Training van lichaam en geest in Chinees klooster

Kungfu-monniKenDiscipline, zelfbeheersing en respect: deze waarden staan centraal in de beoefening van de Chinese vechtsport kungfu. Ook de oefenmeesters blijken er wel bij te varen. Op bezoek bij de monniken van Shaolin.

Tekst & Beeld: Maarten Boersema

augustus 201420

Meer dan vijftienhonderd jaar oud geldt de Shaolin-tempel als een van de meest vitale centra van de Chinese vechtkunst. Van-

uit deze tempel, gelegen in de centrale provincie Henan, verspreidde het zogehe-ten Shaolin-kungfu zich over de wereld. De tempel trekt jaarlijks zo’n drie miljoen

bezoekers. Naast de talloze dagjesmen-sen zijn er onder die drie miljoen ook duizenden van over de hele wereld die voor langere tijd naar dit centrum komen of naar een van tientallen kungfuscholen in de buurt. Ze willen getraind worden in kungfu en hopen zo tot zichzelf te komen. “Ik heb mezelf hier weer gevonden”, zegt een van hen, Bjorn uit Duitsland (31,

VOL008_20_Boersema.indd 20 07-08-14 15:08

reportage

augustus 2014 21

tijdens hun meditatie in slaap. De monni-ken zijn volgens hem rusteloos en daarom niet in staat om tot verlichting te komen. Ta Mo had zelf tijdens zijn negen jaren in afzondering een reeks oefeningen ontwik-keld om in vorm te blijven, geïnspireerd door de natuur en het dierenrijk. Nu gaat hij deze technieken onderwijzen aan de monniken. Deze oefeningen, een serie van achttien bewegingen, gelden als het fun-dament van de vechtkunsten. Bij kungfu gaat het dus niet om een ander kwaad of pijn te doen. Het doel is veeleer om zelf een gezond lichaam en een gezonde geest te ontwikkelen en waarden als discipline, zelfbeheersing en respect voor de natuur, de mens en het leven na te streven.

‘liever geen achternaam’). Drie maanden lang was hij te gast bij de boeddhistische monniken. Binnenkort gaat hij weer naar huis. Hij voelt zich bevrijd.

Discipline en respectDe Chinese term Kung Fu betekent vrij ver-taald hoge vaardigheid, grote concentratie of toewijding. In het westen zijn de tradi-tionele Chinese krijgskunsten onder deze naam bekend geworden. Bjorn vertelt met aanstekelijk enthousiasme over wat hij in de afgelopen maanden van de monniken heeft geleerd. “Ik had grote problemen met alcohol en ben hier gekomen om mijn leven weer onder controle te krijgen. Die controle heb ik gevonden door middel van

meditatie en kungfu, het beheersen van lichaam en geest.” Beheersing van lichaam en geest was ook het doel van de Indiase monnik Ta Mo toen hij de bewegingen van kungfu be-dacht. Het verhaal gaat dat hij rond 529 na Christus bij de tempel arriveert. Ta Mo is een verkondiger van het chan-boeddhisme (ook wel bekend als zen). Daarom wordt hem de toegang tot de tempel geweigerd. Hij is echter vastberaden om te blijven en trekt zich voor negen jaren terug in een nabijgelegen grot. Daar legt hij zich toe op meditatie. Na negen jaar wordt hem alsnog toegang tot de tempel verleend. Wanneer hij eenmaal binnen is, merkt hij dat de monniken niet fit zijn. Ze vallen

Monniken wachten tot ze de zaal in kunnen om een demonstratie kungfu te geven.

Kungfu-wedstrijd door jonge studenten.

Een monnik geeft een demonstratie in het ‘tempeltheater’ .

VOL008_20_Boersema.indd 21 07-08-14 15:08

reportage

augustus 201422

Kungfu houdt mediterende monniken wakker

Toenemende commercieDe bezoekers aan de tempel vormen een bont gezelschap van over de hele wereld , maar ze hebben allemaal hetzelfde doel: lichaam en geest trainen en daardoor (weer) in balans raken. Een Zwitserse student vertelt dat hij een jaar naar Shao-lin is gekomen om kungfu te leren en tot innerlijke rust te komen. Maar hij is teleur-gesteld geraakt. “De relatie tussen kungfu en spiritualiteit wordt amper gelegd. Ik had meer van deze verbinding verwacht en moest er in het begin ook wel aan wennen om monniken in dure auto’s te zien rijden.”

Het lijkt wel alsof de monniken van Shaolin door hebben dat hun filosofie goed ver-koopt en dat ze daarmee goed geld kunnen verdienen. Bjorn geeft toe dat het klooster een goudmijn is geworden, maar merkt wel op dat men met het verdiende geld nieuwe tempels wil bouwen over heel de wereld. Misschien is het feit dat Shaolin een com-mercieel succes is, wel een van de redenen dat de Chinese overheid, die vrij opportu-nistisch met religie omgaat, de tempel ge-doogt. De toenemende commercialisering was enkele jaren geleden al te bespeuren in de internationale campagne die monniken in tachtig landen voerden voor het behoud van de exclusieve rechten van de naam Shaolin. Wat was er volgens de tempelauto-riteiten in Shaolin in Henan aan de hand? Overal ter wereld waren er volgens hen beoefenaars van kungfu die zich Shaolin-monniken noemen, maar dat niet waren. Dat kon zo niet langer, vond de abt van het klooster. Een ironische actie, niet alleen omdat Chinezen allereerst bekend staan om het feit dat ze zo goed kunnen kopiëren, maar ook omdat er door de oude generatie monniken openlijk kritiek wordt geuit op de waarachtigheid van de jonge generatie.

Overwinning vierenMensen als Bjorn laten wel zien dat de spiritualiteit van het klooster en de vecht-sport iets kunnen betekenen. “Ik hoop dat ik de balans die ik hier gevonden heb, in Berlijn vast kan blijven houden”, zegt de jonge Duitser kort voor zijn vertrek naar de Heimat. “Maar ik ben wel blij dat ik weer naar huis ga, want dan kan ik in eigen land de finale van het wereldkampi-oenschap voetbal zien en met een beetje mazzel kan ik het feest van de overwin-ning van de Mannschaft bij de Branden-burger Tor meevieren.” Dat laatste is hem in ieder geval gelukt. .

LevenswijshedenDe fotograaf Bernhard Moestl kreeg als een van de weinigen de kans om met het dage-lijkse leven in het Shaolin-klooster kennis te maken. Na het bezoek is hij de monniken tijdens zijn reizen door Europa gaan onder-steunen. In zijn boek In contact met je innerlijke kracht, twaalf Shaolin Chinese levenswijsheden (A.W. Bruna) vat hij het gedachtengoed van de monniken samen. De twaalf levenswijsheden van Shaolin luiden: 1. Leef in het hier en nu, zonder over het

moment te oordelen. 2. Alleen door opmerkzaamheid krijg je

inzicht in anderen en in jezelf. 3. Doe iets goed, of doe het niet. 4. Begeerte maakt je voorspelbaar, kwets-

baar en chantabel. 5. Laat je niet tot onbezonnen handelingen

verleiden. 6. Bestrijd haast met traagheid. 7. Alleen door je in te leven kun je anderen

beter begrijpen. 8. Creëer mogelijkheden voor jezelf. 9. Wanneer je toegeeft, laat je de energie

van je tegenstander in het niets verdwij-nen.

10. Overwicht heb je als je zonder strijd kunt zegevieren.

11. Trek je niets aan van gevestigde menin-gen, maar bepaal zelf wat je wilt.

12. Alles wat je bent en wat je wordt, ligt in jezelf besloten.

Monnik Shi Yanyan.

Studenten lopen rondjes voor hun conditie door het dorp.

VOL008_20_Boersema.indd 22 07-08-14 15:08