1

BULLETIN

V.U.ErikDeBom

Haverstraat10

2861Onze-Lieve-Vrouw-Waver

TijdschriftvandeClassiciLovaniensesN.S.Jaargang7,Nummer1

MAART2016

Bestelezers,‘Ils sont fous, ces Romains!’, zo schreeuwt Obelixmeermaals uit in de bekende stripreeks van RenéGoscinny enAlbertUderzo. Kunnenwe hemongelijkgeven? Twee jaar geleden hieldenweonze befaamdeCenaRomana.DitjaartrekkenwenaarhetlandvandeGalliërs,zetteneronze tentenopenschuivenweaanaan hun dis. U kan het zo gek niet bedenken, of deClassici Lovanienseswagenzicheraan.AlsdezeCenaCelticanogmaarnetzoutippenaandefameuzeCenaRomana,ishetaleensucces.Zekerniettemissendus!En ja, latenwehet gewoon toegeven.Wij classicizijneen volkje van boeken, boeken en nog eens boeken.Hebtuweer evengeluk:ditnummerbevatnaasthetgebruikelijke boekenlijstje enkele interessanterecensies,deaankondigingvaneennieuwereeksoverdeoudheid(ja,uleesthetgoed,eennieuwereeks),ende smaakmaker van het boekTewapen van de handvanonzeeigenstevoorzitter.Het najaar is nog verweg,maar toch.Dit jaar vierenwe 500 jaar Utopia in Leuven – en elders. In ditBulletin enkele smaakmakers.Maarnueerstgenietenvandelente!Allegoeds,ErikDeBomErik.DeBom@gmail.comBezoekonzewebpagina:http://claslov.wikidot.comEnonzefacebookpagina:http://www.facebook.com/group.php?gid=248763235661&v=wall&viewas=0

2

BesteClassiciLovanienses,In2016hebbendeRomeinendehelewereldinhungreep.Dehelewereld? Nee, een kleine nederzetting bleef moedig weerstandbiedenaandeoverweldigendecultuurvandeRomeinenen isnogsteeds vrij van gelijkwelke Romeinse invoed…Hoog tijd om daardringendveranderingintebrengen.Dat kleine Gallische dorpje is ondertussen uitgegroeid tot eenarcheologisch park en is te vinden onder de naam Aubechies inBeloeil (http://www.archeosite.be/index.php?lang=nl). HetplaatsjeligtindeprovincieHainautendatiseenkleine80kmvanBrusselen70kmvanGent. Kortom,eenafstanddiedoorervarenlegionairsmetstevigecaligaemakkelijkteoverbruggenis!Commilitones, dedatumvanonze roemrijke invasie ligt al vast enjullie mogen die ook vol enthousiasme bekend maken bij jullievrienden,familieledeneneventueletafelparasieten,opvoorwaardedat hun beurs rijkelijk gevuld is, opdat zij jullie rijkelijk vangerstenat kunnen voorzien. Noteer alvast in jullie agenda, ofonderstreep het als het er reeds staat, dat wij Aubechies willenoverweldigenop11junivanaf15uindenamiddag.Sterker, we zijn er zo zeker van dat de overwinning binnenhandbereik ligt, zodat we zelfs al een volledige activiteitenlijst

hebbenuitgewerkt.15u:Bezoek aan het domein waar wij samenmet de Keltische re-

enactorsvanDeuoxtonion(http://www.deuoxtonion.be)endeNederlandstalige gidsen vanAubechies de enige gasten zullenzijn.Jawel,jullielezenhetgoed,deKeltischevijandisgezwichtvooronzeRomeinsesestertiën!Welatenonsonderdompeleninde vijf historische periodes die in het park vertegenwoordigdzijn,vanhetNeolithicumtotdeGallo-Romeinseperiode.Ookde'Ruimte Léonce Demarez', het bijbehorende museum, kanbezochtworden.

18u:Startvandemaaltijdmetbijhorendedranken:

3

- aperitief:Gallischegroentesoep,Gallo-Romeinsehapjesen1glashoningwijn

- hoofdgerecht: varkengeroosterd aanhet spitmetGallischegroenten,overgotenmethoningsaus

- dessert:lokalekazen,geroosterdbroodenvleespaté- drank:1glasCervoise(Keltischbier)en1glaswaterDemaaltijdwordtopgeluisterdmetKeltischemuziekenookdeKeltischere-enactorszullenvoorspektakelzorgen.Erisruimdemogelijkheidomextradranktekopenaanminofmeerdemocratischeprijzenen er zal ookeen stand zijnwaarexcellentemedeverkochtwordt.

22u:afsluitenvandebar23u:afsluitenvandesite

Mogen wij jullie toch vragen om, alvorens het dorpje te plunderen, eenkleine bijdrage te leveren in de kosten die wij gemaakt hebben om dezeKeltenteovertuigenzichaanonsovertegeven?Deafgerondeprijsvoordezeuniekemiddagenavondbedraagt50europerpersoon.Ubent ingeschrevenvan zodraudit bedraggestorthebtoponsrekeningnummer BE60 7341 7918 4570 (KREDBEBB) t.a.v. ClassiciLovanienses,Blijde-Inkomststraat21,3000Leuvenendittenlaatsteop15mei2016.InelkgevalbelooftonzeCenaCelticaeenwaardigeopvolgertewordenvandefelgeprezenCenaRomana:wieweetontmoetjeerzelfsWillyEvenepoelalsAsterixenHansHaubenalsObelix? JanPapykandideertnualvoorderolvanCaesar,maarhoogstwaarschijnlijkzalhijhiervoordegladiimoetenkruisenmet onze eigen gladiatorHerbertVerreth! Enwie zoudedruïdevan dienst zijn of wie wordt vastgebonden met een prop in zijn mond?Jawel,wijkennenonzeklassiekers,uiteraardsprekenwehiernunietvan50shadesofGrey,maarvanAsterix,ofwathadugedacht!Omhetpleziernogtevergrotenroepenwijjullieopommetzoveelmogelijkjaargenoten te komen: ons legerkanbestnogwat versterking gebruiken!Sterker nog, zodra je tien mensen inschrijft, kan de elfde persoon gratiskomen. Het jaar datmet demeestemensen aanwezig is, wordt door onsmet vloeibaar goud overspoeld! En zou het niet prachtig zijn als jullieAubechies in bijpassende kledij komen bezoeken? Kies zelf maar, ofwel

4

draagjedekledijvandeonderworpenvijand–alséénstamvoljaargenoten- ofwel hul je je in de stijlvolle kledij van de overwinnaar! De mooistverkledepersonenkrijgenvanonseenprachtigaandenken!Kortom…dezeavondwordtopnieuweenmomentomnooittevergetenenblijvendtekoesteren,netzoalsonzeonvolprezenCenaRomana!TotopdeCenaCeltica!NamensClassiciLovanienses,BertGevaertBert.Gevaert@sint-lodewijkscollege.be/0494888758

BoekenvanprofessorLeonMooren

HeelwatboekenvanprofessorMooren,dieop3augustus2015overledenis,werdendoorzijnechtgenoteaandebibliotheekgeschonken.MaarerblijftnogheelwatterbeschikkingenhierbijwillenwegeïnteresseerdeclassicienoudhistoricidekansgevenomhunbibliotheekteverrijkenenmeteeneensouveniraanprofessorMoorenmeetenemen.DemeesteboekengaanoverPtolemaeïscheenRomeinsegeschiedenis,met

bijzonderebelangstellingvoorMakedonië,AugustusenKleopatra.Deprijsis5eurovoorgewoneboeken,10eurovoorkunstboeken.

WiegeïnteresseerdiskancontactopnemenmetWillyClarysse

<Willy.Clarysse@arts.kuleuven.be>omeenafspraaktemakeneneenkijkjetenemeninbureau06.32vandefaculteit.

5

DeArchéositevanAubechiesligtlangsdeRomeinseheirbaantussenVelzeke enBagacum (Bavay),midden in het gebied van deNerviërs.VoorwienietgenoegheeftaanonzeCenaCelticaenereenechtNervischweekend vanwilmaken, zijn er op een afstand vanpakweg85kmeenaantalzeerinteressantearcheologischesitesenmuseatebezoeken. Meerinfovoordezetoeristischerouteophttp://www.viabavayvelzeke.com/#!la-via-bavay---nl/c2t2,metdebijbehorendebrochuretedownloadenophttp://menapia.discipline.ac-lille.fr/LivretviaromanaBavayVelzeke.pdf. InhetProvenciaalArcheologischMuseumvanVelzeke inOost-Vlaanderen kan je opgaan in het dagelijkse leven van dezeGallo-RomeinsevicusaandehandvanarcheologischevondstenvandePrehistorietotdeMerovingischeperiode.Hetmuseumheefteenuitgebreidaanbodvoorkinderenen jongerenomkennis temakenmethetarcheologischemateriaal. Meerinfoophttp://www.pam-ov.be/velzeke. De blikvangers van L'espace gallo romaine van Ath in deprovincie Hainaut zijn drie gerestaureerde rivierboten uit de 2eeeuwn.C.diegevondenzijnindenabijevicusvanPommeroeul.EenvandezeakenisoverigensalsreplicatebewondereninAubechies.Van februari tot november 2016 kan je er ook genieten van detijdelijketentoonstelling'Erwaseens...Eenkindertijdtoenennu'. Meerinfoophttp://www.ath.be/loisirs/culture/musees/espace-gallo-romain.

DeArchéosite van Aubechies-Beloeil, een 17 km ten zuidwestenvanAth,maakteenreisdoordetijdvannietminderdan5000jaar. Inditopenluchtmuseum genre Bokrijk staan reconstructies van tweeneolithische hoeven uit de Bandkeramische periode (in Aubechies deDonau-cultuurgenoemd)(ca.5500-4500v.C.)enuitdeBlicquygroep(ca.4500 v.C.); vier woningen uit de Bronstijd (ca. 1800 v.C.), de Hallstattperiode(ca.450v.C.)endeKeltischeLaTèneperiode(1eeeuwv.C.),entenslotteeenGallo-Romeinsetempel,villa,plantentuinennecropolis.

6

Meerinfoophttp://www.archeosite.be. De stadBagacum (Bavay) in het noorden van Frankrijk is gestichtrond20-15v.C.opdeheirbaantussenColoniaClaudiaAraAgrippinensium(Köln)enGesoriacum(Boulogne-sur-Mer).HetwerddehoofdplaatsvandeCivitas Nerviorum, een van de vier districten waarin de provincie GalliaBelgicawasverdeeld.HetindrukwekkendeRomeinseforum(240x110m)wordt sinds 1790 opgegraven en maakt samen met een aantal anderegebouwen en monumenten deel uit van de archeologische site die openstaat voor het publiek. De mooiste archeologische vondsten wordententoongesteldineenboeiendmuseum. Meerinfoophttp://forumantique.lenord.fr/fr/Accueil.aspx.

7

Deoudheidleeft–vandaagmisschienwelmeerdanooittevoren.Boekenoverdeoudheidvoorhetbredepubliekvindengretigaftrek,endaarwillenwedanookgraagopinspelen.Enwij,datzijnenkeledynamische,optimistischeclassicienclassicaeuitdeuniversitaireofculturelewereldinNederlandenVlaanderen.Meteengroothartvooronsvakendevastewilomonsenthousiasmetedelen.Metvelen–nietalleenleerkrachtenoudetalenengeschiedenismaarookanderenmeteenbredehistorischeenliterairebelangstelling,enmensendiemeerwillenwetenoverdeveledomeinenvanonslevenwaarvoordeoudheidvandaagnogsteedsrelevantis.Hoe?Viaeengloednieuwereeksmetactueleboekenoverantiekecultuur.DeKleio-reeks.GepubliceerddoorGarant,eenuitgeverijmeteengroothartvoordeoudheidéndevastewilomdieoudheidvoorhetvoetlichtteplaatsen.Metfrisse,aantrekkelijkeboekenoversteedswisselendethema’s,maarmetééncentraleinvalshoek:debetekenisvandeGrieks-Romeinseoudheidvoordewereldwaarinwijleven.Hetallereersteboekvandenieuwereeksiszopasverschenen:

PatrickDeRynck&ToonVanHoudt,DenieuweGriekenenRomeinen.Verrassendeconfrontatiesmetdeklassiekeoudheid.227blz.ISBN978-90-441-3377-6

InvolleeurocrisisberoeptdeGrieksepremierTsipraszichopdeAtheensedemocratieomdedraconischebesparingsmaatregelenaftewijzendiedeeurocratenzijnlandopleggen.InNederlandbepleitminister-presidentRutteeenstrengebewakingvandeEuropesegrenzen:alsjedebuitengrenzennietmeerbewaakt,isdathetbegin

vanheteinde.DeoudeRomeinenervoerendatvolgenshemaandenlijve.Ditspitseboekbegintwaardekretenensloganseindigen.Bijdenuancering.Hetisnugeschreven–datkannueenmaalnietanders–enconfronteertdelezermetGriekenenRomeinenenhunideeënenemoties.Verrassend?Herkenbaar?Verrassendherkenbaar?Isdeoudheideindelijkdoodofiszealweerherboren?Belevenweheteindevaneencultuurofeennieuwerenaissance?DenieuweGriekenenRomeinenbrengteen

8

antwoord.Indevormvankorteessayswaarindeantiekemensverschijntzoalshijofzijindeklassiekestudies‘nieuwestijl’volopgetoondwordt–verrassend,spannend,verrassendnieuw.EnintussenstaanvolgendetweeboekenuitdeKleio-reeksalopstapel:RoaldDijkstra&DorinevanEspelo,PetrusinRome(teverschijnenin2017)

JanricvanRookhuijzen,HetgeheugenvanGriekenland(teverschijnenin2017)

DenieuweGriekenenRomeinenisverkrijgbaarindebetereboekhandelofrechtstreekstebestellenbijGarant-Uitgevers(info@garant.be).

VoormeerinformatieofconcreteboekvoorstellencontacteerjebestToonVanHoudt(toon.vanhoudt@kuleuven.be)

Savethedate-

VerjaardagTrismegistos

Op(enmogelijkrond)vrijdag4novemberzalTrismegistos(www.trismegistos.org),hetinternet-platformvooralledocumentairetekstenuitdeoudheidvandeafdelingOudeGeschiedenis,zijntienjarigbestaanvierenmetdiverse

activiteiten.Wiewilvolgenwaterzoalalsactiviteitengeplandis,kandatviaFacebook(www.facebook.com/TrismegistosTM)of

opdefeestpaginawww.trismegistos.org/10.'

9

TENTOONSTELLING'UtopiaandMore'.ThomasMore,deNederlandenendeutopischetraditieUniversiteitsbibliotheekLeuven,24september2016-17januari2017Curatoren:DirkSacré,DemmyVerbeke,ErikDeBom,ToonVanHoudtUtopiawasfictief.Heteilandheeftnooitbestaan,maarwaslouterontsprotenaanhetliterairegenievanThomasMore.TochleekdegedetailleerdebeschrijvingopgeenenkelemanierondertedoenvoordevelecontemporaineberichtenoverdeontdekkingvandeNieuweWereld.MoreleerdezijnlezerszelfsheteigenaardigealfabetvandeUtopianen.Eendroomwereldgingopen:werkdagen

vannietmeerdanzesuur,aannietsenigtekort,eneenbenijdenswaardiggeluk.Kortom,eenidealewereld.Hoewel.Deutopischesamenlevingkonpasbestaanmitsscherpecontrole,opgavevandeprivacyenhardestraffenvoordissidenten.Degrenstussendroomennachtmerrieisflinterdun.MetzijnbeschrijvingvanUtopiaontlokteMoretalvanreactiesvangeleerdecollegahumanisten.Zestruikeldenoverelkaaromhunbewonderinguittedrukken.ErwarenantiekeaanknopingspuntendiedeEngelsmanalsgeenanderkendeenopingenieuzewijzehadaangewend.Envooral:hijgafdenaamvanzijnwerkjeaaneennieuwliterairgenre.'Utopia and More' loodst de lezer in de wereld van More, zijninspiratiebronnen, zijn contacten, zijn werken, zijn Utopia. De zoektochtnaar de ideale samenleving wordt tot leven gewekt. Met manuscripten,originele brieven, oude drukken en curiosa. Stuk voor stuk kostbaredocumentendieinvelegevallenaandebasislagenvaneenrijkeutopischetraditie.Dehoogte-endedieptepuntendaarvanwordenvoorhetvoetlichtgeplaatst,metnieuweboekenennieuwesteden.Echtesteden.Totvandaag.'Utopia and More' neemt de bezoeker, breed geïnteresseerd ofvakspecialist,meeopsleeptouwopeenzoektochtnaareengedroomdland.Ennetwanneerhettastbaarwordt,ontglipthetweer.

10

Bij de tentoonstelling hoort een catalogus onder redactie van Dirk Sacré,Erik De Bom, Demmy Verbeke en Gilbert Tournoy die zal verschijnen bijLeuvenUniversitairePersmettalvanafbeeldingen.PUBLICATIE

Erik De Bom & Toon Van Houdt(reds.),Andersland.Indevoetsporenvan Thomas More (Antwerpen:Polis,2016)Mensendromenaltijdvaneenbetere,heerlijkenieuwewereld.EenvandemeesttotdeverbeeldingsprekendevoorbeeldenishetboekUtopia,debeschrijvingvanThomasMoreshoogstpersoonlijkedroomwereld:eenniet-bestaandeidealeeilandstaat.MorepubliceerdehetboekinLeuvenin1516.Zijnwerkmaaktefurore.Utopiavormdehetbeginvaneennieuwliterairgenre.InhetkielzogvanMorezoudenveleanderen–denkerséndoeners–opzoekgaannaarhunidealeAndersland.Dezoektochtgaatnogaltijddoor.

AnderslandtoontdevoorlopersennavolgersvanThomasMore.Eenrijkeutopischetraditiedieaanlokkelijkofangstaanjagendis–envaakbeidetegelijk.MetbijdragenvanGregoryClaeys,ErikDeBom,LievenDeCauter,ThomasDecreus, Jozef Janssens,Marc Laureys, Piet Lombaerde, Christoph Pieper,GeertRoskam,LouisTobback,RikTorfs,ChristopheVanGerreweyenToonVanHoudt.MeteenvoorwoordvanHansAchterhuis.http://www.polis.be/boeken/andersland

11

MONOGRAFIEËNENVERTALINGENCLAES, Paul - HULSENS, Eric, Groot retorischwoordenboek. Lexiconvanstijlfiguren,Nijmegen,2015CREEMERS, Guido e.a., Honderd topstukken van het Gallo-Romeinsmuseum,Tongeren,2016AllesisEros.Hellenistischepoëzieoverliefdeenleveninhetidyllischlandschap. Samengesteld en vertaald doorMieke DEVOS. Ingeleiddoor Floris OVERDUIN. Onder redactie van Vincent HUNINK,(Monobiblos,2),Budel,2015DELVAUX,Luc-THERASSE,Isabelle(ed.),Sarcofagen.OnderdesterrenvanNoet,Tielt,2015Homeros.Ilias.VertaalddoorImmeDROS,Amsterdam,2015HEKSTER, Olivier - JANSEN, Corjo (ed.), De wereld van Hadrianus,Nijmegen,2015Ausonius. Lied van de Moezel & Cupido aan het kruis. VertalingPatrickLATEUR.Tweededruk,Leuven,2016LETERME, Yves, Litterae. Een bloemlezing van 24 Latijnse teksten,handgeplukt,kalligrafischgeïnterpreteerdentoegelicht,Sint-Kruis,

2015MEIJER,Fik,Jezus&devijfdeevangelist,Amsterdam,2015MOORMANN,Eric - DEBLAAUW,Sible,Rome.DedroomvankeizerConstantijn,Zwolle,2015

RETÈL,Paulien-VANDEREERSTEN,Aniek-Vugts,Toon(ed.),Siciliëendezee,Zwolle,2015

STEINER, Margreet L., Op zoek naar ... De gecompliceerde relatie tussenarcheologieenBijbel,Deventer,2015

STUTTARD,David,DeGriekseoudheidinvijftiglevens,DenHaag,2015[2014]MarcusSidoniusFalx.Handboekslavenmanagement.MetmedewerkingvanJerryTONER.MeteenvoorwoordvanMaryBEARD.VertaalddoorPatrickDERYNCK,Amsterdam,2015

VAN DIJK, Willemijn, Via Roma. De geschiedenis van Rome in 50 straten,Amsterdam-Antwerpen,2015

VANHOUDT,Toon,Mietjes,monstersenbarbaren.Hoewedeantiekeoudheidgebruikenomonszelftebegrijpen,Antwerpen,2015

VERHUYCK,Luc,360°Rome,Tielt,2015WHITMARSH, Tim, Hemelbestormers. Atheïsme in de antieke oudheid,Amsterdam-Antwerpen,2016

12

ExclusiefvoorClassiciLovanienses

"Accoboekhandelbiedtu10%kortingopvoornoemdetitels,enkelindienubesteltviaMarijkeJanssens(marijke.janssens@acco.be–016/628072)metvermeldingvandereferentieClassiciLovanienses.”

ROMANS

COREY,Ian,Centurionandassasin.I,2015COREY,Ian,Centurionandassasin.II,2015FABBRI,Robert,Vespasian.6.Rome'slostson,2015GIBBINS,David,TotalwarRome.2.TheswordofAttila,2015HARRIS,Robert,Dictator,2015SAYLOR,Steven,[YoungGordianus2]RaidersoftheNile,2014SAYLOR,Steven,[YoungGordianus3]WrathoftheFuries,2015SCARROW,Simon,[Eagle14]Britannia,2015SOUTHWORTH,Robert,SpartacusIII.ThePharaoh'sblade,2015TURNEY,S.J.A.,Marius'mulesVIII.SonsofTaranis,2015JEUGDBOEKEN

RIORDAN,Rick,TheheroesofOlympus1.Thelosthero,2010RIORDAN,Rick,TheheroesofOlympus2.ThesonofNeptune,2011RIORDAN,Rick,TheheroesofOlympus3.ThemarkofAthena,2012RIORDAN,Rick,TheheroesofOlympus4.ThehouseofHades,2013RIORDAN,Rick,TheheroesofOlympus5.ThebloodofOlympus,2014RIORDAN, Rick, The demigods of Olympus 1. The two headed guidancecounselor,2014

RIORDAN, Rick, The demigods of Olympus 2. The library of deadlyweapons,2014

RIORDAN,Rick,ThedemigodsofOlympus3.Mydemonsatyrteaparty,2015

13

RIORDAN, Rick,ThedemigodsofOlympus4.Mypersonalzombieapocalypse,2015STRIPS

De7wonderen-Les7merveilles,V01:Andreucci,Stefano-Blengino,Luca-Loue.a.,HetbeeldvanZeus432v.Chr.(2015)-LastatuedeZeus432av.J.-C.(2014),Daedalus

De7wonderen-Les7merveilles,V02:Ali,Roberto-Blengino,Luca-Montes,Javie.a.,DehangendetuinenvanBabylon585v.Chr. (2015) -LesjardinsdeBabylone585av.J.-C.(2014),Daedalus

Alex - Alix, V34: Jailloux, Marc - Bréda, Mathieu - Le Gall, Robin, Aan deoverkantvandeStyx(2015)-Par-delàleStyx(2015)(Alex),Casterman

Alex Senator - Alix Senator, V04: Démarez, Thierry - Mangin, Valérie -Bajram,Denise.a.,DedemonenvanSparta(2015)-LesdémonsdeSparte(2015),Casterman

Alexander de Grote, A03: Proost, Bart - Barcas, Het raadsel van de sfinx(2016),Strips2Go-FindITmedia

Asterix-Astérix, V36:Conrad,Didier - Ferri, Jean-Yves -Mébarki,Thierry,DepapyrusvanCaesar(2015)-LepapyrusdeCésar(2015)(Asterix),LeséditionsAlbertRené

Atalante-Atalante.Lalégende,V07:Grey,Manu-Chrispeels,Didier(Crisse)-Besson,Frédéric,Delaatstevandegroteouden (2015) -Ledernierdesgrandsanciens(2014),Silvester

Atalante. De odyssee - Atalante. L'odyssée, V01: Kisa, Evana - Chrispeels,Didier (Crisse), Ramses de onverschrokkene (2015) - Ramsès l'intrépide(2014),Silvester

Atalante. De odyssee - Atalante. L'odyssée, V02: Kisa, Evana - Chrispeels,Didier (Crisse),De eerste wedloop (2015) - La première course (2015),Silvester

Cassio-Cassio,V09:Reculé,Henri-Desberg,Stephen-Kattrin,Hetrijkvande herinneringen (2015) - L'empire des souvenirs (2015) [< voltooid in2015],LeLombard

Contius,V01:DeVocht,Ludwig,Hetbliksembezoek(2015),BonteDemocracy, V01: Papadatos, Alecos - Kawa, Abraham - DiDonna, Annie,Democracy(2015),Bloomsbury

Gloria victis - Gloria victis, V02: Guerrero, Mateo - Fernández, Juanra -Montes, Javi, De prijs van de nederlaag (2016) - Le prix de la défaite(2015),LeLombard

14

Golias-Golias,V04:Lereculey,Jérome-LeTendre,Serge-Stambecco,Metde dood in het hart (2015) - Lamort dans l'âme (2015) [< voltooid in2015],LeLombard

Heroveringen - Reconquêtes, V03: Miville-Deschênes, François - Runberg,Sylvain,HetbloedvandeScythen (2015) -LesangdesScythes (2015) [<voltooidin2015],LeLombard

Questor,V03:Saviori,Nicola-Sala, Jean-Luc-Bassini,Matteoe.a.,Deprinsmet de gouden krabben (2015) - Le prince aux crabes d'or (2014),Daedalus

De reis van de vaders - Le voyage des pères, V02: Ratte, David - Sabater,Sylvie,Alpheüs(2015)-Alphée(2009),Paquet

De reis van de vaders - Le voyage des pères, V03: Ratte, David - Sabater,Sylvie,Simon(2015)-Simon(2010),Paquet

SuskeenWiske,A332:Morjaeu,Luc-VanGucht,Peter,Hetverlorenverleden(2015),StandaardUitgeverij

FILMS

Thegooddinosaur (2015 -USA) -93min. -Tekenfilm -Dir.: Sohn,Peter -Prod.:WaltDisneyPictures;Pixar -Act.:Harris,NeilPatric;Greer, Judy(stemmen)

Hail,Caesar!(2016-UK/USA)-106min.-3*-Dir.:Coen,Joel;Coen,Ethan-Act.:Brolin, Josh;Clooney,George; Johansson,Scarlett;Beecham,Emily;Tatum,Channing;Fiennes,Ralph;Swinton,Tilda;McDormand,Frances

Tut. 1. Power - 2. Betrayal - 3. Destiny - 4. Hemorrhage - 5. Pride - 6. Faitaccompli[KingTut](2015-CDN)-89+86+88min.-3*-Televisionseries(3 / 6 episodes) - Dir.: VonAncken,David - Act.: Kingsley, Benn; Jogia,Avan

15

WillemijnvanDijk,ViaRoma.DegeschiedenisvanRomein50straten.(Amsterdam–Antwerpen:Ambo-Anthos&VBK,2015)-288p.;plattegrondjes,bibliografie;ISBN9789026332692;€22DoorJefAbeelAchter de straatnamen van Rome gaat een eeuwenoudegeschiedenis schuil. Heel veel straten en pleinen zijn vernoemdnaar bekende personen of gebeurtenissen uit de langegeschiedenisvandeeeuwigestad.Die geschiedenis laatmen traditioneel beginnen op 21 april 753v.C.UiteraardwerdRomenietopdiedagenookniet indat jaargesticht: de stad ontstond geleidelijk en wellicht al een paareeuweneerder.Deschrijfstervanditboekneemtonsmeeopwandelingendoordestad, langs 50 bekende en soms minder bekende plaatsen,waarvanzedeoorsprong,betekenisofgeschiedenisvertelt.De straten staan in chronologische volgorde: ze volgen degeschiedenis. Voor toeristen is dat onhandig. Vandaar dat erachteraan 5wandelroutes opgenomen zijn,waarbij deRomeinsecijfersverwijzennaarde50hoofdstukken.ZebegintbijdeTiber,deenigewegdieerzekeralwasin753v.C.

en die er ook toe bijdroeg dat Rome kon uitstijgen boven zijn buren enconcurrenten.Derivierwasbelangrijkvoorhettransportvanzoutenookvoordearcheologie:indevalleivondmenveelaardewerkdatteruggaattotde10eensomszelfstotde14eeeuwv.C.Haarvolgendehalte isdeMonsTarpeius,vanwaarTarpeia,priesteresvanVesta,naarbenedenwerdgeworpen,eenstrafdienadienopgenomenwerdindeoudsteRomeinsewettenuitde5eeeuwv.C.Tot43v.C.bleefdiehardestrafinvoege.De Via del Tempio di Giove brengt de auteur in verband met de laatstekoning Tarquinius Superbus, het drukke verkeersplein Piazza deiCinquecentodeelsmetdejongeRepubliek,deelsmetdeKerkelijkeStaatendeelsmetMussolini.De Via Appia Antica ontstond rond 312 v.C., dank zij ambtenaar AppiusClaudiusCaecus('blind'),dieeenheirbaannaarhetzuidenwouaanleggen.

16

De schrijfster haalt er de Punische oorlogen bij en Hannibal en Scipio;verderookdeslavenopstandvanSpartacusendeontmoetingtussenPetrusenJezusineenvisioenvanPetrus.BijdeViadiMonteTestacciokrijgenwedegeschiedenisvandeGracchenen de graanopslagplaatsen, bij de Piazza del Teatro di Pompeo een kortoverzichtvandeburgeroorlogen.BijdeweinigtoeristischePiazzaSallustiostaande geschiedenisboekenvan Sallustius, eenbiografie vanCatilina, derestanten van de tuinen van Sallustius, die exorbitante rijkdom hadvergaardinAfrika.De Via del Piè di Marmo leidt ons naar Egypte, waar Caesar in 48 v.C.Cleopatraopdetroonhielpeneenzoon(Caesarion)bezorgde.DaarnawerdMarcusAntoniusverliefdopCleopatra.InRomewerdeengroteIsistempelgebouwd.HijlagachterdehuidigeBasilicadiSanMarcoenstrektezichuittotaandeViadelPièdiMarmo,waarinzijnmarmerenvoetgevondenis.KeizerAugustus isalomtegenwoordig,maarnergenszotastbaaralsbijdePiazzaAugustoImperatore,eenvandelelijkstepleinenvanRome,meto.a.deAraPacis,zijnmausoleum.Wekrijgenhierookdeontstaansgeschiedenisvanhetmonument,metalleuitlegoverdeprestatiesvanAugustus.DeViaMecenate isvernoemdnaarde tuinenvanMaecenas,dieerhelaasnietmeerzijn.MaecenaswaseenrijkeRomeinvanEtruskischeherkomst,persoonlijkadviseurvanAugustusenvooralbekendalsgullesponsorvangrotedichterszoalsVergilius,HoratiusenOvidius.De Via della Domus Aurea dankt zijn naam aan het gigantische goudenpaleisvandespootNero,waarinhijeenkolossaalstandbeeldvanzichzelf,deColossusNeronis,hadlatenzetten.DePiazzadeiProtomartyriherinnertaandeeerstechristelijkemartelaren,o.a.SimonPetrus (64n.C.).Hijwerdopeigenverzoekonderstebovenaanhet kruis gehangen, want hij wou niet dezelfde dood als Jezus. KeizerConstantijnliet250jaarlatereenkerkvoorhembouwen,diein1506werdgesloopt,maar inde16e-17eeeuwvervangenwerddoorde imposanteenwereldberoemde Sint-Pietersbasiliek, volgens de auteur de grootstekatholieke kerk ter wereld. Detail: de weinig bekende Notre Dame de laPaixinYamoussoukro,Ivoorkust,uit1985-1990,iseenkopievandeSint-Pieterennogeenpakgroter.DeViaSacraligtdanweeropeenheelandereplek,nl.nabijhetColosseum.De triomftochten liepen hierover naar het Capitool. Het is de oudste enberoemdstestraatvanRomeenlooptoverhetForumRomanum.Enallerleikeizersleverdeniederophunmanierhunbijdrageofbouwwerkaandezeweg.DeViadelleTermediCaracalladoenonsdenkenaanhetgrootstebadhuisuitdeOudheid,metfitnessruimtesetc.

17

DeVialeCastrenseverwijstnaareenmoeilijkeretijd:deperioderond275n.C., toen de stad zichmoest verdedigen tegen buitenlandse invallers. DePonteMilviowasdebrugwaarConstantijntegenMaxentiusvochtenzichbekeerdetothetchristendom,dat80jaarlateronderTheodosiusverhevenwerdtotstaatsgodsdienst.VanafhoofdstukXXIIkomenwe indeMiddeleeuwenen latere tijden,metstratenenpleinendieherinnerenaanpausen,kardinalen,pelgrims,riddersvan Malta (d.w.z. uit Jeruzalem), de Renaissance, martelaren op debrandstapel(zoalsGiordanoBruno),grotekunstenaarszoalsMichelangeloenBernini(PiazzaNavonaenPiazzaSanPietro),Caravaggio,toeristenvande Grand Tour (Via delle Carrozze), Napoleon (Piazza delle Cancelleria),Garibaldi (Piazza Garibaldi), Piazza Venezia en het Vittoriano of AltaredellaPatriaofdeTypemachine,hetmeestopvallendemonument inRomevoor de eerste koning Victor Emmanuel II, Mussolini en de Via dei ForiImperiali, het Largo 16 Ottobre 1943, de via Adolfo Hitler en de PiazzaAugustoImperatore,FellinimetLaDolceVitaendeViaVittorioVeneto,deterreurvandeRodeBrigades(ViaCaetani).Het boek bevat dus zowel hoogte- als dieptepunten uit de Romeinse enItaliaanse geschiedenis. Het eindigt met vijf wandelroutes, met hunbezienswaardighedenonderwegenindeomgeving:1)HetklassiekeRome;2) Pausen en Renaissance; 3) Bernini en barok; 4) De Grand Tour en deBelle Epoque; 5) Fascisme enWO II. Verder is er een nawoord over hetHeilig Jaar 2016, een opsomming van de citaten en hun bronnen, eenliteratuurlijst.Bijmomentenzijndebeschrijvingenwelwatlangdradig.Devertalingvande Latijnse teksten is telkens correct.Door de chronologische volgorde isheteerdereenleesboekoverdegeschiedenisvanRomedaneenreisgids.Jekunthetdusookalsleesboekgebruiken.MaardankzijdestevigekaftkunjehetgerustmeenemenopjewandelingendoorRome.Hetisjammerdaternooiteenfotobijdepleinen,stratenofmonumentenstaat. Ineenherdrukzouookeenregistervandepersonenmogenkomenen eventueel een chronologische lijstje met de regeringsperiodes van debesprokenkeizersenanderepolitici.

18

FritsNaerebout,Grieksedemocratie.DemocratischepolitiekinhetklassiekeAthene(Leiden:PrimaveraPers,2015)-111p.,tekeningen,foto’s,plattegrond,wdl.,register.ISBN978-90-5997-212-4; €19,50DoorJefAbeelDitboekiseenherzieneversievandeuitgavevan2005,waarbijdeauteuruitdrukkelijk rekening houdt met de suggesties van de toenmaligerecensenten,zoalshijaangeeftinzijnvoorwoord.HijbegintterechtmetdetoespraakvanPeriklesuit430,debekendsteuitde Oudheid, waarbij hij of historicus Thucydides de lof zwaait van deAtheensedemocratie.DanwijsthijeropdatdemocratiegeenAtheenseuitvindingwas:erwarenmeer zulke staatsvormen in de toenmalige Griekse wereld, die minstens145stadstaatjestelde.Volgensanderebronnenwarenheterzelfs1035,dekoloniesinKlein-AziëenronddeMiddellandsezeeinbegrepen.Naerebout legt het begrip “democratie” goeduit, hij vergelijkt hetmetdehuidige opvattingen daarover, verwijst naar de bestseller van David VanReybrouck, “Tegen verkiezingen” (2013), spreekt over de misluktepogingen van het Westen om democratie af te dwingen in de Arabischewereld(waardoorerenkelmeeronheilkwam,ookhierbijons, JA)enhetmisbruikvanhetwoorddemocratieinb.v.devroegereOostblokregimes.Hij legtuitwateenpoliswas,hoekleinzemeestalwaren (50à100km²,2500à4500 inwoners).Athenewasmetzijn2650km²eenuitzondering:het had de omvang van het huidige Groothertogdom Luxemburg. DelandstreekAttica teldeongeveer200.000à350.000 inwoners, vanwie er50.000 binnen de Atheense stadsmuren woonden. Met nog een paarduizendinwonersvandehavenPiraeuserbijkomenweop20à25%vandeAttischebevolking inde5e eeuwen35à40% inde4e eeuw, toendebevolkingvanAtticagedaaldwas.Criteria voor burgerschap waren: vrij man, volwassen, geen slaven,vrouwen, kinderen, vreemdelingen. Dewet van 451/450 verscherpte heterfelijkheidscriterium.Burgers hadden privileges: ze mochten deelnemen aan de politiek, zebezatengrondenhuizen,kondenerveneneengeldighuwelijksluiten.

19

Vreemdetijdelijkebezoekers(xenoi)enmigranten(metoiken)diedefinitiefinAthenewarenkomenwonen,vrouwenenslavenhaddenplichten,maarbijna geen rechten. Er was wel sociale mobiliteit tussen arme en rijkeburgers.Naerebout spreekt ook over de voorgeschiedenis van de democratie(oligarchie, tirannie, aristocratie, Solon), over Kleisthenes als grondleggervandedemocratie,overgelijkheidenvrijheid,destaatsvormvanSparta,depraktische werking van de directe democratie (zondervolksvertegenwoordigers dus), de bestuursorganen, de rechtbank,ambtenaren, vrouwen en slaven, de toenmalige kritiek op de democratie,het einde ervan door de veroveringen van Philippus en Alexander vanMacedonië.Het boek eindigtmet een zeernuttigewoordenlijst, een literatuurlijst dieaangevuld is tot2015en eenhandige index.Dewoordenlijstende indexzijn twee aanwinsten die ik gevraagd had in mijn recensie van 2005. Zemakenhetboekooktoegankelijkvoormensenmeteenalgemeneculturelebelangstelling die geen gymnasium of klassieke talen gestudeerd hebben.Deafbeeldingenzijnfunctioneelenverhelderend:zetonenhoeenwaarmeedeAtheensestaatsinrichtingwerkte.

20

InTeWapen!neemtonzevoorzitter,BertGevaert,deEuropesevechttechniekenvan1320tot1630inhetvizierensabeltdevelefoutieveopvattingenoverdekrijgskunstenvanonzevooroudersneer.Demeestemensenassociërenkrijgskunstenmetoostersegevechtssportenzoalskarate,judo,kungfu…TochbestudeerdenervarenvechtmeestersookinEuropagedurendeeeuwenhethanterenvanwapensvoorhetman-tegen-mangevecht.Zependenhunkennisneerinprachtig

geïllustreerdemanuscriptenenvanafhetbeginvanafde16deeeuwingedrukteboeken.TeWapen!bevatmeerdantweehonderdnooiteerdergepubliceerdeafbeeldingen.OntdekhoekunstenaarszoalsMichelangeloenDaVincigefascineerdwarendoordekunstenvanMars,hoepriestersmetzwaardenschildvochtenbinnendekloostermuren,watubesteetvooraleeruhetstrijdtoneelbetreedt,welkevrouwenduelleerdenindeNieuweWereld,hoewiskundeengeometriedeschermkunstlangetijdbeheersten,watdebandistussentennisenzwaardvechten…enveleanderekrijgskundigefeitenwaaruwellichtnooiteerdervangehoordhebt.Tewapen!Europa'skrijgskunsten(14detot17deeeuw)Hardcover-320p.-Metvelekleurenillustraties.VerschenenbijDavidsfonds

21

OVERLIJDENS[1april2007]ToniaVanEnde(KF1986)[8dec2011]JozefVerschooren(KF)[5juli2015]AnnieBastijns,echtegotevanJoséTant(KF1965)[7 juli2015]E.H.AntoonCornelis (KF),waspriestergewijdop29 april 1962. Van 1964 tot 1971was hij leraar aan hetO.-L.-Vrouwcollege in Zottegem. Hij was achtereenvolgenszondagsonderpastoor in Zegelsem (1967), onderpastoor in St-Jozef te Gent (1971), pastoor in O.-L.-Vrouw Koningin van de

VredeMalem.Daarna,in1996,washijrectorbijdezustersFranciscanesseninGent.[9aug2015]E.H.GeorgesDeLange(KF),waspriestergewijdop20april1952 en werd in datzelfde jaar leraar aan het Heilige Maagdcollege vanDendermonde.In1963werdhijSuperiorvanhetSint-JozefKleinseminarieinSint-Niklaas,in1974vicaris-generaalvanhetbisdomGent.In1974werdhijooktitulairkanunnikvanhetSint-BaafskapittelinGent.In1995werdhijere-vicaris-generaal.[7okt2015]E.H.GabrielDevolder(KF1965).Hijwaso.m.directeurvanhetSint-Vincentiuscollege te Ieper (1978-1987); daarna pastoor te Uitkerke(1987-2007)enpastoor-emeritusteHarelbeke(2007-2015).[25okt2015]GustaafRondou(KF)[26okt2015]Prof.Em.Dr.MauritsPinnoy(KF)[6nov2015]ClementGroeninckx(KF)[14 nov 2015] Alida Janssens-Seliaerts, moeder van Lieve Janssens (OG1968)enschoonmoedervanPeterVanDessel(OG1969)[29nov2015]E.H.JanKwanten(KF1959),wasvan1965tot1976pastorindeUniversitaireParochieLeuven;vervolgenspastoorinAchel,Beringen

22

en Peer; vanaf 2006 aalmoezenier van het rusthuis St.-Jan-Berchmans inHamont.[4 dec 2015] Helga Van der Biest (KF 1965), echtgenote van JorisRaeymaekers(KF)envoormaligleraresaanhetParidaensinstituut.[25 dec 2015] FernandVandamme, echtgenoot van Evelyne Cambien (KF1958)[5maart2016]SimoneVanoppen,echtgenotevanGeorges(Joris)Tulkens(KF1966) GEBOORTES[29 april 15] Alexander, zoontje van Jeroen Vanveerdeghem en LiesbethClaes(OG2007)[2nov15]Matthis,zoontjevanMarcoVercoutterenJohannaWaelkens(KF2007)[2feb2016]Ute,zusjevanMilenaendochterjevanErikDeBom(KF2005)enKatiaMagnus(KF2007)

EenCarrièreaandeEuropeseUnie?InfoseminarieswordengeorganiseerddoorhetInstituut voor Europese Bestuurskunde overaanwervingen, examens, contracten, enz.binnen de EU instellingen en de Europeseagentschappen (kandidaten met of zonder

ervaring,BachelorsenMasters);zaterdagnamiddagin:Antwerpen,Hasselt,Gent,BrusselofLeuven.Voorinformatie(nietopwebsite),inschrijvings-endeelname-voorwaarden,contactopnemenvóór23/3op info@ieba-edu.eu(titelemail:EU+postcode).

23

KULeuvenalumni-reizen

In2016biedtdeKULeuvenhaaralumnieenvernieuwdaanbodaanboeiendebestemmingen. Het uitgebreide netwerk van KU Leuven-afgestudeerdenverbondenhoudenmethunAlmaMater is immersvangrootbelangvoordeuniversiteit, en hen samenbrengen in reisgroepen is een van de manierenwaaropdezebetrachting vormkrijgt.BegeleidingdoorKULeuven-experteninderegio’senhetgezelschapvanmedealumnivormensamenhetkeurmerkvandezebijzonderereizen,diegaanvancultuur-historischeprogramma’stotavontuurlijke verkenningen. Vaak zijn er exclusieve bezoeken gepland aanprojectenofontmoetingenmetdeinternationalealumniafdelingenvandeKULeuven.Hetaanbodvoor2016isprofessioneeluitgewerktsamenmeterkendepartner-reisbureaus.Bovendienwordtditaanbodnogregelmatigaangevuldmet nieuwe opportuniteiten, die telkens op de website bekend gemaaktworden.

Volledigprogramma

www.kuleuven.be/alumnireizen

Inschrijven

http://alum.kuleuven.be/formulieren/voorinschrijving-alumnireis-2016

Flyer

http://issuu.com/valerievervueren/docs/160112_flyer_reizen_samengesteld/1