1

Inhoud Inleiding ................................................................................................................................................... 2

Hoofdstuk 1: waar en wanneer begon men met toneel spelen? ............................................................ 3

de kleine of landelijke Dionysia: .............................................................................................. 3

De grote of stedelijke Dionysia:............................................................................................... 3

Theater in Nederland: ......................................................................................................................... 4

Hoofdstuk 2: welke vormen van toneel zijn er? ..................................................................................... 5

Ballet ............................................................................................................................................ 5

Opera ........................................................................................................................................... 5

Musical ........................................................................................................................................ 5

Moderne ...................................................................................................................................... 5

Cabaret ........................................................................................................................................ 5

Komedie ....................................................................................................................................... 5

Mime ........................................................................................................................................... 5

Tragedie ....................................................................................................................................... 5

Hoofdstuk 3: welke artiesten kennen wij, wat is hun drijfveer, genre, wat willen zij vertellen. ............ 6

Nederlanders theaterpersoonlijkheden ...................................................................................... 6

André van duin ............................................................................................................................ 6

Belangrijke personen voor van duin ............................................................................................ 6

Hoofdstuk 4: welke genres zijn er? ......................................................................................................... 8

Romans ........................................................................................................................................ 8

De ................................................................................................................................................ 8

Science Fiction, fantasy en horrorverhalen ................................................................................. 8

Thrillers ........................................................................................................................................ 8

Humor en satire ........................................................................................................................... 9

Biografie ...................................................................................................................................... 9

Conclusie ............................................................................................................................................... 10

Discussie ................................................................................................................................................ 11

Bronvermelding ..................................................................................................................................... 12

logboek .................................................................................................................................................. 14

Monoloog: het is ook nooit goed (actieonderwerp) ............................................................................. 16

2

Inleiding

Dit onderzoek gaat over hoe men een verhaal vertelt op theatrale wijze. Ik ben

opzoek geweest naar allerlei soorten theater vormen en de geschiedenis er van. In

dit verslag gaan we proberen een vraag te beantwoorden:

Hoe vertelt men het verhaal op theatrale wijze?

We gaan deze vraag beantwoorden door vragen die hier mee te maken hebben te

beantwoorden. Deze vragen zijn verdeeld over vier hoofdstukken.

Waarom heb ik dit gekozen als onderwerp? ik wil later wat met theater gaan doen

omdat ik het leuk vind om mensen blij te zien. Daarom vond ik het ook leuk om hier

over mijn sectorwerkstuk te doen.

De eerste vraag die we gaan beantwoorden is: waar en wanneer begon men

met toneel spelen? Dit is het geschiedenis gedeelte van mijn werkstuk. Ook zit

er een stukje Nederlandse geschiedenis in. In dat hoofdstuk wordt duidelijk

hoe het vroeger ging, mensen vermaken.

De tweede vraag die we gaan beantwoorden is: welke vormen van toneel zijn

er? Hierin komen we erachter op welke manieren nu ‘’verhalen‘’ worden

verteld.

De derde vraag die we gaan beantwoorden is: welke artiesten kennen wij?,

wat is hun genre + drijfveer?, wat willen zij vertellen?

En de vierde vraag is: welke genres zijn er? In dat hoofdstuk wordt verteld

over wat voor soorten van vermaak. Ook zit er mijn eigenmening uitgebreid in

waarom ik voor dit onderwerp heb gekozen.

Ook zit er een monoloog bij die ik zelf heb geschreven aan het einde. Dit is mijn

actieonderwerp geweest. Het is een kort stukje uit het leven van een luie puber.

Veel plezier met lezen

3

Hoofdstuk 1: waar en wanneer begon

men met toneel spelen? Het toneel spelen is begonnen bij de oude Grieken. Ongeveer 500 voor christus. De

Grieken hadden namelijk veel goden en een daarvan is Dionysia, de god van de

wijnen van de groeikracht van de natuur. Er werden dan ter eren van hem

lentefeesten gehouden. Er zijn twee van dit soort feesten namelijk: ‘de kleine of

landelijke Dionysia’, en de grote of stedelijke Dionysia. Samen worden deze feesten

Dionysia genoemd.

de kleine of landelijkeDionysia:

dit feest werd gehouden in de maand Poseidon, voor ons is dat tussen december en

januari. Het was een feest waar clanleden offers deden aan de godheid. Het feest

verspreide snel door de oud Grieken. Het was een feest met allemaal attracties en

wedstrijden. Ook slaven mochten deelnemen aan het feest.

De grote of stedelijke Dionysia:

De grote of stedelijke Dionysia werd gehouden in Athene. Het duurde 6 dagen en

begon op de 10e van Elophébolion en duurde tot de 16e. voor ons vallen deze dagen

tussen maart en april. Er werd op dit feest ook veel geofferd zoals een geit. ‘De straf

van de godheid, nadat de burgers in een dronken bui een priester van Dionysos

hadden vermoord, was oorspronkelijk het offeren van een jongetje, maar werd later

verzacht naar het offeren van een geit’.

Natuurlijk ging het bij beide feesten niet alleen om het offeren. Het ging ook over

komedie en tragedie. Dit werd gebracht als een soort wedstrijd die bij elke stedelijke

Dionysia werd gehouden. In figuur 1 zie je hoe het podium er ongeveer uit zag.

Figuur 1 is een reconstructie foto van hoe

Vroeger het Dionysustheater er in de

Romeinse tijd uit zag.

Figuur 1

4

Theater in Nederland:

In 1130 kopieerde de diaken Samuel de oudst bewaarde drama tekst uit de

Nederlanden: ‘Orde Stellea’ (de ceremonie van de ster) in het evangelieboek.

Het behandelt in een kortere versie de bijbelgeschiedenis van christus geboorte

vanaf de aankondiging aan de herders en de komst van de drie wijzen tot en met een

gruwelijke kindermoord.

Waarom? Dat is niet bekend. De overgeleverde tekst geeft de indruk onvoltooid te

zijn. Samuel staakte zijn werk op 2/3 van het stuk, en nog wel op een dramatisch

hoogtepunt:

Wanneer Herodes ontdekt dat hij is bedrogen door de drie wijzen en op het punt

staat opdracht te geven tot de kindermoord…

Nu zijn er van dit spel, dat door de prominente rol van Herodes, wat ook wel ‘’het

grote Herodesspel’’ wordt genoemd, in geheel Europa korte en langere fragmenten

teruggevonden die het mogelijk maken het geheel te reconstrueren.

(notitie: een diaken is een kerkelijk ambtsdrager figuur 2)

Figuur 2, diaken

5

Hoofdstuk 2: welke vormen van

toneel zijn er? In dit hoofdstuk ga ik het hebben over de soorten en vormen van theater met als belangrijkste:

komedie, mime, tragedie en musical. Er zijn natuurlijk nog veel meer vormen die hier onder

in het klein worden uitgelegd samen met mime, tragedie, komedie en musical.

Ballet: is een vorm van dans waarbij je veel op je tenen moet kunnen lopen. Je kunt

wel zeggen dat je op spiesen danst. Je hebt hier natuurlijk ook speciale schoenen voor.

Het is zeg maar dansen zonder zwaartekracht.De eerste balletvoorstellingen in theaters

waren in 1669 als onderdeel van de opera.

Opera: is een vorm van muziek en zang in het theater. Het komt uit een westers

muziekcultuur waarbij zeg maar groot gezongen word met een orkest als begeleiding,

je kunt het zien als een soort poëzie. Opera ontstond in Italië rond 1600. Er zijn twee

verschillende soorten die je kunt onderscheiden van elkaar: musical en operette

Musical:wie heeft het nooit gezien? De basis school musical van groep 8. Een

musical is een theater vorm waarin gespeeld en gezongen word. Ook muziek en dans

wordt hier mee gecombineerd. Eind 19e eeuw werd in New York de eerst musical

gemaakt met zang, muziek en dans. Musical is dan ook verwant van opera.

Modernedans: het is ontstaan begin 20e eeuw. Het is een dans waarbij je eigenlijk

zoekt naar ander soort bewegingen dan die van ballet. Vandaar de naam ‘’moderne

dans’’. ‘Maar kenmerkend voor moderne dans is bewust een relatie te leggen tussen de

vorm van de beweging en de (innerlijke) oorsprong (impuls) van de beweging’.

Cabaret: er zijn verschillende vormen waarop je cabaret kunt uitvoeren bijvoorbeeld

de stand-up comedian. De stand-up comedian verteld dingen aan het publiek en

probeert met hen in contact te komen door de realiteit te vergroten op een grappige

manier. Je hebt ook cabaretiers die het hebben over de maatschappij van nu en de

politieke gebeurtenissen.

Komedie: wordt ook wel het ‘blijspel’ genoemd. Komedie is anders dan cabaret. Ik

zie het zo: komedie is meer geplaatst op het podium door een toneelstuk neer te zetten

met een verhaal daar achter. Cabaret is meer betrokken met het publiek. Komedie is

een manier van vermaak voor het publiek door onverwachte dingen in een toneelstuk.

Mime: met mime gebruik jij je eigen lichaam om iets duidelijk te maken. Het enige

wat je dan ook gebruikt bij mime is puur indruk en emotie. Vroeger waren in

Griekenland en Frankrijk zang, dans en acrobatiek ook delen die werden gebruikt met

mime. Met mime beeld je uit wat je wilt vertellen.

Tragedie: in een tragedie loop het slecht af met de hoofdpersoon van een

theaterstuk. Hier uit kun je maken dat tragedie het tegenovergestelde van komedie is,

waar het altijd goed afloopt. Er zit altijd ook een les achter een tragedie. Meestal word

de hoofdpersoon gestraft vanwege trots, hebzucht of koppigheid.

6

Hoofdstuk 3: welke artiesten kennen wij, wat is

hun drijfveer, genre, wat willen zij vertellen.

Nederlanders theaterpersoonlijkheden grote Nederlandse theaterpersoonlijkheden als Mary Dresselhuys, Louis Bouwmeester, Wim

Sonneveld, Ko van Dijk, Ellen Vogel, Willem Nijholt, Ton Lutz, Alexandra Radius, Hans van

Manen, Johnny Kraaijkamp Sr, Henk van Ulsen, Jos Brink, Erik Vos, Louis Davids, Rudi van

Dantzig, Albert van Dalsum, Ank van der Moer, Fien de la Mar, Conny Stuart, Sonia Gaskell,

Theo Mann Bouwmeester, RamsesShaffy, FeikeBoschma, Ritsaert ten Cate, Toer van Schayk,

André van Duin en Joop van den Ende

ik ga het in dit hoofdstuk vooral hebben over iemand die bijna iedereen wel kent: André van

Duin.

André van duin in 1962 wanneer hij vijftien is, laat André weten aan de omroep dat hij conferencier wil

worden en dat hij graag wou langs komen voor een auditie om zijn bekwaamheid te laten

zien. Hij ondertekende de brief met zijn nieuwe artiesten naam: André van Duin.toen hij

antwoord terug kreeg, niet echt bemoedigend, afwijzing maar hij mocht vervolgens wel bij de

AVRO een paar keer komen optreden in een radioprogramma.

In 1964 waar André voor het eerst in Nederland te horen was in het AVRO-programma

‘minjon’. In diezelfde zomer won André ook in een AVRO-talentenjacht ‘nieuwe oogst’ en

mocht hij optreden in de televisieshow van Willy en Willeke Alberti: de Zaterdagavondshow.

Tot nu toe heeft André in zeventien shows op het theater gestaan.

Belangrijke personen voor van duin Het komt deels door van Duin’s vader dat André artiest wilde worden. De vader van André

nam hem namelijk altijd mee naar optredens zoals Johnny Kraaijkamp en het komische duo

Rita Corita en Bueno de Mesquita, maar ook van de Rotterdamse humorist/conferencier Frans

Vrolijk. André wist al vanaf zijn vijfde dat hij later artiest wou worden en op zijn veertiende

durfde hij frans Vrolijk een bewonderd briefje waarin hij vertelt dat hij ook graag

conferencier zou willen worden en dat hij af en toe al optreedt als amateur.

Figuur 3

Andre kreeg nog een brief terug van Vrolijk waarin hij André uitnodigt

Om langs te komen en over zijn beroep te praten.

Hij had een goed gevoel over André. Dat André Vrolijk had ontmoet

Moest hem al het vertrouwen hebben gegeven om door te gaan.

7

André is iemand die korte stukjes op komische wijze verteld en overbrengt. André is dan ook

geen cabaretier maar noemt zichzelf een volkskomiek. Andres mening over Tommy Cooper

wie een van de helden van André is:

"Tommy Cooper vind ik erg leuk, die neem ik altijd op op video en die bewaar ik maanden en

maanden: ik vind gewoon die houding van die man met dat pak aan, dat helemaal niet zit en

dan heen en weer lopen en dingetjes doen en laten vallen en verder niet meer afmaken en zo;

het zou ook een groenteboer kunnen zijn, z'n pak zit niet, z'n haar zit niet, het is eigenlijk

allemaal niks, en dat vind ik vreselijk leuk juist."

In figuur 4 zie je een foto van Tommy Cooper.

Figuur 4, Tommy Cooper

8

Hoofdstuk 4: welke genres zijn er?

in dit hoofdstuk ga ik het hebben over de genres die wij vooral in boeken tegenkomen. Want

ook verhalen uit boeken worden ook opgedragen in theaters. Ook wordt er in dit hoofdstuk

vermeld waarom ik voor dit onderwerp voor mijn sector werkstuk heb gekozen.Let op: dit

zijn genres in verhalen van boeken die ook gebruikt kunnen worden in het theater.

Romans Romans en liefdesverhalen gaan over de verschillende soorten problematieken die vooral met

de liefde te maken hebben. Het gaat over kunnen dromen en jaloers zijn. Maar een nog groter

punt is dat vooral de gevoelens en gedachte van de hoofdpersoon er uitgebreid in een verhaal

voor komt. Bij een roman komt het altijd goed tussen de geliefden. In literatuur is het in dat

geval dan niet het geval en loopt het meestal slecht af.

Dedetective

In een detective moet de lezer ook logisch mee kunnen denken. Het moet mogelijk zijn in een

detective om door goed te redeneren te kunnen achterhalen wie verdacht is en wie niet. Er

mogen geen aanwijzingen worden achtergehouden en de feiten mogen elkaar niet

tegenspreken. Vooral details zijn erg belangrijk in een detective die komen dan dus ook

duidelijk naar voren.

Science Fiction, fantasy en horrorverhalen Je kunt het al horen, dingen die niet echt kunnen gebeuren in de realiteit. Dit zie je ook wel in

veel toneelstukken, dingen die niet in het echte leven kunnen gebeuren. Het is erg belangrijk

voor dit soort genres dat de lezer zich goed kan voorstellen hoe het er allemaal uit ziet en mee

kan leven, dus details zijn erg belangrijk. Oorlog is meestal een belangrijk ingrediënt in

fantasy verhalen.

Thrillers Op de eerste plaats is het belangrijk dat een thriller over spanning gaat. Dit bereiken thrillers

door bedreigende situaties en de hoofdpersoon afhankelijk maken van onbetrouwbare mensen.

Als we het hebben over onafhankelijk dan gaat dit meestal over de ziekenhuis thrillers. Als

we het hebben over bedreigende situaties dan kunnen we praten over een thriller met daarin

bijvoorbeeld psychopaten.

9

Humor en satire Humor verhalen zijn verhalen die de lezer of luisteraar aan het lachen moet maken. Bij humor

draait het dus vooral om op de juiste momenten iets erg droogs zeggen of doen. Bij humor

kun je ook denken aan taboes doorbreken. Een taboe is iets waarvan veel mensen vinden dat

het niet mag. bij Satire maak je iets of iemand belachelijk. Het is keihard aanvallend

tegenover dat of diegene. Cabaretiers gebruiken dit vaak bij bundels of columns.

Biografie Raar maar waar dit is ook een genre. Dit genre is gebaseerd op waargebeurde verhalen over

iemands leven. Hier in worden ervaringen uit het leven beschreven wat op bepaalde tijd

gebeurd was.

Figuur 5

10

Conclusie

hoe verteld men het verhaal op theatrale wijze. Door dit onderzoek ben ik er achter de

volgende antwoorden gekomen:

Dus waar we zijn achter gekomen is dat het begon bij de oude Grieken die begonnen met het

schrijven van teksten en het verkleden om er zeg maar ‘groot’ uit te zien. En om gezellig te

kunnen feesten.

Ook zijn we er achter gekomen dat verhalen die op het toneel worden verteld op verschillende

manieren kunnen worden verteld bijvoorbeeld komedie waarbij het, het doel is om mensen

een verhaal te vertellen op een grappige manier.

We zijn er ook achter gekomen dat er theaterpersoonlijkheden zijn met een verhaal achter hun

succes zoals bijvoorbeeld André van Duin, wie op verschillende manieren zijn verhaal kan

vertellen, een van zijn doelen is om de mensen aan het lachen te maken op het podium, een

andere kant van hem, dus ook een ander doel voor hem, is om het publiek te kunnen raken

door gevoelig te zijn en zijn liedjes te zingen.

Daarnaast zijn we er achter gekomen dat genres die in boeken voorkomen ook op het toneel

die je daarvoor kunt gebruiken. Bijvoorbeeld een thriller waarbij je het publiek de spannen

door te zorgen voor angstige momenten. Of fantasy wat ook veel voorkomt in het toneel zoals

sommige musicals.

Figuur 6

11

Discussie

Tijdens het maken van dit sector werkstuk waren er dingen die ik misschien beter had kunnen

doen maar ook dingen die ik heel erg leuk en interessant vond. Toen ik net begon aan het

sectorwerkstuk dacht ik dat ik het nooit op tijd zou afkrijgen, hierdoor streste ik veel in het

begin. Het leukte me een redelijke planning te maken die waar ik vandaan ging werken.

dingen gingen sneller dan verwacht en ik liep al snel voor op mijn schema. Hierdoor ging ik

minder stressen waardoor ik al gouw klaar was met het beantwoorden van de deelvragen.

Ook ben ik blij dat ik de hulp van verschillende mensen heb gekregen die mij hebben

geholpen hoe ik sommige dingen in mijn sectorwerkstuk zijn verwerkt. Hier kom ik later op

terug.

Een obstakel tijdens het maken van mijn sectorwerkstuk waren vooral de onderwerpen

‘theatervormen’ en theatersoorten (deelvragen 2 en 4) omdat deze veel op elkaar lijken.

Vandaar hebben we (mevrouw visser en ik) ervoor gekozen dat ik boek genres ging

verwerken in mijn verslag. boek genres namelijk hebben ook wel wat gemeen met het theater

zoals in dat hoofdstuk vermeld staat.

Uitleg genres en vormen: op welke manieren je het kunt doen

Uitleg soorten: hoe het eruit komt te zien

Ik vond het leuk om achter dingen te komen over André van Duin die ik zelf nog niet wist. Ik

vond dit zeer interessant omdat hem vaak heb gezien op de televisie en ik het erg geweldig

vindt hoe hij de dingen doet als hij op het podium staat. Nu weet ik ook meer van zijn

achtergrond, ik had er veel plezier van om met dit hoofdstuk bezig te zijn geweest.

12

Bronvermelding

Deelvraag 1

http://www.allesovertoneel.nl/Geschiedenis_Toneel.html

http://www.literatuurgeschiedenis.nl/lg/middeleeuwen/literatuurgeschiedenis/lgme052.html

http://www.jessegoossens.nl/theater/Geschiedenis/Acteren.html

http://www.isgeschiedenis.nl/themas/toneelspelers/

http://nl.wikipedia.org/wiki/Dionysia

deelvraag 2

http://www.qqleq.nl/improspelvormen/filosofie.html

http://inis.infoteur.nl/specials/theatervormen.html

http://www.freewebs.com/impressingtheczar/

http://nl.wikipedia.org/wiki/Ballet

http://artikelpost.nl/ontspanning/cabaretten-welke-cabaretiers-heeft-nederland.html

http://nl.wikipedia.org/wiki/Komedie

http://jvpoll.home.xs4all.nl/wdo/GRIEKEN/AUT/KOMEDIE.HTM

http://www.pantomime.nl/

http://studiegids.uva.nl/web/uva/2007_2008/nl/c/8220.html

http://www.studioinspiratie.nl/index.php?option=com_content&view=article&id=45&Itemid

=34#.UK3sGjN_D0Y

http://wikikids.nl/Toneel

http://muziek-en-film.infonu.nl/theater/35661-wat-is-musical.html

http://kunst-en-cultuur.infonu.nl/kunst/35596-theatervorm-tragedie.html

http://nl.wikipedia.org/wiki/Tragedie_(toneel)

13

deelvraag 3

http://www.levenlangtheater.nl/andre%20van%20duin/

http://www.levenlangtheater.nl/

http://wiki.theaterencyclopedie.nl/w/index.php?title=Canon_van_het_Theater_in_Nederland

&action=history

deelvraag 4

http://plazilla.com/welke-genres-kom-je-tegen-in-een-theater

http://kunst-en-cultuur.infonu.nl/taal/93990-boeken-welke-genres-kennen-we.html

14

logboek Datum, tijd, plaats, hoelang

Wat gedaan

Week 44 donderdag 1 november School 45 minuten

Onderwerp bedacht Hoofdvraag bedacht Deelvragen bedacht vakdocent geregel d

Week 45 donderdag 8 november School 45 minuten

Onderzoeksplan gemaakt Werkplanning gemaakt Logboek in elkaar gezet

Week 46 woensdag 14 november 27 minuten

Informatie gezocht deelvraag 1

Week 46 donderdag 15 november school 45 minuten Bibliotheek 40 minuten

Informatie gezocht deelvraag 2 en 4 (deelvraag 2 nog niet af) De geschiedenis van toneel in Nederland gevonden.

Week 47 20-11-2012 School 15 minuten

Yes! Meer over deelvraag 3 gevonden http://www.levenlangtheater.nl/

Week 47 22-11-12 School 45 minuten

Deelvraag 2 nu voor elkaar. Heb nu alle informatie die ik nodig ga hebben. Bezig gaan met monoloog!

Week 48 28-11-2012 Thuis 40 minuten

Heb zelf een monoloog geschreven.

15

30-11-2012 week 48 School 45 minuten

Met mevrouw visser besproken deelvragen 2 en 4 en monoloog bijgewerkt. Ook hebben we een nieuwe afspraak voor donderdag gemaakt.

31-11-2012 Thuis 1,5 uur

Dionysia gezocht en verwerkt in verslag voor een deel

4-12-2012 Pauze 17 minuten

Bezig met geschiedenis onderdeel

6-12-2012 1,5 uur school 1 uur

Deelvraag 2 in sector werkstuk Privé les voor monoloog. Hij is leuk geworden.

11-12-12 1,5 uur School 30 minuten studiecentrum

Deelvraag 3 gemaakt. Begin deelvraag 4 Deelvraag 4 groot gedeelte

13-12-12 40 minuten school 45 minuten

Deelvraag 4 af en inhoudsopgave mooi gemaakt. Begonnen aan conclusie

14-12-12 30 minuten school

Conclusie geschreven en discussie bijna klaar

17-12-2012 20 minuten school

Discussie en bronvermelding

16

Monoloog: het is ook nooit goed (actieonderwerp) (Komt op en gaat zitten)

Zo… dus hoe gaat het met U? (kijkt naar iemand in het publiek, (vraag dit meerdere keren)

(persoon antwoord)

Mmh ja oké oké,,, want namelijk met mij gaat het namelijk helemaal niet goed! (staat op)

het gaat met mij namelijk nooit goed! (boos / geïrriteerd)

Ik heb al zo veel moeten doen en het is nog is allemaal nog steeds niet goed!

Mijn moeder die dan weer tegen mij zegt: ‘’je moet je tanden poetsen anders ruik je straks nog als je

je presentatie moet doen’’.

Ik wordt er gek van! Ik had nog zo veel moeten doen. Ik had helemaal geen tijd om mijn tanden te

poetsen! (gooit iets stuk)

(pauze)

Ik probeerde nog te ‘facebooken’ dat ik zo meteen een presentatie op school moest geven, die ‘of zo’

heeeeel erg belangrijk is. (sarcastisch / geïrriteerd)

ja, ik kwam maar halverwege de zin of mijn ma kwam eraan met haar tandenpoets verhaal: ‘’heb je

nou al je tanden gepoetst, kom op nou we moeten nu gaan anders komen we te la-ha-at’’. (gaat

weer zitten en zucht)

(Pauze)

Alsof het mij uitmaakte dat we te laat zouden komen. Ik had er sowieso al geen zin in.

Ik bedoel kom op, ik ben een puber, ik heb toch ook een leven! (gaat staan)

Ik wil ook wel eens rustig aan doen, lekker achter over liggen, gewoon genieten van mijn

weekenden, genieten van mijn vrijetijd! Dat kleine beetje tijd wat ik moet verspillen aan huiswerk!

Argh… huiswerk! De docent wil dan dat ik mijn huiswerk maak maar daar heb ik dan geen tijd voor

omdat ik van dan mijn moeder mijn ‘’tanden moet poetsen’’.

(gaat zuchtend weer zitten)

Het is ook nooit goed met alles niet... ( kijkt geïrriteerd omlaag)

(stilte die snel wordt doorbroken door iemand uit het publiek (afgesproken))

‘’ Leon? Hoe gaat het met je?’’

(kijkt nuchter terug omhoog naar het publiek en zegt op een droge manier)

Goed hoor! Dank je!