MÔN: TÀI CHÍNH QUỐC TẾ

TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI

Nhóm Siêu nhân gao_DH28KT03

KHÁI NIỆM VỀ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI

I. KHÁI NIỆM.Tỷ giá là giá cả của một đồng tiền được biểu thị thông qua đồng tiền khác.

Tỷ giá được quy ước như sau: Tỷ giá (E) là giá cả của 1 đơn vị ngoại tệ được thể hiện bằng một số đơn vị nội tệ, tức ngoại tệ đóng vai trò là đồng tiền yết giá, còn nội tệ đóng vai trò là đồng tiền định giá. Hay nói cách khác, tỷ giá (E) là số đơn vị nội tệ trên một đơn vị ngoại tệ.

Các phương pháp yết tỷ giá

*Yết tỷ giá trực tiếp: "Tỷ giá là giá của 1 đơn vị ngoại tệ tính bằng số đơn vị nội tệ". Hầu hết các nước trên thế giới đều dùng phương pháp yết tỷ giá trực tiếp này, trong đó có Việt Nam.

*Yết tỷ giá gián tiếp: "Tỷ giá là giá của 1 đơn vị nội tệ tính bằng số đơn vị ngoại tệ". Hiện nạy trên thế giới có 5 đồng tiền dùng phương pháp yết tỷ giá gián tiếp gồm: GBP, AUD, NZD, EUR, SDR.

Chênh lệch tỷ giá (spread):

Spread = Ask rate – Bid rate

Trong hoạt động thương mại đều có giá mua vào, giá bán ra. Trong giao dịch ngoại hối cũng vậy, có giá Bán và giá Mua. Giá bán (còn gọi là giá Bid) là giá mà các nhà tạo lập thị trường sẽ mua. Giá mua (còn gọi là giá Ask) là nơi mà các nhà tạo lập thị trường sẽ bán. Ngược lại, đối với nhà đầu tư Giá Bid là giá mà nhà đầu tư có thể bán, trong khi giá Ask là giá mà nhà đầu tư có thể mua. 

Nhà tạo lập thị trường cũng giống như bất kỳ

nhà đầu tư nào luôn muốn mua thấp và bán

cao. Từ đó suy ra rằng Giá Bid thì luôn luôn thấp

hơn giá Ask! Sự chênh lệch giữa giá Bid và giá

Ask (Bid/Ask) được gọi là Spread.

Tỷ giá chéoA/B và B/C A/B và C/B B/C và B/A

Tỷ giá chéo A/C = (A/B) . (B/C)

A/C = (A/B) / (C/B)

A/C = (B/C) / (B/A)

Ví dụ: Tại Paris, Ngân hàng Quốc gia Paris công bố tỷ giá:USD/EUR = 0.8100 GBP/EUR = 1.4634 Xác định tỷ giá: USD/GBP Ta có thể viết như sau:USD/GBP = USD/EUR x EUR/GBP = (USD/EUR) x {1/(USD/EUR )}= (0.8100) x 1/1.4634 = 0.5535

THỊ TRƯỜNG HỐI ĐOÁI

NỘI DUNG:

1. Khái niệm

2. Đặc điểm

3. Thành phần tham gia

4. Vai trò

5. Phân loại thị trường ngoại hối

1. KHÁI NiỆM

Thị trường ngoại hối là nơi diễn ra các giao dịch mua bán, trao đỏi, gửi vay các loại ngoại tệ thông qua quan hệ cung cầu ngoại tệ trên thị trường, thông qua việc xác định các điều kiện giao dịch.

2. ĐẶC ĐIỂM:

+Thị trường ngoại hối mang tính quốc tế:

- Thị trường ngoại hối mang tính quốc tế do chênh mức giờ của từng khu vực, thị trường hoạt đọng liên tục trừ ngay nghỉ truyền thống.

- Phạm vi hoạt động của thị trường ngoại hối không chỉ dừng lại ở một quốc gia mà mở rộng trên phạm vi quốc tế nhằm phục vụ cho nhu cầu mua bán ngoại tệ.

+ Thị trường ngoại hối hoạt động liên tục suốt ngày đêm 24 giờ/ ngày trên các khu vực khác

nhau của thế giới. + Không có địa điểm cụ thể.

+ Các giao dịch mua bán thông qua phương tiện thông tin như: telex, điện thoại, máy vi tính,...

+ Trong bất cứ giao dịch nào thì ít nhất có một đồng tiền đóng vai trò làm ngoại tệ.

+ Ngôn ngữ sử dụng trên thị trường ngắn gọn

+ Doanh số hoạt động trên thị trường ngoại hối rất lớn.

+ Giá cả hàng hóa của thi trường ngoại hối chính là tỷ giá hối đoái hình thành dựa trên quan hệ cung cầu

trên thị trường.

3. THÀNH PHẦN THAM GIA

NGÂN HÀNG THƯƠNG

MẠI

NGÂN HÀNG TRUNG ƯƠNG

CÁC NHÂN HAY CÁC NHÀ KINH DOANH

NHÀ MÔI GIỚI NGOẠI

HỐI

DOANH NGHIỆP

4. VAI TRÒ:

+ Cân đối nhu cầu mua bá ngoại tệ

Thị trường ngoại hối tạo ra cơ chế hữ hiện đáp ứng nhu cầu mua bán ngoại tệ phục vụ cho các hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa, dịch vụ và các hoạt động kinh tế đối ngoại.

+ Phòng chống rủi ro tỷ giá Sự biến động của tỷ giá ảnh hưởng rất lớn đến lợi ích của các chủ thể. Các công ty xuất nhap khẩu, các cong ty đa quốc gia chịu ảnh hưởng rủi ro rấy lớn về sự biến dộng của tỷ giá hối đoái. Do vậy, các nước trên thế giới đều áp dụng cơ chế tỷ giá thả nổi nhằm hạn chế nhừng rủi ro này

+ Tạo thu nhập cho người sở hữu ngoại tệ

Các ngân hàng chủ yếu tiến hành hoạt động kinh doanh chênh lệch giá giữa các thị trường để thu lời qua việc mua ở thị trường này giá rẻ hơn và bán cho thị trường kia giá cao hơn. Không chỉ có các ngân hàng mà các công ty, doanh nghiệp cũng có thể thu lời thông qua hoạt động đầu cơ ngoại tệ.

5. PHÂN LOẠI:

+ Theo hình thức tổ chức::

- Thị trường có tổ chức

- Thị trường không có tổ chức

+ Phân loại theo nghiệp vụ giao dịch

- Thị trường giao ngay

- Thị trường kỳ hạn

- Thị trường hoán đổi

- Thị trường giao sau

- Thị trường quyền chọn

HỢP ĐỒNG HỐI ĐOÁICác loại thỏa thuận giao dịch hối đoái cơ bản:

*Hợp đồng Giao Ngay

*Hợp đồng Kỳ Hạn

*Hợp đồng Hoán Đổi

*Hợp đồng Tương Lai

*Hợp đồng Quyền chọn

*A. HỢP ĐỒNG GIAO NGAY (spot)

*Spot là giao dịch hai bên thực hiện mua, bán một lượng ngoại tệ theo tỷ giá giao ngay tại thời điểm giao dịch và kết thúc thanh toán trong vòng hai ngày làm việc tiếp theo

*Đối tượng: cá nhân và các tổ chức kinh tế

*Được xác định bởi cung cầu trên thị trường ngoại hối

*Là công cụ đơn giản nhất để xử lí các yêu cầu và trạng thái ngoại tệ của doanh nghiệp.

B. HỢP ĐỒNG KỲ HẠN (FORWARD)

 Forward là giao dịch hai bên cam kết sẽ mua, bán với nhau một lượng ngoại tệ theo một mức tỷ giá xác định và việc thanh toán sẽ được thực hiện vào thời điểm xác định trong tương lai.

Ft : Tỷ giá kỳ hạn

S : Tỷ giá giao ngay

ft : Điểm kỳ hạn

Ft = S ( 1 + ft )

Ví dụ :

*Ngày 22/3/2008 có tỷ giá giao ngay USD/SGD = 1,6225 nhưng tỷ giá kỳ hạn đã xác định 1 năm là 1,6015

*Sau 1 năm, giá trị của SGD tăng thêm 0,021

*Mức độ chênh lệch giá trị sau 1 năm, giữa USD và SGD là hiệu số giữa tỷ giá giao ngay và tỷ giá kỳ hạn

*Chỉ số này gọi là điểm một phần trăm của đơn vị (0,021 tức là 210 điểm)

C. HỢP ĐỒNG HOÁN ĐỔI (SWAP)

Swap là giao dịch đồng thời mua và bán cùng một lượng ngoại tệ (chỉ có hai đồng tiền được sử dụng trong giao dịch), trong đó kỳ hạn thanh toán của hai giao dịch là khác nhau và tỷ giá của hai giao dịch được xác định tại thời điểm ký kết hợp đồng

Là một công cụ hiệu quả đối với các doanh nghiệp khi đang có một loại tiền tệ nhưng lại cần sử dụng một loại tiền tệ khác trong một khoảng thời gian và không muốn gặp phải rủi ro tỷ giá

Tối đa 12 tháng kể từ ngày giao dịch

Ví dụ : Vào ngày 27/12/2007 Công ty X đang có 100.000 EUR trong tài khoản mà không dùng tới, công ty này lại đang cần tiền đồng để thanh toán cho một số lô hàng trong nước, nhưng công ty X lại có một khoản thanh toán tới hạn bằng đồng EUR vào ngày 10/01/2007. Công ty X sẽ tới ACB để ký một hợp đồng hoán đổi, với chi tiết như sau:

*Vào ngày 27/12/2007, Công ty X bán giao ngay 100.000 EUR cho ACB với tỷ giá 23.236 để có tiền đồng thanh toán

*Vào ngày 27/12/2007, Công ty X mua kỳ hạn 100.000 EUR của ACB với giá 23290, hiệu lực của giao dịch này là ngày 10/01/2008.

*Bằng việc tham gia vào hợp đồng hoán đổi này, công ty X vừa có tiền đồng để dùng ngay đồng thời không phải lo lắng thanh khoản cho 2 tuần sau.

Doanh thu hằng ngày trên thị trường tiền tệ toàn cầu

D. HỢP ĐỒNG TƯƠNG LAI (FUTURES)*Hợp đồng tương lai là một thoả thuận để mua hoặc

bán một tài sản vào thời điểm chắc chắn trong tương lai với một mức giá xác định.

*Phòng ngừa hiệu quả rủi ro biến động giá trong hoạt động kinh doanh hàng hóa

*Thủ tục giao dịch đơn giản, nhanh chóng, thuận tiện

E. HỢP ĐỒNG QUYỀN CHỌN (OPTIONS)

Hợp đồng quyền chọn là một thỏa thuận giữa người mua và người bán về quyền chọn mua, hoặc quyền chọn bán một loại ngoại tệ nhất định vào một thời điểm cụ thể

Là một công cụ bảo đảm tỷ giá thực sự cho các nhà kinh doanh xuất nhập khẩu, các nhà đầu tư

Người mua trả cho người bán một khoản tiền đảm bảo và được quyền chọn mua (bán) một loại ngoại tệ nào đó

Ví dụ :

Một nhà đầu tư sở hữu 500 cổ phiếu của công ty IBM vào tháng 8. Giá cổ phiếu hiện tại là 152USD/cổ phiếu.

Nhà đầu tư lo lắng giá cổ phiếu có thể giảm mạnh sau 2  tháng nữa và muốn bảo vệ mình. Nhà đầu tư đó có thể mua quyền chọn bán tháng 10 ở Sở giao dịch quyền chọn Chicago (CBOE) để bán 500 cổ phiếu với giá thực hiện là 150USD.

Ở CBOE, mỗi hợp đồng cho phép bán 100 cổ  phiếu nên nhà đầu tư này sẽ mua 5 hợp đồng. Nếu giá quyền chọn được yết là 4USD thì điều đó có nghĩa là mỗi hợp đồng quyền chọn sẽ trị giá 100 x4USD = 400USD và tổng lệ phí mà nhà đầu tư phải trả là: 5 x400USD =  2.000USD.

Đồ thị biển động tỷ giá usd/vnd và euro/đồng việt nam trong tháng 7/2009

Các thuật ngữ quan trọng

*Hợp đồng hối đoái Giao Ngay (FX Spot)

*Hợp đồng hối đoái Kỳ Hạn (FX Forward)

*Hợp đồng hối đoái Hoán Đổi (FX Swap)

*Hợp đồng hối đoái Tương Lai (FX Futures)

*Hợp đồng hối đoái Quyền chọn (FX options)

HÀNH VI GIAO DỊCH

Kinh doanh chênh lệch giá (FX Arbritrage)

Phòng vệ/ bảo hiểm rủi ro tỷ giá ( FX Hedge)

Đầu cơ tiền tệ (FX Speculate)

Các hành vi giao dịch trên thị trường hối đoái

Kinh doanh chênh lệch tỷ giá

Khái niệm:Nghiệp vụ kinh doanh chênh lệch giá (Arbitrage) là nghiệp vụ thực hiện việc mua một đồng tiền ở nơi giá thấp và bán lại ở nơi giá cao hơn (hoặc ngược lại) tại cùng một thời điểm để thu lợi nhuận từ chênh lệch giá hoặc ngược lại.

• Mua thấp-bán cao để thu lợi nhuận từ chênh lệch giá hoặc ngược lại

NGUYÊN TẮC

• Lợi nhuận= Giá bán lại – Giá mua vào

LỢI NHUẬN

Có 3 hình thức Arbitrage khác nhau

• Arbitrage địa phương

Locational Arbitrage

• Arbitrage ba bên

Triangular Arbitrage

• Kinh doanh chênh lệch lãi suất có phòng ngừaCovered Interest

Arbitrage

1) Arbitrage địa phương:

Hoạt động Arbitrage địa phương có thể được thực hiện nếu 2 ngân hàng khác nhau trong cùng địa phương yết tỷ giá có sự chênh lệch: tỷ giá mua của ngân hàng thứ nhất lớn hơn tỷ giá bán của ngân hàng thứ 2. Ngay lúc đó, các nhà kinh doanh có thể tận dụng cơ hội này để kinh doanh chênh lệch tỷ giá (mua ở ngân hàng này và bán lại ở ngân hàng kia). 

Ví dụGiả sử tại ngân hàng A, và B trong cùng địa phương niêm yết tỷ giá giữa đồng bảng Anh và đôla Mỹ như sau:

Ngân hàng A: GBP/USD = 1,6123/25

Ngân hàng B: GBP/USD = 1,6126/28

Tỷ giá mua vào của ngân hàng B là 1,6126 lớn hơn tỷ giá bán ra của ngân hàng A là 1,6125. Cơ hội kinh doanh Arbitrage địa phương xuất hiện và được thực hiện theo các bước như sau:

° Mua đồng bảng Anh ở ngân hàng A theo tỷ giá ASK GBP/USD = 1,6125.

° Bán đồng bảng Anh ở ngân hàng B theo tỷ giá BID GBP/USD = 1,6126

=> Lợi nhuận thu được trên 1 GBP từ nghiệp vụ Arbitrage:

1,6126 - 1,6125 = 0,001 USD

2) Arbitrage ba bênHoạt động Arbitrage ba bên có liên hệ với tỷ giá

chéo. Nếu tỷ giá chéo thực giữa hai đồng tiền này khác với tỷ giá chéo thích hợp thì xuất hiện Arbitrage ba bên. Hoạt động của Arbitrage ba bên sẽ làm cho tỷ giá chéo điều chỉnh lại và khi đó Arbitrage ba bên sẽ không còn khả thi nữa.

Ví dụ

Giả sử trên thị trường hối đoái quốc tế có các tỷ giá như sau:

Thị trường

Tỷ giá BID Ask

New York GBP/USD 1,7121 1,7179

Zurich USD/CHF 6,2181 6,2242

London GBP/CHF 11,64 11,68

Dựa vào tỷ giá niêm yết ở hai thị trường Zurich và London, ta có thể xác định được tỷ giá chéo GBP/USD:

GBP/USD = 1,8701/84

Như vậy, so với tỷ giá được niêm yết tại thị trường New York, ta có thể thấy xuất hiện cơ hội Arbitrage ba bên. Để khai thác cơ hội này, nhà kinh doanh thực hiện các giao dịch như sau:

° Dùng 1.000.000 USD đang có để mua GBP ở New York theo tỷ giá ASKGBP/USD = 1,7179, thu được:

1.000.000 : 1,7179 = 582.106,06 (GBP)

° Bán 582.106,06 GBP thu được để lấy về CHF ở London theo tỷ giá BIDGBP/CHF = 11,64, thu được:

582.106,06 x 11,64 = 6.775.714,54 (CHF)

° Bán 6.775.714,54 CHF vừa thu được để mua lại USD ở Zurich theo tỷ giá ASKUSD/CHF = 6,2242, thu được:

6.775.714,54 : 6,2242 = 1.088.608,10 (USD)

=> Lợi nhuận thu được từ nghiệp vụ Arbitrage ba bên:

1.088.608,10 – 1.000.000 = 88.608,10 (USD)

3)Kinh doanh chênh lệch lãi suất có phòng ngừa

Kinh doanh chênh lệch lãi suất có phòng ngừa (Covered interest arbitrage - CIA) có thể xảy ra do tỷ giá giao ngay hoặc tỷ giá kỳ hạn được đánh giá cao hơn hoặc thấp hơn giá trị của chúng.

Kinh doanh chênh lệch lãi suất có phòng ngừa dựa trên mối quan hệ giữa phần bù tỷ giá kỳ hạn và chênh lệch lãi suất, có xu hướng tạo ra mối quan hệ giữa lãi suất của hai quốc gia và phần bù (hoặc chiết khấu) kỳ hạn (thể hiện thông qua điểm kỳ hạn).

BIẾN ĐỘNG TỶ GIÁ VÀ RỦI RO HỐI ĐOÁI

Tỷ giá thường

xuyên thay đổi và khó

dự báo

Thay đổi tỷ giá tạo cơ hội và bất

lợi cho những ai có trạng thái

ngoại tệ mở

RỦI RO HỐI

ĐOÁI

PHÒNG VỆ RỦI RO HỐI ĐOÁI

Các phương pháp phòng ngừa rủi ro tỷ giá

GIAO DỊCH HOÁN ĐỔI

GIAO DỊCH CÓ KÌ HẠN

GIAO DỊCH

TƯƠNG LAI

GIAO DỊCH

QUYỀN CHỌN

ĐẦU CƠ TIỀN TỆ

HÌNH THỨC: Đầu cơ tiền tệ là dựa trên sự kỳ vọng về tỷ giá trong tương lai, tiến hành tạo lập trạng thái ngoại tệ mở để có thể hưởng lợi

Tác động:

• Bán ngoại tệ đang giảm giá

• Mua ngoại tệ đang lên giá

Đầu cơ tạo bất

ổn• Bán ngoại tệ đang lên

giá• Mua ngoại tệ đang giảm

giá

Đầu cơ bình ổn

Lợi ích của hoạt động đầu cơ: Nó cung cấp cho thị trường một lượng vốn lớn, làm tăng tính thanh khoản cho thị trường và làm cho cho các nhà đầu tư khác dễ dàng sử dung các nghiệp vụ như phòng vệ hay kinh doanh chênh lệch giá để loại trừ rủi ro.

Tác động tiêu cực của hoạt động đầu cơ

 Khi có hoạt động đầu cơ giá lên diễn ra, giá của một loại hàng hoá nhất định có thể tăng đột ngột vượt quá giá trị thực của nó, đơn giản vì việc đầu cơ đã làm gia tăng cái gọi là "cầu ảo". Giá tăng lại tiếp tục làm các nhà kinh doanh khác nhảy vào thị trường này với hi vọng giá sẽ còn lên nữa. Hiệu ứng tâm lý này tiếp tục đẩy giá lên, làm cho thị trường này trở nên rất nóng và ẩn chứa rủi ro cao. Toàn bộ quá trình này được gọi là "bong bóng kinh tế", một khi trái bong bóng này bị chọc thủng thì các nhà đầu cơ trên thị trường này có thể gặp những tổn thất vô cùng nặng nề.