Uitscheiding

5H

De lever

• Leverlobjes• Aftakkingen:– Poortader– Leverslagader– Galgang– Leverader

De lever

• Via poortader en leverslagader bloed toegevoerd

• De cellen van leverlobje produceren gal• Via de galgang vervoerd naar de galblaas

De lever

• Breekt dode rode bloedcellen af• Hierbij ontstaan afbraakproducten, zoals

galkleurstoffen• Deze verlaten het lichaam via de ontlasting: geel

– bruine kleur

• Vrijgekomen ijzer wordt deels opgeslagen in lever• Ook kalium, koper, vitamine A, B12 en D worden

hier opgeslagen

De lever

• Handhaaft glucose gehalte in het bloed• Aminozuren kunnen worden omgezet:

Stikstofhoudende delen:– niet-essentiële aminozuren gevormd– Afbreken waarbij ammoniak vrijkomt wat in de

lever wordt omgezet in ureum via bloed naar nieren

De lever

• Worden plasma-eiwitten gevormd (fibrinogeen)• Produceert niet-essentiële vetzuren uit andere

vetzuren, aminozuren of monosachariden• Kan beperkte hoeveelheid vet opslaan• Breekt cholesterol af en bouwt het op• Ontgiftigt het bloed: via bloedbaan naar de

nieren• Bepaalde gifstoffen niet uit bloed: worden

opgeslagen in lever. (kwik, arsenicum)

Nieren

• Nierslagader voert bloed met afvalstoffen aan

• Huishouding afvalstoffen (ureum), lichaamsvreemde stoffen (medicijnen), overtollig water en zouten

• Osmotische waarde constant door zouten/water uit te scheiden

Nieren

• Nierbekkens: verzamelen urine --> via urineleider naar blaas

• In de nierschors en niermerg liggen per nier wel 1 miljoen niereenheden

Niereenheid

• Wordt ook wel een nefron genoemd• Bestaat voor het grootste deel uit een

nierbuisje

-In de nierbuisjes wordt de urine gevormd-De nierbuisjes monden uit in verzamelbuisjes-Via de verzamelbuisjes komt urine in de nierbekkens terecht

Vorming van urine

• De slagader vertakt zich in kleine haarvaten• Een deel van het bloedplasma wordt zo de

nierkapsels ingeperst• Alleen hele kleine moleculen kunnen door de

wand van de nierkapsels heen: Ultrafiltratie

• Het vocht in de nierkapsels noemen we voorurine. Dit bevat o.a. glucose, ionen en ureum

Terugresorptie

• In de nierbuisjes en in de verzamelbuisjes wordt de voorurine geleidelijk omgezet in urine

• Water en andere nuttige stoffen worden selectief uit de voorurine gehaald

• De cellen van de wand van de nierbuisjes nemen deze stoffen op uit de voorurine en geven ze aan het bloed af

• Dit gaan via actief transport!

Osmotische waarde

• Bij terugresorptie worden de stoffen niet alleen terug het bloed getransporteerd, maar ook naar het nierweefsel

• Hierdoor is de osmotische waarde van het niermerg erg hoog

• Gevolg?