Traitd'U 03 04 NL · deelnemers van kabinet Anciaux, het Parket, de politiezones en de gemeenten...

20
Stad en Gemeenten van Brussel-Hoofdstad Ver. Uitg. Marc Thoulen - N°7317 INHOUD Nieuwsbrief pagina Op de agenda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 De Brusselse OCMW's en de Kruispuntbank voor Sociale Zekerheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Wetgeving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Gemeentelijke vzw en overheidsopdrachten: dubbelzinnige verhoudingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Hervorming administratieve sancties: een beetje vóór, veel tegen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 ACDUS: eendracht maakt duurzame macht . . . . . . . . . . . 18 De inventaris van uw tips inzake duurzame ontwikkeling . . 19 EDITO Nr 2004/3 - 7 mei 2004 DE VERENIGING IN ACTIE Vervolg pagina 2 Als antwoord op een gezamenlijke brief met een overzicht van de punten die een probleem blijven vormen voor de politie- hervorming, werden de Vlaamse, Waalse en Brusselse vereniging samen ontvangen door de minister van Binnenlandse Zaken, de heer Patrick Dewael. Er werd ingegaan op de knelpunten in de werking van de SSGPI en de SCDF, de overdracht van de gebouwen van de gewezen rijkswacht, de herziening van de financiering van de dotatie, de uitbouw van het Astrid-netwerk en de activering van het boetefonds. Allemaal problemen die evenwel minder nijpend zijn in Brussel, dat veeleer kampt met moeilijkheden in de recrutering en de stabiliteit van het personeel. De Vereniging waakt erover dat een oplossing niet ten koste van het Gewest gaat. De criteria voor de verdeling van het boetefonds onder de politiezones van de drie gewesten baren de Brusselse Vereniging zorgen. Het Bureau is begonnen met een diepgaande analyse daaromtrent. Het Bureau heeft tevens beslist om aan de staatssecretaris voor Administratieve Vereenvoudiging, de heer Vincent Van Quickenborne, de resultaten van een rondvraag bij de Brusselse gemeenten over te maken. De enquête werd verricht met de vriendelijke samenwerking van de GTI19 en had betrekking op verschillende maatregelen: de afschaffing van de eensluidend verklaring, de stempelcontrole, het aanbrengen van fiscale zegels op aanvragen voor rijbewijzen en de centralisering van de strafbladen. De Vereniging vraagt tevens dat de maatregelen die uiteindelijk goedgekeurd zullen worden na raadpleging van alle betrokken partijen, dat ook in overleg met haar zouden worden. 119slechter Stel u niet tevreden met half werk … In mei 1999 keurt de wetgever enkele dagen vóór de ontbinding van de Kamers een wet tot wijziging van de Nieuwe Gemeentewet goed met het oog op de invoeging voor de gemeenten van de mogelijkheid om administratieve sancties te nemen inzake politie. Bijna dag op dag vier jaar later keurt de Kamer een wetsontwerp goed tot wijziging van de in mei 1999 ingevoegde beschikkingen. Aan dat ontwerp heeft diezelfde Kamer zopas de laatste hand gelegd, na een kleine omweg langs de Senaat. Het is droevig te moeten vaststellen dat noch in 2004, in 2003 of 1999 onze verenigingen van gemeenten gehoord werden, ondanks herhaalde vragen en argumenten die we zonder valse bescheidenheid als weldoordacht durven bestempelen. Vreemde houding ten aanzien van een wetsontwerp waarvan één van de auteurs enkele maanden vóór de goedkeuring door de Kamer onverbloemd toegaf op het Congres van de Federatie van Gemeente- secretarissen van het Brussels Gewest dat hij het ontwerp ingediend had om een debat uit te lokken en zelfs verbaasd was dat er nauwelijks kritiek op kwam 1 ! Een greep uit de argumenten. Het afschaffen van het verbod op de dubbele bestraffing, zonder dewelke de administratieve sancties het doel dat de wetgever vooropstelde niet echt kunnen bereiken. Dan is er ook het niet invoegen van bepaalde misdrijven (zoals dreiging met aanslagen), die nauwelijks verband houden met de basistaken van de gemeente, maar de verantwoordelijkheden verruimen. Het zeer lage plafond van de boetes werd ook gehekeld, vooral in geval van recidive. En tot slot was er vooral de stigmatisering van de toenemende moeilijkheden die verbonden zijn aan het wetsontwerp – zonder de rechten van de verdediging daarom ten goede te komen – zodat die onmogelijk toe te passen lijkt zonder financiële en logistieke bijstand aan de steden en gemeenten om het hoofd te bieden aan de bijkomende kosten voor personeel en werking. En daar komt nog bij dat de tekst verward overkomt, waardoor commentatoren en gebruikers zich in allerlei bochten moeten wringen om alles te ontcijferen 2 . Is dat de prijs die betaald moet worden voor een politieke consensus over een ontwerp waarover reeds een ruim principeakkoord bestond? De wet is wat ze is, maar nu zitten we ermee. Dus moeten we ermee leren leven. Met veel goede wil heeft de Vereniging de uitnodiging van de minister van Binnenlandse Zaken aanvaard om samen het ontwerp van uitvoeringsbesluit en de verklarende omzendbrief te bespreken. Al was het maar om nog erger te voorkomen. Moet de wetgever zijn pennenvrucht nog eens ter hand nemen? We zouden het bijna gaan hopen … Anders gaan we - wie weet? - misschien teruggrijpen naar onze goeie ouwe politiestraffen … Vincent Ramelot, Marc Thoulen 1 Cf. artikel van Jacques Bouvier in nr. 2004/1 van dit tijdschrift 2 Cf. artikel van Vincent Ramelot in dit nummer.

Transcript of Traitd'U 03 04 NL · deelnemers van kabinet Anciaux, het Parket, de politiezones en de gemeenten...

Page 1: Traitd'U 03 04 NL · deelnemers van kabinet Anciaux, het Parket, de politiezones en de gemeenten een vergadering georganiseerd van het Forum van de mobiliteit en de verkeersveiligheid

Stad en Gemeenten van Brussel-Hoofdstad

Ver.

Uit

g. M

arc

Tho

ulen

- N

°731

7

INHOUD

Nieuwsbrief

pagina

Op de agenda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2De Brusselse OCMW's en de Kruispuntbank voor SocialeZekerheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4Wetgeving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9Gemeentelijke vzw en overheidsopdrachten: dubbelzinnige verhoudingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10Hervorming administratieve sancties: een beetje vóór, veel tegen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15ACDUS: eendracht maakt duurzame macht . . . . . . . . . . . 18De inventaris van uw tips inzake duurzame ontwikkeling . . 19

ED

ITO

Nr 2004/3 - 7 mei 2004

DE VERENIGING IN ACTIE

Vervolg pagina 2

Als antwoord op een gezamenlijke brief met een overzicht van depunten die een probleem blijven vormen voor de politie-hervorming, werden de Vlaamse, Waalse en Brusselse verenigingsamen ontvangen door de minister van Binnenlandse Zaken, deheer Patrick Dewael. Er werd ingegaan op de knelpunten in dewerking van de SSGPI en de SCDF, de overdracht van de gebouwenvan de gewezen rijkswacht, de herziening van de financiering van dedotatie, de uitbouw van het Astrid-netwerk en de activering van hetboetefonds. Allemaal problemen die evenwel minder nijpend zijn inBrussel, dat veeleer kampt met moeilijkheden in de recrutering en destabiliteit van het personeel. De Vereniging waakt erover dat eenoplossing niet ten koste van het Gewest gaat. De criteria voor deverdeling van het boetefonds onder de politiezones van de driegewesten baren de Brusselse Vereniging zorgen. Het Bureau isbegonnen met een diepgaande analyse daaromtrent.

Het Bureau heeft tevens beslist om aan de staatssecretaris voorAdministratieve Vereenvoudiging, de heer Vincent VanQuickenborne, de resultaten van een rondvraag bij de Brusselsegemeenten over te maken. De enquête werd verricht met devriendelijke samenwerking van de GTI19 en had betrekking opverschillende maatregelen: de afschaffing van de eensluidendverklaring, de stempelcontrole, het aanbrengen van fiscale zegels opaanvragen voor rijbewijzen en de centralisering van de strafbladen.De Vereniging vraagt tevens dat de maatregelen die uiteindelijkgoedgekeurd zullen worden na raadpleging van alle betrokkenpartijen, dat ook in overleg met haar zouden worden.

119slechterStel u niet tevreden met half werk … In mei 1999 keurt de wetgever enkeledagen vóór de ontbinding van de Kamers een wet tot wijziging van deNieuwe Gemeentewet goed met het oog op de invoeging voor de gemeentenvan de mogelijkheid om administratieve sancties te nemen inzake politie.Bijna dag op dag vier jaar later keurt de Kamer een wetsontwerp goed totwijziging van de in mei 1999 ingevoegde beschikkingen. Aan dat ontwerpheeft diezelfde Kamer zopas de laatste hand gelegd, na een kleine omweglangs de Senaat.

Het is droevig te moeten vaststellen dat noch in 2004, in 2003 of 1999 onzeverenigingen van gemeenten gehoord werden, ondanks herhaalde vragen enargumenten die we zonder valse bescheidenheid als weldoordacht durvenbestempelen. Vreemde houding ten aanzien van een wetsontwerp waarvanéén van de auteurs enkele maanden vóór de goedkeuring door de Kameronverbloemd toegaf op het Congres van de Federatie van Gemeente-secretarissen van het Brussels Gewest dat hij het ontwerp ingediend had omeen debat uit te lokken en zelfs verbaasd was dat er nauwelijks kritiek opkwam 1!

Een greep uit de argumenten. Het afschaffen van het verbod op de dubbelebestraffing, zonder dewelke de administratieve sancties het doel dat dewetgever vooropstelde niet echt kunnen bereiken. Dan is er ook het nietinvoegen van bepaalde misdrijven (zoals dreiging met aanslagen), dienauwelijks verband houden met de basistaken van de gemeente, maar deverantwoordelijkheden verruimen. Het zeer lage plafond van de boetes werdook gehekeld, vooral in geval van recidive. En tot slot was er vooral destigmatisering van de toenemende moeilijkheden die verbonden zijn aan hetwetsontwerp – zonder de rechten van de verdediging daarom ten goede tekomen – zodat die onmogelijk toe te passen lijkt zonder financiële enlogistieke bijstand aan de steden en gemeenten om het hoofd te bieden aande bijkomende kosten voor personeel en werking.

En daar komt nog bij dat de tekst verward overkomt, waardoorcommentatoren en gebruikers zich in allerlei bochten moeten wringen omalles te ontcijferen 2. Is dat de prijs die betaald moet worden voor een politiekeconsensus over een ontwerp waarover reeds een ruim principeakkoordbestond?

De wet is wat ze is, maar nu zitten we ermee. Dus moeten we ermee lerenleven. Met veel goede wil heeft de Vereniging de uitnodiging van de ministervan Binnenlandse Zaken aanvaard om samen het ontwerp vanuitvoeringsbesluit en de verklarende omzendbrief te bespreken. Al was hetmaar om nog erger te voorkomen.

Moet de wetgever zijn pennenvrucht nog eens ter hand nemen? We zoudenhet bijna gaan hopen … Anders gaan we - wie weet? - misschien teruggrijpennaar onze goeie ouwe politiestraffen …

Vincent Ramelot, Marc Thoulen

1 Cf. artikel van Jacques Bouvier in nr. 2004/1 van dit tijdschrift2 Cf. artikel van Vincent Ramelot in dit nummer.

Page 2: Traitd'U 03 04 NL · deelnemers van kabinet Anciaux, het Parket, de politiezones en de gemeenten een vergadering georganiseerd van het Forum van de mobiliteit en de verkeersveiligheid

2 N i e u w s b r i e f 2 0 0 4 / 0 3

DE VERENIGING IN ACTIEVervolg

Marc Thoulen

Op 23 april heeft de mobiliteitscel voor een dertigtaldeelnemers van kabinet Anciaux, het Parket, de politiezonesen de gemeenten een vergadering georganiseerd van hetForum van de mobiliteit en de verkeersveiligheid gewijd aande depenalisering van bepaalde parkeerovertredingen. Inovereenstemming met de wet van 7 februari 2003, die op 1maart 2004 in werking getreden is, worden het kortparkeren,het betaald parkeren en het parkeren op voorbehoudenplaatsen voor omwonenden niet langer strafrechtelijk vervolgt.De wet preciseert echter niet op welke artikelen van dewegcode dit van toepassing is en laat dus een interpretatie-marge van de regelgevende teksten. Het doel van devergadering was de voornaamste betrokkenen samen tebrengen om een gezamenlijke gedragslijn uit te stippelen en deartikelen aan te stippen waarop de hervorming betrekkingheeft. Die uitwisseling heeft vruchten afgeworpen, aangezienhet kabinet beloofd heeft de situatie te verduidelijken door dewet te wijzigen. Het Parket heeft duidelijk gemaakt dat het alleovertredingen bedoeld bij artikel 27 van de wegcode alsgedepenaliseerd beschouwt.

Het Forum voor duurzame ontwikkeling heeft insamenwerking met de ACDUS en het GSSO meegewerkt aaneen repertorium van acties rond duurzame ontwikkeling. Indat kader werden 38 projecten geselecteerd in uiteenlopendedomeinen zoals mobiliteit, gezondheid, internationalesolidariteit, energie, participatie, … Het repertorium is eeneerste steen: de ambitie is van het hele Brusselse Gewest een

regio “in duurzame ontwikkeling” te maken. In datvooruitzicht is de publicatie een inspiratiebron voor ieder,ongeacht diens rol, plaats en activiteitensector. De gids zoubeschikbaar moeten zijn op het ogenblik dat u dit leest, inpapieren versie en tevens op onze website. Het artikel vanFrédéric Madry in dit nummer geeft nadere details.

Op 22 en 23 april hield de Vereniging van de Stad en deGemeenten, in samenwerking met respectievelijk haar Waalseen Vlaamse zustervereniging twee studiedagen over hetzonale veiligheidsplan en de aspecten van kwaliteit. Dezestudiedagen waren het resultaat van een samenwerking methet CGL, dat zich buigt over de concepten van kwaliteit bij depolitie en community policing. Er werd zoveel mogelijkgestreefd naar twee equivalente studiedagen, zonder dat zedaarom identiek waren: de ene vond plaats in Wépion en deandere in Antwerpen. Ook waren er sprekers over en weeruitgenodigd, zodat men aan de beide kanten van de taalgrensin de ervaringen van de andere kon delen. De twee dagenkonden rekenen op een massale belangstelling. Zowel de zonesuit het Brussels Gewest als uit de andere gewesten warenaanwezig. Kleine zones en grote zones, sterk verstedelijkte ofmeer landelijke zones konden dankzij de formule vanworkshops hun knowhow en ervaringen uitwisselen. Ook hetfeit dat zowel medewerkers van het CGL als van het kabinetvan de minister van Binnenlandse Zaken aanwezig waren,zorgde voor een extra noot.

Europese programma's: de deadlines staan op onze website, rubriek Internationaal> Europese aangelegenheden > Oproepen tot indiening van voorstellen

15/5: Prijs Jonge actieve burgers – 1/6: Leonardo da Vinci – 1/6: Jumelage – 7/6: Tewerkstelling en sociale zaken – 9/6: E-Ten

Datum/plaats Wat ? Inlichtingen11/05Groep ARCO

Atelier interactif: titres-services et entreprise d'économie socia-le- se faire agréer ou pas ?Syneco

Sandra Finchelstein - Syneco (vzw), Livingstonelaan 6 bus 2 1000 Brussel - Tel. 02/285.48 65 - Fax: 02/285.41.36 [email protected] - Tarief: 36,3 euro (leden Syneco)43,6 euro (niet-leden) - http://www.syneco.be

12/5VSGB

Overheidsopdrachten en politiezones Infosessie georganiseerd door de VSGB

VSGB – Chantal Matthys – Aarlenstraat 53 bus 4 – 1040 BrusselTel. 02 233 20 04 – Fax 02 280 60 90 [email protected] - Inschrijven kan via www.vsgb.beZie aankondiging in deze Nieuwsbrief

12-13/05Charleroi

Les valeurs démocratiques comme stratégies de préventionCIFoP

Centre interuniversitaire de formation permanente (CIFoP)Nicole Paquet - 1B, Av. Général Michel - 6000 Charleroi Tel. 071 654 265 - Fax 071 328 676 - [email protected]

☞☞

12/05 Brussel bekeken als rasterstad19/05 Wijkdemocratie en duurzame ontwikkeling02/06 De stadsrepubliek: de participatieve democratie09/06 Slotconferentie "Brussel als Stad"

Instituut voor PostAcademische vorming van de VUB Pleinlaan 2, M132 - 1050 Brussel Tel. 02-629 20 93 Fax 02-629 21 39 [email protected] http://www.vub.ac.be/iPAVUB/eeuwvandestadTarief: 40 euro/conferentie

Conferenties “Brussel als stad : Kernbegrippen uit het Witboek toegepast op Brussel”

13/5 Desserte ferroviaire et master plan de Bruxelles 27/5 La logique verte

Middagen van de planning - Katya Delacroix - Broh - Vooruitgangsstr. 801035 Bsl - Tel 02 204 23 56 - [email protected]

OP DE AGENDA

Page 3: Traitd'U 03 04 NL · deelnemers van kabinet Anciaux, het Parket, de politiezones en de gemeenten een vergadering georganiseerd van het Forum van de mobiliteit en de verkeersveiligheid

3N i e u w s b r i e f 2 0 0 4 / 0 3

Datum/plaats Wat ? Inlichtingen

OP DE AGENDA Vervolg

☞☞

31/05Deadline

Johnson & Johnson fonds voor de gezondheid8e oproep tot indiening van kandidaturen

Koning Boudewijnstichting - An Van Campenhout Tel. 02.549.61.90 - Fax [email protected] - http://www.kbs-frb.be

12-14/05 To "open software" or not ? (Rochehaut - Auberge de la Ferme)

26-28/05 Coaching individuel et motivation(De Panne - Hotel Donny)

16-18/06 La régionalisation de la loi communale (Blankenberge - Floreal Club)

13/05"Agastache &Tonka"

Acties voor een woonwijk - Ideeën voor een antrekkelijke han-delskern - Ontmoetingen met Minister Arena (19 – 20.30 u)

Centrummanagement (vzw) - Rue Samson 27- 7000 Mons Tel. 065 88 54 66 - Fax 065 31 87 62 - [email protected] -http://www.amcv.be

13/05

Dring dring: Uitreiking van de gouden fiets en Met de fietsnaar het werk: 's Middags nodigen de 19 gemeentebesturenhun personeel en alle fietsers uit voor een fietstocht door degemeente en een picknick in een park

Pro Velo – Jean-Luc Legrand Tel. 02/517.17.65 - 0477/717.515 [email protected]://www.provelo.be

14/05Deadline

Deadline om te reageren op het voorontwerp van het FederaalPlan inzake Duurzame Ontwikkeling 2004-2008

ICDOhttp://www.plan2004.be – Zie Nieuwsbrief Nr 2004/02

23/6VSGB Algemene Vergadering van de Vereniging VSGB – Aarlenstraat 53 bus 4 – 1040 Brussel

Tel. 02 233 20 04 – Fax 02 280 60 90 – [email protected]

14/05CIBG

Irisnet-terminals – Breedband en scholen – Project gemeente-lijke LAN – Mobile Data – Camerabewaking – 3e UserclubIrisnet

CIBG – Kunstlaan 21 – 1000 BrusselTel. 02 282 47 70 - http://www.cibg.irisnet.be

14/05Centre Amazone Femmes en ville Université des femmes (vzw) – Middaglijnstraat 10 - 1210 Brussel

Tel. 02 229 38 72 - Fax 02 229 38 34

15/05Deadline

Housing Rights Protector Award - for a government and/orother institution that has demonstrated an exceptional com-mitment to respecting or protecting housing rights

Centre on housing rights and evictions (COHRE)Fax 00 41.22.733.8336 - [email protected] -http://www.cohre.org/nominations

21/05

22/05

Werelddag van de culturele verscheidenheid voor dialoog enontwikkelingInternationale dag van de biodiversiteit

Verenigde Natieshttp://www.un.org/french/events/ref43.html

25-27/05Brussels Expo Telecom cITy TMABusiness Events - Tel. 02 706 81 81 - Fax 02 706 81 80

[email protected] - http://www.tmab.be - tarief: 32 euro

25/05OCMW-rusthuis (WB)

Anderhalf jaar toepassing van het recht op maatschappelijkeintegratie. Welke integratie: sociale of professionele?VSGB - Afdeling Maatschappelijk Welzijn

Latifa Hazim – Aarlenstraat 53 - 1040 Brussel Tel. 02/233 20 34 - Fax 02/280 60 90 - [email protected] Zie aankondiging in deze Nieuwsbrief

☞☞

Marion Schuberth ULB – CP 145 - F. Rooseveltlaan 19 - 1050 Brussel Tel. 02 650 45 47 Fax 02 650 49 80 [email protected] Tarief: 250 euro

Vorming in gemeentelijk management – residentieel seminaries

05/06 WereldmilieudagVerenigde Naties

Verenigde Naties - resolutie 2994 (XXVII) van 15.12.1972http://www.un.org/french/events/ref43.html

25-27/05 Achats d'énergie(Brussel - Hotel Le Plaza - 750 - 1450 euro)

26/05 Réforme du code du logement en Région bruxelloise(Brussel - Hotel Crowne Plaza - 700 euro)

08-09/06 Actualité du droit et du contentieux de la fonction publique(Brussel - Hotel Sofitel Toison d'or - 1120 euro)

22-23/06 Panorama des marchés publics - Actualité 2004(Elsene - Hotel Sofitel Toison d'or - 1120 euro)

IFE - Laurence Carbone of Annabelle BéjenneCharlerloisesteenweg 51B 1060 Brussel Tel. 02 533 10 15 Fax 02 534 89 81 [email protected] http://www.ifebenelux.com

IFE seminaries

27/05 FacultéuniversitaireSaint-Louis

Participation du public au processus de décision en matièred'environnement et d'urbanisme

Centre d'Etude du Droit de l'Environnement (CEDRE)D. Misonne of C. Berckmoes - Kruidtuinlaan 43 - 1000 Brussel Tel 02 211 79 50 - Fax 02 211 79 51 [email protected] - 100 euro

05/06 9e olympiade van de gemeenteambtenarenOrganisatiecomité - Michel Hemerijck – Gemeentebestuur VorstTel. 02.370.26.12 - Fax 02.376.89.76 [email protected]

Page 4: Traitd'U 03 04 NL · deelnemers van kabinet Anciaux, het Parket, de politiezones en de gemeenten een vergadering georganiseerd van het Forum van de mobiliteit en de verkeersveiligheid

4 N i e u w s b r i e f 2 0 0 4 / 0 3

ONDER DE LOEP

1 Wet van 15.01.1990 houdende oprichting en organisatie van een Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid, B.S. 22.02.1990 – inforum 5002.2 Onder " uniek dossier " verstaat men dat ieder gegeven slechts eenmaal door de instelling die er verantwoordelijk voor is op " gestandaardiseerde " wijze

wordt ingegeven. Iedere instelling die het gegeven nodig heeft, zal het daar gaan zoeken waar het opgeslagen is.3 Regeringsverklaring en Regeerakkoord, Een creatief en solidair België. Zuurstof voor het land, juli 2003, blz. 42-43. 4 Vanaf het ogenblik dat het OCMW is aangesloten, stuurt het rechtstreeks zijn terugvorderingen door via de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid om de

subsidies te verkrijgen die de Belgische Staat verschuldigd is.5 Een ontwerp van KB dat op 1 juni 2004 de datum vastlegt van de inwerkingtreding van het KB van 12 augustus 1993 houdende de veiligheid van de

informatie in de instellingen van de sociale zekerheid, wat de OCMW’s betreft, is goedgekeurd op de Ministerraad van Oostende in april 2004.

InleidingHet Regeerakkoord voorziet in het hoofdstuk maatschappelijkeintegratie in de aansluiting van de OCMW’s op de KSZ 3.Mevr. Lambert, adviseur bij het kabinet van de minister vanMaatschappelijke Integratie, kondigde aan dat het systeemvoor alle OCMW’s operationeel zou moeten zijn vanaf 1januari 2006. Die datum is gebaseerd op het feit dat op 1januari 2005 alle scenario’s in productie bruikbaar zullen zijn.De OCMW’s zullen dus over een termijn van 12 maandenbeschikken om hun definitieve aansluiting te realiseren en hunterugvorderingen in te voeren. Deze termijn betreft enkel deverklaringen van het leefloon bij de POD MaatschappelijkeIntegratie. 4

De verbinding gebeurt via de sociale software met eencommunicatiemodule met de Kruispuntbank. Om dezeaansluiting mogelijk te maken moeten de OCMW’s een reeksaanpassingen en investeringen doorvoeren. De eerste stap is hetaanstellen van een veiligheidsconsulent die de dienst belastmet de veiligheid binnen het OCMW zal leiden.5

Naast hun rol als assistent en begeleider van de OCMW’shebben de drie verenigingen van OCMW’s, waaronder deAfdeling Maatschappelijk Welzijn van de VSGB, in het kadervan een jaarlijkse overeenkomst met de minister vanMaatschappelijke Integratie een stand van zaken opgemaaktvan de aansluiting van de OCMW’s op de KSZ. Hieronderstellen wij u de belangrijkste resultaten voor het BrusselseGewest voor.

Voor de "productie", d.w.z. vooraleer de OCMW’s definitiefop de KSZ aangesloten zullen zijn en reëlegegevensuitwisselingen in de KSZ kunnen doen, doorlopenze een leerfase waarin ze de stromen naar het rijksregister, deinvoer van een dossier of het verzenden van eenmultifunctionele aangifte kunnen testen. Op technisch vlak zijn er drie scenario’s ontwikkeld voor deaansluiting op de KSZ:

- scenario "webbrowser", voor de kleine OCMW’s (minderdan 30 dossiers), dus niet van toepassing in Brussel;

- scenario "met prefix", het standaardsysteem "in house file"dat momenteel reeds operationeel is voor een reeksstromen, of het XML-systeem, dat momenteel in eentestfase zit en dat binnenkort in productie zou wordengebracht;

- scenario « full-XML », dat nog ontwikkeld moet worden,maar waarrond een werkgroep in de KSZ actief is; de eerstetests zouden verricht moeten kunnen worden vanafseptember..

Stand van zaken

In de loop van het eerste trimester van het jaar 2004 is er naontmoetingen tussen een adviseur van de AfdelingMaatschappelijk Welzijn van de Brusselse Vereniging envertegenwoordigers van de 19 Brusselse OCMW’s een standvan zaken opgemaakt betreffende de aansluiting op de KSZ.Hier volgt een overzicht van de resultaten, met commentaar vande informaticapartners van de Brusselse OCMW’s.

DE BRUSSELSE OCMW'S EN DEKRUISPUNTBANK VOOR SOCIALE ZEKERHEID

Stand van zaken van de aansluitingSinds de jaren zeventig heeft het project om alle instellingen van de sociale zekerheid met elkaar te verbindenverschillende evoluties gekend. De grote sociale databank die doet denken aan "1984" en zijn "BigBrother" , heeft plaats geruimd voor een ambitieuzer project, mede mogelijk gemaakt door de ontwikkelingvan de netwerktechnologie. In de loop van de jaren tachtig is de keuze gevallen op een uitwisselingsnetwerkvoor sociale gegevens, waar iedere instelling van het netwerk verantwoordelijk blijft voor zijn gegevens. DeKruispuntbank van de Sociale Zekerheid (KSZ) werd in 1990 1 opgericht bij de FOD Sociale Zekerheid.De OCMW’s hebben het doel vooropgesteld om via deze aansluiting in de toekomst het unieke dossier 2 tekunnen realiseren.

Page 5: Traitd'U 03 04 NL · deelnemers van kabinet Anciaux, het Parket, de politiezones en de gemeenten een vergadering georganiseerd van het Forum van de mobiliteit en de verkeersveiligheid

5N i e u w s b r i e f 2 0 0 4 / 0 3

ONDER DE LOEP

De partners

De Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid is eenorganisme van publiek recht waarvan de taken vastgelegdworden in de organieke wet van 1990 en gepreciseerd in hetbeheerscontract gesloten met de Belgische staat,vertegenwoordigd door de minister van Sociale Zaken. DeKSZ is verantwoordelijk voor de uitwerking encoördinatie van de gegevensstromen tussen de OCMW’sen de andere sociale partners van de sociale zekerheid enbiedt een brede waaier aan documentatie aan op zijnwebsite 6. De OCMW’s zijn vertegenwoordigd in hetAlgemeen Coördinatiecomité 7 met één effectief lidaangeduid door de Afdelingen OCMW van deVerenigingen en een plaatsvervangend lid.

SmalS-MvM is opgericht door de instellingen van de socialezekerheid. Deze vzw moet een optimale en proactieve steungeven aan de Sociale Zekerheid inzake informaticabeheeren aanverwante diensten. In het kader van het project vooraansluiting van de OCMW’s op de KSZ heeft SmalS-MvMvan de POD Maatschappelijke Integratie de opdrachtgekregen om de uitwisselingen te beheren tussen deOCMW’s en de KSZ. Daarnaast verspreidt ze op vraag vande OCMW’s informatie over de bestaande stromen en detechnische, organisatorische en veiligheidsvereiste voor deaansluiting.

De POD Maatschappelijke Integratie is bevoegd voor allemateries betreffende de wet, maar eveneens dereglementering betreffende het recht op maatschappelijkeintegratie in het kader van de wet van 2002 8 en de socialehulp in het kader van de wet van 1965 9. Ze beheert hetalgemene aansluitingsproces van de OCMW’s op deKSZ. Bij de gefaseerde uitwerking van de aansluitingmoeten de OCMW’s in een eerste fase het leefloonelektronisch aangeven bij de POD MaatschappelijkeIntegratie via het KSZ-netwerk om hun terugbetaling teverkrijgen. In een tweede fase wordt het project uitgebreidnaar sociale bijstand in het kader van de wet van 1965 10.

De sociale dienst en het sociale werk

In de 19 OCMW’s zijn er in totaal 650 maatschappelijkwerkers. Dat zijn eerstelijns sociaal assistenten (rusthuizen,ziekenhuizen, SPI-dienst), maar ook assistenten die in de socialedienst strictu senso werken. Afhankelijk van de grootte van hetOCMW varieert het aantal maatschappelijk werkers tussen 8 en120. In december 2003 keerden de Brusselse OCMW’s hetleefloon (volledig en gedeeltelijk) uit aan 18.816 personen en deaan het leefloon gelijkgestelde uitkering aan 9.575 personen.Voor het leefloon alleen hielpen de OCMW’s voor dezelfdemaand december tussen de 93 en 3.152 personen 11.

De voordelen en de wensen

Het belangrijkste voordeel dat wordt aangehaald voor deaansluiting, is de tijdswinst die het systeem biedt bij hetverzamelen van gegevens over klanten en ook het verminderenvan fouten bij de gegevensinvoer. In geval van eenvertrouwensbreuk met de cliënt, d.w.z. als deze geen (goede)informatie meer communiceert over zichzelf, zal het altijdmogelijk zijn om de nodige gegevens te verzamelen en zo fraudetegen te gaan.

Vanuit financieel standpunt zullen doordat "de controle vanterugvorderingen door de inspectiediensten a posterioriuitgevoerd zal worden" 12 de achterstallen door vertragingen bijterugbetalingen zeker verminderen. De kosten zullen ook dalenomdat de OCMW’s minder documenten moeten voorleggenen het aantal afspraken met de cliënt zal afnemen.

Deze beperking van de administratieve lasten en de verbeteringvan de "dienstverlening" aan de klant zullen een positieveimpact hebben op het imago van de OCMW’s.

De sociale diensten willen niet dat de aansluiting de relatietussen de sociale assistent en de cliënt verstoort. De cliënt zouzich tegen de assistent kunnen keren bij een slechte werking vanhet systeem. Men mag niet vergeten dat de mogelijkheden diede KSZ biedt om geactualiseerde informatie te vergaren decliënten reeds kunnen beangstigen, ondanks garanties voor debescherming van het privé-leven 13 en het beroepsgeheim 14.

Vervolg

6 www.ksz-bcss.fgov.be7 Koninklijk besluit van 26.06.2003 tot wijziging van het KB van 07.03.1991 houdende samenstelling en organisatie van het Algemeen Coördinatiecomité

van de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid, B.S. 11.12.2003.8 Wet van 26.05.2002 betreffende het recht op maatschappelijke integratie, B.S. 31.07.2002 - Inforum 1766059 Wet van 02.04.1965 betreffende het ten laste nemen van de steun verleend door de OCMW‚s, B.S. 06.05.1965 - Inforum 25204. De Brusselse OCMW's

en de Kruispuntbank voor Sociale Zekerheid10 Een ontwerp van KB over de uitbreiding van het netwerk van de sociale zekerheid naar de OCMW’s, voor wat betreft hun opdrachten inzake recht op

sociale bijstand, in toepassing van het artikel 18 van de wet van 15 januari 1990 houdende oprichting en organisatie van een Kruispuntbank van de socialezekerheid, werd goedgekeurd op de Ministerraad van Oostende.

11 De gegevens komen van de Conferentie van Voorzitters en Secretarissen van de OCMW’s van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.12 Toespraak van Mevr. Alexandra Lambert voor de Brusselse OCMW’s op 10 maart 2004.13 Wet van 8.12.1992 tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer ten opzichte van de verwerking van persoonsgegevens, B.S. 18.03.1993 – inforum

50479. KB van 17.12.2003 tot vaststelling van de nadere regels met betrekking tot de samenstelling en de werking van bepaalde sectorale comités opgerichtbinnen de Commissie voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer, B.S. 30.12.2003.

14 Art. 28 van de wet van 15.01.1990 houdende oprichting en organisatie van een Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid, B.S. 22.02.1990 – inforum 5002.

Page 6: Traitd'U 03 04 NL · deelnemers van kabinet Anciaux, het Parket, de politiezones en de gemeenten een vergadering georganiseerd van het Forum van de mobiliteit en de verkeersveiligheid

6 N i e u w s b r i e f 2 0 0 4 / 0 3

ONDER DE LOEP Vervolg

In ieder geval wensen het merendeel van de OCMW’s niet dathet objectieve en administratieve werk de voorrang krijgt op hetsubjectieve en menselijke werk.

De OCMW’s zijn er zich van bewust dat dit gereedschap hunde mogelijkheid zal bieden om statistieken uit te werken om hetbeleid van de federale overheden te oriënteren, maar ze hopen,in een geest van uitwisseling, eveneens statistieken te ontvangendie hen de kans zullen bieden om een beleid te voeren dataangepast is aan hun plaatselijke realiteit.

De veiligheidsconsulent

In de Brusselse OCMW’s is de aangewezen of de vermoedelijkeveiligheidsconsulent meestal een personeelslid verschillend vande Secretaris. De OCMW’s doen zelden een beroep op eenexterne consulent. Slechts twee OCMW’s hebben nog geenveiligheidsconsulent aangesteld.

Op de Ministerraad in Oostende is een ontwerp van koninklijkbesluit goedgekeurd dat bepaalt dat op 1 juni 2004 hetkoninklijk besluit van 12 augustus 1993 houdende deveiligheid van de informatie in de instellingen van de socialezekerheid voor wat de OCMW’s betreft in werking treedt. Ditverplicht de OCMW’s een veiligheidsconsulent aan te stellenom de dienst belast met de veiligheid te leiden. Om hen daarbijte helpen, hebben de OCMW’s een omzendbrief ontvangendie de minimale veiligheidsnormen beschrijft die moetenworden nageleefd 15.

Het artikel 13 van hetzelfde besluit verduidelijkt dat iedereOCMW m.b.t. alle aspecten van de informatieveiligheid,slechts beroep mag doen op de diensten van één enkele erkendegespecialiseerde veiligheidsdienst. Ons onderzoek toont aan datde kost van de externe consulent van SmalS-MvM minimaal2.592 € per jaar bedraagt voor één OCMW, maar dat dezekostprijs verhoogt naar gelang de complexiteit van hetOCMW-netwerk.

SmalS-MvM organiseert opleidingen voor de veiligheids-consulenten van de OCMW's: een "algemene" vorming van 3dagen aan 210 € en een "gedetailleerde" opleiding voor ietsminder dan 960 €. Voor bepaalde OCMW's slorpen diebedragen het jaarbudget voor opleiding op.

Gebouwen en veiligheid

Wat de veiligheid betreft bij de toegang tot de gebouwen,opgenomen in de lijst van de minimale veiligheidsnormen,variëren de te realiseren investeringen in functie van de

vorderingsstaat van de beveiligingsprojecten en uiteraard ook deminimale veiligheidsnormen.

Vijf OCMW’s hebben nieuwe of volledig gerenoveerdegebouwen waar met bepaalde veiligheidsaspecten rekening isgehouden en in drie gebouwen zijn momenteel verbouwings-werken in uitvoering. Een kwart van de OCMW’s hebbengemeld dat ze problemen hebben met ruimte of veiligheid. Deverplichting om bepaalde minimale veiligheidsnormen tebehalen of de nood om bijkomend personeel in dienst te nemenkunnen de problemen met de gebouwen nog vergroten.

Het informatica-personeel en -materiaal

Zesenvijftig informatici beheren de 2.700 geïnformatiseerdewerkplaatsen van de OCMW’s, hetzij iets minder dan 50plaatsen per informaticus. Twee OCMW’s hebben geeninformaticus en vijf andere besteden het informaticaonderhouduit. Bij gebrek aan gegevens kon er geen schatting gemaaktworden van de totale jaarlijkse kostprijs voor informatica.

Een Brusselse OCMW heeft gemiddeld 140 geïnformatiseerdewerkplaatsen, die doorgaans allemaal in een netwerkopgenomen zijn. Er is één geïnformatiseerde werkplaatsbeschikbaar per 2,4 werknemers. De verantwoordelijken van desociale dienst, de verantwoordelijken van de administratievedienst en nagenoeg alle maatschappelijk werkers beschikkenover informaticamateriaal. 16

Verhoudingen van de OCMW’s waar het vermeldepersoneel volledig of gedeeltelijk beschikt over de vermeldeuitrusting:

IT-materiaal Internet Publilinkaansluiting of andere

beveiligde aansluiting

Verantwoordelijke

sociale dienst 100 % 63 % 89 %

Verantwoordelijke

administratieve dienst 100 % 63 % 85 %

Maatschappelijk werkers 95 % 53 % 68 %

Slechts de helft van de OCMW’s geven bepaaldemaatschappelijk werkers toegang tot Internet, maar deaansluitingsgraad stijgt indien het gaat om Publilink. Voor demaatschappelijk werkers bedraagt die verhouding 68 %.

15 Omzendbrief van 09.11.2000 " Toetreding van de OCMW’s tot het netwerk van de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid - Ref. TC/24.10.00 " –inforum 191922. De beschrijving is eveneens beschikbaar op het volgende adres http://www.ksz-bcss.fgov.be > documentatie > veiligheid.

16 Opgelet: wij hebben geen precieze gegevens over de staat van het informaticamateriaal.

Page 7: Traitd'U 03 04 NL · deelnemers van kabinet Anciaux, het Parket, de politiezones en de gemeenten een vergadering georganiseerd van het Forum van de mobiliteit en de verkeersveiligheid

7N i e u w s b r i e f 2 0 0 4 / 0 3

ONDER DE LOEP Vervolg

Sociale software

De softwarefirma’s

WGHB is de meest gebruikte software in het Brusselse Gewest.In feite heeft de informatica-holding Adinfo, de beheerder vande sociale software Cevi, Logins, WGH, WGHB (ex-Logins)en Ciger, nagenoeg een monopolie met een marktaandeel van80 %. Uit gesprekken blijkt dat het commercieel logisch zouzijn dat Adinfo de sociale software centraliseert in éénprogramma. Stesud is de enige concurrent.

De Brusselse OCMW’s organiseren user-clubs in functie van desoftware. Enkel die van de Adinfo software zijn actief. DeWGHB-gebruikers (ex-Logins) hebben zelfs een subgroep voorde aansluiting op de KSZ. Momenteel is er geen Stesud user-club actief in het Brusselse gewest.

De OCMW’s zijn vaak niet geneigd om van leverancier teveranderen voor de sociale software, voornamelijk omdat hunsoftware gecombineerd is met andere software zoals die van deboekhouding, het human resources management en de lonen,het beheer van de RVT of nog de facturatie van de diensten.

De module " aansluiting KSZ "

De kosten

Voor de software van Adinfo variëren de prijzen in functie vanhet aantal inwoners van de gemeente. De OCMW’s zullen tweeproducten moeten kopen. In de eerste plaats is er de module"communicatie Kruispuntbank", die de dialoog vantoepassing tot toepassing (APPC) tussen de KSZ en deOCMW, via SmalS-MvM mogelijk maakt. Deze module isdezelfde voor alle Adinfo-cliënten. Voor deze module bestaateveneens een onderhoudscontract met een maandelijksepremie. Per OCMW komt dit gemiddeld neer op 5.466,51 €(zonder BTW) voor het eerste jaar en 1.260,58 € (zonderBTW) voor het tweede jaar.

Vervolgens moet het OCMW de module "integratie met desociale toepassing" aankopen, die het mogelijk maakt denodige interface te creëren voor de rechtstreekse raadplegingbinnen de sociale software. Deze module is anders naar gelangvan de gebruikte sociale software (Ciger, WGH, WGHB). Hetonderhoud van die module is in het contract van de module"communicatie Kruispuntbank" inbegrepen.

De softwarefirma Adinfo heeft reeds opleidingen ontwikkeldvoor de gebruikers. Men moet twee halve dagen opleidingvoorzien. De maximale gefactureerde prijs voor deze opleidingbedraagt 78,15 € (zonder BTW) per halve dag per persoon. Inde prijs is de syllabus over de module inbegrepen. De prijs kanschommelen naar gelang van het aantal inschrijvingen en deplaats van de opleiding.

Voor de OCMW’s die de sociale software van Stesud gebruiken,is het eenvoudiger. De module voor de aansluiting op de KSZmaakt deel uit van het wettelijke onderhoudscontract,aangezien de aansluiting wettelijk verplicht is. Stesud levert eengebruiksaanwijzing met de aansluitingsmodule.

Stesud factureert zijn opleidingen aan 320 € (zonder BTW) perhalve dag, dit voor een groep gebruikers. Zij vinden zespersonen het ideale aantal deelnemers.

De evaluatie en de ontwikkelingen

Een eerste evaluatie van de module "aansluiting KSZ" door deOCMW’s toont aan dat de module in ieder geval overeenstemtmet de minimale eisen. Momenteel integreren de programma’sbepaalde door de KSZ gevalideerde stromen voor de scenario’smet prefix. De OCMW’s vragen echter verbeteringen aan deaansluitingssoftware, bijvoorbeeld een automatische verwerkingvan boodschappen / antwoorden en ook de integratieprocedurenaar de KSZ. Ze zijn bepaalde aspecten van hun vragen reeds inhun user-club aan het bespreken.

Wat de toekomstige ontwikkelingen van de aansluitings-modules betreft, en meer bepaald het scenario full-XML,verschillen de strategieën van de softwarefirma’s.

Via Ciger en WGH neemt Adinfo deel aan de werkgroep full-XML en wacht het op het definitieve protocol. Aangezien hetprotocol full-XML vandaag nog steeds niet vastligt, kan Adinfogeen zekerheid geven over de full-XML-ontwikkeling noch overde termijnen.

Stesud heeft ervoor geopteerd om het scenario full-XML niet teontwikkelen. Aangezien ze de investeringen voor de scenario’smet prefix nog niet afgeschreven hebben, zullen deontwikkelingen in full-XML de totale factuur voor hun cliëntende hoogte in jagen. Om deze meerkost te vermijden heeftStesud ervoor gekozen om niet aan de ontwikkelingen tebeginnen.

De aansluiting op de KSZ

SmalS-MvM telt zestien Brusselse OCMW’s die in deaanvaardingsfase zijn. Dertien OCMW’s doen tests, maarslechts negen realiseren een voldoende hoog aantal.

In het Brusselse Gewest is er nog geen enkel OCMW datwerkelijk productiestromen realiseert, ook al zijn er welgeregistreerd als zijnde in productie. In totaal zijn er vierOCMW’s die aanvragen om tot productie over te gaan.

Wat de aansluiting betreft, gebruiken alle OCMW’s Publilinken zullen zij hun gegevens waarschijnlijk uitwisselen met deKSZ via de APPC. Wat de kosten van de aansluiting betreft, iser een kostprijs van ongeveer 20 € per maand per werkplaats.

Page 8: Traitd'U 03 04 NL · deelnemers van kabinet Anciaux, het Parket, de politiezones en de gemeenten een vergadering georganiseerd van het Forum van de mobiliteit en de verkeersveiligheid

8 N i e u w s b r i e f 2 0 0 4 / 0 3

ONDER DE LOEP

Vanaf 20 plaatsen wordt een studie uitgevoerd en wordt er eenkorting toegekend.

Zeven OCMW’s hebben bovendien een aansluiting via Irisneten anderen zouden geïnteresseerd zijn om over te stappen opeen Irisnet-aansluiting. Een aantal OCMW’s hebben eenPublilink-aansluiting via het Irisnet-netwerk. Voor deze laatsteis de aansluitingskost op Publilink verminderd met 60 %omdat het onderhoud van het netwerk ten laste valt van Irisnet.De contacten die wij met Publilink en Irisnet gehad hebben,tonen aan dat de twee leveranciers hun dienstenaanbod aan delokale Brusselse overheden wensen te versterken in het kadervan een partnerschap.

Irisnet is in onderhandeling met de Kruispuntbank om eengoedkeuring te krijgen voor een aansluiting op de KSZ. Eenvoorstel tot akkoord is inmiddels aan Irisnet voorgelegd. Eenaantal technische parameters, waarvan bepaalde reeds inonderhandeling zijn met SmalS-MvM, zijn aan dit akkoordverbonden.

De voornaamste problemen bij de aansluiting houden verbandmet het bestaan van verschillende sites - 9 OCMW’s zijn in datgeval - en de snelheid van de banden, omdat bepaaldeOCMW’s een vertraging van hun netwerk hebben vastgesteldals gevolg van de aansluiting.

De behoeften

In het vooruitzicht van een aansluiting op de KSZ hebben degesprekspartners reeds een aantal behoeften aangestipt.

1) Geactualiseerde informatie

De OCMW’s hebben vooral nood aan meer geactualiseerdeinformatie 17 over de taken van de veiligheidsconsulent en demodaliteiten van de migratie naar de KSZ en ook de gegevensdie beschikbaar zijn via de KSZ en hun definitie. Dezeinformatie is eveneens onmisbaar om de behoeften aanpersoneel, materieel en opleiding precies te kunnen weergeven.

2) Personeel

Op basis van geactualiseerde informatie zouden de OCMW’skunnen bepalen of het al dan niet relevant is bijkomendadministratief of informaticapersoneel aan te werven. Eenreorganisatie van de sociale dienst binnen de OCMW’s zouhieraan vast kunnen hangen.

3) Opleidingen

De OCMW’s voorzien eveneens opleidingen voor informaticidie de aansluiting op de KSZ beheren, maar ook voor degebruikers, de sociale assistenten. De softwarefirma’s biedendoorgaans reeds opleidingen aan.

4) MateriaalNaar gelang van de ingewonnen informatie kunnen debehoeften aan bijkomend materiaal ook herzien worden:firewall, antivirus, nieuw netwerk, banden, batterij server, back-up, …

Subsidies

Uitgaande van de behoeften kunnen de OCMW’s eenbegroting opstellen, om de te realiseren investeringen in cijfersom te zetten.

De vergadering van de werkgroep van de maand mei, geleiddoor de Afdeling Maatschappelijk Welzijn van de VSGB, zal demogelijkheid bieden om de begrotingsposten te bepalen voorhet budget voor de aansluiting. Deze begroting zal de financiëlenoden van de OCMW’s vastleggen.

Men kan niet ontkennen dat de aansluiting op deKruispuntbank nieuwe uitgaven met zich mee zal brengen.Momenteel is het nog niet mogelijk om de precieze kostprijsvoor ieder Brussels OCMW te ramen. Voor de OCMW’s is deaansluiting op de KSZ een verplichting om in te toekomst deterugbetalingen van de POD Maatschappelijke Integratie nogte kunnen genieten. Toch lijkt het dat momenteel op federaalniveau geen enkele bijzondere subsidie wordt voorzien om ditproject te ondersteunen. De kosten moeten wellicht door delokale overheden gedragen worden.

BesluitenUit onze stand van zaken blijkt dat de Brusselse OCMW’svolledig aansluiten bij het project van de KSZ en deaansluiting, voor zover de KSZ werkt zoals aangekondigd,voor zover iedereen het spel meespeelt (alle OCMW’s,ziekenfondsen o.a.) en bij wijziging van de situatie van de cliënt(bijv. R.R.) automatische boodschappen automatisch naar deOCMW’s worden doorgestuurd.

Naast de hierboven opgesomde voorwaarden wensen deOCMW’s dat de aansluiting op de KSZ efficiënt verloopt, datde sociaal assistenten met kennis van zaken werken(administratie, veiligheid, wetten) en dat de cliënten eenmenselijke en administratieve behandeling aangeboden krijgen.

Om hun werk goed te kunnen doen, hebben de OCMW’s inde eerste plaats behoefte aan duidelijke en actueleinformatie. Op basis van die elementen zullen ze hunbehoeften op financieel vlak kunnen bepalen voor deaanwerving van bijkomend personeel en de investeringen ininformaticamateriaal.

Vervolg

Christian Lejour17 In dat vooruitzicht wordt er binnen de stuurgroep een omzendbrief opgesteld met alle bijgewerkte informatie van vieromzendbrieven die vroeger reeds aan de OCMW’s toegestuurd werden.

Page 9: Traitd'U 03 04 NL · deelnemers van kabinet Anciaux, het Parket, de politiezones en de gemeenten een vergadering georganiseerd van het Forum van de mobiliteit en de verkeersveiligheid

9N i e u w s b r i e f 2 0 0 4 / 0 3

VERENIGING VAN DE STAD EN DE GEMEENTEN VAN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWESTAFDELING MAATSCHAPPELIJK WELZIJN

L E N T E O N T M O E T I N G 2 0 0 4

Anderhalf jaar toepassing van het recht op maatschappelijke integratie. Welke integratie : sociale of professionele ?

op dinsdag 25 mei 2004 van 9 tot 17 uur

in de lokalen van het OCMW-rusthuis van Watermaal-Bosvoorde Inlichtingen : Latifa Hazim – Tel. 02 233 31 25 - [email protected] - Zie ook op onze website www.vsgb.be

WETGEVING

VERKIEZINGEN

MB van 09.04.2004 tot vaststelling van de modellenvan de onderrichtingen voor de kiezer in de kieskantonsdie voor het gebruik van een geautomatiseerdstemsysteem zijn aangewezen bij de gelijktijdigeverkiezingen voor het Europese Parlement, de VlaamseRaad, de Waalse Gewestraad, de BrusselseHoofdstedelijke Raad, de Brusselse leden van de VlaamseRaad en de Raad van de Duitstalige Gemeenschap. B.S. 16.04.2004 – 193805

MB van 09.04.2004 wijz. MB 10.03.1999 totvaststelling, in de kantons en gemeenten die gebruikmaken van een geautomatiseerd stemsysteem, van devolgorde waarin de stemmen worden uitgebracht bijgelijktijdige verkiezingen.B.S. 16.04.2004 – 193802

Onderrichtingen van 15.04.2004 voor de voorzittersvan de hoofdbureaus bij de verkiezingen van hetEuropese Parlement, van de Vlaamse Raad, van deWaalse Gewestraad, van de Brusselse HoofdstedelijkeRaad, van de Brusselse leden van de Vlaamse Raad envan de Raad van de Duitstalige Gemeenschap. B.S. 20.04.2004 – 193895

Administratieve onderrichtingen van 15.04.2004voor de voorzitters van de stembureaus metgeautomatiseerde stemming.B.S. 20.04.2004 – 147772

Onderrichtingen van 15.04.2004 voor de voorzittersvan de stembureaus met traditionele stemming en destemopnemingsbureaus.B.S. 20.04.2004 – 83930

SOCIALE ZAKEN

KB van 29.01.2004 tot uitvoering van art. 12 van dewet van 02.04.1965 betr. het ten laste nemen van desteun verleend door de OCMW's.B.S. 25.03.2004 - 193254

Ordonnantie van 18.03.2004 betr. de erkenning en definanciering van de plaatselijke initiatieven voor deontwikkeling van de werkgelegenheid en deinschakelingsondernemingen.B.S. 30.03.2004 - 193380

KB van 29.01.2004 tot uitvoering van art. 44 van dewet van 26.05.2002 betr. het recht op maatschappelijkeintegratie. [eenmalig voorschot op de Staatstoelage]B.S. 01.04.2004 - 182565

KB van 17.03.2004 wijz. KB 23.12.2002 tottoekenning van een verhoogde staatstoelage aan deOCMW's van sommige steden en gemeenten voorspecifieke initiatieven gericht op sociale inschakeling.B.S. 16.04.2004 – 193809

KB van 31.03.2004 wijz. KB 12.12.2001 betr. dedienstencheques. B.S. 16.04.2004 193800

FINANCIËN / BELASTINGENBBHR van 18.12.2003 [subsidies - GesCo]➡ zie Personeel

BBHG van 19.02.2004 wijz. BBHR van 16.07.1998tot bepaling van de initiatieven van gewestelijk belangdie in aanmerking kunnen komen voor de driejarigeontwikkelingsdotatie en van de investeringsprojectendie in aanmerking kunnen komen voor verhoogdesubsidiëringspercentages in toepassing van de art. 14, 28en 29 van de ordonnantie 16.07.1998 betr. detoekenning van subsidies om investeringen vanopenbaar nut aan te moedigen.B.S. 23.03.2004 - 193171

KB van 22.12.2003 [financiële tussenkomst - Europesetoppen]➡ zie Politie / Veiligheid

PERSONEEL

Ordonnantie van 11.03.2004 tot verruiming van denationaliteitsvoorwaarden voor de toegang totbetrekkingen in het gemeentelijk openbaar ambt en deIntercommunales.B.S. 23.03.2004 - 193175

BBHR van 18.12.2003 wijz. BBHR van 05.02.1998tot bepaling van de verdelingscriteria voor de subsidiestoegekend aan lokale besturen die gesubsidieerdecontractuelen tewerkstellen.B.S. 23.03.2004 - 193180

POLITIE / VEILIGHEID

KB van 05.03.2004 tot vaststelling van de taaltrappenvan de federale politie en van de algemene inspectie vande federale politie en van de lokale politie, met het oogop de toepassing van artikel 43ter van de wetten op hetgebruik van de talen in bestuurszaken, gecoördineerd op18.07.1966. KB van 05.03.2004 tot vaststelling van detaalkaders van de taaltrappen van de federale politie envan de algemene inspectie van de federale politie en vande lokale politie. B.S. 19.03.2004 - 193086, 193091

KB van 29.02.2004 wijz. de bezoldigingsregeling vansommige leden van het administratief en logistiek kadervan de politiediensten.B.S. 22.03.2004 - 193145

MB van 03.03.2004 wijz. MB van 05.12.2002 totvaststelling van de personeelsformatie van de federalepolitie. B.S. 23.03.2004 - 193164

KB van 22.12.2003 houdende de toekennings-modaliteiten van een financiële tussenkomst voor 2003ten laste van het 'Fonds ter financiering van sommigeuitgaven die verbonden zijn met de veiligheidvoortvloeiend uit de organisatie van de Europesetoppen te Brussel' aan de Brusselse politiezones voor deaanmoediging van de rekrutering en van de fideliseringvan het aanwezige personeel.B.S. 26.03.2004 - 193277

REGIE / INTERCOMMUNALES

Ordonnantie van 11.03.2004 [nationaliteits-voorwaarden]➡ zie Personeel

MB van 06.02.2004 tot uitvoering van de art. 5 en 38van het BBHR van 06.11.2003 met betrekking tot hetfinancieel beheer van de gemeentebedrijven.B.S. 14.04.2004 - 193737

STEDENBOUW / LEEFOMGEVING

Omz. van 05.02.2004 betr. bedrijfsvervoerplannen.B.S. 22.03.2004 - 193158

BBHR van 29.01.2004 betr. de stedenbouwkundigevergunningen van beperkte duur.B.S. 24.03.2004 - 193234

BBHR van 29.01.2004 tot vaststelling van deinwerkingtreding van sommige bepalingen van deordonnantie van 18.07.2002 wijz. ordonnantie van29.08.1991 houdende organisatie van de planning ende stedenbouw. B.S. 24.03.2004 - 193227

BBHR van 19.02.2004 wijz BBHR van 26.09.1996houdende de regeling van de verhuur van woningen diebeheerd worden door de Brusselse GewestelijkeHuisvestingsmaatschappij of door de openbarevastgoedmaatschappijen.B.S. 24.03.2004 - 193230

Ordonnantie van 19.02.2004 betr. enkele bepalingeninzake ruimtelijke ordening.B.S. 29.03.2004 - 193323

Ordonnantie van 18.03.2004 betr. demilieueffectenbeoordeling van bepaalde plannen enprogramma's.B.S. 30.03.2004 - 193374

Ordonnantie van 18.03.2004 inzake toegang totmilieu-informatie in het Brussels HoofdstedelijkGewest.B.S. 30.03.2004 - 193377

bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 19.03 t/m 22.04.2004

Page 10: Traitd'U 03 04 NL · deelnemers van kabinet Anciaux, het Parket, de politiezones en de gemeenten een vergadering georganiseerd van het Forum van de mobiliteit en de verkeersveiligheid

10 N i e u w s b r i e f 2 0 0 4 / 0 3

1 In die zin: Vraag nr. 24 van de heer Paul Breyne op 31 juli 1995, in V&A, Kamer, G.Z. 1995-1996, blz. 1059.2 J-P. MAWET, "Le cas des asbl communales", in Mouv. Comm., 1992/10, blz. 449, eigen vertaling.3 F. HAEX, "De Gemeentelijke vzw’s: een situatiebeschrijving", De Gemeente, 1/1990, geciteerd door de Minister-President van het Brussels Hoofdstedelijk

Gewest als antwoord op een parlementaire vraag (Vraag nr. 150 van de heer Vandenbussche op 17 juli 1990, V&A, Raad van het Brussels HoofdstedelijkGewest, Parl. Doc. RBHG, G.Z. 1992-1993, blz. 2651).

Men bekijkt de verhoudingen tussen de vzw en dereglementering over overheidsopdrachten best vanuit tweestandpunten:

1. Is de gemeentelijke vzw een aanbestedende overheid? Onderwelke voorwaarden? En op welke elementen baseert men zichom tot die conclusie te komen?2. Is de gemeentelijke vzw een inschrijvende entiteit of heeft zijbevoorrechte relaties met de gemeente die ze opgericht heeft?

De vzw, aanbestedende overheid?

Een vzw is een privaatrechtelijke rechtspersoon 1. Het lijkt duslogisch dat die persoon niet onder de regels valt die vantoepassing zijn op de publiekrechtelijke rechtspersonen– metinbegrip van de regels met betrekking tot deoverheidsopdrachten. Meteen wordt duidelijk dat als dit ookzo zou zijn, de gemeenten in de verleiding zouden komen omsteeds meer taken toe te vertrouwen aan juridische constructiesdie ontsnappen aan de verplichtingen van de overheden!

Daarom heeft men in wettelijke elementen voorzien dieverhinderen dat de gemeente aan deze verleiding zoubezwijken en zo blijven bepaalde algemene belangengewaarborgd.

In de eerste plaats bepalen we wat een gemeentelijke vzw is enin welke mate het bijvoeglijk naamwoord "gemeentelijk"rechten en verplichtingen met zich meebrengt.

1. Wat is een gemeentelijke vzw?

Er bestaat geen wettelijke definitie voor een gemeentelijke vzw.Het gaat om een notie die uit de rechtsleer en de rechtspraakvoortvloeit, die trouwens geen eenduidige of definitieveomschrijving voortgebracht heeft.

We kunnen de gemeentelijke vzw definiëren aan de hand vaneen organieke benadering, door het accent te leggen op debijzondere banden die de vzw met de gemeente heeft. Op diemanier heeft een auteur de gemeentelijke vzw ooit omschrevenals een vzw die een lokaal openbaar belang dient, en waarbij degemeentelijke overheden als oprichters of leden fungeren, enrechtstreeks of onrechtstreeks ontvangende partij zijn, enwaarover de gemeentelijke overheid een regelmatige controleheeft 2.

Een andere definitie legt de nadruk meer op het functioneleaspect van de vzw: ”Als gemeentelijke vzw’s worden beschouwddeze vzw’s waaraan de gemeenten een bepaalde dienstverleninghebben toevertrouwd (b.v. in het kader van de exploitatie vanculturele of sportinfrastructuur, jeugdhuizen, recreatie, toerisme,e.a.) die ook zou kunnen verzorgd worden door een gemeentelijkedienst” 3.

Welke belangrijke elementen moeten we uit die definitiesonthouden? De gemeentelijke vzw is een privaatrechtelijkerechtspersoon die onder de vorm van een vzw een lokaalopenbaar belang behartigt dat haar door de gemeentetoevertrouwd werd, en waarbij de gemeentelijke overheidoptreedt als oprichter of als lid en ontvangende entoezichthoudende partij is.

Maar ondanks deze criteria valt de vzw niet onder hettoepassingsgebied van de wet van 24 december 1993betreffende de overheidsopdrachten en sommige opdrachtenvoor aanneming van werken, leveringen en diensten.

2. Is de gemeentelijke vzw onderworpen aan art. 4 WOO?

Zoals al gezegd werd, vloeit uit de hoedanigheid als"gemeentelijke" vzw als dusdanig geen enkel recht of geenenkele verplichting voort. Met andere woorden, gemeentelijk

De gemeentelijke VZW en de overheidsopdrachten DUBBELZINNIGE VERHOUDINGEN

Op 19 maart 2004 organiseerde de Vereniging van de Stad en de Gemeenten van het Brussels Gewest insamenwerking met Dexia een opleidingsvoormiddag over de gemeentelijke vzw en de recentste wijzigingenaan de wet van 27 juni 1921. Eén van de punten waarop dieper ingegaan werd, was de verhouding tussende gemeentelijke vzw en de regelgeving betreffende de overheidsopdrachten.

ONDER DE LOEP

Page 11: Traitd'U 03 04 NL · deelnemers van kabinet Anciaux, het Parket, de politiezones en de gemeenten een vergadering georganiseerd van het Forum van de mobiliteit en de verkeersveiligheid

11N i e u w s b r i e f 2 0 0 4 / 0 3

ONDER DE LOEP

4 D.w.z. aanbestedende overheiden "van nature", zoals de Staat, de provincies, de gemeenten, …5 D. BATSELE, P. FLAMME, P. QUERTAINMONT, "Initiation aux marchés publics", Brussel, Bruylant, 1999, blz. 37.6 D. BATSELE, P. FLAMME, P. QUERTAINMONT, op. cit., blz. 37.7 Die mogelijkheid bestaat in ieder geval; cf. "De gemeente, hefboom van lokale economische ontwikkeling", Koning Boudewijn Stichting - Academia, 1991,

blz. 149.8 Cf. de definitie van de gemeentelijke vzw door F. HAEX, loc. cit.9 Uitdrukking gebruikt door de Minister van Binnenlandse Zaken in zijn antwoord op vraag nr. 24 van de heer Paul Breyne op 31 juli 1995, V&A, Kamer,

Parl. Doc. Kamer, G.Z. 1995-1996, blz. 1061.10 Art. 14, § 1, van de gecoördineerde wetten op de Raad van State.

of niet, de vzw valt niet onder de reglementering op deoverheidsopdrachten.

Om te weten of de vzw onder die reglementering valt, moetmen zich beroepen op de wet van 24 december 1993betreffende de overheidsopdrachten en sommige opdrachtenvoor aanneming van werken, leveringen en diensten (WOO),en meer in het bijzonder op artikel 4, § 2, 8°:

"§ 2. [De bepalingen van de wet op de overheidsopdrachten] zijneveneens van toepassing op:8° de rechtspersonen die op de datum van de beslissing om tot eenopdracht over te gaan:- opgericht zijn met het specifieke doel te voorzien in behoeften

van algemeen belang die niet van industriële of commerciëleaard zijn, en

- rechtspersoonlijkheid hebben, en- waarvan

• ofwel de werkzaamheden in hoofdzaak gefinancierd wordendoor de overheden of instellingen 4 vermeld in § 1 en in § 2,1° tot 8°;

• ofwel het beheer onderworpen is aan toezicht van dieoverheden of instellingen;

• ofwel de leden van de directie, van de raad van bestuur of vande raad van toezicht voor meer dan de helft door die overhedenof instellingen zijn aangewezen.

[…]."

Er is in ieder geval sprake van meerderheidsfinanciering vanafhet ogenblik dat meer dan de helft van de financiële middelenvan de rechtspersoon ter beschikking worden gesteld door éénof meerdere overheden die onder de wet op de overheids-opdrachten vallen 5.

Laten we de identificatiecriteria van de gemeentelijke vzwvergelijken met die van de aanbestedende overheid:- gedelegeerd lokaal openbaar belang, gemeente is sticher, lid

of toezichthouder enerzijds,- rechtspersoon opgericht om te voldoen aan behoeften van

algemeen belang, organieke of controlecriteria anderzijds,kortom, criteria die - hoewel ze niet volledig dezelfde zijn -toch voldoende gelijkenissen vertonen.

We kunnen dus stellen dat artikel 4, § 2, 8°, WOO ookbetrekking heeft op vzw’s die door de gemeente wordengesticht… maar oprichting door een gemeente alleen volstaatniet om die vzw’s onder die regelgeving te doen vallen! 6 Nietiedere vzw die door één of meerdere gemeenten wordt

opgericht, voldoet immers aan de criteria van artikel 4, § 2, 8°van de wet en niet iedere vzw valt dus onder de categorie vande "aanbestedende" vzw’s. Dit is bijvoorbeeld het geval bijvzw’s die noch grotendeels gefinancierd, noch gecontroleerd,noch bestuurd worden door een gemeente 7; en dat is ook hetgeval bij vzw’s die gesticht worden om te voldoen aan anderebehoeften dan behoeften van algemeen belang.

Vzw’s die instaan voor het beheer van 8:- de gemeentelijke bibliotheek,- het gemeentelijk sportcentrum,- een jeugdhuis,- …zijn a priori aanbestedende entiteiten, zijnde vzw’s die een"taak van gemeentelijk belang" op zich nemen 9.

Een vzw die niet opgericht werd voor dienstverlening aan debevolking maar wel aan het gemeentebestuur zelf (of aan deverschillende besturen die de vzw hebben opgericht), zoudaarentegen niet mogen vallen onder de wet op deoverheidsopdrachten. Een vzw die belast is met het geven vanjuridische, economische adviezen, … is daar een voorbeeld van.

Ieder geval dient dus afzonderlijk bekeken te worden.

3. Is de gemeentelijke vzw een administratieveoverheid?

Deze vraag heeft een meervoudig belang: een administratieveoverheid is onderworpen aan de wetgeving op het taalgebruikin de administratie, aan de wetgeving op de formelemotivering van de bestuurshandelingen, enz. Maar onzeaandacht gaat uit naar de rol die de Raad van State zoukunnen spelen ingeval beroep wordt aangetekend tegen debeslissing van de vzw in het kader van de procedure vooraanbestedingen.

Het is immers zo dat enkel de handelingen van administratieveoverheden het onderwerp kunnen uitmaken van een vorderingtot nietigverklaring voor de Raad van State 10 (bijvoorbeeld:handelingen in het kader van een toewijzingsprocedure). Hetis dus zaaks te weten of de aanbestedende vzw eenadministratieve overheid is en bijgevolg of de controle van deaanbesteding die ze doet door de Raad van State of door eenrechter van rechterlijke orde gebeurt.

Het antwoord op deze vraag lijkt vanzelfsprekend… maarschijn bedriegt! De Raad van State zegt immers in zijn arrest

Vervolg

Page 12: Traitd'U 03 04 NL · deelnemers van kabinet Anciaux, het Parket, de politiezones en de gemeenten een vergadering georganiseerd van het Forum van de mobiliteit en de verkeersveiligheid

12 N i e u w s b r i e f 2 0 0 4 / 0 3

11 Gepubliceerd in Revue de Droit communal, 2002/2, blz 235-236.12 D. DE ROY, "Etre ou ne pas être… autorité administrative. Vers de nouvelles questions existentielles pour les asbl satellites des institutions communales ?",

in Revue de Droit communal, 2002/2, blz. 202.13 D. DE ROY, loc. cit., blz. 202.14 Maar ook in de rechtspraak van het Hof van Cassatie; cf. in dat opzicht arrest B.A.T.C. van 10 september 1999 (gepubliceerd in A.P.T., 1999/3, blz 236-

238 + conclusies van de Procureur-Generaal): "[Attendu que,] même si elle a été créée par une autorité administrative et est soumise au contrôle des pouvoirspublics, une société anonyme qui ne peut prendre des décisions obligatoires à l’égard de tiers ne perd pas son caractère de droit privé; que le fait qu’une missiond’intérêt général lui est confiée est, à cet égard, dénué de pertinence".

15 Art. 7 van het koninklijk besluit van 26 september 1996 tot bepaling van de algemene uitvoeringsregels van de overheidsopdrachten en van de concessiesvoor openbare werken: "Ongeacht de wijze waarop de prijzen worden bepaald, is de aanbestedende overheid gerechtigd de oorspronkelijke opdracht eenzijdig tewijzigen, voor zover het voorwerp ervan onveranderd blijft en, zo nodig, mits een rechtmatige compensatie."

16 Cf. D. DE ROY, loc. cit., blz. 207-209. 17 P. LEWALLE, "Les A.S.B.L. communales. Organisation, missions et contrôles", in A.P.T., 1986/2, blz. 151. 18 In die zin: P. LEWALLE, loc. cit., blz. 155; cf. ook J-P. MAWET, loc. cit., blz. 452: "[N]e peut-on pas adopter la position selon laquelle les compétences

spécifiquement accordées au conseil communal (NLC, art. 119 à 122), au collège échevinal (NLC, art. 123 à 132) ou au bourgmestre (NLC, art. 133 et 134) sontde stricte interprétation? A contrario, se voyant confier toute autre mission d’intérêt communal par l’article 117 de la nouvelle loi communale (NLC), le conseilcommunal pourrait également modaliser comme il l’entend cette compétence. Cette position nous semble modestement avoir le mérite de la clarté."

ONDER DE LOEP

nr. 87.354 van 17 mei 2000 "Ambachtelijke constructie" 11,"de omstandigheid dat [een vzw] ertoe gehouden is de regelgevingbetreffende de overheidsopdrachten na te leven omdat haarsubsidies worden toegekend, niet tot gevolg heeft dat ze daardooreen administratieve overheid wordt, noch dat haar een deel van deopenbare macht wordt toevertrouwd", waardoor de Raad vanState zichzelf onbevoegd verklaart om te oordelen over eenberoep dat werd aangetekend tegen de beslissing vantoewijzing van de vzw.

Er bestaat dus geen automatisch verband tussen deonderwerping aan de wetgeving op de overheidsopdrachten ende hoedanigheid van administratieve overheid.

Daarom is het voor ons van belang om na te gaan of onze vzween administratieve overheid is.

De doctrine en de rechtspraak hebben vier criteria uitgewerktaan de hand waarvan men kan bepalen of een rechtspersooneen administratieve overheid is – en dat, in voorkomend geval,ondanks "een zekere privé kleuring" 12:- oprichting door openbare besturen;- de stichtende openbare besturen spelen een rol bij de werking

en het beheer van de overheid, rechtsreeks of via eencontrolemechanisme;

- vervulling van opdrachten van algemeen belang;- de mogelijkheid om unilaterale beslissingen te nemen die

rechten en verplichtingen met zich meebrengen ten gunste often laste van derden.

Die vier criteria zijn "cumulatief of eenvoudigweg alternerenduitgewerkt" door de Raad van State 13. Het vierde criterium (demogelijkheid om unilaterale beslissingen te nemen) springt inhet oog en wordt zelfs essentieel in de recente rechtspraak vanhet administratief rechtscollege 14, wat een verklaring kan zijnvoor het arrest "Ambachtelijke constructie": heel wat vzws’dragen alle kenmerken van een administratieve overheid,behalve de mogelijkheid om unilaterale beslissingen te nemen.Iedere aanbestedende macht heeft echter de mogelijkheid omunilateraal de bepalingen van een opgemaakt contract tewijzigen na een procedure van overheidsopdrachten 15. Kunnenwe dan stellen dat iedere aanbestedende macht een gedeelte van

het openbaar gezag bezit en bijgevolg ipso facto eenadministratieve overheid is? Neen, antwoordt de Raad vanState, omdat de mogelijkheid om unilaterale wijzigingen aan tebrengen voortvloeit uit de reglementering op deoverheidsopdrachten, maar niet verward mag worden met demogelijkheid om unilaterale beslissingen te nemen die rechtenen plichten met zich mee kunnen brengen ten gunste of tenlaste van derden. Er bestaan als het ware twee soortenmogelijkheden om unilaterale beslissingen te nemen: demogelijkheid die eigen is aan iedere aanbestedende macht en,veel ruimer, de mogelijkheid die eigen is aan iedereadministratieve overheid – het "gedeelte van het openbaargezag". Hierdoor is de Raad van State in het arrest"Ambachtelijke constructie" van mening dat de onderwerpingvan de vzw aan de reglementering op de overheidsopdrachtenhaar geen gedeelte van het openbaar gezag verleent… 16

De vzw, inschrijvende entiteit?

1. Kan een gemeente een vzw oprichten om inbepaalde behoeften te voorzien?

Wie zou hier in België negatief op durven te antwoorden? Opgrond van de regel van de gemeentelijke autonomie kunnenéén of meerdere gemeenten een vzw oprichten om de vzw hetbeheer van één van haar (of van hun) bijzondere bevoegdhedentoe te vertrouwen. We herinneren eraan dat de gemeentelijkeautonomie een dubbele betekenis heeft 17:1. autonomie in de keuze van de materies die de gemeente

bestempelt als materies van algemeen belang;2. autonomie in de beheerswijze van die materies.

Wat kan men aan een gemeentelijke vzw delegeren?

Zoals we hierboven zagen, kunnen één of meerdere gemeenteneen vzw stichten of herenigen om het beheer van één van haar(of van hun) bijzondere bevoegdheden over te dragen. Alleswat van gemeentelijk belang is, dus... behalve bevoegdhedendie wettelijk aan de gemeente of aan een orgaan toegekend zijn;die bevoegdheden kunnen in geen enkel geval aan een andererechtspersoon gedelegeerd worden 18.

Vervolg

Page 13: Traitd'U 03 04 NL · deelnemers van kabinet Anciaux, het Parket, de politiezones en de gemeenten een vergadering georganiseerd van het Forum van de mobiliteit en de verkeersveiligheid

13N i e u w s b r i e f 2 0 0 4 / 0 3

ONDER DE LOEP

Kunnen dus op geen enkele manier gedelegeerd worden:- de administratieve politie, waarvan de reglementering

toevertrouwd wordt aan de raad door art. 119 e.v. NGW, ende uitvoering aan het college of de burgemeester volgens art.130 en 133, 2de lid;

- de burgerlijke stand, die toevertrouwd wordt aan het collegevan burgemeester en schepenen (art. 125, 1e lid, NGW) enaan de burgemeester of aan de schepen die de burgemeestervervangt voor de taken als ambtenaar van de burgerlijkestand (art. 125, 2e lid, NGW);

- ... 19

Deze uitzondering in acht genomen, kunnen de gemeentenaan een vzw (of algemeen aan een andere rechtspersoon die zegecreëerd hebben of waarvan ze lid zijn, zoals autonomegemeentebedrijven, intercommunales,…) opdrachtendelegeren voor het uitoefenen van de bevoegdheden die degemeente bezit krachtens artikel 117 NGW, met anderewoorden de bevoegdheid om alles wat het gemeentelijk belangaangaat, te reglementeren en te beheren: schoonmaak van destraten, beheer van de gemeentelijke bibliotheek engemeentelijke eigendommen zijn slechts enkele voorbeeldenvan een per definitie niet exhaustieve lijst!

Ja, maar …

In 2003 heeft de Europese Commissie een gemotiveerdebeslissing aan België meegedeeld (de Commissie heeft Belgiëtrouwens onlangs in gebreke gesteld) waarin ze stelt dat depraktijk van lokale Belgische instanties die rechtstreeks, zonderbekendmaking of openstelling voor mededinging, opdrachtenvan economische aard (zoals het beheer van een PWA, eensportcentrum, enz.) aan een lokaal gemeentebedrijf, eenintercommunale maar ook aan een vzw toewijzen, in strijd ismet de regels inzake overheidsopdrachten en concessies (art. 6en 9 van richtlijn 93/36/EG, art. 7 en 11 van richtlijn93/37/EG, art. 11 en 15 van richtlijn 92/50 en art. 20 en 21van richtlijn 93/38). Dergelijke praktijken zouden volgens deCommissie de vrijheid tot vestiging of de vrije prestatie vandiensten in de betekenis van art. 43 en 49 van het EG-verdragin het gedrang kunnen brengen! Bij de oprichting van diebesturen – of de toewijzing van de desbetreffendebevoegdheden – zou de gemeente het bestuur moeten latenconcurreren met de markt, versta hieronder de privé-inschrijvers.

Als deze extreem stricte interpretatie opgelegd zou worden, zouer een kleine revolutie kunnnen losbarsten in de gemeenten …Wait and see.

2. Kan men een beroep doen op een vzw om aanoverheidsopdrachten te ontsnappen?

Een andere manier om de vraag te stellen: kan een gemeentede wet op de overheidsopdrachten omzeilen om haar vzw tebevoorrechten? We moeten twee gevallen onderscheiden:ofwel valt de opdracht die de gemeente wil uitschrijven onderhet sociale doel van de vzw, ofwel is ze ermee verwant. Om dezaak te vereenvoudigen nemen we het voorbeeld van een vzwdie door de gemeente opgericht werd om de gemeentelijkebibliotheek te beheren.

Eerste voorbeeld: de opdracht die de gemeente wil uitbesteden,betreft de aankoop van boekenrekken voor de bibliotheek. Ditsoort opdracht valt onder het sociale doel van de vzw: de vzwis bevoegd voor het beheer van de bibliotheek en bijgevolg ookvoor het beheer van diens patrimonium.

Toen de gemeente de vzw heeft opgericht en haar eenopdracht heeft gegeven, heeft de gemeente haar bevoegdhedenop dat vlak aan de vzw gedelegeerd. De vzw heeft dus de plaatsvan de gemeente ingenomen 20. "De substitutie houdt eenterugtrekking in van de gemeente ten voordele van de[rechtspersoon]. Deze laatste vervangt de gemeente bij deregelgeving en het beheer met betrekking tot de opdracht die hetonderwerp van de substitutie uitmaakt. In dat geval oefent de[rechtspersoon] in plaats van de gemeente de bevoegdheden uit diehaar toekomen, uit hoofde van de substitutie" 21. Voor degemeente die vervangen wordt, brengt de substitutieinderdaad het verlies van bevoegdheden met zich mee.

Tweede voorbeeld: de schepen van cultuur wil een studie latenuitvoeren over het leesgedrag in de gemeente: bepalen wieleest, wat men leest, wanneer men leest, enz. Hij gaat ervan uitdat de gemeentelijke diensten een dergelijk onderzoek nietkunnen uitvoeren en overweegt dus de opdracht aan een derdetoe te vertrouwen. Dat soort opdrachten maakt geen deel uitvan het sociale doel van de vzw, maar is ermee verwant; degemeentelijke overheid blijft dus bevoegd in deze materie.

Kan de schepen het onderzoek rechtstreeks aan de vzwuitbesteden zonder enige vorm van proces? Naar onze mening,en wel te verstaan naar de rechtspraak van het EHvJ 22, is hetantwoord daarop negatief omdat dit soort relaties beschouwdworden als een contract dat onder bezwarende titel werdafgesloten tussen twee onafhankelijke rechtspersonen.Rechtspersonen zijn onafhankelijk, zegt het Gerechtshof, alsde medecontractant een juridsich onderscheidenrechtspersoon is van de aanbestedende overheid, wat niet hetgeval is in deze hypothese "waar tegelijkertijd 23 de territoriale

19 Cf. "La commune, levier du développement économique local", op. cit., blz. 151.20 Parlementaire vraag nr. 24, loc. cit., blz. 1061.21 P. THIEL, "L’application des marchés publics aux relations entre deux pouvoirs publics", Mouv. Com., 2000/3, blz.192.22 EHvJ, zaak nr. c-107/98 van 18 november 1999 ("arrest Teckal"), geciteerd en becommentarieerd door P. THIEL, loc. cit., blz 191-199.23 Eigen onderstrepingen.

Vervolg

Page 14: Traitd'U 03 04 NL · deelnemers van kabinet Anciaux, het Parket, de politiezones en de gemeenten een vergadering georganiseerd van het Forum van de mobiliteit en de verkeersveiligheid

14 N i e u w s b r i e f 2 0 0 4 / 0 3

gemeenschap controle uitoefent op de persoon in kwestie zoals opde eigen diensten en waar die persoon het grootste deel van zijnopdracht verwezenlijkt met de gemeenschappen onder wiens hoedehij staat" 24. Met "controle zoals op de eigen diensten"bedoelen we, om het met de woorden van P. Thiel 25 te zeggen,de controle van hiërarchische aard. Als de gemeente diestichter of lid is, een dergelijke controle uitoefent over hetbeheer van de vzw, zou een hiërarchische controle echtermoeilijk samengaan met de idee van autonomie die in principemoet voorafgaan aan de oprichting van de vzw – in hetbijzonder in het geval van gemengde vzw’s (die hebben ookprivate partners hebben). Kortom, een gemeentelijke vzw dieniet voldoet aan de twee voorwaarden zoals die door het Hofvan Justitie worden uitgesproken, wordt beschouwd als"gewone" inschrijver… Bijgevolg kan de gemeentelijkeoverheid de vzw niet rechtstreeks een aanbesteding gunnenzonder procedure voor mededinging, enz.

De enige manier om aan de wet op de overheidsopdrachten teontsnappen, zelfs wanneer de vzw niet voldoet aan devoorwaarden van het Hof van Justitie, is dat de vzw zichberoept op "exclusieve rechten" die door het Europees rechtaanvaard worden. Exclusieve rechten kunnen omschrevenworden als "rechten die door een lidstaat aan een onderneming ofaan een beperkt aantal ondernemingen toegekend worden, volgenscriteria die niet objectief zijn, proportioneel en niet

24 Arrest Teckal, § 50, geciteerd door P. THIEL, loc. cit., blz. 197, vrije vertaling.25 Loc. cit., blz. 197.26 Europese Commissie, Doc. 500PC0276, Voorstel tot richtlijn van het Europees Parlement en de Raad tot coördinatie van de procedures voor het

uitvaardigen van aanbestedingen in de water-, energie- en transportsector, Memorie van Toelichting, vrije vertaling.27 Artikel 3, § 2, van de wet van 24 december 1993 met betrekking tot de overheidsopdrachten en bepaalde aanbestedingen voor leveringen en diensten:

"Vallen niet onder de toepassing van de bepalingen van deze wet: diensten […] die toegewezen worden aan een aanbestedende overheid […] op basis van eenuitsluitend recht dat ze uit hoofde van bekendgemaakte wettelijke of reglementaire bepalingen geniet en die verenigbaar zijn met het verdrag tot oprichting van deEuropese Economische Gemeenschap."

ONDER DE LOEP Vervolg

discriminerend, en die substantieel de bevoegdheden van de andereondernemingen beïnvloeden om [diensten te verlenen] op hetzelfdegrondgebied, in substantieel gelijkaardige omstandigheden" 26.Een exclusief recht geeft het alleenrecht op het beheer van eendienst aan een specifieke onderneming 27.

Hoe ontstaan exclusieve rechten?- ofwel via een uitdrukkelijke wettelijke beschikking (maar

geen enkele beschikking van de wet op de vzw’s voorziet indergelijke rechten).

- ofwel via de statuten, door daarin nauwkeurig en exhaustief tenoteren welke de opdrachten van de vzw zijn en dooruitdrukkelijk het beheer en de exploitatie van hetgedelegeerde doel over te dragen.

Dit gezegd zijnde, besluiten we dat de theorie van de exclusieverechten uitgewerkt werd voor rechtspersonen(privaatrechterlijke of publiekrechterlijke) die economische ofindustriële activiteiten uitoefenen, zoals bijvoorbeeld hetmonopolie van de energiedistributie dat aan deintercommunales wordt toegekend, enz. Is die theorie ooktoepasbaar op vzw’s – vooral in het licht van de hiervoorbesproken gemotiveerde beslissing van de Commissie? Dat lijktmoeilijk te bevestigen…

Vincent Ramelot

Informatievergadering i.v.m. overheidsopdrachten en politiezones

Datum: woensdag 12 mei 2004, van 9 tot 12.30 uurPlaats: VSGB, zaal 6 A (zesde verdieping), Aarlenstraat 53 te 1040 BrusselDoelgroep: het personeel van de politiezonesDe deelname is gratis, maar inschrijven is verplicht.

Programma:9 u Welkomstwoord en inleiding (Vincent Ramelot, Adviseur bij de Vereniging)9.15 u Begrippen en categorieën overheidsopdrachten (Yves Cabuy, administration des pouvoirs locaux

du Ministère de la Région de Bruxelles-Capitale, of Raphaël de Pessemier, Directeur PlaatselijkeBesturen van het Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest)

10 u Gunningswijzen en bekendmaking, selectie- en toekenningscriteria, bijzondere kwesties (Claude Dardenne, Kanselarij van de Eerste Minister)

11.15 u Rol van het toezicht (Raphaël de Pessemier of Yves Cabuy)12.30 u Conclusie (Hildegard Schmidt, Verantwoordelijke juridische dienst van de Vereniging)

Inlichtingen: Vincent Ramelot – tel. 02 233 20 28 – [email protected]: Chantal Matthys – tel. 02 233 20 04 – [email protected]

Inschrijvingsformulier beschikbaar op www.vsgb.be

Page 15: Traitd'U 03 04 NL · deelnemers van kabinet Anciaux, het Parket, de politiezones en de gemeenten een vergadering georganiseerd van het Forum van de mobiliteit en de verkeersveiligheid

15N i e u w s b r i e f 2 0 0 4 / 0 3

ONDER DE LOEP

Er was eens een gemeentelijke politieverordening … Jarenlangomvatte ze enkel politiestraffen en op zeer jonge leeftijdkwijnde ze reeds weg in geseponeerde dossiers op het parket.Tot de wetgever in 1999 vond dat het genoeg geweest was endat de gemeenten andere middelen moesten krijgen om hunpolitiebevoegdheden uit te oefenen. Zo heeft de wetgever inenkele weken tijd – en in een dringendheid die helemaal nietste maken heeft met het feit dat de assemblees vlak daarnaontbonden zouden worden – een hervorming van artikel 119van de Nieuwe Gemeentewet goedgekeurd, die debestemmelingen echter op hun honger deed blijven …1

Vier jaar later, rond dezelfde tijd, haalde de wetgever het in zijnhoofd de hervorming te hervormen en keurde de Kamer vanVolksvertegenwoordigers in een recordtempo - een krachttoerdie wellicht niets te maken heeft met het feit dat de legislatuurten einde liep - een wetsontwerp goed tot wijziging van denieuwe gemeentewet 2 en in de vlucht ook nog eenwetsontwerp tot wijziging van de wet van 8 april 1965betreffende de jeugdbescherming en de nieuwe gemeentewet 3.Geen geluk, de inspanningen van de volksvertegenwoordigerswerden niet beloond, aangezien de Senaat beslist had het eersteontwerp te bekijken (het tweede moest omwille van artikel 77van de Grondwet door de “hoge vergadering” goedgekeurdworden) maar daar niet toe kwam vóór de ontbinding van deKamers. Het was dus pas in februari 2004 dat de teksten doorde Senaat goedgekeurd werden 4. Goedgekeurd, maar met denodige amendementen, wat betekent dat een omwegje langs deKamer een verplichte etappe was!

Wat doet het ertoe? De Kamer begon aan haar herexamen enlegde zich nogmaals ernstig toe op haar werk en de goedkeuringvan de door de Senaat geamendeerde teksten. Zo gezegd, zogedaan: de teksten werden goedgekeurd op 25 maart 2004 5.

Hoe kunnen we de hervorming samenvatten? Het is uiteraardnog te vroeg om uit ervaring te spreken, maar als we de tekstenanalyseren en de commentaren doornemen, is het eerste woorddat bij ons opkomt: zonde.

Oordeel zelf maar.

Het is voornamelijk artikel 119bis NGW dat door dewetswijziging getroffen wordt. Verschillende paragrafenworden vervangen door nieuwe beschikkingen, die enerzijdsformele wijzigingen aanbrengen in de tekst en anderzijds hetmateriële toepassingsgebied van de administratieve sanctieswijzigen

Toegegeven, niet alles in de nieuwe wetgeving is negatief.

Laten we beginnen met de inbreng van de hervorming:1. het statuut van de minderjarigen is eindelijk geregeld,

aangezien artikel 119bis, § 2, 7e lid, nieuw, voorziet in demogelijkheid om een administratieve boete op te leggen aanminderjarigen ouder dan 16 jaar, wat uiteraard verondersteltdat jongeren onder de 16 jaar vrijgesteld zijn; zie echter denuances infra;

2. artikel 119bis, § 6, 2e lid, nieuw, kent een bevoegdheid totvaststelling van de overtredingen toe aan niet-politieambtenaren; ook hier worden infra nuancesaangebracht;

3. de afschaffing van Titel X van Boek II van het Strafwetboeken van de besluitwet van 29 december 1945 houdendeverbod tot het aanbrengen van opschriften op de openbareweg biedt de gemeenten de mogelijkheid zelf bepaaldeovertredingen te regelen en te bestraffen 6;

4. de gemeenten 7 de mogelijkheid bieden om feiten vanvernieling, neerhaling, verminking of beschadiging vangrafzerken, grafstenen, gedenktekens, etc. te bestraffen (art.526 van het Strafwetboek), kwaadwillig omhakken,beschadigen of ontschorsen van bomen (art. 537 SW) envernielen van afsluitingen, verplaatsen of verwijderen vangrenspalen of hoekbomen (art. 545 SW) kan voor hen vanbelang zijn.

In de kolom "Tegen" beginnen we met de gemiste kansen

1. het behoud van het beginsel van het verbod op de dubbelebestraffing, dat de wetgever jammer genoeg nog steeds lijkt teverwarren met de toepassing van het gezegde non bis in idem;

1 Wet van 13 mei 1999 betreffende de administratieve sancties in de gemeenten, B.S. 10 juni 1999.2 Parl. Stuk Kamer, G.Z. 2002-2003, nr. 2366/001 t/m 2366/003.3 Parl. Stuk Kamer, G.Z. 2002-2003, nr. 2367/001 t/m 2367/003.4 Parl. Stuk Kamer, G.Z. 2002-2003, nr. 3-431/1 t/m 3-431/4 en nr. 3-431/1 t/m 3-431/4.5 Op het ogenblik van het ter perse gaan van dit nummer waren ze nog niet gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad.6 Sommige, niet allemaal, omdat sommige nog steeds het voorwerp uitmaken van hogere regelgevingen (bijv. nachtlawaai in art. 12, § 1, van de ordonnantie

van 17 juli 1997 betreffende de strijd tegen geluidshinder in een stedelijke omgeving) en andere volkomen verouderd zijn (bijv. dromen raden en voorspellenof verklaren - art. 563, 1°, Strafwetboek).

7 Art. 119bis, § 2, 3e lid, nieuw.

Hervorming van de administratieve sancties EEN BEETJE VÓÓR, VEEL TEGEN

Page 16: Traitd'U 03 04 NL · deelnemers van kabinet Anciaux, het Parket, de politiezones en de gemeenten een vergadering georganiseerd van het Forum van de mobiliteit en de verkeersveiligheid

16 N i e u w s b r i e f 2 0 0 4 / 0 3

ONDER DE LOEP Vervolg

2. het behoud van de drempel van 250 euro voor de boete,recidive, verzwarende omstandigheden en samenloop vanovertredingen inbegrepen;

3. het ontbreken van enig element van procedure wanneer hetcollege een uitspraak moet doen;

4. …

In de kolom "Tegen" stippen we ook nieuwigheden aan diete betreuren zijn

1. De gemeenten hebben nu de mogelijkheid (een echtekeuze?) om door middel van administratieve sancties devolgende misdrijven 8 te bestraffen: dreiging met een aanslagop personen of eigendommen (art. 327 SW), formuleringvan verkeerde aanwijzigen betreffende het bestaan van eengevaar voor een dergelijke aanslag (art. 328 SW), dreigingmet gebaren of zinnebeelden van een dergelijke aanslag (art.329 SW), dreiging onder een bevel of onder een voorwaardemet een dergelijke aanslag (art. 330 SW), opzettelijke slagenen verwondingen (art. 398 SW), beledigingen ten aanzienvan een persoon (art. 448 SW), diefstal (art. 461 en 463SW), zijnde overtredingen die volgens ons slechts weinigverband houden met de basistaken van de gemeente of metde politie-objecten bedoeld in artikel 135, § 2, NGW 9.

Ons advies: begin er liever niet aan en laat de gerechtelijkeoverheden, die daartoe opgericht zijn, zich met die criminaliteitbezighouden.

2. Naast de politieambtenaren en hulpagenten van politiekunnen drie andere categorieën personen bij de vaststellingvan overtredingen betrokken zijn: gemeenteambtenaren,personeel van vervoersmaatschappijen en van bewakings-firma's. In dat opzicht geven we de volgende kritiek:

- De gemeentebeambten “die beantwoorden aan deminimumvoorwaarden die door de Koning zijn bepaald” (art.119bis, § 6, 2e lid, 1°) kunnen enkel de feiten vaststellen dieeen overtreding vormen op de gemeentereglementen -kortom, uitgezonderd de feiten die aanleiding kunnen geventot het mechanisme van samenloop. Wat betekent dat debetrokkenen de juridische aard van het feit zullen moetenanalyseren (wat een zeer goede kennis van de wetveronderstelt!) alvorens te weten of ze al dan niet bevoegdzijn. Zullen de “minimumvoorwaarden inzake selectie,rekrutering en bevoegdheid” bovendien te verenigen zijn methet algemeen profiel van de gemeenteambtenaren die dezefuncties moeten vervullen (parkwachters, stadsstewards, …),waarvan velen reeds vaststellingen doen in het kader van de

wet van 24 december 1996 (fiscale overtredingen) of deordonnantie van 25 maart 1999 (milieuovertredingen)?

- Het personeel van openbare vervoersmaatschappijen krijgteveneens een vaststellingsbevoegdheid (art. 119bis, § 6, 2e lid,2°). Vraag: Hoe zullen die ambtenaren van de MIVB of deNMBS op de hoogte gesteld worden van de politie-verordeningen van de 19 gemeenten?

- Tot slot kan het personeel van bewakingsfirma's met wie degemeente een overeenkomst afsluit (art. 119bis, § 6, 3e lid)niet zelf overtredingen vaststellen, maar ze wel aangeven bij depolitieambtenaar of hulpagent van politie 10, wat - terloopsgezegd - iedere burger uiteraard kan doen, zonder daaromonderworpen te zijn aan de bij wet vastgelegde formaliteiten!De privé-sector zo in de sfeer van de openbare veiligheidbrengen is een politiek twijfelachtige keuze. Bovendien gaatde toevoeging van een etappe in het proces van de vaststellingvan de overtredingen de procedure noch versnellen, nochvereenvoudigen, noch er de rechtszekerheid van versterken.

3. De procedure in geval van samenloop van overtredingenwordt grondig herzien:

- In de eerste plaats doet de procureur des Koningsovereenkomstig art. 119bis, § 8, 1e lid, voortaan eenuitspraak over de opportuniteit van de strafrechtelijkevervolging en over de opportuniteit van administratievevervolging. Zei u "scheiding der machten"?

- Vervolgens zijn er de wijzigingen aangebracht aan art. 119bis,§ 8, 2e lid; de Senaat heeft een vergetelheid van de Kamerwillen rechtzetten (samenloop met art. 526, 537 en 545 SWwas niet opgenomen in het in 2003 door de Kamergoedgekeurde ontwerp), maar het heeft het stelsel van desamenloop van overtredingen grondig gewijzigd: als hetbeoogde feit het voorwerp uitmaakt van een administratieveboete en een andere strafrechtelijke beschikking dan diebeoogd bij art. 327 tot 537 en 545 van het Strafwetboek, iser - als we de wet goed lezen - voortaan geen enkel systeemvan samenloop meer 11 ! Bijgevolg wordt de duur opengezettot de schending van het beginsel non bis in idem (terwijl hetironisch genoeg de naleving van dat beginsel is dat dewetgever ertoe gebracht heeft het verbod op de dubbelebestraffing te behouden).

- En dit spant de kroon: in deze twee leden speelt de samenloopautomatisch als het beoogde feit het voorwerp uitmaakt vaneen administratieve boete of een van de strafrechtelijke

8 Art. 119bis, § 2, 3e lid, nieuw.9 De voornaamste rechtvaardiging van de toekenning van die bevoegdheid aan de gemeenten lijkt te zijn dat de parketten niet vervolgen; zo krijgt de

gemeentelijke overheid steeds meer de rol van bezemwagen…10 Opmerking bij de Franse versie alleen: De wet vermeldt hier de term “agent de police”, terwijl dat “fonctionnaire de police” had moeten zijn.11 Het proces-verbaal moet aan het parket overgemaakt worden (§ 7); maar dat geval wordt niet bedoeld door het mechanisme van samenloop (§ 8).

Page 17: Traitd'U 03 04 NL · deelnemers van kabinet Anciaux, het Parket, de politiezones en de gemeenten een vergadering georganiseerd van het Forum van de mobiliteit en de verkeersveiligheid

17N i e u w s b r i e f 2 0 0 4 / 0 3

ONDER DE LOEP Vervolg

overtredingen … Ondanks het grammaticale bochtenwerkvan de minister gedurende de bespreking in de Kamer 12, zouhet parket zodra een feit een overtreding op eenpolitieverordening vormt, er op de hoogte van moetengebracht worden, ongeacht het bestaan van eenstrafrechtelijke overtreding voor hetzelfde feit!

In ieder geval moet uiteraard de geest van de wet primeren opde letter en moet de beschikking "zoals ze geschreven zou zijn"toegepast worden als de wetgever zich duidelijk had uitgedrukt;en dus moet men beschouwen dat de samenloop speelt vooriedere strafrechtelijke overtreding, ook die welke niet hetvoorwerp uitmaken van art. 327 tot 330, 398, etc. van hetStrafwetboek; en dat het parket in paragraaf 8 enkel deprioriteit voor de vervolging heeft wanneer er werkelijksamenloop van overtredingen is, zijnde overtreding op hetgemeentereglement en op de strafrechtelijke beschikking.

4. Voor de echte liefhebber, bevat art. 119bis, § 8, 2e lid, nogtwee pareltjes. Primo stipuleert het "Na het verstrijken [vande termijn van een maand] kunnen de feiten enkel nogadministratiefrechtelijk worden bestraft" wat een herhalingvormt van de eerste zin van het lid. Secundo is het zo dat degemeenteambtenaar de boete kan opleggen voor de afloopvan de termijn van een maand “indien de procureur desKonings heeft laten weten dat, zonder het materieel element vande overtreding in twijfel te trekken, hij geen gevolg aan de feitenzal geven”: Maar in wiens naam zou hij de materialiteit vande overtreding in vraag stellen als hij niet vervolgt?

5. De tekst bevat nog beschikkingen die als voornaamste effectzullen hebben de procedure te vertragen en te bemoeilijken,zoals de ambtshalve aanstelling van een advocaat wanneereen minderjarige vervolgd wordt (art. 119bis, § 9bis, 1e lid),de verwittiging van de stafhouder (art. 119bis, § 9bis, 2elid), de bemiddeling (art. 119ter), etc.

6. Wat de beroepsmogelijkheden betreft, had de Kamer bij deeerste goedkeuring hoop doen ontluiken, die de senatorendadelijk de grond ingeboord hebben. De door de Kamergoedgekeurde tekst had immers als pluspunt dat hij deberoepsmogelijkheden verenigde (de Raad van State was nietmeer bevoegd om kennis te nemen van een vordering tegeneen beslissing van het College). De geamendeerde tekst woudie beslissing niet bekrachtigen en is teruggegaan naar hetsysteem waarin het beroep tegen de beslissing van hetCollege voor de Raad van State ingesteld wordt, wat op zich

betreurbaar is; maar bovendien heeft de Senaat deamendementen zo opgesteld dat het niet duidelijk is watbedoeld wordt: de formulering van het eerste lid doetuitschijnen dat de gemeente enkel in beroep kan gaan tegende beslissingen met betrekking tot de boete en enkel in gevalvan niet-oplegging van de boete, terwijl deberoepsmogelijkheden van de overtreder geenszins beperktzijn – beroep kan dus ook ingesteld worden voor depolitierechtbank in geval van administratieve sanctie! Is datwel de bedoeling van de wetgever? …

7. … Daar kunnen we aan twijfelen als we artikel 119bis, § 12,3e lid lezen. Dat lid lijkt te bevestigen dat beroep voor depolitierechtbank (of de jeugdrechtbank) enkel betrekkingheeft op de administratieve boetes … maar waarom maaktmen dan een onderscheid in de tweede zin tussenadministratieve en (niet uitdrukkelijk gezegd) anderesancties? En als die laatste indruk bevestigd zou worden, opbasis waarvan oordeelt de politierechtbank dan als ze hetberoep beoordeelt tegen een schorsing van vergunning, eenintrekking van vergunning of een administratieve sluiting?

8. Artikel 5 van de wet luidt als volgt: “Met uitzondering van ditartikel 13 treedt deze wet in werking op de door de Koningte bepaling datum.” De wet treedt dus in werking in tweefasen: eerst tien dagen na de bekendmaking in het BelgischStaatsblad, datum waarop enkel dit artikel 5 in werkingtreedt; vervolgens de datum die de Koning bij KB vaststelt.

De lezer vindt de auteur van deze commentaren wellicht nogalhard.

Maar misschien wordt het nog begrijpelijker als men weet datde verschillende verenigingen van steden en gemeentenondanks de contacten die ze sinds 2000 gehad hebben met deminister van Binnenlandse Zaken en vervolgens met deminister van Justitie en die van Grootstedenbeleid, ondanksherhaalde voorstellen om bij de hervorming betrokken teworden, of tenminste gehoord te worden door de assemblees,of tenminste dat de geformuleerde minimale vragen inaanmerking genomen zouden worden - en dit in ieder stadiumvan het wetgevend proces - slechts als antwoord een beleefdeweigering gekregen hebben “omdat de overheid dringend moetreageren en de bevolking een duidelijk signaal moet geven” 14.

Zei u “duidelijk”?

12 "De medewerker van de minister brengt in herinnering dat daarover al discussies zijn gevoerd. Uiteindelijk is de voorkeur gegeven aan het woord "of". Het betrefthier een omschrijving van de toepassingssfeer van de maatregel. De spreker bevestigt dat onder deze bepaling daden vallen waarop zowel een administratieve sanctieskan staan, als een in de opgesomde artikelen van het Strafwetboek bedoelde straf. Men had evengoed het woord "en" kunnen gebruiken, en er in dat geval aanherinneren dat de straf en de sanctie niet samen kunnen worden opgelegd.” (Wetsontwerp tot wijziging van de nieuwe gemeentewet, Parl. Stuk, Kamer, G.Z.2003-2004, nr. 0837/004, blz. 14).

13 Eigen onderstrepingen.14 Antwoord van een parlementslid op een van onze brieven (vrije vertaling).

Vincent Ramelot

Page 18: Traitd'U 03 04 NL · deelnemers van kabinet Anciaux, het Parket, de politiezones en de gemeenten een vergadering georganiseerd van het Forum van de mobiliteit en de verkeersveiligheid

18 N i e u w s b r i e f 2 0 0 4 / 0 3

De Actiecel Duurzame Ontwikkeling, kortweg ACDUS,kan bijna haar eerste kaarsje uitblazen, ook al werd ze reedsopgericht op 19 december 2002, bij een beslissing van deBrusselse regering om een permanent steunpunt voorduurzame ontwikkeling in het leven te roepen, bestaande uitvertegenwoordigers van de sociale partners, niet-gouvernementele organisaties, lokale besturen,ondernemingen en Brusselse verenigingen zoals WWF,ARAU, BRAL, GSSO, OXFAM en IEB. In zijn resolutievan maart 2002 wenste het parlement reeds dat hetsteunpunt tot taak zou hebben:

- de uitwerking van lokale agenda's 21 te steunen 1;

- de lokale deelname aan duurzame ontwikkeling tebevorderen;

- de bevolking te sensibiliseren voor duurzameontwikkeling;

- aanbevelingen i.v.m. duurzame ontwikkeling teformuleren voor het gewestbeleid.

Het steunpunt is operationeel sinds juli 2003 en wordtgecoördineerd door de heer Guy De Mol. Momenteel is destructuur van de ACDUS gebaseerd op een samenwerkingtussen het Brussels Instituut voor het Milieubeheer (BIM),de Vereniging van de Stad en de Gemeenten van het BrusselsGewest (VSGB) en het Gewestelijk Secretariaat voorStedelijke Ontwikkeling (GSSO). De krachtlijnen van deacties van de ACDUS worden vastgelegd door eenstuurgroep bestaande uit vertegenwoordigers vanverschillende kabinetten van de Brusselse regering,verscheidene milieu- en sociale verenigingen, NGO's enbedrijven.

Voor het jaar 2004 heeft de stuurgroep de ACDUS 5 takengegeven:

1. de schijnwerpers richten op de meest relevante Brusselseinitiatieven door in een eerste fase een repertorium metacties rond duurzame ontwikkeling te publiceren (zieinfra);

2. informatie bijeenbrengen over interessante initiatieven inhet kader van Agenda 21 in België en in het buitenland,en daaruit de acties selecteren die in Brussel toegepastkunnen worden en er een positieve impact kunnenhebben;

3. een overzicht maken van de federale en Europesefinanciële instrumenten voor de subsidiëring van Brusselseinitiatieven rond duurzame ontwikkeling;

4. de invoeging van milieuclausules bevorderen in delastenboeken van de programma's voor de heroplevingvan steden;

5. stimuleren tot nadenken over de Brusselse lokale Agenda21 die tot doel zou hebben de actieprogramma's van de 19gemeenten en dat van het Gewest te overkoepelen.

Die 5 opdrachten vormen een degelijk en coherentprogramma voor het eerste jaar. Het gaat er immers om eenstand van zaken op te maken om te tonen wat er nu reedsgebeurt en dat voor het voetlicht te brengen (opdracht 1).Vervolgens moet er inspiratie aangebracht worden voor actiesdie verband houden met thema's die in het Brussels Gewesttotnogtoe weinig aandacht krijgen (opdracht 2). Zodra deprioriteiten vast liggen, moeten ze ook gefinancierd kunnenworden (opdracht 3). Opdracht 4 gaat uit van de vaststellingdat de wijkcontracten reeds rekening houden met deproblematieken van huisvesting, inrichting van de openbareruimte en sociale cohesie in de buurt, maar dat de principesvan ecologisch bouwen nog onvoldoende toepassing vinden.De eerste 4 opdrachten zullen de ACDUS uiteindelijk instaat stellen een globale en langetermijnvisie te ontwikkelenom te evolueren naar een Gewest in duurzame ontwikkeling(opdracht 5).

NIEUWS VAN HET GEWEST

ACDUS: eendracht maakt duurzame machtGemeenten, het Gewest en andere actoren hebben samen een cel opgericht om hun werkzaamheden in het kadervan duurzame ontwikkeling beter te coördineren. Even kijken naar de doelstellingen en taken van die cel.

1 Een lokale agenda 21 is gebaseerd op Agenda 21, een actieplan voor de 21ste eeuw van de Conferentie van de VN inzake Milieu en Ontwikkeling in1992 te Rio. Lokale agenda 21 is een Agenda 21 die op lokaal niveau uitgevoerd wordt. Meer info op de website van het Federaal Planbureauhttp://www.plan.be/websites/ferado (Federaal Rapport Duurzame Ontwikkeling), rubriek Documenten.

Wil u contact opnemen met de ACDUS?Guy De Mol – tel. 02 775 78 18

[email protected]

Page 19: Traitd'U 03 04 NL · deelnemers van kabinet Anciaux, het Parket, de politiezones en de gemeenten een vergadering georganiseerd van het Forum van de mobiliteit en de verkeersveiligheid

19N i e u w s b r i e f 2 0 0 4 / 0 3

De inventaris van uw nuttige tips

Eén van de eerste taken van de Actiecel Duurzame Stad is de meest relevante Brusselse initiatieven rondduurzame ontwikkeling in de schijnwerpers te plaatsen. Dat is inmiddels gebeurd met de publicatie van eenrepertorium. Als aanvulling daarop biedt onze website ook uitleg over andere interessante projectenwaarvan we hieronder vier voorbeelden geven.

Het repertorium is het resultaat van een samenwerkingtussen het BIM, het GSSO, het WWF en de VSGB. HetWWF heeft gezorgd voor de inleiding en de omschrijvingvan de projecten van verenigingen; het GSSO heeft zich ooktoegelegd op projecten van verenigingen; de VSGB heeft deloep uiteraard gericht op de gemeenten …. maar ook op hetgewest, terwijl het BIM op zoek gegaan is naar privé-projecten en tevens de algemene coördinatie van deopdracht op zich genomen heeft.

Zo werden er 65 experimenten gevonden, waarvan 18gemeentelijke. Voor het repertorium heeft depluridisciplinaire deskundigenjury uiteindelijk 38 projectenuitgekozen, waarvan 10 gemeentelijke. De gids heeftenerzijds tot doel de aandacht te vestigen op acties die reedsbeantwoorden aan de criteria van duurzame ontwikkelingen anderzijds te dienen als inspiratiebron voor acties in detoekomst.

Betrokkenheid voor meer respect

Tegenwoordig kunnen we ons bijna niet meer inbeelden dateen park opnieuw ingericht zou worden zonder de buurt telaten meewerken aan het project, vooral als het park in eenkansarme buurt ligt. In Sint-Joost-ten-Node hebben ze datgoed begrepen voor de herinrichting van het Sint-Franciscuspark. Zo'n samenwerking heeft tal vanvoordelen. Niet alleen worden de buurtbewonerssamengebracht, wat de sociale cohesie verbetert, men komtook tot een project dat beter beantwoordt aan deverwachtingen van de omwonenden, en de buurtbewonersgaan eveneens meer respect aan de dag leggen voor hetresultaat. In de praktijk heeft de gemeenteschool die aan hetpark grenst, een schaalmodel gemaakt. Dat werd vervolgensop een kar geplaatst, waarmee alle druk bezochte plaatsen inde buurt aangedaan werden: cafés, bibliotheek,gemeentehuis, … Op basis van het schaalmodel en de foto'skonden de mensen hun wensen kenbaar maken in verbandmet de inrichting van het park. Al die ontmoetingen werdengefilmd en later op een groot scherm vertoond in het park,tijdens een feestelijke avond. Vervolgens vondenverschillende werk- en informatievergaderingen plaats om

de plannen van de architecten en de meningen van deinwoners op elkaar af te stemmen. Maar duurzaamheidworden pas echt bereikt als de herinrichting van het parkgepaard gaat met een doeltreffend beheer. Zo zal het beheervan dit park gebaseerd worden op een testproject dat hetBIM toegepast heeft op het Dauwpark, wat ook in hetrepertorium opgenomen is. In dat project werd het beheervan het park toevertrouwd aan parkwachters-animatorendie in tegenstelling tot klassieke parkwachters niet alleeninstaan voor de veiligheid maar ook voor de netheid van hetpark. Ze zijn bovendien ook belast met de organisatie vananimatie-activiteiten voor de parkbezoekers. Ze zijn hetgezicht van de inrichting, het aanspreekpunt voor de helebuurt en alle bezoekers. Hun rol ligt in het verlengde vanhet overleg dat van bij de aanvang van het projectvooropstond.

Gezondheid en milieu voor allen

Het project van de vzw "Entr'aide des travailleuses" trachthet nauwe verband aan te tonen tussen leefomgeving engezondheid, in het bijzonder in sociaal achtergesteldekringen. Via twee specifieke projecten – "gevaar in huis" ende animatiekit "beheer van mijn woning" – hebben deinitiatiefnemers gewerkt rond preventie en informatieomtrent huisvesting, woning en gezondheid.

"Gevaar in huis" is een animatie rond mogelijke ongevallenin huis, met als doel de verschillende gevaren te lerenkennen die schuilen in iedere kamer van een huis en opstraat, en aan te leren welke houdingen – zowel preventiefals curatief – men tegenover die gevaren zou moetenaannemen. Het huis bestaat uit 5 trompe-l'œil van deverschillende kamers: salon, slaapkamer, keuken, badkameren een straat, met de voorwerpen uit het dagelijks leven,gaande van het tafelmes tot de luiertafel via geneesmiddelen,de frietketel, veiligheidselementen, … De animatoren doende personen praten over de verschillende risico's en geven denodige informatie voor preventie en remedie.

Het doel van de animatiekit is het beheer van zijn woningte verbeteren door middel van folders die in een

NIEUWS VAN HET GEWEST Vervolg

Page 20: Traitd'U 03 04 NL · deelnemers van kabinet Anciaux, het Parket, de politiezones en de gemeenten een vergadering georganiseerd van het Forum van de mobiliteit en de verkeersveiligheid

20 N i e u w s b r i e f 2 0 0 4 / 0 3

Nieuwsbrief

DirectieMarc Thoulen

CoördinatiePhilippe Delvaux

Redactie Philippe Delvaux, Céline Lecocq, ChristianLejour, Juliette Lenders, Frédéric Madry,

Vincent Ramelot, Marc Thoulen

VertalingLiesbeth Vankelecom, Kevin Cuppens,

Karen Foelen

SecretariaatMichel De Greef, Fanny Gadisseur,

Céline Lecocq

Nieuwsbrief wordt gedrukt op 50 % gerecycleerd papier

Verenigingvan de Stad en de Gemeenten

van het BrusselsHoofdstedelijk Gewest

vzwAarlenstraat 53 bus 4 - 1040 Brussel

Tel. 02/ 233.20.04Fax 02/ 280.60.90

Nieuwe e-mail-adressen :Redactie : [email protected]

[email protected]

www.vsgb.beGepubliceerd met de steun van

het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Dexia en Ethias

Nr 2004/37 mei 2004

De Actiegids duurzame ontwikkeling is beschikbaar. U kan een gratis exemplaarbestellen door een e-mail te zenden naar [email protected] of te telefonerennaar 02 233 20 04.

Alle geselecteerde projecten kunnen binnenkort ook geraadpleegd worden opwww.vsgb.be, naast andere relevante gemeentelijke projecten die om een of anderereden niet in de gids opgenomen werden.

Wij geven hier de volledige lijst van de gemeentelijke acties die in de gids staan énde relevante acties die er niet in vermeld zijn maar binnenkort op onze website tevinden zullen zijn:wijkantennes in Sint-Gillis, fietsbrigades in Schaarbeek, Evere en Sint-Joost-ten-Node (in de gids), vzw "Coin de terre" in Jette, de kindergemeenteraad inAnderlecht, het ecologisch kinderdagverblijf Gabriel Petit in de stad Brussel (in degids); de delegatie voor ontwikkeling van de vijfhoek van de stad Brussel (in de gids)vzw Kinderboerderij in Jette (in de gids). Lokale Agenda 21 van Etterbeek (in degids), het huis van de participatie in Anderlecht, het huis van de uitvindingen in destad Brussel, het observatorium van de huisvesting van Etterbeek, het Brusselsjongerenparlement voor water in Elsene, fietspooling in Schaarbeek, Evere en Sint-Joost-ten-Node (in de gids), de herinrichting van het Sint-Fransiscuspark (in degids), het project Gezondheid & Milieu in de Huidevetterwijk (in de gids), de dienstgesubsidieerde projecten in Sint-Jans-Molenbeek (in de gids), rationeelenergiegebruik (REG) in de Schaarbeekse scholen (in de gids), en tot slot dedrinkwaterfonteinen in Etterbeek.

Frédéric Madry

begrijpelijke taal opgesteld zijn en verschillende thema's behandelen: enkele tips om hetelektriciteits- en gasverbruik te beperken, kakkerlakken bestrijden, en vocht en schimmelin huis. Uit voorgaande acties had men reeds geleerd dat het nuttiger is bij de mensenthuis op bezoek te gaan. De moeilijkheden in verband met huisvesting zijn immers zo dathet moeilijk is die van buitenaf te bekijken. Bovendien vinden de buurtbewoners hetmoeilijk of aarzelen ze om in een instelling informatie te gaan vragen. De folders zijnbegrijpelijk voor iedereen, ook voor mensen die niet vlot kunnen lezen. Daartoe heeft devzw gebruik gemaakt van tekeningen zodat er een minimum aan tekst nodig is.

Het project van de Regionale Cel voor Interventie bij Binnenvervuiling is ook in hetrepertorium opgenomen en gaat over dezelfde problematiek. De interventiedienst bestaatuit 2 complementaire delen. Hij helpt zieken als de arts vermoedt dat degezondheidsproblemen verband houden met de vervuiling binnen de woning. De dienststelt een milieudiagnose en zoekt bronnen van chemische en biologische vervuiling in dewoning. De vzw Habitat-Santé geeft advies en gaat op bezoek bij mensen die bezorgd zijnof hinder ondervinden van vervuiling in hun woning.

NIEUWS VAN HET GEWEST Vervolg