowdfundingplatformen in Nederland (Tabel 3). De

detailanalyse van de platformen is te vinden in Appendix 2 - Onderzoekitems Nederland.


In België zijn 34 crowdfundingplatformen actief (Appendix 3). Het overzicht is samengesteld op basis

van informatie uit bronnen, waaronder het rapport ‘Crowdfunding in België’ van Bolero

Crowdfunding en een overzicht komende van Douw&Koren. Het totaal aantal platformen in België is

aanzienlijk kleiner dan in Nederland. In het overzicht zijn er zeven platformen die crowdfunding via

leningen aanbieden.

In het rapport ‘Crowdfunding in België’, uitgegeven door Bolero Crowdfunding (januari 2016) komen

zes platformen aan bod. Het verschil tussen de eigen opgestelde lijst en de uiteindelijk te analyseren

platformen is als volgt te verklaren. Het platform SoCrowd biedt een aparte vorm van financieren

22

aan: een onderneming moet zelf instaan om een renteloze lening op te halen, SoCrowd verdubbelt

vervolgens het opgehaalde bedrag. Dit platform wordt niet in het onderzoek opgenomen.

Het platform Befund, niet vermeld in het Bolero Crowdfunding rapport, wordt opgenomen in het

onderzoek.

Het verdere onderzoek analyseert zes platformen in België (Tabel 4). De detailanalyse is terug te

vinden in Appendix 4 - Onderzoekitems België.

3.2.1.2. Classificatie

Het aantal te onderzoeken platformen is vrij groot. Om een duidelijk beeld te schetsen van de

platformkenmerken, is gekozen om de platformen te classificeren volgens een combinatie van het

aantal succesvolle leningsprojecten en de totale omvang aan financiering. Bij de hybride platformen

wordt enkel rekening gehouden met de lenings-crowdfundingprojecten.

Daar het aantal projecten en de financieringsomvang van de platformen sterk uiteenlopend zijn, is

geopteerd om de platformen in kaart te brengen gebruikmakend van verschillende schalen. In de

literatuur en in academische werken is nog geen classificatie van crowdfundingplatformen

gedefinieerd. Natuurlijke afkapgrenzen zijn niet duidelijk waar te nemen. De afkapgrenzen en de

classificatie van de platformen zijn bepaald volgens eigen inzicht (Fig. 4, 5 en 6).

Figuur 4 : Classificatie platformen - zeer weinig actief tot weinig actief (bron: eigen analyse)

0 100 200 300 400 500 600 700 800 900

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Om

van

g fi

nan

cier

ing

(i

n d

uiz

en

den

eu

ro's

)

Projecten

Zeer weinig actief Weinig actief

23

Figuur 5 : Classificatie platformen - weinig actief tot actief (bron: eigen analyse)

Figuur 6 : Classificatie platformen - actief tot zeer actief (bron: eigen analyse)

De volgende classificatie wordt gedefinieerd: zeer weinig actief, weinig actief, actief, zeer actief

(Tabel 2). Deze classificatie wordt in de studie gebruikt om de karakteristieken te vergelijken.

Zeer weinig actief

Weinig actief Actief Zeer actief

Aantal projecten (sedert opstart)

0 – 2 3 – 9 10 – 99 >=100

Omvang financiering (in euro) (sedert opstart)

<300.000 300.000 – 1.499.999

1.500.000 – 9.000.000

> 9.000.000

Tabel 2 : Classificatie platformen (bron: eigen analyse)

0

1.000

2.000

3.000

4.000

5.000

6.000

7.000

0 10 20 30 40 50 60

Om

van

g fi

nan

cie

irn

g

(in

du

ize

nd

en

eu

ro's

)

Projecten

Weinig actief Actief

0

10.000

20.000

30.000

40.000

50.000

60.000

70.000

0 200 400 600 800

Om

van

g fi

nan

cie

rin

g

(in

du

ize

nd

en

eu

ro's

)

Projecten

Actief Zeer actief

24

Volgens de gedefinieerde afkapgrenzen behoren het platform Crowdestate (1 project en 448.350

euro financiering) en het platform Zorgfunders (2 projecten en 841.000 euro financiering) niet

eenduidig tot één van de classificatiegroepen. Om deze in de studie mee te nemen, wordt

Crowdestate opgenomen in categorie ‘zeer weinig actief’ en Zorgfunders in de categorie ‘weinig

actief’.

In tabel 3 worden de te analyseren platformen volgens de bovenvermelde categorieën weergegeven.

Hybride platformen worden aangeduid met een (*).

Zeer actief (4)

Actief (6)

Weinig actief (9) Zeer weinig actief (18)

Collin Crowdfund CrowdAboutNow * Aygodutch Agrifinance Moneybrothers *

Funding Circle DuurzaamInvesteren * Bouwaandeel All4Funding MyCrowdfunding *

Geldvoorelkaar Greencrowd * Capital Circle Boer&Coinvest * OnderlingKrediet

Kapitaal Op Maat Horeca Crowdfunding Crowdpartners Crowdbricks RegioFund

Oneplanetcrowd * Investormatch * Crowdestate SamenInGeld

ZonnepanelenDelen * Lovetofund * Farmers Funding * Symbid *

The Dutch Deal * Funduzo * VERA Community *

Wekomenerwel Geldrond * Voordegroei

Zorgfunders * Massafinanciering ZCFP *

Tabel 3 : Classificatie platformen Nederland (bron: eigen analyse; * Hybride platform)

De meerderheid van de platformen in Nederland bevindt zich in de categorie ‘zeer weinig actief’ (Fig.

7). Het grote aantal platformen in deze klasse, is te verklaren doordat het merendeel van die

platformen vrij jong zijn. In de categorie ‘weinig actief’ bevinden zich de platformen die de

opstartfase achter de rug hebben. De categorieën ‘actief’ en ‘zeer actief’ bevatten de platformen die

reeds meerdere projecten succesvol hebben gefinancierd. De platformen in de categorie ‘zeer actief’

hebben naambekendheid en een imago gegenereerd bij een groot publiek. Deze platformen bieden

uitsluitend leningen aan en vertegenwoordigen meer dan 90% van de crowdfundingmarkt met

betrekking tot crowdfunding via leningen (Fundwijzer, 2016). Het platform Geldvoorelkaar heeft

reeds meer dan 744 lenings-crowdfundingprojecten aan ondernemingen succesvol gefinancierd en

kent een sterke groei in de financieringsomvang (2011: €0,2m; 2012: €3m; 2013: €19m; 2014: €47m;

2015: €73m – onder de vorm van leningen aan ondernemingen als aan particulieren).

De overgrote meerderheid van de platformen is uitsluitend actief in Nederland. Het platform

Oneplanetcrowd is eveneens actief in Duitsland. Het platform Funding Circle is actief in verschillende

andere landen en werkt met lokale crowdfundingplatformen.

25

Figuur 7 : Classificatie platform (Nederland - 37/37, België - 6/6)

(bron: eigen analyse)


In tabel 4 worden de te analyseren platformen volgens de gedefinieerde categorieën weergegeven.

Het grootste lenings-crowdfundingplatform in België, Look&Fin, heeft reeds 40 projecten succesvol

gefinancierd. De andere Belgische platformen zijn nog niet lang actief om te beschikken over een

groot aantal succesvolle projecten (Fig. 7). De evolutie van deze platformen zal de komende jaren

duidelijk worden.

Volgens de gedefinieerde afkapgrenzen behoort het platform CroFun (7 projecten en 33.768 euro

financiering) niet eenduidig tot één van de classificatiegroepen. Om deze in de studie mee te nemen,

wordt CroFun opgenomen in categorie ‘zeer weinig actief’.

Actief (1) Weinig actief (1) Zeer weinig actief (4)

Look&Fin MyMicroInvest * Befund

Bolero Crowdfunding *

Finicrowd *

CroFun *

Tabel 4 : Classificatie platformen België (bron: eigen analyse; * Hybride platform)

3.2.1.3. Oprichting

De eerste lenings-crowdfundingplatformen in Nederland zijn ontstaan begin 2010. Echter de grote

meerderheid van de platformen is pas in 2014 opgericht. Deze platformen bieden doorgaans nog

maar een beperkt aantal projecten aan (1 tot 2 projecten). Het jaar van oprichting van de lenings-

crowdfundingplatformen is het jaar waarin de platformen crowdfunding via leningen aanbieden (het

18

9

6

4 4 1 1

0

2

4

6

8

10

12

14

16

18

20

Zeer weinig actief Weinig actief Actief Zeer actief

Nederland België

26

platform Symbid is opgericht in 2011 maar bood uitsluitend crowdfunding via eigen vermogen aan;

begin 2015 hebben ze besloten om hun activiteiten te verbreden en ook crowdfunding via leningen

aan te bieden). Niet alle opgestarte platformen blijven echter bestaan. Zo zijn de Nederlandse

lenings-crowdfundingplatformen Viviad, Share2Start en Geldoverenweer niet langer actief. Een groei

in het aantal platformen is nog steeds merkbaar, de exponentiële toename is echter sinds 2015

verminderd (Fig. 8 en 9) (Douw&Koren, 2016a).

Figuur 8 : Cumulatief aantal actieve platformen (Nederland - 37/37, België - 5/6)


Figuur 9 : Jaar opstart (Nederland - 37/37)


0

5

10

15

20

25

30

35

40

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Aan

tal p

latf

orm

en

Nederland België

0

2

4

6

8

10

12

14

16

18

20

2010 2011 2012 2013 2014 2015

Aan

tal p

latf

orm

en


27

In de classificatie ‘weinig actief’ is het merkwaardig dat er platformen met een oprichtingsdatum

2010 en 2011 aanwezig zijn. Het platform Wekomenerwel is opgericht in 2010 en heeft 7 projecten

succesvol gefinancierd. Wekomenerwel richt zich uitsluitend tot startende ondernemingen en biedt

enkel obligatieleningen aan. Het platform Investormatch is opgericht in 2011 en heeft 8

leningsprojecten succesvol gefinancierd. Crowdfunding via leningen is echter niet de kernactiviteit

van Investormatch.

In de classificatie ‘zeer weinig actief’ is het merkwaardig dat de oprichtingsjaar 2013 aanwezig is. Het

platform ZCFP is opgericht in 2013 en heeft slechts één leningsproject succesvol gefinancierd met

een doelbedrag van 6.500 euro. Het platform richt zich uitsluitend op projecten uit de regio Zeeland

die de duurzaamheid van de eigen omgeving stimuleren.


Het aantal platformen actief in België is aanzienlijk kleiner dan in Nederland. De explosieve groei van

het aantal Nederlandse platformen in 2013 en 2014 is niet waar te nemen in België. De eerste

Belgische lenings-crowdfundingplatformen, Look&Fin en MyMicroInvest, zijn operationeel sinds

2012. In 2013 is het platform CroFun opgericht, in 2014 het platform Bolero Crowdfunding en in 2015

het platform Finicrowd.

Net zoals in Nederland zijn de meeste platformen uitsluitend actief in België, met uitzondering van

Look&Fin dat eveneens actief is in Frankrijk.

3.2.1.4. Oprichters & management

De Nederlandse lenings-crowdfundingplatformen zijn vaak opgericht uit initiatieven van

ondernemers, die veel ervaring hebben in de financiële sector. De oprichters zijn de sleutelfiguren

binnen de structuur van de platformen (Fiddelaar et al., 2014).

Na de financiële crisis van 2008, zijn er vele ontslagen gevallen bij de Nederlandse banken

(Bökkerink, Couwenbergh, & Willems, 2015). Een aantal ontslagen werknemers hebben de

opportuniteit genomen om met hun vertrekpremie de opstart van een crowdfundingplatform te

financieren. Het platform Geldvoorelkaar is hiervan een voorbeeld, en is opgestart met de

vertrekpremie van twee gewezen ING directeurs (van Kekem, persoonlijke communicatie, 14 maart

2016). De oprichters van platformen die zich richten tot een bepaalde nichemarkt, hebben naast

bancaire kennis ook de kennis en ervaring van die bepaalde sector. Zo is het platform Horeca

Crowdfunding opgericht door bekwame horeca adviseurs.

28

Een aantal platformen zijn echter op een andere manier tot stand gekomen, zoals bijvoorbeeld het

platform Oneplanetcrowd. Dit platform is een initiatief van StartGreenCapital, dat risicokapitaal

verstrekt aan innovatieve en duurzame ondernemingen.

De Nederlandse banken kiezen er niet voor om actief te zijn in de crowdfundingsector. ING heeft het

overwogen, maar heeft het idee uiteindelijk niet uitgevoerd. ABN AMRO heeft zijn kans in 2012

gewaagd met de oprichting van het platform SEEDS, dat zich richtte op starters en maatschappelijk

verantwoorde organisaties. SEEDS deed geen uitspraken over de kwaliteit van de ondernemingen en

de haalbaarheid van het ondernemingsplan. Het publiek besliste via een stemwebsite welke

projecten gepubliceerd werden. Begin 2015 heeft ABN AMRO besloten om het platform te stoppen

(Van Alphen, 2015).

Aangezien de initiatiefnemers behoren tot het managementteam van het platform vervullen zij een

belangrijke rol in het beheer en de opvolging van de dagelijkse werkzaamheden van het platform.


De platformen in België zijn net zoals in Nederland meestal opgericht op initiatief van ondernemers.

De bank KBC heeft in 2014 de eerste stappen genomen in de oprichting van het platform Bolero

Crowdfunding, waar projecten kunnen gefinancierd worden via leningen of via aandelen. Bolero

Crowdfunding is opgericht door KBC om klanten te helpen voor wie een bancaire lening geen optie is

en niet ter creatie van een nieuwe winstgevende ondernemingsactiviteit (Lemaire, persoonlijke

communicatie, 18 april 2016).

3.2.2. Karakteristieken

3.2.2.1. Lening of hybride crowdfundingvorm

De meeste van de te onderzoeken platformen beperkt zich tot de leningen aan ondernemingen (19),

echter een aantal spitsen zich ook toe op de andere vormen van crowdfunding zoals aandelen (6),

donaties (4) en beloningen (2). Combinaties van meer dan twee modellen worden minder frequent

gebruikt: lening-beloning-donatie (2), lening-beloning-aandeel (1) en lening-beloning-donatie-

aandeel (3). De hybride crowdfundingplatformen worden weergegeven in tabel 3.

Sommige platformen bieden ook de mogelijkheid om een combinatie van crowdfundingmodellen toe

te passen binnen één project. Zoals reeds eerder vermeld, worden voor de hybride platformen enkel

de leningsprojecten meegenomen in de analyse.

29


Twee platformen leggen zich uitsluitend toe op leningen aan ondernemingen. Net zoals in Nederland

spitsen platformen zich toe op combinaties van crowdfunding modellen: lening-aandeel (2), lening-

beloning-donatie (1) en lening-beloning-donatie-aandeel (1) (Tabel 4).

3.2.2.2. Specialisatie

Platformen kunnen zich focussen op een specifieke sector of regio, of kunnen een meer algemene

aanpak verkiezen (Fig. 10). De helft van de platformen verkiest de meer algemene aanpak, waarbij de

projecten van zeer uiteenlopende sectoren en uit verschillende regio’s online worden geplaatst. De

platformen die niet beschikken over een geldige AFM status en beroep doen op de diensten van

andere platformen, specialiseren zich allemaal in een bepaalde sector of regio.

Alle platformen uit de categorie ‘zeer actief’ verkiezen de algemene aanpak (Fig. 11). 33% van de

‘actieve’ platformen heeft een algemene aanpak, dit in sterke tegenstelling tot de ‘zeer actieve

platformen’. Het platform Horeca Crowdfunding biedt uitsluitend projecten aan uit de horecasector.

De platformen DuurzaamInvesteren, Greencrowd en ZonnepanelenDelen bieden duurzame

energieprojecten aan. Het aandeel van de duurzame energiesector wint sterk aan belang, en de

platformen die zich specifiek focussen op deze sectoren profiteren hiervan (Douw&Koren, 2016b). De

meerderheid van de ‘weinig actieve’ platformen heeft een algemene aanpak (66%). De platformen

van deze categorie die zich specialiseren maken allen gebruik van de diensten van andere

platformen. De meerderheid van de ‘zeer weinig actieve’ platformen focust zich op een specifiek

sector (39% - de vastgoedsector, de agrarische sector, de zorgsector) of op een specifieke regio

(17%). Er zijn ook platformen die zich in andere domeinen specialiseren. Het platform VERA

Community ondersteunt vrouwelijke ondernemers, met andere woorden enkel projecten van

bedrijven, geleid door vrouwen, kunnen op dit platform worden geplaatst worden.

30

Figuur 10 : Specialisatie platformen (Nederland - 37/37)


Figuur 11 : Specialisatie per classificatie van de platformen (Nederland - 37/37)


Algemeen (20) 54%

Duurzame energie (3)

8%

Horeca (1) 3%

Gender (1) 3%

Vastgoed (4) 11%

Agrarische sector (3)

8%

Zorgsector (1) 3% Regio (4)

11%

31


In tegenstelling tot Nederland, specialiseren de meeste Belgische lenings-crowdfundingplatformen

zich niet op een bepaalde sector of regio. De markt is nog onvoldoende ontwikkeld. Het platform

Befund vormt een uitzondering. Befund is een Waals platform waarop alleen projecten uit de regio

Luik worden geplaatst.

3.2.2.3. Financieringsmodel

De meeste platformen maken gebruik van het ‘all or nothing’ model. Als het doelbedrag is bereikt

binnen de toegewezen publicatieperiode ontvangt de onderneming het opgehaalde bedrag. Als het

doelbedrag niet wordt behaald binnen de vooraf bepaalde termijn worden de gelden teruggestort

aan de investeerders. Naast het ‘all or nothing’ model bestaat er het ‘keep it all’ model waarbij de

investeerders de gelden ontvangen, ongeacht of het doelbedrag is behaald. Dit model wordt door de

Nederlandse lenings-crowsdfundingplatformen niet toegepast.


Net zoals in Nederland maken de platformen gebruik van het ‘all or nothing’ model, met uitzondering

van CroFun. CroFun werkt volgens het ‘keep it all’ principe en biedt als enig platform flexibele

financiering aan.

3.2.2.4. Verdienmodel

Platformen kunnen gebruik maken van verschillende verdienmodellen, waarbij kosten kunnen

worden aangerekend aan de onderneming en investeerders. De keuze van het verdienmodel wordt

bepaald door de platformen.

Kosten voor onderneming

Alle platformen rekenen kosten door aan de onderneming. Deze bestaan meestal uit kosten voor het

publiceren van het project en een vergoeding indien het project succesvol wordt gefinancierd

(=succes fee). De publicatiekost is doorgaans een vaste kost (250 – 950 euro), en de succes fee kan

eenmalig zijn en/of jaarlijks worden aangerekend en wordt berekend over het investeringsbedrag.

Voor de succes fee geldt het ‘no cure no pay’ principe. Indien onvoldoende financiering wordt

opgehaald, worden deze kosten niet in rekening gebracht. Daarnaast kunnen bijkomende kosten

worden aangerekend zoals kosten voor de kredietbeoordeling, de administratie, het beheer of de

opvolging van de lening.

In tabel 5 en 6 worden de kosten voor de ondernemer die een project wenst te publiceren op één

van de ‘zeer actieve’ of ‘actieve’ platformen weergegeven. De detailuitwerking van de kosten voor

een project op een ‘zeer weinig actief’ en ‘weinig actief’ platform zijn terug te vinden in Appendix 5.

32

Om een vergelijking mogelijk te maken, geeft de laatste kolom de kosten weer van een lineaire

lening van 50.000 euro met een looptijd van vijf jaar.

Platform Publicatiekosten Succes fee Extra kosten Kosten ondernemer

Collin Crowdfund € 450 Eenmalig 1,9% Kredietbeoordeling: € 350 Administratie: 0,05% per maand

€ 3.250

Funding Circle - Eenmalig 1 - 4,5%

- € 2.250

Geldvoorelkaar € 349 Eenmalig 1,25% + 0,95% per jaar

- € 2.399

Kapitaal Op Maat € 350 Eenmalig 3,25% Kredietbeoordeling: € 249 € 2.224

Tabel 5 : Kosten ondernemer - zeer actieve platformen (bron: eigen analyse)


CrowdAboutNow 1% van doelbedrag (min. €250)

2% per jaar - € 3.500

DuurzaamInvesteren € 250 Eenmalig 4% Administratie: € 25 per maand € 2.250

Greencrowd € 250 Eenmalig 2 - 3% (min. € 1.500)

Administratie: € 2 per investering per jaar

€ 2.050

Horeca Crowdfunding

€ 275 Eenmalig 5% (max. € 10.000)

- € 2.775

Oneplanetcrowd € 450 Eenmalig 2% + 1% per jaar

- € 2.950

Tabel 6 : Kosten ondernemer - actieve platformen (bron: eigen analyse)

De kosten van de ‘zeer actieve’ platformen variëren tussen 2.224 euro en 3.250 euro, met een

gemiddelde van 2.531 euro (mediaan 2.325 euro). De kosten van de ‘actieve’ platformen variëren

tussen 2.050 euro en 3.500 euro, met een gemiddelde van 2.705 euro (mediaan 2.775 euro). De

kosten van de ‘weinig actieve’ platformen vertonen een grotere variëteit en zijn gelegen tussen 1.750

euro en 6.245 euro, met een gemiddelde van 3.071 euro (mediaan 2.250 euro). Het platform

Aygodutch rekent een zeer totale hoge kost aan, dit is te verklaren door de administratieve kosten

van 200 euro per kwartaal. De kosten van de ‘zeer weinig actieve’ platformen variëren tussen 1.600

euro en 4.000 euro, met een gemiddelde van 2.737 euro (mediaan 2.649 euro). Grote verschillen in

kosten tussen de verschillende platformcategorieën zijn niet merkbaar.

33


De kosten voor een project op het platform Look&Fin bedragen 4.000 euro. Deze kosten bevatten

een zeer hoge opstartkost, die zowel de publicatie- als kredietbeoordelingkosten omvat, en een

succes fee. De kosten van het platform MyMicroInvest bedragen 3.000 euro. De kosten van de ‘zeer

weinig actieve’ platformen zijn 3.245 euro. Gemiddeld vertonen de Belgische platformen hogere

kosten dan de Nederlandse platformen (Tabel 7).


Look&Fin - Eenmalig 5% Set-up kosten: € 2.000 € 4.000

MyMicroInvest - - Beheerskosten: 2% per jaar € 3.000

Crofun € 181 Eenmalig 5% Transactiekosten: 3% € 4.181

Befund € 350 - Transactiekosten: 2,9% € 1.800

Bolero Crowdfunding

- Eenmalig 6% - € 3.000

Finicrowd € 250 Eenmalig 5% Begeleiding: € 1.250 € 4.000

Tabel 7 : Kosten ondernemer – België (bron: eigen analyse)

Kosten voor investeerders

De meeste platformen opteren om geen kosten aan te rekenen aan de investeerders. Indien toch

kosten worden aangerekend zijn deze zeer beperkt (transactiekosten, administratieve kosten of een

kleine succes fee). Grote verschillen zijn niet waar te nemen tussen de verschillende

platformcategorieën.


Investeren op de Belgische platformen brengt geen kosten met zich mee. Afhankelijk van de gekozen

betaalmethode, worden er in bepaalde gevallen transactiekosten aangerekend (betalen via een

overschrijving is gratis; betalen met een kredietkaart niet).

3.2.2.5. Screening

De ‘zeer actieve’ platformen ontvangen dagelijks meerdere aanvragen. De platformen beoordelen

de aanvragen en onderwerpen deze aan een screening. De projecten die voldoen aan de

beoordelingscriteria worden online geplaatst. Het percentage van de aanvragen dat wordt

gepubliceerd door de platformen varieert van platform tot platform en ligt tussen de één en twintig

procent (Fiddelaar et al., 2014). Het grootste lenings-crowdfundingplatform van Nederland,

Geldvoorelkaar, heeft sinds zijn ontstaan slechts 930 van de 13.831 aanvragen gepubliceerd. De

screening verschilt van platform tot platform, dit kan beperkt tot zeer uitgebreid zijn en kan

34

gebaseerd zijn op uiteenlopende criteria. De keuze van de screening ligt volledig in de handen van de

platformen.

Bij de aanvraag voor het publiceren van een project wordt doorgaans aan de ondernemers gevraagd

om de jaarrekeningen van vorige jaren in te dienen evenals een prognose voor de toekomst.

Sommige platformen stellen nog bijkomende eisen aan de ondernemers, zoals twee of drie jaar

actief te zijn en/of een minimale omzet te realiseren van 100.000 euro. De platformen kunnen

eveneens eisen dat de ondernemer een bepaald percentage van de financieringsbehoefte zelf dient

te financieren.

Er zijn platformen die voor de screening voornamelijk steunen op de screeningsresultaten van

onafhankelijke partijen. De meest gebruikte screeningresultaten van onafhankelijke partijen zijn

Graydon, BKR en Creditsafe.

De scoringsmethodes van Graydon en Creditsafe bieden een inzicht in de kredietwaardigheid van

ondernemingen. Om een correct beeld te vormen van de kredietwaardigheid van ondernemingen

baseren Graydon en Creditsafe zich op de jaarrekeningen, niet-financiële gegevens (zoals de

demografische kenmerken van de onderneming), verschillende publieke en eigen bronnen, zoals

updates van ondernemingen zelf en informatie van derde partijen (klanten, leveranciers,

incassobureaus, etc.). De ratings van deze kredietbureaus worden berekend op basis van statistische

modellen.

De scoringsmethode van BKR geeft de kans op betalingsproblemen weer van particulieren.

De scoringsmethodes van Dun & Bradstreet, Focum en Experian worden slechts door een beperkt

aantal platformen gebruikt.

Daarnaast kunnen de projectaanvragen door het platform gescreend worden op basis van relevante

gegevens, zoals de rendabiliteit, liquiditeit en solvabiliteit, de afloscapaciteit van de ondernemer en

niet-financiële informatie, zoals de ervaring van de ondernemer. Op basis van deze eigen screening

kunnen aan de projecten risicoclassificaties toegekend. De risicoclassificaties hebben meestal een

waarde tussen 1 en 5, eventueel een afzonderlijke waarde voor startende ondernemingen. Een

lagere classificatie komt overeen met een lager risico op wanbetaling. Het platform Geldvoorelkaar

maakt gebruik van een risicoclassificatie, welke bepaald wordt door de afloscapaciteit van de

ondernemer. Het platform Collin maakt gebruik van een Collin credit score (tussen 0 en 100) dat aan

een project wordt toegekend op basis van een model dat zowel de rendabiliteit, liquiditeit als de

solvabiliteit in kaart.

Uit de analyse (Fig. 12) is te concluderen dat alle ‘zeer actieve’ platformen gebruik maken van

externe scoringsmethodes. De ‘actieve’ platformen doen minder beroep op de scoringsmethodes van

35

externe partijen. De ‘weinig actieve’ en ‘zeer weinig actieve’ platformen maken enkel gebruik van

Graydon, BKR en/of creditsafe, terwijl sommige van de ‘zeer actieve’ platformen ook gebruik maken

van andere kredietbeoordelingen zoals Experian, Focum en Dun&Bradstreet.

71% van de platformen kent een risicoclassificatie toe aan de projecten (Fig. 12). De

risicoclassificaties verschillen van platform tot platform, maar het doel en de betekenis ervan is

steeds dezelfde. Door risicoclassificaties aan projecten toe te kennen, krijgen investeerders een beter

beeld van de haalbaarheid van een project. Een hoog cijfer stemt overeen met een hoog risico, wat

overeenkomt met een hogere aangeboden rente. De kans op defaults van projecten met de laagste

risicoclassificatie zou aanzienlijk lager zijn dan projecten met de hoogste risicoclassificatie, maar dit is

uit de analyse niet te concluderen wegens een gebrek aan gegevens.

Figuur 12 : Screening door de platformen (Nederland - 37/37)



Net zoals in Nederland, wordt in België van elke onderneming verwacht dat de jaarrekeningen,

indien bestaande, van de vorige jaren en een businessplan worden ingediend. Het platform Look&Fin

beperkt zich tot ondernemingen die minimaal drie jaar bestaan en een minimale omzet realiseren

van 300.000 euro.

In tegenstelling tot de Nederlandse platformen doen de Belgische platformen geen beroep op

onafhankelijk kredietbeoordelingen. Projecten op de platformen worden beoordeeld door de

platformen, met uitzondering van CroFun. Het platform Look&Fin screent de projecten zeer

uitgebreid. De rendabiliteit, solvabiliteit en liquiditeit worden in kaart gebracht alsook niet-financiële

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%


Risicoclassificatie Externe partijen

36

gegevens, zoals de grootte van de onderneming. Steunend op deze gegevens wordt een gewogen

score toegekend die overeenstemt met risicoclassificaties gaande van A tot E. Het platform Bolero

Crowdfunding wijst onmiddellijk projecten af van ondernemingen met een negatief eigen vermogen.

Bij het platform MyMicroInvest worden vier op de honderd aanvragen gepubliceerd (KMO

Community, 2015).

3.2.2.6. Aflossingsmethode

Platformen gebruiken verschillende methodes voor het aflossen van de lening.

De eerste methode is de annuïtaire methode. Hierbij wordt periodiek eenzelfde bedrag afgelost

gedurende de looptijd van de lening. De eerste aflossingsperiodes zal de terugbetaling bestaan uit

een groter deel renteaflossing. Bij de tweede methode, de lineaire methode, wordt de rente

berekend over het nog openstaande saldo van het geleende bedrag. De rente neemt geleidelijk af

gedurende de looptijd van de lening (Crowdfundmarkt, 2016). Een derde methode is de

obligatiemethode. Hierbij wordt de gehele lening pas op het einde van de looptijd terugbetaald. De

rentevergoeding wordt gedurende de looptijd betaald.

De platformen kunnen kiezen om verschillende aflossingsmethodes aan te bieden en de keuze over

te laten aan de projecteigenaar, of de platformen kunnen ervoor kiezen om slechts één bepaalde

aflossingmethode aan te bieden. Toch is op te merken dat de meerderheid van de platformen de

annuïtaire methode verkiest (63%). Daarna volgt de lineaire methode (27%). De obligatiemethode

(10%) is de minst populaire aflossingsmethode. Deze cijfers worden bevestigd door het onderzoek

uitgevoerd door Crowdfundmarkt.nl (2016). Het grote voordeel van het aanbieden van een

annuïtaire lening is zijn eenvoud, nl. vaste periodieke terugbetalingen. Toch dient er te worden

opgemerkt dat bij een mogelijke default de investeerder meer geld kwijt is bij een obligatie of

annuïtaire aflossingsmethode dan bij een lineaire aflossingsmethode. Het platform Geldvoorelkaar

verkiest de annuïtaire methode terwijl het platform Collin Crowdfund de lineaire methode verkiest.


In België is hetzelfde gedrag waarneembaar. De meerderheid van de platformen, zoals Finicrowd,

Look&Fin en MyMicroInvest verkiezen de annuïtaire methode. Het platform Bolero Crowdfunding

biedt enkel obligatieleningen aan.

3.2.2.7. Inschrijvingsperiode en volschreven periode

De inschrijvingsperiode is de periode dat een project online wordt geplaatst om de nodige

financiering op te halen. Deze periode wordt bepaald door de platformen en is projectafhankelijk.

Binnen de platformen van dezelfde categorie zijn verschillende inschrijvingsperiodes van toepassing,

37

gaande van 14 dagen tot 120 dagen. De projecten op de ‘zeer actieve’ platformen benutten deze

inschrijvingsperiode niet, meestal is het vooropgestelde te financieren bedrag voor het verstrijken

van de periode opgehaald. De gemiddelde periode waarop projecten zijn volschreven is vaak niet

online beschikbaar. Bij het platform Kapitaal Op Maat bedraagt de gemiddelde periode waarop de

leningen zijn volgeschreven 15 dagen. Bij het platform Collin Crowdfund is het gemiddelde 65 uur,

maar de meeste projecten zijn binnen het uur volgeschreven. Het platform Collin Crowdfund heeft

de laatste jaren een enorme naambekendheid verworven en heeft een zeer groot en actief

investeerdersnetwerk opgebouwd. Bij de opstart van Collin Crowdfund duurde het gemiddeld 30 tot

40 dagen vooraleer de projecten waren gefinancierd.


Zoals in Nederland, zijn van platformen binnen dezelfde categorie verschillende inschrijvingsperiodes

van toepassing, gaande van 14 dagen tot 90 dagen. Bij het platform Look&Fin bedraagt de

gemiddelde periode waarop projecten zijn volgeschreven 11 dagen.

3.2.2.8. Slaagpercentage

Het slaagpercentage wordt gedefinieerd als het aantal succesvol gefinancierde projecten ten

opzichte van het totaal aantal gepubliceerde projecten. De ‘zeer actieve’ lenings-

crowdfundingplatformen kennen een zeer hoog slaagpercentage, dat schommelt tussen 90% en

100%. Het feit dat de projecten uitvoerig gescreend worden is hierin een bepalende factor. De

overige platformen staan weigerachtig tegenover het publiceren van de niet succesvol gefinancierde

projecten, waardoor er geen informatie beschikbaar is over het slaagpercentage.


Ook in België worden de platformen gekenmerkt door hoge slaagpercentages. Zo kennen Bolero

Crowdfunding en Look&Fin een slaagpercentage van 100%. Net zoals in Nederland, staan de overige

platformen weigerachtig tegenover het publiceren van de niet succesvol gefinancierde projecten

waardoor het niet mogelijk is om het slaagpercentage te berekenen.

3.2.2.9. Defaults

Op de websites van de crowdfundingplatformen wordt het aantal succesvol gefinancierde projecten

vermeld. Een lening is succesvol als ze volledig is terugbetaald (Bueters, 2014). Maar niet alle

ondernemers slagen erin om de geïnvesteerde gelden terug te betalen aan de investeerders.

Wanneer een ondernemer niet kan voldoen aan de terugbetalingsverplichtingen, heeft dit

desastreuze gevolgen voor de investeerders. In de meeste gevallen verliezen de investeerders de

volledige openstaande som van aflossing en rente. Het uitvoerig screenen van de projecten kan niet

38

voorkomen dat een onderneming op termijn in betalingsmoeilijkheden terecht komt

(Crowdfundmarkt, 2016). Inherent aan een hogere rente van leningen via crowdfunding, in

vergelijking met een klassieke spaarrekening, is de aanwezigheid van een hoger risico (de Horde,

2015). Defaults worden niet gepubliceerd door de platformen. Het platform Geldvoorelkaar heeft

reeds te maken gehad met defaults en verwacht dat het defaultpercentage drie à vier procent zal

bedragen (Fiddelaar et al., 2014)

Het is aangewezen dat de platformen in de toekomst vermelden hoeveel ondernemers er niet in

slagen om de geïnvesteerde gelden terug te betalen. Het niet publiceren van deze informatie geeft

een vertekend beeld van de realiteit en de kans is reëel dat investeerders hun vertrouwen gaan

verliezen in de platformen (de Horde, 2015). Volgens Douw&Koren (2016) is het vermelden van de

defaults een teken dat de markt meer volwassen wordt. Nederland loopt op dit vlak achter op

andere landen. In het Verenigd Koninkrijk vermelden de platformen het aantal projecten die niet aan

de betalingsverplichtingen kunnen voldoen.


Defaults worden in België niet vermeld.

3.2.2.10. Nationaliteit ondernemers en investeerders

De Nederlandse lenings-crowdfundingplatformen richten zich uitsluitend tot Nederlandse

ondernemingen.

De nationaliteit van de investeerders wordt bepaald door het platform. Platformen kiezen ervoor om

enkel investeerders met de Nederlandse nationaliteit toe te laten, of alle burgers van de EU of

iedereen in het bezit van een Nederlandse bankrekening. De meeste platformen beperken zich

voornamelijk tot investeerders met de Nederlandse nationaliteit. De voorkeur van de ‘zeer actieve’

platformen is eerder verdeeld. De platformen Geldvoorelkaar en Funding Circle richten zich

uitsluitend op investeerders met de Nederlandse nationaliteit, het platform Collin Crowdfund

daarentegen op investeerders van de EU.


In België worden enkel Belgische ondernemingen toegestaan, met uitzondering van Look&Fin. Op

het platform Look&Fin kunnen zowel Belgische als Franse ondernemingen financiering ophalen.

De nationaliteit van de investeerders hangt af van platform tot platform. Platformen kiezen ervoor of

enkel investeerders met de Belgische nationaliteit toe te laten, of alle burgers van de EU of geen

beperkingen op te leggen. De ‘zeer weinig actieve’ platformen beperken zich eerder tot de Belgische

http://fd.nl/auteur/cor-de-horde

39

nationaliteit. Het platform MyMicroInvest beperkt zich tot de EU en het platform Look&Fin legt geen

beperkingen op.

3.2.2.11. Investeerdersnetwerk

Het investeerdersnetwerk is de drijvende kracht van platformen. Het opgebouwde imago en de

naambekendheid van het platform zijn een belangrijke factor voor de grootte van het

investeerdersnetwerk. Het netwerk van de oprichters bepaalt mede of het platform snel als

betrouwbaar en solide wordt gezien.

De ‘zeer actieve’ en ‘actieve’ platformen beschikken over een groot en sterk investeerdersnetwerk,

dat gedurende jaren is opgebouwd. De investeerders hebben kennis en ervaring in het investeren.

De ondernemers steunen op het investeerdersnetwerk van de platformen. Telkens nieuwe projecten

op een platform worden geplaatst, informeert het platform zijn investeerdersnetwerk. Bijgevolg

worden de projecten op de ‘zeer actieve’ platformen heel snel gefinancierd; binnen enkele uren zijn

de projecten volgeschreven. ‘Weinig actieve’ platformen beschikken over een kleiner

investeerdersnetwerk. De ondernemer dient zelf investeerders te werven en te steunen op zijn

persoonlijke netwerk. De duur van de fondsenwerving op deze platformen kan oplopen tot meerdere

weken of maanden.

De investeerdersnetwerken van hybride platformen kennen een grotere diversiteit, aangezien

financiers van vorige, niet leningsprojecten eveneens worden geïnformeerd over nieuwe

leningsprojecten.


Ook bij de Belgische crowdfundingplatformen speelt het investeerdersnetwerk een belangrijke rol.

Projecten, gepubliceerd op het platform Bolero Crowdfunding, kunnen steunen op een zeer groot en

actief investeerdersnetwerk omwille van de link met KBC. Dit platform kent een groot

groeipotentieel.

3.2.2.12. Partners

De platformen werken samen met verschillende partners die hun activiteiten aanvullen. Zoals eerder

aangegeven, kunnen de platformen beroep doen op externe partijen voor de ontwikkeling van een

aantrekkelijke website, veilige betalingssystemen en voor de screening van de aanvragen. Verder

behoren advocatenkantoren frequent tot de partners van een platform. Het advocatenkantoor helpt

het platform bij de juridische kwesties en houdt, in naam van het platform, contact met de AFM.

Partners kunnen ook de ondernemers ondersteunen met hun financieringsplannen en hen

40

begeleiden in het opzetten van een crowdfundingcampagne. De betrokkenheid van betrouwbare

partners bij een platform verhoogt het vertrouwen van de investeerders.

De ‘zeer actieve’ platformen doen uitgebreid beroep op verschillende partners om zichzelf, de

ondernemingen en de investeerders te ondersteunen in hun beslissingen en activiteiten. De ‘weinig

actieve’ platformen doen minder beroep op diverse partners.


Informatie over de partners van de Belgische lenings-crowdfundingplatformen is slechts beperkt

beschikbaar. De partners van Look&Fin zijn private investeringsfondsen en organisaties die de

ondernemingen begeleiden na de crowdfundingcampagne. Het platform MyMicroInvest heeft sinds

2015 een samenwerking met BNP Paribas Fortis en Keytrade Bank.

3.2.2.13. Ondersteuning

Branchevereniging Nederland Crowdfunding is opgericht in 2014 en heeft als doelstelling het

ondersteunen van crowdfunding voor bedrijfsfinanciering. Crowdfundingplatformen die zich richten

tot bedrijfsfinanciering hebben de mogelijkheid om zich aan te sluiten bij de branchevereniging, op

voorwaarde dat (a) ze minstens één jaar operationeel actief zijn, (b) minstens vijf projecten hebben

gefinancierd voor een gecumuleerde waarde van 500.000 euro en (c) bereid zijn de gedragscode te

respecteren. Deze gedragscode omvat een aantal voorwaarden rond de werking van

crowdfundingplatformen. Zo dienen de platformen duidelijk te communiceren, transparant te zijn

over de beoordeling van aanvragen en de kosten, geen onterecht gebruik maken van de gelden van

derden, etc. De gedragscode heeft tot doel een professionele werking van de platformen te

garanderen.

Acht crowdfundingplatformen zijn lid van de branchevereniging Nederland Crowdfunding (Tabel 8).

Deze vertegenwoordigen samen meer dan 95% van de crowdfundingmarkt voor bedrijfsfinanciering

(startcrowdfunding.nl, 2016).

Zeer weinig actief (1/18) Weinig actief (2/9) Actief (2/6) Zeer actief (3/4)

Symbid Crowdpartners Oneplanetcrowd Collin Crowdfund

The Dutch Deal Horeca Crowdfunding Geldvoorelkaar

Kapitaal Op Maat

Tabel 8 : Leden van de branchevereniging Nederland Crowdfunding (bron: uitwerking gebaseerd op gegevens van startcrowdfunding.nl, 2016)

In de categorie ‘zeer actief’ zijn drie van de vier platformen aangesloten bij de branchevereniging.

Het platform Symbid (zeer weinig actief) behoort tot de branchevereniging omdat ze één van de

41

grootste aandelen-crowdfundingplatformen is. In 2015 heeft het platform besloten om naast

aandelen ook leningen aan te bieden.


De Belgische Crowdfunding Federatie (B.C.F) is opgericht op verzoek van de Belgische overheid en is

gericht op het aanmoedigen van crowdfunding als alternatieve financieringsvorm. In tegenstelling tot

Nederland, is de Belgische Crowdfunding Federatie een netwerk voor alle Belgische

crowdfundingplatformen. Vier lenings-crowdfundingplatformen zijn erkend door de Belgische

Crowdfunding Federatie: Look&Fin, Finicrowd, CroFun en SoCrowd. Er zijn echter geen voorwaarden

verbonden aan het lidmaatschap (Belgische Crowdfunding Federatie, 2016).

3.2.2.14. Bijkomende diensten aan de ondernemingen

Naast het beoordelen van de aanvragen, bieden de platformen een brede waaier aan diensten aan.

Zo kunnen platformen ervoor kiezen om de projecten te begeleiden in hun financieringsaanvraag

en/of -campagne. De kwaliteit van de begeleiding verschilt tussen de platformen; hier is echter

online weinig informatie over terug te vinden. Collin Crowdfund beschikt over een zeer uitgebreid

netwerk van coaches die de ondernemers begeleiden in hun financieringaanvraag. De begeleiding

van de projecten op ‘zeer weinig actieve’ platformen kan een meerwaarde bieden, aangezien de

ondernemers geen beroep kunnen doen op een sterk investeerdersnetwerk van het platform. Voor

de begeleiding van financieringsaanvragen en campagnes wordt meer en meer beroep gedaan op

onafhankelijk crowdfundingadviseurs.


Er is geen informatie te vinden over de bijkomende diensten die door de platformen worden

aangeboden ter ondersteuning van de ondernemingen.

3.2.2.15. Looptijd project

De looptijd van een lening is afhankelijk van platform tot platform en van project tot project. De

minimale looptijd bij de meeste platformen bedraagt 6 maanden of 12 maanden. De maximale

looptijd wordt sterk bepaald door het soort project. Vastgoedprojecten of duurzame energie

projecten kennen doorgaans een langere looptijd (180 – 300 maanden). De meerderheid van de

platformen legt de maximale looptijd vast op 60 maanden. Leningen met een langere looptijd dan 60

maanden zijn risicovoller, daarom worden vaak zekerheden gevraagd aan de ondernemers ter

dekking van het hoge risico.

De looptijd van een project wordt weergegeven op het platform. De gemiddelde looptijd van een

bepaald platform wordt door een beperkt aantal platformen gepubliceerd. Voor de platformen

42

waarvoor deze informatie niet beschikbaar was, zijn de gemiddelde looptijden van de platformen

berekend, gebruikmakend van de looptijden van de succesvol gefinancierde projecten op het

platform (Appendix 2).

In figuur 13 worden de boxplots voor elk van de categorieën voorgesteld. Bij een boxplot worden de

waarden onderverdeeld in vier gelijke groepen. De helft van de waarden is gelegen in de gekleurde

delen van de boxplot, de andere helft in de staarten van de boxplot. Langere rechthoeken of staarten

wijzen op een grotere spreiding van de waarden. De mediaan wordt weergegeven door de overgang

van de groene (Q1-Med.) naar de paarse (Med.-Q3) rechthoek, het gemiddelde wordt voorgesteld als

een ruit.

De looptijden van de leningen van de platformen uit de categorie ‘zeer weinig actief’ liggen tussen 24

maanden en 120 maanden. Een kwart van de platformen in deze categorie heeft een looptijd van 60

maanden. De looptijd van de leningen van de ‘weinig actieve’ platformen ligt tussen 31 maanden en

66 maanden. De boxplot van de platformen uit de categorie ‘actief’ wordt gekenmerkt door een

grotere spreiding van de waarden. De waarden liggen tussen 38 maanden en 101 maanden. De

looptijden van leningen op de ‘zeer actieve’ platformen zijn vergelijkbaar met elkaar en liggen tussen

48 maanden en 54 maanden.

De gemiddelde looptijd van een lening van de categorie ‘zeer weinig actief’ bedraagt 58 maanden

(mediaan 60). Een grote spreiding van de staarten van deze categorie is te verklaren door de

waarden van de platformen Agrifinance (24 maanden) en Crowdestate (120 maanden). De

gemiddelde looptijd van leningen op de ‘weinig actieve’ platformen bedraagt 46 maanden (mediaan

43) en voor de ‘actieve’ platformen bedraagt dit 62,4 maanden (mediaan 66). Het platform

ZonnepanelenDelen is buiten beschouwing gelaten door de sterk afwijkende looptijd (194 maanden).

De gemiddelde looptijd van de ‘zeer actieve’ platformen is 51,1 maanden (mediaan 51,1). Geen

grote verschillen zijn waar te nemen voor de gemiddelde looptijd tussen de platformen van

verschillende categorieën.

In het onderzoek werden meerdere onafhankelijke niet-parametrische testen (Mann-Whitney U-test)

uitgevoerd om na te gaan of de verschillen tussen de categorieën significant zijn op het

significatieniveau 5%. Telkens werd een p-waarde gevonden groter dan 5%. We kunnen niet

concluderen dat de verschillen tussen de platformen significant zijn.

43

Figuur 13 : Gemiddelde looptijd crowdfundingleningen (Nederland - 30/37)


Crowdfundmarkt (2016) berekende eveneens de gemiddelde looptijd van crowdfundingleningen in

2015 en concludeerde dat de gemiddelde looptijd van een succesvol gefinancierde lening 52,7

maanden bedraagt.


De gemiddelde looptijd van de ‘zeer weinig actieve’ platformen beloopt 42 maanden, wat korter is

dan in Nederland. Echter door het zeer beperkt aantal projecten kan dit niet als representatief

beschouwd worden. De gemiddelde looptijd van het platform MyMicroInvest vertoont geen grote

verschillen ten opzichte van de categorie ‘weinig actief’ in Nederland, deze bedraagt 55 maanden.

Look&Fin, het grootste lenings-crowdfundingplatform in België (categorie ‘actief’), heeft reeds 40

projecten succesvol gefinancierd. De gemiddelde looptijd van een project op dit platform bedraagt

49 maanden, wat zeer vergelijkbaar is met de looptijd in Nederland.

In België wordt de maximale looptijd beperkt gehouden door de platformen omdat het inbrengen

van zekerheden niet is toegestaan.

3.2.2.16. Rente project

De rente is de vergoeding die ondernemers betalen aan de investeerders in ruil voor het beschikbaar

stellen van hun gelden. De rente is gerelateerd aan de risicoklasse van het project. Een platform

publiceert projecten met zeer uiteenlopende risicoclassificaties. De rente op de platformen varieert

tussen 3% en 16%. Afhankelijk van het platform wordt de rentevergoeding maandelijks, per kwartaal

20

40

60

80

100

120

140


44

of jaarlijks uitbetaald. Deze betalingen verlopen niet rechtstreeks tussen ondernemers en

investeerders, maar steeds via de derdenrekening van het platform.

Voor elk van de platformen is het gemiddelde rentepercentage berekend op basis van de rente van

de succesvol gefinancierde projecten (Appendix 2).

Binnen eenzelfde platformcategorie zijn verschillende rentes van toepassing, vermits de rente

afhankelijk is van het project en haar risicoclassificatie. In figuur 14 wordt de gemiddelde rente

(afgebeeld als een ruit) voor elk van de platformcategorieën weergegeven.

De boxplot van de categorie ‘zeer weinig actief’ geeft aan dat alle waarden liggen tussen 4,5% en

7,5%, de waarden zijn symmetrisch verdeeld. De waarden van de categorie ‘weinig actief’ zijn meer

gespreid en liggen tussen 4,2% en 8,8%. De rentepercentage van de categorie ‘actief’ liggen tussen

4,35% en 8,3% en vertonen eveneens een grotere spreiding. De boxplot van de ‘zeer actieve’

platformen toont een samengedrukt beeld wat wijst dat de waarden weinig van elkaar verschillen.

De waarden liggen tussen 7,22% en 8%.

De gemiddelde rente van de ‘zeer weinig actieve’ platformen bedraagt 6,1% (mediaan 6%), van de

‘weinig actieve platformen’ 6,69% (mediaan 6,5%), van de ‘actieve platformen’ 5,75% (mediaan

5,45%), en van de ‘zeer actieve’ platformen 7,61% (mediaan 7,6%). De ‘zeer actieve’ platformen

worden gekenmerkt door een hogere gemiddelde rente in vergelijking met de andere platformen.

In het onderzoek werden meerdere niet-parametrische testen (Mann-Whitney U-test) uitgevoerd om

na te gaan of de verschillen van de categorieën significant zijn op het significantieniveau 5%. De

rentepercentages van de ‘zeer actieve’ platformen verschillen significant met de rentepercentages

van de ‘zeer weinig actieve’ platformen (p=0,006). Voor de andere gevallen kunnen we niet

concluderen dat de verschillen significant zijn (p-waarde groter dan 5%).

Figuur 14 : Gemiddelde rente van crowdfundingleningen (Nederland - 32/37)


2,00%

3,00%

4,00%

5,00%

6,00%

7,00%

8,00%

9,00%


45

Uit analyse van Crowdfundmarkt (2016) blijkt dat de leningprojecten in 2015 worden gekenmerkt

door een gemiddelde jaarlijkse rente van 7,15%. In het onderzoek van Crowdfundmarkt worden de

succesvol gefinancierde projecten van 2015 in rekening genomen, terwijl het eigen onderzoek

rekende met alle succesvol gefinancierde projecten, sinds de opstart van de platformen.


De ‘zeer weinig actieve’ platformen worden gekenmerkt door een gemiddelde rentevoet van 6,2%,

het ‘weinig actieve’ platform MyMicroInvest door een gemiddelde rentevoet van 6,45%. De

projecten op het ‘actieve’ platform Look&Fin kennen een gemiddelde rentevoet van 8,3%. De

rentepercentages van de Belgische platformen geven een gelijkaardig beeld weer als in Nederland.

3.2.2.17. Grootte uitgifte

De minimale grootte van een uitgifte is het minimaal te ontlenen bedrag. Dit bedrag wordt

vastgelegd door het platform, en hierin zijn grote verschillen waar te nemen. De spreiding van de

minimale grootte ligt tussen de 4.000 à 5.000 euro en tussen de 40.000 à 50.000 euro. Binnen

platformen uit dezelfde categorie zijn meerdere minimale groottes van toepassing. De meeste

platformen stellen de grens echter vast op 25.000 euro.

De maximale grootte wordt door de platformen doorgaans vastgelegd op 2.500.000 euro. De reden

hiervoor is doordat obligaties en converteerbare leningen met een waarde groter dan 2.500.000 euro

onderworpen zijn aan de prospectuswet. Een aantal platformen opteren voor een lagere grens en

kiezen voor projecten met een maximale financieringsbehoefte van 1.000.000 euro, 500.000 euro of

250.000 euro. Een zeer klein aantal platformen voert geen formele maximale bovengrens in, echter

het maximale doelbedrag op deze platformen heeft de grens van 2.500.000 euro nog nooit

overschreden.

De vier grootste platformen (categorie ‘zeer actief’) publiceren op hun websites regelmatig updates

van de gemiddeld leningsbedragen. Voor de andere platformen worden de leningsbedragen van de

succesvol gefinancierde projecten verzameld en hieruit de gemiddelden berekend.

In figuur 15 wordt de boxplot voor elk van de categorieën voorgesteld. De opgehaalde bedragen van

de ‘zeer weinig actieve’ platformen liggen tussen 6.500 euro en 125.000 euro. De meeste projecten

op deze platformen halen gemiddeld tussen de 40.000 euro en 90.000 euro op. De opgehaalde

bedragen van projecten op de ‘weinig actieve’ platformen liggen tussen 34.197 euro en 150.000

euro, van de ‘actieve’ platformen tussen 64.802 euro en 175.062 euro en van de ‘zeer actieve’

platformen tussen 76.579 euro en 185.260 euro.

46

Het gemiddeld opgehaalde bedrag van projecten op de ‘zeer weinig actieve’ platformen is 58.473

euro (mediaan 67.000 euro) en op de ‘weinig actieve’ platformen bedraagt het gemiddeld 74.809

euro (mediaan 62.233 euro). Het leningsbedrag op de ‘actieve’ platformen heeft een gemiddeld van

103.637 euro (mediaan 101.891). Het gemiddeld opgehaalde bedrag op de ‘zeer actieve’ platformen

bedraagt 106.540 euro (mediaan 82.660 euro). Dit grote verschil tussen het gemiddelde en de

mediaan is te verklaren doordat het gemiddelde doelbedrag van een lening op het platform Collin

Crowdfund hoger ligt in vergelijking met de andere drie platformen. Vier platformen

(DuurzaamInvesteren, Zorgfunders, Crowdestate en Voordegroei) vertonen sterk afwijkende

waarden en worden voor de berekening van het gemiddelde buiten beschouwing gelaten. Er is op te

merken dat de ‘zeer actieve’ en ‘actieve’ platformen gemiddeld hogere bedragen ophalen.

Meerdere niet-parametrische testen (Mann-Whitney U-test) werden uitgevoerd, maar we kunnen

niet concluderen dat de verschillen tussen de platformen significant zijn (significantieniveau 5%).

Figuur 15 : Gemiddeld opgehaalde bedragen (Nederland - 33/37)


Volgens het onderzoek van Douw&Koren, gepubliceerd in januari 2016, haalden leningsprojecten

gemiddeld 90.000 euro op in 2015. Fundwijzer, een informatieve overzichtswebsite, heeft begin

maart 2016 een update van de Nederlandse crowdfundingmarkt gepubliceerd. Hieruit blijkt dat het

gemiddelde opgehaalde bedrag voor de categorie ‘zeer actief’ in de maand februari 97.800 euro

bedraagt. Leningen op het platform Collin Crowdfund halen gemiddeld het meest op, nl. 175.500

euro, gevolgd door Geldvoorelkaar met 106.000 euro (Fundwijzer, 2016).

0

20.000

40.000

60.000

80.000

100.000

120.000

140.000

160.000

180.000

200.000


47


Net als in Nederland hanteren de platformen een minimale grootte van uitgifte. Er zijn echter minder

grote verschillen waar te nemen. De minimale uitgifte van de Belgische platformen bedraagt 25.000

of 50.000 euro.

De maximale grootte wordt door de platformen vastgelegd op 300.000 euro, met uitzondering van

het platform Look&Fin waarbij dit 400.000 euro bedraagt.

Een gelijkaardig beeld van het gemiddelde opgehaalde bedrag is waar te nemen in België. Op de

‘zeer weinig actieve’ platformen wordt een beduidend lager gemiddeld bedrag, nl. 52.425 euro,

opgehaald. Op het ‘weinig actieve’ platform MyMicroInvest bedraagt dit gemiddelde 100.821 euro.

Op het ‘actieve’ platform Look&Fin bedraagt het gemiddelde 135.000 euro.

Volgens Douw&Koren (2015b) haalden leningprojecten in 2014 gemiddeld 100.000 euro op.

3.2.2.18. Inleg investeerder

De minimale inleg per project door een investeerder wordt bepaald door de platformen. Deze inleg

kan per project verschillen. Op sommige platformen kan er geïnvesteerd worden vanaf 20 of 25 euro,

echter de meeste platformen opteren voor een minimale inleg van 100, 250 of 500 euro.

De maximale inleg per project door een investeerder wordt door de AFM bepaald op 80.000 euro

sinds 1 april 2016, echter een aantal platformen leggen beperkingen op aan de maximale inleg van

investeerders per project. Bij de platformen Lovetofund en Oneplanetcrowd, behorende tot

categorie ‘actief’, wordt de maximale inleg van investeerders gelimiteerd tot 5.000 euro per project.

Het platform All4funding, behorende tot categorie ‘zeer weinig actief’, bepaalt dat investeerders

maximaal 30% van het totale financieringsbedrag kunnen verstrekken.

De gemiddelde inleg per investeerder wordt berekend aan de hand van informatie beschikbaar op de

websites van de platformen.

In figuur 16 wordt de boxplot voor elk van de categorieën voorgesteld. De waarden voor de categorie

‘zeer weinig actief’ variëren tussen 487 euro en 1.497 euro, voor de ‘weinig actieve’ platformen

tussen 710 euro en 1.741 euro. De gemiddelde inleg van investeerders op de ‘actieve’ platformen ligt

tussen 580 euro en 1.590 euro, en voor de ‘zeer actieve’ platformen tussen 700 euro en 1.588 euro.

Investeerders investeren gemiddeld iets meer als 1.000 euro per project. Platformen met sterk

afwijkende waarden, zoals DuurzaamInvesteren, Moneybrothers en Geldrond, worden buiten

beschouwing gelaten.

48

De gemiddelde inleg van investeerders per project bedraagt 855 euro (mediaan 717 euro) voor de

‘zeer weinig actieve’ platformen, 1.149 euro (mediaan 1.181 euro) voor de ‘weinig actieve’

platformen, 1.215 euro (mediaan 1.527 euro) voor de ‘actieve’ platformen, en 1.072 euro (mediaan

999 euro) voor de ‘zeer actieve’ platformen. Voor de platformen in de categorie ‘zeer weinig actief’

zijn weinig gegevens beschikbaar waardoor dit mogelijks een verkeerd beeld geeft.

Meerdere niet-parametrische testen (Mann-Whitney U-test) werden uitgevoerd, maar we kunnen

niet concluderen dat de verschillen tussen de platformen significant zijn (significantieniveau 5%).

Figuur 16 : Gemiddelde inleg investeerder per project (Nederland - 23/37)



De minimale inleg per project van investeerders bedraagt 500 euro voor het ‘actieve’ platform

Look&Fin, en 100 euro voor de andere platformen.

Voor de maximale inleg per project is een wettelijke beperking ingevoerd. De maximale inleg van

investeerders is beperkt tot 1.000 euro bij projecten met een financieringsbehoefte tussen 100.000

euro en 300.000 euro. Voor projecten met een financieringsbehoefte kleiner dan 100.000 euro geldt

deze beperking niet en wordt de maximale inleg, net zoals in Nederland, bepaald door de

platformen. Het platform Bolero Crowdfunding, behorende tot categorie ‘zeer weinig actief’, legt een

maximale investering van 5.000 euro vast in een project met een financieringbehoefte kleiner dan

100.000 euro.

0

200

400

600

800

1.000

1.200

1.400

1.600

1.800

2.000


49

De gemiddelde inleg van investeerders per project bedraagt 1.151 euro voor de ‘zeer weinig actieve’

platformen, 1.275 euro voor het ‘weinig actieve’ platform MyMicroInvest, en 2.305 euro voor het

‘actieve’ platform Look&Fin. De gemiddelde inleg van het ‘actieve’ platform is beduidend hoger dan

die van de ‘weinig actieve’ en ‘zeer weinig actieve’ platformen.

3.3. RESULTATEN

Dit onderzoek beperkt zich tot de Nederlandse lenings-crowdfundingplatformen voor KMO’s, met

een korte vergelijking naar de Belgische lenings-crowdfundingplatformen.

Resultaten Nederland

In tabel 9 wordt een samenvatting weergegeven van de geanalyseerde karakteristieken van de

Nederlandse lenings-crowdfundingplatformen.

Het aantal jaren dat een platform actief is verschilt tussen de verschillende platformcategorieën. De

‘zeer actieve’ platformen zijn gemiddeld reeds langer operationeel dan de mindere actieve

platformen.

De oprichters van de platformen zijn doorgaans ondernemers met ervaring in de financiële sector en

maken deel uit van de organisatie en het management van het platform. De Nederlandse banken zijn

terughoudend en kiezen ervoor om niet actief te zijn in de crowdfundingsector.

Platformen kunnen uitsluitend crowdfunding via leningen aanbieden of kiezen voor een combinatie

van verschillende crowdfundingvormen. De ‘zeer actieve’ platformen bieden uitsluitend

crowdfunding via leningen aan. Minder eenduidigheid is waar te nemen in de andere categorieën.

Platformen kunnen zich toeleggen op een specifieke doelgroep, waarbij enkel projecten uit een

bepaalde sector of regio gepubliceerd worden of een meer algemene aanpak verkiezen. De

platformen die zich specialiseren beschikken meestal niet over een geldige AFM status en doen

beroep op de diensten van een andere platform. De meerderheid van de platformen verkiest een

algemene aanpak.

Het financieringsmodel ‘all or nothing’ wordt gehanteerd door alle lenings-crowdfundingplatformen.

Elk platform maakt gebruik van een vergelijkbaar verdienmodel waarbij kosten worden aangerekend

aan de geldvrager voor het plaatsen en/of beoordelen van de aanvraag en een succes fee over de

opgehaalde geldsom. Er zijn geen grote verschillen tussen de plaatsings-, beoordelingskosten en de

succes fee waar te nemen.

50

Kenmerken Zeer actief (4) Actief (6) Weinig actief (9) Zeer weinig actief (18)

Aantal leningsprojecten (sedert opstart)

>=100 10 -99 3 - 9 0 - 2

Omvang financiering (succesvolle leningsprojecten sedert opstart)

> 9.000.000 1.500.000 – 9.000.000

300.000 – 1.499.999 <300.000

Aantal jaren actief 2 - 5 2 - 3 1 - 2 0 - 2

Oprichters & management

Ervaring in de financiële sector




Hybride / Leningen Leningen (4) Hybride (5) Leningen (1)

Hybride (4) Leningen (5)

Hybride (9) Leningen (9)

Specialisatie Algemeen Algemeen, Duurzame energie, Horeca

Algemeen, Regio, Vastgoed, Zorgsector

Algemeen, Regio, Agrarische sector, Vastgoed, Gender

Financieringsmodel All or nothing All or nothing All or nothing All or nothing

Verdienmodel Plaatsingskosten + succes fee (gem. 2.531 euro, med. 2.325 euro)

Plaatsingskosten + succes fee (gem. 2.705 euro, med. 2.775 euro)



Screening ondernemer Zeer uitgebreid (externe partijen + platform)

Uitgebreid (voornamelijk door platform)

Uitgebreid Matig

Aflossingsmethode Annuïtair, Lineair Annuïtair, Lineair, Obligatie

Annuïtair, Lineair, Obligatie

Annuïtair, Lineair, Obligatie

Inschrijvingsperiode 14 dagen - 100 dagen 30 dagen - 120 dagen 30 dagen - 120 dagen 14 dagen - 120 dagen

Volschreven periode 1 uur - 15 dagen Niet gekend Niet gekend Niet gekend

Slaagpercentage 90% - 100% Niet gekend Niet gekend Niet gekend

Nationaliteit ondernemers

Nederlanders Nederlanders Nederlanders Nederlanders

Nationaliteit investeerders

EU of Nederlanders EU of Nederlanders Nederlanders Nederlanders (uitz. Symbid)

Actief buiten Nederland 1/4 1/6 Geen Geen

Investeerdersnetwerk Groot Niet gekend Niet gekend Niet gekend

Lid branchevereniging 3/4 2/6 2/9 1/18

Bijkomende diensten Ja Ja Ja Ja

Zekerheden Meestal niet (3/4) Mogelijk Mogelijk (Vastgoed: verplicht)

Mogelijk (Vastgoed: verplicht)

Gem. looptijd 51,1 maanden (med. 51,1 maanden)

62,4 maanden (med. 66 maanden)

46 maanden (med. 43 maanden)

58 maanden (med. 60 maanden)

Gem. rente 7,61% (med. 7,6%) 5,75% (med. 5,45%) 6,69% (med. 6,5%) 5,84% (med. 6%)

Min. Uitgifte 5.000 - 50.000 euro 4.000 - 50.000 euro 5.000 - 25.000 euro 5.000 - 40.000 euro (uitz. Voordegroei 250.000 euro)

Max. Uitgifte 250.000 - 2.500.000 euro

500.000 - 2.500.000 euro

1.000.000 - 2.500.000 euro

250.000 - 2.500.000 euro

Gem. doelbedrag 106.540 euro (med. 82.660 euro)

103.637 euro (med. 101.891 euro)

74.809 euro (med. 62.233 euro)

58.473 euro (med. 67.000 euro)

Gem. inleg investeerder 1.072 euro (med. 999 euro)

1.433 euro (med. 1.527 euro)

1.149 euro (med. 1.181 euro)

855 euro (med. 717 euro)

Default Niet gekend Niet gekend Niet gekend Niet gekend

Tabel 9 : Samenvatting karakteristieken (bron: eigen analyse)

51

De aanvragen worden door alle platformen beoordeeld. Afhankelijk van het platform, wordt gebruik

gemaakt van scoringsmethodes van externe partijen en/of eigen beoordelingssystemen. Platformen

beoordelen de aanvragen door bepaalde financiële gegevens, zoals de jaarrekeningen van de

voorbije jaren en een business plan, te bestuderen. De ‘zeer actieve’ platformen screenen de

aanvragen zeer uitgebreid; de screening van de ‘actieve’ en ‘weinig actieve’ platformen is minder

uitgebreid. Aanvragen op de ‘zeer weinig actieve’ platformen worden gemiddeld slechts matig

beoordeeld. Tevens kent 71% van de platformen een risicoclassificatie toe aan de projecten. Op basis

daarvan kunnen potentiële investeerders een eerste inschatting maken van het risico.

De meest gebruikte aflossingsmethode is de annuïtaire methode. De obligatie aflossingmethode

wordt slechts door een beperkt aantal platformen gebruikt. Geen verschillen zijn waar te nemen

tussen de verschillende platformcategorieën.

De periode dat projecten openstaan voor financiering wordt bepaald door de platformen. Er zijn

geen grote verschillen waar te nemen tussen de verschillende categorieën. Echter de projecten op de

‘zeer actieve’ platformen worden zeer snel gefinancierd en benutten niet de volledige

inschrijvingsperiode. Financiering van de projecten op de mindere actieve platformen verloopt

trager.

De ‘zeer actieve’ platformen kennen zeer hoge slaagpercentages (90-100%). Deze informatie is voor

de andere platformen niet beschikbaar.

De meerderheid van de bestudeerde lenings-crowdfundingplatformen is uitsluitend actief in

Nederland (twee platformen vormen hier een uitzondering op). Bijgevolg richten de platformen zich

uitsluitend tot Nederlandse ondernemers. De potentiële investeerders daarentegen kunnen

individuen met de Nederlandse nationaliteit zijn of EU burgers.

Het investeerdersnetwerk van een platform vormt een belangrijke factor. De ‘zeer actieve’

platformen worden gekenmerkt door een groot en actief investeerdersnetwerk. Het eigen netwerk

van de ondernemer speelt een minder belangrijke rol bij het plaatsen van projecten op deze

platformen. De projecten gepubliceerd op de hybride platformen kunnen steunen op een meer

divers investeerdersnetwerk.

Een platform dat lid is van de branchevereniging Nederland Crowdfunding kent een hoge graad van

professionalisme en transparantie. Het vertrouwen van investeerders is hoger in deze platformen,

aangezien deze platformen dienen te voldoen aan een aantal maatregelen, vastgelegd in een

gedragscode, die de transparantie verhogen.

De platformen bieden bijkomende diensten aan die ondernemers ondersteuning bieden bij het

opzetten van de crowdfundingcampagne en/of ondersteuning bieden om de kans tot het succesvol

financieren van een project te verhogen. Bepaalde platformen bieden deze bijkomende diensten

uitgebreider aan dan andere platformen. Ondernemers kunnen ook voor deze diensten beroep doen

52

op onafhankelijk crowdfundingadviseurs, die de ondernemers begeleiden in het

crowdfundingproces; van de keuze van het juiste platform tot begeleiding bij de

crowdfundingcampagne.

De gemiddelde looptijd van een crowdfundinglening bedraagt doorgaans tussen vier en vijf jaar (48 –

60 maanden). Langere looptijden komen weinig voor met uitzondering van vastgoed, zonnepanelen

en andere duurzame energie projecten. Bij deze projecten dienen vaak zekerheden te worden

ingebracht om het risico van de lening te verlagen.

De rentevergoedingen voor investeerders bij crowdfunding zijn hoger dan bij de grootbanken.

Tegenover deze hogere rentevergoedingen staan hogere risico’s. De ‘zeer actieve’ platformen

kennen gemiddeld een hogere rente dan de andere platformen.

Voor de criteria die de platformen hanteren voor de plaatsing van een project zoals de minimum en

maximum uitgifte, zijn geen grote verschillen merkbaar tussen de verschillende categorieën. Het

gemiddelde van de opgehaalde bedragen van projecten op de ‘zeer actieve’ en ‘actieve’ platformen

zijn hoger in vergelijking met de ‘weinig actieve’ en ‘zeer weinig actieve’ platformen. Deze verschillen

zijn echter niet significant. De gemiddelde inleg van investeerders verschilt niet opmerkelijk tussen

de verschillende platformcategorieën.

Defaults worden niet gepubliceerd.

Resultaten België

De Belgische lenings-crowdfundingplatformen vertonen sterke gelijkenissen met de Nederlandse

lenings-crowdfundingplatformen.

De Belgische lenings-crowdfundingplatformen zijn minder lang operationeel dan de Nederlandse

platformen. Een exponentiële groei van de lenings-crowdfundingplatformen is in België nog niet

waar te nemen.

De oprichters van de platformen zijn doorgaans ondernemers, met uitzondering van Bolero

Crowdfunding. Bolero Crowdfunding is een initiatief van de bank KBC.

Het grootste Belgische lenings-crowdfundingplatform Look&Fin, behorende tot de categorie ‘actief’,

richt zich uitsluitend op leningen. De andere platformen bieden naast leningen ook andere vormen

van crowdfunding aan.

De platformen, met uitzondering van Befund, zijn niet gespecialiseerd in een bepaalde sector of

regio.

Het financieringsmodel ‘all or nothing’ wordt gehanteerd door de meerderheid van de lenings-

crowdfundingplatformen.

Elk platform maakt gebruik van een gelijkaardig verdienmodel. De kosten van de Belgische

platformen zijn gemiddeld hoger dan de kosten van de Nederlandse platformen.

53

De platformen maken geen gebruik van externe scoringsmethodes. Een grote diversiteit in screening

van de aanvragen is waar te nemen tussen de verschillende platformen. Look&Fin beoordeelt de

aanvragen zeer uitgebreid.

De meest gebruikte aflossingsmethode is de annuïtaire methode.

De periode dat projecten openstaan voor financiering wordt bepaald door de platformen. Er zijn

geen grote verschillen waar te nemen tussen de verschillende categorieën. Er zijn weinig gegevens

over de volschreven periode terug te vinden. De projecten op het ‘actieve’ platform Look&Fin in

België worden doorgaans snel gefinancierd.

De Belgische lenings-crowdfundingplatformen, met uitzondering van Look&Fin, zijn uitsluitend actief

in België. Enkel projecten van ondernemers met de Belgische nationaliteit worden op de platformen

gepubliceerd.

De looptijden van crowdfundingleningen op het platform Look&Fin bedragen doorgaans tussen de 4

en 5 jaar (48 – 60 maanden). Langere looptijden van leningen komen weinig voor, aangezien het in

België niet mogelijk is om zekerheden in te brengen.

De gemiddelde rentevergoedingen voor investeerders op het platform Look&Fin zijn hoger in

vergelijking met de andere platformen.

Voor de criteria die de platformen hanteren voor de plaatsing van een project zoals de minimum en

maximum uitgifte, zijn geen grote verschillen merkbaar tussen de verschillende platformen. Er zijn

geen grote verschillen merkbaar van de gemiddeld opgehaalde bedragen van projecten tussen de

Belgische platformen.

Defaults worden niet gepubliceerd.

54

4. CONCLUSIE

4.1. ALGEMENE CONCLUSIE

Ondanks het groeiend belang van crowdfunding via leningen, bestaan er zeer weinig studies die de

rol en factoren van lenings-crowdfundingplatformen bestuderen. De bestaande literatuur focust zich

hoofdzakelijk op de rol van de projecteigenaars en de financiers. Lenings-crowdfundingplatformen

fungeren als tussenpersoon tussen potentiële investeerders en ondernemers (Hemer, 2011). Ze

brengen ondernemers en investeerders met elkaar in contact en vergemakkelijken de transacties

(Bouaiss & Maque, 2015). De onderzoeksvraag is gericht op het vergroten van de kennis over deze

specifieke intermediair in het domein van crowdfunding via leningen.

“Welke factoren hebben een differentiërende impact op het succes van lenings-

crowdfundingplatformen”.

Om een antwoord te formuleren op deze vraag is een grondige inhoudsanalyse, gebruikmakend van

e-research methodes, uitgevoerd. De karakteristieken van de lenings-crowdfundingplatformen zijn

geanalyseerd om te bepalen hoe de platformen zich van elkaar onderscheiden. De belangrijkste

differentiërende factoren die een impact hebben op het succes van lenings-crowdfundingplatformen

in Nederland worden hieronder besproken.

Een eerste succesfactor is de haalbaarheid en de kwaliteit van een project en de ondernemer die

door screening door het platform worden afgetoetst. Een uitgebreide beoordeling van de

projectaanvragen heeft tot gevolg dat slechts een beperkt aantal projecten worden gepubliceerd op

het platform. De kans op een succesvolle financiering wordt hierdoor vergroot. De succesvolle

platformen screenen de aanvragen zeer uitgebreid en maken eveneens gebruik van

scoringsmethodes van externe partijen.

Een tweede succesfactor is het investeerdersnetwerk, welke de drijvende kracht is van het platform.

Hoe groter en actiever het investeerdersnetwerk van het platform, hoe groter de kans op het

succesvol financieren van een project en bijgevolg op het succes van het platform. Het platform zorgt

dat de investeerders steeds de weg terugvinden naar het platform. Investeerders van vorige

projecten worden op de hoogte gehouden van nieuwe projecten en staffelkortingen worden

toegekend. De korte volschreven periode is tevens een aanduiding dat het platform van zeer nabij

wordt gevolgd door een groot aantal investeerders. Een actief investeerdersnetwerk draagt bij tot

het verhogen van het vertrouwen van nieuwe investeerders.

Een derde succesfactor is de variatie in de gepubliceerde projecten van het platform. De meeste

platformen leggen geen beperking op aan de projecten qua sector of regio. Horeca en duurzame

55

energieprojecten winnen sterk aan belangstelling. Platformen die zich specialiseren in deze sectoren

kennen een toenemend succes (Douw&Koren, 2016b). De komende jaren zal duidelijk worden of

deze specialisatie een toegevoegde waarde biedt.

Een vierde succesfactor is het financieringsmodel van het platform. Alle Nederlandse

crowdfundingplatformen maken gebruik van het ‘all or nothing’ model, dit betekent dat wanneer het

vooropgestelde doelbedrag niet wordt opgehaald binnen een vooropgestelde periode, het geld

teruggestort wordt aan de investeerders en het project niet doorgaat. Dit bevestigt de conclusie van

het onderzoek van Cumming, Leboeuf en Schwienbacher (2015) dat concludeert dat het gebruik van

het andere financieringsmodel, ‘keep it all’, minder succesvol is in het ophalen van het totale

financieringbedrag.

Een vijfde succesfactor is het aanbieden van de pure lenings-crowdfundingvorm. Dit toont aan dat

het platform zich ten volle richt naar deze financieringsvorm. Investeerders die belang hechten aan

het rendement van de investering worden aangetrokken.

Een zesde succesfactor is de professionaliteit van het platform. Een erkenning van het platform door

de branchevereniging Nederland Crowdfunding draagt hiertoe bij. De te volgen gedragscode, welke

regels omvat betreffende communicatie en transparantie, zorgt voor een hogere professionaliteit

van het platform en straalt een zeker vertrouwen uit naar de investeerders en ondernemers.

Als laatste draagt het aantal jaren dat een platform actief is bij tot het succes van het platform.

Startende platformen moeten zich bewijzen in een reeds grote en sterk concurrerende Nederlandse

markt.

De factoren, zoals verdienmodel van het platform, de graad en kosten van bijkomende diensten

aangeboden door het platform, de aflossingsmethode en projectkarakateristieken zoals, het

doelbedrag, de looptijd, de rente zijn in detail onderzocht. Deze factoren vertonen echter geen

differentiële impact op het succes van de Nederlandse lenings-crowdfundingplatformen.

De lenings-crowdfundingmarkt in Nederland heeft de startende fase achter de rug en is in opmars

naar een meer volwassen fase, die gekenmerkt wordt door meer platformen, de eerste defaults, een

consolidatie van platformen en een wet- en regelgeving die meer afgestemd is op crowdfunding

(Bolero Crowdfunding, 2016a). De AFM, die toezicht houdt op de crowdfundingmarkt, verstrekt

vergunningen/ontheffingen aan de crowdfinancieringsplatformen, ziet erop toe dat de belangen van

de investeerders worden beschermd, en werkt mee aan de bevordering om crowdfunding te

professionaliseren.

Bij een afspiegeling naar de Belgische lenings-crowdfundingmarkt is op te merken dat de Belgische

lenings-crowdfundingmarkt minder sterk ontwikkeld is dan de Nederlandse markt. De lenings-

56

crowdfundingmarkt in België bevindt zich nog in een startende fase, die gekenmerkt wordt door

platformen in een opstartfase, eerste projecten die succesvol gefinancierd zijn, geen specifieke wet-

en regelgeving en een gebrekkige kennis van crowdfunding bij de potentiële brede Belgische

bevolking. Tevens merken we op dat in België nog steeds een grote inertie bestaat bij de

meerderheid van de spaarders en er een cultureel verschil is tussen de behoedzame Belg en de meer

risiconemende Nederlander. Crowdfunding via leningen in België kan uitgroeien tot een volwaardige

financieringsvorm wanneer investeerders meer vertrouwen hebben in de lenings-

crowdfundingmarkt en wanneer meer kwaliteitsvolle projecten door de ondernemers worden

aangeboden (Castro, 2014). Om het vertrouwen van de investeerders te verhogen, zijn de banken in

België meer aanwezig in de crowdfundingsector (Bolero Crowdfunding, 2016a, 2016b). Zo is op te

merken dat KBC het Bolero Crowdfunding platform heeft opgestart en het crowdfundingplatform van

MyMicroInvest een partnership met BNP-Paribas en Keytrade Bank heeft afgesloten.

Zowel in Nederland als in België dient crowdfunding via leningen nog steeds als een alternatief of een

aanvulling op de financieringsbehoefte van KMO’s te worden beschouwd, en vormt crowdfunding

geen bedreiging voor de bankensector (Dupire, 2015). Een bancaire lening geniet de voorkeur

vermits dit nog steeds een goedkopere optie is dan crowdfunding via leningen. Een onderneming kan

bewust kiezen om een deel van de financieringsbehoefte te financieren met behulp van

crowdfunding omwille van marktonderzoek en marketing doeleinden en zo een optimale

financieringsmix te bekomen. De mogelijkheden van crowdfunding worden vergroot door

cofinanciering en de samenwerking tussen de crowdfunding- en de bankensector.

Deze masterproef draagt bij aan de bestaande literatuur door een uitgebreide momentopname van

de huidige stand van de lenings-crowdfundingplatformen in Nederland weer te geven. Daar

crowdfunding zich ontwikkelt in een snel veranderende omgeving, is de bijdrage van dit onderzoek

waardevol om veranderingen in de tijd te observeren.

4.2. BEPERKINGEN VAN HET ONDERZOEK

Men dient rekening te houden met een aantal beperkingen verbonden aan dit onderzoek. Het

onderzoek is gebaseerd op de informatie beschikbaar op de websites van de platformen. De

correctheid en accuraatheid van deze gegevens is niet te achterhalen. Het onderzoek wordt beperkt

door het gebrek aan transparantie van de platformen. Platformen zijn niet geneigd om informatie te

verschaffen over de niet succesvol gefinancierde projecten, het aantal defaults en het

slaagpercentage.

57

4.3. AANBEVELINGEN EN VERVOLGONDERZOEK

Aan de hand van de resultaten uit het onderzoek worden enkele aanbevelingen voor de

crowdfundinggemeenschap, de wetgever en het crowdfundingplatform neergezet, die de

crowdfundingmarkt naar een hoger niveau kunnen tillen. Dit geldt zowel voor Nederland als België.

Aanbevelingen Nederland

Aanbevelingen voor de crowdfundinggemeenschap

- De huidige voorlichting focust zich op het bestaan van crowdfunding als alternatieve

financieringsbron en het vergroten van de bekendheid van crowdfunding. De

crowdfundingsector dient de ondernemers en de investeerders uitgebreid in te lichten en te

sensibiliseren over het concrete handelingsperspectief en het risicobewustzijn van crowdfunding

(Douw&Koren, 2016a). Ondernemers dienen ook meer over de mogelijkheden van crowdfunding

te worden onderricht, welk crowdfundingplatform en welke vorm het best aansluit bij hun

behoeften.

- Uit het onderzoek is gebleken dat de Nederlandse banken niet zelf deelnemen aan een platform.

Echter de samenwerking tussen de bankensector en crowdfundingplatformen kan de

bedrijfsfinanciering stimuleren. Banken dienen crowdfunding te promoten door ondernemers

door te wijzen naar crowdfundingplatformen. Die samenwerking tussen de verschillende partijen

kan eveneens leiden tot cofinanciering. Heldere afspraken tussen de banksector en de

crowdfunding platformen zijn vereist om doorverwijzing en cofinanciering te laten uitgroeien tot

een succes (Douw&Koren, 2016a).

Aanbevelingen voor de wetgever

- De uitwerking van de investeerdertoets, die herhaald dient te worden als de volgende

investering een veelvoud van 5.000 euro overschrijdt, stuit op protest bij de platformen en de

investeerders. Het advies is om de uitwerking te herevalueren zonder de bescherming van de

investeerder in het gedrang te brengen.

- De AFM kondigt voor 2016 een aantal nieuwe regels aan zoals het toepassen van nieuwe regels

rond de geschiktheid van de beleidsbepalers en leden van het toezichthoudend orgaan van een

crowdfundingplatform, het scheiden van vermogensstromen en het aanbieden van een

bedenktijd van 24 uur aan de investeerders. Wij adviseren dat het van groot belang is dat de

AFM in gesprek gaat met de sector zodat de sector steeds achter de beslissing staat.

- De AFM zorgt ervoor dat de regelgeving meegroeit met de groei van de crowdfundingmarkt. De

AFM moet aandachtig blijven om de regulering op het juist moment in werking te laten treden

58

zodat de regulering niet belemmerd werkt en dient het aspect van overregulering in de gaten te

houden.

Aanbevelingen voor een crowdfundingplatform

- Door de groei van de crowdfundingplatformen in Nederland wordt de professionaliteit van de

platformen en de transparantie belangrijker. Nederlandse crowdfundingplatformen presenteren

op hun website nog niet de stand van terugbetalingen, defaults en de gemiddelde behaalde

rendementen (Douw&Koren, 2016a). Door het presenteren van deze informatie wordt het

risicogehalte van deze investeringen extra benadrukt.

- Uit het onderzoek is gebleken dat de werking van de platformen kan geoptimaliseerd worden. De

gebruiksvriendelijkheid van de platformen kan worden verbeterd door een verbeterde

navigatiestructuur, leesbaarheid en meerdere filterfuncties (Wessel, 2016).

- De crowdfundingplatformen dienen hun medewerking te verlenen aan websites zoals

Crowdfundmarkt en Fundwijzer. Deze websites bieden een overzicht van de

crowdfundingprojecten van deze platformen. Investeerders krijgen op deze manier een volledig

overzicht van de lopende investeringsmogelijkheden, over de platformen heen. Die partijen

hebben de ambitie om nog een stap verder te gaan zoals de mogelijkheid tot rechtstreekse

inschrijving op een project (Vervest, 2015).

Aanbevelingen België

Uit het onderzoek is gebleken dat het aantal projectfinancieringen aan KMO’s in België via lenings-

crowdfunding zeer beperkt is en er slechts een beperkt aantal lenings-crowdfundingplatformen actief

zijn. Ook in België spelen de kleine en middelgrote ondernemingen de drijvende kracht achter

innovatie, en is hun groeipotentieel belangrijk. Daarom is een gezonde ontwikkeling van de markt

waarin een waaier aan financieringsmogelijkheden, naast de traditionele bancaire financiering,

worden voorzien belangrijk. Het advies is om crowdfunding via leningen in België en de lenings-

crowdfundingplatformen te promoten op basis van het Nederlandse voorbeeld.

Aanbevelingen voor de crowdfundinggemeenschap

- Crowdfunding via leningen is in België onvoldoende gekend. Strategische partners, zoals de

overheid, de Belgische Crowdfunding Federatie, het VOKA en de platformen dienen vormingen te

organiseren om zowel de ondernemingen als de investeerders vertrouwd te maken met

crowdfunding als financierings- en investeringsvorm. Deze vormingen kunnen verschillende

vormen aannemen, gaande van inspiratiesessies, workshops tot een jaarlijkse crowdfunding dag

waar ondernemers, financieel experten, investeerders en de crowdfundingsector samen komen

om ervaringen uit te wisselen.

59

- Websites die een overzicht weergeven van de crowdfundingprojecten op meerdere platformen,

dienen naar analogie van de Nederlandse website, Crowdfundmarkt en Fundwijzer, opgestart te

worden. Dit kan enkel gerealiseerd worden als de platformen hun medewerking verlenen.

Investeerders krijgen op deze manier een volledig overzicht van de lopende

investeringsmogelijkheden.

- Onderzoek naar crowdfunding op Belgisch niveau is beperkt. Advies is om frequent

onderzoeksopdrachten, uitgaande van de overheid, in het kader van crowdfunding toe te

vertrouwen aan consultancy bureaus. De aanwezigheid van een Belgische crowdfunding

consultancy bureau, analoog als het Nederlandse Douw&Koren crowdfunding consultancy

bureau, kan de crowdfunding in België een boost geven. Tot op vandaag zijn de cijfers van de

Belgische crowdfundingmarkt voor 2015 nog niet gepubliceerd.

- De koepelorganisatie B.C.F, opgericht op vraag van de federale overheid, fungeert als een

kwaliteitslabel dat aangeeft dat met betrouwbare partijen wordt gehandeld. Uit het onderzoek is

gebleken dat er geen gedragscode, zoals het volgen van bepaalde regels in verband met

transparantie en communicatie, gehanteerd wordt. Het advies is om een gedragscode, met

bepaalde regels, in te voeren om het vertrouwen van investeerders in de platformen te

verhogen.

Aanbevelingen voor de wetgever

Het reglementair kader in België is vrij streng en dient te worden vereenvoudigd. Een evenwichtige

versoepeling van de regels dringt zich op om crowdfunding via leningen als financieringsalternatief

verder uit te bouwen.

- Het is aanbevolen dat de FSMA, als toezichthouder, de activiteiten van de lenings-

crowdfundingplatformen beter omkadert en de modaliteiten beter toelicht. Het advies is om

vergunningsverplichtingen in te voeren die bepalen welke activiteiten door de lenings-

crowdfundingplatformen mogen uitgevoerd worden. Deze informatie dient beschikbaar te zijn

voor het publiek. Duidelijke richtlijnen voor het crowdfundingplatform, de onderneming en de

investeerders zijn van groot belang om crowdfunding via leningen te laten groeien.

- De Belgische regering heeft door de invoering van de Tax Shelter een inspanning gedaan om

crowdfunding via leningen te stimuleren. Dit heeft tot op heden nog niet geleid tot een

verhoging van het crowdfundingsucces aangezien de voorwaarden voor een erkenning door de

FSMA nog niet gefinaliseerd zijn. Hierdoor kan geen enkel crowdfundingplatform de fiscale aftrek

verzekeren (Bolero Crowdfunding, 2016a). De FSMA moet dringend stappen ondernemen om de

erkenning op korte termijn uit te werken. Wanneer de voorwaarden gefinaliseerd zijn, kan een

verdere groei in crowdfunding via leningen verwacht worden.

60

- Platformen die obligaties en converteerbare leningen aanbieden, zijn gebonden aan extra regels.

De investeringsgrens van 1.000 euro per project wordt ervaren als een belemmering door

investeerders, die een financieel rendement beogen. Daarom is het aangewezen dit bedrag op te

trekken naar minimaal 5.000 euro of meer, wat meer in lijn ligt met het bedrag dat een

investeerder belegt. Investeerders kunnen meer investeren, en het vooropgestelde doelbedrag

van het project voor een ondernemer kan behaald worden door een beperkter aantal

investeerders. Daarnaast is het ook aangewezen om het bedrag waarop een vrijstelling van de

prospectusverplichting van toepassing is, te herevalueren. Een verhoging van de grens van

300.000 euro naar 1.000.000 euro is beter afgestemd op de financieringsbehoeften van een

onderneming.

Aanbevelingen voor initiatiefnemers van een lenings-crowdfundingplatform

Het aantal lenings-crowdfundingplatformen is in België zeer beperkt. De groei in het aantal lenings-

crowdfundingplatformen is nodig om crowdfunding in België te stimuleren. De initiatiefnemers van

lenings-crowfundingsplatformen dienen hun beleid af te stemmen op het Nederlandse voorbeeld.

- Uit het onderzoek is gebleken dat het beheer van een Nederlands lenings-crowdfundingplatform

wordt uitgevoerd door een team dat een zeer grondige en uitgebreide kennis van de financiele

sector heeft. In de meeste gevallen heeft het team een jarenlange ervaring in de bancaire of

verzekeringen sector achter de rug. Het advies aan de initiatiefnemer van een lenings-

crowdfundingplatformen is een team samen te stellen zodat bancaire kennis intern aanwezig is.

Voor bepaalde domeinen is het voldoende om te worden bijgestaan door partners, zoals

advocaten of IT specialisten.

- Uit het onderzoek is gebleken dat het uitbouwen van een sterk en actief investeerdersnetwerk

van cruciaal belang is voor het succes van het platform. Daarom adviseren wij aan het platform

om acties op te zetten om investeerders te binden aan het platform, zoals het toepassen van

loyaliteitsprogramma’s en/of staffelkortingen, en een communicatiekanaal op te zetten zodat

potentiële investeerders steeds op de hoogte worden gesteld van nieuwe investeringsprojecten

die op het platform worden gepubliceerd.

- Het aantal succesvol gefinancierde projecten is een maatstaf voor het succes van het platform.

Het is sterk aan te raden dat het platform een strategie uitwerkt ter evaluatie van de

projectaanvragen door een grondige screening uit te voeren. Het gebruik van scoringsmethodes

van externe partijen zoals NBB/CKP, Graydon of Dun&Bradstreet biedt waardevolle informatie

om een onderneming of bedrijfsleider te evalueren. Wij adviseren om deze informatie in de

evaluatie van de projecten mee te nemen. Tevens adviseren wij om een risicoclassificatie op te

61

stellen en dit toe te kennen aan elk project. De rente van een lening moet in overeenstemming

zijn met de risicoclassificatie.

- Projecten die op het platform worden gepubliceerd moeten correct en duidelijk beschreven

worden. Het doelbedrag en de looptijd dient in overeenstemming te zijn met de

projectomschrijving en de aflossingscapaciteit van de onderneming. Het platform moet diensten

aanreiken om de ondernemers bij deze taak te helpen. De ondernemers kunnen ook ten rade

gaan bij onafhankelijke crowdfunding consultants.

- Uit onderzoek is gebleken dat platformen die projecten van allerlei aard, regio of sector

aanbieden een groot aantal projecten succesvol kan financieren. Wij raden de initiatiefnemers

van een Belgische crowdfundingplatform aan om zich niet te specialiseren ofwel te richten op de

specifieke nichemarkt van duurzame energie.

- De doelstelling van een crowdfundingplatform, zoals elke onderneming, is winstgevend te zijn.

Daarom is het van groot belang dat het platform een correct verdienmodel uitwerkt waarbij de

kosten voor de ondernemers en de kosten voor de investeerders marktconform zijn. Wij

adviseren dat de kosten voor de ondernemer minimaal een publicatiekost en een éénmalige

succes fee bevatten, en om de kosten voor de investeerders te beperken tot de transactiekosten.

- De crowdfundingplatformen in Nederland maken gebruik van het ‘all or nothing’

financieringsmodel. Wij adviseren dat ook in België dit financieringsmodel gehanteerd wordt.

- De Nederlandse lenings-crowdfundingplatformen zijn niet ontstaan uit de bankensector. Wij

adviseren aan de initiatiefnemer van een lenings-crowdfundingplatform om onafhankelijk van

een bank te opereren. Niettegenstaande is de samenwerking tussen het platform en de

bankensector belangrijk (voor doorverwijzing en cofinanciering).

- Uit het onderzoek is gebleken dat de beschikbaarheid en de professionaliteit van de websites van

de lenings-crowdfundingplatformen zeer belangrijk zijn. De websites moeten alle browsers

ondersteunen, en moeten handig in gebruik zijn vanop een tablet of een smartphone.

Investeerders raadplegen de websites die er professioneel uitzien, waar de informatie duidelijk

en gestructureerd is weergegeven. De initiatiefnemer van een Belgisch platform moet hier

aandacht aan besteden, want een essentieel element van crowdfunding is het bereiken van het

grote publiek.

62

Vervolgonderzoek

De masterproef legt de focus op de karakteristieken van Nederlandse lenings-

crowdfundingplatformen. Het onderzoek is gebaseerd op informatie afkomstig van de websites van

de platformen. In de toekomst zullen de crowdfundingplatformen professioneler en transparanter

worden, waarbij de informatie eenduidig, en waarbij ook minder positieve informatie zal vermeld

worden, zoals defaults en het slaagpercentage. Door de beschikbaarheid van deze informatie wordt

het mogelijk om bijkomende verbanden te leggen.

De crowdfundingplatformen zijn voortdurend in beweging, daarom is ook aangewezen om de

verandering in de tijd waar te nemen, zowel voor de Nederlandse als de Belgische platformen.

Een interessant vervolg om de komende jaren te onderzoeken is in hoever de Belgische wetgeving in

het kader van crowdfunding via leningen en de Belgische lenings-crowdfundingplatformen de

kenmerken van Nederland hebben gevolgd.

VI

BIBLIOGRAFIE

AFM (2014). Crowdfunding - Naar een duurzame sector. Geraadpleegd via https://www.afm.nl/nl-

nl/nieuws/2014/dec/rapport-crowdfunding

AFM (2015). DNB en AFM geven interpretatie over crowdfunding. Geraadpleegd op 17 december

2015, via www.afm.nl/crowdfunding

AFM (2016a). AFM houdt vast aan ondergrens bij crowdfunding investeerderstoets. Geraadpleegd

via https://www.afm.nl/nl-nl/professionals/nieuws/2016/feb/ondergrens-investeerderstoets-

crowdfunding

AFM (2016b). Register crowdfundingplatformen. Geraadpleegd op 1 februari 2016, via

www.afm.nl/crowdfunding

Agrawal, A., Catalini, C., & Goldfarb, A. (2011). The geography of crowdfunding (No. w16820).

Cambridge: National bureau of economic research.

Agrawal, A. K., Catalini, C., & Goldfarb, A. (2013). Some simple economics of crowdfunding.

Cambridge: National Bureau of Economic Research.

Agrawal, A., Catalini, C., & Goldfarb, A. (2015). Crowdfunding: Geography, social networks, and the

timing of investment decisions. Journal of Economics & Management Strategy, 24(2), 253-274.

Ahlers, G. K., Cumming, D., Günther, C., & Schweizer, D. (2015). Signaling in Equity Crowdfunding.

Entrepreneurship Theory and Practice Volume 39, 955-980.

Beama (2016). Prospectus. Geraadpleegd via http://www.beama.be/nl/financiele-vaardigheden/de-

icb/documenten/le-prospectus

Belgische Crowdfunding Federatie (2016). B.C.F. erkende crowdfundingplatformen. Geraadpleegd via

http://www.belgischecrowdfundingfederatie.be/#!leeg/c22d3

Belleflamme, P., Lambert, T., & Schwienbacher, A. (2010). Crowdfunding: An industrial organization

perspective. In Prepared for the workshop Digital Business Models: Understanding Strategies.

Belleflamme, P., Lambert, T., & Schwienbacher, A. (2014). Crowdfunding: Tapping the right crowd.

Journal of Business Venturing 29 , 585-609.

Belleflamme, P., & Lambert, T. (2014). Crowdfunding: Some empirical findings and microeconomic

underpinnings. Geraadpleegd via SSRN website:

http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2437786

Belleflamme, P., Omrani, N., & Peitz, M. (2015). The economics of crowdfunding platforms.

Information Economics and Policy 33 , 11-28.

Berdak, O. (2016). Disrupting Finance: Social Lending – P2P lending platforms will continue to

disintermediate banks. Cambridge: Forrester.

http://www.afm.nl/crowdfunding

http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2437786

VII

Best, J., Neiss, S., Stralser, S., & Fleming, L. (2013). How big will the debt and equity crowdfunding

investment market be? Comparisons, assumptions and estimates. Berkeley: Fung Institute for

Engineering Leadership.

Boekee, S., Engels, C., & van der Veer, N. (2014). Nationaal social media onderzoek 2014. Nederland:

Newcon Research & Consultancy.

Bökkerink, I., Couwenbergh P., & Willems, L. (14 oktober 2015). Rabobank gaat drastisch saneren.

Financieel Dagblad, p. 1.

Bolero Crowdfunding (2016a). Crowdfunding in België. Geraadpleegd via https://bolero-

crowdfunding.be/nl/news-

events/news/whitepaper?utm_source=Bolero&utm_medium=banner&utm_campaign=Whitepaper&

utm_content=Algemeen-nl

Bolero Crowdfunding (2016b). Waarom is de Belgische crowdfundingmarkt nog zo klein?

Geraadpleegd via https://bolero-crowdfunding.be/nl/bolero-crowdfunding-blog/waarom-is-de-

belgische-crowdfundingmarkt-nog-zo-klein

Bouaiss, K.,& Maque, I. (2015). Cartography of academic literature on crowdfunding. Geraadpleegd

via SSRN website: http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.2573739

Bretschneider, U., Knaub, K., & Wieck, E. (2014). Motivations for Crowdfunding: What Drives the

Crowd to Invest in Start-Ups? Tel Aviv: European Conference on Information Systems (ECIS).

Brüntje, D., & Gajda, O. (2015). Crowdfunding in Europe: State of the Art in Theory and Practice.

Springer.

Bruton, G., Khavul, S., Siegel, D., Wright, M. (2015). New Financial Alternatives in Seeding

Entrepreneurship: Microfinance, Crowdfunding, and Peer-to-Peer Innovations. Entrepreneurship

Theory and Practice, 39(1), 9-26.

Bueters, P. (2014). Eerste bankroet in crowdfunding. Geraadpleegd op 1 maart 2016 via

http://www.sprout.nl/artikel/faillissementen/eerste-bankroet-crowdfunding

Castro, J.M. (2014). Ontsluiting van het potentieel van crowdfunding in de Europese Unie. Brussel:

Europees Economisch en Sociaal Comité.

Cholakova, M., & Clarysse, B. (2014). Does the possibility to make equity investments in

crowdfunding projects crowd out reward-based projects? Entrepreneurship Theory and Practice,

39(1), 145-172.

Coheur, A. (2013). Position paper - Crowdfunding. Brussel: Social Economy Social.

Colaert, V. (2016). On the Absence of Peer-to-Peer Lending in Belgium. Journal of European

Consumer and Market Law, Forthcoming.

Collin Crowdfund (2016). Veelgestelde vragen. Geraadpleegd via

https://www.collincrowdfund.nl/veelgestelde-vragen/

https://bolero-crowdfunding.be/nl/news-events/news/whitepaper?utm_source=Bolero&utm_medium=banner&utm_campaign=Whitepaper&utm_content=Algemeen-nl




VIII

Cornell, C.J., & Luzar, C. (2014). Crowdfunding Fraud: How Big is the Threat? Geraadpleegd via

http://www.crowdfundinsider.com/2014/03/34255-crowdfunding-fraud-big-threat/

Crowdfunding.nl (2015). Reactie op maatregelen AFM. Geraadpleegd via

http://www.crowdfunding.nl/reactie-vanuit-crowdfunding-op-maatregelen-afm/

CrowdfundingHub (2016). Current State of Crowdfunding in Europe - An Overview of the

Crowdfunding Industry in more than 25 Countries: Trends, Volumes & Regulations. Geraadpleegd via

http://www.crowdfundinghub.eu/the-current-state-of-crowdfunding-in-europe/

Crowdfundmarkt (2016). Crowdfinance 2015 - Debt and equity crowdfunding in The Netherlands.

Geraadpleegd op 28 februari 2016, via http://www.crowdfundmarkt.nl/crowdfinance-2015-het-

volledige-rapport/

Cumming, D. J., Leboeuf, G., & Schwienbacher, A. (2015). Crowdfunding models: Keep-it-all vs. all-or-

nothing. Geraadpleegd via SSRN website:

http://papers.ssrn.com/sol3/Papers.cfm?abstract_id=2447567

Czudec, W., & Pazowski, P. (2014). Economic prospects and conditions of crowdfunding.

Geraadpleegd via http://www.toknowpress.net/ISBN/978-961-6914-09-3/papers/ML14-685.pdf

Danmayr, F. (2013). Archetypes of Crowdfunding Platforms: A Multidimensional Comparison. Steyr:

Springer Science & Business Media.

De Buysere, K., Gajda, O., Kleverlaan, R., & Maron, D. (2012). A Framework for European

Crowdfunding. Geraadpleegd op Oktober 12 2016 via http://www.europecrowdfunding.org/wp-

content/blogs.dir/12/files/2013/06/FRAMEWORK_EU_CROWDFUNDING.pdf

de Horde, C. (25 november 2015). Banken waarschuwen voor risico’s crowdfunding. Het Financieel

Dagblad, p. 1.

De Prez, P., Ryckaert, D., & Marquete, V. (2014). Crowdfunding in België – een stand van zaken.

Geraadpleegd via http://www.simontbraun.eu/nl/nieuws/news-corporate-banking-and-

finance/1923-crowdfunding-in-belgie-een-stand-van-zaken.

De Vos, A. (26 februari 2016). Kijk eens kritisch naar uw crowdfundbelegging. Het Financieel Dagblad,

p. 1.

Dorff, M. B. (2013). Siren Call of Equity Crowdfunding, The. J. Corp. L., 39, 493.

Douw, S., Koren, G., Vroeman, T., & Landman, A. (2012). Crowdfunding – hoe u de massa mobiliseert.

Haarlem: De Zaak.

Douw&Koren (2014). Crowdfunding in Nederland 2013 - De status van crowdfunding in Nederland.

Geraadpleegd via http://www.douwenkoren.nl/crowdfunding-in-nederland-2013-de-cijfers/

Douw&Koren (2015a). Crowdfunding in Nederland 2014 - De status van crowdfunding in Nederland.

Geraadpleegd via http://www.douwenkoren.nl/crowdfunding-in-nederland-2014-de-cijfers/

http://www.crowdfundmarkt.nl/crowdfinance-2015-het-volledige-rapport/

http://www.crowdfundmarkt.nl/crowdfinance-2015-het-volledige-rapport/


http://www.toknowpress.net/ISBN/978-961-6914-09-3/papers/ML14-685.pdf

http://fd.nl/auteur/cor-de-horde

IX

Douw&Koren (2015b). Crowdfunding in België 2014 - De status van crowdfunding in België.

Geraadpleegd via http://www.douwenkoren.nl/crowdfunding-in-belgie-2014/

Douw&Koren (2016a). Crowdfunding in Nederland 2015 - De status van crowdfunding in Nederland.

Geraadpleegd via http://www.dkcrowdfunding.nl/#!crowdfunding-in-nederland-in-2015/gz4a7

Douw&Koren (2016b). Crowdfunding & duurzame energie - De status van crowdfunding voor

duurzame energie in Nederland in 2015. Geraadpleegd via

http://www.douwenkoren.nl/crowdfunding-voor-duurzame-energie-115-miljoen-in-2015/

Dupire, M. (2015). The rise of crowdfunding, Threat or opportunity for the banking industry? Vlerick

Policy Paper Series No. 1.

European central Bank (2015). Survey on the access to finance of enterprises in the euro area.

Geraadpleegd via

https://www.ecb.europa.eu/pub/pdf/other/SAFE_website_report_2014H2.en.pdf?0b8b95ddc52c86

145f91c8d2a566e3f8

European Commission (2013). One out of three SMEs did not get the finance they needed in 2013.

Geraadpleegd via http://europa.eu/rapid/press-release_IP-13-1070_en.htm

European Commission (2014). Unleashing the potential of Crowdfunding in the European Union.

Geraadpleegd via http://ec.europa.eu/internal_market/finances/docs/crowdfunding/140327-

communication_en.pdf

European Commission (2015a). Small and medium-sized enterprises’ access to finance. Geraadpleegd

via

http://ec.europa.eu/europe2020/pdf/themes/2015/small_medium_enterprises_access_to_finance_

20151126.pdf.

European Commission (2015b). Crowdfunding uitgelegd – een gids voor kmo’s. Geraadpleegd via

http://ec.europa.eu/DocsRoom/documents/10229/attachments/1/translations/en/renditions/native.

European Crowdfunding Network (2014). Review of crowdfunding regulation – Interpretations of

existing regulation concerning crowdfunding in Europe, North America and Israel. European

Crowdfunding Network AISBL.

Everett, C. R. (2014). Origins and Development of Credit-Based Crowdfunding. California: Pepperdine

University.

Fiddelaar, S., Geluk G., & Zuijderhoudt, B. (2014). Crowdfunding in Gelderland. Gelderland: Direction.

Freund, R. (2010). How to overcome the barriers between economy and sociology with open

innovation, open evaluation and crowdfunding. International Journal of industrial engineering and

management Vol 1, 105-109.

Frydrych, D., Bock, A. J., Kinder, T., & Koeck, B. (2014). Exploring entrepreneurial legitimacy in

reward-based crowdfunding. Venture Capital, 16(3), 247-269.

http://www.dkcrowdfunding.nl/#!crowdfunding-in-nederland-in-2015/gz4a7

http://europa.eu/rapid/press-release_IP-13-1070_en.htm

http://ec.europa.eu/DocsRoom/documents/10229/attachments/1/translations/en/renditions/native

X

FSMA (2012). Reglementair kader voor crowdfunding. Geraadpleegd via

www.fsma.be/~/media/files/fsmafiles/circ/nl/fsma_2012_15.ashx

FSMA (2014). Coöperaties, participatieplannen en crowdfunding: Overzicht van en praktische instructies bij openbare aanbiedingen die vrijgesteld zijn van de prospectusplicht. Geraadpleegd via http://www.fsma.be/~/media/Files/fsmafiles/circ/nl/2014/fsma_2014_04.ashx.

Fundwijzer (2016). Crowdfunding update februari 2016. Geraadpleegd via

http://www.fundwijzer.nl/crowdfunding-update-februari-2016.

Gao, Q., & Lin, M. (2015). Lemon or Cherry? The Value of Texts in Debt Crowdfunding. Tucson:

University of Arizona.

Geldvoorelkaar (2016). AFM past recent aangekondigde voorschriften aan. Geraadpleegd via

https://www.geldvoorelkaar.nl/geldvoorelkaar/nieuws/afm-past-recent-aangekondigde-

voorschriften-aan.aspx

Hollow, M. (2013). Crowdfunding and Civic Society in Europe: A Profitable Partnership? Open

Citizenship, Vol. 4 , 68-73 .

Hakenes, H., & Schlegel, F. (2014). Exploiting the Financial Wisdom of the Crowd--Crowdfunding as a

Tool to Aggregate Vague Information. Geraadpleegd via SSRN website:

http://papers.ssrn.com/sol3/Papers.cfm?abstract_id=2475025.

Hemer, J. (2011). A snapshot on crowdfunding. Working papers firsm and region, 2, 1-48.

Herzenstein, M., Dholakia, U. M., & Andrews, R. L. (2011). Strategic herding behavior in peer-to-peer

loan auctions. Journal of Interactive Marketing, 25(1), 27-36.

Hornuf, L., & Schwienbacher, A. (2015). Funding dynamics in crowdinvesting. Geraadpleegd via SSRN

website: http://papers.ssrn.com/sol3/Papers.cfm?abstract_id=2612998

Hornuf, L., & Schwienbacher, A. (2014). The Emergence of Crowdinvesting in Europe. Munich:

University of Munich.

Kleemann, F., Voß, G. G., & Rieder, K. (2008). Un (der) paid innovators: The commercial utilization of

consumer work through crowdsourcing. Science, technology & innovation studies, 4(1), 5-26.

KMO Community (2015). Crowdfunding de doorbraak in België. Geraadpleegd via http://kmopme-

community.be/crowdfunding-de-doorbraak-in-belgie/

KPMG Advisory (2013). Crowdfunding: actiegericht onderzoek tot stimuleren van crowdfunding als

financieringswijze van (startende) ondernemingen via het opzetten van een digitaal en

kennisplatform. Geraadpleegd via

http://www.vlaio.be/sites/default/files/rapport_crowdfunding_door_stibbe_en_kpmg.pdf

KPMG Advisory (2014). Crowdfunding in Belgium – 2014. Geraadpleegd via

http://www.kpmg.com/BE/en/IssuesAndInsights/ArticlesPublications/Documents/Crowdfunding-

brochure.pdf

http://www.kpmg.com/BE/en/IssuesAndInsights/ArticlesPublications/Documents/Crowdfunding-brochure.pdf

http://www.kpmg.com/BE/en/IssuesAndInsights/ArticlesPublications/Documents/Crowdfunding-brochure.pdf

XI

Kuppuswamy, V., & Bayus, B. L. (2015). Crowdfunding creative ideas: The dynamics of project backers

in Kickstarter. Geraadpleegd via SSRN website:


Lehner, O. M. (2013). Crowdfunding social ventures: a model and research agenda. Venture Capital,

15(4), 289-311.

Maxwell, A. L., Jeffrey, S. A., & Lévesque, M. (2011). Business angel early stage decision making. Journal of Business Venturing, 26(2), 212-225.

Metrick, A., & Yasuda, A. (2010). Venture capital and the finance of innovation (2nd ed.). Hoboken:

John Wiley and Sons.

Mishra, A., & Koren, G. (2011). Crowdfunding: het nieuwe investeren. Nederland: Roundtables.nl.

Mollick, E. (2013). The dynamics of crowdfunding: An exploratory study. Journal of Business

Venturing Volume 29 (2014), 1-16.

Mollick, E., & Kuppuswamy V. (2014). After the campaign: Outcomes of crowdfunding. UNC Kenan-

Flagler Research Paper, (2376997).

NU.nl (2016). Tijd voor openheid over faillissementen bij crowdfunding. Geraadpleegd op 20 maart

2016 via http://www.nu.nl/ondernemen/4190886/tijd-openheid-faillissementen-bij-

crowdfunding.html

Ordanini, A., Miceli, L., Pizzetti, M., & Parasuraman, A. (2011). Crowd-funding: transforming

customers into investors through innovative service platforms. Journal of service management, 22(4),

443-470.

Ramos, J. (2014). Crowdfunding and the role of managers in ensuring the sustainability of

crowdfunding platforms. Seville: Institute for prospective technological studies, European

commission.

Ravina, E. (2012). Love & loans: the effect of beauty and personal characteristics in credit markets.

Geraadpleegd via SSRN website: http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=1107307.

RTL Z (2015). Startup in crowdlending: 'Fintech draait om transacties zonder banken'. Geraadpleegd

via http://www.rtlnieuws.nl/economie/toekomstmakers/startup-crowdlending-fintech-draait-om-

transacties-zonder-banken.

Rubinton, B. J. (2011). Crowdfunding: disintermediated investment banking. Geraadpleegd SSRN

website: http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=1807204

Schwienbacher, A., & Larralde, B. (2010). Crowdfunding of small entrepreneurial ventures. In

Cumming, D.J. (Ed.), Handbook of Entrepreneurial Finance. Oxford: Oxford University Press.

Schwienbacher, A. (2014). Crowdinvesting in the Netherlands: Market Analysis, Securities Regulation

and Policy Options. DSF Policy Paper No. 48.

http://www.rtlnieuws.nl/economie/toekomstmakers/startup-crowdlending-fintech-draait-om-transacties-zonder-banken

http://www.rtlnieuws.nl/economie/toekomstmakers/startup-crowdlending-fintech-draait-om-transacties-zonder-banken

XII

Startcrowdfunding.nl (2016). Aangesloten platforms. Geraadpleegd via

http://startcrowdfunding.nl/about/

Stemler, A. R. (2013). The JOBS Act and crowdfunding: Harnessing the power - and money - of the

masses. Business Horizons Volume 56, Issue 3 , 271-275.

Van Alphen, F. (5 juni 2015). Crowdfunding ABN Amro flopt, investeerders geld kwijt. Volkskrant, p.

1.

Van de Laar, R. (2014). Banken steeds minder schuw voor crowdfunding. Geraadpleegd via

http://www.kpmg.com/NL/nl/IssuesAndInsights/ArticlesPublications/Documents/PDF/Banking-en-

Leasing/Banken-steeds-minder-schuw-voor-crowdfunding.pdf

Vandendriessche F., Van Steenwinkel P., De Vuyst L., & Ravenlingien F. (2013). Crowdfunding:

actiegericht onderzoek tot stimuleren van crowdfunding als financieringswijze van (startende)

ondernemingen via het opzetten van een digitaal en kennisplatform – begeleidende nota.

Geraadpleegd via

http://ec.europa.eu/internal_market/consultations/2013/crowdfunding/docs/contributions/individu

als-and-others/enterprise-flanders-agentschap-ondernemen-_nl.pdf

Vervest, M. (2015). Crowdfundmarkt.nl: investeerder gaat regionaal. Geraadpleegd via

http://www.deondernemer.nl/nieuwsbericht/7613/crowdfundmarkt-nl-investeerder-gaat-regionaal.

Wardrop, R., Zhang, B., Rau, R., & Gray, M. (2015). Moving Mainstream: The European Alternative

Finance Benchmarking Report. Cambridge: University of Cambridge.

Wessel, S. (2016). Crowdfunding haalt durfkapitaalmarkt in. Geraadpleegd via

http://www.sprout.nl/artikel/crowdfunding/crowdfunding-haalt-durfkapitaalmarkt

Zhang, J., & Liu, P. (2012). Rational herding in microloan markets. Management science, 58(5), 892-

912.

http://ec.europa.eu/internal_market/consultations/2013/crowdfunding/docs/contributions/individuals-and-others/enterprise-flanders-agentschap-ondernemen-_nl.pdf

http://ec.europa.eu/internal_market/consultations/2013/crowdfunding/docs/contributions/individuals-and-others/enterprise-flanders-agentschap-ondernemen-_nl.pdf

XIII

APPENDIX 1. CROWDFUNDINGPLATFORMEN NEDERLAND

Platform

Do

nat

ie

Be

lon

ing

Aan

de

el

Len

ing

Platform

Do

nat

ie

Be

lon

ing

Aan

de

el

Len

ing

1%club (onepercentclub) X

Kapitaal Op Maat X

121donation X

Kickofftalent X X

4just1 X

Kickstarter X X

Agrifinance X

Leapfunder X

All4Funding X

Lendex X

Anders Financieren X X

Lendico X

AppsFunder X

Liveondemand X

Aygodutch X

Lovetofund X X X

Beacon X

MaakCapelle X

Boer&Coinvest X

Massafinanciering X

Bouwaandeel X

MedCrowdFund X

Capital Circle X

MedStartr X X

Cinecrowd X X

Mobillion (kentaa) X

Clubkit X

Moneybrothers X X

Collin Crowdfund

X

MyCrowdfunding X X

Commonsites X

NLinvesteert X

CrowdAboutNow X X X X

OnderlingKrediet X

Crowdbricks X

Onderstroom X

Crowdestate X

Oneplanetcrowd X X X X

Crowdfundingvoorclubs X X

PIF World X

CrowdfundingVoorNatuur X

Pledgemusic X

CrowdfundNederland X X

Projectgeld X

Crowdpartners X

Rechtspraak.nu X

CrowdSport X

RegioFund X

Crowdsuing X

RocketHub X X

Crowdyhouse

X

Rugsteunt X

Doneerdezon X

SamenInGeld X

Doorgaan.nl X X

SciFundChallenge X

Doorgeven X

Slimmersamen X X

Dordrechtvanstart X X

Sponsorkunst X

DreamOrDonate X

SportFunder X X

DuurzaamInvesteren X X

Steundeclub X X

FairFriends X

Symbid X X

FarmaFonds X

Tailwind crowd X X

Farmers Funding X X

Talentboek X

Fundaplant X

The Dutch Deal X X X X

Funding Circle X

Tilburgvoorcultuur X X

FundRazr X X

Tubestart X X

Funduzo X X

Ulule X X

Geeferom X

Unglue.it X

Geefgezondheid.nu X X

VERA Community X X

Geefonderwijs X X

Verkami X

Geldrond X X X

Verspers X X

Geldvoorelkaar

X

Voordekunst X X

GeloofInJeProject X X

Voordegroei X

GetitDone X

Voorjebuurt X X

GoFundMe X

Wayvcrowdfunding X X

GoGetFunding X

Weforsea X

Greencrowd X X

Wekomenerwel X X

Grrrowd X

Wijzijnsport X X

Hetluktons X

WorldofCrowdfunding X X

Hkbu (HKB Urban Producers) X X

Yournalisme X

Horeca Crowdfunding X

Zcfp X X

Indiegogo X X

ZIB Crowdfunding X

InvestedIn X X

ZonnepanelenDelen X X

Investormatch X X

Zorgfunders X X X

XIV

APPENDIX 2. ONDERZOEKITEMS NEDERLAND

Platformen Classificatie

Aantal succesvol gefinancierde projecten (sinds opstart)

Omvang financiering leningen (sinds opstart)

Jaar oprichting

Leningen/ hybride

Actief buiten Nederland

Specia- lisatie

Specialisatie sector of regio

AFM status

Collin Crowdfund Zeer actief 152 € 28.077.500 2014 Leningen Nee Nee Ontheffing bemiddelaar opvorderbare gelden

Funding Circle Zeer actief 126 € 9.648.954 2014 Leningen Ja Nee Ontheffing bemiddelaar opvorderbare gelden

Geldvoorelkaar Zeer actief 744 € 58.776.000 2011 Leningen Nee Nee Vergunning financiële dienstverlener

Kapitaal Op Maat Zeer actief 127 € 10.962.513 2013 Leningen Nee Nee Ontheffing bemiddelaar opvorderbare gelden

CrowdAboutNow Actief 56 € 3.628.912 2013 Hybride Nee Nee Vergunning beleggingsondernemer

DuurzaamInvesteren Actief 14 € 5.892.000 2014 Hybride Nee Ja Duurzame energie Vergunning beleggingsondernemer

Greencrowd Actief 22 € 1.730.365 2014 Hybride Nee Ja Duurzame energie Ontheffing bemiddelaar opvorderbare gelden

Horeca Crowdfunding Actief 31 € 3.879.000 2013 Leningen Nee Ja Horeca Ontheffing bemiddelaar opvorderbare gelden

Oneplanetcrowd Actief 22 € 1.565.300 2013 Hybride Ja Nee Ontheffing bemiddelaar opvorderbare gelden

ZonnepanelenDelen Actief 11 € 1.925.678 2014 Hybride Nee Ja Duurzame energie Vrijgesteld

Aygodutch Weinig actief 6 € 372.500 2014 Leningen Nee Nee Ontheffing bemiddelaar opvorderbare gelden

Bouwaandeel Weinig actief 3 € 450.000 2014 Leningen Nee Ja Vastgoed Geen

Capital Circle Weinig actief 4 € 312.000 2015 Leningen Nee Nee Ontheffing bemiddelaar opvorderbare gelden

Crowdpartners Weinig actief 4 € 548.000 2014 Leningen Nee Nee Ontheffing bemiddelaar opvorderbare gelden

Investormatch Weinig actief 8 € 309.000 2011 Hybride Nee Nee Ontheffing bemiddelaar opvorderbare gelden

Lovetofund Weinig actief 7 € 376.000 2013 Hybride Nee Ja Zwolse regio Geen

The Dutch Deal Weinig actief 9 € 307.725 2014 Hybride Nee Nee Ontheffing bemiddelaar opvorderbare gelden

Wekomenerwel Weinig actief 7 € 305.000 2010 Leningen Nee Nee Vrijgesteld

Zorgfunders Weinig actief 2 € 841.000 2014 Hybride Nee Ja Zorgsector Geen

Agrifinance Zeer weinig actief 1 € 25.000 2014 Leningen Nee Ja Agrarische sector Ontheffing bemiddelaar opvorderbare gelden

All4Funding Zeer weinig actief 2 € 180.000 2014 Leningen Nee Nee Ontheffing bemiddelaar opvorderbare gelden

Boer&Coinvest Zeer weinig actief 0 € 0 2015 Hybride Nee Ja Agrarische sector Geen

Crowdbricks Zeer weinig actief 0 € 0 2015 Leningen Nee Ja Vastgoed Vergunning financiële dienstverlener

Crowdestate Zeer weinig actief 1 € 448.350 2016 Leningen Nee Ja Vastgoed Ontheffing bemiddelaar opvorderbare gelden

Farmers Funding Zeer weinig actief 1 € 100.000 2014 Hybride Nee Ja Agrarische sector Geen

Funduzo Zeer weinig actief 0 € 0 2015 Hybride Nee Nee Ontheffing bemiddelaar opvorderbare gelden

Geldrond Zeer weinig actief 1 € 75.975 2014 Hybride Nee Nee Ontheffing bemiddelaar opvorderbare gelden

Massafinanciering Zeer weinig actief 0 € 0 2014 Leningen Nee Nee Ontheffing bemiddelaar opvorderbare gelden

Moneybrothers Zeer weinig actief 1 € 125.000 2015 Hybride Nee Nee Ontheffing bemiddelaar opvorderbare gelden

MyCrowdfunding Zeer weinig actief 1 € 52.200 2015 Hybride Nee Ja Regio Gelderland Ontheffing bemiddelaar opvorderbare gelden

OnderlingKrediet Zeer weinig actief 1 € 10.000 2014 Leningen Nee Nee Ontheffing bemiddelaar opvorderbare gelden

RegioFund Zeer weinig actief 2 € 72.500 2015 Leningen Nee Ja Regio Gelderland Ontheffing bemiddelaar opvorderbare gelden

SamenInGeld Zeer weinig actief 2 € 288.650 2014 Leningen Nee Ja Vastgoed Vergunning financiële dienstverlener

Symbid Zeer weinig actief 1 € 75.000 2015 Hybride Nee Nee Ontheffing bemiddelaar opvorderbare gelden

VERA Community Zeer weinig actief 2 € 166.000 2014 Hybride Nee Ja Gender Geen

Voordegroei Zeer weinig actief 1 € 300.000 2015 Leningen Nee Nee Ontheffing bemiddelaar opvorderbare gelden

ZCFP Zeer weinig actief 1 € 6.500 2013 Hybride Nee Ja Regio Zeeland Geen

XV

Platformen Screening door platform

Scoringsmethodes Risico- classificatie

Oprichters platform

Geldvragers (leningen)

Startende ondernemingen


Aflossingsmethode

Collin Crowdfund Uitgebreid Dun & Bradstreet Ja Ondernemers Ondernemingen Nee EU Lineair

Funding Circle Uitgebreid Graydon Ja Ondernemers Ondernemingen Nee Nederlander Annuitair/lineair

Geldvoorelkaar Matig Graydon, BKR, Creditsafe, Focum Ja Ondernemers Ondernemingen/particulieren Ja Nederlander Annuitair

Kapitaal Op Maat Uitgebreid Experian, creditsafe, BKR Ja Ondernemers Ondernemingen Annuitair

CrowdAboutNow Beperkt / Nee Ondernemers Ondernemingen Ja Annuitair/lineair/obligatie

DuurzaamInvesteren Matig / Nee Ondernemers Ondernemingen Obligatie

Greencrowd Uitgebreid Creditsafe Ja Ondernemers Ondernemingen Annuitair

Horeca Crowdfunding Matig / Ja Ondernemers Ondernemingen Ja Annuitair

Oneplanetcrowd Uitgebreid BKR Nee Start Green Venture Capital Ondernemingen Ja EU Annuitair/lineair

ZonnepanelenDelen Nee Ondernemers Ondernemingen Obligatie

Aygodutch Uitgebreid / Ja Ondernemers Ondernemingen Ja Annuitair

Bouwaandeel Matig / Nee Ondernemers Ondernemingen Annuitair

Capital Circle Uitgebreid Graydon Ja Ondernemers Ondernemingen Annuitair/lineair

Crowdpartners Uitgebreid Graydon Ja Ondernemers Ondernemingen/particulieren Annuitair/lineair

Investormatch Uitgebreid Graydon, BKR Ja Ondernemers Ondernemingen Ja Annuitair/lineair

Lovetofund Matig / Nee Ondernemers Ondernemingen Lineair

The Dutch Deal Uitgebreid Graydon Ja Ondernemers Ondernemingen Nee Nederlander Annuitair

Wekomenerwel Matig / Nee Ondernemers Ondernemingen Uitsluitend Obligatie

Zorgfunders Matig / Nee Ondernemers Ondernemingen Obligatie

Agrifinance Uitgebreid Graydon, BKR Ja AgroProgress Group BV Ondernemingen Nee Annuitair/lineair

All4Funding Uitgebreid Graydon, BKR Ja Ondernemers Ondernemingen Ja Annuitair

Boer&Coinvest Matig Graydon Ja Ondernemers Ondernemingen Nee Nederlander Annuitair/lineair

Crowdbricks Ondernemers Ondernemingen

Crowdestate Uitgebreid / Ja Ondernemers Ondernemingen Nederlander Lineair

Farmers Funding DCA, One Finance Agro, Symbid Ondernemingen Nederlander Annuitair

Funduzo Uitgebreid Graydon Ja Ondernemers Ondernemingen Ja Nederlander

Geldrond Matig Graydon, BKR Ja Ondernemers Ondernemingen Nederlander Annuitair

Massafinanciering Matig Graydon, BKR Ja Ondernemers Ondernemingen Annuitair

Moneybrothers Uitgebreid Creditsafe Ja Ondernemers Ondernemingen Annuitair

MyCrowdfunding Matig Graydon Ja Ondernemers Ondernemingen Nederlander Annuitair

OnderlingKrediet Matig BKR Ja Ondernemers Ondernemingen Ja Annuitair

RegioFund Uitgebreid Graydon, BKR Ja Ondernemers Ondernemingen Nederlander Annuitair/lineair

SamenInGeld Matig BKR Ja Ondernemers Ondernemingen/particulieren Nederlander Annuitair

Symbid Uitgebreid Creditsafe Ja Ondernemers Ondernemingen Nee Iedereen (*) Annuitair

VERA Community Beperkt / Nee Ondernemers Ondernemingen/particulieren Annuitair/lineair/obligatie

Voordegroei Uitgebreid / Ja Ondernemers Ondernemingen Annuitair/lineair

ZCFP Matig / Nee Stichting Zeeuws Ontwikkelingsfonds Ondernemingen Ja Annuitair/lineair/obligatie

XVI

Platformen Zekerheden Maximale inschrijvingsperiode

Gemiddelde looptijd (in maanden)

Gemiddelde rente

Minimale uitgifte

Maximale uitgifte

Gemiddeld doelbedrag

Minimale inleg investeerder

Gemiddelde inleg investeerders

Collin Crowdfund Nee 14 dagen 54 8,00% € 50.000 € 2.500.000 € 184.260 € 500 € 1.588

Funding Circle Nee 21 dagen 48 7,30% € 10.000 € 250.000 € 76.579 € 100 € 1.276

Geldvoorelkaar Nee 60 dagen 52,2 7,90% € 5.000 € 79.000 € 100 € 700

Kapitaal Op Maat Mogelijk 100 dagen 50 7,22% € 25.000 € 500.000 € 86.319 € 100 € 722

CrowdAboutNow 42 4,35% € 10.000 € 2.500.000 € 64.802 € 25 € 580

DuurzaamInvesteren Verplicht 101 5,59% € 50.000 € 420.857 € 150 € 7.071

Greencrowd Mogelijk 85 5,30% € 4.000 € 78.653 € 250 € 1.590

Horeca Crowdfunding Mogelijk 46 8,30% € 30.000 € 500.000 € 125.129 € 250 € 1.527

Oneplanetcrowd Mogelijk 120 dagen 38 6,00% € 74.538 € 100 € 1.536

ZonnepanelenDelen 194 4,97% € 2.500.000 € 175.062 € 25 € 844

Aygodutch Mogelijk 90 dagen 44 8,00% € 25.000 € 62.233 € 100 € 1.204

Bouwaandeel Verplicht 31 5,80% € 10.000 € 150.000 € 200 € 1.181

Capital Circle Mogelijk 30 dagen 6,88% € 25.000 € 1.000.000 € 78.000 € 500

Crowdpartners Mogelijk 66 6,50% € 25.000 € 137.000 € 250

Investormatch 60 dagen 41 8,25% € 38.625 € 100 € 710

Lovetofund 43 4,20% € 54.844 € 25 € 911

The Dutch Deal Nee 120 dagen 35 8,80% € 5.000 € 1.000.000 € 34.197 € 25 € 1.145

Wekomenerwel 5,75% € 25.000 € 2.500.000 € 43.571 € 1.741

Zorgfunders 60 6,00% € 420.500 € 25 € 2.861

Agrifinance Mogelijk 24 6,00% € 2.500.000 € 25.000

All4Funding Mogelijk 84 dagen 60 5,75% € 25.000 € 59.000 € 100

Boer&Coinvest Nee € 5.000 € 500.000 € 25

Crowdbricks Verplicht

Crowdestate Verplicht 120 7,00% € 20.000 € 448.350 € 500

Farmers Funding Mogelijk 120 dagen 60 6,50% € 100.000

Funduzo 75 dagen € 100

Geldrond Mogelijk 120 dagen 60 6,70% € 75.975 € 25 € 12.663

Massafinanciering Nee 120 dagen € 25.000 € 100

Moneybrothers Mogelijk 90 dagen 60 6,00% € 40.000 € 2.500.000 € 125.000 € 500 € 4.167

MyCrowdfunding Mogelijk 90 dagen 60 5,00% € 25.000 € 250.000 € 52.500 € 100

OnderlingKrediet Nee 120 dagen 48 6,00% € 10.000 € 10.000 € 250

RegioFund Mogelijk 14 dagen 78 5,50% € 25.000 € 2.500.000 € 36.250 € 100

SamenInGeld Verplicht 60 5,15% € 53.450 € 250 € 1.497

Symbid Nee 90 dagen 36 7,50% € 20.000 € 2.500.000 € 75.000 € 20 € 893

VERA Community 120 dagen 48 4,50% € 25.000 € 83.000 € 25 € 487

Voordegroei Mogelijk 60 dagen 36 7,20% € 250.000 € 300.000 € 1.000

ZCFP 55 € 6.500 € 542

XVII

APPENDIX 3. CROWDFUNDINGPLATFORMEN BELGIË

Platform

Do

nat

ie

Be

lon

ing

Aan

de

el

Len

ing

Angel.me X X

Appsfunder X

Beacon X

Befund X

Boekensteun X X

Bolero Crowdfunding X X

CroFun X X X X

Crowdfunding.gent X

Crowdin X X

Finicrowd X X X

Growfunding X

Hellocrowd X X

Indiegogo X X

Indigap X X

InvestedIn X X

Kickstarter X X

KissKissBankBank X X

Look and fin X

Medstartr X X

MyMicroInvest X X

OksigenCrowd X X

Pledgemusic X

Rockethub X X

Sandawe X X

Scifundchallenge X

Socrowd X

Sportfunder X X

Smart.be X X

Tubestart X X

Ulule X X

Unglue.it X

Verkami X

Worldofcrowdfunding X X

yeee-haaa X X

XVIII

APPENDIX 4. ONDERZOEKITEMS BELGIË

Platformen Classificatie

Aantal succesvol gefinancierde projecten (sinds opstart)

Omvang financiering leningen (sinds opstart)

Jaar oprichting

Leningen/ hybride

Actief buiten België

Specia- lisatie

Specialisatie sector of regio

Screening door platform

Scorings- methodes

Risico- classificatie

Look&Fin Actief 40 € 6.105.700 2012 Leningen Ja Nee Ja Nee Ja

MyMicroInvest Weinig actief 7 € 700.000 2012 Hybride Nee Nee Ja Nee Nee

Befund Zeer weinig actief 2 € 8.950 Leningen Nee Ja regio Luik Ja Nee Nee

Bolero Crowdfunding Zeer weinig actief 2 € 159.700 2014 Hybride Nee Nee Ja Nee Nee

CroFun Zeer weinig actief 7 € 33.768 2013 Hybride Nee Nee Nee Nee Nee

Finicrowd Zeer weinig actief 1 € 25.000 2015 Hybride Nee Nee Ja Nee Nee

Platformen Oprichters platform

Geldvragers (leningen)

Startende ondernemingen


Aflossingsmethode Zekerheden

Look&Fin Ondernemers Ondernemingen Nee Alle Annuitair Nee

MyMicroInvest Ondernemers Ondernemingen EU Annuitair/obligatie Nee

Befund Ondernemers Ondernemingen Belg Nee

Bolero Crowdfunding KBC Ondernemingen Ja Belg Obligatie Nee

CroFun Ondernemers Ondernemingen Belg Annuitair/lineair/obligatie Nee

Finicrowd Ondernemers Ondernemingen EU Annuitair Nee

Platformen Maximale inschrijvingsperiode

Gemiddelde looptijd (in maanden)

Gemiddelde rente

Minimale uitgifte

Maximale uitgifte

Gemiddeld doelbedrag

Minimale inleg investeerder

Gemiddelde inleg investeerders

Look&Fin 49 8,30% € 50.000 € 400.000 € 135.000 € 500 € 2.305

MyMicroInvest 55 6,45% € 50.000 € 300.000 € 100.821 € 100 € 1.275

Befund 90 dagen 5% € 300.000 € 50

Bolero Crowdfunding 80 dagen 36 6,50% € 40.000 € 300.000 € 79.850 € 100 € 915

CroFun 90 dagen 66 6,11%

Finicrowd 60 dagen 24 7,33% € 25.000 € 300.000 € 25.000 € 100 € 1.388

XIX

APPENDIX 5. VERGELIJKING KOSTEN VOOR EEN ONDERNEMER

Weinig actief


Aygodutch - Eenmalig 3,5% Kredietbeoordeling: € 495 Administratie: € 200 per kwartaal

€ 6.245

Bouwaandeel 1% van doelbedrag (min. € 250)

2% per jaar - € 3.500

Capital Circle € 250 Eenmalig 2 - 4% - € 2.250

Investormatch € 250 Eenmalig 4% Administratie: € 25 per maand € 2.250

Lovetofund 1% van doelbedrag (min. 250 euro)

Eenmalig 2 -2,6% - € 3.500

The Dutch Deal € 250 Eenmalig 1,25% + 0,75% per jaar

- € 2.000

Wekomenerwel € 250 Eenmalig 3% - € 1.750

Zeer weinig actief


Agrifinance € 350 Eenmalig 1% (min. € 1.250)

- € 1.600

All4Funding € 495 Eenmalig 1% + 1% per jaar

- € 2.495

Boer&Coinvest € 250 Eenmalig 1,25% + 0,75% per jaar

- € 2.000

Bouwaandeel 1% van doelbedrag (min. € 250)

2% per jaar - € 3.500

Crowdestate € 950 Eenmalig 2,5% Beheerskosten: 0,95% per jaar € 2.200

Farmers Funding € 650 Eenmalig 6% - € 3.650

Funduzo € 295 Eenmalig 4% - € 2.295

Geldrond € 275 Eenmalig 5% Administratie: 1% € 3.275

Massafinanciering € 499 Eenmalig 2 -3% - € 1.999

Moneybrothers € 295 Eenmalig 1,25% + 0,95% per jaar

Kredietbeoordeling: € 395 € 2.740

MyCrowdfunding € 400 Eenmalig 4% - € 2.400

OnderlingKrediet € 295 Eenmalig 3,5% Administratie:€ 7,5 per maand € 2.495

RegioFund € 399 Eenmalig 1,5% Administratie: 0,05% per maand € 2.649

SamenInGeld - Eenmalig 2% Administratie: € 50 - € 100 per maand

€ 4.000

Symbid € 350 Eenmalig 1% + 1% per jaar

Monitoring: € 300 € 2.650

VERA Community € 195 + 1% over doelbedrag

2% per jaar - € 3.695

Voordegroei - Eenmalig 1,5% Monitoring: € 29 per maand Administratie: 0,1% per maand Kredietbeoordeling: € 400

€ 2.890

UNIVERSITEIT GENT FACULTEIT ECONOMIE EN BEDRIJFSKUNDE · 2016-07-27 · 2014 zou reeds in juni 2015...

Documents

Transcript of UNIVERSITEIT GENT FACULTEIT ECONOMIE EN BEDRIJFSKUNDE · 2016-07-27 · 2014 zou reeds in juni 2015...