Succesvolle SBMK- Inhoud · internationale symposium over de toekomstige presentatie van software...

1
Nieuwsbrief nr 13 December 2016 Succesvolle SBMK- dag 2016: In the box De ‘Kistenmarkt’ FOTO Ernst van Deursen Ruim honderdvijftig deelnemers bezochten de SBMK-dag 2016: In the box, kunstverpakkingen onderzocht. Zij luisterden naar presentaties vanuit het verzekeringswezen en de (internationale) wereld van onderzoek op dit gebied. Vele praktijkvoorbeelden passeerden de revue, gegeven door restauratoren en kunstenaars. In de pauzes was de ‘kistenmarkt’ open met transportkisten van Kortman, Crown en Hizkia van Kralingen. Het programma kun je op de SBMK website vinden. – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - Zesde introductiedag Beheer en behoud van moderne en hedendaagse kunst Voor de zesde keer kwam een groep van acht startende museummedewerkers bij elkaar voor de introdag Beheer en behoud. Dit keer waren zij afkomstig van RCE, Museum Boijmans Van Beuningen, Stedelijk Museum Amsterdam en LUMC. De dag werd verzorgd in het Centraal Museum Utrecht met als docenten Marije Verduijn, Hoofd Collectiebeheer Centraal Museum, Rebecca Timmermans, restaurator Moderne Kunst, Stedelijk Museum Amsterdam en Paulien ’t Hoen, coördinator SBMK. Heb je belangstelling voor deze dag of wil je een (aanstaande) collega opgeven? Stuur een mail naar [email protected]. We houden je dan op de hoogte van de volgende data en locaties. – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - Project plastics in 2017 van start Afgelopen anderhalf jaar zijn SBMK en RCE druk bezig geweest met het voorbereiden van een omvangrijk project, officieel geheten: Collectiekennis 2.0/pilot plastics en in de praktijk: Project Plastics. Inhoud >>Succesvolle SBMK-dag >>Zesde introductiedag >>Project plastics >>Platform conserveringsvraagstukken >>Symposium Future Proof?! – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – Column – Maarten van Bommel hoogleraar conservering en restauratie UvA, bestuurslid SBMK – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – Hedendaagse kunst doorbreekt hokjes-denken Een jaar geleden ben ik bestuurslid geworden van de SBMK. Met name om de relatie met de opleiding conservering en restauratie van cultureel erfgoed van de UvA te bestendigen, en om met een meer natuurwetenschappelijke bril naar de activiteiten van de stichting te kijken. Hoewel ik in mijn positie bij de UvA een generalist ben en me met allerlei soorten object-gebonden erfgoed bezighoudt (mij allen even lief), heb ik als museumbezoeker altijd een voorkeur gehad voor moderne en hedendaagse kunst (MHK). Vooral omdat het je vaak op het verkeerde zet en je soms behoorlijk moet nadenken over de betekenis van de kunstwerken. Het kan nodig zijn om er een paar keer omheen te lopen om te begrijpen waar je eigenlijk naar kijkt. De werken doen iets wat je niet verwacht, kunnen grappig zijn. Bij oudere kunstwerken waardeer ik meer de techniek, het vakmanschap en de schoonheid ervan. MHK kan ik soms ook heel lelijk vinden, maar toch inspirerend. Het doorbreekt grenzen en daarmee het hokjes-denken, waarmee met name natuurwetenschappers behept zijn. We zijn sterk geneigd onze omgeving onder te verdelen in hokjes; noem het categoriseren om er een positieve klank aan te geven. Een mooi voorbeeld van een werk dat dit hokjes-denken doorbreekt is een werk van Piero Manzoni getiteld Achrome (1960) uit de collectie van het Stedelijk Museum. Elke collectie beeldende en toegepaste kunst uit de twintigste en eenentwintigste eeuw bevat een groot aantal objecten die geheel of gedeeltelijk van kunststof zijn gemaakt. Hiervoor is specialistische kennis vereist, die in de meeste musea niet aanwezig is. Dit project, waarin tien kunstcollecties, SBMK en RCE samenwerken*, is gericht op deze grote, kwetsbare groep hedendaagse kunst- en designobjecten. Doelstelling is om een representatief deel van de objecten uit de tien deelnemende collecties te identificeren, registeren en er de benodigde conserveringsmaatregelen voor vast te stellen. Daarmee hebben de musea handvatten in handen om de rest van de collectie zelf onder handen te nemen. Door gezamenlijk preventieve maatregelen te ontwikkelen, zijn niet alleen de collecties beter op orde, maar wordt ook de kennis die hiervoor nodig is verdiept, gedeeld en binnen de organisaties geborgd. De eerste fase van het project bestaat uit de ontwikkeling van een collectiesurvey, een do it yourself identificatie kit en digitale tool met alle benodigde informatie voor identificatie en conservering van de tien meest voorkomende, problematische kunststoffen in kunstcollecties. In fase twee wordt de survey op locatie, in de betrokken musea uitgevoerd. Deze training on the job bevat het aanleren van de methode aan eigen museummedewerkers met behulp van de do-it-yourself kit en de digitale tool. Op de SBMK website kun je meer informatie vinden. * Bonnefantenmuseum, Centraal Museum, Gemeentemuseum Den Haag, Kröller-Müller Museum, Museum Boijmans Van Beuningen, Rabo-kunstcollectie, RCE, Rijksmuseum, Schunck*, Stedelijk Museum Amsterdam, Van Abbemuseum. – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - Platform conserveringsvraagstukken Er zijn twee digitale werken uit 2008 ingebracht bij het platform conserveringsvraagstukken: Horizons van Geert Mul (Museum Boijmans Van Beuningen) en De tekenmachine van Jochem van der Spek (Stedelijk Museum Amsterdam). De datum in april waarop we de beheer-en behoudsproblematiek van beide werken gaan bespreken, is nog niet bekend. Houd hiervoor je mailbox of de SBMK-website in de gaten. Als je belangstelling hebt om er bij te zijn, kun je je vast inschrijven voor wat voorbereidend werk: op donderdag 19 januari organiseert SBMK een rondleiding van Geert Mul en Gaby Wijers (LIMA) door de overzichtstentoonstelling van Geert Mul: Matchmaker, 25 jaar mediakunst in het Stedelijk Museum Schiedam. Hierbij zal speciale aandacht besteed worden aan de conserveringsproblematiek van digitale kunst. Ook als je niet naar de platformbijeenkomst komt, ben je van harte welkom. Stuur een mail naar [email protected]. – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - Symposium Future Proof?! Transformation Digital Art 2017 Vorig jaar organiseerden LIMA en SBMK gezamenlijk het symposium Transformation Digital Art als afsluiting van het tweejarige project met dezelfde naam waarin het digitale werk van Peter Struycken centraal stond. LIMA heeft het onderzoek voortgezet met het project FUTURE PROOF!?, gericht op het werk van kunstenaar Geert Mul. LIMA presenteert nieuwe inzichten en volgende stappen op 8 en 9 februari tijdens het symposium Transformation Digital Art 2017 in het Stedelijk Museum Schiedam. Bedoeld voor (aankomende) professionals op het gebied van digitale kunst, erfgoed en cultuur. Dit Laura Kolkena onderzocht dit werk in 2015 in het kader van haar afstudeeronderzoek voor haar specialisatie schilderijenrestauratie. Het werk bestaat uit een spieraam met daarop twee doeken waarvan alleen het voorste doek zichtbaar is. Dit katoenen doek toont een raster van naden, maar heeft geen verflaag en ook geen afwerklaag. Het schilderij is dus feitelijk onbeschilderd. Het restauratieprobleem ging onder andere om storende vlekken in de stof, maar de eerste discussie was of dit werk wel door een schilderijstudent behandeld moest worden. Zeker nadat bleek dat de behandeling onder andere bestond uit het wassen van het katoen, iets waarvoor de hulp van textieldocente Emmy de Groot moest worden ingeroepen. (Vanzelfsprekend had de student geen ervaring met het wassen van schilderijen!) Uiteindelijk heeft de student het werk op een goede manier kunnen behandelen, door verschillende specialisten bij het proces te betrekken. Voor mij een sprekend voorbeeld van het doorbreken van hokjes- denken dat noodzakelijk is voor beheer en behoud van moderne kunst en dat kenmerkend is voor de manier van werken van SBMK. Ik hoop hier vanuit mijn hokje een bijdrage aan te kunnen leveren. – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – internationale symposium over de toekomstige presentatie van software based art bestaat uit keynotes, workshops, paneldiscussies en een Pecha Kucha met ingebrachte case studies. Voor aanmeldingen, kijk op www.li-ma.nl of stuur een mail naar [email protected]. Als u onze nieuwsbrief niet meer wilt ontvangen, meldt u zich dan hier af.

Transcript of Succesvolle SBMK- Inhoud · internationale symposium over de toekomstige presentatie van software...

Nieuwsbrief nr 13December 2016

Succesvolle SBMK-dag 2016: In the box

De ‘Kistenmarkt’ FOTO Ernst van Deursen

Ruim honderdvijftig deelnemers bezochten de SBMK-dag 2016: In thebox, kunstverpakkingen onderzocht. Zij luisterden naar presentatiesvanuit het verzekeringswezen en de (internationale) wereld vanonderzoek op dit gebied. Vele praktijkvoorbeelden passeerden derevue, gegeven door restauratoren en kunstenaars. In de pauzes was de‘kistenmarkt’ open met transportkisten van Kortman, Crown en Hizkiavan Kralingen. Het programma kun je op de SBMK website vinden.

– - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – -

Zesde introductiedag Beheer enbehoud van moderne enhedendaagse kunstVoor de zesde keer kwam een groep van acht startendemuseummedewerkers bij elkaar voor de introdag Beheer en behoud.Dit keer waren zij afkomstig van RCE, Museum Boijmans VanBeuningen, Stedelijk Museum Amsterdam en LUMC. De dag werdverzorgd in het Centraal Museum Utrecht met als docenten MarijeVerduijn, Hoofd Collectiebeheer Centraal Museum, RebeccaTimmermans, restaurator Moderne Kunst, Stedelijk MuseumAmsterdam en Paulien ’t Hoen, coördinator SBMK. Heb jebelangstelling voor deze dag of wil je een (aanstaande) collegaopgeven? Stuur een mail naar [email protected]. We houden je dan op dehoogte van de volgende data en locaties.

– - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – -

Project plastics in 2017 van startAfgelopen anderhalf jaar zijn SBMK en RCE druk bezig geweest methet voorbereiden van een omvangrijk project, officieel geheten:Collectiekennis 2.0/pilot plastics en in de praktijk: Project Plastics.

Inhoud>>Succesvolle SBMK-dag

>>Zesde introductiedag

>>Project plastics

>>Platformconserveringsvraagstukken

>>Symposium Future Proof?!

– - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - –Column – Maarten van Bommelhoogleraar conservering en restauratieUvA, bestuurslid SBMK– - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - –Hedendaagse kunst doorbreekthokjes-denkenEen jaar geleden ben ik bestuurslidgeworden van de SBMK. Met name om derelatie met de opleiding conservering enrestauratie van cultureel erfgoed van deUvA te bestendigen, en om met een meernatuurwetenschappelijke bril naar deactiviteiten van de stichting te kijken.Hoewel ik in mijn positie bij de UvA eengeneralist ben en me met allerlei soortenobject-gebonden erfgoed bezighoudt (mijallen even lief), heb ik als museumbezoekeraltijd een voorkeur gehad voor moderneen hedendaagse kunst (MHK). Vooralomdat het je vaak op het verkeerde zet enje soms behoorlijk moet nadenken over debetekenis van de kunstwerken. Het kannodig zijn om er een paar keer omheen telopen om te begrijpen waar je eigenlijknaar kijkt. De werken doen iets wat je nietverwacht, kunnen grappig zijn. Bij ouderekunstwerken waardeer ik meer detechniek, het vakmanschap en deschoonheid ervan. MHK kan ik soms ookheel lelijk vinden, maar toch inspirerend.Het doorbreekt grenzen en daarmee hethokjes-denken, waarmee met namenatuurwetenschappers behept zijn. Wezijn sterk geneigd onze omgeving onder teverdelen in hokjes; noem het categoriserenom er een positieve klank aan te geven.

Een mooi voorbeeld van een werk dat dithokjes-denken doorbreekt is een werk vanPiero Manzoni getiteld Achrome (1960) uitde collectie van het Stedelijk Museum.

Elke collectie beeldende en toegepaste kunst uit de twintigste eneenentwintigste eeuw bevat een groot aantal objecten die geheel ofgedeeltelijk van kunststof zijn gemaakt. Hiervoor is specialistischekennis vereist, die in de meeste musea niet aanwezig is. Dit project,waarin tien kunstcollecties, SBMK en RCE samenwerken*, is gericht opdeze grote, kwetsbare groep hedendaagse kunst- en designobjecten.Doelstelling is om een representatief deel van de objecten uit de tiendeelnemende collecties te identificeren, registeren en er de benodigdeconserveringsmaatregelen voor vast te stellen. Daarmee hebben demusea handvatten in handen om de rest van de collectie zelf onderhanden te nemen. Door gezamenlijk preventieve maatregelen teontwikkelen, zijn niet alleen de collecties beter op orde, maar wordtook de kennis die hiervoor nodig is verdiept, gedeeld en binnen deorganisaties geborgd. De eerste fase van het project bestaat uit deontwikkeling van een collectiesurvey, een do it yourself identificatie kiten digitale tool met alle benodigde informatie voor identificatie enconservering van de tien meest voorkomende, problematischekunststoffen in kunstcollecties. In fase twee wordt de survey op locatie,in de betrokken musea uitgevoerd. Deze training on the job bevat hetaanleren van de methode aan eigen museummedewerkers met behulpvan de do-it-yourself kit en de digitale tool. Op de SBMK website kun jemeer informatie vinden.

* Bonnefantenmuseum, Centraal Museum, Gemeentemuseum DenHaag, Kröller-Müller Museum, Museum Boijmans Van Beuningen,Rabo-kunstcollectie, RCE, Rijksmuseum, Schunck*, Stedelijk MuseumAmsterdam, Van Abbemuseum.

– - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – -

Platform conserveringsvraagstukkenEr zijn twee digitale werken uit 2008 ingebracht bij het platformconserveringsvraagstukken: Horizons van Geert Mul (MuseumBoijmans Van Beuningen) en De tekenmachine van Jochem van derSpek (Stedelijk Museum Amsterdam). De datum in april waarop we debeheer-en behoudsproblematiek van beide werken gaan bespreken, isnog niet bekend. Houd hiervoor je mailbox of de SBMK-website in degaten. Als je belangstelling hebt om er bij te zijn, kun je je vastinschrijven voor wat voorbereidend werk: op donderdag 19 januariorganiseert SBMK een rondleiding van Geert Mul en Gaby Wijers(LIMA) door de overzichtstentoonstelling van Geert Mul: Matchmaker,25 jaar mediakunst in het Stedelijk Museum Schiedam. Hierbij zalspeciale aandacht besteed worden aan de conserveringsproblematiekvan digitale kunst. Ook als je niet naar de platformbijeenkomst komt,ben je van harte welkom. Stuur een mail naar [email protected].

– - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – -

Symposium Future Proof?!Transformation Digital Art 2017Vorig jaar organiseerden LIMA en SBMK gezamenlijk het symposiumTransformation Digital Art als afsluiting van het tweejarige projectmet dezelfde naam waarin het digitale werk van Peter Struyckencentraal stond. LIMA heeft het onderzoek voortgezet met het projectFUTURE PROOF!?, gericht op het werk van kunstenaar Geert Mul.LIMA presenteert nieuwe inzichten en volgende stappen op 8 en 9februari tijdens het symposium Transformation Digital Art 2017 in hetStedelijk Museum Schiedam. Bedoeld voor (aankomende)professionals op het gebied van digitale kunst, erfgoed en cultuur. Dit

Laura Kolkena onderzocht dit werk in2015 in het kader van haarafstudeeronderzoek voor haarspecialisatie schilderijenrestauratie. Hetwerk bestaat uit een spieraam met daaroptwee doeken waarvan alleen het voorstedoek zichtbaar is. Dit katoenen doek toonteen raster van naden, maar heeft geenverflaag en ook geen afwerklaag. Hetschilderij is dus feitelijk onbeschilderd. Hetrestauratieprobleem ging onder andereom storende vlekken in de stof, maar deeerste discussie was of dit werk wel dooreen schilderijstudent behandeld moestworden. Zeker nadat bleek dat debehandeling onder andere bestond uit hetwassen van het katoen, iets waarvoor dehulp van textieldocente Emmy de Grootmoest worden ingeroepen.(Vanzelfsprekend had de student geenervaring met het wassen van schilderijen!)Uiteindelijk heeft de student het werk opeen goede manier kunnen behandelen,door verschillende specialisten bij hetproces te betrekken. Voor mij een sprekendvoorbeeld van het doorbreken van hokjes-denken dat noodzakelijk is voor beheer enbehoud van moderne kunst en datkenmerkend is voor de manier van werkenvan SBMK. Ik hoop hier vanuit mijn hokjeeen bijdrage aan te kunnen leveren.– - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - – - –

internationale symposium over de toekomstige presentatie vansoftware based art bestaat uit keynotes, workshops, paneldiscussies eneen Pecha Kucha met ingebrachte case studies. Voor aanmeldingen,kijk op www.li-ma.nl of stuur een mail naar [email protected].

Als u onze nieuwsbrief niet meer wilt ontvangen, meldt u zich dan hier af.