Doorontwikkeling wijkteams 2016

Wijkteams

De officiële overgangsdatum van de transitie van de zorg naar de gemeenten is alweer een poos geleden. Veel gemeenten

hebben een nieuwe wijkstructuur ingericht. Op dit moment wordt door hen de balans opgemaakt; welke vraagstukken zijn

nu belangrijk bij de doorontwikkeling van wijkteams? Hieronder beschrijven we enkele dilemma’s die wij tegenkomen in onze

adviespraktijk. We putten hierbij uit onze ervaring met wijkteams door heel Nederland.

Daarnaast geven wij oplossingsrichtingen mee. We gaan hierover graag met jou in gesprek.

De brochure is opgebouwd uit drie thema’s:

I. Slimme sturing van wijkteams

II. Welke kennis en kunde heb je nodig

III. Leren en ontwikkelen in simulaties

3 thema’s bij de doorontwikkeling van wijkteams

Wijkteams

thema I: Slimme sturing van de wijkteams

Structuurdiscussie nodig of niet

Keuzes rondom inrichting en structuur zijn een aantal jaar

geleden gemaakt en bepalen mede welke vraagstukken er nu

spelen. Zit je als gemeente niet meer in de uitvoering, dan kan

het lastig zijn om (bij) te sturen; zit je nog wel in de uitvoering,

hoe ga je dan om met de inhoudelijke verantwoordelijkheid in de

zorg? De volgende vragen zijn relevant:

• Welke rol kies je als gemeente? Inkoper,

stelselverantwoordelijke, handhaver, opdrachtgever,

uitvoerder?

• Wat vind je belangrijk? Het behoud van specialistische

kennis in teams of totale onafhankelijkheid van de

moederorganisatie?

• Aansluiting van verschillende domeinen: zorg staat niet op

zichzelf. Er moet een goede verbinding zijn met thema’s als

onderwijs, wonen en werk

Inhoudelijke keuzes: wat wel en wat niet?

Er liggen nog veel andere ( deels opstart, deels inhoudelijke) vraagstukken en dilemma’s voor:

• Jeugd en volwassenen: integraliteit helpt de cliënt versus de werkwijzen zijn ècht verschillend.

• Generalistisch versus specialistisch werken: Wat moet

iedereen in het team kunnen en welke mate van

specialisme behoud je?

• Toegang: laagdrempelige toegang tot het wijkteam en outreachend werken versus behandeling van meer complexe casussen door het wijkteam.

• Aansluiting bij het wijknetwerk: wat zijn de aanvoerkanalen vanuit wijknetwerk en waarheen kan het wijkteam weer doorverwijzen?

• Registratie: de zorg dat administratie en processen op orde zijn en ondersteunend zijn aan de opgave.

Wijkteams

thema II: Welke kennis en kunde heb je nodig?

Kenmerk van de wijk

Wat kenmerkt onze wijk en wat

betekent dat voor ons team?

• populatie: demografisch en

sociaal economisch

• problematiek: wat is

veelvoorkomend, welke

ondersteuning hebben we nodig?

• perspectief: verwachting naar

toekomst, plannen en

investeringen

Stevigheid wijknetwerk

Wat is in de wijk aanwezig en hoe is

onze positie in het wijknetwerk?

• Is er een sterk voorveld en zijn er

actieve welzijnsorganisaties?

• Weten de professionals en

vrijwilligers in het wijknetwerk

elkaar te vinden?

• Kent en helpt men elkaar als

bewoners in de buurt of juist niet?

Analyse van de casuïstiek

Wat zien we aan vragen aan ons wijkteam en wat

vraagt dat van ons?

1. Wat zien we in onze casuïstiek (feitelijk in

het registreersysteem)?• Wat is veelvoorkomend in type

vragen/problematiek, doelgroepen?

• Wat zijn veelvoorkomende combinaties van

problemen in bijv. leefvelden of ZRM* (altijd

schuldproblematiek en relationeel, of

multiprobleem in gezinnen)?

2. Wat zien we in ons werk aan rode draden

(intuïtief)?• Welke combinatie van problematiek is een

garantie voor ondersteuningsbehoefte lvb en

schulden, ouderen en eenzaamheid, etc.)?

• Welke voorspellende waarden zijn er

(tienermoeders/ opvoedingsondersteuning)? * ZRM - zelfredzaamheidsmatrix

Wijkteams

Wat vraagt dat van een wijkteam?

Je wilt met alle ondersteuningsvragen aan de gang kunnen gaan. Daarbij alleen doen wat echt nodig is in de wijk. Bepaal dan samen met

het wijknetwerk wat je nodig hebt in het wijkteam.

1. Samenstelling van je team is de optelsom van:• kennis

• opleiding (sociaal werker, psycholoog, pedagoog, etc.)

• ervaring met specifieke doelgroepen (ouderen, jeugd, lvb)

• wet- en regelgeving, privacy

• kunde (vaardigheden, houding/gedrag)

• werkwijze (instrumenten/ methodieken, registratie)

2. Ontwikkeling van je team:• wat hebben collega’s elkaar te leren ( met casuïstiekbespreking en in duo’s elkaars werkwijze meekrijgen)?

• wat verwachten we aan houding/vaardigheden van alle teamleden (systeemgerichte aanpak, samenwerken etc.)?

• wat moeten collega’s vanuit hun professionaliteit bijhouden (vlieguren en verdiepingsuren) voor meer specifieke vragen en

opgaven?

thema II: Welke kennis en kunde heb je nodig?

Wijkteams

Leren en ontwikkelen door het doorleven van praktijksituaties

Een veel gehoorde klacht van wijkteammedewerkers is dat er nog over veel vraagstukken onduidelijkheid bestaat.

Onduidelijkheid hoort vaak ook bij een eerste periode. De vraag is echter hoe je hiermee omgaat? Kies je voor uitgebreide

kaders of zorg je op een andere manier dat de ‘neuzen dezelfde kant op staan’? Met stichting Lokalis (buurtteams) en de

gemeente Utrecht doen wij simulaties waarin professionals uit de buurtteams met elkaar aan de slag gaan met echte

casussen. Met als doel het samen doorleven van welke achterliggende reden worden gemaakt. Door met elkaar stapsgewijs

casussen na te spelen, deze stil te leggen en elkaar inzicht te geven in de afwegingen die worden gemaakt, willen we de

buurtteams en bijvoorbeeld specialistische hulp laten inzien hoe zij elkaar zo goed mogelijk kunnen aanvullen en betrekken.

Waarbij het gezin centraal blijft staan.

thema III: Leren en ontwikkelen in simulaties

Meer weten?

Ottelien HollaOrganisatieadviseur

06 – 12 107 624OH@heimstraendevries.nl

Hanneke van BergenOrganisatieadviseur

06 – 23 442 504HvB@heimstraendevries.nl

Evert PeereboomOrganisatieadviseur

06 – 278 476 12HvB@heimstraendevries.nl

Samen werken aan maatschappelijke prestaties

Ramstraat 273581 HD UtrechtE: info@hiemstraendevries.nlT: 030 252 37 77