UITGAVE VAN DE EVANG. LUTHERSE GEMEENTE · PDF fileElk dai geleuft in het wark van Jezus zel...

8
Prilmoand. Pril hef wol wat. Wie vieren dan Poaske. De opstanding van Jezus oet de dood. Nei begun. De natuur komt weer tot leven. Ook binnen wie in pril 1945 bevrijd van de Duudsken. Moar der is nog meer. Op 12 pril 1961 vloog de eerste mens um de oarde. Dat was Joeri (Yuri) Gagarin, ain Russe. Hai vloog in de Vostok I. Hai gung ain keer um de oarde. Dat was ja ain prestoatie van jewelste. Doar hadden ze de Amerikoanen ja bie de neuze nomen. Gagarin mog nooit weer de ruumte in. Ze wadden doodsbenauwd dat hom wat overkwam. Hai was ja ’n uuthanbord veur de Russen. Joeri mos overal lezingen geven. Zo kwam hai ook in ’n wat klainere ploats en wur toujuicht. Mensken moggen ook vroagen stellen. Ain van de mensken vruig: “Kameroad Gagarin, bist doar in de ruumte God ook tegenkommen?”. Nou doar hof dai kameroad en aal aanwezigen nait bange veur wedden. God beston nait, want aans was hai hom ja wol tegenkommen. In de buurt ston ’n olle boer en dai zee tegen de mensken om hom tou: “Wat ’n wonder, hai zol moar us uutstapt weeden”.. Moar zeuven loater [op 27 meert 1968] l is Joeri Gagarin God wol tegenkommen, want toun het hai zuk doodvlogen in ain MG 15 stroaljoager. Zo kommen wie aalmoal ains God tegen. Want der stait in de Schrift dat wie aalmoal veur de rechterstoule van God kommen te stoan. Doar ken ’n mensk tegenaan zain. Moar zundagmorgen hebben wie heurt dat wie vrijpostig tot God kennen goan, want Jezus het de weg opendoan. Wie kennen nou aal zo bie God, de Voader, binnenlopen. Wat ’n wonder van genoade. Elk dai geleuft in het wark van Jezus zel veur aaiwig bie God wedden. Wat ain veuruutzicht dai dat geleuft. H.K. -16- UITGAVE VAN DE EVANG. LUTHERSE GEMEENTE HOOFDKADE 2, 9503 HE STADSKANAAL 34 e jaargang nr. 4 mei/juni 2010 ADRESSSEN: Zie binnenzijde omslag. DATUM TIJD VOORGANGER ORGANIST/BIJZ.H. 23 mei 9.30 ds. v. Gemert Henk Boven Pinksteren De geest van de Heer vervult immers de hele wereld; hij die alles omvat weet wat er gezegd wordt. (Wijsheid 1:7) 30 mei 9.30 Buitendag in Groningen Trinitatis (uitnodiging verderop in dit blad) Prijs de Heilige Drievuldigheid de ondeelbare eenheid, wij loven Haar omdat zij ons barmhartigheid heeft bewezen. (Tobit 12:6, Vulgaat) 06 juni 9.30 mw. v. Vliet Rudi Lameijer Eerste zondag na Trinitatis Ik vertrouw op uw liefde: mijn hart zal juichen omdat u redding brengt, (Psalm 13:6a) -1-

Transcript of UITGAVE VAN DE EVANG. LUTHERSE GEMEENTE · PDF fileElk dai geleuft in het wark van Jezus zel...

Page 1: UITGAVE VAN DE EVANG. LUTHERSE GEMEENTE · PDF fileElk dai geleuft in het wark van Jezus zel veur aaiwig bie God wedden. Wat ... 34e jaargang nr. 4 mei/juni 2010 ... duif daalt neer

Prilmoand. Pril hef wol wat. Wie vieren dan Poaske. De opstanding van Jezus oet de dood. Nei begun. De natuur komt weer tot leven. Ook binnen wie in pril 1945 bevrijd van de Duudsken. Moar der is nog meer. Op 12 pril 1961 vloog de eerste mens um de oarde. Dat was Joeri (Yuri) Gagarin, ain Russe. Hai vloog in de Vostok I. Hai gung ain keer um de oarde. Dat was ja ain prestoatie van jewelste. Doar hadden ze de Amerikoanen ja bie de neuze nomen. Gagarin mog nooit weer de ruumte in. Ze wadden doodsbenauwd dat hom wat overkwam. Hai was ja ’n uuthanbord veur de Russen. Joeri mos overal lezingen geven. Zo kwam hai ook in ’n wat klainere ploats en wur toujuicht. Mensken moggen ook vroagen stellen. Ain van de mensken vruig: “Kameroad Gagarin, bist doar in de ruumte God ook tegenkommen?”. Nou doar hof dai kameroad en aal aanwezigen nait bange veur wedden. God beston nait, want aans was hai hom ja wol tegenkommen. In de buurt ston ’n olle boer en dai zee tegen de mensken om hom tou: “Wat ’n wonder, hai zol moar us uutstapt weeden”.. Moar zeuven loater [op 27 meert 1968] l is Joeri Gagarin God wol tegenkommen, want toun het hai zuk doodvlogen in ain MG 15 stroaljoager. Zo kommen wie aalmoal ains God tegen. Want der stait in de Schrift dat wie aalmoal veur de rechterstoule van God kommen te stoan. Doar ken ’n mensk tegenaan zain. Moar zundagmorgen hebben wie heurt dat wie vrijpostig tot God kennen goan, want Jezus het de weg opendoan. Wie kennen nou aal zo bie God, de Voader, binnenlopen. Wat ’n wonder van genoade. Elk dai geleuft in het wark van Jezus zel veur aaiwig bie God wedden. Wat ain veuruutzicht dai dat geleuft. H.K.

-16-

UITGAVE VAN DE EVANG. LUTHERSE GEMEENTE HOOFDKADE 2, 9503 HE STADSKANAAL 34e jaargang nr. 4 mei/juni 2010 ADRESSSEN: Zie binnenzijde omslag. DATUM TIJD VOORGANGER ORGANIST/BIJZ.H. 23 mei 9.30 ds. v. Gemert Henk Boven Pinksteren

De geest van de Heer vervult immers de hele wereld; hij die alles omvat weet wat er gezegd wordt. (Wijsheid 1:7)

30 mei 9.30 Buitendag in Groningen Trinitatis (uitnodiging verderop in dit blad)

Prijs de Heilige Drievuldigheid de ondeelbare eenheid, wij loven Haar omdat zij ons barmhartigheid heeft bewezen. (Tobit 12:6, Vulgaat)

06 juni 9.30 mw. v. Vliet Rudi Lameijer Eerste zondag na Trinitatis

Ik vertrouw op uw liefde: mijn hart zal juichen omdat u redding brengt, (Psalm 13:6a)

-1-

Page 2: UITGAVE VAN DE EVANG. LUTHERSE GEMEENTE · PDF fileElk dai geleuft in het wark van Jezus zel veur aaiwig bie God wedden. Wat ... 34e jaargang nr. 4 mei/juni 2010 ... duif daalt neer

DATUM TIJD VOORGANGER ORGANIST/BIJZ.H. 13 juni 9.30 ds. de Groot Tweede zondag na Trinitatis Heilig Avondmaal

De HEER was mij tot steun. Hij leidde mij weg uit de nood en gaf mij ruimte, bevrijdde mij, omdat hij mij liefhad. (Psalm 18:19b,20)

20 juni 9.30 drs. Stoel Lineke Rotgers Derde zondag na Trinitatis

Keer u tot mij en wees mij genadig, ik ben alleen en ellendig. Zie mij in mijn nood, in mijn ellende, vergeef mij al mijn zonden. (Psalm 25:16,18)

27 juni 9.30 ds. v. Gemert Lineke Rotgers Vierde zondag na Trinitatis

De HEER is mijn licht, mijn behoud, wie zou ik vrezen? Bij de HEER is mijn leven veilig, voor wie zou ik bang zijn? (Psalm 27:1)

04 juli 9.30 ds. v. Gemert Lineke Rotgers Vijfde zondag na Trinitatis

Hoor mij, HEER, als ik tot u roep, verstoot mij niet, verlaat mij niet, God, mijn behoud. (Psalm 27:7a,9b)

-2-

Jan Roossien

-15-

Page 3: UITGAVE VAN DE EVANG. LUTHERSE GEMEENTE · PDF fileElk dai geleuft in het wark van Jezus zel veur aaiwig bie God wedden. Wat ... 34e jaargang nr. 4 mei/juni 2010 ... duif daalt neer

Zoals de meesten wel bekend is heb ik vanaf 21 maart t/m 14 april in het Martiniziekenhuis in Groningen gelegen. Ik werd met spoed opgenomen op de intensive care van de longafdeling met een virale longinfectie. Omdat niet meteen bekend was om welk virus het ging, maar mijn toestand erg kritiek was ben ik meteen in slaap gebracht en aan de beademing gelegd. Van de daarop volgende 12 dagen kan ik me niets herinneren. Ik heb later gehoord dat het allemaal erg kritiek is geweest en dat men me niet veel kans gaf om er door te komen. Gelukkig kon ik na twee vergeefse pogingen op de twaalfde dag weer zelfstandig ademen en kon ik beginnen met herstellen. Voor Gerard en de kinderen zijn het hele spannende en angstige dagen geweest. Na 14 dagen op de verpleegafdeling mocht ik naar huis. Eerst wilden ze me naar een verpleeghuis overbrengen, maar dat wilden we zelf niet. Ik lig nu op een bed in de huiskamer en de Thuiszorg komt ’s morgens om me te wassen. Verder zorgt Gerard voor me. Ik heb nog een lange weg te gaan, maar ik voel me erg gesteund door alle kaarten en bloemen die we in die tijd hebben ontvangen en nog steeds krijgen. Ik wil iedereen van harte bedanken voor alle aandacht en lieve woorden. Ook Gerard wil iedereen bedanken voor de telefoontjes en mailtjes die hij kreeg. Het was ook voor hem een hele steun. Als jullie langs willen komen is dat prima, maar wel even bellen van tevoren. Hartelijke groeten, Francien Iwema.

-14-

PINKSTEREN Ontvang de vlam des Heren: Hij heeft u rijp bevonden om midden uit uw zonden van Hem te profeteren En voel het blinde wonder op uw tong preluderen: gij kunt de taal schakeren naar alle spraak en monden. Onder het samenkomen van klank en wezen moeten zin en begrip verdwijnen; onder het hete schijnen van dit vuur Zijner dromen, laat God zich door u groeten. (Gerrit Achterberg (1905-1962) uit: J. W. Schulte Nordholt (red.) Een duif daalt neer. Gedichten over de Heilige Geest. Amsterdam, 1964, 133)

-3-

Page 4: UITGAVE VAN DE EVANG. LUTHERSE GEMEENTE · PDF fileElk dai geleuft in het wark van Jezus zel veur aaiwig bie God wedden. Wat ... 34e jaargang nr. 4 mei/juni 2010 ... duif daalt neer

PINKSTEREN Joden en Moslims verwijten Christenen dat ze geen monotheïstische geloofsleer hebben, al zeggen ze dat wel. Zíj geloven in één God, Christenen naar hun opinie in drie goden: de Vader, de Zoon en de Heilige Geest. De Christelijke theologie zegt echter dat die drie één zijn. Dat is een moeilijk uit te leggen dogma. Het is misschien verstandelijk wel uit te leggen, maar het klinkt in eerste instantie tamelijk onlogisch. De cabaretier Herman Finkers zei eens dat hij als kind de lagere school nogal vervelend vond. Met stellingen als 1+1=2 kon hij niet veel. Toen kwam meneer pastoor en die zei 3=1 en dat was zo onzinnig dat het jongetje het prachtig en daarom heel erg zinnig vond. Met die man kan ik praten, dacht hij. Zo klein als hij was ervoer hij het leven kennelijk al als tamelijk onlogisch, ingewikkeld en vol rare toevalligheden, zodat het woord van de pastoor hem realistischer voorkwam dan dat van de juf die hem rekenen leerde. Christenen pogen met dit dogma van de drie-eenheid aan te geven dat God zich in allerlei gedaanten aan ons toont en bij ons is. God is de Almachtige, de Schepper van hemel en aarde, de Vader van alles en iedereen. Maar God toont zich ook in alledaags menselijk lijden, is dan één van ons: de Zoon der mensen, Jezus, die ook Zoon van de Vader is. En nadat deze door de hemel gezondene, die in onze mensenwereld Gods aanwezigheid bewees, de weg van alle mensen ging (in dit geval de weg van de grote profeten die ook ten hemel voeren en geen aards graf hadden: Mozes en Elia, de grote leiders van het volk) zond God een nieuwe manifestatie van zijn grootheid in het leven van alledag. Dat is de Heilige Geest. Die is in ons en om ons heen, die maakt van ons allen kinderen van God. Ja, dat is allemaal nogal ingewikkeld en als je het op een rijtje zet klinkt het logisch en onlogisch tegelijk. Finkers zou zeggen: dan is het dus waar, want het leven zit vol met zulke tegenstrijdigheden. Een bewijs uit het ongerijmde dus. Dat is het vreemde van dogmatiek: het is beredeneerd en klinkt logisch maar het is met ogen van buitenstaanders bezien klinkklare onzin. Er moet een dosis gevoel bij komen wil een gelovige hieraan in zijn alledaagse bestaan houvast krijgen. Dat gevoel heeft dan vaak weer weinig met dogmatiek te maken, die juist redeneren wil over zaken die ons verstand te boven gaan.

-4-

De bouw van de kerk op de Dam is aanbesteed op 20 maart 1660 door Carel Hieronymus Von Inn und Kniphausen en zijn vrouw Anna van Ewsum, Borgheer en Vrouwe van de Borg Nienoord. Het werd een eenvoudig kerkje en het interieur werd sober gehouden. De Nienoordskapel werd voor de bewoners van Leek gebouwd.

- 12:30 Lunch - Rondleiding op het landgoed Nienoord /de kinderen (begeleid

door ouders) bezoeken het familiepark Nienoord - 15:30 Thee in de kerk op de Dam - 16:00 Vesper

De dag zal tegen 16:30 afgelopen zijn. Voor de bestrijding van de kosten van deze dag wordt een collecte gehouden. We verzoeken u (zich zo mogelijk) via uw kerkenraad voor Pinksteren (23 mei) aan te melden zodat we enigszins weten op hoeveel deelnemers we kunnen rekenen. Graag vernemen we ook hoeveel personen (ouders en kinderen) naar het familiepark willen gaan. We hopen en verheugen ons op een gezellige buitendag die bijdraagt tot de onderlinge ontmoeting. De kerkenraad van de evangelisch-lutherse gemeente Groningen

-13-

Page 5: UITGAVE VAN DE EVANG. LUTHERSE GEMEENTE · PDF fileElk dai geleuft in het wark van Jezus zel veur aaiwig bie God wedden. Wat ... 34e jaargang nr. 4 mei/juni 2010 ... duif daalt neer

Buitendag op zondag trinitatis, 30 mei 2010 in Leek De evangelisch-lutherse gemeente Groningen organiseert dit jaar de jaarlijkse buitendag van de noordelijke evangelisch-lutherse gemeenten: Groningen, Kampen, Leeuwarden, Pekela-Winschoten, Stadskanaal en Wildervank-Veendam. De buitendag wordt dit jaar op zondag 30 mei 2010 in en om het landgoed Nienoord, te Leek gehouden. Er is een speciaal programma voor de kinderen (tot 12 jaar) Zij bezoeken het familiepark Nienoord. Het landgoed Nienoord is voor alle leeftijden (vanaf 12 jaar) boeiend met een bezoek aan de borg, het rijtuigenmuseum en de schelpengrot. Het programma van de buitendag ziet er als volgt uit:

- Vanaf 9:30 uur Ontvangst met Koffie in ‘Gasterij Het Theehuis’ te Midwolde bij Leek (let op: niet Midwolda), Hoofdstraat

132 - Vanaf 10:00 uur mogelijkheid tot bezichtiging van de kerk te

Midwolde. De kerk ligt tegenover het Theehuis. De romaanse kerk van Midwolde in de Groningse gemeente Leek is gebouwd in de 12e eeuw en heeft een bijzonder interieur waaronder een praalgraf voor de bewoners van Nienoord. De preekstoel is van dezelfde ontwerper en maker als de preekstoel van de Lutherse kerk Groningen. Hij is ontworpen door de stadsbouwmeester van Groningen Allert Meijer en het houdsnijwerk is uitgevoerd door Jan de Rijk.

- 10:30 dienst met viering van het Heilig Avondmaal, voorganger ds. S. Freytag en met medewerking van de cantorij van de evangelisch-lutherse gemeente Groningen.

- Vanaf de kerk maken we een korte wandeling of gaan per auto naar de Nienoordskapel op de Dam te Leek.

-12-

Door ons werk praten we nog wel eens met Joden over dergelijke zaken en we vinden elkaar altijd, omdat we geen van allen deze dingen begrijpen en we ons dat zeer goed bewust zijn. Ieder mens gaat zijn of haar eigen weg naar het heil. Ieder heeft een eigen verhaal in het leven en je daarvan bewust proberen te worden is waarschijnlijk een deel van het geheim. Als we om ons heen kijken merken we een bepaalde sfeer, een geest op: een geest van de tijd, van een gezelschap, een huis. Waarom zou er geen Heilige Geest zijn die doorwerkt in ons leven? Die kansen schept, ruimte biedt voor elk individu? Als God deze wereld deed ontstaan (en daar gaan we vanuit omdat we geen andere reden weten), waarom zou deze Schepper niet doorwerken in wat Hij ontwikkelde? Dat is dan de Heilige Geest, die dus ook in ons naar voren kan komen, als we die Geest althans een kans bieden. En dat kan iedereen. Dat is je openstellen voor Gods aanwezigheid door in de Bijbel te lezen en te bidden. Door te lezen over Jezus’ gang door de wereld raakt de Heilige Geest ons als het ware aan, inspireert ons. Dan merken we wat het goede is dat van ons wordt verwacht. En de Geest kan ook via andere, soms wonderlijke wegen gaan. Via gewone mensen namelijk, dus mensen met littekens, met fouten en slechte gewoontes. Door de Geest is God bij ons. Dat is een opluchtend geloof. In de ander mogen we een kind van God ontdekken, die net als wij Gods Geest kan uitstralen. En de Bijbel is telkens weer een inspiratiebron die ons verder brengt, een boek vol Heilige Geest. Dat maakt het leven losser, want dit geloof geeft vertrouwen. Pinksteren is daarom een blij feest, hoe vervreemdend de dogmatiek hierover misschien voor moderne mensen ook is. De Heilige Geest overwint dit alles en werkt in ons bestaan, dat daardoor rijker en inhoudsvoller wordt. E. B.

-5-

Page 6: UITGAVE VAN DE EVANG. LUTHERSE GEMEENTE · PDF fileElk dai geleuft in het wark van Jezus zel veur aaiwig bie God wedden. Wat ... 34e jaargang nr. 4 mei/juni 2010 ... duif daalt neer

VAN DE KERKENRAAD Weer wat nieuws vanuit uw kerkenraad. Evangeliemarkt 2010. Op zaterdag 5 juni zal de evangeliemarkt in het centrum van Stadskanaal georganiseerd worden. Ook wij zijn dan weer van de partij. Het belooft weer een mooi programma te worden. Zien we u ook? Bijna alle kerken in Stadskanaal doen mee; er is weer een mooi podiumprogramma met diverse artiesten. Meer informatie op: www.evangeliemarkt.nl Synodale commissie (vervolg). Geen tekst en uitleg over het opstappen van de synodepresident en het installeren van een nieuwe synodale commissie, maar in ELK heeft u iets hierover kunnen lezen. Het heeft te maken met de afvaardiging naar de Lutherse Wereld Federatie. Verder weet ik het ook niet. Buitendag in Groningen op 30 mei. Deze keer niet in de stad zelf, maar op landgoed Nienoord in Leek. Vanaf 09:30 uur ontvangst met koffie en daarna weer een mooi programma. Voor deelname: voor Pinksteren opgeven bij uw kerkenraad. Voor het hele programma zie elders in de Kerkklok. Preekrooster 2010. Mevrouw ds. Francien Iwema is voorlopig niet in staat om voor te gaan. Na een acute opname in het ziekenhuis en een langer verblijf aldaar, is ze weer thuis en het gaat langzaam maar zeker de goede kant op. Haar diensten in onze gemeente zijn ingevuld door dhr. Gerard Iwema. Verder geen nieuws. Namens de kerkenraad, Ed Donga.

-6-

’s Middags was het woord aan dr. Baars, die lang bij Slachtofferhulp werkte. Hij wees op verschillende aspecten waarmee men rekening dient te houden als men een slachtoffer bijstaat. Opvallend is dat slachtoffers die een misdrijf meemaakten dat hun (lichamelijke) integriteit aantastte en waarbij de dader een bekende was, niet snel geneigd zijn aangifte te doen. In eerste instantie reageert de omgeving vaak feller dan het slachtoffer. Toch is die meestal meer geschokt dan het aanvankelijk lijkt. Over het algemeen vindt de omgeving na verloop van tijd dat het maar “over” moet zijn en wat er gebeurde wordt dan gebagatelliseerd. Politieonderzoek blijkt dikwijls confronterend. Slachtoffers hebben nogal eens het gevoel dat ze zelf als dader worden benaderd. Over het algemeen reageert men op twee manieren op een schokkende gebeurtenis: door herbeleving (veel erover vertellen) of juist vermijding het ter sprake te brengen of erover te denken. De groep ging in drie subgroepen uiteen om 3 werkelijk gebeurde gevallen te bespreken. Hoe zouden wij als Slachtofferhelpers dit oplossen? Uit het vervolg bleek dat je allereerst moet proberen je helemaal in dienst te stellen van het slachtoffer. Vanuit diens positie moet je naar een oplossing streven. De in de praktijk gekozen oplossingen getuigden van grote inventiviteit. Nadat de voorzitter de 16e ontmoetingsdag afsloot, ging informeel de ontmoeting onder het genot van een hapje en een drankje door. In alle opzichten was het een zonnige en geslaagde dag, waar het bestuur en de aanwezigen met plezier op terug kunnen zien. E.B.

-11-

Page 7: UITGAVE VAN DE EVANG. LUTHERSE GEMEENTE · PDF fileElk dai geleuft in het wark van Jezus zel veur aaiwig bie God wedden. Wat ... 34e jaargang nr. 4 mei/juni 2010 ... duif daalt neer

16e ontmoetingsdag van de Stichting Melanchton op 17 april 2010 Na de opening door ds. De Vos, die een brief van Luther aan Melanchthon voorlas, stond ’s morgens de naamgever van de stichting centraal. Hij stierf dit jaar namelijk 450 jaar geleden. Dr. Akerboom vertelde in drie kwartier over ’s mans leven. De openingszin was wel even slikken. Wat bleek? De stichting heeft Melanchthons naam verkeerd in de statuten staan. De naam wordt met 2 x H geschreven. Het verhaal hierachter is wel geestig. Melanchthon is Grieks en betekent zwarte aarde. De eigenlijke naam luidde Schwarzerd. Op advies van een oom veranderde hij zijn naam, om in wetenschappelijke kring meer indruk te maken. IJdelheid is van alle tijden. Philippus Melanchthon was een wonderkind. Op zijn 21ste was hij al hoogleraar in Wittenberg, waar hij Luther leerde kennen. Ze beïnvloedden elkaar wederzijds. Luther leerde Grieks van zijn vriend, waardoor hij de Bijbel kon vertalen en Melanchthon die classicus en filosoof was begon zich door Luther in theologie te verdiepen. Daardoor was hij in staat de Augsburgse Confessie op te stellen, waarin hij de lijn van Luther uitwerkte. God openbaart zich in de zondige wereld door Christus. Door Christus wordt de zondaar gerechtvaardigd. Hij probeerde in de geloofsbelijdenis niet het wezen van God te duiden, daartoe is de mens immers niet in staat. Melanchthon was een diplomaat, een voorzichtig mens, niet iemand die conflicten opriep. Dit in tegenstelling tot Luther, die af en toe tamelijk bot was en zo vijanden maakte. Akerboom vindt Luther wel een oorspronkelijker denker dan Melanchthon, maar die bereikte meer door zijn bereidheid compromissen te sluiten. Na de boeiende lezing presenteerden de heren Oosterveer en Eekel de nieuwe website van Luthers Nederland www.LA-LA.nl waar de landelijke agenda is te raadplegen. Zo worden verschillende bijeenkomsten op één dag vermeden. Tevens is er een actueel adressenbestand van Lutherse contactpersonen te vinden. De voorzitter gaf vervolgens een korte terugblik op de 15 vorige ontmoetingsdagen. De warme lunch kregen we in het kasteel opgediend en daar werden heel wat gesprekken over de toestand van Luthers Nederland gevoerd.

-10-

Opbrengst extra collecten voor de alg. doeleinden was € 180.50, voor de Stichting Lutherse Werkgroep voor Kerkmuziek € 43.00. De opbrengst voor het kindertehuis Garuda was € 205.90. De heer Anton Smeele bedankt ons namens de stichting hartelijk voor de gift. Extra collecten voor de komende weken zijn voor de alg. doeleinden. Onze jarigen 70 jaar en ouder 27 mei Mw. R.Baas-Greven, Oranjepark 13, 3581 RE Ermelo Wij feliciteren u van harte en wensen u Gods onmisbare zegen toe en een fijne dag met uw familie en vrienden. Bloemen van de altaartafel zijn gegaan naar Jessica Donga, mw. Mulder-Drenth, mw. Eleveld, dhr. Stoel. Vrouwenclub “Catharina van Bora” 20 mei Bingo 03 juni 13.00 uur gourmetten Dit is voor de zomer onze laatste middag, we beginnen weer op 26 augustus met een High Tea. Welke tijd en waar, dat hoort u nog van ons. Gesprekskring in Emmen. Deze wordt gehouden op 2 juni as. om 14.30 uur bij dhr. en mevr. Kaïn, Laan van de Marel 534, Emmen. Ds. v. Gemert zal hierbij aanwezig zijn. U bent van harte uitgenodigd. Bedankje Wij willen Han Lettinck langs deze weg graag bedanken voor de overdenkingen die ze gemaakt heeft voor Goede Vrijdag en Hemelvaart. We hadden dit een half jaar gelden niet gedacht. Fijn Han dat jij je weer zo goed voelt om dit voor ons te doen. Je hebt ons weer enorm geholpen. GK.

-7-

Page 8: UITGAVE VAN DE EVANG. LUTHERSE GEMEENTE · PDF fileElk dai geleuft in het wark van Jezus zel veur aaiwig bie God wedden. Wat ... 34e jaargang nr. 4 mei/juni 2010 ... duif daalt neer

Een luthers glas Onlangs bracht een vriendin een oud nummer mee van het blad Kunst & Antiek Collect. Daarin stond een artikel van Anna Laméris, bekend van het televisieprogramma Tussen kunst en kitsch. De titel: ‘Een Noors gelegenheidsglas om te drinken op het welzijn van een Harlinger kerk.’ Het beschreven glas heeft een ingegraveerde tekst: ‘Het Welzyn van onze Kerk’ en daaronder is een gans of zwaan afgebeeld. Verder staan er twaalf initialen op en het jaartal 1774. Mevrouw Laméris zag dat het een Noors glas was en door het dier gingen zij en de koper Johan Veenhuis denken aan een glas van volgelingen van Hus (een gans) of Luther (een zwaan). Ze begonnen een uitgebreid onderzoek en de manier waarop stap voor stap wordt beschreven hoe zij steeds meer over het glas ontdekten toont aan hoe beiden genoten van deze zoektocht. De vreugde van historisch onderzoek komt uit elke zin naar voren. Uiteindelijk bleek het te gaan om een glas dat de Lutherse kerk van Harlingen liet maken. De initialen werden teruggevonden in het ledenregister van deze kerk. O.a. betrof het predikant Johan Wilhelm Feritz, die van 1762 tot 1799 deze gemeente diende. In 1765 werd de kerk gerenoveerd en een nieuwe pastorie gebouwd. In 1774 was het karwei klaar en werd de kerk ingewijd. Een puur feestelijke gelegenheid zou je denken, maar dit jaar bestond in de kerkgemeenschap ook een diepgaand conflict over de nieuwe pastorie. Mocht de predikant daar gratis wonen of moest hij huur betalen? Diende hij de pastorie open te stellen voor ‘buitenlui’ of was het huis alleen bestemd voor de dominee? Er waren mondelinge afspraken waarin de predikant een en ander was beloofd, doch sommige ouderlingen tornden nu hieraan. Amsterdam moest een uitspraak doen en uiteindelijk kreeg ds. Feritz zijn zin. Het glas is waarschijnlijk bedoeld om het verbond van de predikant met zijn medestanders te bestendigen, want een aantal initialen van ouderlingen ontbreekt. Dit zullen zijn tegenstanders zijn geweest. Dat men het glas in Noorwegen bestelde is niet vreemd. Vanuit Harlingen bestond een levendige Oostzeehandel. Veel Friese schepen (ook uit Groningen overigens) voeren in de achttiende eeuw op Noorwegen en andere Scandinavische landen. De Lutheranen uit Harlingen hadden vermoedelijk genoeg contacten om in Noorwegen een mooi glas voor deze gelegenheid te bestellen.

-8-

M. J. van Lennep schreef in de bundel Hoe het lutherde in Nederland. ook over deze gemeente Harlingen. Hij meldt dat de predikant meermalen zelf op collectereis ging om de pastorie te kunnen bouwen. Geen wonder dat hij in ruil voor die inzet vasthield aan de belofte van gratis wonen. Ook Van Lennep noemt ‘de hardheid der nog wel eens botsende Harlinger koppen (ook in de kerkeraad!)’. Enkele jaren na de dood van ds. J. W. Feritz (in 1799) kreeg de kerk zelfs te maken met een afscheiding. Een gezamenlijke dronk uit dit glas hielp kennelijk niet meer. Pas in 1952 herenigden beide Lutherse gemeenten zich weer. In 1972 werd de gemeente bij Luthers Leeuwarden gevoegd. E.B. Anna Laméris ‘Een Noors gelegenheidsglas om te drinken op het welzijn van een Harlinger kerk’ in: Kunst & Antiek Collect nr. 4 (april 2009), 29-30 M. J. van Lennep ‘Harlingen’ in: Th. A. Fafié, J. L. J. Meiners en C. Ch. G. Visser (red.) Hoe het lutherde in Nederland I, Woerden, 1994, 92-97 Gelezen op een kerkraam van de Baptistenkerk te Utrecht: There is a crack in everything. That’s how the light gets in. = Overal zit een barst in. Zo kan het licht naar binnen. (Leonard Cohen) In de ELK (lees maar na) een bedekt complimentje voor de Kanaalsters: ondanks veel, heel veel sneeuw vanaf half december tot en met half maart gingen aan het Stadskanaal alle diensten én het Kerstfeest gewoon door; de voorgangers noch de kerkgangers bleven thuis. Dat was elders wel eens anders in deze barre winter. Daarbij hoort een aantekening: onze kosteres en duizendpoot Geertje Kamst heeft elke zondag maar weer de sneeuw geruimd zodat de kerk bereikbaar werd. Eén weekend gedurende de wintermaanden was ze weg, maar toen sneeuwde het voor de verandering eens niet. Hulde voor zoveel krachtsinspanning en trouw!

-9-