Drugsfenomenen (B001015)

Vanaf academiejaar 2017-2018

Studiefiche

Lesgevers in academiejaar 2017-2018

Vander Laenen, Freya RE23 Verantwoordelijk lesgeverColman, Charlotte RE23 MedelesgeverDecorte, Tom RE23 MedelesgeverVan Bocxlaer, Jan FW03 Medelesgever

Aanbodsessies en werkvormen in academiejaar 2017-2018

A (semester 1) Nederlands hoorcollege 45.0 u

Aangeboden in onderstaande opleidingen in 2017-2018 stptn aanbodsessie

Bachelor of Science in de criminologische wetenschappen 6 ABachelor of Laws in de rechten 4 A

Nederlands

Drugsfenomeen, Beleidsstrategieën, Maatschappelijke factoren, (Psycho)farmacologie,Afhankelijkheid

Dit is een voortbouwende cursus.De cursus bouwt verder op basiscompetenties verworven na het succesvol beëindigdhebben van opleidingsonderdelen tijdens het 1ste en 2de Bachelorjaar, zoals onderandere (Etiologische) Criminologie, Criminologie van de Strafrechtsbedeling,Kwantitatieve criminologische methoden en technieken, Kwalitatieve criminologischemethoden en technieken en Encyclopedie van de Criminologische Wetenschappen.

1. Het luik psychofarmaca heeft tot doel de student kennis aan te bieden m.b.t. deverschillende soorten legale en illegale drugs, in termen van voorkomen, gebruikswijze,karakteristieken, werking en werkingseffecten (de psychofarmacologie). Dit luik vormtde onderbouw voor de verdere behandeling van de maatschappelijke dimensie enreactie, alsook de beleidsstrategieën, dienaangaande.2. Het luik “Drugsfenomeen” heeft tot doel kennis aan te bieden van de individuele enmaatschappelijke dimensies van de drugsfenomenen (prevalentie, drugs-set-setting,druggebruik vanuit insiders’ perspectief, settingfactoren op micro-, meso- enmacroniveau)3. Het luik “Maatschappelijke reactie” heeft tot doel kennis van en kritisch inzicht aan tebieden in de maatschappelijke reactie op de drugsfenomenen (beleid- enbeheersingsstrategieën zowel op lokaal, nationaal als internationaal vlak, preventie,hulpverlening, harm reduction en veiligheid)

Het opleidingsonderdeel bestaat uit drie delen:•  Deel I: De farmacologische werking en psychomotorische effecten van legale en•  illegale drugs. Tevens wordt dieper ingegaan op de diverse klassen drugs en hun•  verschijningsvormen, alsook het fenomeen verslaving vanuit een (neuro-)•  fysiologische invalshoek. Volgende thema's komen aan bod: de hersenen en hun•  boodschappers, de opiaten, de stimulantia, de tranquillizers, de psychedelica, de•  cannabinoïden en de partydrugs/legal highs

ContacturenStudietijd 180 uStudiepunten 6.0

Onderwijstalen

Trefwoorden

Situering

Inhoud

(nominale waarden; effectieve waarden kunnen verschillen per opleiding)

45.0 u

Cursusomvang

1(Goedgekeurd)

De toegang tot dit opleidingsonderdeel via creditcontract is open: de student houdt zelfrekening met voorkennis uitgedrukt in begincompetenties

De toegang tot dit opleidingsonderdeel via examencontract is open

Hoorcollege

•  Deel II: Kwalitatieve en kwantitatieve analyse van het drugsfenomeen en de•  omgevingsfactoren vanuit vraag- (druggebruikers) en aanbodperspectief, met•  bijzondere aandacht voor de leefwereld van de druggebruikers en voor de•  maatschappelijk relevante effecten van het drugsfenomeen. •  Deel III: Beleids- en beheersingsstrategieën van de drugsfenomenen op•  internationaal, nationaal en lokaal niveau vanuit het politiek-ideologisch, economisch,•  gezondheids- en veiligheidsperspectief en met bijzondere aandacht voor preventie,•  harm reduction, hulpverlening en het veiligheids- en overlastbeleid.

Er zijn geen specfieke competenties vereist om dit opleidingsonderdeel aan te vatten.Dit opleidingsonderdeel start van de basiskennis, vaardigheden en attitudesverworven na het succesvol beëindigen van diverse opleidingsonderdelen van devoorgaande jaren.  

1  Een grondig en praktisch toepasbaar inzicht hebben in de basisbegrippen, de1  theoretische inzichten en de onderzoeksmethoden van de belangrijkste disciplines1  die een bijdrage leveren (hebben geleverd) aan de studie van drugsfenomenen.2  Een grondig inzicht hebben in de lokale, regionale en nationale (Belgische)1  dimensies met betrekking tot de individuele en maatschappelijke reactie op1  drugsfenomenen, met inbegrip van het drugsbeleid, met betrekking tot de1  verschillende fasen van de strafrechtsbedeling (preventie, hulpverlening, wetgeving,1  opsporing, vervolging, straftoemeting, en strafuitvoering):3  Een elementaire kennis hebben van de Europese en internationale institutionele1  context met betrekking tot de individuele en maatschappelijke reactie op1  drugsfenomenen, met inbegrip van het drugsbeleid, met betrekking tot de1  verschillende fasen van de strafrechtsbedeling (preventie, hulpverlening, wetgeving,1  opsporing, vervolging, straftoemeting, en strafuitvoering).4  Kritisch reflecteren over drugsfenomenen en de individuele en maatschappelijke1  reactie daarop.5  Zelfstandig nieuwe of evoluerende drugsfenomenen en de individuele en1  maatschappelijke reacties daarop identificeren, beoordelen en integreren in de1  bestaande kennis van deze fenomenen. Getuigen van een houding van zelfstudie.6  Een open en correcte basishouding hebben ten aanzien van gebruikers van (il)legale1  roesmiddelen, tijdens de uitoefening van hun (criminologisch) beroep (respect,1  waardering, belangstelling, objectiviteit, …).7  Zich verdiepen en inleven in de uiteenlopende situaties, perspectieven, en beleving1  van roesmiddelengebruik (en de reacties daarop) door diverse doelgroepen en1  actoren in het werkveld ('empathisch vermogen').8  Oog hebben voor de maatschappelijke rol en de relevantie van de criminologie1  (beoefenaar) en van de daarmee samenhangende ethische, culturele en juridische1  vraagstukken.9  Een kritisch-wetenschappelijke houding hebben tegenover (historische) bronnen,1  (wetenschappelijke) literatuur en (empirische) gegevens met betrekking tot1  drugsfenomenen.

•  Het luik "psychofarmacologie" (prof. dr. Van Bocxlaer): syllabus, aangevuld met de

Hoorcolleges, inclusief gastcolleges (100%).In de hoorcolleges wordt het drugsfenomeen op een integrale en geïntegreerdemanier benaderd. Bovendien worden enkele gastsprekers uit het werkveld uitgenodigdom een gastles te verzorgen. Op deze manier krijgen de studenten meer inzicht in demaatschappelijke rol van de criminoloog en de daarmee samenhangende ethische,culturele en juridische vraagstukken.De hoorcolleges bestaan uit drie luiken (cfr. Situering)•  Het luik Psychofarmaca•  Het luik Drugsfenomeen•  Het luik Maatschappelijke reactieDe eindcompetenties worden getoetst in de hoorcolleges en het examen.

Begincompetenties

Creditcontractvoorwaarde

Eindcompetenties

Examencontractvoorwaarde

Didactische werkvormen

Toelichtingen bij de didactische werkvormen

Leermateriaal

2(Goedgekeurd)

•  lesdia's die gratis kunnen van het net (Minerva) gehaald worden. •  Het luik 'individuele en maatschappelijke dimensies' (Prof. dr. Decorte): syllabus•  (geraamde prijs: 20 EUR). Deze syllabus is te bestellen vóór de eerste les (zie•  Minerva) en wordt uitgedeeld tijdens de eerste les. Slides van deze hoorcolleges•  worden na elke les beschikbaar gesteld via het elektronisch leerplatform Minerva.•  Het luik 'maatschappelijk reactie" (prof.dr. De Ruyver & Prof. dr. Vander Laenen):•  reader bestaande uit wetenschappelijke artikels, hoofdstukken uit boeken en•  beleidsdocumenten (geraamde prijs: 20 EUR) aangevuld met lesdia's en•  lesschema's die op Minerva beschikbaar worden gesteld.

De volgende publicaties worden aangeraden, niet verplicht, door te nemen om eendiepr inzicht te krijgen in bepaalde druggerelateerde thema's.•  EMCDDA, European Drug Report, 2017. EMCDDA, Lisbon.•  UNODC, World Drug Report 2017. United Nations Publication, Vienna•  DE RUYVER, B., CASSELMAN, J., MEUWISSEN, K., BULLENS, F. en VAN IMPE,•  K., Het Belgisch drugbeleid anno 2000: een stand van zaken drie jaar na de•  aanbevelingen van de parlementaire werkgroep drugs, Onderzoeksgroep Drugbeleid,•  Strafrechtelijk beleid en Internationale criminaliteit, Gent, 2000, 60 p.•  DE RUYVER, B., PELC, I., CASSELMAN, J., GEENENS, K., NICAISE, P., FROM, L.,•  VANDER LAENEN, F., MEUWISSEN, K., VAN DIJCK, A., Drugbeleid in cijfers. Een•  studie naar betrokken actoren, overheidsuitgaven en bereikte•  doelgroepen, Academia Press, Gent, 2004, 500 p.•  DE RUYVER, B., PELC, I., DE GRAEVE, D., BUCQUOYE, A., CORNELIS, L. en•  NICAISE, P., Drugs in cijfers II. Studie naar betrokken actoren, overheidsuitgaven en•  bereikte doelgroepen. Vervolg studie, Gent, Academia Press, 2007, 215 p.•  VANDER LAENEN, F., DE RUYVER, B., CHRISTIAENS, J., LIEVENS, D., Drugs in•  Cijfers III. Onderzoek naar de overheidsuitgaven voor het drugsbeleid in België,•  Gent, Academia Press, 2011, 233 p.•  DE RUYVER, B., LEMAITRE, A., BORN, M., PONSAERS, P., PAUWELS, L.,•  VANDER LAENEN, F., VANDERPLASSCHE N, W., VAN MALDEREN, S.,•  CHAPEAU, M., VINDEVOGEL, S., CAMMAERT, F., MOËS, A., DEVUE, A.,•  VANDAM, L., Do’s and don’ts in een integraal en geïntegreerd drugbeleid , Gent,•  Academie Press, 2009, 380 p.•  COLMAN, C., DE RUYVER, B. VANDER LAENEN, F., VANDERPLASSCHEN, W.,•  BROEKAERT, E., DE KEULENAER, S. & THOMAES, S., De•  Drugbehandelingskamer: Een andere manier van afhandelen. Het proefproject•  geëvalueerd, Antwerpen, Maklu, 2011, 163 p.•  DE RUYVER, B., LEMAITRE, A., SCHOENAERS, F., VANDER LAENEN, F.,•  PONSAERS, P., PAUWELS, L., LEGRAND, S.A., DE SCHEEMAEKER, C.,•  CAMMAERT, F., COLMAN, C., MOËS, A., DELVAUX, D., FINCOEUR, B.,•  Onderzoek naar essentiële en bijkomende voorwaarden voor interactie justitie en•  drughulpverlening (JUSTHULP), Gent, Academia Press, 2009, 370 p. •  DECORTE, T., DE RUYVER, B., PONSAERS, P., BODEIN, M., LACROIX, A.C.,•  LAUWERS, S en TUTELEERS, P., Drugs en overlast, Studie van het fenomeen, de•  beheersing en de effecten van druggerelateerde overlast en dit vanuit verschillende•  invalshoeken, Academia Press, Gent, 2004, 335 p.•  DECORTE, T. (2014), De Belgische ‘Cannabis social Clubs’: middenweg tussen•  zwarte markt en commerciële beschikbaarheid?, Panopticon, jrg. 35, nr. 6, 520-537.•  DECORTE, T. (2014). Kritische kanttekeningen bij de Antwerpse 'war on drugs' en•  de aanpak van detailhandel. In L. PAUWELS & G. VERMEULEN. Update in de•  Criminologie VII: Actuele ontwikkelingen inzake EU-justitiebeleid, cannabisbeleid,•  misdaad en straf, jongeren en jeugdzorg, internationale vrede , veiligheid en•  gerechtigheid, gewelddadige extremisme & private veiligheid en zelfregulering (pp.•  133-155). Antwerpen: Maklu.•  DECORTE, T. (2014). De regulering van cannabis.•  Lessen uit het verleden en denksporen voor de toekomst. Thorbeckecolleges.•  Gandaius – Thorbecke nr. 37. Mechelen, Wolters Kluwer, 82 p.•  DE KOCK, C., DECORTE, T., VANDERPLASSCHEN, W., SCHAMP, J., DERLUYN,•  I., HAUSPIE, B., JACOBS, D. en SACCO, M. (2016), Community Based Participatory•  Research in de studie van druggebruik bij etnische minderheden, Panopticon, 37 (3),•  226-235.•  DE DONDER, E. et. al., Alcohol- en druggebruik, Gedifferentieerde aanpak van•  preventie tot hulpverlening,Kluwer, Mechelen, 2002, 144 p.•  SLEIMAN, S. en ROELANDS, M. (eds.)., Belgian National Report on Drugs 2006,•  2006, Scientific Institute of Public Health, 151 p.: URL: www.iph.fgov.•  be/reitox/NL/publicaties.htm•  WILLS, S., Drugs of Abuse. 1st Ed. Pharmaceutical Press, London, 1999, 262 p.•  ZINBERG, N., Drug, Set, and Setting, Yale University Press, Yale University, 1984.

Voor de drie luiken: studenten kunnen vragen stellen tijdens of na het hoorcollege,mondeling of schriftelijk. Vragen kunnen ook per mail naar de lesgever of assistent

Referenties

Vakinhoudelijke studiebegeleiding

3(Goedgekeurd)

periodegebonden evaluatie

Niet van toepassing

worden gestuurd. De student kan ook langskomen op het spreekuur of na afspraak.Deze vragen worden behandeld in de eerstvolgende les.Voor de functionele verwerking van de leerstof en het bereiken van de eindtermenwordt voorzien in facultatieve individuele studiebegeleiding door een assistent.Verder is er interactieve ondersteuning via Minerva (Forum) en persoonlijkeinteractieve ondersteuning (e-mail) of individuele ondersteuning na afspraak.

Schriftelijk examen met open vragen, schriftelijk examen met meerkeuzevragen

Schriftelijk examen met open vragen, schriftelijk examen met meerkeuzevragen

Eén schriftelijk examen voor de drie onderdelen (en alle docenten). Schriftelijk examenmet open vragen (Luiken 1, 2 en 3) en meerkeuzevragen (Luik 1).Deel Prof. dr. De Ruyver, Prof. dr. Vander Laenen, NN : 50%. Schriftelijk examenmet open vragen.Deel Prof. dr. Van Bocxlaer : 25%. Schriftelijk examen met open vragen enmeerkeuzevragen.Voor wat betreft het aandeel meerkeuzevragen - partim prof. Van Bocxlaer(psychofarmaca) Het examen bestaat voor een deel (maximum de helft van de punten)uit meerkeuze vragen. Bij de meerkeuzevragen wordt geen giscorrectie toegepast, welwordt met het principe van de hogere cesuur gewerkt.Deel Prof. dr. Decorte: 25%. Schriftelijk examen met open vragen.

Periodegebonden evaluatie: 100% schriftelijk examen met open vragen enmeerkeuzevragen.

Evaluatiemomenten

Evaluatievormen bij periodegebonden evaluatie in de eerste examenperiode

Evaluatievormen bij periodegebonden evaluatie in de tweede examenperiode

Evaluatievormen bij niet-periodegebonden evaluatie

Toelichtingen bij de evaluatievormen

Tweede examenkans in geval van niet-periodegebonden evaluatie

Eindscoreberekening

Faciliteiten voor werkstudentenWerkstudenten kunnen in de loop van het academiejaar steeds bij de lesgever terechtom meer informatie te krijgen over de te kennen leerstof. Ook de assistenten zijn op datvlak permanent beschikbaar.

4(Goedgekeurd)