‘Trias weegt op maatschappelijke wanverhoudingen’ · PDF fileGuatemala doe je...
3
Trias VZW ▪ Wetstraat 89 ▪ B-1040 Brussel ▪ +32 (0)2 513 75 34 ▪ [email protected] ‘Trias weegt op maatschappelijke wanverhoudingen’ De ondersteuning van ondernemende mensen vergt maatwerk. In een land als Guatemala doe je zoiets op een andere manier dan in Brazilië, Congo of de Filipijnen. Daarom beschikt Trias over negen overzeese regiokantoren. In totaal worden die bemand door 24 coöperanten en 68 lokale medewerkers. Eén van die coöperanten is de 44-jarige Gudrun Cartuyvels. Ze woont al zestien jaar in de Filipijnen, leerde er haar partner kennen en heeft er 3 kinderen. Als landendirecteur leidde ze het bezoek van Piet Vanthemsche en Karel Van Eetvelt aan de Filipijnen in goede banen. Een kennismaking. Hoe ben je in de Filipijnen verzeild geraakt? Gudrun Cartuyvels: ‘Als student handelswetenschappen was ik gefascineerd door de lessen micro- economie waarin we sociale voorzieningen becijferden. Dat kon me veel meer boeien dan de theorieën over winstmaximalisatie. Stilaan rijpte het idee om met mijn opgedane kennis ontwikkelingswerk te doen. Na een eerste korte job in de privésector ben ik via een spontane sollicitatie beland bij Ieder voor Allen, de voorloper van Trias. Mijn werkplek was de Filipijnen.’ Hoe is het om in dit tropische maar arme land te wonen en te werken? ‘Ik hou van het land, van de warmte van de mensen, en de prachtige natuur. Filipino’s kunnen veel beter relativeren dan Belgen. Met de glimlach nemen ze uitdagingen aan. Er is altijd hoop, ook in slechte tijden. We kunnen van deze mensen veel leren. Ze zijn erg open, sociaal, communicatief én erkentelijk. In zo’n context werken is erg aangenaam.’ Wat spreekt je aan in de specifieke ontwikkelingsaanpak van Trias? ‘We benaderen familiale boeren en kleine ondernemers als motor van verandering, zonder onszelf op de voorgrond te plaatsen. Ik geloof heel sterk in de kracht van georganiseerde boeren en ondernemers. Onze ervaring leert dat ze kunnen wegen op het lokale economische beleid van zodra ze enige schaal bereiken. Bovendien werken we ook aan de dienstverlening van deze boerenorganisaties en ondernemersverenigingen.’ Zijn er in de Filipijnen nog andere hulporganisaties die werken rond kleinschalig ondernemerschap? ‘Die zijn er wel degelijk. Maar ze focussen ofwel op de politieke ofwel op de economische dimensie. Voor Trias is het belangrijk dat ondernemende mensen via hun ledenorganisatie kunnen genieten van een actieve belangenbehartiging én van professionele diensten. Denk aan de toegang tot bedrijfsopleidingen, microkredieten en rendabele
Transcript of ‘Trias weegt op maatschappelijke wanverhoudingen’ · PDF fileGuatemala doe je...
Trias VZW ▪ Wetstraat 89 ▪ B-1040 Brussel ▪ +32 (0)2 513 75 34 ▪ [email protected]
‘Trias weegt op maatschappelijke wanverhoudingen’
De ondersteuning van ondernemende
mensen vergt maatwerk. In een land als
Guatemala doe je zoiets op een andere
manier dan in Brazilië, Congo of de
Filipijnen. Daarom beschikt Trias over
negen overzeese regiokantoren. In totaal
worden die bemand door 24 coöperanten en
68 lokale medewerkers.
Eén van die coöperanten is de 44-jarige
Gudrun Cartuyvels. Ze woont al zestien jaar
in de Filipijnen, leerde er haar partner kennen en heeft er 3 kinderen. Als landendirecteur
leidde ze het bezoek van Piet Vanthemsche en Karel Van Eetvelt aan de Filipijnen in
goede banen. Een kennismaking.
Hoe ben je in de Filipijnen verzeild
geraakt?
Gudrun Cartuyvels: ‘Als student
handelswetenschappen was ik
gefascineerd door de lessen micro-
economie waarin we sociale
voorzieningen becijferden. Dat kon me
veel meer boeien dan de theorieën over
winstmaximalisatie. Stilaan rijpte het
idee om met mijn opgedane kennis
ontwikkelingswerk te doen. Na een
eerste korte job in de privésector ben ik
via een spontane sollicitatie beland bij
Ieder voor Allen, de voorloper van Trias.
Mijn werkplek was de Filipijnen.’
Hoe is het om in dit tropische maar
arme land te wonen en te werken?
‘Ik hou van het land, van de warmte van
de mensen, en de prachtige natuur.
Filipino’s kunnen veel beter relativeren
dan Belgen. Met de glimlach nemen ze
uitdagingen aan. Er is altijd hoop, ook in
slechte tijden. We kunnen van deze
mensen veel leren. Ze zijn erg open,
sociaal, communicatief én erkentelijk. In
zo’n context werken is erg aangenaam.’
Wat spreekt je aan in de specifieke
ontwikkelingsaanpak van Trias?
‘We benaderen familiale boeren en kleine
ondernemers als motor van verandering,
zonder onszelf op de voorgrond te
plaatsen. Ik geloof heel sterk in de
kracht van georganiseerde boeren en
ondernemers. Onze ervaring leert dat ze
kunnen wegen op het lokale
economische beleid van zodra ze enige
schaal bereiken. Bovendien werken we
ook aan de dienstverlening van deze
boerenorganisaties en
ondernemersverenigingen.’
Zijn er in de Filipijnen nog andere
hulporganisaties die werken rond
kleinschalig ondernemerschap?
‘Die zijn er wel degelijk. Maar ze
focussen ofwel op de politieke ofwel op
de economische dimensie. Voor Trias is
het belangrijk dat ondernemende
mensen via hun ledenorganisatie kunnen
genieten van een actieve
belangenbehartiging én van
professionele diensten. Denk aan de
toegang tot bedrijfsopleidingen,
microkredieten en rendabele
Trias VZW ▪ Wetstraat 89 ▪ B-1040 Brussel ▪ +32 (0)2 513 75 34 ▪ [email protected]
afzetmarkten. Voor ons moet het plaatje
kloppen, van a tot z.’
Hoe is het in de Filipijnen gesteld
met de landbouwsector?
‘Slechts 34 procent van de bevolking
woont op het platteland. Nagenoeg alle
plattelandsbewoners overleven dankzij
landbouw. Familiale boeren hebben een
areaal van gemiddeld 2,5 hectare. De
meest populaire gewassen zijn rijst,
kokosnoten, maïs en suiker. Wie dicht bij
een markt woont, kan een deel van zijn
oogst verkopen. De anderen produceren
voor eigen consumptie. De boeren
behoren tot de armste
bevolkingsgroepen van het hele land,
met helemaal onderaan de sociale ladder
de landarbeiders en pachters.’
Welke zijn de belangrijkste
knelpunten voor de boeren?
‘Het productierendement is pover.
Bovendien is de handel in handen van
monopolisten of kartels. De
producentenprijzen zijn erg laag en er is
dus nauwelijks onderhandelingsmarge.
Omdat het land uit 7.000 eilanden
bestaat en het wegennet slecht is, zijn
de transportkosten bijzonder hoog.
Daarnaast zijn er de klimaatrisico’s: elk
jaar razen van over de Grote Oceaan
verschillende tyfoons over de Filipijnen.
Die brengen aanzienlijke schade toe aan
de landbouw.’
Kan de plattelandsvlucht afgeremd
worden?
‘We zien regelmatig dat grote gezinnen
met hun hele hebben en houden op de
bus stappen. De verstedelijking is dus
nog volop aan de gang. Ons antwoord is
een leefbare landbouw en een versterkte
lokale economie. Op structurele wijze
werken we aan een beter klimaat voor
economische groei, gaande van
bedrijfsondersteuning tot
beleidsbeïnvloeding.
In welke mate kunnen de boeren
rekenen op overheidssteun?
‘Veel boeren verwierven hun lapje grond
na een lange strijd voor landhervorming
gestart na de val van dictator Marcos in
1986. Maar de herverdeling van de
landbouwgrond verloopt erg moeizaam.
De overheid investeert ook veel te
weinig in agrarische voorlichting. Er is
wel een oogstverzekering tegen
natuurrampen, maar die molen maalt
erg traag. De krediettoegang wordt
gedomineerd door private geldschieters.
En dus is het belangrijk dat Trias
kansarme boeren ondersteunt in hun
toegang tot kwaliteitsdiensten.’
Trias versterkt een coöperatie van
boeren die twintig jaar geleden 800
hectare grond verworven hebben na
een landhervorming. Hoe pak je zo’n
project aan?
‘Toen we met dit project startten in 2006
transporteerden de boeren al biologische
rijst naar de hoofdstad Manilla. De
belangrijkste kopzorgen waren een
verhoging van de productie en meer
aandacht voor de biologische landbouw.
Gaandeweg werd duidelijk dat de
coöperatie ook aan de vraagzijde en op
organisatorisch vlak ondersteuning nodig
had. Trias speelt de rol van een coach
die veranderingsprocessen begeleidt.
Alles gebeurt in een nauwe
vertrouwensrelatie.’
Er zijn in de Filipijnen heel wat
coöperaties over de kop gegaan. Hoe
komt dat?
‘Leiderschap, goed bestuur, visie en
doorzettingsvermogen zijn erg
belangrijk. Een coöperatie uitbouwen is
nu eenmaal een complexe oefening. Om
kans op slagen te hebben, moet ook
Trias VZW ▪ Wetstraat 89 ▪ B-1040 Brussel ▪ +32 (0)2 513 75 34 ▪ [email protected]
Trias zijn rol goed spelen. We begeleiden
boeren en hun organisaties, maar nemen
niet zelf de zaken in handen. Processen
krijgen immers pas een duurzaam
karakter wanneer mensen er zelf
eigenaar van zijn.’
De coöperatie die Trias ondersteunt,
heeft zijn verkoop van biologische
rijst in vier jaar tijd zo goed als
verdubbeld. Hoe belangrijk is dat
succes?
‘De coöperatieve heeft in de Filipijnen
een belangrijke voorbeeldfunctie. Je mag
ze immers bij de vijf beste
boerencoöperaties rekenen die
ontsproten zijn uit de landhervorming.
Vandaag klinkt de stem van de
biologische boeren tot op nationaal
niveau. Op die manier verwerven de
boeren een sterkere plaats op de markt.
Zo kunnen ze steeds meer wegen we op
een aantal maatschappelijke
wanverhoudingen.’
Wat is de grootste droom die je nog
wil realiseren in de Filipijnen?
(denkt lang na) ‘Het duurzaam karakter
van onze inspanningen is voor mij het
allerbelangrijkste. Dat de
boerenorganisaties na de steun van Trias
blijven bestaan. Of beter: dat ze ook na
het vertrek van Trias nog sterker
worden, meer boeren verenigen, meer
en betere diensten kunnen aanbieden,
en hun stem harder doen klinken. Want
er is hier nog veel werk.’
Streamers:
‘In de Filipijnen is er altijd hoop, ook in
slechte tijden’
‘Het duurzaam karakter van onze steun
is voor mij het allerbelangrijkste’
