STG NW

20112012

studiegids

NatuurweteNschappeNBACHELOR MILIEU-NATUURWE TENSCHAPPEN

MASTER MILIEUWE TENSCHAPPEN

Inhoud

01 Voorwoord

02 Nieuw in 2011-2012

03 Studeren aan de Open Universiteit

05 Studiemogelijkheden faculteit Natuurwetenschappen

07 Bacheloropleiding Milieu-natuurwetenschappen Opleidingsschema bacheloropleiding

12 Masteropleiding Milieuwetenschappen Opleidingsschema masteropleiding

14 Studiebegeleiding Docenten en mentoren van de faculteit Natuurwetenschappen

16 Voor studenten, door studenten Studiecentra NW-Nieuwsbrief NW-symposium Faculteitsvereniging NouW Facultaire opleidingscommissie Natuurwetenschappen Studentenraad Bibliotheekvoorzieningen Academia en SURFspot (Bijna) alumnus?

19 Tentamen

20 Vrijstelling voor de bacheloropleiding Vrijstellingsprofielen

22 Toelating tot de masteropleiding

23 Inschrijven en kosten

25 Cursusbeschrijvingen

48 Procedures en regelgeving Service en informatie

VoorwoordIn deze studiegids vinden zowel aankomende als ervaren studenten informatie over de studiemogelijkheden bij de faculteit Natuurwetenschappen. Wij bieden een bachelor-opleiding aan in de Milieu-natuurwetenschappen (BSc) en een masteropleiding in de Milieuwetenschappen (MSc). Daarnaast bieden we korte focusleidingen aan. Als decaan van deze faculteit vertel ik u in het kort wat onze opleidingen zo interessant maakt. Verderop vindt u een uitvoerige beschrijving.

Wat leert u in onze opleidingen?In onze bachelor- en masteropleiding maakt u kennis met actuele wetenschappelijke ontwikkelingen in de milieuwetenschappen, vanuit een brede natuurwetenschappelijke en sociaal-wetenschappelijke basis. U leert hoe u milieuproblemen kunt herkennen en onderzoeken, en wat mogelijke oplossingen zijn. De kerncompetenties in de opleidingen zijn: diagnose, onderzoek en interventie. De bètagamma-integratie wordt in beide oplei-dingen vorm gegeven. Voor verdieping kunt u kiezen uit drie richtingen: natuurweten-schappen, beleid en gezondheid. Als afgestudeerde Bachelor en Master spreekt u zowel de taal van de wetenschappers als die van de professionals. Daardoor bent u uitermate geschikt voor functies op academisch niveau bij overheden, ondernemingen, adviesorga-nisaties en onderzoeksinstellingen. Ook zult u uitstekend kunnen werken in een team met wetenschappers uit verschillende disciplines. Met een focusopleiding kunt u zich in een specifiek thema verdiepen, zoals ‘’Duurzamer produceren’’, ‘’Milieubeleid en omgevings-vraagstukken’’ en ‘’Voeding en gezondheid’’.

Studiemateriaal en elektronische werkomgeving excellent; hoge studentwaarderingAan onze faculteit studeren ruim zevenhonderd studenten. Om de kwaliteit van het onderwijs te bepalen, worden opleidingen elke zes jaar gevisiteerd. De landelijke onder-wijsvisitatiecommissie beoordeelt onze bacheloropleiding als excellent op ‘studiemateri-aal en elektronische leeromgeving’. Ook de masteropleiding krijgt een goed oordeel. De commissie is onder de indruk van de bijzondere kwaliteit van het studiemateriaal en de moderne multimediale toepassingen voor onze studenten. Zij noemt de elek-tronische leeromgeving van absoluut bijzondere kwaliteit. In de landelijke CHOICE-studentenenquête - een nationale enquête onder studenten hoger onderwijs - komt de bacheloropleiding in 2011 als beste uit de bus!

Ik hoop u binnenkort te begroeten bij de faculteit Natuurwetenschappen van de Open Universiteit!

Prof. dr. Paquita PérezDecaan faculteit Natuurwetenschappen

2

Milieu en duurzaamheidDe huidige crisis is breed van aard: financieel, economisch, politiek. Tegelijkertijd dreigen de fossiele brandstoffen op te raken. Dit alles noodzaakt ons de productie- en werkwijzen te onderzoeken, te verbeteren en te innoveren. Daarbij groeit het bewustzijn dat mens, aarde en economische ontwikkeling onverbrekelijk met elkaar verbonden zijn. Een opleiding in de milieu(natuur)wetenschappen vraagt een kritische blik op onze relatie met de omringende wereld. We willen schoner produceren en zuiniger omgaan met energie en grondstoffen. We zijn op zoek naar hernieuwbare grondstoffen en energie, naar producten en productieprocessen die aansluiten bij natuurlijke processen en de gezondheid niet schaden. We zoeken naar effectief duurzaam beleid en overzichtelijke beslisprocedures. Als milieuwetenschapper kunt u bijdragen aan het onderzoek en de oplossingen.

Nieuw in 2011-2012De faculteit Natuurwetenschappen is voortdurend bezig om oude cursussen te reviseren en nieuwe cursussen te ontwikkelen. We volgen daarbij de inhoudelijke ontwikkelingen die zich in het in het milieuveld voordoen en de veranderende vraag naar milieuonderwijs. We passen tevens de nieuwste onderwijskundige en technische ontwikkelingen in het afstandsonderwijs toe.

Masteropleiding MilieuwetenschappenMet ingang van het nieuwe cursusjaar is de naam van de masteropleiding gewijzigd in Milieuwetenschappen en is daarmee meer in overeenstemming met het brede milieuwetenschappelijke perspectief ervan. De naam van de bacheloropleiding Milieu-natuurwetenschappen blijft gehandhaafd en verwijst naar de geïntegreerd natuurwe-tenschappelijke basis, met name in de propedeuse.

Nieuwe cursussenGraag wijzen wij u op onze in dit cursusjaar nieuw te verschijnen cursussen:In de bacheloropleiding:- Bodem en water: een stroomgebiedbenadering- Scheikunde voor milieuwetenschappen 1 (vanaf 1 februari 2012)- Wiskunde voor milieuwetenschappen (na 1 februari 2012)In de masteropleiding:- Afstudeeronderzoek MSc Milieuwetenschappen - Environmental Problems: Crossing Boundaries between

Science, Policy and Society (vanaf 1 februari 2012)- European Union, Governance and Sustainability (vanaf 1 februari 2012)- Onderzoeksvoorstel MSc Milieuwetenschappen

Cursussen die uit het aanbod zijnVernieuwing van de opleiding houdt ook in dat cursussen uit het aanbod worden genomen. Dat zijn de cursussen (met laatste tentamendatum):- Afstudeeropdracht (N94310, 30 juni 2015)- Basiscursus scheikunde: van analyse tot synthese

(N02132, 1 februari 2013)- Bodem en milieu (N05312, 30 juni 2012)- Environmental policy in an International Context

(N22212, 30 juni 2012)- Milieuchemie (N28212, 30 juni 2012)- Risico’s: besluitvorming over veiligheid en milieu

(N37211, 2 april 2012)

FocusopleidingenU kunt cursussen combineren tot een focusopleiding. In een focusopleiding bestudeert u een samenhangende combinatie van cursussen over een bepaald onderwerp. De faculteit Natuurwetenschappen biedt vier focusoplei-dingen aan:- Focusopleiding Mens en milieu (4 modulen)- Focusopleiding Duurzamer produceren (3 modulen)- Focusopleiding Milieubeleid en omgevingsvraagstukken

(3 modulen)- Focusopleiding Voeding en gezondheid (3 modulen)www.ou.nl/focusopleiding

Voorkennis biologie als zelfstudieDe faculteit Natuurwetenschappen biedt verschillende mogelijkheden om uw voorkennis van de bètavakken te toetsen en bij te spijkeren. Naast de voorbereidingscursus-sen biologie, wis-, natuur- en scheikunde, in de vorm van contactonderwijs, kunt u nu het vak biologie ook groten-deels in de vorm van zelfstudie volgen, in combinatie met een virtuele klas en een beperkt aantal bijeenkomsten in Studiecentrum Utrecht.

Digitale bibliotheekAlle studenten van de Open Universiteit krijgen online toegang tot een groot aantal digitale bronnen via de portal www.ou.nl/ub. Deze portal is tot stand gekomen in nauwe samenwerking met de Universiteitsbibliotheek Maastricht.

3

Studeren aan de Open UniversiteitStuderen aan de Open Universiteit doet u waar u maar wilt en op een tijdstip dat u schikt. Ook het studietempo bepaalt u zelf. Starten met studeren kan op elk moment. Vooropleidings- of toelatingseisen voor het bestuderen van cursussen of het volgen van de bacheloropleiding worden niet gesteld. Voor het volgen van de masteropleiding gelden wel bepaalde voorwaarden. De minimum toelatingsleeftijd bij de Open Universiteit is 18 jaar.

Studiemateriaal en studienetAlle cursussen worden elektronisch begeleid via Studienet en e-mail. Via Studienet blijft u op de hoogte van cursus-gebonden informatie, ontvangt u studieopdrachten, kunt u uw uitwerkingen uploaden en contact onderhou-den met andere studenten en docenten via e-mail en discussieforums.http://studienet.ou.nl

StartpakketAls u een wetenschappelijke opleiding ambieert, kunt u het beste starten met een zogenaamd Startpakket. U be-studeert dan de eerste twee modulen van een bachelor-opleiding. Bij een startpakket krijgt u extra begeleiding. In groepsbijeenkomsten komen de inhoud van de cursus aan bod en zaken zoals een effectieve studieaanpak, planning, tentaminering en het gebruik van internet. Een startpak-ket geeft dus een goed beeld van wat u mag verwachten in het vervolg van de opleiding en de capaciteiten die u nodig hebt om de opleiding met succes te kunnen volgen.

Onderwijs- en examenregeling (OER)Aan de basis van de bachelor-masteropleidingen staat de Onderwijs- en examenregeling (OER). Deze regeling wordt elk jaar door de Raad van decanen vastgesteld na advies gehoord te hebben van de opleidingscommissies en de studentenraad. In deze regeling staat het onderwijs-programma beschreven én de rechten en plichten van de student. Vanaf 1 juli worden cursussen volgens de nieuwe regeling aangeboden. Een belangrijk onderdeel zijn de Uitvoeringsregelingen waarin specifieke bepalingen voor elke opleiding zijn opgenomen. De integrale Onderwijs- en examenregeling en Uitvoeringsregelingen kunt u downloaden van de website.

Vrijheid of structuurDe wo-opleidingen van de Open Universiteit hebben een vastgesteld programma. Het is aan te bevelen om de cur-sussen van een programma voor een volledige bachelor- of masteropleiding in een bepaalde volgorde te volgen (zie opleidingsschema). Een gedeelte van het programma mag u zelf invullen. Daarmee kunt u uw studie een be-paald accent geven of laten aansluiten bij uw persoonlijke interesses.

Samengevat bestaat het programma voor een weten-schappelijke opleiding uit:- een gemeenschappelijk deel: u volgt een groot aantal

verplichte cursussen- een gebonden-keuze-deel: u kunt kiezen uit een vast-

gestelde groep cursussen- een vrije ruimte: u kunt kiezen uit het totale aanbod van

cursussen van de gehele Open Universiteit. Hierbij geldt een uitzondering: u mag geen cursus uit een master-

opleiding inbrengen in een bacheloropleiding- aanschuifonderwijs: u volgt een of meer cursussen uit

het aanbod van andere universiteiten. U kunt deze cursussen inbrengen in de opleiding als de Facultaire

toetsingscommissie daarvoor toestemming heeft verleend.

Studiepunten en modulenEen cursus bestaat uit één of meer modulen, waarbij 1 module gelijk staat aan 4,3 studiepunten. De cursus-omvang in deze studiegids wordt uitgedrukt in modu-len. Het bestuderen van 1 module kost u 100 à 120 studie-uren.

Studieomvang bacheloropleiding42 modulen = 180 studiepunten- Propedeuse (14 modulen)- Postpropedeuse (28 modulen)Studieomvang masteropleiding14 modulen = 60 studiepunten

Nederlands en Engels in de opleidingenHet cursusmateriaal in de bacheloropleiding Milieu-natuurwetenschappen bestaat grotendeels uit Nederlandstalige teksten. Ook de tentamens worden bijna altijd in het Nederlands afgenomen. Wel zijn er in bijna iedere cursus Engelstalige onderdelen die u moet bestu-deren, bijvoorbeeld achtergrondartikelen en tekstboeken. Van een paar cursussen is het cursusmateriaal en soms ook het (meerkeuze) tentamen Engelstalig. Dit omdat het vakgebied voornamelijk Engelstalig is of omdat het cursusonderwerp een internationale oriëntatie heeft. In de masteropleiding Milieuwetenschappen is het aan-deel Engels beduidend groter dan in de bacheloropleiding. Op deze manier ontwikkelen studenten zich tot academici die in staat zijn te participeren in nationaal en internationaal wetenschappelijk onderwijs en onderzoek.

4

StudieaanbodIn deze gids vindt u een korte omschrijving van de cursussen die u bestudeert in onze opleidingen. Het totale onderwijsaanbod van de Open Universiteit wordt op onze website gepubliceerd bij Studieaanbod. Elke cursus wordt inhoudelijk uitgebreid beschreven. Bij deze informatie staat ook welke voorkennis wordt gevraagd, hoe en wanneer de cursus wordt begeleid en getentamineerd. Op de betreffende cursuspagina kunt u de cursus online bestellen. www.studieaanbod.ou.nl

Informatie en vragen over studerenAlle algemene informatie over studeren aan de Open Universiteit en alle benodigde formulieren en documenten worden gepubliceerd op de website bij Studeren. Voor vragen kunt u terecht bij Vraag en Antwoord. U kunt daar zelf direct het antwoord vinden. Is dit niet het geval, dan kunt u bij Vraag en Antwoord persoonlijk uw vraag stellen aan een van onze medewerkers.www.ou.nl of www.ou.nl/directcontact

StudieplannerVoor het behalen van een goed studieresultaat en een efficiënt gebruik van uw beschikbare studietijd is het plannen van uw studie raadzaam. De Studieplanner geeft een aantal gegevens weer waardoor het indelen van uw studie overzichtelijk wordt. Nadat u invoert hoeveel uren per week u beschikbaar heeft voor de studie, ziet u meteen wanneer u klaar bent voor het afleggen van een tentamen. Andersom kan ook, als u op een bepaalde datum uw cursus wilt afronden, berekent de studieplan-ner hoeveel studie-uren u per week nodig heeft. U kunt ook meerdere cursussen plannen en rekening houden met vakanties. Binnenkort kunt u zelfs meerdere planningen opslaan en gebruik maken van voorbeeldplanningen van uw eigen faculteit.www.ou.nl/studieplanner

Studiepad onlineNaast het plannen van het bestuderen van een cursus, kunt u ook uw studievorderingen raadplegen in het Studieresultatensysteem (SRS). Als u een opleiding volgt, geeft SRS een overzicht van het afgelegde, lopende en resterende studiepad van de opleiding waarmee u bezig bent.www.ou.nl/studiepad

Studiecoach en workshopsVeel studenten merken dat een studie aan een afstandsuniversiteit een nieuwe aanpak van studeren vergt. Sommige studenten zijn misschien al een tijdje uit het studieritme en moeten er weer even inkomen. Goed timemanagement is dan geen overbodige luxe. Ook een goede motivatie en studieplan-ning is belangrijk. Er zijn verschillende studiemethoden om informatie op te nemen en te onthouden en er zijn ook veel manieren om hoofd- en bijzaken te onderscheiden. De Studiecoach geeft u tips en suggesties om actief te leren studeren. Daarnaast worden in de studiecentra regelmatig workshops georganiseerd, waar u samen met andere studenten kunt werken aan het verbeteren van uw kwaliteiten en vaardigheden.www.ou.nl/studiecoach

5

Cursussen modulen Focusopleiding Mens en milieu

Aarde, mens en milieu 2

Milieuproblemen en duurzame ontwikkeling 2

Totaal 4

Focusopleiding Duurzamer produceren Duurzaam ondernemen 1

Energy Analysis 1

Environmentally Improved Production 1

Totaal 3

Focusopleiding Milieubeleid en omgevingsvraagstukken

Milieubeleid: theorie en praktijk 1

Omgevingsbeleid: analyse, evaluatie, ontwerp 2

Totaal 3

Focusopleiding Voeding en gezondheid

Gezondheid in perspectief 1

Voeding en gezondheid 1

Voedselveiligheid 1

Totaal 3

Studiemogelijkheden NatuurwetenschappenEr zijn verschillende manieren om te studeren bij de faculteit Natuurwetenschappen: u kunt cursussen volgen als onderdeel van een academische bachelor- of masteropleiding, als onderdeel van een focusopleiding, of u volgt een losse cursus. Waarvoor u kiest, hangt af van uw doelstelling en de tijd die u beschikbaar hebt. Ook als u twijfelt of u over voldoende voorkennis beschikt, biedt de faculteit een aantal mogelijkheden om basiskennis in de bètavakken bij te spijkeren.

Open Bachelor NatuurwetenschappenNaast de verderop besproken bacheloropleiding Milieu-natuurwetenschappen kunt u ook kiezen voor een Open Bachelorprogramma. Dit programma kenmerkt zich door zijn breedte; het bevat leerstof van tenminste twee faculteiten, bijvoorbeeld Natuurwetenschappen en Rechtswetenschappen. Het program-ma bestaat uit drie onderdelen: een facultair deel (dit is ongeveer 2/3 deel van het pakket), een verbre-dingpakket en de vrije ruimte (deze laatste twee vormen samen ongeveer 1/3 deel van het totale Open Bachelorprogramma). Een Open Bachelor heeft een hoofdrichting (in het voorbeeld cursussen van de faculteit Natuurwetenschappen, 27 modulen of 116,1 studiepunten), in combinatie met een verbreding-pakket (in het voorbeeld cursussen van de faculteit Rechtswetenschappen, 10 modulen, 43 studiepun-ten). Daarnaast is er een vrije ruimte (5 modulen, 21,5 studiepunten) die, indien gewenst, kan worden gecombineerd met het verbredingpakket. Er zijn verschillende keuzemogelijkheden wat betreft studierichtingen en verbredingpakketten. Zie www.ou.nl/openbachelor voor meer informatie en het aanvraagformulier.

FocusopleidingenMet een focusopleiding kunt u zich specialiseren in een onderwerp zonder een hele bachelor- of master-opleiding te volgen. U volgt een combinatie van samenhangende cursussen (drie of vier modulen) over een bepaald onderwerp. Na het succesvol afronden van de focusopleiding ontvangt u een focusdiploma. Daarmee toont u aan dat u in staat bent om cursussen op academisch niveau af te ronden.De faculteit Natuurwetenschappen biedt vier focusopleidingen aan:

Meer informatie hierover op www.ou.nl/focusopleiding.

6

Losse cursussenHet opfrissen en verdiepen van kennis en vaardigheden is een veelgehoord motief om te studeren bij de Open Univer-siteit. Voor dat doel kan het bestuderen van een of meer cursussen uit ons cursusaanbod toereikend zijn. Elke cursus vormt een afgerond geheel. Inschrijving voor een cursus geeft naast het cursusmateriaal, ook recht op begeleiding en drie tentamenkansen. Na het succesvol afronden van de cursus ontvangt u een certificaat. Dit certificaat kan vrijstelling opleveren bij andere universiteiten of hogescholen. Voor een volledig overzicht van het cursusaanbod verwijzen we naar de cursusbeschrijvingen in deze gids.

Basiskennis bijspijkerenDe Open Universiteit kent geen toegangseisen met betrekking tot voorkennis. Toch is het belangrijk dat u voldoende basiskennis heeft van de bètavakken. Dit is nodig om onze bacheloropleiding Milieu-natuurwetenschappen met succes in de daarvoor aangegeven tijd te kunnen afronden.

Toetsen basiskennis bètavakkenBasiskennis voor natuurkunde, scheikunde, biologie of wiskunde kunt u toetsen via een voortentamen op vwo-/havo-eindexamenniveau (zie hieronder). De basiskennis voor wiskunde kunt u ook toetsen via een online diagnostische toets en een diagnostische toets met multimediale terugkoppeling (thematisch gerangschikte vragen, theorie, praktijk en per vraag een video-opname met uitleg). www.ou.nl/nw >> onderwijs

Onvoldoende basiskennis?Wanneer u onvoldoende basiskennis hebt voor natuurkunde, scheikunde, biologie of wiskunde, kunt u zichzelf bijscho-len via een intensief begeleide voorbereidingscursus (zie hieronder), of via zelfstudie. Wilt u via zelfstudie uw deficiën-ties in scheikunde en biologie wegwerken, dan kunt u hierbij de online kennisbanken van scheikunde en biologie gebruiken.http://portal.rdmc.ou.nl >> zoeken: kennisbanken.Alle informatie voor het vaststellen en wegwerken van bètadeficiënties met de bijbehorende webpagina’s bij elkaar kunt u vinden op: www.ou.nl/nw >> Onderwijs >> Bètabasiskennis

VoorbereidingscursussenMet voorbereidingscursussen kunt u uw basiskennis bijspijkeren in natuurkunde, scheikunde, biologie, wiskunde A of wiskunde B. De voorbereidingscursussen worden op verschillende momenten in het jaar aangeboden. Ze worden in een aantal studiecentra van de Open Universiteit gegeven door ervaren docenten, als contactonderwijs. Het vak biologie kunt u ook grotendeels in de vorm van zelfstudie volgen, in combinatie met een virtuele klas en een beperkt aantal bijeenkomsten in Studiecentrum Utrecht. Voor alle cursussen geldt dat ze alleen van start gaan bij voldoende belangstelling.

VoortentamensNa het volgen van een voorbereidingscursus kunt u een zogenoemd voortentamen doen in het betreffende vak voor het behalen van een certificaat. Voor het volgen van een cursus van de Open Universiteit is een certificaat niet verplicht, maar andere hogescholen en universiteiten stellen wel toelatingseisen wat betreft vooropleiding. Wanneer u een oplei-ding wilt volgen aan een universiteit of hogeschool waarvoor uw vooropleiding onvoldoende is, dan kunt u alsnog wor-den toegelaten als u slaagt voor de voortentamen(s).

Programma voorbereidingscursussenRichtlijn bij het samenstellen van het cursusprogramma is dat u zo nodig vier bètavakken kunt volgen binnen een studiejaar zonder dat er sprake is van een overladen studieprogramma. De programmering is zodanig dat u in het najaar en in het voorjaar telkens twee cursussen tegelijk kunt volgen, en in de zomer één (intensieve) cursus. Als u een persoonlijk advies wilt over het door u te volgen cursusprogramma, kunt u dit aangeven via het vraagformulier op www.ou.nl/voorbereidingscursussen. Via deze site kunt u ook de Folder Voorbereidingscursussen aanvragen en de flyer met het programma van de voorbereidingscursussen van zomer 2011 tot en met zomer 2012.

Centrale Commissie VoortentamenDe verantwoordelijkheid voor de inhoud en de beoordeling van de voortentamens Biologie, Natuurkunde, Scheikunde, Wiskunde A en Wiskunde B ligt bij de Centrale Commissies Voortentamen, waarvan er een is voor ieder vak. Leden van de commissies zijn vertegenwoordigers van de universiteiten en hogescholen die de voortentamens accepteren en de betreffende studenten toelaten tot de opleidingen. Het secretariaat van de commissies is ondergebracht bij de Open Universiteit, faculteiten Natuurwetenschappen en Informatica. De Open Universiteit organiseert de afname van de voortentamens. Voor meer informatie zie www.ou.nl/voortentamens.

7

Bacheloropleiding Milieu-natuurwetenschappen(42 modulen)

De bacheloropleiding Milieu-natuurwetenschappen heeft een kern die voor alle studenten hetzelfde is. Daarnaast kan een student zijn eigen studietraject profileren in de richting van milieu-natuur-wetenschappen, beleid of gezondheid. Dat kan via gerichte keuzes binnen cursussen, invullen van vrije ruimte en aanschuifonderwijs, en keuze van afstudeerproject. Voor het volledige overzicht van de bacheloropleiding verwijzen we naar het opleidingsschema vanaf pagina 10.

Propedeuse

De propedeuse kenmerkt zich door een geïntegreerd natuurwetenschappelijk perspec-tief op het systeem aarde en de verstoringen in de relatie tussen milieu en samenleving. Daarnaast is er een disciplinaire verdieping in biologie, geologie, natuurkunde en scheikunde.

StartpakketDe propedeuse begint met het startpakket Aarde, mens en milieu. Bij het startpakket is een serie van begeleidingsbijeenkomsten. Deze serie van begeleidingsbijeenkomsten start twee keer per jaar, in september en januari/februari, met een bijeenkomst in Arnhem voor de Nederlandse studenten en in Antwerpen of Gent voor de Vlaamse stu-denten. In de daarop volgende groepsbijeenkomsten komen naast de inhoud van de cur-sus ook studieaanpak en -planning, tentaminering en communicatiemogelijkheden via onze elektronische leeromgeving aan de orde. Na het volgen van de startcursus heeft u voldoende bagage om een afgewogen besluit te nemen over het vervolg van uw studie.

Vrije ruimteDe propedeuse heeft een vrije ruimte met een omvang van 1 module.

PracticumAan het eind van de propedeuse doet u ervaring op met natuurwetenschappelijke experimenten in het Geïntegreerd practicum natuurwetenschappen.

Planning van de propedeuse

De omvang van de propedeuse is 14 modulen, inclusief twee modulen voor het startpak-ket en één module vrije ruimte. U kunt de verschillende modulen in uw eigen tempo bestuderen. Wanneer u gebruik wilt maken van de geboden begeleiding en tentamen-momenten, moet u daarmee bij de planning rekening houden.In de schema’s op pag. 8 vindt u een advies voor de meest geschikte volgorde voor de cursussen in de propedeuse Milieu-natuurwetenschappen, ervan uitgaande dat u geen vrijstellingen heeft. Uw persoonlijke studieplanning is uiteraard afhankelijk van uw beschikbare tijd. U kunt kiezen tussen een schema met een studietempo van vijf tot zes modulen per jaar of een schema met drie tot vier modulen per jaar.

In het schema zijn de maanden aangegeven waarin u kunt starten met de betreffende cursus. De startmogelijkheden zijn zo gekozen dat u de begeleiding op de landelijke dagen kunt volgen (of de virtuele klas bij scheikunde). In de planning is ook gelet op cursussen met een vaste tentamendatum.

8

Starten in september bij vijf tot zes modulen per jaar

1e jaar september Aarde, mens en milieu: introductie in de januari/ februari Levenswetenschappen 1: evolutie milieu-natuurwetenschappen (startpakket) maart Natuurkunde mei Levenswetenschappen 2: fysiologie

2e jaar september Geologie rondom plaattektoniek januari/ februari Scheikunde voor milieuwetenschappen 1 en 2

april Gegevens en gevolgtrekkingen juni Milieuproblemen en duurzame ontwikkeling

3e jaar september Geïntegreerd practicum natuurwetenschappen Starten in februari bij vijf tot zes modulen per jaar

1e jaar februari Aarde, mens en milieu: introductie in de september Geologie rondom plaattektoniek milieu-natuurwetenschappen (startpakket)

2e jaar februari Levenswetenschappen 1: evolutie maart Natuurkunde mei Levenswetenschappen 2: fysiologie september Gegevens en gevolgtrekkingen

3e jaar februari Scheikunde voor milieuwetenschappen 1 en 2 mei Milieuproblemen en duurzame ontwikkeling september Geïntegreerd practicum natuurwetenschappen

Starten in september bij drie tot vier modulen per jaar

1e jaar september Aarde, mens en milieu: introductie in de januari/ februari Levenswetenschappen 1: evolutie milieu-natuurwetenschappen (startpakket) mei Levenswetenschappen 2: fysiologie

2e jaar september Geologie rondom plaattektoniek januari/ februari Scheikunde voor milieuwetenschappen 1 en 2

3e jaar september Gegevens en gevolgtrekkingen januari/ februari Natuurkunde

mei Milieuproblemen en duurzame ontwikkeling

4e jaar september Geïntegreerd practicum natuurwetenschappen Starten in februari bij drie tot vier modulen per jaar

1e jaar februari Aarde, mens en milieu: introductie in de september Geologie rondom plaattektoniek milieu-natuurwetenschappen (startpakket)

2e jaar februari Levenswetenschappen 1: evolutie mei Levenswetenschappen 2: fysiologie

september Gegevens en gevolgtrekkingen (of 3e jaar)

3e jaar februari Scheikunde voor milieuwetenschappen 1 en 2 september Gegevens en gevolgtrekkingen (of 2e jaar)

4e jaar februari Natuurkunde mei Milieuproblemen en duurzame ontwikkeling

september Geïntegreerd practicum natuurwetenschappen

Studietempo van vijf tot zes modulen per jaarWanneer u vijf tot zes modulen per jaar bestudeert, kunt u de propedeuse in tweeënhalf tot drie jaar afronden.

Studietempo van drie tot vier modulen per jaarBij een studietempo van drie tot vier modulen per jaar, kunt u uw propedeuse in vier jaar afronden.

9

Blok ADe (verplichte) kern van de postpropedeuse bevat een gebonden keuzeblok met een omvang van 12 modulen (blok A). Bij het invullen van dit blok kunt u kiezen uit 14 modulen. Dit keuzeblok biedt een brede milieu-wetenschappelijke basis, met een evenwichtige verhou-ding van natuur-, beleids- en gezondheidswetenschap-pelijke aspecten. De studeervolgorde van deze cursus-sen is vooral bepaald door voorkennisniveau, starten begeleidingsdata en tentamendata. Geschikte cursussen om dit blok mee te beginnen zijn met name ‘Milieubeleid’ of ‘Gezondheid in perspectief’ (beide met startdag in september). Ook de cursussen ‘Ecosystems’ en ‘Gedrag en effecten van contaminanten’ zijn na de propedeuse met relatief weinig voorkennis te volgen. Bij vragen over de geschikte studeervolgorde kan de mentor adviseren.

Blok BDaarnaast is er een tweede gebonden keuzeblok met een omvang van 4 modulen (blok B). Dit blok kan op een beperkt aantal terreinen verdieping bieden. Bij het invul-len van dit blok kunt u kiezen uit 14 modulen.

Vrije ruimteDe postpropedeuse heeft een vrije ruimte met een om-vang van 4 modulen.

Academische vaardigheden De cursus Academische vaardigheden milieuwetenschap-pen (1 module) is een verplicht onderdeel van de post-propedeuse. Met deze cursus kunt u het beste zo vroeg mogelijk na de propedeuse beginnen. De cursus bestaat uit opdrachten die u kunt spreiden over het gehele bachelortraject (zie de jaarlijkse handleiding).

EindopdrachtU sluit u bacheloropleiding af met een eindopdracht. De bacheloreindopdracht is geïntegreerd in de cursus ‘Virtueel milieuadviesbureau’ (VMAB, N5021n). In deze cursus combineert u het leren onderzoeken met het werken als milieuprofessional. Daarvoor werkt u projectmatig aan onderzoeksopdrach-ten van externe opdrachtgevers uit het milieuwerkveld in het virtueel milieuadviesbureau: InCompany Milieuadvies.

Het bureau is virtueel, dat wil zeggen dat u de opdrachten grotendeels vanuit huis kunt doen met gebruik van een internetverbinding. De omvang van dit laatste onderdeel is afhankelijk van eventueel verkregen vrijstellingen en bedraagt minimaal 3 en maximaal 7 modulen.

OmvangIn totaal omvat de bacheloropleiding Milieu-natuur-wetenschappen 42 modulen: 14 voor de propedeuse en 28 voor de post-propedeuse. Dit komt overeen met een totale studiebelasting van 4000 tot 5000 uren. In de prak-tijk hangt de studieduur af van de individuele leersnelheid en de beschikbare tijd. Bij een gemiddelde van 6 modulen per jaar kunt u de propedeuse in tweeënhalf jaar afronden en de postpropedeuse in vierenhalf jaar.

Als u eerder een hbo- of wo-studie geheel of gedeeltelijk hebt gevolgd, kunt u vrijstelling vragen. Elk vrijstellings-verzoek wordt individueel beoordeeld.

Voor studenten die beschikken over een in overleg met de faculteit vastgesteld cursustraject is het uitgangspunt dat er geen studiepunten verloren gaan. Reeds bestelde (al dan niet afgeronde) cursussen uit het traject, die niet meer in de opleiding zitten kunnen achtereenvolgens worden ingebracht in1) de vrije ruimte, als die is opgevuld, dan2) het gebonden keuzeblok B, als die is opgevuld, dan3) het gebonden keuzeblok A,als dan nog niet alle cursussen zijn ondergebracht, is een individuele regeling van de Facultaire toelatingscommis-sie noodzakelijk.

TitelNa het behalen van het diploma van de bacheloropleiding Milieu-natuurwetenschappen mag u de titel BSc (Bachelor of Science) voeren. U bent dan ook al een heel eind op weg naar de mastertitel: MSc (Master of Science). Deze titel kunt u verwerven door het volgen van de éénjarige (bij voltijds studeren) masteropleiding Milieuwetenschappen.

Postpropedeuse

In de postpropedeuse ligt het accent op de milieuproblematiek. Hierbij worden in een evenwichtige verhouding drie kennisdomeinen aangeboden die voor een breed georiënteerde milieuprofessional van belang zijn: natuurwetenschap-pen, beleid en gezondheid. Naast vakkennis doet u in de postpropedeuse ook academische vaardigheden op, zoalslogisch denken en redeneren, literatuuronderzoek, rapporteren en presenteren. Daarnaast hebt u in deze fase ruimte die u naar keuze kunt invullen met cursussen van de Open Universiteit of aanschuifonderwijs bij een andere universiteit. De afsluiting van de bacheloropleiding bestaat uit een project binnen het competentiegericht virtueel milieuadviesbu-reau waarin opgedane kennis, inzicht en vaardigheden toegepast worden op reële opdrachten.

10

Opleidingsschema bacheloropleiding Milieu-natuurwetenschappen

code titel modulen begeleidingsvorm tentamenvorm tentamendata blz. sept. ‘11 - aug. ‘12

Propedeuse

N14112 Aarde, mens en milieu - introductie 2 groepsbijeenkomsten schriftelijk (ov) 24-1, 3-4, 12-6, 25 in de milieu- natuurwetenschappen regionaal contactpersoon 21-8 N13121 Levenswetenschappen 1: evolutie 1 standaard, landelijke dag, schriftelijk (ov) 7-11, 4-4, 20-8 37 virtuele groepsbijeenkomsten

N05121 Natuurkunde 1 standaard, landelijke dag CBI (mc) volgens afspraak 39

N06221 Levenswetenschappen 2: fysiologie 1 standaard, landelijke dag schriftelijk (ov) 25-1, 13-6, 22-8 38 virtuele groepsbijeenkomsten

N04122 Geologie rondom plaattektoniek 2 standaard, landelijke dag CBI (mc) volgens afspraak 35

N47111 Scheikunde voor milieuwetenschappen 1 1 standaard, landelijke dag, virtuele CBG (mc+ov) 11-6, 21-8 42 (in aanbod 1-2-2012) groepsbijeenkomsten

N48111 Scheikunde voor milieuwetenschappen 2 1 deze cursus wordt in het studiejaar 43 2011-2012 nog niet aangeboden N03221 Gegevens en gevolgtrekkingen 1 standaard schriftelijk (mc) 23-1, 2-4, 20-8 33

N07132 Milieuproblemen en duurzame ontwikkeling 2 standaard, regionaal contactpersoon opdracht volgens afspraak 39 N99111 Geïntegreerd practicum natuurwetenschappen 1 7 verplichte dagen in Wageningen practicum volgens afspraak 34

- Vrije ruimte 1 Postpropedeuse (28 modulen) Basisbachelor

N61311 Academische vaardigheden 1 groepsbijeenkomsten opdrachten zie rooster bij 26 milieuwetenschappen cursusmateriaal Gebonden keuzeblok A (eis 12 modulen uit 14) N01211 Duurzaam ondernemen 1 standaard, landelijke dag opdracht volgens afspraak 29

N13211 Ecosystems and Human Well-being 1 standaard, landelijke dag opdracht volgens afspraak 29

N15241 Milieubeleid: theorie en praktijk 1 standaard, startbijeenkomst verplicht opdracht volgens afspraak 38 N23212 Omgevingsbeleid: analyse, evaluatie, ontwerp 2 standaard, landelijke dag opdracht volgens afspraak 40 N25211 Environmentally Improved Production 1 standaard, landelijke dag schriftelijk (ov) + 24-1, 3-4, 21-8 31 opdracht volgens afspraak N29211 Bodem en water: een stroomgebiedbenadering 1 standaard, landelijke dag CBG (mc+ov) 9-11, 24-11, 12-6 28 N30321 Voedselveiligheid 1 standaard, landelijke dag opdracht volgens afspraak 46

N39211 Gezondheid in perspectief 1 standaard, startbijeenkomst opdracht volgens afspraak 36 in september (verplicht) N42112 Organismen in hun omgeving: 2 standaard, landelijke dag CBI + opdracht volgens afspraak 41 toxicologie en afweersystemen N43211 Gedrag en effecten van contaminanten: 1 standaard, landelijke dag schriftelijk (mc+ov) 23-1, 2-4, 20-8 32 een introductie in de milieuchemie N45211 Energy Analysis 1 standaard, landelijke dag opdracht volgens afspraak 30

C51211 Schrijfpracticum 2: academisch schrijven 1 standaard opdracht volgens afspraak 43

Gebonden keuzeblok B (eis 4 modulen uit 14)

N04211 Natuurwetenschappelijke modellen 1 standaard, landelijke dag opdracht volgens afspraak 40

N08311 Voeding en gezondheid 1 standaard, landelijke dag opdracht volgens afspraak 46 N12211 Remote Sensing: Basics and 1 standaard, landelijke dag schriftelijk (mc) 8-11, 25-1, 4-4 42 Environmental Applications

N14211 Geologie rondom ijstijden 1 standaard, landelijke dag schriftelijk (mc) 4-4, 13-6, 22-8 35

11


N32221 Gedragsbiologie 1 standaard, landelijke dag opdracht volgens afspraak 33

N34212 Biologie van cellen 2 standaard, landelijke dag schriftelijk (mc) 7-11, 25-1, 11-6 28

N35221 Geo Information Systems (GIS) 1 elektronisch, landelijke dag schriftelijk (mc+ov) 34

N49111 Wiskunde voor milieuwetenschappen 1 standaard CBG (ov) 22-8 47 (in aanbod 1-2-2012)

B53321 Beleidsadvisering 1 standaard opdracht volgens afspraak 27

B54311 Beleidsonderzoek 1 standaard opdracht volgens afspraak 27

C01221 Wetenschapsleer 1 landelijke studiedag CBI (mc) volgens afspraak 47

S25211 Inleiding in de neuropsychologie en 1 standaard CBI (mc) volgens afspraak 37 psychofarmacologie

S60331 Inleiding in de gezondheidspsychologie 1 standaard CBI (mc) volgens afspraak 36

Eindbachelor

- Vrije ruimte 4

N5021N Virtueel milieuadviesbureau 3-7 7 groepsbijeenkomsten opdracht volgens afspraak 44 (waarvan 3 modulen geïntegreerde eindopdracht)

Computergebaseerd toetsenComputergebaseerd toetsen houdt in dat de afname van regulier schriftelijke tentamens niet op papier verloopt maar via een computer. De tentamens worden in de gebruikelijke tentamenlocaties afgenomen. In het opleidingsschema kan de afkorting CBI of CBG zijn opgenomen. Staat er CBI, dan betekent dit dat het tentamen individueel wordt afgenomen. Staat er CBG, dan wordt het tentamen groepsgewijs afgenomen.

Landelijke dagen

Landelijke dag eerste semester zaterdag 8 oktober 2011 studiecentrum UtrechtBegeleiding voor de volgende cursussen:- Duurzaam ondernemen- Energy Analysis- Environmentally Improved Production- Environmental Policy in an International Context - Gedrag en effecten van contaminanten- Milieubeleid: theorie en praktijk - Omgevingsbeleid: analyse, evaluatie, ontwerp- Organismen in hun omgeving: toxicologie en

afweersystemen - Risico’s: besluitvorming over veiligheid en milieu

Landelijke dag Aardwetenschappen zaterdag 10 december 2011 studiecentrum UtrechtBegeleiding voor de volgende cursussen:- Bodem en milieu- Bodem en water- Geo Information Systems (GIS), - Geologie rondom plaattektoniek, - Geologie rondom ijstijden, - Remote Sensing: basics and environmental applications

Landelijke dag Levenswetenschappen zaterdag 17 maart 2012 studiecentrum UtrechtBegeleiding voor de volgende cursussen:- Basiscursus scheikunde: van analyse tot synthese- Biologie van cellen - Ecosystems and Human Well-being- Gedragsbiologie- Levenswetenschappen 1: evolutie- Levenswetenschappen 2: fysiologie- Natuurkunde- Natuurwetenschappelijke modellen- Scheikunde voor milieuwetenschappen 1- Voedselveiligheid - Voeding en gezondheid

12

Masteropleiding Milieuwetenschappen(14 modulen)

De masteropleiding Milieuwetenschappen biedt integratie van kennis, inzicht en vaardigheden. U studeert volgens een individueel vastgesteld traject rondom een zelf gekozen milieuwetenschappelijk onderzoek. Als afgestudeerde kunt u zelfstandig wetenschappelijk onderzoek verrichten of wetenschappelijke kennis gebruiken voor toepassingen in de praktijk. Het opleidingsschema van de masteropleiding vindt u op pag.13.

Studietraject

Het studietraject stelt u samen in overleg met de faculteit. Uitgangspunt daarbij zijn uw persoonlijke leerdoelen en situatie, en de kennis en vaardigheden die u al verworven hebt. Het afstudeeronderzoek staat centraal. Dit beslaat - inclusief het schrijven van het onderzoeksvoorstel - 8 van de in totaal 14 modulen. Van de overige 6 modulen vult u er twee in met specifieke cursussen ter voorbereiding op het afstudeeronderzoek. De andere vier modulen zijn ver-plicht voor alle masterstudenten. Deze cursussen richten zich ondermeer op internationaal samenwerkend leren en op het publiceren van uw afstudeeronderzoekWe geven drie voorbeelden voor het invullen van een mastertraject:

1. NatuurwetenschappelijkBij deze benadering ligt de nadruk op de natuurweten-schappelijke aspecten van milieuvraagstukken en de mogelijke, technologische oplossingen. In dit traject volgt u vooral voorbereidende cursussen die zich richten op ecologie, duurzame technologie, energie, milieuchemie en natuurwetenschappelijke modellen, maar ook gezond-heids- en beleidsaspecten kunnen aan de orde komen.

2. BeleidsgerichtHet accent bij deze invulling ligt op de sociale en beleids-matige aspecten van milieuproblemen. Dit alles tegen de achtergrond van het streven naar duurzame ontwikkeling. U gaat in op de verantwoordelijkheden van economische sectoren en van overheden, en op de invloed van maat-schappelijke processen. De cursussen in dit traject behan-delen onder meer internationaal milieubeleid, milieurecht, duurzaam ondernemen en beleidsevaluatie.

3. GezondheidkundigU kunt het accent ook leggen op de gezondheid van de mens in relatie tot zijn milieu. De voorbereidende cursus-sen in dit traject gaan onder meer in op (milieu)gezond-heid, toxicologie en voedselveiligheid.

Afstudeerplek

Het afstudeeronderzoek vindt plaats bij een kennisinsti-tuut (zoals TNO, RIVM, RIZA, Alterra), een onderzoeks-groep van een universiteit, een overheidsorganisatie (Rijkswaterstaat, Provincie), een milieuorganisatie of een bedrijf. Vaak is het mogelijk het afstudeeronderzoek bij de eigen werkgever uit te voeren, soms ook in het buitenland.

Bij het afstudeeronderzoek wordt u begeleid door een docent of hoogleraar van de Open Universiteit en door een deskundige op de afstudeerplek.

Toelatingseisen

Toelating tot de masteropleiding Milieuwetenschappen is afhankelijk van uw vooropleiding. Deze toelating is:- rechtstreeks na een afgeronde wo-bacheloropleiding

Milieu-natuurwetenschappen- via een verkorte bacheloropleiding (bij de Open

Universiteit) na een verwante hbo-opleiding, ook als deze niet is afgerond. De mate waarin de vooropleiding verwant en afgerond is, bepaalt de omvang van het resterend studiepad.

- via een schakelprogramma na een natuurwetenschap-pelijke, bestuurskundige of beleidswetenschappelijke wo-opleiding (drs. of MSc). Dit schakelprogramma bestaat uit een beperkt aantal cursussen als aanvulling op uw vooropleiding.

Mastercommunity

Op Studienet is - speciaal voor masterstudenten - een mastercommunity ingericht. Op deze plek staat alle infor-matie over de masteropleiding bij elkaar. De site biedt een extra mogelijkheid voor contact met medestudenten en docenten. Studenten die zijn ingeschreven voor de afstu-deeropdracht, European Virtual Seminar on Sustainable Development (EVS) of Scientific and Professional Publishing on Environment and Sustainability worden automatisch toegelaten. De mastermentor regelt de toelating voor studenten die de masterintake hebben gedaan. Studenten die in de eindfase van de bachelor zijn en belangstelling hebben voor de masteropleiding, kunnen bij het mas-termentoraat toegang vragen als gast. U kunt dan alvast rondneuzen op de site. Het mastermentoraat bereikt u via www.ou.nl/nw >> onderwijs.

Masterdag

Voor alle studenten die de masteropleiding Milieuweten-schappen volgen, dan wel het schakelprogramma vooraf-gaand aan deze opleiding, wordt één keer per jaar een Masterdag georganiseerd in studiecentrum Utrecht. In 2012 is dit voor het eerst en wel op zaterdag 9 juni.

13

Opleidingsschema masteropleiding Milieuwetenschappen


N31211 European Virtual Seminar on Sustainable 1 standaard opdracht volgens afspraak 32 Development N12311 European Union, Governance and Sustainability 1 standaard opdracht volgens afspraak 31 (in aanbod 1-2-2012) N44311 Environmental problems: crossing boundaries 1 standaard opdracht volgens afspraak 30 between science, policy and society (in aanbod 1-2-2012) Studietraject voorbereiding afstudeeronderzoek 2

N87311 Onderzoeksvoorstel MSc Milieuwetenschappen 1 individueel opdracht volgens afspraak 41 N87318 Afstudeeronderzoek MSc Milieuwetenschappen 7 individueel opdracht volgens afspraak 26

N41311 Scientific and Professional Publishing on 1 elektronisch opdracht volgens afspraak 44 Environment and Sustainability (feb tot juni)

Deze Masterdag zal ingevuld worden met presentaties van studenten over hun onderzoeksvoorstel of onderzoeksresul-taten, met een lezing (door een docent) over onderzoek dat aan de faculteit Natuurwetenschappen wordt verricht of met een lezing door een gastspreker, met informatie over de masteropleiding en (in de toekomst) met begeleiding van mastercursussen. Het is vooral ook een dag waar masterstudenten (en docenten) elkaar ontmoeten en motiveren.

Master-intake

Als u daadwerkelijk besluit om de masteropleiding te volgen, begint u met de master-intake. Hiertoe vult u een intake-formulier in, waarin naast vooropleiding en ervaring vooral ook wensen en mogelijkheden ten aanzien van het afstudeer-onderzoek geïnventariseerd worden. Op grond van dit formulier vindt overleg plaats met de intake-docent.Tijdens deze intake kunnen afstudeeronderwerp en eventuele afstudeerplek al wat concreter worden. U krijgt dan eenbegeleider van de Open Universiteit toegewezen voor de afstudeeropdracht. Dat is een docent van de faculteit Natuurwetenschappen die goed past bij het beoogde onderwerp van uw onderzoek. Bij de intake kan – afhankelijk van uw afstudeeronderwerp – ook uw voorlopig studietraject worden vastgesteld. Met de cursussen van dit traject kunt u beginnen voorafgaand aan het afstudeeronderzoek. Meer informatie over de intakeprocedure, alsook het in te vullen vragenformulier, vindt u op www.ou.nl/nw.

Eénjarige master

De studieduur hangt af van het individuele studietempo en de beschikbare tijd. Uitgaande van een gemiddelde van 6 modulen per jaar, kunt u de masteropleiding in tweeënhalf jaar afronden. Of in één jaar bij voltijds studeren.

Titel

Als afgestudeerde van de masteropleiding Milieuwetenschappen mag u de titel MSc (Master of Science) voeren.

14

Studiebegeleiding, docenten en mentoren Studeren aan de Open Universiteit wordt ook wel aangeduid als ‘begeleide zelfstudie’. Er zijn diverse vormen van begeleiding die bij de opleidingen van de faculteit Natuurwetenschappen gehanteerd worden. In het opleidings-schema en op de cursussite staat de begeleidingsinformatie. Hieronder vindt u in het kort de verschillende vormen van begeleiding.

MentoraatAls student van de faculteit Natuurwetenschappen krijgt u ondersteuning van een mentor. De rol van mentor wordt vervuld door een docent. De mentor adviseert en bemid-delt bij het samenstellen en plannen van een studiepad en kan helpen bij het oplossen van studieproblemen. Dat gebeurt telefonisch, per e-mail of tijdens een face-to-face gesprek. Wanneer de problemen het gevolg zijn van regels of procedures bij de Open Universiteit, kan de mentor binnen de organisatie naar een oplossing zoeken.

Het mentoraat wordt aan iedere student aangeboden, zowel in de bachelor- als in de masteropleiding. Aan het begin van de bacheloropleiding, bij de starterscursus, krijgt u op grond van uw regio een mentor toegewezen. Meestal houdt u deze mentor tijdens uw verdere bachelor-opleiding. Als u aan het eind van de bachelorstudie de masterintake hebt gedaan, komt u in het mastermentoraat. De mastermentoren bewaken het proces tussen intake en afstuderen in de master.www.ou.nl/nw >> Onderwijs

Elektronische begeleidingAlle cursussen van de faculteit Natuurwetenschappen worden begeleid via een online leeromgeving, studieta-ken op internet, nieuwsfora en e-mail. Indien van toepas-sing worden studenten vanuit deze website geleid naar een specifieke elektronische leeromgeving.

StandaardbegeleidingIedere cursus heeft een studiebegeleider bij wie u in beperkte mate terecht kan voor inhoudelijke vragen over een cursus. Dit kan telefonisch of via e-mail. Op de cursus-site staat per cursus de begeleider vermeld. In de elektro-nische leeromgeving kunt u via de discussiegroep vragen stellen aan medestudenten en begeleiders/docenten.

GroepsbijeenkomstenBij een aantal cursussen worden (soms verplichte) groeps-bijeenkomsten georganiseerd. Deze vinden plaats in de avonduren of op zaterdag in de studiecentra. Afhankelijk van de cursus worden de bijeenkomsten in één of meer studiecentra georganiseerd. Tijdens de bijeenkomsten gaat u samen met de cursusbegeleider en medestudenten dieper in op de leerstof en bereidt u zich voor op het ten-tamen. Na inschrijving voor een cursus waarbij groepsbe-geleiding gegeven wordt, ontvangt u per brief informatie, inclusief de aanmeldingsprocedure. Zie ook de cursussite.

Virtuele groepsbijeenkomstenBij sommigen cursussen zijn de bijeenkomsten geheel elektronisch in een zogenaamde virtuele klas. U volgt dan vanuit u eigen huis een werkcollege samen met de docent en andere studenten vanaf uw eigen computer.

Landelijke dagenBij een aantal cursussen wordt een landelijke dag georga-niseerd in studiecentrum Utrecht. Zie pag. 11 en het roos-ter voor groepsbegeleiding dat per semester verschijnt. Het ochtendprogramma van deze dagen is opgezet rond een actueel thema met een deskundige spreker en work-shops over het betreffende vakgebied. Gezocht wordt naar een thema dat raakvlakken heeft met zoveel mogelijk van de cursussen waarin begeleiding geboden wordt in de namiddag van deze dag.Als u bent ingeschreven voor een cursus waarbij lande-lijke dagen worden georganiseerd, ontvangt u per mail informatie. Zodra het programma bekend is van een landelijke dag vindt u dit op Studienet en onder de nieuwsrubriek op www.ou.nl/nw. Daar staat ook hoe u zich kunt aanmelden.

Individuele begeleiding in de afstudeerfaseIn de afstudeerfase krijgt u bij stage, practica en scriptie, individuele begeleiding. U maakt hierover samen met uw begeleider afspraken.

Wijzigingen in studiebegeleidingOp Studienet treft u de meest recente wijzigingen van data, locaties en spreekuurtijden van de begeleider van de cursus aan. U wordt ook in de rubriek Studiebegeleiding in Modulair van deze wijzigingen op de hoogte gehouden. Raadpleeg daarom ook deze rubriek.

BereikbaarheidDe faculteit Natuurwetenschappen streeft naar optimale bereikbaarheid. Zo ontvangt u binnen twee werkdagen een reactie op uw mail, tenzij de betreffende medewerker nadrukkelijk anders heeft vermeld (bijvoorbeeld in ver-band met een deeltijdaanstelling). Als de reactie volgens u niet tijdig of adequaat is, kunt u dit melden bij het secreta-riaat [email protected]. Wij nemen dan contact met u op.

15

ir. Ton Baltissen

[email protected]

dr. Frank van Belleghem

mentor regio Vlaanderen5

ma en wo 09.00-17.00 uur

Heerlen 045 - 576 25 68

[email protected]

dr. Ron Cörvers

ma, di, vr 09.00-17.00 uur

Heerlen 045 - 576 28 09

[email protected]

prof. dr. Rietje van Dam

[email protected]

dr. ir. Lily Fredrix

mentor masteropleiding

ma t/m do 10.00-16.30 uur

Heerlen 045 - 576 27 08

[email protected]

drs. Pieter Geluk

onderwijscoördinator, mentor

sc Utrecht en masteropleiding

ma t/m wo 09.00-17.00 uur

Heerlen 045 - 576 27 57

do sc Utrecht 030 - 251 18 27

[email protected]

prof. dr. Piet Glasbergen

[email protected]

dr. Rinus van Herpen

mentor sc Nijmegen

do 14.00-18.00 uur

sc Nijmegen 024 - 361 20 00

[email protected]

dr. Mariëtte van Huijstee

wo 18.00-21.00 uur

Amsterdam: 020 - 5788411

[email protected]

dr. Ingrid Holtkamp

ma en wo 9.30-16.30 uur

sc Den Haag 070 - 750 82 61

[email protected]

dr. Wilfried Ivens

ma t/m wo, vr 09.00-16.30 uur

Heerlen 045 - 576 27 07

[email protected]

drs. Els Jans

mentor Zuidoost4

[email protected]

dr. ir. Joop de Kraker

ma t/m do 09.00-17.00 uur

Heerlen 045 - 576 24 55

[email protected]

prof. dr. Carolien Kroeze

[email protected]

ir. Angelique Lansu

ma, di, do, vr 09.00-17.00 uur

Heerlen 045 - 576 28 08

[email protected]

dr. Joseph Leinders

ma, di, do, vr 09.00-17.00 uur

Heerlen 045 - 576 28 77

[email protected]

dr. Ansje Löhr

ma t/m vr 09.00-17.00 uur

Heerlen 045 - 576 28 35

[email protected]

dr. Raymond Niesink

[email protected]

prof. dr. Paquita Pérez

[email protected]

prof. dr. Ad Ragas

[email protected]

dr. Johan van Rhijn

ma t/m vr 09.00-17.00 uur

thuis 059 845 17 93

dr. Threes Smijs

mentor regio Zuidwest3

ma, di 13.00 - 20.30 uur,

do 10.00 - 17.30 uur

sc Rotterdam 010 - 277 14 86

wo 8.30 – 17.00 uur

thuis 071 - 522 18 46

[email protected]

drs. Wessel Slot

di t/m do 09.00-17.00 uur

Heerlen 045 - 576 26 62

[email protected]

drs. Guido Timmermans

di en wo 09.00-13.00 uur

do en vr 09.00 - 17.00 uur

Heerlen 045 - 576 27 35

[email protected]

dr. ir. Willemijn Tuinstra

ma 09.00 - 17.00 uur

Heerlen 045 - 576 28 77

[email protected]

dr. Daisy Tysmans

ma t/m vr 09.00-17.00 uur

Heerlen 045 - 576 21 94

[email protected]

dr. Pieter Valkering

di en wo 09.00 - 17.00 uur

Heerlen 045 - 576 23 64

[email protected]

dr. Dennis Uit de Weerd

mentor regio Noordoost1

di en do 09.00-17.00 uur

sc Zwolle 038 - 429 76 17

eerste vr van de maand

10.15.-16.00 uur

sc Groningen 050 - 313 83 00

[email protected]

drs. Jikke van Wijnen

mentor regio Noordwest2

ma, wo, do en vr

sc Amsterdam 020 - 578 84 25

[email protected]

thuis 035 - 691 88 26

1 Regio Noordoost: studiecentra

Groningen, Enschede, Zwolle,

Leeuwarden en Emmen

2 Regio Noordwest: studiecentra

Amsterdam en Alkmaar

3 Regio Zuidwest: studiecentra

Rotterdam, Den Haag, Breda en

Vlissingen

4 Regio Zuidoost: studiecentra

Eindhoven en Parkstad Limburg

5 Regio Vlaanderen:

studiecentra Antwerpen, Gent,

Kortrijk, Leuven, Brussel en

Diepenbeek

16

Voor studenten, door studenten

Studiecentra

De studiecentra, in totaal 22 vestigingen in Nederland en België, zijn er op ingericht u aanvullende ondersteuning te bieden tijdens uw studie. U legt er tentamen af en er vinden groepsbijeenkomsten en faculteitsdagen plaats. In het studiecentrum kunt u terecht tijdens de openingstijden, voor sommige studiecentra wordt u gevraagd eerst een afspraak te maken. Meer informatie hierover vindt u op onze website.www.ou.nl/studiecentra

NW-nieuwsbrief

Bij de faculteit Natuurwetenschappen verschijnt - drie keer per jaar - de NW-nieuwsbrief. Deze nieuws-brief is bestemd voor studenten, cursisten, afgestudeerden en faculteitsmedewerkers. De NW-nieuws-brief geeft een beeld van de activiteiten van studenten en medewerkers, en van de ontwikkelingen binnen het onderwijs en vakgebied via artikelen over onderzoek van studenten, afgestudeerden en medewerkers. Ook besteedt de nieuwsbrief aandacht aan vragen rond begeleiding en vernieuwingen in het onderwijs. Vaste rubrieken zijn onder meer: nieuw verschenen cursussen, de student, een column rond actuele natuurwetenschappelijke vraagstukken, Wetenswaard en Onderzocht. In Wetenswaard staat informatie over afstudeeropdrachten en afgestudeerden, korte berichten en een agenda met allerhande activiteiten van de faculteit. De nieuwsbrief bevat ook berichten van de faculteitsvereniging NouW.De NW-Nieuwsbrief wordt gratis verspreid onder alle studenten natuurwetenschappen. Ook andere belangstellenden kunnen het blad ontvangen op aanvraag bij het secretariaat Natuurwetenschappen en het is beschikbaar in alle studiecentra. Een elektronische versie is steeds na verschijnen beschikbaar via de website: www.ou.nl/nw. De redactie wordt gevormd door: Roel Hoekstra, Lily Fredrix, Angelique Lansu, Jikke van Wijnen en Evelin Karsten-Meessen. Lezersbijdragen zijn welkom op het redactieadres: Open Universiteit, faculteit Natuurwetenschappen, NW-nieuwsbrief, Postbus 2960, 6401 DL Heerlen.

NW-symposium

Ieder jaar in november organiseert de faculteit een symposium voor studenten en medewerkers. In het ochtendprogramma staan diverse lezingen voor alle (rond de honderd) aanwezigen, in de middag worden in kleinere groepen workshops georganiseerd die verband houden met het thema. In de orga-nisatie en presentatie van workshops spelen studenten vaak een rol. Soms is er ruimte voor andere themagebonden presentaties door studenten, zoals posters. Traditioneel worden aan het einde van het symposium de afgestudeerden van het afgelopen jaar gehuldigd. Tijdens de koffie, de lunch en de afsluitende borrel is volop gelegenheid voor het leggen van contacten met medestudenten en de begeleiders die, zo mogelijk, allemaal aanwezig zijn. Dit jaar vindt het symposium op 5 november 2011 plaats in Eindhoven rond het thema rampen en risico’s.

Faculteitsvereniging NouW

NouW is de vereniging voor alle studenten, cursisten, medewerkers en alumni uit het studiegebied Milieu-natuurwetenschappen van de Open Universiteit. De faculteitsvereniging is opgericht op 11 februari 1995 als onderdeel van de faculteit Natuurwetenschappen. NouW bevordert de contacten tussen studenten, medewerkers en alumni en behartigt hun belangen binnen de overlegorganen van de Open Universiteit. NouW doet dit op verschillende manieren:- organiseren van de NouW-dag in het voorjaar, de Rijp- en groendag in de zomer en de Diabolodagen

in september en streeft daarbij naar een goede mix van lering en vermaak- deelname aan de organisatie van het NW-symposium- stimuleren van regiogroepen. Momenteel zijn er regiogroepen actief in Zuid-Nederland (Regiogroep

Zuid) en in de randstad (studiegroep NW Den Haag). Deze groepen organiseren o.a. excursies, lezingen en bieden de studenten een extra stimulans om dicht bij huis mee te doen met NW-activiteiten. Contactpersoon: Koen Romijn (Zuid-West).

17

- voeren van een eigen website met een overzicht van de activiteiten en een eigen alumni-pagina: www.open.ou.nl/nouw- verzorgen van de NouW-pagina in de NW-nieuwsbrief- fungeren als achterban voor NouW-leden in de Opleidingscommissie- optreden als vraagbaak voor studenten- bieden van activiteiten voor de cursus Academische vaardigheden Milieuwetenschappen (AVM)- in de breedste zin leggen van contacten tussen de leden, de Open Universiteit en overige relevante

organisaties.

Het dagelijks bestuur is samengesteld uit:- Caroline van der Laan, voorzitter- Pieter Geluk, vice-voorzitter - Abel Holkema, secretaris, e-mail: [email protected] José Luis Salve, penningmeester- Diana Hendrickx, PR-functionaris- Anneke Palsma, lid- Elly Gudden, lid

U kunt lid worden van NouW door een e-mail met uw gegevens te sturen naar de penningmeester van NouW (José Luis Salve, e-mail: [email protected]) onder gelijktijdige overmaking van het ver-schuldigde bedrag op rekeningnummer 7234976, ten name van NouW, Faculteitsvereniging OU, Duiven. De contributie bedraagt (minimaal) € 20,- per jaar, € 7,50 voor starters (Aarde, mens en milieu). NouW-leden krijgen korting op het lidmaatschap van de Vereniging van Milieuprofessionals (VVM). Voor € 40,- bent u VVM-lid, ontvangt u het maandblad Milieu en kunt u naar interessante milieubijeenkomsten.

Facultaire opleidingscommissie Natuurwetenschappen

Binnen de faculteit Natuurwetenschappen is een Opleidingscommissie actief. Deze commissie is samen-gesteld uit drie studenten en drie medewerkers. De commissie heeft als taak:- advies uit te brengen over de Onderwijs- en examenregeling van de opleidingen van de faculteit

Natuurwetenschappen- jaarlijks de uitvoering van die regeling te beoordelen- gevraagd en ongevraagd advies te geven over het onderwijs aan de faculteit Natuurwetenschappen.De Opleidingscommissie Natuurwetenschappen werkt aan een studentenpanel van studenten die willen meedenken en meepraten met de commissie. U kunt zich hiervoor aanmelden bij de secretaris.

De samenstelling van de commissie is als volgt:- Frank van Belleghem, docent-lid en voorzitter- Ansje Löhr, docent-lid- Threes Smijs, docent-lid- Dennis Uit de Weerd, plv. docent-lid- Jeanne van Amesfoort, student-lid- Caroline van der Laan, student-lid- Anita van den Wijngaard, student-lid- Cock van der Kaaij , plv. student-lid- ambtelijk secretaris: Pieter GelukIndien u in contact wilt komen met de Facultaire opleidingscommissie Natuurwetenschappen kunt u zich richten tot de secretaris, tel 045-576 27 57 of e-mail: [email protected].

Studentenraad

Studenten worden vertegenwoordigd door de Studentenraad. De raad heeft instemmingbevoegdheid op het algemene deel van de Onderwijs- en examenregeling (OER) en adviesbevoegdheid op de specifieke delen. Verder kan de raad advies uitbrengen over zaken die direct in verband staan met de geboden studiemogelijkheden en faciliteiten daartoe, bijvoorbeeld:- het ontwikkelen van opleidingen- beleidszaken met betrekking tot voorzieningen voor studenten- de studiebegeleiding van studenten.

18

Daarnaast kan de Studentenraad uit eigen beweging advies uitbrengen aan de Raad van toezicht of aan het College van bestuur, over aangelegenheden van de Open Universiteit die in het bijzonder studenten aangaan. De bevoegdheden van de Studentenraad zijn geregeld in de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek (WHW), en in het reglement van de Studentenraad.De Studentenraad kan voor overleg vertegenwoordigers van bestuurlijke organen uitnodigen en zich laten bijstaan door inhoudelijk deskundigen.

De Studentenraad bestaat uit maximaal negen leden die bij geheime stemming worden gekozen door en uit studenten. De zittingstermijn is twee jaar. De Studentenraad vergadert doorgaans één keer per maand en overlegt eens per kwartaal met het College van bestuur; de vergaderingen zijn openbaar. Indien u een bijeenkomst wilt bijwonen dan kunt u zich voorafgaand aanmelden via [email protected]. Informatie over de agendapunten, notulen, reglement en andere berichten van de Studentenraad vindt op Studienet.

Bibliotheekvoorzieningen

De bibliotheekfaciliteiten van de Open Universiteit bestaan uit een digitale bibliotheek, toegang tot de catalogus Picarta, toegang tot universiteitsbibliotheken en de Koninklijke Bibliotheek. Deze faciliteiten zijn bereikbaar via Studienet, Mijn werkplek en www.ou.nl/ub. U heeft rechtstreeks toegang tot de digitale bibliotheek met een dertigtal belangrijke informatiebestanden en/of zoeksystemen voor wetenschappelijke tijdschriften en artikelen. De instructievideo geeft uitleg over het gebruik van de digitale bibliotheek. Daarnaast wordt meer informatie verstrekt via de veelgestelde vragen en nieuwsberichten. Heeft u inhoudelijke vragen over de collectie, dan kunt u Ask Your Librarian raadplegen.www.ou.nl/bibliotheek of www.ou.nl/ub

Academia en SURFspot

De Open Universiteit is aangesloten op de SURFfederatie, waardoor u als student gebruik kunt maken van de mediabibliotheek Academia, en ook producten kunt bestellen via SURFspot. Het Academia-materiaal bevat een enorme collectie aan beeld- en geluidmateriaal over de Nederlandse geschiedenis, de medische wereld, mediageschiedenis, politiek en recht, natuur en milieu en zelfs over entertainment en curiosa. Er zijn Polygoonjournaals, amateurfilms, programma’s van de publieke omroep, radiofragmen-ten, foto’s en artikelen te vinden. SURFspot is de ict-webwinkel voor het onderwijs waar officiële software en andere ict-producten tegen voordelige prijzen aangeschaft kunnen worden.www.ou.nl/computergebruik

(Bijna) alumnus?

Als u de eindstreep van uw studie heeft bereikt, betekent dat niet dat het contact met de Open Univer-siteit komt te vervallen. Als Alumnus bent u graag gezien, u bent tenslotte ambassadeur van onze universiteit doordat u uit eigen ervaring goed zicht heeft op de ontwikkeling van de vraag naar oplei-dingen, scholing en trainingen. Daarom bent u van harte welkom op onze studiedagen, symposia en academische zittingen. Bent u lid van de Alumnivereniging, dan kunt u contact onderhouden met andere afgestudeerden. Ook is het mogelijk informatie te ontvangen over promoties en promotie-onderzoek en kunt u bovendien cursussen bestellen (zonder tentamenrechten) tegen een gereduceerd tarief. De vereniging organiseert geregeld lezingen, excursies en bedrijfsbezoeken.www.ou.nl/alumni

19

Tentamenperiode Sluitingsdatum aanmelding Tentamenperiode Sluitingsdatum aanmelding 29 t/m 31 augustus 2011 3 augustus 2011 2 t/m 4 april 2012 7 maart 2012

7 t/m 9 november 2011 12 oktober 2011 11 t/m 13 juni 2012 16 mei 2012

23 t/m 25 januari 2012 28 december 2011 20 t/m 22 augustus 2012 25 juli 2012

De geleidelijke invoering van computergebaseerde toetsing kan van invloed zijn op het tentamenrooster.

TentamenElke cursus wordt afgesloten met een of meer tentamens. Soms is een combinatie van tentamenvormen ook mogelijk. In het opleidingsschema en op de cursussite staat aangegeven waaruit het tentamen bestaat. Om u goed te kunnen voorbereiden op het tentamen, zijn er in het studiemateriaal oefententamens opgenomen, zodat duidelijk is wat u tijdens het tentamen mag verwachten.

Regulier schriftelijk tentamenDit tentamen bestaat uit gesloten vragen (meerkeuzevragen en juist-onjuistvragen) en/of open vragen. Deze tentamens worden afgenomen op vastgestelde dagen tijdens vastgestelde periodes per academisch jaar.

Computergebaseerd toetsen - CBTCBT houdt in dat de afname van regulier schriftelijke tentamens niet op papier verloopt maar via een computer. De tentamens worden in de gebruikelijke tentamenlocaties afgenomen. In het opleidingsschema kan de afkorting CBI of CBG zijn opgenomen. Staat er CBI, dan betekent dit dat het tentamen individueel wordt afgenomen. Staat er CBG, dan wordt het tentamen groepsgewijs afgenomen.

Bijzondere verplichtingEen bijzondere verplichting, kan een werkstuk, opdracht, practicum, paper, case of scriptie e.d. zijn. Met de examina-tor spreekt u af wanneer u de bijzondere verplichting inlevert. Vanaf het einde van de propedeuse krijgt u hier mee te maken. In een themaverslag verwerkt u de door u verzamelde gegevens van het ‘Geïntegreerd practicum natuurweten-schappen’. Het schrijven van een essay op academisch niveau vormt het sluitstuk van de cursus ‘Milieuproblemen en duurzame ontwikkeling’. Voor velen is dit tevens de afsluiting van de propedeuse. Ook na de propedeuse is een verslag, een artikel of een andere opdracht een veel voorkomende tentamenvorm. Dit is opgenomen in de opleidingsschema’s in deze gids.

Aanmelden tentamenVoor alle tentamens, met uitzondering van de bijzondere verplichting, is het nodig dat u zich hiervoor tijdig aanmeldt. Dit kan online door in te loggen bij Mijn account op de website. Voor studenten met een functiebeperking, studenten die langdurig buiten Europa verblijven of studenten in detentie gelden andere procedures en aanmeldtermijnen. Raadpleeg hiervoor de gegevens op de website. Er wordt een ontvangstbevestiging verstuurd nadat uw aanmelding is verwerkt. Een week voor de tentamendatum volgt uw oproepbrief. Hier op staan de tentamenlocatie, -datum, en het tafelnummer vermeld. Betreft uw tentamen een CBI-tentamen, dan ontvangt u alleen een oproepbrief.

Uitslag tentamenAfhankelijk van de tentamenvorm ontvangt u eerst een voorlopige uitslagbrief en zodra de Commissie voor de examens de uitslag formeel heeft vastgesteld, volgt uw definitieve uitslagbrief met een officieel certificaat als u geslaagd bent. Bij schriftelijke tentamens wordt het antwoordmodel twee dagen na het tentamen op de cursussite op Studienet geplaatst.www.ou.nl/tentamen

20

Resterend studiepad voor afgestudeerden hbo-milieukunde: 14 modulen (60,2 studiepunten)(profiel 1)

code titel modulen blz.

Propedeuse

N14112 Aarde, mens en milieu - introductie in de milieu-natuurwetenschappen 2 25 Post-propedeuse

N61311 Academische vaardigheden milieuwetenschappen 1 26 rest studiepad 8

N50213 Virtueel milieuadviesbureau 3 3 44

Vrijstelling voor de bacheloropleidingIedereen van 18 jaar of ouder kan bij de Open Universiteit starten met een bacheloropleiding: er is dus geen vooropleidingseis zoals bij andere universiteiten. Heeft u in het verleden een wo- of hbo-opleiding afgerond, dan komt u altijd in aanmerking voor vrijstelling. De vrijstelling is ruimer naarmate er meer overeenkomst bestaat tussen uw afgeronde studie en uw nieuwe opleiding aan de Open Universiteit. Maar ook als er geen verwantschap is, of als u de studie niet hebt afgerond, kunt u een gedeeltelijke vrijstelling krijgen.

Elke bacheloropleiding van de Open Universiteit heeft een vrije ruimte van 5 modulen (21,5 studie-punten) die u naar eigen keuze met onze cursussen kunt invullen. Wij vinden een brede universitaire opleiding belangrijk. Bij een reeds voltooide hbo- of wo-opleiding nemen we aan dat aan die breedte voldaan is en verlenen we vrijstelling in de vrije ruimte. Als er verwantschap bestaat tussen de eerder gevolgde en de te volgen opleiding, dan bepalen we op grond van inhoud, niveau en omvang, welke cursussen u al dan niet krijgt vrijgesteld.

Vrijstellingsprofielen

Voor een aantal opleidingen bestaan vrijstellingsprofielen: een overzicht van de cursussen welke u met deze opleiding nog moet volgen en voor welke cursussen u wordt vrijgesteld. Deze profielen vormen het uitgangspunt bij de beoordeling van andere of onvoltooide opleidingen. Elke vrijstellingsaanvraag wordt getoetst op de mate van verwantschap en afronding. Voor de volgende opleidingen zijn vrijstellingsprofielen vastgesteld:- Hbo-milieukunde opleidingen profiel 1- Hbo-biochemische en biomedische opleidingen profiel 2- Hbo-chemische opleidingen profiel 3- Hbo-fysische en technische opleidingen profiel 4

In het volgende overzicht kunt u zien welk studiepad resteert als u met een van de genoemde opleidingen instroomt in de bacheloropleiding Milieu-natuurwetenschappen. Aangezien de vrijstellingsprofielen in de loop van het jaar bijgesteld kunnen worden, geven we hier slechts een indicatie waaraan geen rechten zijn te ontlenen.www.ou.nl/vrijstelling

21

Resterend studiepad voor afgestudeerden hbo-biochemische/biomedische richtingen: 17 modulen (73,1 studiepunten)(profiel 2)


Propedeuse

N14112 Aarde, mens en milieu - introductie in de milieu-natuurwetenschappen 2 25

N07132 Milieuproblemen en duurzame ontwikkeling 2 39

Post-propedeuse



Resterend studiepad voor afgestudeerden hbo-chemische richtingen: 19 modulen (81,7 studiepunten)(profiel 3)


Propedeuse



N13121 Levenswetenschappen 1: evolutie 1 37

N06221 Levenswetenschappen 2: fysiologie 1 38

Post-propedeuse



Resterend studiepad voor afgestudeerden hbo-fysische/technische richtingen: 23 modulen (98,9 studiepunten)(profiel 4)


Propedeuse



N13121 Levenswetenschappen 1: evolutie 1 37

N06221 Levenswetenschappen 2: fysiologie 1 38

N04122 Geologie rondom plaattektoniek 2 35 N47111 Scheikunde voor milieuwetenschappen 1 1 42

N48111 Scheikunde voor milieuwetenschappen 2 1 43

Post-propedeuse

N61311 Academische vaardigheden milieuwetenschappen 1 26

rest studiepad 8


22

Toelating tot de masteropleiding

Rechtstreekse toelating

Met het bachelorgetuigschrift Milieu-natuurwetenschappen van de Open Universiteit bent u toegelaten tot de masteropleiding Milieuwetenschappen. Ook met een wo-bachelor- of doctoraalgetuigschrift van een gelijkwaardige opleiding bij een andere universiteit, kunt u worden toegelaten tot deze master. Een voorbeeld hiervan is de wo-bacheloropleiding Milieuwetenschappen.

Schakelprogramma

Ook met een gelijkwaardige maar niet-verwante doctoraal of wo-masteropleiding bij een andere universiteit is toelating tot de masteropleiding mogelijk. Via een individueel schakelprogramma kunt u dan instromen in een, ook individueel vastgestelde, masteropleiding. Het voltooien van een schakel-programma resulteert overigens niet in een bachelorgetuigschrift, maar wel in een toelating tot de aansluitende master.

Aanvragen

Bij de Open Universiteit beslist de Commissie voor de examens over vrijstellingsaanvragen voor de bacheloropleidingen en verzoeken tot toelating tot de masteropleidingen, ongeacht of het hier gaat om verzoeken tot rechtstreekse toelating of toelating via een schakelprogramma. Elke aanvraag wordt individueel bekeken aan de hand van eerdergenoemde beoordelingscriteria. Daarom is het van belang dat u een verzoek tot vrijstelling voor de bacheloropleiding of toelating tot de masteropleiding ook daadwerkelijk aanvraagt. Alleen aan een officiële, persoonlijke beschikking van de Commissie voor de examens (met betrekking tot vrijstelling of toelating) kunt u rechten ontlenen.

Een verzoek tot vrijstelling voor de bacheloropleiding of toelating tot de masteropleiding via een schakelprogramma moet schriftelijk worden gedaan met een aanvraagformulier Vrijstellings- en/of toelatingsverzoek.De kosten bedragen € 150,-.Wanneer u rechtstreeks doorstroomt van de bacheloropleiding naar de masteropleiding moet u wel een verzoek tot toelating indienen, maar hier zijn geen kosten aan verbonden.

Het formulier kunt u telefonisch aanvragen (045 - 576 28 88), of downloaden.www.ou.nl/toelating

Het aanvraagformulier bevat een toelichting en een overzicht van de vereiste bewijsstukken die u met uw aanvraag moet meesturen. Bij het indienen van uw toelatingsverzoek is het van belang dat u dit zo gedocumenteerd mogelijk doet. Eventueel sluit u een overzicht bij waarin u aangeeft voor welke cursussen van de Open Universiteit u denkt vrijstelling te krijgen en op basis van welke voorkennis. Let wel dat u aan dit door uzelf opgestelde schema geen rechten kunt ontlenen.

23

Inschrijven en kosten

Inschrijven

U bepaalt zelf op welk moment u inschrijft. Dit kan op twee manieren.- Via digitale inschrijving op www.studieaanbod.ou.nl/inschrijven.htm. Op de betreffende cursuspagina

staat de cursus uitgebreid beschreven.- Met een schriftelijk inschrijfformulier. Dit formulier kunt u downloaden van www.ou.nl/inschrijven. Wanneer u voor de eerste keer inschrijft voor een cursus, moet u een kopie van uw paspoort of identi-

teitskaart (beide zijden) bijvoegen of nasturen.

Inschrijfmogelijkheden

Cursus U schrijft in en studeert per cursus. Een cursus bestaat uit één of meer modulen. Binnen de inschrijfduur van 14 maanden zijn studiebegeleiding en drie tentamenkansen inbegrepen.

Startpakket Twee vaste inleidende modulen van de bacheloropleiding.

Studiepakket Bestaande uit minimaal drie modulen naar eigen keuze. Bij een studiepakket krijgt u opnieuw 14 maanden inschrijfduur inclusief drie tentamenkansen, voor cursussen die u nog niet heeft afgerond. Dit geldt voor zover deze cursussen nog getentamineerd worden.

Wanneer inschrijven?Voor een goede studieplanning en een optimale benutting van de inschrijfduur, de begeleiding en de beschikbare tentamenmomenten, adviseren wij u eerst de Studieplanner op de website of het opleidings-schema in deze gids te raadplegen. Na verwerking van uw inschrijving, ontvangt u bericht op welke datum u bent ingeschreven. De inschrijfduur gaat op die datum in.www.ou.nl/studieplanner

Extra tentamenkansenHeeft u al uw tentamenkansen verbruikt, maar de cursus nog niet afgerond, dan kunt u extra kansen bijkopen. Dit kan zowel binnen de inschrijfduur als daarna, zolang de cursus wordt getentamineerd. Met een losse tentamenkans krijgt u acht maanden tijd om tentamen te doen of uw opdracht in te leveren. Het is niet noodzakelijk de tentamenkans aansluitend aan uw inschrijfduur te kopen. U kunt ook kiezen voor een tentamenpakket. Daarmee krijgt u voor elke nog niet afgeronde cursus opnieuw 14 maanden inschrijfduur inclusief drie tentamenkansen. Of u schrijft in voor een nieuw studiepakket (zie hiervoor).

Kosten

Conform de Wet op het Hoger onderwijs en Wetenschappelijk onderwijs (WHW) wordt onderscheid gemaakt tussen wettelijk collegegeld en instellingscollegegeld. Welke cursuskosten op uw inschrijving van toepassing zijn, is onder meer afhankelijk van uw studieverleden en uw keuze voor bachelor- en/of mastercursussen. Zie voor de actuele informatie over de kosten de uitgebreide studieinformatie op www.ou.nl/kosten

Prestatiebonus

Elke module waarvoor u een certificaat heeft behaald, telt mee voor een prestatiebonus. Wanneer u in twee jaar voorafgaand aan een inschrijving een prestatiebonus voor zes modulen heeft opgebouwd, ontvangt u bij deze inschrijving automatisch een korting op de totale cursuskosten van € 115,-.

24

Betalingswijze

U kunt de Open Universiteit machtigen het cursusgeld van uw rekening af te laten schrijven of zelf uw betaling versturen. Betalen in termijnen (6 of 12) is alleen via machtiging mogelijk en dan betaalt u € 20,- aan administratiekosten. Het minimale termijnbedrag is € 27,- (€ 13,- bij KCOU).

Kortingsregeling cursusgeld – KCOU

Heeft u een (gezamenlijk) belastbaar inkomen tot 110% van het belastbaar minimumloon en geen voordeel uit sparen en beleggen, dan kunt u een korting op het cursusgeld aanvragen. Getoetst wordt ondermeer het belastbaar jaarinkomen van u en uw partner/ouder in het kalenderjaar waarin de aan-vraag wordt ingediend. U kunt de brochure met het aanvraagformulier downloaden van de website of opvragen bij Service en informatie. Vraag de korting aan voordat u inschrijft voor een cursus. Achteraf wordt geen korting toegekend.www.ou.nl/kcou

Belastingaftrek studiekosten

Soms kunt u studiekosten aftrekken als u aangifte inkomstenbelasting doet, maar dit is aan regels gebonden. Om te beginnen moet u de studie volgen voor uw huidige of toekomstige baan. U kunt alleen studiekosten aftrekken als u ze zelf heeft gemaakt. Vergoedt uw werkgever een deel van uw studiekosten? Dan kunt u alleen de niet-vergoede kosten aftrekken als deze kosten voor aftrek in aanmerking komen.

Niet aftrekbare kostenKosten voor huisvesting, werkkamer of studeerruimte, eten, drinken en kleding komen niet voor aftrek in aanmerking. Betaalde rente op een studielening of reiskosten naar studiecentrum of steunpunt en kosten van excursies en studiereizen zijn niet aftrekbaar.

Aftrekbare kostenKosten van boeken, leermiddelen en lesgeld, waaronder de kosten voor modules, tentamens, aanvraag voor vrijstellingen en voor toelating tot de masteropleiding, komen in aanmerking voor aftrek. www.belastingdienst.nl

25

CursusbeschrijvingenDe cursusbeschrijvingen zijn alfabetisch gerang-schikt. De meest actuele gegevens vindt u op onze website. U vindt daar ook extra informatie over ingangsvoorwaarden, cursusinhoud, tentamine-ring en begeleiding.Bij elke cursusbeschrijving in deze gidsstaat het webadres vermeld dat direct toegang geeft tot deze informatie.

Alle beschreven cursussen maken deel uit van de bachelor- of masteropleiding van de faculteit Natuurwetenschappen. Volgt u deze opleiding, raadpleeg dan voordat u nieuwe cursussen gaat bestellen uw persoonlijk online studiepad in SRS (www.ou.nl/studiepad).Een aantal van deze cursussen kan tevens gevolgd worden als focusopleiding. Dit is bij de betreffende cursus vermeld.

Aarde, mens en milieu: introductie in de milieu-natuurwetenschappen (propedeusecursus tevens focuscursus)

Cursuscode: N14112 Studielast: 2 modulen

Het is 1991: acht mensen sluiten zich voor twee jaar op in een reusachtige kas in de woestijn van Arizona. Deze luchtdichte constructie bevat een aantal nagebouw-de ecosystemen zoals een oceaan, een tropisch regen-woud, en een deel waarin voedsel wordt verbouwd. Is dit gesloten systeem - getiteld Biosfeer-2 - in staat planten, dieren en mensen in leven te houden zonder toevoer van verse lucht, water en voedsel? Dat doel is nooit gehaald, na anderhalf jaar moet zuurstof worden bijgepompt om verstikking van de bewoners te voorkomen. De belang-rijkste les uit deze onderneming is dat er geen alternatief bestaat voor de originele biosfeer, de aarde met haar ecosystemen. Onze kennis schiet nog altijd tekort voor het ontwerpen van systemen die duurzaam leven mogelijk maken. Het Biosfeer-2 project heeft duidelijk gemaakt dat de aardse biosfeer van onschatbare waarde is, maar tege-lijkertijd ook gevoelig voor menselijke verstoring.In de cursus Aarde, mens en milieu maakt u - met het verhaal van Biosfeer-2 als uitgangspunt - kennis met de processen die leven op aarde mogelijk maken. Ook leert u over de problemen die ontstaan bij verstoring van deze processen, zoals klimaatverandering. De rol van de milieu-natuurwetenschappen bij het oplossen van deze proble-men en bij het bevorderen van duurzame ontwikkeling komt uitgebreid aan de orde.

VoorkennisNatuurwetenschappelijke basiskennis is voldoende om de leerstof te begrijpen. Verder is passieve kennis van het Engels noodzakelijk om verwerkingsopdrachten te kun-nen uitvoeren.

DocentenDr. ir. Joop de Kraker (landelijke begeleider).Dr. Frank van Belleghem (Vlaanderen), drs. Els Jans (Eindhoven), dr. Threes Smijs (Amsterdam en Rotterdam) en dr. Dennis Uit de Weerd (Groningen, Zwolle).

www.studieaanbod.ou.nl/N14112.htm

26

Academische vaardigheden milieuwetenschappen

Cursuscode: N61311 Studielast: 1 module

De cursus Academische vaardigheden milieuwetenschap-pen is een bijzondere cursus. Ook de looptijd is bijzonder, omdat de student zich de deelvaardigheden die horen bij de cursus eigen kan maken vanaf de propedeuse tot het eind van de bacheloropleiding. Het doel is studenten de mogelijkheid te bieden bepaalde academische vaardig-heden te verwerven, die nodig zijn voor een goede vak-beoefening in de toekomst. De student krijgt hierbij begeleiding en wordt beoordeeld. Voorbeelden zijn: het individueel voorbereiden en houden van een lezing, meedoen aan een discussie, een workshop voorbereiden en bijwonen, een poster presenteren, het opzetten van een onderzoek, het schrijven van een samenvatting of het zoeken naar literatuur.

IngangseisenU moet de propedeuse grotendeels afgerond hebben. De faculteit bepaalt of een student wordt toegelaten.

DocentenDr. ir. Lily Fredrix (examinator), dr. Threes Smijs (plv. exami-nator) en diverse andere NW-docenten.


Afstudeeronderzoek MSc Milieuwetenschappen(mastercursus)

Nieuwe cursus (beschikbaar vanaf 1-7-2011)


Het Afstudeeronderzoek MSc Milieuwetenschappen vormt de voltooiing van de masteropleiding Milieu-wetenschappen. Kennis, vaardigheden en inzichten die zijn verworven in de studie, worden tijdens het afstu-deeronderzoek geïntegreerd, toegepast en uitgebouwd. Binnen het afstudeeronderzoek zijn twee fasen te onder-scheiden: de eigenlijke onderzoeksfase en een afsluitende fase waarin u een verslag schrijft en een voordracht houdt.

IngangseisenU kunt pas aan Afstudeeronderzoek MSc Milieuweten-schappen beginnen wanneer het onderzoeksvoorstel door uw afstudeerbegeleider is goed gekeurd. Inschrijving is alleen mogelijk voor opleidingsstudenten en pas na afronden van de cursus Onderzoeksvoorstel MSc Milieuwetenschappen (N87311).

AfstudeercoördinatorDrs. Pieter Geluk.


27

Beleidsadvisering

Cursuscode: B53321 Studielast: 1 module

Hoe geef je op academisch niveau advies over overheids-beleid? Dit is de centrale vraag in de cursus Beleidsadvise-ring. De antwoorden zijn niet alleen van belang voor beleidsmedewerkers bij de overheid, maar ook voor mede-werkers van particuliere adviesbureaus en voor zelfstandige adviseurs. In deze cursus kunt u de theoretische kennis direct toepassen in casestudies. Binnen een realistische context geeft u beleidsadvies zoals dat voortvloeit uit de typische taken van een beleidsmedewerker. Net als in de praktijk gaat u beleid analyseren, en ontwerpen en antici-peren op reacties naar aanleiding van besluitvorming.

VoorkennisVoorkennis wordt verondersteld op het niveau van de cursussen Inleiding politicologie en Organisatie en management.

DocentLic. Mimi Crijns.

www.studieaanbod.ou.nl/B53321.htm

Beleidsonderzoek

Cursuscode: B54311 Studielast: 1 module

Als de overheid een probleem in de samenleving wil oplossen, wordt hiervoor beleid ontwikkeld. Een stap die altijd genomen moet worden is het betreffende maat-schappelijke probleem vertalen in een beleidsprobleem. Hiervoor is beleidsonderzoek nodig: het systematisch ont-wikkelen en evalueren van beleidsmaatregelen. In deze cursus past u de relevante bestuurskundige kennis direct toe in problemen uit de praktijk. U vervult de typische taken van een beleidsmedewerker op academisch niveau, zoals het evalueren van beleid en het diagnosticeren van beleid en organisatie.

VoorkennisVoorkennis wordt verondersteld op het niveau van de cursussen Inleiding in de politicologie en Organisatie en management.

DocentDrs. Ger Arendsen.

www.studieaanbod.ou.nl/B54311.htm

28

Biologie van cellen


In de cursus ligt de nadruk op de overeenkomsten tussen alle soorten levende cellen. Daarom behandelen we cellen in deze cursus niet op de traditionele manier in ‘hokjes’ (plantaardige, dierlijke en micro-organismen), maar zijn we uitgegaan van de gemeenschappelijke eigenschappen en de vertaling naar individuele variatie. Het centrale the-ma daarbij is energie. De cursus bestaat uit vier blokken: 1 Cellen: bouw, bouwstenen en functies: onder andere over macromoleculen en enzymkinetiek. 2 Energieprincipes en vorming van energie: ATP wordt

gevormd uit de energie die vrijkomt bij elektronen-overdracht. De elektronenoverdracht bij de oxigene en anoxigene fotosynthese, bij de ademhaling met zuur-stof en andere stoffen als uiteindelijke elektronacceptor en bij de lithotrofe levenswijze worden besproken.

3 Informatie op micro- en macroniveau: chromosomen bevatten DNA, dit wordt overgeschreven naar RNA en vertaald naar eiwit. Dit proces wordt toegepast bij recombinant-DNA-technieken.

4 Metabolisme en regulatie van metabole processen.

VoorkennisDe cursus veronderstelt voorkennis op het niveau van de Basiscursus scheikunde: van analyse tot synthese en de cursus Evolutie.

DocentDr. Frank van Belleghem.


Bodem en water: een stroomgebiedbenadering



Hoe kunnen we duurzaam omspringen met de beperkte drinkwatervoorraden? Hoe kan water het landschap vorm-geven? Kan de interactie tussen bodem en water benut worden om overstromingen in te perken of zelfs te voor-komen? Hoe groot is de impact van menselijk ingrijpen op het bodem-water-systeem, bijvoorbeeld van het aanleg-gen van dijken, dammen en ondergrondse rivierstelsels? Wilt u dat graag weten, dan is de natuurwetenschappelijk verdiepende cursus Bodem en water: een stroomgebied-benadering iets voor u.De cursus behandelt voornamelijk bodem- en watersys-temen in de Lage Landen en werkt steeds vanuit een (stroom)gebiedsbenadering. Ook grote internationale voorbeelden buiten Europa worden behandeld, bijvoor-beeld het Manmade River project in Libië, de Grand Canyon in de Verenigde Staten van Amerika, de Drieklovendam in China en het Aralmeer in Midden-Azië. Tot slot ontrafelt u de dynamiek van het Schelde-stroomgebied in een studietaakoverstijgende, Engelstalige, multimediale casus.

VoorkennisVoor het volgen van deze cursus heeft u een ruime basis-kennis nodig van de natuurwetenschappelijke disciplines. Enige inhoudelijke kennis van milieuproblemen en van de natuurlijke processen die zich op aarde afspelen wordt sterk aanbevolen. Deze onderwerpen komen aan bod in de cursussen Aarde, mens en milieu, Geologie rondom plaattektoniek, Milieuproblemen en duurzame ontwikke-ling en Gedrag en effecten van contaminanten. Passieve kennis van het Engels is noodzakelijk. Daarnaast veronderstellen we dat u computervaardig bent.

DocentenDr. Daisy Tysmans en ir. Ton Baltissen.


29

Duurzaam ondernemen(tevens focuscursus)


Voor ondernemers die alles willen weten over ‘the state of the art’ van duurzaam ondernemen. Voor overheden en bestuurders die dit willen bevorderen. Voor milieugroepen die contacten hebben met overheden en bedrijven over duurzaamheid. Voor studenten die de cursus willen bestu-deren als afgerond geheel of als onderdeel van hun ba-cheloropleiding milieu-natuurwetenschappen.

Duurzaam ondernemen vraagt om een nieuwe positie-bepaling van bedrijven ten opzicht van de omgeving. Bedrijven moeten daarvoor keuzes maken. Daarbij gaat het in de eerste plaats om principes: het vinden van een verstandige balans tussen People, Planet en Profit. In de tweede plaats om processen: het verankeren van duur-zaam ondernemen in interne en externe processen door vormgeving in de eigen organisatie en via de relatie met externe stakeholders. In de derde plaats om prestaties: het uitdrukken van de resultaten van duurzaam ondernemen in kwalitatieve en/of kwantitatieve mijlpalen. De cursus behandelt belangrijke aspecten voor duurzaam ondernemen, zoals cultuur en structuur; economische, sociale en ecologische dimensie; emissiehandel; gender; financiële instellingen; institutionele beleggers en over-heid. Casussen illustreren de praktijk. Het schrijven van een artikel op academisch niveau - met het geven en ont-vangen van commentaar en het verbeteren van het eigen artikel - vormt een belangrijk onderdeel van de cursus. Hierbij gaat het om het toepassen van kennis en inzichten en deze verwerken tot een eigen visie.

VoorkennisEnige praktijkervaring of kennis van management, beleid, milieuproblemen en duurzame ontwikkeling is gewenst, evenals de vaardigheid om een logisch betoog te kun-nen opstellen. Studenten milieu-natuurwetenschappen kunnen deze cursus het beste volgen aan het eind van de bacheloropleiding.

DocentDr. Mariëtte van Huijstee.


Ecosystems and Human Well-being


Deze cursus richt zich op de wisselwerking tussen mensen en ecosystemen. Het gaat daarbij om twee hoofdvragen: wat is het belang van ecosystemen voor menselijk welzijn en hoe beïnvloedt de mens het functioneren van eco-systemen? Voor het bestuderen van deze wisselwerking wordt in de cursus gebruik gemaakt van het conceptuele raamwerk dat is ontwikkeld binnen de zogenaamde Millennium Ecosystem Assessment (MA). Deze ‘assessment’ is een recent uitgevoerde beoordeling van de toestand van ecosystemen wereldwijd, de te verwachten ontwik-kelingen, en de opties voor (meer) duurzaam beheer van ecosystemen. Het eindrapport van de MA dient als rode draad voor de cursus. De inhoud van dit rapport wordt aangevuld en verdiept met een tekstboek met ondersteu-nende ecologische kennis en kennis over de relatie tussen ecosystemen en maatschappelijke systemen. In de cursus verwerft u kennis, inzicht en vaardigheden met betrekking tot de analyse en oplossing van milieupro-blemen die verband houden met de degradatie van eco-systemen. Via studietaken richt u zich op de waarde van ecosystemen voor het menselijk welzijn, de veranderingen die de afgelopen vijftig jaar in ecosystemen zijn opgetre-den, en de mogelijkheden om de huidige trend van door-gaande aantasting te keren. Aan de hand van een aantal sprekende casusbeschrijvingen verdiept u zich nader in de precieze oorzaken, mechanismen en gevolgen van antro-pogene veranderingen in ecosystemen. Als afronding van de cursus voert u zelf een ecosysteem-assesment uit van een casusgebied op basis van een verzameling bronnen.

VoorkennisDe cursus bouwt voort op de ecologische basiskennis die wordt aangereikt in de propedeusecursussen Aarde, mens en milieu en Milieuproblemen en duurzame ontwikkeling. Verder wordt voorkennis verwacht van evolutionaire processen en fysiologie op propedeuseniveau. Passieve kennis van het Engels is noodzakelijk om het Engelstalige cursus- en bronnenmateriaal te kunnen bestuderen.

DocentDr. ir. Joop de Kraker.


30

Energy Analysis(tevens focuscursus)


Om de ontwikkelingen op het gebied van de energie-voorziening goed te kunnen begrijpen en mee te kunnen denken over mogelijke opties voor de toekomst, is het van belang dat men energiesystemen goed kan doorgronden. De cursus Energy Analysis voorziet in een introductie in de analyse van energiesystemen en energietechnologieën. In de cursus wordt zowel aandacht besteed aan systemen die in energie voorzien als systemen die de vraag naar energie bepalen. De cursus biedt een scala aan methoden en hulpmiddelen om energiesystemen te analyseren, waaronder: thermodynamica (basaal), energiediensten en -vraag, energiewinning en -conversie, energiemarkten, energie in een sociale context, energiemanagement, ener-gieketens, levenscyclusanalyse van energie, meten van energie-efficiëntie en -intensiteit, energietechnologieën, energiescenario’s en beleid gericht op efficiënt energiege-bruik en hernieuwbare energie. De cursus is Engelstalig en wordt getentamineerd via een aantal opdrachten.

VoorkennisRekenvaardigheden en kennis van natuurkunde op vwo-niveau is wenselijk. Passieve beheersing van het Engels is noodzakelijk.De cursus is op eindbachelorniveau en opgenomen in de bacheloropleiding Milieu-natuurwetenschappen. Masterstudenten Milieuwetenschappen die hun afstudeer-opdracht gaan doen rond het thema energie, kunnen in overleg met de faculteit Natuurwetenschappen overwe-gen de cursus in hun masterprogramma op te nemen.

DocentDr. Wilfried Ivens.


Environmental Problems: crossing boundaries between science, policy and society (mastercursus)



De cursus Environmental Problems: crossing boundaries between science, policy and society is een Engelstalige cursus met het accent op de aanpak van milieuvraagstuk-ken als interactieproces tussen wetenschap, beleid en maatschappij. De student krijgt inzicht in de complexiteit van milieuvraagstukken, verschillende perspectieven, belangen en actoren die een rol spelen, en leert reflecteren op zijn eigen rol als expert. Aan de orde komen onder andere onzekerheden, conflicterende kennisbronnen, niet-wetenschappelijke kennis en nieuwe media, toege-licht aan de hand van praktijkvoorbeelden als Boviene Spongiforme Encephalopathie (BSE), ‘Climategate’ en de inrichting van de Commandeurspolder.

VoorkennisVoor het bestuderen van deze cursus is het raadzaam dat u beschikt over kennis van het milieubeleid, bijvoor-beeld opgedaan in de OU-cursus Milieubeleid: theorie en praktijk (N15421) en/of de OU-cursus Omgevingsbeleid: analyse, evaluatie, ontwerp (N232121).

DocentDr. ir. Willemijn Tuinstra.


31

Environmentally Improved Production(tevens focuscursus)


Wereldwijd is er het laatste decennium veel aandacht voor de wijze waarop de productie van economische goede-ren tot stand komt. Vanuit de duurzaamheidsgedachte is het belangrijk dat de mens en zijn omgeving van deze productie geen nadeel ondervinden, ook niet op de (zeer) lange termijn. Een volledig duurzaam ingericht productie-bestel lijkt voorlopig niet haalbaar, maar er zijn talrijke benaderingen in praktijk gebracht waardoor (delen) van productieketens veel minder milieubelastend zijn dan voorheen.In de Engelstalige cursus Environmentally Improved Production (EIP) wordt de duurzame productie van economische goederen behandeld vanuit een natuurwe-tenschappelijke invalshoek. De cursus geeft een algemeen begrip van, en inzicht in, de actuele ontwikkeling op het terrein van milieuvriendelijke productie. Daarnaast doet de student bij bestudering van de cursus ervaring op met het gebruik van wetenschappelijke bronnen (lezen, begrij-pen en kennis en inzichten vergroten). De verkregen ken-nis en inzichten kunnen de basis vormen voor beslissingen over het invoeren van duurzamere productiewijzen. In de cursus komen onder meer de volgende vier clusters van onderwerpen aan bod: 1. Cleaner production & design for environment2. Life cycle management, energy analysis & material flow

accounting3. Cascading, recycling & industrial symbiosis4. Risk & inherent safety.

VoorkennisPassieve kennis van de Engelse taal is nodig. De cursus is op eindbachelorniveau en opgenomen in de bachelor-opleiding Milieu-natuurwetenschappen. Masterstudenten Milieuwetenschappen die hun afstudeeropdracht gaan doen rond het thema milieutechnologie, kunnen in over-leg met de faculteit Natuurwetenschappen de cursus in hun masterprogramma opnemen.

DocentDr. Wilfried Ivens.


European Union, Governance and Sustainability(mastercursus)



Centraal in de cursus staan het streven naar duurzame ontwikkeling en het oplossen van milieuproblemen in een internationale context. Het zwaartepunt ligt daarbij op de Europese Unie (EU) en haar lidstaten. De EU, haar beleid en strategieën, worden geanalyseerd vanuit een ‘governance perspectief’, waarin de nieuwe relaties tussen overheid, bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties en burgers centraal staan bij de aanpak van milieu- en duurzaamheidvraagstukken. Naast theoretische inzichten op het gebied van governance en duurzame ontwikke-ling wordt in belangrijke mate aandacht besteed aan beleidsterreinen waarop de EU en haar lidstaten milieu- en duurzaamheidbeleid trachten te voeren, zoals klimaat- en energiebeleid, transport en mobiliteit, landbouw, biodiver-siteit, en duurzame productie en consumptie. De betref-fende beleidsterreinen worden beschreven en geanaly-seerd, en geïllustreerd met korte case-studies In de cursus wordt ook aandacht besteed aan de totstandkoming en het functioneren van de EU en de integratie van duurzame ontwikkeling als een strategie voor Europees en nationaal beleid. Naast een analyse van de werking van de EU tot dusver, wordt een vooruitblik gegeven op de governance van duurzame ontwikkeling in de EU. De cursus is ontwik-keld door een internationaal team van auteurs en bestaat uit een OU-cursusboek en bijbehorend elektronisch werk-boek met opdrachten en terugkoppeling.

VoorkennisVoor het bestuderen van deze cursus is het raadzaam dat u beschikt over kennis van het milieubeleid, bijvoorbeeld opgedaan in de OU-cursus Milieubeleid: theorie en prak-tijk (N15421).

DocentenDr. Ron Cörvers en dr. ir. Willemijn Tuinstra.


32

European Virtual Seminar on Sustainable Development(mastercursus)


Kern van het European Virtual Seminar on Sustainable Development (EVS) is internationaal samenwerkend leren in kleine, multidisciplinaire groepen aan casestudies op het terrein van duurzame ontwikkeling. En dat alles via internet. Het idee is dat door studenten op die manier samen te laten werken, ze direct geconfronteerd worden met verschillende visies op duurzaamheidsvraagstukken. De studenten zijn afkomstig uit verschillende landen en hebben uiteenlopende disciplinaire achtergronden. De studentengroepen analyseren de problematiek die in de casus centraal staat, verrichten onderzoek en rappor-teren hierover in een groepsrapport. Elke groep wordt begeleid door een tutor en kan voor inhoudelijke vragen terecht bij een expert. De onderwerpen van de casestu-dies zijn interessant voor studenten van verschillende studierichtingen, zoals milieu- en natuurwetenschappen, beleids- en bestuurswetenschappen, economie, rechten en wellicht ook cultuurwetenschappen. Ook is het EVS interessant voor studenten die ervaring willen opdoen met internationaal, multidisciplinair samenwerkend leren. Het EVS wordt aangeboden in de periode oktober-maart. In het EVS participeren meer dan 15 onderwijsinstellingen uit 10 Europese landen. Zie voor meer informatie en een overzicht van de casestudies: http://www.ou.nl/evs.

VoorkennisBelangrijk is uw belangstelling om met duurzame ontwik-keling aan de slag te gaan vanuit uw discipline. U beschikt over kennis van het Engels en kan via internet actief met anderen communiceren.

DocentDr. Ron Cörvers.


Gedrag en effecten van contaminanten: een introductie in de milieuchemie


Deze cursus richt zich op 1) milieuchemische processen in de verschillende milieucompartimenten en de effecten van de mens hierop en 2) de effecten van het milieu op de mens. Daarnaast richt de cursus zich specifiek op milieu-vreemde stoffen. Als basis voor de cursus dient het boek An introduction to environmental chemistry. Dit boek behandelt het functioneren van natuurlijke geochemische processen op verschillende tijden ruimteniveaus, en de effecten van menselijk handelen daarop. Ook wordt inge-gaan op de invloed van stoffen in het milieu op de mense-lijke gezondheid. Epidemiologisch onderzoek en betrouw-bare risicoschatting krijgen veel aandacht. Verdieping vindt plaats door middel van casussen, onder andere over de Probo Koala. Tenslotte wordt ingegaan op de nieuwe stoffenregelgeving van de Europese Unie, Registration, Evaluation and Authorisation of Chemical substances (REACH), die in juni 2007 in werking is getreden.

VoorkennisVoorkennis is gewenst op het niveau van de Basiscursus scheikunde: van analyse tot synthese, evenals basiskennis op het gebied van milieuwetenschappen. Passieve beheersing van het Engels is noodzakelijk.

DocentDr. Threes Smijs.


33

Gedragsbiologie


Diergedrag speelt de hoofdrol in de cursus Gedrags-biologie, maar voorbeelden van parallellen bij de mens ontbreken zeker niet. Binnen de milieuwetenschappen draagt de gedragsbiologie bij aan het inzicht in (1) de wijze waarop organismen (ook de mens) omgaan met korte- en langetermijnbelangen, (2) de ‘verduurzaming’ van de veehouderij en (3) de eisen die dieren aan hun leefomgeving stellen ten behoeve van het natuurbeheer. Daarnaast is gedragsbiologie een uiterst gevoelig hulp-middel bij het onderzoek naar de schadelijkheid van stoffen. Ook binnen de psychologie, de medische weten-schappen, de criminologie en zelfs de economie wordt steeds meer onderkend dat biologische factoren een belangrijke invloed hebben op menselijk handelen. De belangstelling voor de gedragsbiologie is daarom groeiende. Gedragsbiologie is extra interessant omdat het vrijwel alle aspecten van fundamenteel natuurweten-schappelijk onderzoek in zich heeft.

VoorkennisDe benodigde voorkennis is vergelijkbaar met een afge-rond vwo, niet noodzakelijkerwijs met een natuurweten-schappelijk profiel, maar wel met affiniteit tot de natuur-wetenschappen en enige basiskennis daarvan. De cursus kan worden gevolgd zonder uitvoerige alge-mene biologische voorkennis en inzicht in evolutionaire en fysiologische processen. In dat geval kost het bestude-ren van de cursus meestal meer tijd dan is aangegeven.

DocentDr. Johan van Rhijn.


Gegevens en gevolgtrekkingen(propedeusecursus)


Veel maatschappelijke problemen zijn alleen op te lossen met behulp van (natuur)wetenschappelijke informatie. Die informatie hebben beslissers nodig om aan te geven waartoe hun handelen kan leiden en om tot beredeneerde voorkeuren te komen. Beslissers moeten de juistheid kunnen beoordelen van de wetenschappelijke redene-ringen die ten grondslag liggen aan het verband tussen handelingen en uitkomsten. Ze moeten dus in staat zijn wetenschappelijke redeneringen te beoordelen op hun deugdelijkheid, drogredenen kunnen opsporen en kunnen beoordelen of de uitgangspunten van een redenering plausibel zijn. Verder moeten ze de geschiktheid van een gebruikte proefopzet of toets kunnen beoordelen en tot slot in staat zijn uit een reeks van mogelijke oplossingen het beste alternatief te kiezen, rekening houdend met gestelde doelen en beschikbare informatie. Het doel van de cursus is (toekomstige) beslissers de hier geschetste vaardigheden en inzichten te verschaffen.

VoorkennisEr wordt geen speciale voorkennis verondersteld. Wél is het zo dat de voorbeelden die worden besproken enige affiniteit veronderstellen met het natuurwetenschappelijk vakgebied.

DocentDr. Threes Smijs.


34

Geïntegreerd practicum natuurwetenschappen(propedeusecursus)


Het Geïntegreerd practicum natuurwetenschappen (ENP) is ingericht om kennis te maken met het experimenteren binnen de natuurwetenschappen. Als thema van het prac-ticum is gekozen voor fysiologische en genetische adapta-tie van het fotosyntheseproces in planten. Het practicum bestaat uit een voorbereidende, een experimenteer- en een afrondingsfase. In de voorbereidende fase behan-delen we in schriftelijk materiaal de belangrijkste achter-gronden van het fotosyntheseproces. U krijgt inzicht in de wijze waarop natuurwetenschappelijke problemen met goed opgezette experimenten zijn op te lossen. De expe-rimenteerfase vindt plaats bij de Wageningen Universiteit en Researchcentrum (de WUR) op vijf achtereenvolgende dagen, voorafgegaan door een voorbereidende bijeen-komst in Studiecentrum Utrecht. Na het oefenen van enkele basale laboratoriumtechnieken doet u een aantal experimenten die u meer inzicht geven in de fysiologische en genetische aanpassingen van het fotosyntheseproces. Eén van deze experimenten ontwerpt u zelf op grond van de opgedane kennis. In de afrondingsfase verwerkt u de tijdens het practicum verzamelde gegevens tot een themaverslag.

IngangseisenAan dit practicum kunt u deelnemen als u tenminste 9 modulen van de propedeuse Milieu-natuurwetenschappen hebt afgerond, waaronder Levenswetenschappen 1: evolutie (of de cursus Evolutie), Levenswetenschappen 2: fysiologie en de Basiscursus scheikunde: van analyse tot synthese. Het practicum wordt maximaal één maal per jaar gegeven gedurende zes hele dagen in een vooraf vastgestelde periode. Dit practicum gaat alleen door bij voldoende belangstelling. De faculteit bepaalt of een student wordt toegelaten.

DocentenDrs. Jikke van Wijnen en dr. Dennis Uit de Weerd.


Geo Information Systems (GIS)


Tot een aantal jaren terug was het gebruik van geogra-fische of ruimtelijke informatie beperkt tot papieren kaarten, veelal in de vorm van degelijke, dure, statische at-lassen. Ze werden voornamelijk door aardwetenschappers gebruikt voor analyse en presentatie van verschijnselen in de wereld. De behoefte van de samenleving om veran-dering op aarde bijna real-time te kunnen analyseren en presenteren, heeft samen met de beschikbaarheid van nieuwe informatietechnologieën en digitale informatie (bijvoorbeeld satellietgegevens) geleid tot de ontwikke-ling van geografische informatiesystemen (GIS). Met GIS-computerprogramma’s is het mogelijk om infor-matie van digitale (land)kaarten te bewerken. De cursus bestaat uit een elektronisch practicum op cd-rom, waarbij aan de hand van voorbeelden en oefeningen een brede introductie wordt gegeven van concepten van ruimtelijke analyse en GIS. Daarnaast zijn er oefeningen en casestu-dies in een werkboek op Studienet, waarbij men met een GIS-computerprogramma leert om ruimtelijke gegevens te analyseren, zoals de risico’s van erosie aan de hand van digitale bodem- en landgebruikskaarten.

VoorkennisEen goede passieve beheersing van het Engels is gewenst; de cursus is volledig Engelstalig. Daarnaast veronderstel-len we dat u computervaardig bent en beschikt over een Windows-pc.

DocentIr. Ton Baltissen.


35

Geologie rondom ijstijden


Klimaatverandering en alles wat daarmee samenhangt, staan de laatste jaren sterk in de belangstelling. In deze global change discussies worden vragen gesteld als: Verandert het klimaat en zo ja in welke richting en op welke termijn? Wat zijn de gevolgen? Welke terugkoppe-lingsmechanismen spelen een rol? Hoe groot is de invloed van de mens? Dergelijke vragen zijn uiterst moeilijk te beantwoorden, niet alleen omdat de weermachine een zeer complex systeem vormt, maar ook door de geolo-gische periode (het Kwartair) waarin we ons bevinden. Kenmerkend voor deze periode is dat zich zeer snelle endrastische klimaatswisselingen voordoen. De cursus Geologie rondom ijstijden verschaft inzicht in de wissel-werking tussen (veranderend) klimaat en geologische pro-cessen op en nabij het aardoppervlak. De nadruk ligt op de zogeheten exogene geologie: de geologische proces-sen die worden aangedreven door de energie van de zon en die dus ten nauwste samenhangen met het klimaat.

VoorkennisEnige voorkennis van wiskunde, scheikunde en natuur-kunde op vwo-niveau is noodzakelijk om de cursus binnen de gegeven studietijd met een voldoende te kunnen af-ronden.

DocentenDr. Joseph Leinders en ir. Angelique Lansu.


Geologie rondom plaattektoniek(propedeusecursus)


De aarde bestaat uit een groot aantal verschillende com-ponenten zoals gesteenten, lucht, water, ijs en levende organismen. Alle componenten vertonen een dynamische samenhang en zijn doorlopend in beweging ten opzichte van elkaar. Bij de bestudering van de processen die zich op en in de aarde afspelen en hebben afgespeeld, zijn vrij-wel alle natuurwetenschappelijke (sub)disciplines betrok-ken. De cursus laat zien hoe fysica, chemie, biologie en geologie samenwerken bij het oplossen van aardweten-schappelijke problemen. Maar ook het begrip tijd speelt een belangrijke rol in de aardwetenschappen, wat een aparte dimensie aan de natuurwetenschappen toevoegt. De cursus Geologie rondom plaattektoniek geeft op deze manier een uitgebreide inleiding in de geologische wetenschap. Daarbij ligt de nadruk voornamelijk op de processen die samenhangen met de interne warmtepro-ductie van de aarde (endogene processen).

VoorkennisEnige voorkennis van wiskunde, scheikunde en natuur-kunde op vwo-niveau is noodzakelijk om de cursus bin-nen de gegeven studietijd met een voldoende te kunnen afronden.

DocentenDr. Joseph Leinders en ir. Angelique Lansu.


36

Inleiding in de gezondheidspsychologie

Cursuscode: S60331 Studielast: 1 module

Wanneer zijn mensen ziek en wanneer beschouwen ze zichzelf als ziek? Waarom vertonen mensen ongezond gedrag? Wat is pijn? Hoe kun je het beste omgaan met een chronische aandoening? In deze cursus krijgt u inzicht in de wetenschappelijke inzichten over relaties tussen gedrag en gezondheid, tussen lichaam en geest. Onderwerpen die aan bod komen zijn onder meer de betekenis, oorzaken en gevolgen van stress en theorieën die gezond en ongezond gedrag kunnen verklaren. Ook wordt besproken hoe leefstijlen samenhangen met gezondheid en ziekte. Daarnaast gaat u dieper in op ziekte, acceptatie van ziekte en ziekterollen. Andere thema’s zijn het gebruik van medische voorzieningen, de aard, symp-tomen en functie van pijn en de rol van sociale steun als het gaat om ‘coping’ bij chronische ziekten.

VoorkennisVanwege het Engelstalige tekstboek is passieve kennis van de Engelse taal gewenst.

DocentProf. dr. Lilian Lechner.

www.studieaanbod.ou.nl/S60331.htm

Gezondheid in perspectief(tevens focuscursus)


Een goede gezondheid is voor veel mensen het belang-rijkste in hun leven. Dagelijks besteden de media aandacht aan onderwerpen die te maken hebben met gezondheid, uiteenlopend van effecten van leefstijl op gezondheid (te weinig beweging, slechte eetgewoonten) en kindersterfte tot infectieziekten, zoals de opkomst van de Mexicaanse griep. In wetenschappelijk opzicht neemt de bestudering van gezondheidsproblemen een prominente plaats in. Ook op nationaal en gemeentelijk niveau is er aandacht voor de volksgezondheid. Zo is het opstellen van een ge-meentelijke gezondheidsnota een wettelijke verplichting. Ondanks de aandacht voor al het onderzoek naar gezond-heid en gezondheidsverstorende factoren, ontbreekt het vaak aan een goede vertaling van deze kennis naar de praktijk.Omdat gezondheid door iedereen op zijn eigen wijze wordt beleefd, wordt in de cursus aangesloten op de eigen leefomgeving. In de cursus worden deze individueel ervaren gezondheidsproblemen in een breder verband geplaatst. Hierbij wordt gebruik gemaakt van het samen-werkend leren binnen groepen.

VoorkennisEr is geen specifieke voorkennis vereist. Passieve kennis van het Engels is noodzakelijk omdat één van de boeken Engelstalig is.

DocentenDr. ir. Lily Fredrix en dr. Raymond Niesink.


37

Inleiding in de neuropsychologie en psychofarmacologie

Cursuscode: S25211 Cursusniveau: 2 Studielast: 1 module

Hoe onthouden we informatie? Hoe worden aandachts-stoornissen gediagnosticeerd? Hoe komt het dat een hersenbloeding kan leiden tot forse geheugenproblemen of chaotisch gedrag? Wat is Gilles de la Tourette en hoe ontstaat het? Hoe kan medicatie of drugs ons gedrag beïnvloeden? Dit zijn enkele vragen die centraal staan binnen de neuropsychologie en psychofarmacologie. Neuropsychologie bestudeert de relatie tussen hersenen en gedrag. Deze relatie wordt bestudeerd bij zowel ge-zonde personen als patiëntenpopulaties (zoals dementie, epilepsie, hersenbloedingen, ADHD en schizofrenie). Psychofarmacologie is nauw verwant aan neuropsycho-logie. Deze tak houdt zich bezig met geneesmiddelen en stoffen die worden gebruikt ter behandeling van neuro-psychologische en psychiatrische ziektebeelden.

VoorkennisSpecifieke voorkennis is niet vereist. Het is raadzaam om eerst de cursus Inleiding in de psychologie te volgen.

DocentDr. Susan van Hooren.

www.studieaanbod.ou.nl/S25211.htm

Levenswetenschappen 1: evolutie(propedeusecursus)


Kennis en inzichten van biologen over ‘het leven’ zijn de afgelopen 150 jaar revolutionair veranderd door uitwis-seling van kennis met geologen, chemici, fysici en zelfs wiskundigen. Wisselwerkingen vormen een rode draad in deze cursus. In de eerste helft van de cursus wordt de kapstok daarvoor aangereikt met het boek ‘Een kleine ge-schiedenis van bijna alles’ van Bill Bryson met daarbij een leeswijzer. Die kapstok komt ook van pas bij de andere natuurwetenschappelijke cursussen van de propedeuse. De tweede helft zoomt in op evolutie, het bijna alomvat-tende theoretische kader voor de biologie. Dat gebeurt aan de hand van een hoorcollege op cd, een studietekst die voortbouwt op hetgeen Bryson al te berde heeft gebracht, powerpointpresentaties met nadere toelichting en drie wetenschappelijke artikelen. Doel is om kennis te nemen van en inzicht te krijgen in het evolutieproces en de verklarende rol van de evolutietheorie voor de gehele biologie.

VoorkennisAangeraden wordt om eerst de cursus Aarde, mens en milieu af te ronden.

DocentDr. Dennis Uit de Weerd.


38

Levenswetenschappen 2: fysiologie(propedeusecursus)


Fysiologie gaat over de ‘werking’ van levende organismen: planten en dieren. Het is een experimentele wetenschap die gebaseerd is op het manipuleren van factoren, waar-van de gevolgen in kaart worden gebracht. Daarbij kan het gaan om factoren buiten het organisme, zoals licht, temperatuur, vocht, beschikbare mineralen, maar ook om factoren binnen het organisme, zoals watergehalte, lichaamstemperatuur en hongertoestand. Fysiologie gaat over organen en hoe ze functioneren, maar ook over de chemische en fysische processen die daarbij plaatsvinden. Verder kan er worden ingezoomd op de processen in de cellen van de organismen. Fysiologie is belangrijk in de milieukunde omdat het zicht geeft op de grenzen waar-binnen leven mogelijk is. Fysiologie biedt ook mogelijkhe-den om te begrijpen hoe levende organismen (waaronder de mens) zich al dan niet kunnen handhaven onder milieustress. Doel is om kennis te nemen van en inzicht te krijgen in het functioneren van organismen op macro- en micro-niveau.

VoorkennisAangeraden wordt om eerst de cursussen Aarde, mens en milieu en Levenswetenschappen 1: evolutie af te ronden. De cursus Levenswetenschappen 2: fysiologie sluit aan op Levenswetenschappen 1: evolutie. Aangeraden wordt om deze twee cursussen direct na elkaar te bestuderen in deze volgorde.

DocentDr. Dennis Uit de Weerd.


Milieubeleid: theorie en praktijk(tevens focuscursus)


Kenmerkend voor de cursus Milieubeleid: theorie en praktijk is dat studenten in kleine groepen via Studienet samenwerken bij het doorlopen van deze cursus. De cursus kan niet individueel worden bestudeerd. Om die reden wordt de cursus één maal per jaar aangebo-den van september tot februari. Deelnemers moeten zich vóór 1 september aanmelden bij [email protected].

Milieuproblemen zijn complexe vraagstukken. Met de cursus wordt beoogd het inzicht te bevorderen in de milieuproblemen die spelen, de wijze waarop met deze problemen in beleid en samenleving wordt omgegaan, de veranderingen die daarin zijn opgetreden en de rol die beleidswetenschappers kunnen spelen bij het analyseren en arrangeren van noodzakelijk geachte maatschappe-lijke veranderingen richting duurzame ontwikkeling. Hierover treedt u met medestudenten in discussie en u werkt samen bij het bestuderen van het cursusmateriaal. Daarbij besteedt u zowel aandacht aan centrale begrip-pen, concepten en theorieën uit het milieubeleid als de analyse daarvan aan de hand van verschillende beleids-wetenschappelijke perspectieven. Ook gaat u in op de complexiteit van milieuproblemen als vraagstukken voor multi-actor, -sector en -level governance. Als rode draad voor de (groeps)opdrachten in de cursus is gekozen voor het thema ‘klimaatverandering en milieubeleid’. De cursus bestaat uit een elektronisch werkboek in Studienet en het tekstboek Milieubeleid: analyse en perspectief (red. Driessen en Leroy, 2007) en een bronnen-boek. Voor Vlaamse studenten worden zes hoofdstukken uit het tekstboek voorzien van een Vlaamse variant.

VoorkennisEnige kennis van milieuproblemen is gewenst, bijvoor-beeld opgedaan in de cursus Milieuproblemen en duur-zame ontwikkeling.

DocentDrs. Wessel Slot.


39

Milieuproblemen en duurzame ontwikkeling(propedeusecursus tevens focuscursus)


Deze cursus is een grondige revisie van de Basiscursus Milieukunde (N07122) en nadrukkelijk niet bestemd voor studenten die de oude cursus (het oude KMT) reeds gedaan hebben.

Milieuproblemen zijn een structureel onderdeel van de hedendaagse samenleving. Om de milieuproblematiek op te lossen, of op zijn minst beheersbaar te maken, zijn ingrijpende maatschappelijke veranderingen onafwend-baar. Duurzame ontwikkeling vormt daarbij een richting-gevend principe. Doel is een blijvend evenwicht te laten ontstaan tussen de menselijke beschaving en haar natuurlijke omgeving. In de cursus Milieuproblemen en duurzame ontwikkeling wordt de milieuproblematiek ge-analyseerd vanuit natuur-, sociaal- en beleidswetenschap-pelijk perspectief. In deel 1 wordt de milieuproblematiek globaal geschetst. In deel 2 wordt de milieuproblematiek geanalyseerd. Deel 3 schetst manieren om milieuproble-men op te lossen en/of te voorkómen, dit alles bezien van-uit het milieubeleid. In deel 4 wordt ingegaan op enkele duurzaamheidsvraagstukken en wordt de betekenis van duurzame ontwikkeling nader bekeken. Een belangrijk onderdeel van de cursus is het (leren) schrijven van een essay op academisch niveau, waarin een concreet milieu-probleem wordt uitgewerkt en in de cursus opgedane kennis en inzichten toegepast en verwerkt zijn.

VoorkennisEnige inhoudelijke kennis van milieuproblemen wordt aanbevolen, bijvoorbeeld opgedaan in de cursus Aarde, mens en milieu.

DocentDr. Frank van Belleghem.


Natuurkunde(propedeusecursus)


De historische ontwikkeling van de natuurkunde is als rode draad in de cursus herkenbaar. De cursus start met een inleiding in de klassieke mechanica. Met behulp van de fundamentele ideeën van Newton over beweging en zwaartekracht zijn allerlei verschijnselen, van planeetbe-weging tot satellietbanen, te verklaren. Vervolgens komen onderwerpen aan de orde uit de elektriciteitsleer en het magnetisme en verschillende toepassingen, waaronder elektronische circuits en dynamo’s. Na een introductie over trillingen en golven, volgt de warmteleer en tot slot de beginselen van de quantummechanica.

VoorkennisEen goede beheersing van de basiskennis wiskunde is een vereiste.

DocentDr. Rinus van Herpen.


40

Natuurwetenschappelijke modellen


Diabetespatiënten moeten op gezette tijden insuline-injecties krijgen. De vraag is hoeveel en hoe vaak zij insuline moeten nemen. Om hier achter te komen, is het niet mogelijk het systeem zelf (de patiënt en de insuline) te bestuderen. Experimenteren met dat systeem kan namelijk gevaarlijk, of zelfs dodelijk zijn voor de patiënt. Een andere manier om de vraag te beantwoorden, is het maken van een wiskundig of computermodel. Zo’n model gedraagt zich precies zoals het systeem zelf. Zo kan het gedrag van het systeem worden bestudeerd zonder het systeem zelf aan te tasten. Hoe het bouwen van zo’n wis-kundig model in z’n werk gaat, hoe het gedrag ervan kan worden bestudeerd en hoe de resultaten weer kunnen worden terugvertaald naar de werkelijkheid, komt aan de orde in deze cursus.

VoorkennisEnige natuurwetenschappelijke voorkennis is noodzakelijk. De stof die in de cursussen Continue wiskunde of Wiskunde voor milieuwetenschappen wordt behandeld, wordt bekend verondersteld. Een goede passieve beheer-sing van het Engels is gewenst.

DocentDr. ir. Joop de Kraker.


Omgevingsbeleid: analyse, evaluatie, ontwerp(tevens focuscursus)


Gaswinning in de Waddenzee, de fijnstofproblematiek, een tunnel langs het Naardermeer, het aanwijzen van locaties voor windmolens, het bouwen in diep gelegen polders, zijn voorbeelden van omgevingsvraagstukken die onderwerp zijn van beleid. In de cursus komt aan bod: wat we verstaan onder omgevingsbeleid, op welke wijze beleidswetenschappers dit bestuderen, en wat we hiervan kunnen leren voor het omgaan met complexe omgevingsvraagstukken.De opzet van cursus is sterk methodologisch van aard, waarbij we twee typerende maar sterk uiteenlopende benaderingen van beleid onderscheiden, namelijk de analytisch-rationele en de sociaal-interactieve benadering. Daarnaast worden drie beleidsactiviteiten onderscheiden, te weten het analyseren, evalueren en ontwerpen van beleid. De beide benaderingen en drie beleidsactiviteiten vormen de kapstok waaraan de cursusinhoud is opgehangen.Na een gedegen theoretisch deel waarin de voornaamste beleidswetenschappelijke theorieën, methoden en modellen aan bod komen, worden de opgedane kennis en inzichten toegepast op vraagstukken uit de praktijk. Dit gebeurt in een virtueel beleidswetenschappelijk onderzoeks- en adviesbureau waarin u (aan de hand van multimediale case studies) een stage doorloopt waarbij u beleidsanalyses, beleidsevaluaties en beleidsontwerpen verricht op het vlak van omgevingsbeleid.

VoorkennisAls voorkennis wordt de cursus Milieubeleid en samenle-ving aanbevolen.

DocentDr. ir. Willemijn Tuinstra.


41

Onderzoeksvoorstel MSc Milieuwetenschappen(mastercursus)



Voordat u met uw afstudeeronderzoek kunt beginnen, dient u eerst een onderzoeksvoorstel te schrijven. Deze cursus begeleidt/ondersteunt u gericht bij het schrijven van een onderzoeksvoorstel op het (milieuwe-ten-schappelijk) domein dat u gaat onderzoeken. Er wordt expliciet aandacht besteed aan het doen van literatuur-onderzoek, het formuleren van een duidelijke probleem-stelling en onderzoeksvragen, het kiezen van passende methoden en technieken en het maken van een haalbare planning.

IngangseisenInschrijving is alleen mogelijk voor opleidingsstudenten en uitsluitend na goedkeuring van het onderzoeksidee door de beoogd afstudeerbegeleider. U kunt pas aan het Onderzoeksvoorstel MSc Milieuwetenschappen beginnen wanneer uw onderzoeksidee (onderwerp, korte vraagstel-ling, afstudeerbegeleiding en -plek) goedgekeurd is.

DocentenDr. ir. Lily Fredrix, dr. Wilfried Ivens en diverse andere NW-docenten.


Organismen in hun omgeving:toxicologie en afweersystemen


De cursus Organismen in hun omgeving: toxicologie en afweersystemen is gericht op het verwerven van kennis over de basisprincipes op het gebied van natuurlijke en immuun-afweer (deel A) en toxicologie (deel B). Verder wordt ook een relatie gelegd tussen deze basisprincipes en het analyseren van complexe praktijksituaties. Daarbij kan onderscheid gemaakt worden tussen het humane systeem (deel C) en het ecosysteem (deel D). Deel A behandelt afweer op het niveau van organismen. Het accent ligt op afweerstrategieën in grote lijnen, niet op de gedetailleerde beschrijving van de processen. Deel B geeft een overzicht van toxicologische basismechanismen en een introductie op de toepassingen Nutritional Toxicology, Ecotoxicology and Risk assessment and Regulation. Deel B vormt de basis voor zowel de humane toxicologie (deel C) als de ecotoxicologie (deel D). Voor het afronden van de cursus kan een keuze gemaakt worden uit deel C of deel D. Deel C richt zich op het humane cytochroom P450-systeem en het humane immuunafweersysteem in relatie tot stoffen die het milieu kunnen vervuilen en/of in voedsel problematisch kunnen zijn. Dit blok is gebaseerd op een aantal recente wetenschappelijke artikelen over deze onderwerpen. Daarbij wordt aandacht besteed aan de ver-schillen die kunnen optreden in het functioneren van beide systemen. Deze verschillen kunnen een genetische achter-grond hebben, terug te voeren zijn op verschillende leeftijds-fases (kinderen, volwassenen, ouderen) en de persoonlijke geschiedenis van individuen (allergieën, hygiënehypothese). Ook komt de complexiteit aan de orde waarvan sprake kan zijn bij blootstelling aan vervuiling. Deel D richt zich op ecotoxicologie en milieueffecten. De in deel B behandelde algemene principes worden aan de hand van een viertal casussen verder uitgediept. Aspecten die daarbij aan de orde komen zijn ecosystemen als geheel, effecten op populaties, voedselketeneffecten (biomagnificatie), synergisme/antago-nisme, compartimentsmodellen en biomonitoring.

VoorkennisNatuurwetenschappelijke basiskennis op het gebied van de chemie, biologie en fysiologie, vergelijkbaar met de inhoud van de cursussen Basiscursus Scheikunde: van analyse tot synthese, Levenswetenschappen 1 en 2 (of Biologie van cellen).

DocentenDr. Frank van Belleghem (cursusbegeleider) en dr. Ansje Löhr.


42

Remote Sensing: Basics and Environmental Applications


Het nemen van luchtfoto’s is de oudste vorm van remote sensing (of teledetectie). Ontwikkelingen van meer recente datum (beeldverwerking via computers, satellieten) heb-ben het toepassingsgebied sterk uitgebreid. Remote sensing is bijvoorbeeld bij uitstek geschikt om veranderingen in het volume van het poolijs of uitbreiding van woestijnen vast te leggen, voorraden energie en minerale grondstoffen of gewasziekten in de landbouw op te sporen, naleving van milieuvoorschriften te controle-ren, milieuvervuiling op te sporen, enz. Deze Engelstalige cursus introduceert de elementaire fysische principes achter remote sensing, behandelt de wijze waarop de waarnemingen worden uitgevoerd en de opties die moeten worden genomen, biedt een kennismaking met de mogelijkheden (en onmogelijkheden) van de diverse technieken en geeft een overzicht van de meest gangbare toepassingen.

VoorkennisKennis van natuurkunde en Engels op middelbaar school-niveau is voldoende. U kunt de voorbeelden van toepas-singen in de geologie beter op hun waarde schatten als u eerst de cursus Geologie rondom plaattektoniek heeft gevolgd.

DocentIr. Ton Baltissen.


Scheikunde voor milieuwetenschappen 1(propedeusecursus)



Scheikunde ligt aan de basis van verschillende milieu-wetenschappelijke verschijnselen. Enerzijds zijn dat milieu-problemen en oplossingen voor die problemen, zoals luchtverontreiniging, verzuring, corrosie en het ver-wijderen van verontreinigingen uit afvalwater. Anderzijds is dat de wetenschappelijke input die schei-kunde levert voor het ontwikkelen van bijvoorbeeld batterijen om zonne- en windenergie op te slaan. In deze cursus gaan we in op de chemische achtergrond van deze verschijnselen. We reiken basiskennis en vaardigheden aan op het gebied van atoombouw, chemische binding, structuur en eigenschappen van stoffen, reactiesnelheid en chemisch evenwicht, zuren en basen, redoxreacties en elektrochemie, chemische thermodynamica, reactie-kinetiek en reactiemechanismen. Via milieugerelateerde studietaken ervaart u hoe belangrijk deze scheikunde-kennis is voor de milieuwetenschappen. Daarbij komen fundamentele vragen aan de orde zoals: hoe zijn stoffen opgebouwd, welke reacties kunnen stoffen ondergaan in het milieu, hoe verlopen de reacties en met welke snel-heid gebeurt dat en hoe kunnen we de reactiesnelheid en de richting van een reactie beïnvloeden.

VoorkennisDe cursus veronderstelt voorkennis van scheikunde op vwo-niveau. Een goede beheersing van de basiskennis wiskunde is een vereiste. Enige inhoudelijke kennis van milieuproblemen is gewenst, bijvoorbeeld opgedaan in de cursus Aarde, mens en milieu. Verder is passieve kennis van het Engels noodzakelijk voor het lezen van Engelstalige artikelen.Indien de scheikunde te ver is weggezakt, kan de Kennis-bank Scheikunde van het Ruud de Moor Centrum (Open Universiteit), beschikbaar bij deze cursus, u weer op weg helpen. U moet er dan rekening mee houden dat bestude-ring van de cursus meer tijd zal kosten.

DocentenDr. Ingrid Holtkamp en drs. Jikke van Wijnen.


43

Scheikunde voor milieuwetenschappen 2(propedeusecursus)

Nieuwe cursus (beschikbaar na 1-7-2012)


In deze cursus ontwikkelt u kennis en vaardigheden op het gebied van de organische chemie en u krijgt een overzicht van technieken voor het nemen en analyseren van milieumonsters. De cursus bestaat uit twee delen. Het deel Koolstofchemie begint met een indeling van organi-sche moleculen naar structurele opbouw en ruimtelijke bouw. Daarna volgt een beschrijving van het optreden van elektrische ladingsverschillen in moleculen. Deze ladingsverschillen zijn van groot belang om het verloop van reacties te voorspellen. Er komen verbindingen aan de orde als vetten, zepen, fenolen, dioxine, polychloorbi-fenylen (PCB) en polycyclische aromatische koolwaterstof-fen (PAK).Het tweede deel Onderzoeksmethoden in de milieuche-mie beschrijft eerst de handelingen die noodzakelijk zijn om antwoord te krijgen op de vraag: `Wat en hoeveel zit er van een bepaalde stof in dit monster? Daarna worden kwalitatieve en kwantitatieve analyse- en scheidings-methoden van chemische stoffen in milieumonsters besproken. Het betreft zeer uiteenlopende technieken als titraties, elektrochemische analyse, atoom- en mole-cuulspectrometrie, massaspectrometrie, microscopische technieken en chromatografie. Via milieugerelateerde stu-dietaken ervaart u hoe belangrijk deze scheikundekennis is voor de milieuwetenschappen.

VoorkennisDe cursus veronderstelt voorkennis op het niveau van de cursus Scheikunde voor milieuwetenschappen 1. Enige inhoudelijke kennis van milieuproblemen is gewenst, bijvoorbeeld opgedaan in de cursus Aarde, mens en milieu. Verder is passieve kennis van het Engels noodzakelijk voor het lezen van Engelstalige artikelen.

DocentenDr. Ingrid Holtkamp en drs. Jikke van Wijnen.


Schrijfpracticum 2: academisch schrijven

Cursuscode: C51211 Studielast: 1 module

Schrijfpracticum 2 is een vervolg op de cursus Schrijf-practicum 1. Doel van de cursus is het verhogen van de vaardigheid in het schrijven en beoordelen van teksten waarmee academici veelvuldig in aanraking komen. Voorbeelden van deze genres zijn onderzoeksverslag, (populair-)wetenschappelijk artikel en recensie. In de cursus schrijft u zelf twee teksten en beoordeelt u vier teksten die door andere studenten geschreven zijn. Aan de hand van het commentaar van twee medestuden-ten herschrijft u uw eigen teksten. Deze eigen teksten (in twee versies) en de beoordeling van het werk van anderen vormen samen het schrijfdossier dat u aan het eind van de rit inlevert.

IngangseisenStudenten die de cursus doen in het kader van de bache-loropleiding Milieu-natuurwetenschappen wordt drin-gend aangeraden Schrijfpracticum 1 ook te bestuderen. Zie ook de mededeling op de cursuswebsite op Studienet.

DocentenDrs. Lieke van den Bulck-van der Linden, drs. Wil Michels en drs. Wouter Steffelaar.

www.studieaanbod.ou.nl/C51211.htm

44

Scientific and Professional Publishing on Environment and Sustainability(mastercursus)


Personen die op wetenschappelijk niveau functies bekle-den, dienen in staat te zijn om via publicaties te commu-niceren met vakgenoten. In de cursus Scientific and Professional Publishing on Environment and Sustainability maakt u kennis met de verschillende aspecten die bij het schrijven en publiceren van een artikel komen kijken. U doorloopt stapsgewijs het gehele publicatietraject. Daarbij neemt u verschillende rollen op: auteur, reviewer en copy-editor. Op die manier ervaart u hoe het publicatie-traject verloopt. U schrijft, ontvangt commentaar van (onbekende) reviewers, geeft commentaar op een artikel van een ander en herschrijft uw eigen werk. Docenten geven tijdens het proces handreikingen en terugkoppeling. Aan het eind van uw publicatiewerkzaam-heden heeft u een artikel dat in het elektronische tijd-schrift ‘e-Journal on Environment and Sustainability’ gepubliceerd wordt. Dit biedt u een unieke kans om uw onderzoekswerk aan een breder publiek te tonen.De cursus wordt een keer per jaar aangeboden, met start in februari en afsluiting in juni. Voordat u zich inschrijft, dient u zich tijdig (uiterlijk voor 1 januari) via e-mail aan te melden bij de docenten van de cursus.

VoorkennisPassieve kennis van het Engels is noodzakelijk. Actieve schriftelijke beheersing van het Engels is gewenst.

IngangseisenU moet toegelaten zijn tot de masteropleiding Milieu-wetenschappen en beschikken over eigen milieu-weten-schappelijke (onderzoeks)gegevens als basis voor een artikel. Concreet komt het er op neer dat u een milieu-wetenschappelijk onderzoek heeft uitgevoerd, dan wel daar vergaand mee gevorderd bent. De benodigde onder-zoeksgegevens zijn bij voorkeur afkomstig uit uw afstu-deeronderzoek in het kader van de masteropleiding. Het is ook toegestaan andere onderzoeksgegevens voor het artikel te gebruiken, bijvoorbeeld de gegevens uit het afstudeerwerk van de voorafgaande bacheloropleiding. Dit laatste ter beoordeling van, en na overleg met, de cursusbegeleider(s). De faculteit bepaalt of een student wordt toegelaten.

DocentenDr. Wilfried Ivens en dr. ir. Lily Fredrix.


Virtueel milieuadviesbureau

Cursuscode: N5021N Studielast: variabel

Startmoment: januari of september.

Neemt voordat u zich inschrijft contact op met de exami-nator. De verblijftijd van een studentmedewerker in het virtueel milieuadviesbureau wordt afhankelijk van voor-opleiding en studiefase in samenspraak met de faculteit vastgesteld. Let op dat u zich inschrijft voor het Virtueel milieuadviesbureau met de juiste moduleomvang.

De cursus Virtueel milieuadviesbureau (VMAB) biedt een vorm van praktijkgericht onderwijs, waarin u project-ma-tig, samen met andere studenten, werkt aan echt milieu-onderzoek voor opdrachtgevers uit het milieuwerkveld. Voor het volgen van deze cursus vervult u in het virtuele bedrijf InCompany Milieuadvies functies die sterk over-eenkomen met functies in de praktijk van het milieu-werkveld. De naam Virtueel milieuadviesbureau wordt gehanteerd omdat u het merendeel van het werk vanuit uw eigen huis kunt doen met gebruik van internet-voorzieningen. In het VMAB wordt werken en leren tot één activiteit gemaakt. Enerzijds wordt verwacht dat u bij het uitvoeren van de werkzaamheden toont welke competenties u al in voldoende mate bezit. Anderzijds wordt u in de gelegen-heid gesteld om enkele wetenschappelijke competenties en beroepsvaardigheden tijdens de cursus verder te ontwikkelen. U doet dit grotendeels in teamverband. Individuele afspraken worden gemaakt over competenties waarop u zich specifiek wilt richten tijdens de deelname aan de cursus.

De eindopdracht van de bacheloropleiding Milieu-natuur-wetenschappen is een integraal onderdeel van het VMAB. De studielast is variabel. De omvang van de cursus VMAB in uw studiepad is afhankelijk van uw vooropleiding en wordt in samenspraak met de faculteit vastgesteld:- zeven modulen voor studenten die studeren zonder of

met een beperkte vrijstelling; - vier modulen voor studenten die studeren met een

vrijstelling gebaseerd op een natuurwetenschappelijke of technische niet-milieukundige hbo-vooropleiding;

- drie modulen voor studenten die studeren met een vrijstelling gebaseerd op een milieukundige hbo-vooropleiding.

45

U kunt zich niet inschrijven voor zeven modulen in één keer. U volgt dus altijd een combinatie van één periode (een zogenaamde run) van drie modulen (N50213) en één run van vier modulen (N50217). Studenten die zeven modulen volgen, kunnen voor de run van drie modulen kiezen uit een reguliere run (werken in projectteam) of een individuele voorbereidingsrun (individuele opdracht). De studielast per week is afhankelijk van het aantal te volgen modulen. Bij drie modulen is de studielast circa 12 uur per week, bij vier modulen circa 16 uur per week. Hierbij is rekening gehouden met een periode van twee weken waarin u geen werkzaamheden verricht, bijvoor-beeld in verband met een vakantie.

Bij voldoende deelnemers start er twee keer per jaar een run van het VMAB, één van september tot half maart en één van januari tot en met juni. Het starten met een reguliere run van drie modulen in september kan niet gecombineerd worden met het starten van een run van vier modulen in januari. Het starten van een individuele voorbereidingsrun van drie modulen in september kan wel gecombineerd worden met het starten van een run van vier modulen in januari, maar brengt een relatief hoge studiebelasting met zich mee (indicatie: 16 uur per week).De start van een reguliere run van drie modulen in januari is goed te combineren met het starten van een run van vier modulen in september. Een individuele voorbereidings-run die start in januari is eveneens goed te combineren met het starten van een run van vier modulen in septem-ber, en brengt een studiebelasting van circa 12 uur per week met zich mee.

Per run vinden op doordeweekse dagen vier verplichte bijeenkomsten plaats in het studiecentrum Eindhoven. De exacte data hiervan worden voor aanvang van de run bekend gemaakt. Gedurende de run dient u het vereiste aantal uren per week beschikbaar te zijn voor werkzaam-heden binnen het VMAB. Grotendeels kunt u zelf bepalen wanneer u deze werkzaamheden verricht, bijvoorbeeld op een vaste studiedag, ‘s avonds of in het weekend. Enkele weken voor aanvang van de run voert u een aantal voorbereidende werkzaamheden uit, zoals het oefenen in de elektronische werkomgeving en het inlezen in de werk-wijze. Daarnaast solliciteert u in dit stadium bij het virtueel milieuadviesbureau, zodat we met u kunnen vaststellen

welke werkzaamheden u wilt/kunt uitvoeren en op welke specifieke leerdoelen u zich wilt gaan richten. De opdracht voor milieuonderzoek die u krijgt, hangt af van het aanbod en uw persoonlijke interesses. Op voor-hand is nooit precies te zeggen welke opdrachten in por-tefeuille zijn. Tijdens de sollicitatiefase krijgt u meerdere opdrachten aangeboden, waarover u een voorkeur kunt uitspreken. Bij de uiteindelijke projecttoedeling wordt daar zo goed mogelijk rekening mee gehouden.

VoorkennisBasiskennis op het gebied van de milieuwetenschappen en voldoende ict-vaardigheden. Er is geen open inschrij-ving voor het Virtueel milieuadviesbureau. De toelating tot de cursus is afhankelijk van uw vooropleiding en uw studiefase. Voor deelname aan de cursus Virtueel milieu-adviesbureau, meldt u zich aan met het aanmeldformu-lier voor studenten op www.incompany-milieuadvies.nl of door een e-mail te sturen aan de examinator van de cursus [email protected]. In principe wordt iedereen toegelaten die, inclusief vrijstellingen, meer dan 28 modu-len (120.4 studiepunten) in de bacheloropleiding Milieu-natuurwetenschappen heeft behaald.Voor de meeste studenten heeft deze cursus een omvang van 3 of 4 modulen (zie uw studiepad). U dient zich goed te realiseren dat het een intensieve periode van een half jaar betreft, waarin u zo’n 12 tot 16 uur per week in een team (van 3-4 studenten) samenwerkt. Meldt u zich bij voorkeur minimaal een half jaar voor de start van de run aan. Dit om u goed te kunnen voorbereiden op de eindop-dracht (planning studietijd). Deze voorbereidingstijd heeft de faculteit ook nodig in verband met de acquisitie van opdrachten voor milieuonderzoek. Late aanmelders wor-den alleen toegelaten als er op dat moment nog ruimte is. Zie www.incompany-milieuadvies.nl.

DocentenDr. Wilfried Ivens (examinator), ir. Angelique Lansu (plv examinator), dr. ir. Lily Fredrix, dr. Joseph Leinders, dr. Ansje Löhr, dr. Daisy Tysmans, dr. Dennis Uit de Weerd, drs. Jikke van Wijnen en drs. Els Jans.

www.studieaanbod.ou.nl/N5021N.htm

46

Voeding en gezondheid(tevens focuscursus)


Gezondheid is een zeer belangrijke factor in ons dagelijks leven. Helaas wordt die gezondheid voortdurend bedreigd door allerlei risicofactoren zoals: overvoeding, ondervoe-ding, te weinig lichaamsbeweging, alcoholmisbruik, roken, stress, enzovoorts. Levensstijl en omgeving bepa-len de risicofactoren; in hoeverre zij de gezondheid van de mens beïnvloeden, is afhankelijk van erfelijke aanleg, en in zekere mate van de leeftijd van het individu. Deel I van de cursus begint met groeivertraging en -onderbreking bij kinderen en eindigt met veroudering. Deel II handelt over ontregelde eetlust en eetafwijkingen. Deel III behan-delt de erfelijke aanleg in relatie tot afwijkingen die aan voeding gerelateerd zijn. Deel IV gaat over voeding en aan leeftijd gerelateerde afwijkingen en behandelt allergie en osteoporose. Deel V behandelt voeding in relatie tot ziek-ten. Dit deel geeft een samenvatting van de huidige stand van zaken met betrekking tot voeding en kanker, voeding en diabetes mellitus, voeding en hart- en vaatziekten, en voeding en longziekten.

VoorkennisDe voorkennis die voor deze cursus gewenst is betreft kennis van de biologie, biochemie en voeding op prope-deuseniveau. Een goede passieve beheersing van de Engelse taal is noodzakelijk.

DocentDr. ir. Lily Fredrix.


Voedselveiligheid(tevens focuscursus)


Voedselveiligheid is al geruime tijd een hot item. De con-sument in Europa is de afgelopen jaren geconfronteerd met omvangrijke voedselschandalen. In Engeland bijvoor-beeld overleden meer dan vijftig burgers na het eten van vlees dat met BSE besmet was. In België is een regering gevallen over de dioxinekip. In Nederland was tot op heden de directe schade aan de volksgezondheid beperkt, maar de economische schade tengevolge van het ruimen van dieren was aanzienlijk.De voedselketen die loopt van boer tot bord wordt steeds langer en is complex. Ook de keten van verantwoorde-lijken is niet eenvoudig. Producenten, consumenten en overheden zijn spelers in de keten. Helderheid en open-heid bij documenteren, informeren en controleren, is essentieel om risico’s te beperken. Daarvoor is natuur-wetenschappelijke kennis op het gebied van bijvoor-beeld toxicologie en biotechnologie een noodzakelijke voorwaarde, naast kennis over het beoordelen van risico’s en over het beleid en de regelgeving met betrekking tot voedselveiligheid. Op een geïntegreerde wijze komen de verschillende aspecten in relatie met voedselveiligheid in de cursus aan de orde.

VoorkennisDe cursus vereist (bio)chemische en biologische kennis op propedeuseniveau; ook basale toxicologische kennis is gewenst. Een goede passieve beheersing van de Engelse taal is noodzakelijk.

DocentenDr. ir. Lily Fredrix en dr. Frank Van Belleghem.


y ty t

dt1

20

5 ( )( )

α

b a= tan *α

47

Wetenschapsleer

Cursuscode: C01221 Studielast: 1 module

In de cursus Wetenschapsleer wordt een integrale benade-ring van de wetenschappen gepresenteerd. Klassieke wetenschapsfilosofische vragen vormen het ver-trekpunt: Wat is wetenschap? Waarop is de geldigheid van wetenschappelijke kennis gebaseerd? Hoe komt weten-schap tot stand? Moeten er grenzen gesteld worden aan de wetenschap? Bij de beantwoording wordt echter niet alleen een beroep gedaan op de filosofie maar ook op de wetenschapsgeschiedenis, de wetenschapssociologie en de wetenschapsantropologie. U bestudeert in de cursus de relatie tussen wetenschap en werkelijkheid, tussen theorie en empirie en de relatie tussen wetenschap, techniek en maatschappij. Belangrijke stromingen en denkers die daarbij worden besproken zijn onder andere(n): het logisch empirisme, de theorieën van Popper, Lakatos, Kuhn, het wetenschap-pelijk realisme, het sociaal constructivisme en Latours wetenschapsantropologie. In het onderdeel over de relatie tussen wetenschap, techniek en maatschappij wordt onder andere aandacht besteed aan de opvattingen van Foucault en aan de ontwikkeling van vrouwenstudies. In de cursus wordt ook de discussie over de eenheid van wetenschap gepresenteerd. Daarbij staat de moderne, empirisch-analy-tische natuurwetenschap tegenover de mensen cultuur-wetenschappen en tegenover de biologie. Gaandeweg zal blijken dat ook ten aanzien van de weten-schap rotsvaste garanties en zekerheden een illusie zijn. Bezinning op wetenschap is geen overbodige luxe. Ook omdat de wetenschappen niet alleen zichzelf sturen, blijft een permanente en breed georiënteerde reflectie op wetenschappelijke kennis wenselijk en zelfs noodzakelijk. Deze cursus zet u aan tot reflectie op het bedrijven van wetenschap. Na bestudering kunt u een zelfstandig oordeel formuleren over de verhoudingen tussen de wetenschappen onder-ling en de complexe relatie tussen de wetenschap en de samenleving.

VoorkennisNiet vereist.

DocentExaminator en begeleider: drs. Herman Simissen.

www.studieaanbod.ou.nl/C01221.htm

Wiskunde voor milieuwetenschappen

Nieuwe cursus (beschikbaar na 1-2-2012)


In de milieuwetenschappen wordt veelvuldig gebruik gemaakt van het wiskundige apparaat. Of het nu gaat om scheikunde, biologie, natuurkunde, toxicologie, levenswe-tenschappen of de analyse van energiesystemen, ecosys-temen, of bodem en waterinteracties, regelmatig worden bij analyses wiskundige instrumenten ingezet.

De cursus Wiskunde voor Milieuwetenschappen richt zich op de wiskundige instrumenten die nodig zijn om als milieuwetenschapper uit de voeten te kunnen. Concreet worden die wiskundige vaardigheden geoefend, die in de verschillende cursussen van de bacheloropleiding Milieu-natuurwetenschappen worden toegepast. Er wor-den een aantal thema’s behandeld, waaronder functies en grafieken, machten, exponentiële functies, logaritmen, goniometrie, differentiëren, integreren, en wiskundig modelleren. Elk thema omvat enerzijds de benodigde theoretische onderbouwing, en anderzijds veel concrete voorbeelden vanuit de milieuwetenschappelijke praktijk.

VoorkennisDe benodigde voorkennis is Wiskunde A of B op VWO-niveau, of de voorbereidingscursus Basis Wiskunde (www.ou.nl/voorbereidingscursussen). Een gedeelte van de voorkennis wordt in de cursus beknopt herhaald. Echter, de benodigde extra studie-uren maken geen deel uit van de studielast.

DocentenDr. Pieter Valkering en drs. Bert Esmeijer.


48

Procedures en regelgeving

OER en Uitvoeringsregelingen

In de Onderwijs en examenregeling (OER) staat het onderwijsprogramma beschreven en de rechten en plichten van de student. Onderdeel van de OER zijn de Uitvoeringsregelingen waarin voor elke opleiding de specifieke bepalingen zijn opgenomen. Deze regelingen kunt u downloaden van de website of de faculteitstab op Studienet.www.ou.nl/documenten

Getuigschriften

De Open Universiteit verstrekt de volgende getuigschriften: een dossierverklaring, een propedeuse-, bachelor-, en mastergetuigschrift.www.ou.nl/getuigschrift

Compensatorische regeling

Studenten die een propedeuse-, of bachelorgetuigschrift aanvragen kunnen gebruik maken van een zogenoemde compensatorische regeling. De algemene regeling is vastgelegd in art 20a van de Nadere regels inrichting tentamen en examen 2011-2012. De volledige tekst van dit artikel en van de Nadere regels kunt u downloaden op de website.www.ou.nl/tentamen

Beroepsprocedure

Bij het College van beroep voor de examens kan binnen zes weken (administratief ) beroep worden ingesteld tegen o.a. beslissingen van de Commissie voor de examens of een examinator. Voorbeelden van een beslissing zijn: een individuele tentamenuitslag, een vrijstellingsbeslissing of een toelatingsbeslissing tot een wo-masteropleiding.

Bezwaarprocedure

Bezwaar kan gemaakt worden tegen een besluit, genomen door of namens het College van bestuur, waartegen geen (administratief ) beroep mogelijk is. Deze besluiten kunnen betrekking hebben op bijvoorbeeld: de inschrijving, het cursusgeld.

Klachtencommissie

Voor klachten, waarvoor u geen beroep of bezwaar kunt aantekenen, bijvoorbeeld over de dienstverlening of de wijze waarop u bent behandeld, kunt u terecht bij de Klachtencommissie. Meld uw klacht eerst bij Service en informatie. Wordt uw klacht daar niet naar tevredenheid verholpen, dan kunt u schriftelijk een formele klacht indienen. Uitgebreide informatie rondom Beroep, Bezwaar en Klachten en de benodigde formulieren kunt u vinden op de website.www.ou.nl/procedures

Vertrouwenspersonen ongewenste omgangsvormen

De Open Universiteit heeft vertrouwenspersonen aangesteld die kennis hebben van de organisatie en de problemen die zich daarin kunnen voordoen. Als u hulp nodig heeft bij het oplossen van een probleem van ongewenst gedrag tijdens de studie kunt u contact opnemen met een van de vertrouwenspersonen via [email protected], of kijk op onze website voor meer informatie.www.ou.nl/vertrouwenspersonen

Alle bovenstaande informatie is ook verkrijgbaar in de studiecentra of telefonisch aan te vragen bij de afdeling Service en informatie, 045 - 576 28 88.

Service en informatie Heeft u vragen over uw studie of wilt u informatie over het dichtstbijzijnde studiecentrum? Neem dan contact op met een van onze medewerkers of kijk op de website voor onze bereikbaarheid

T 045 - 576 28 88www.ou.nl/directcontactwww.ou.nl/studiecentra

ColofonOpen UniversiteitFaculteit NatuurwetenschappenAfdeling Voorlichting, Service en informatie

Valkenburgerweg 177, 6419 AT HeerlenPostbus 2960, 6401 DL Heerlen

Aan deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend.

Mei 2011

M a n a g e m e n t w e t e n s c h a p p e n

R e c h t s w e t e n s c h a p p e n

I n f o r m a t i c a

O n d e r w i j s w e t e n s c h a p p e n

P s y c h o l o g i e

O v e r i g e s t u d i e g i d s e n v a n d e O p e n U n i v e r s i t e i t :

C u l t u u r w e t e n s c h a p p e n

8011

3

Faculteit Natuurwetenschappen bezoekadres: Valkenburgerweg 177, 6419 AT Heerlenpostadres: Postbus 2960, 6401 DL Heerlen, T 045-576 28 88 www.ou.nl/milieu

STG NW

Documents

Transcript of STG NW