FFIINNAANNCCIIEEEELL BBLLAADD VVAANN DDEE GGEENNTTSSEE UUNNIIVVEERRSSIITTEEIITT

De Gentse bevolking kan haar wensen nogsteeds kenbaar maken via een intekenboek.U kan hen een mooi gedichtje schenken,een leuk grapje of waarom geen rebusje? Datzal die lange winteravonden vast wel kortermaken. Meer info, tel: 09/266.56.58 • Ille-galen wordt geen tweede kans gegeven.Hun intekentermijn is verlopen. Meer info,tel: 09/266.52.10 • De Campagne goedgezien is graag gezien deed ons vermoedendat het hier vooralsnog een late regula-risatiecampagne betrof of een vroegtijdigeVlaams Blok-slogan. Niets van dat allesechter. De stad Gent wil fietsers er op wijzendat een goede fietsverlichting niet alleenverdomd handig kan zijn, maar ook nogeens wettelijk verplicht is. Steek uw licht opbij de stad Gent, tel: 09/266.77.79 • Eens uwfiets in orde, kan u hem de trappers gevenrichting UZ Gent. Daar vindt op 22 februarihet debat Zin en onzin van Ontwikke-lingssamenwerking plaats. De zin en onzinvan het debat zal voor iedereen wel duidelijkzijn zeker? Meer info, tel: 0495/47.14.31 •Mensen die er maar niet genoeg van kunnenkrijgen, kunnen op 25 februari het Vre-deshuis bezoeken. Rudy Doom ontvangtEddy Boutmans en legt hem bij wijze vanrituele begroeting het vuur aan de schenen.Het debat zal simultaan in het Nederlands enhet Swahili plaatsvinden. Meer info, tel:09/223.29.53 • Als het debat halverwege zoudurven ontsporen in oeverloos gepalaver,kan u nog altijd de u omringende kiekjesbewonderen. Het Vredeshuis organiseert defototentoonstelling Aids in Afrika. Voor dekiekjes zorgt het Vredeshuis, de Afrikanenzorgen voor de aids. Dat laatste is helaasgeen grap. • Geëngageerde muzikanten diein vorige berichten geïnteresseerd waren enook nog eens een aardig potje kunnen spe-len: uw optreden is gevraagd. De World-shakecampagne heeft u nodig. Zij willen tienmensen om hun slotmanifestatie op 6 mei inMechelen op te luisteren. Alle info eninschrijvingen (voor 1 maart), tel:03/226.40.83 • De 10.000ste cursist Neder-lands voor Anderstaligen is de bevallige juf-frouw Lena Liehman. Zij is Oekraïens vanorgine. Maar laat u dat niet tegenhouden om

haar te huldigen. Meer info, tel: 09/264.36.81• Over huldigingen gesproken: de stadGent heeft Jos D’Hollander de titel vanerestadsbeiaardier verleend en en passantvolgende eretekens en brevetten van dearbeid uitgereikt: 1 eredeken, 10 gouden, 9zilveren, 29 bronzen eretekens en 3 cadet-ten. Wie weet is uw slager wel een van degelukkigen. Meer info, tel: 09/269.37.30 voorJos en het Belgisch Staatsblad voor deanderen • Dat verdient een bloemetje eneen grabbelpas. Al wie zich in de leeftijdsca-tegorie 4 - 17 jaar bevindt, kan zich inschrij-ven voor de Grabbelpas 2000. Met de pas inde hand kunnen de rotverwende nesten

zich aan allerlei activiteiten wagen. De eersteactiviteiten vinden plaats in de krokus-vakantie en behelzen onder meer GroteGriezels en Oink. Meer info, tel:09/223.45.54 • Hopelijk zijn wij op datmoment elders tewerkgesteld. De sport-dienst Gent zoekt namelijk lesgevers voorskiën en zwemmen voor de krokus- en paas-

vakantie. Op ons sollicitatiegesprek beloof-den wij het aantal breuken en verdrinkings-gevallen tot een aanvaardbaar minimum tebeperken. Wij werden niet aanvaard. Mis-schien heeft u meer geluk. Meer info envacatures, tel: 09/243.88.82 • Ons sollici-tatiegesprek leidde wel tot een andereaanstelling. Wij mochten de nieuwe sport-en spelvoorzieningen op het Jan Voespleinuittesten. Wij amuseerden ons zo goed datwij besloten hebben tijdens de vakantiesterug te keren. Onze functie is die vanspeelpleintiran. Wij kijken er naar uit als eenkind naar zijn ijsje, dat uiteraard door onsafgenomen zal worden. Het leven zoals hetis... de speelpleintiran. Meer info, tel:09/233.67.62. • In afwachting daarvan be-klimmen wij alvast ons ros en begeven wijons spoorslags richting Belgische Verenigingvoor Studentenruiters (BVSR). Zij organi-seren genoeg initiatieven om u een heel jaarzoet te houden en hebben er geen bezwarentegen dat u hen even in de bek kijkt. Meerinfo: svenvandamme10@hotmail.com • Bijhet met een rotsmak van ons paard don-deren viel ons oog op volgende nonsens.Een aantal mensen wil op 29 februariongestoord uit de bol kunnen gaan en eensiets totaal onverwachts doen. Bent u net alsons van uw paard gedonderd en bijgevolggecharmeerd door dit voorstel. Surf dan alsde geheide bliksem naar www.eendagteveel.org. Het gaat allemaal omgrenzen verleggen. • Tijdens uw surfsessiekan u ook even binnenwippen bij onzehomo-vrienden. Wel Jong Niet Hetero heefteen eigen website: www.weljongni-ethetero.be. Het gaat allemaal om grenzenverleggen. • Grenzen verleggen, daar gaathet in de wetenschap ook om. Prof. Calle-baut geeft op 26 februari in de lokalen vande RUG volkssterrewacht Armand Pien eenvoordracht over Het zonneneutrinopro-bleem en de zwarte straler. Boeiendematerie. • Helaas is het afscheid weeraangebroken waarde lezer. Wij zien elkanderterug tijdens de Blijde Intrede. Wij zullenvan op onze woonboot even naar u wuiven.Woonboten resideren namelijk gratis in hetOude Havengedeelte van Gent, en gratisdaar zeggen wij geen neen tegen. Meer info,tel: 09/251.05.50 • Het vaart u en ons wel.

Speelpleinti-

WWoensdag 1 maart mogen wij het toekomstig koningspaar begroetenin onze mooie stad. Bij monde van de Schamperredactie willen wij

het jonge paar alvast alle geluk toewensen en volgend cadeau schenken:de korte berichtjes. Moge het hen wel bevallen.

2

De Blijde Intrede KORT

3

Het is belangrijk dat zoiets gebeurt. Om te beginnen is het goed dat de oproep van ministervan buitenlandse zaken Louis Michel om niet in Oostenrijk te gaan skieën door andere ini-tiatieven omkaderd wordt. De vraag om Oostenrijk niet meer te bezoeken was allicht weinigdiplomatisch en misschien politiek niet zo opportuun, maar misschien net daardoor zeeroprecht. Zo vormde de oproep een sterk signaal. Het is goed dat dit versterkt wordt viaandere dan regeringsinitiatieven. Op die manier is het immers duidelijk dat het niet alleenom een diplomatiek en juridisch incident gaat.

Het probleem heeft zo zijn pijnlijke kantjes. Het is eigenlijk nogal schizofreen om aan de kan-didaatlidstaten voor de Europese Unie eisen op te leggen op het gebied van mensenrechtenen democratie, terwijl een van de huidige lidstaten naar een situtie evolueert waar ze zelf nietaan die eisen dreigt te voldoen. Er dreigen nog grotere problemen als er ook in andere E.U.-lidstaten wordt samengewerkt met extreem-rechts.

Een van die lidstaten zou wel eens België kunnnen zijn. De uitspraken van de Belgischepolitici kunnen zeker niet zomaar losgekoppeld worden van de binnenlandse toestand en deaanstormende gemeenteraadsverkiezingen. Net daardoor zou België wel eens met de broekop de enkels kunnen zitten als het Blok in oktober nog vooruitgang boekt. Misschien wordthet dan eens duidelijk dat die partij geen oplossing is voor complexe problemen – en datzijn de meeste problemen nu eenmaal. Het kan ook dat een dergelijke politieke patstellingnog altijd tot niets leidt. De mensen leren nu eenmaal niet graag hun geschiedenis.

Misschien wordt de situatie in Oostenrijk aangegrepen voor binnenlandse politieke spelle-tjes. Net door een delegatie van de Belgische universiteiten naar Oostenrijk te sturen, wordtde aandacht opnieuw naar de kern van het probleem geleid. Hopelijk blijft het niet bij dit ini-tiatief. Even gevaarlijk als de grote mond van Haider zijn de op het eerste gezichtonschuldige diplomatieke spelletjes van de FPÖ-ministers. Waakzaamheid – het is al tot inden treure gezegd – is dus nog altijd nodig.

Een van de kritieken op de Belgische reactie op de Oostenrijkse situatie is dat de Oosten-rijkse regering op haar daden moet beoordeeld worden. Dus doen we dat ook. In de paar weken dat de nieuwe coalitie aan het bewind is, werd het ministerie van vrouwen-zaken afgeschaft. Het departement vrouwen binnen het ministerie van sociale zaken onder-ging hetzelfde lot. Een manager van een mediabedrijf werd na 20 jaar ontslagen om de offi-ciële reden dat er teveel rode nummers werden gepubliceerd, en te weinig Oostenrijkseauteurs aan bod kwamen. Een journalist van een Oostenrijkse krant werd eveneens de laanuitgestuurd. De officiële reden was dat de lezers zijn kritiek op Haider niet lusten. Het radio-station FM4 werd verboden nog informatie over demonstraties te verstrekken, nadat ze dateen week lang veelvuldig had gedaan.Niet al deze maatregelen zijn overheidsmaatregelen, maar ze tonen wel de ernst van de si-tuatie aan. De feiten bereikten ons via een mail van professor Werner Callebaut, directeurvan het Konrad Lorenz Institute for Evolution and Cognition Research.

Onder de acht mensen die naar Oostenrijk gingen, zaten een aantal mensen van Schamper.Het Oostenrijkverhaal wordt dus nog ongetwijfeld vervolgd. Jammer genoeg.

inhoudSCHAMPER 21 feb ‘99

NUMMER 3792Kort3Voorwoord 4Financiering5Studiebureaus6-7Geld: Prof t.o.v. Student8Leegstand9ARC11Archief12Interview: Jan Hoet14Schamper 25 jaar16Wetenschap 18Digitaal20Muziek21Film22 Boek23Kringen en Conventen

Oostenrijk

Bart Haeck

HHet voorbije weekend vertrokken acht studenten van de RUG naarWenen om er deel te nemen aan een manifestatie en om er de demo-

cratische krachten een hart onder de riem te steken. De Gentse studentengingen er samen met een afvaardiging van vrijwel iedere Belgische univer-siteit.

nvdr: Wij zijn niet aansprakelijk voorongevallen tijdens het lezen van deze

editie.

De totale begroting van de RUG bedroeg in1998 een goede 15 miljard BEF. De begro-ting wordt opgedeeld in een aantal afdelin-gen waarvan werking, investeringen, socialevoorzieningen voor studenten en onder-zoeksfondsen de belangrijkste zijn.

De werking neemt het leeuwendeel van hetbudget voor zijn rekening. Het gaat dan ookom de kernactiviteit van de universiteit:onderwijs. De jaarlijkse uitkering die deRUG daarvoor krijgt bedraagt 5,6 miljard.Dat geld wordt gebruikt om de lonen en desociale kosten te betalen van proffen (zelf-standig academisch personeel: 1,6 miljard),assistenten (assisterend academisch perso-neel: 800 miljoen) en het administratief entechnisch personeel (1,5 miljard). De

uitrusting die deze mensen nodig hebbenom hun werk te kunnen doen, kost 1,6 mil-jard per jaar. Iedere faculteit krijgt bijvoor-beeld 330 miljoen werkingskrediet, de cen-trale bibliotheek 60 miljoen en het archief 2miljoen.

In 1998 werd één miljard voorzien voorinvesteringen. Het geld kwam voor de helftvan een overschot van ’97. De rest werd gefi-nancierd door overboekingen van de andererekeningen van de begroting. De overheiddraagt voor de investeringen een steentjevan 187 miljoen bij. De meeste steentjeswerden gebruikt voor grove herstellingen envernieuwingen van gebouwen. Het prijs-kaartje voor deze universitaire baksteen: 684miljoen. Aan uitgaven voor aankoop van

grond, gebouwen en nieuwbouwenspendeerde de RUG 168 miljoen.

De centjes waarmee de sociale voorzienin-gen voor studenten het moeten doen,bedragen 726 miljoen. 150 miljoen daarvankomt uit exploitatie-inkomsten van de stu-dentenresto’s, 79 miljoen zijn inkomsten uitverhuur van onroerende goederen (bijvoor-beeld de homes) en de overheid subsidieert

nog eens 181 miljoen. Hetpersoneel in de studenten-voorzieningen krijgt daar 200miljoen van, de rest wordtgelijk verdeeld tussen wer-kingskosten en investering-suitgaven. De begroting leertons ook dat de resto’s eengoede 100 miljoen meerkosten dan ze opbrengen.

Voor het wetenschappelijkonderzoek, de tweede kern-taak van de universiteitwordt per jaar een kleinedrie miljard betaald. 2,1 mil-jard komt uit de zakken vande overheid, 382 miljoenwordt bijgedragen doorinternationale organismenen 277 miljoen zijn inkom-sten van wetenschappelijkedienstverlening die door deRUG verricht is. De kleinehelft wordt besteed aanwerkings- en uitrustingsuit-gaven, de grote helft is voorhet personeel.

Afdeling 5 van de begroting heet ‘patrimoni-um’. We vinden er bijvoorbeeld terug dat deinschrijvingsgelden jaarlijks 290 miljoenopbrengen, dat de Dies Natalis-viering800.000 BEF, de werkingskosten van deplantentuin aan de Ledeganck 300.000 enhet maandblad ‘Gent Universiteit’ eengoede 6 miljoen kosten.

4

come on baby, show me the money

HHoeveel kost een universiteit? Schamper nam eens diep adem, dook inde begroting en de jaarrekening van de RUG, en kwam net op tijd

terug boven om niet te verdrinken in de cijfertjes. We tonen u vanwaar hetgeld aan deze universiteit komt, en waar het naar toe gaat.

Bart Haeck

BB ee gg rr oo tt ii nn gg RR UU GG 11 99 99 88

Werking: 6207 miljoen

Investeringen: 1077 miljoen

Studentenvoorzieningen: 760 miljoen

Onderzoek:3073 miljoen

Patrimonium:4225 miljoen

Initiatiefnemer van de code is decaan van derechtsfaculteit Boudewijn Bouckaert. Deconcrete aanleiding was de vaststelling datin de eerste zit van het vorig academiejaareen aantal repetitorenkantoren duidelijkhun stempel op de praktische oefeningendrukten. De decaan besloot daarom om metde kantoren rond de tafel te gaan zitten omtot meer educatief fatsoen te komen. De zesondertekenaars van de gedragscode zijn dekantoren Cum Laude, Studidac, Lexica,Progress, Metodica en Docentes. Samenhebben ze in de rechten een marktaandeelvan om en bij de 80%. De rechtenfaculteit is‘vroedvrouw’ van de gedragscode, geenondertekenende partij, aldus Bouckaert.

kkwwaalliitteeiittssllaabbeellIs dit dan een louter facultair project? Ste-faan Janssens van Metodica: “De vraagkomt duidelijk uit de faculteit rechten. Ikdenk niet dat het om een regeling gaat dievoor heel de universiteit geldt. Als het voor-stel er echter komt om deze gedragscode teondertekenen voor heel de universiteit, danben ik zeker bereid dat te doen. In Leuven iser trouwens al een overeenkomst op univer-sitair niveau.” Volgens Janssens moet zijnkantoor zich niet echt aanpassen aan de

nieuwe gedragscode. “De vraag naar exa-menfraude komt van vier à vijf procent vanonze klanten. Wij gaan daar niet op in. Enook thesissen en scripties schrijven doen weniet. Het is veel te moeilijk om vast te stellenhoeveel werkuren in een eindwerk steken.Dat maakt het bijna onmogelijk om een prijste berekenen. Het voordeel die degedragscode ons oplevert is duidelijkheiden de garantie dat we eerlijk handelen. Ziehet als een kwaliteitslabel.”

DDeemmooccrraattiisscchh oonnddeerrwwiijjss??Volgens decaan Bouckaert moet er van denood een deugd gemaakt worden. “De uni-versiteit gaat er van uit dat studenten zelfs-

tandig kunnen werken, maar dit is eenonhaalbare stelling. Je kan aan die vraag vande studenten tegemoetkomen via een betermonitoraat. Dat gebeurt veel te weinig. Derepetitorenbureaus hebben daar zeker eenaanvullende rol.” Heeft de decaan dan geenprobleem met het weinig democratischeprijs-kaartje van dit aanvullend onderwijs?Bouckaert: “Wat is democratisch? Onderwijsdat voor iedereen gratis is, is niet mijn ideevan democratisch onderwijs. Ik zou natu-urlijk liever hebben dat het monitoraat beterontwikkeld zou worden. Dat betekent een

extra kost, die wat mij betreft kan opgevan-gen worden via een verhoging van deinschrijvingsgelden. Voor mij is dat de idealesituatie, maar het blijft natuurlijk wishfulthinking.” De decaan gaat blijkbaar aan hetfeit voorbij dat niet iedere student dit kanbetalen. (Zie o.a pagina 7) Bouckaert vervolgt: ”Ondertussen moetenwe ons neerleggen bij de bestaande situatieen proberen de activiteiten van de repeti-torenkantoren een beetje fatsoenlijk tehouden. De beste remedie zou zijn dat weerin slagen examens op te stellen die nietdoor repetitorenbureaus kunnen ingevuldworden.”

In de gedragscode beloven de repeti-torenkantoren geen enkele organisatorischeband te hebben met de universiteit. Daarommogen ze ook geen medewerkers inschake-len die verbonden zijn aan de universiteit.

Ze moeten hun cliëntenop een realistischemanier inlichten over deslaagkansen, en mogengeen ijdele hoop wekkenbij de student en de oud-ers. Het belangrijkste isdat ze zich onthoudenvan examenfraude. Hetgaat bijvoorbeeld om hetonrechtmatig verkrijgenen verspreiden van exa-menvragen of het doors-turen van berichtjes naarGSM’s. Wat de scriptiesbetreft, moeten deactiviteiten zichbeperken tot het bijbren-gen van de methode enhet bevorderen van de

studiediscipline.

De ondertekenende kantoren mogen metde gedragscode publiciteit maken. Ze wor-den ook opgenomen in een lijst die bij dedienst Studieadvies beschikbaar is. Als erinbreuken worden vastgesteld, wordt hetbureau van de lijst geschrapt. Dat is meteenook de enige sanctie. Nu maar afwachtenhoeveel de repetitorenkantoren hun repu-tatie waard vinden.

BB aa rr tt HH aa ee cc kk

Repetitorenkantoren belovenzich te gedragen

IIn de faculteitsbibliotheek van de rechten ondertekenden op 8 februarizes repetitorenkantoren een gedragscode. Ze beloven zich te onthouden

van examenfraude en het schrijven van scripties en thesissen in plaats vanhun studenten.

Decaan Bouckaert: “gratis onderwijs is niet mijn idee van democratisch onderwijs”

5

foto

: V. J

anss

ens

De prof en zijn boterham

De werkelijkheid ligt natuurlijk tussen beideextremen in. Een blik over een willekeurigeuniversiteitsparking leert al snel dat degemiddelde prof bepaald niet krap bij kaszit. De professoren zelf zal je trouwenszelden horen klagen over hun loon. Eenenkeling oppert wel eens dat hij lang niet zoveel verdient als de meeste mensen weldenken. De studenten denken daar hethunne van. “Zo veel betaald worden om onste buizen, “ is een misnoegde uitlating diewel vaker door een student gebezigd wordt.

DDee nnaaaakkttee cciijjffeerrssHoeveel een professor nu exact verdient, isvastgelegd bij decreet. De lonen variërennaargelang de graad. Een docent verdient68.147 frank, een hoofddocent tussen75.069 en 106.614 frank. Wie zich hoogleraarmag noemen, kijkt aan tegen een stevigerloonbriefje. Hij verdient tussen 85.280 en117.499 frank en de top van het proffenko-rps, de gewone hoogleraars, verdienentussen de 92.903 en 128.318 frank. Voor alle duidelijkheid: dit zijn nettobedra-gen die uitgaan van de basissituatie: onge-huwd en zonder kinderen ten laste.

HHeett zzoouutt oopp ddee ppaattaatttteennDat het voor velen niet bij dat basisloonblijft, is een haast evidente vaststelling.Cumuleren, dit is het combineren van hetprofessorenambt met een andere job, is eenveelgebezigde activiteit binnen het profes-sorencorps. De cumulhonger van sommigeprofessoren wordt echter getemperd doorhet strikte beleid dat de Gentse Universiteitvoert. Edmond De Meester (coördinatordienst Zelfstandig Academisch Personeel):“Bij decreet is vastgelegd dat deze bij-

werkzaamheden niet meer dan twee halvedagen per week mogen bedragen. Profes-soren die een dergelijke nevenactiviteitwillen uitoefenen, moeten een aanvraagindienen bij het bestuurscollege. Zij dienendaarbij omstandig te motiveren wanneer zijdie job uitoefenen, wat de functie exactinhoudt en waarom zij die willen doen. Opadvies van de faculteitsraad beslist het bestu-urscollege over de toelaatbaarheid van diecumul. Criteria die bij deze beoordelinggehanteerd worden zijn onder meer demeerwaarde die deze bijjob voor de univer-siteit kan opleveren en de bijdrage ervanbinnen het vakgebied van de prof.”

Het toezicht op de naleving van de regelsbestaat vooral uit een sociale controle vande collega-professoren en van het decanaat.Als een prof overijverig wordt en de drempelvan twee halve dagen per week overschrijdt,vervalt in principe zijn voltijdse functie aande universiteit. Hij wordt dan automatischhalftijds docent. Of dit ook effectief hetgeval is, is voer voor een later artikel.

Professoren zijn gespecialiseerd in onder-zoek en lijken dus de geschikte personenom allerlei expertises uit te voeren. De vraagrijst in welke mate zij hiermee nog eenaardig centje kunnen bijverdienen. EdmondDe Meester: “Wanneer professoren aanonderzoek en wetenschappelijke dienstver-lening doen in opdracht van externe be-drijven, dan kadert dat niet binnen hunonderwijsopdracht. Bijgevolg zijn zij ook indie situatie onderworpen aan de regels inza-ke cumul. De controle op het uivoeren vanexpertises is dan ook zeer scherp.”

Actieve geneeskundeprofessoren kunnenook nog een bijverdienste vinden met eenjob aan het Universitair Ziekenhuis. Omdateen dergelijke opdracht nauw aansluit bijhun vakgebied, krijgt die een aparte behan-deling. Die wordt niet beschouwd als eencumul, maar wel als een klinische activiteitdie afzonderlijk bezoldigd wordt door hetUZ.

Tot slot rest er nog een extraatje onder devorm van auteursrechten. Dat valt volledigbuiten de cumulregeling en alle opbreng-sten uit deze auteursrechten komen per-soonlijk aan de auteur toe. Exacte cijfersover hoeveel daar nu mee te verdienen valt,kan (of wil) niemand verstrekken. Sommigeproffen geven in ieder geval maar al te graagieder jaar een nieuw handboek uit in slechtslicht gewijzigde versie. Armer zullen ze er inieder geval niet van worden.

OOver wat proffen verdienen doen vaak de wildste geruchten de ronde.Naast hun vaste loon zouden zij hun portefeuille deftig bijspekken

met allerlei nevenprojecten. Maar is dat ook zo? Behoren proffen tot decategorie van de meest kapitaalkrachtige Belgen of moeten zij iederemaand de eindjes aan elkaar knopen?

Bart Zoete

6

foto

: V. J

anss

ens

7

Een beroep doen op het bestaansminimumis voor vele jongeren de enige manier omhun hogere opleiding te betalen. Van debestaansminimumtrekkers jonger dan 25jaar, volgt een derde hoger onderwijs meteen voltijds leerprogramma. Het hoeft geenbetoog dat dit geen sinecure is. Veelal is eenrelatiebreuk in het ouderlijke milieu de aan-leiding voor de probleemsituatie. Als de stu-dent in kwestie niet kan rondkomen metstudentenjobs, komt hij of zij uiteindelijk bijhet O.C.M.W. terecht. Bij een kleine minder-heid is de financieel zwakke thuissituatie dereden om een aanvraag in te dienen. Na eenverzoek volgt een uitgebreid onderzoek ommisbruiken tegen te gaan. Alain Carette,dienstdoend hoofd maatschappelijk werker

van het O.C.M.W. Gent, legt uit:”Het gevaarom profiteurs aan te trekken bestaat. Omdat te vermijden wordt de klemtoon gelegdop een degelijk en uitgebreid sociaal onder-zoek. Naast de beoordeling van de hoofd-verblijfplaats, wordt ook de relatie tussen deouders en het kind en het studieverlooponderzocht. Belangrijk hierbij is dat nietalleen de student, maar ook de oudersbevraagd worden. De hulpvraag van de stu-dent wordt dus zo ruim mogelijk bekeken.”

WW ii ee gg ee nn ii ee tt ss tt ee uu nn ??Momenteel studeren er 550 studenten metde steun van het O.C.M.W. in Gent. Het gaathier in de meeste gevallen om zelfstandigestudenten die niet in hun middelen vanbestaan kunnen voorzien en voor wie destudiekosten dus onoverkomelijk zijn. Overde verdeling universiteits- en hogeschool-studenten bestaan geen precieze cijfers. Ver-moedelijk studeert iets meer dan de helftaan de universiteit. Voor het O.C.M.W is dedomicilie van de aanvrager geen absolutevoorwaarde. Wel wordt de onderhouds-plicht van de ouders onderzocht. Indienmogelijk is het afdwingen van die plicht eenoplossing van het probleem. De student kannatuurlijk ook zelf brood op de plank bren-gen door de handen uit de mouwen testeken. Volgens Carette is dat wel niet altijdmogelijk. “We proberen dat te stimulerenbinnen een realistisch perspectief. Met eenvolledig leerprogramma is dat al heel moei-lijk. Een vakantiejob aannemen wordtalleszins aangemoedigd.”

NN oo oo dd zz aa kk ee ll ii jj kk ee ss aa mm ee nn --ww ee rr kk ii nn ggOm de hulpverlening vlotter te laten ver-lopen, is volgens het O.C.M.W. eenduidelijkere regeling genoodzaakt. Een stu-dent die weet dat hij niet in aanmerkingkomt voor het bestaansminimum kan welterecht bij de sociale dienst van de

hogeschool of de universiteit. Als sleutel-woord voor een succesvolle hulpverleningschuift Carette samenwerking met de dien-sten naar voren. “In eerste instantie moetende betrokken partijen zo goed mogelijkgeïnformeerd zijn over de toelatingsvoor-waarden en de manier van werken. Daaromhebben we samen met de sociale dienstenvan de hogescholen een intentieverklaringafgesloten.” Dankzij het samenwerkingsver-band kan voor iedere student met financiëlemoeilijkheden een op maat gesnedenoplossing gezocht worden. Enkel studentendie met een probleem van structurele aardopgezadeld zitten, kunnen bij het O.C.M.W.terecht. Tot nog toe heeft de Gentse Univer-siteit de verklaring niet ondertekend. “Wewerken al samen met de sociale dienst vande Universiteit Gent”, vertelt Carette. “Maarals de universiteit de verklaring zou onder-schrijven, zou dit meer rechtszekerheidscheppen”.

PPrr iivv aacc yyDe Universiteit Gent heeft het duidelijk zoniet begrepen. Het samenwerkingsverbandimpliceert namelijk ook een uitwisseling vaninformatie en juist daar wringt het schoentjevoor de Sociale Dienst. Medewerkster Biet-je Nottebaere licht toe: “We stellen ons vra-gen over de privacy van de studenten. Alseen student aan ons verklaart dat hijzwartwerk verricht, zouden we dit moetenmelden aan het O.CM.W. en zo ver wensenwe niet te gaan. We zijn zeker niet tegen eensamenwerking. Maar alles moet wel grondigbekeken worden. Het O.C.M.W bevindt zichin een andere situatie dan de onze. Alssociale dienst hebben wij een heel andereopdracht.”Sinds het verzenden van het aanbod totsamenwerking heeft het O.C.M.W. nog geenantwoord ontvangen van de R.U.G.. Deson-danks geeft men de moed zeker nog niet open blijven er positieve geluiden weer-klinken. “We nemen zeker nog contact open hopen dat het alsnog tot een samen-werking komt”, besluit Carette.

NNiet alle studenten bevinden zich in de comfortabele situatie waarinouders de studies financieren. Sommigen moeten het stellen zonder

de steun van thuis en dienen aan te kloppen bij het O.C.M.W. De Gentseafdeling wil een transparantere regeling voor het verstrekken van hetbestaansminimum aan studenten. Daarom sloot het al een intentiever-klaring af met de sociale diensten van de hogescholen. De UniversiteitGent ging niet in op de uitnodiging om de verklaring te ondertekenen.

SSttuuddeenntteenn zzoonnddeerr bbootteerrhhaammRUG wijst samenwerking OCMW af

BB aa rr tt AA ee rr tt ss

8

De langdurige leegstand en verwaarlozingvan de elf huizen in de Antonius Triest-laan is gedeeltelijk een gevolg van de com-plexe Belgische staatsstructuur. Sommigenvan de door de universiteit gebruiktegebouwen zijn namelijk niet de eigendomvan de universiteit maar zijn door de

bevoegde overheid aan de RUGtoegewezen. Deze overheid was oor-spronkelijk de federale. Door de verderefederalisering van de Belgische staatsstruc-tuur kwam deze bevoegdheid bij degemeenschappen te liggen en moesten dezegebouwen – in het geval van de RUG - aande Vlaamse overheid overgedragen worden.Toen de universiteit Gent omgevormd werdtot een autonome overheidsinstelling, werdbesloten het volle eigendomsrecht over demeeste van deze gebouwen aan de RUG teschenken. Gedurende al die tijd was eencoherent bouwbeleid ver te zoeken enbleven de gebouwen leeg.

FFoorr aa bbeetttteerr ttoommoorrrroowwDe toekomst lijkt echter beterschap tebeloven. Eindelijk blijkt dat de universiteit erin geslaagd is een haalbare beleidsvisie uit testippelen. Vroeger moesten de grootsopgezette langetermijnplannen al na driejaar herzien worden. De plannen blekenwegens het ontbreken van de nodige mid-delen meestal niet haalbaar.Het in 1997 opgevatte masterplan van deuniversiteit Gent (zie Schamper 378) houdtrekening met de beperkte middelen en is inoverleg met de stad Gent tot standgekomen. Alles wijst er op dat de plannendeze maal ook daadwerkelijk gerealiseerdzullen worden. Leegstaande gebouwen dieniet in de planning pasten, werden verkocht.Voor de rest werd een bestemming gevon-den. De panden in de Antonius Triestlaanzullen worden gebruikt voor een verdereuitbouw van de universitaire site aan deHenri Dunantlaan (de Antonius Triestlaanloopt parallel aan de Henri Dunantlaan,red.). In de gebouwen aan de Triestlaanzullen kantoren van de faculteit Psychologieen Pedagogische wetenschappen onderge-bracht worden. Het auditorium van deze fac-ulteiten aan de Dunantlaan zal namelijk van220 naar 440 zitplaatsen uitgebreid worden.Hierdoor dienen bepaalde diensten en kan-toren een nieuw onderkomen te zoeken. Opde Triestlaan is er alvast geen gebrek aanruimte.Voor de uitbreiding van het auditorium is deonteigening van twee bijkomende huizen inde Triestlaan nodig. Deze plannen werdenevenwel nog niet uitgevoerd omdat mennog niet tot een vergelijk kon komen met deeigenaars van deze gebouwen (Dirk Man-geleer in De Gentenaar, 15/09/99).

De huizen nr. 53 en 55 hebben wel al eennieuwe bestemming gekregen. Toen deRUG in juli 1997 met de stad Gent eenovereenkomst afsloot over de EmileBraunschool (zie Schamper 378), kreeg destad Gent ook het negenjarige gebruiksrecht

van deze gebouwen. In september 1999heeft de stad Gent deze panden op eigenkosten gesloopt. De vrijgekomen ruimte zalals bijkomende parkeerruimte voor hetnieuwe politiehoofdkwartier in de AntoniusTriestlaan 12 aangewend worden.De andere huizen die al decennia lang staante verkrotten zullen op termijn ook geslooptworden. Aanvankelijk werd eraan gedacht zete renoveren, maar dat bleek te duur. Uitein-delijk werd er beslist ze door nieuwbouw tevervangen.

AAllss eeeenn ggooeeddee hhuuiissvvaaddeerrIn het verleden heeft de universiteit Gentvrij onbezonnen met het haar toev-ertrouwde patrimonium omgesprongen.Gezien de maatschappelijke taak van de uni-versiteit Gent, en gezien het historischkarakter van de stad Gent, is dit een wareschande. Verscheidene diensten hebben onstijdens het totstandkomen van deze artike-lenreeks verzekerd dat een dergelijk wanbe-heer in de toekomst niet meer mogelijk zalzijn. Wij zijn geneigd dat te geloven.

Het patrimonium van de RUG

VVan alle leegstaande universiteitspanden zijn de gebouwen in de Anto-nius Triestlaan het minst bekend. Deze gebouwen vormen nochtans de

grootste stadskanker waarvoor de universiteit verantwoordelijk is. Maarliefst elf statige herenhuizen staan al decennialang te verkrotten.

cobbaut

De Antonius Triestlaan

foto

: V. J

anss

ens

foto

: V. J

anss

ens

9

De meeste studenten gebruiken de facilitei-ten die het ARC hun biedt volledig zoals hethoort: ze chatten met hun elektronischevriendjes en vriendinnetjes, sturen zinlozemailtjes naar hun klasgenootjes en down-loaden tonnen MP3’s en plaatjes van het net.In de ‘Regels voor het goed gebruik vanRUGnet’ staat wel dat extensief gebruik vanRUGnet voor persoonlijke of recreatievedoeleinden niet is toegestaan, maar over watextensief is en wat niet, wordt met geenwoord gerept. Let wel: het gebruik vanRUGnet voor commerciële doeleinden isvolledig uit den boze en ook toegang ver-schaffen tot RUGnet aan personen die geendeel uitmaken van de universiteit, kan niet.

SS tt rr ii kk tt pp ee rr ss oo oo nn ll ii jj kkEen account van het ARC is strikt persoonlijken mag bijgevolg niet uitgeleend worden.Iemand onder jouw naam laten inloggen omje mail te lezen is verboden. Dit geldt ookvoor personeelsle-den: een prof diegedurende eenverblijf in het buiten-land zijn mail dooreen secretaris laatlezen, is in overtred-ing. Als je je post laatdoorsturen naar eenemailadres buiten deuniversiteit, is er uit-eraard geen prob-leem.

Vanzelfsprekend zijnalle activiteiten dieerop gericht zijn toe-gang te verkrijgentot de account of decomputer van eenandere gebruiker

absoluut verboden. Het proberen achter-halen van een paswoord is niet toegestaan.Je mag dus niet proberen ‘raden’ wat hetpaswoord is. Evenmin mag je het paswoorddoor gefolter uit de gebruiker proberen teextraheren.

Als laatste regel en als stok achter de deur iser de toch wel zeer algemene regel 5 datelke verspilling van de beperkte middelenvan het ARC verboden is. Als het ARC dit ooitnaar de letter toepast, verliest iedereen opde universiteit vrijwel zeker zijn account.Behalve uw wedergekeerde ...

SS tt rr ii kk tt ??De regels voor het goed gebruik vanRUGnet zijn vrij strikt, maar wanneer wordtiemands account effectief afgesloten en watgebeurt er dan met de gebruiker die de elek-tronische wetten zo schromelijk overtrad?

Volgens de helpdesk van het ARC zijn er eenaantal redenen waarom gebruikers effectiefworden geschorst: het sturen van mail-bombs, het aanbieden van illegale softwareop een site van de universiteit en het sturenvan mails met aanstootgevende inhoud naargebruikers buiten de universiteit. Een effec-tieve schorsing komt echter niet vaak voor:per jaar zouden er een tiental zijn.

Als een gebruiker geschorst wordt, geeft hetARC dit door aan de academische overheid,die dan kan beslissen extra tuchtmaatrege-len op te leggen en uiteindelijk de student ofhet personeelslid zelfs kan verwijderen vande universiteit. Volgens de helpdesk van hetARC, zijn zulke gevallen vrijwel onbestaande.

Een schorsing door het ARC geldt enkelvoor het lopende academiejaar. Bij de aan-vang van het volgende academiejaar wordtalles vergeten en vergeven en start degebruiker met een schone lei.

Dat de regels van het ARC niet waterdichtzijn, ondervond Schamper toen we eenberichtje kregen van een misnoegdegebruiker. Nadat hij aan het ARC melddedat een bepaalde gebruiker verdachte din-gen deed, kreeg hij van de helpdesk aan-vankelijk het bericht dat de studentgeschorst werd. Daarna volgde echter demelding dat de schorsing ongedaan werdgemaakt door tussenkomst van zijn vader,een hooggeplaatst persoon.

Schamper vroeg de helpdesk om wat meeruitleg. Daar werd ons verteld dat het ver-haal iets anders in elkaar zat: er warenonvoldoende bewijzen en daarom werd deschorsing ingetrokken. Op onze vraag of devader van de student professor Wymeerschvan de faculteit Rechten was, kregen wegeen eenduidig antwoord, maar we kregenwel de indruk dat het inderdaad een fami-liale kwestie -al dan niet in rechte lijn-betrof. Anders had het ARC het beruchteartikel 5 toch kunnen toepassen?

Hoe verlies ik mijn account snelen efficiënt

IIedere student die ingeschreven is aan de RUG heeft -net zoals elk per-soneelslid- recht op een account op een van de servers van het Acad-

emisch Rekencentrum (ARC). Zo’n account betekent praktisch een emailadres, een beetje plaats om gegevens te stockeren en vrijwel ongelimi-teerde toegang tot het internet. Bij misbruik van het verkregen goed, kanhet ARC echter beslissen een account weer in te trekken.

BB MM aa rr xx

Wat mag wel en niet op RUGnet

We

a

re

a

ll

i

n

th

e

gu

tt

er

,

bu

t

so

me

o

f

us

a

re

l

oo

ki

ng

a

t

th

e

st

ar

s.

(

O.

W

il

de

)

adve

rtent

ie

Bleek dat het monster van Arug eigenlijk hetArchief zelf is. Arug staat namelijk voor“Archief van de RUG”, en is zo’n beetje hetcollectief geheugen van onze universiteit.Het is een oud en ondertussen ook albehoorlijk omvangrijk beestje, en wordtheden ten dage in toom gehouden door 3,5personeelsleden. Dat lukt hen aardig, wantop wat stof en hier en daar een beetje schim-mel na, vertoont ‘Arug’ nauwelijks ouder-doms- verschijnselen. Tenzij u last hebt vanallerhande allergieën, kunt u de kolos tenallen tijde zelf gaan opzoeken (St-Pieters-

nieuwstraat 25, verdieping -2), want een-zaam is hij wel een beetje.

Het Arug is eigenlijk een centraal depot voor‘dood’ archiefmateriaal, met verschillendeonderdelen en locaties. Hoewel het pas offi-cieel erkend werd in 1972, bevat het werkenvan de prilste jaren van de Gentse univer-siteit. Zo zijn bijvoorbeeld de inschrij-vingsregisters van de jaren 1817 -1835 nogaltijd aanwezig. Een aantal ervan zijn onder-tussen gerestaureerd, en opnieuw mooigebundeld. Dat kost het archief zo’n 50-60.000 BEF per register, een niet onaanzien-lijk bedrag. Gelukkig beschikt men daarvoorsedert een aantal jaren over een speciaalbudget. U kunt deze werken overigens ookdaadwerkelijk gaan lezen, op voorwaardedat u over enige kennis van ‘potjes’-Latijnbeschikt.

Het archief bevat eigenlijk alles wat de RUGaan gaat: van de archieven van de instelling

(bv. van de faculteiten, van de administratie)en de studentenarchieven (jawel, ook devolledige collectie Schamper), tot tentoon-stellingen (o.a. over de eerste meisjesstu-denten) en eigen publicaties. Ze heeft ookeen eigen bescheiden bibliotheek terbeschikking, die werken bevat over degeschiedenis van onze universiteit.Het vaakst geconsulteerde materiaal -zoalsde bieb en recentere administratie- bevindtzich in de kelders van het rectoraat, de restwordt opgeslagen in de Sterre.

Er zitten een aantal zeer interessantestukken in de collectie: allerhande studen-tenpamfletten, een aanzienlijke fotoverza-meling, plannen van universiteitsgebouwenen zelfs geluidsbanden. Af en toe worden ereen aantal originelere stukken op het weblosgelaten (adres:http://aiww.rug.ac.be/Archiefrug/index.html).U kan natuurlijk ook ter plekke een kijkjegaan nemen in het archief, bijvoorbeeld omna te gaan welke vakken uw overgrootvader120 jaar geleden gevolgd heeft, en vooralhoeveel punten hij had. Zoiets kan zijn nutbewijzen op familiefeesten. Men zal u wel opuw woord moeten geloven, want ontlenen isverboden. Ook voor geschiedenisstudenten,journalisten, vorsers, en leken allerhande ishet archief een belangrijke bron van infor-matie.

Het archief is redelijk up to date, al blijft hetvooral veel papierwerk. Dat is meteen ookhet grote probleem, want de laatste 20 jaar is

de papierberg - onder invloed van de stij-gende regularisering en bureaucratisering-enorm gegroeid. Het depot aan de Sterre zitnu al propvol en ook de ruimte in de keldersvan het rectoraat raakt stilaan opgebruikt.Gevolg: de binnenkomende stukken wor-den strenger geselecteerd, de nietjes wor-den uit de bladen verwijderd en eventueledubbels verdwijnen onherroepelijk in depapierversnipperaar. Vervolgens bekijktmen wat het administratief en/of het his-torisch nut van de stukken is, waarbij de nietrelevante dingen direct vernietigd worden. (noot: Dit alles gebeurt op uitdrukkelijkeverantwoordelijkheid van de archivarissen;.De wet van 1955 betreffende archieven steltnamelijk dat er niks mag worden wegge-gooid.Ook oudere stukken die niet meer voorrestauratie vatbaar zijn, worden bijna roman-tisch aan de loop van de natuur overgelatenen verteren langzaam tot ze verpulveren.

Een oplossing voor het plaatsgebrek vindenis niet zo makkelijk. Alles op microfilmzetten is te duur en bovendien heb jeomwille van de bewijskracht -een origineletekst en handtekening- voor veel stukkennog het document zelf nodig. Alles opdiskettes zetten is ook onmogelijk, het zoueen titanenwerk zijn om de teksten enkelnog maar in te typen. Bovendien verou-deren computers zeer snel, zodat je -om desoftware van 10 jaar geleden nog te kunnengebruiken- naast de diskettes ook de juistehardware zal moeten bijhouden. Wat na-tuurlijk weer plaats inneemt en niet ergpraktisch is.

Het leven van een archivaris is dus nietmakkelijk, dat mag duidelijk zijn. Alhoewelstress en het gebrek aan zonlicht op dezemensen geen vat lijkt te hebben, liggen dedrie grote (Vandevelde-) tafels toch telkensweer vol met nieuw materiaal. Het hééftnatuurlijk wel iets, die lange rijen metdossiers en dozen. Het verleent onze AlmaMater een eerbiedwaardig tintje: het ademttijdloosheid uit. Een slapende reus, zo u wil. Aan u om hem wakker te maken.

Met dank aan Anne -Marie Van der Meersch

11

Wat waart daar in de kelders...

GGedreven door een nooit aflatende honger naar nieuws, nieuws,nieuws daalde Schamper deze week de trappen van het rectoraat af,

op zoek naar het monster van Arug. ‘Het’ hebben we niet gevonden, weleen vriendelijke dame die ons wegwijs maakte in het 5 km grote, onder-grondse labyrint van ons aller archief.

Het monster van ARUG

II MM AA

GG ee vv oo nn dd ee nn ii nnaa rr cc hh ii ee ff RR UU GG :: dd ee

ii nn ss cc hh rr ii jj vv ii nn gg vv aa nnkk oo nn oo nn gg LL ee oo pp oo ll dd II II II

foto

: V. J

anss

ens

12

moderne kunst en sigarettenSCHAMPER: Waar ligt het begin van uw fas-cinatie voor kunst?Hoet: “Bij mijn ouders, dat waren verzame-laars en er kwamen veel kunstenaars over devloer. Ik bezocht met mijn ouders vaakgalerijen en musea en de studio’s van dekunstenaars. Een heel hecht contact met dekunstenaars had ik dus altijd, al van toen ikklein was. We zijn met zeven kinderen enmijn broer Walter ziet liever stilleventjes metdruiven op, en broodfiguurtjes van zijnvrouw. Zeer mooi, maar volks. Kitsch-schilderijtjes met veel liefde opgehangen.Dat is merkwaardig. Hoe komt dat geopeens gevoelig zijt voor kunst? Ik weet hetniet. Het heeft ook te maken met het charis-ma dat van de kunstenaar uitging op mij.Wie zijn de autoriteiten als ge klein zijt? Datzijn uw ouders, dat is de school, de leraars,kennissen en uw vrienden en de nonkels ende tantes die thuis wonen. En voor mij ookdiegenen waarmee ik op een spontane,gepriviligeerde manier geconfronteerdwerd. Dat waren de kunstenaars: Permeke,Ensor, ... Als ik die mensen zag en ik gingnaar school en ik zag die leraar voor mij: datcontrast was enorm. Als ge ouder wordtkunt ge in bewondering staan voor Goethebijvoorbeeld, maar ge kent die mens niet.Ge zijt daar niet mee opgegroeid. Maar ikwas wel opgegroeid met bepaalde mensen.En dan ziet ge het verschil.”

SCHAMPER: Vindt u alles wat u in uwmuseum hangt ook mooi?Hoet: “Nee, ge moogt nooit denken dat eendirecteur van een museum alles mooi vindtwat hij in zijn museum zet. Dat is nietmogelijk. Er zijn bepaalde werken dienoodzakelijk zijn, binnen de context van eenbepaalde beweging.”

SCHAMPER: Zijn er ook bewegingen die uniet aanspreken?Hoet: “Binnen de bewegingen die mijaanstaan, zijn er natuurlijk altijd sterkeremomenten. Het karakter van de kunstenaarspeelt ook een rol. Roger Raveel in België,Francis Bacon, Pop-art artiesten zijn favo-rieten. Ik heb Andy Warhol gekend, die ishier zelfs geweest.”

HH ee tt ll ee vv ee nn ss ww ee rr kkSCHAMPER: Heeft u een lievelingswerk inhet SMAK?Hoet: “Mijn lievelingswerk is mijn Beuys,vooral door de totaliteit van dat werk. Maarer zijn ook dingen die een sentimentaliteithebben, maar zo intens zijn, dat ik zeongelooflijk vind. Bijvoorbeeld Jean-PaulBertrand vind ik fantastisch mooi. Wehebben er hier maar vier werken van. Als jeeen grote tentoonstelling van Bertrand zouorganiseren, met honderd werken, dan isdat weer minder.”

SCHAMPER: Het SMAK is uw kind, uw le-venswerk. Is het nu af?Hoet: “Nee, in hedendaagse kunst is er nietsaf. Het zou mij niet verwonderen als er bin-nen twintig jaar een nieuw museum voormoderne kunst wordt opgericht in Gent.Dat zou mogelijk moeten zijn. Een stad dieleeft, signalen uitstuurt naar de toekomst,moet zich altijd vernieuwen. Zij heeft diemorele plicht. Dat straalt een dynamiek uitdie energie geeft aan de mensen.”

SCHAMPER: In hoeverre stemt dit museumovereen met uw visie?Hoet: “Je kunt niet het volledige spectrumbewandelen en interessant vinden, en jekunt niet alles betalen. Ook de tijd is een

probleem. Nu zijn er op dit moment in hetmuseum drie exposities en een deel van depermanente collectie. Als je vier tentoon-stellingen doet, moet je de collectie gaanwegnemen, dan is het geen museum meer.Op een jaar kun je hoogstens twaalf, dertiententoonstellingen doen.”

SCHAMPER: Hebt u ook favorieten uit deoude kunst?Hoet: “Vermeer, Het Lam Gods van VanEyck, Pierro Della Francesca, de latewerken van Titiaan, de late werken vanMichelangelo, de slaven, die ietsonvolledigs hebben. Die hebben ietsactueels, omdat het werken in progress zijn.Ze zijn kwetsbaar. Dat is wat mij het meestinteresseert, de kwetsbaarheid.”

SCHAMPER: In Gent gaat de kunst zelfs opstraat komen.Hoet: “Inderdaad, in het project Over theedges. Dat is een verlengstuk van Chambresd’amis, eenzelfde soort project, dat zichechter afspeelde in de huizen zelf. Nu gaanwe op zoek naar de grens tussen privaat enopenbaar, tussen architectuur en urba-nisme. De hoekhuizen in Gent hebben een afge-knot profiel. Ze hebben afgeknotte vormen,het zijn cirkelvormige hoekhuizen. Vroegermoesten de koetsen in de kleine straten eenbocht nemen, en daarom zijn die hoekenafgeknot. Concreet gaan kunstenaars hunhoek kiezen, en doen daar dan iets mee.”

SCHAMPER: Is dat in het kader van dedemocratisering van de kunst?Hoet: “Het is niet alleen dat. Ik heb het al-tijd droevig gevonden, als ik bij een collec-tioneur kom, dat hij zich afsluit van debuitenwereld en dat hij zich alleen maartoont tegenover diegenen die hij gepri-viligeerde mensen noemt. Een museum isvaak ook zo: het functioneert voor een elitedie bewust beslist: dat museum ga ik bin-nen. Je trekt het kunstwerk zo uit deimpulsen waaruit het geboren is. Je trekt hetuit het leven, en het is nochtans ontstaan uithet leven, de kunstenaar die waarneemt inde werkelijkheid. Ik ken weinig kunstenaarsdie musea hebben geschilderd. Ik wil nietalleen dat museum hebben, het is een haat-

VVlaanderens kunstpaus heeft, in tegenstelling tot zijn Roomse collega,de goden wel echt gekend: hij ging bij Permeke op vakantie, kende

Ensor en Warhol persoonlijk. Schamper ging bij hem op audiëntie...

“...ge moogt nooit denken dateen directeur van een museumalles mooi vindt wat hij in zijn

museum zet.”

foto

: V. J

anss

ens

13

nst en sigarettenliefde verhouding. Kunst zit tussen viermuren, en af en toe moet het daarbuitenkomen. Ik wil die kunstenaar, diereflecterend kijkt en benadert, nu ook in destad hebben. En dan krijg je mensen die hiernormaal niet binnenkomen, en ineens metkunst geconfronteerd worden. In die zinkun je dat democratisch noemen. Maar hetis ook om kunst in de stad te krijgen. En hoekan de kunstenaar de werkelijkheidtransponeren? Wij zijn immers vertrouwdmet die werkelijkheid. De kunstenaar isiemand die uitgedaagd wordt daar iets meete doen.”

SCHAMPER: Begrijpt u dat veel mensenmoderne kunst niet begrijpen?Hoet: “Ja, maar dat is met alles zo. Kunst iseen van de instrumenten waaruit blijkt dater zich altijd veranderingen voordoen in demaatschappij. Het probleem is dat het per-ceptievermogen van de mensen niet altijdovereenstemt met de veranderingen. Je zietdat wel aan de Beatles-jeugd. Maar diehebben afgezien, he. Nu niet meer, nu magje gerust zoals de Beatles zijn, maar je maggeen punk zijn. De veranderingen zijn er,maar de maatschappij is nog niet mee. Opeen bepaald moment is het normaal dat eriemand met drie ringen in zijn neus rond-loopt. Ik zou het niet willen hebben, maardat is iets anders.”

SCHAMPER: Een van de punten waar veelmensen het moeilijk mee hebben, is dat erontzaglijk veel geld wordt geboden voormoderne kunst. Wat bepaalt de geldelijkewaarde van de werken?Hoet: “Waarde is niets anders dan vraag enaanbod. Als jij en ik geïnteresseerd zijn omhet allerlaatste pakje Marlboro-sigaretten tekopen, zou dat zeer veel waard kunnen zijn.Als een kunstwerk uniek is, en er zijn driegeïnteresseerde kopers, dan wordt er opgeboden. Als het te duur is, ga je iets anderskopen.”

SCHAMPER: “U duikt vaak op in de media.Doet u dat graag?”Hoet: “Nee, maar het personeel zegt tegenmij dat ik dat graag moet doen. Het is eeninspanning, maar ik zorg wel dat ik betaaldwordt. Ik geef dat wel aan het museum hoor.

Ga jij onze tentoonstellingen maken? Eentoegangskaartje van tweehonderd frank, ja.Maar met dat inkomgeld kan ik geen ten-toonstelling maken. Zo’n tentoonstellingvan Kiefer kost 4 700 000 frank. Die werkengaan halen, ze verzekeren en ophangen, eencataloog maken.”

MM oo rr bb ii dd ee GG ee nn tt ee nn aa aa rr ssSCHAMPER: U hebt al overal gezeten, entoch blijft Gent uw heimat. Waarom?Hoet: “Het is vooral de weerstand die ik indeze stad ervaar. Gentenaars zijn niet chau-vinistisch genoeg, ze zijn morbide.”

SCHAMPER: Heeft u in Gent een favorieteplek?Hoet: “Tja, dat is zo verschillend. Elke plekvan Gent vind ik formidabel. Echt, ik zouniet weten wat mooier of minder mooi is.Gent is van alle steden die ik bezocht heb deschoonste stad. Er bestaat een perfect even-wicht tussen verschillende klassen. Het isook een studentenstad.”

SCHAMPER: Zijn studenten belangrijk voorGent?Hoet: “Natuurlijk is dat belangrijk, hoeambetant het soms is. Maar toch is het goed,ge moet kunnen leven met die ambe-tantigheid. Stel je voor dat dit een stad iszoals een dorp, waar niemand durft te bewe-gen. Dat gaat niet, je moet aanvaarden dat erconflicten zijn in de stad.”

SCHAMPER: Hebt u contacten met de stu-denten en de universiteit?Hoet: “Ik ben zelf student kunstgeschiede-nis geweest, en geef elk jaar colleges overmoderne kunst.”

SCHAMPER: Bent u ook actief bezig met deacademiestudenten?Hoet: “Ja, maar dat werk delegeer ik. Eenassistent maakt elk jaar een tentoonstellingmet een keuze van werken van studentenvan de Academie en Sint-Lucas. Via hemkrijg ik veel informatie.”

SCHAMPER: Zijn de academies in Belgiëbelemmerend of juist stimulerend?Hoet: “Academies in Belgïe zijn vaak heelslechte instituten. Omdat, om maar een

voorbeeld te geven, er weinig academies zijnwaar het gastprofessorenschap betekeniskrijgt. In Nederland is dat wel het geval. InGent bijvoorbeeld, zijn op honderd leraarsvijfennegentig Gentenaars die les geven.”

SCHAMPER: Zat de kunstkriebel u in hetbloed?Hoet: “Nee, dat is niet aangeboren bij mij.Het is omdat ik mij optrok aan al die ar-tiesten die bij ons kwamen. Ik dacht: datmoet ik worden.”

SCHAMPER: Wie was uw grote voorbeeld?Hoet: “Permeke. Ik ben nog op vakantiegeweest bij hem, toen ik twaalf was. Maar ikspeelde met de kinderen van de buren, enhij was daar razend kwaad om. Het was demeest elitaire vent die ik gekend heb. Hijwas hoger dan al die boerkes. Vergeet nietdat het een Antwerpenaar was.”

SCHAMPER: Pensioen, staat dat in uwwoordenschat?Hoet: “Jaja, tuurlijk. Volgend jaar moet ikmet pensioen, dat is de wet. Ik ben eenambtenaar.”

SCHAMPER: Is het SMAK in goede handenna u?Hoet: “Dat moeten we nog zien hè. Datmoet allemaal bestudeerd worden. En ik zouwillen dat dit jaar al iemand benoemd wordt,zodat die persoon zich nog zes maandenkan inwerken, naast mij, zonder daarom ietste doen.”

Sofie WillemsTom De Paepe

“Volgend jaarmoet ik metpensioen, ...”

foto

: V. J

anss

ens

14

In de jaren ‘70 was het nog al revolutie watde klok sloeg. Het decennium eindigde metde zwaarste na-oorlogse rellen die Gent hadmeegemaakt: de betogingen tegen de10.000 frank inschrijvingsgeld (37 studentenwerden daarvoor overigens voor de correc-tionele rechtbank gedaagd). In de jaren ‘80zakte al dat revolutionair engagement alseen puddinkje ineen. ‘No Future’ had dejonge geesten in zijn greep, en de eersteyuppies dienden zich aan om alle aandachtop zich te vestigen.

Op 30 oktober 1981 gaf Schamper er om diereden de brui aan: de mid-denpagina’s van Schamper138 bleven leeg. Reden: destudenten en de verenigin-gen bleken zich niets aan tetrekken van een pakketregeringsmaatregelen (o.a.daling van de studiebeurzen)die de democratisering vanhet onderwijs zouden tenietdoen en “terug een elite-onderwijs invoeren”. “Gis-teren zag ik een dappere hetganse regeringspakket uit-leggen voor de eerste licentierechten. Niet één luisterde. Integendeel, dejonge kerel werd lompweg bekommen-tarieerd op het vlak van zijn kledij door tweejongedames achter me… in het frans,”aldus hoofdredacteur Frank Goetmaeck-ers in Schamper 136. Na een stroom lezers-brieven besloot men het blad toch maarverder te laten bestaan. (Het volgende jaarzou trouwens fel protest rijzen tegen dewaanzinnige besparingsmaatregelen vanminister Coens: toch nog engagement?)

Schamper bleef koppig de maatschappijkri-tische kant uitgaan. De artikels bleven veelmeer dan louter universiteitsnieuws behan-delen: seks en voorlichting (nog altijd pu-bliceerde Schamper bij het begin van hetacademiejaar een volledige voorlichtings-

brochure), Apartheid, racisme en het steedsagressievere extreem-rechts (de eersteaanslagen tegen vreemdelingen vindenplaats, en dat in een tijd waar iedereen huiltomdat E.T. vertrekt), de Koude Oorlog, deanti-rakettenbetogingen, AIDS (Schamper176: “Aids, een ietwat rare ziekte, jongens”),de milieuvervuiling… Het enige verschilmet de jaren ‘70 was dat de lange harenweer ingekort werden (in een interview metkunstenaar Michel Buylen in Schamper191: “Laten we bij je haar beginnen. Hetbegin is dat Michel Buylen lang haar heeft,zelfs nu nog anno 1984!”) Schamper bleef

een missie, of zoals ex-hoofdredacteur RikVan Nuffel het stelt in Schamper 200:“Schamper moet niet het blad zijn van14.000 studenten, wel het geweten van destudent. Alles waar een student zich KANaan storen, daar kan je over schrijven.”

BBllaannddiijjnn vveerrwwooeessttMisschien hebben we hierboven wat over-dreven, toen we stelden dat de jaren ‘80geen studentenrellen kenden. De strijdtussen links en (extreem-)rechts bleefimmer voortwoeden. “De Blandijn Kraakte,”kopt Schamper 126. Een Zuid Afrika-mee-ting in de Blandijn, georganiseerd door deNationalistische Studentenvereniging(NSV) draaide uit op een ware veldslagtussen NSV en verscheidene linkse orga-

nisaties en punkers. We citeren: “‘s Anderendaags. Een onbeschrijfelijke ra-vage. De ganse gang is afgebroken. Alleen deradiatoren van de centrale verwarming staannog vast in de muur. De uurwerken, tegelsuit de muren, zes meterhoge glazen deuren,gedemonteerde asbakken, stellages vankapotte tafels en banken. En glas. Overalglas. Op de vansterbanken, op de vloer, inde schoenzolen. Tot de briefjes aan hetmededelingsbord toe, alles is verscheurd,gebroken, vernield. Een klein meisje vannog geen achttien jaar in een groene parkamet VMO emblemen toont me trots eenlimonadeflesje. ‘Kijk, er is er nog één heel.’”

Rechts pissenEn nu we toch over studentenverenigingen

bezig zijn: in haar beginperiodeprofileerde Schamper zich als despreekbuis voor de maatschap-pijkritische werkgroepen. Maarlangzaam kreeg Schamper meeraandacht voor andere studentenv-erenigingen. Koploper was detoenmalige studentenzenderRadio Toestel die in zowat elkeSchamper gratis reclame kreeg.Tegenover faculteitskringen of‘rechtse’ verenigingen stondSchamper dan weer gere-serveerder. Een prachtig citaat uiteen interview met de vrijzinnigen

‘t Zal Wel Gaan (Schamper 184):

Schamper: Op een bepaald moment stondéén van jullie leden tegen den toog te pis-sen. Voor een vereniging die leden wil ron-selen en naar buiten uit een al niet te goedenaam heeft…Johan: Is dat rechts, tegen de toog pissen?Jij zegt dat ‘t Zal geen goede naam heeft! Ikheb mensen op onze affiches weten schrij-ven dat wij rechts zijn! Ik kan zulks niet asso-ciëren met iemand die ‘zatladderig’ tegen detoog staat te pissen.Luc Chatelet: Dat was trouwens een indi-viduele en geen collectieve daad!Johan: Hij had daar inderdaad geen man-daat voor gekregen van ‘t Zal. Ik meentrouwens dat ik die avond met een vrouw

De yuppies komen!SSchamper bestaat 25 jaar. Een ideale aanleiding voor een egotrippende

redactie om de loftrompet te steken over haar roemrijk (?) verleden.We doken nog maar eens Guust Flatergewijs ons archief in, en kwamenweer boven met de Schampers van 1980 tot 1984.

2 5 j a a r S c h a m p e r : 1 9 8 0 - 1 9 8 4

15

gecopuleerd heb die geen lid was van ‘t Zalen ik had daar ook geen mandaat voor.

BesparingenHet beleid van de universiteit bleef uiteraardeen prachtige bron van ergernis. En vanartikels. Vooral de voortdurende besparin-gen joeg de Schampere pen op stang:

“Nadat de homebewo(o)n(st)ers in hetverleden geconfronteerd werden metpaspoortcontroles, gereglementeerdebezoekuren en zelfs ‘sexkontroles’ zagen zedat op slag en stond allemaal verdwijnen.Wat een overwinning leek op het conser-vatisme van de RUG bleek echter niets meerte zijn dan een noodzakelijke besparing van13 miljoen op de receptiedienst.” (Scham-per 124)

“Als het vriest zit je ‘s avonds in de leeszaalvan de centrale bib te bibberen omdat mende verwarming afzet uit bezuinigingsdrift,maar wel waren er miljoenen om de pronk-autos van de rektor, de administrateur enregeringscommissaris warm te houden in dewinter.” (Schamper 127)

Over prijsstijgingen in de resto’s: “Kortom,als je vorige maandag geen spinazie achter jekiezen wou stoppen moest je tachtig frankafdokken en met een soepje, een extra por-tie frieten, een pint en een dessert zat je zoaan 120 frank. Op de Schamperredactie kanje een lijst verkrijgen van knusse Gentserestaurants waar je voor die prijs stevig enop je gemak kan smikkelen én je wordt erbediend!” (Schamper 145)

De zwaarste besparingsronde was die vanonderwijsminister Coens: “Het personeelkwam samen in een algemene vergaderingen pruttelde een beetje tegen (…) De ver-gadering besloot een motie te stemmen eneen ‘komitee voor waakzaamheid’ de zaakvan nabij te laten volgen. 238 jobs weg, hetkomitee wordt waakzaam.” (Schamper 154)

Van RossemEr waren nog vele andere nieuwtjes. Zowerd in 1980 het huidige systeem van vrij-

stellingen ingevoerd: men moest niet langereen 14 maar slechts een 12 halen op een vakom een vrijstelling te krijgen. De enige diezich daar natuurlijk niets van aantrok, was deverschrikkelijke prof. Ghysbrecht. Aan hetsysteem werd de daaropvolgende jarenverder gesleuteld, maar in Schamper 194lazen we dat de Raad van State het vrij-stellingensysteem voor bissers de grond inboorde. Was dat het begin van de officieuzevrijstellingen? En nog een leuke onderwijs-uitsmijter uit datzelfde nummer: de studen-ten van de Landbouwfaculteit slaan een ten-tenkamp op aan de ingang van de campusuit protest tegen de toenemende stu-diedruk. Waar zijn die tenten vandaag naar-toe? Is de studiedruk er lichter op gewordenmisschien?

Laten we ook het patrimonium van de RUGniet vergeten. In 1983 leek men de bespa-ringsronden al vergeten en wordt devernieuwde resto De Brug geopend: “eenknusse brug-cafetaria die wel weggelopenlijkt uit de Linea ‘83-binnenhuisarchitectuur-beurs in het sportpaleis” (Schamper 174).Jammer genoeg wist men toen nog niet datasbest geen geschikt bouwmateriaal is. Ookde Sint-Jansvest wordt ingericht als resto,maar de commentaren zijn minder lovend:“Ingewijden beschrijven het als een reftervan een 17e eeuws krankzinnigengesticht”(Schamper 180).

Liepen we toch wel een oude bekende tegenhet lijf zeker! Nadat Schamper al een aantaljaren de strijd aanbond met repetitorenkan-toren (ofte studiebureau’s) bloklettert editie163: “Van Rossem te Leuven”. Het ginginderdaad over geldklopper Van Rossem, “inGent nogal berucht met zijn repetitorenbu-reau ‘Methodica’, maar nu uitgeweken naarLeuven, waar hij al direct in zijn gekendetactvolle stijl, de goegemeente mocht ver-

bazen met een repetitorenbureau dat nietalleen fenomenale prijzen vraagt, maar ookongekende slaagcijfers voorspelt.”

DDoonnkkeerree wwoollkkeennMaar er pakten zich donkere wolken samenboven Schamper. In december 1982 hing inde gebouwen plots een affiche waarop staat“Sociale Raad wenst volgende kandidaturenopen te stellen: verantwoordelijke uitgever& hoofdredacteur van Schamper.” De heleredactie viel uit de lucht, en weigerde prin-cipieel een kandidaat naar voren te schui-ven. Het Fakulteitenkonvent (FK) droegwel een kandidaat voor. Het leek er sterk opdat het FK Schamper wilde overnemen.Tenslotte werd als compromis een con-trolecommissie op Schamper opgerichtwaarin ook redactieleden zetelden.

Twee jaar later was het weer prijs: in 1984besliste de Sociale Raad dat Schamper vanafhet academiejaar 1985-1986 geen subsidiesmeer zou krijgen, omdat het blad nietgenoeg streefde naar zelfbedruipendheid.Tevens werd de nog maar pas aangeworvenjobstudent, die alle teksten op een tekstver-werker intypte, afgeschaft. (Schamper dieeen betaalde werkkracht heeft? Daar kunnenwij anno 2000 alleen maar van dromen!).

Maar dat alles was nog maar een voorproef-je van wat nog komen moest. De tweedehelft van de jaren ‘80 zouden voor Schampereen tragische periode worden waarin steedsmeer mensen het blad probeerden te con-troleren, te censureren of te nekken. ZalSchamper onder de druk zwichten? Wait andsee next week!

pies komen!m p e r : 1 9 8 0 - 1 9 8 4

David Logie,MDG & KvA

Schamper138 had wittemidden pagi-na’s. Er vieltoch niksinteressantste schrijven.

EEeenn nnooooiitt eeiinnddiigend verhaal

16

De grens tussen wetenschappen en kunstwas niet altijd even eenduidig. Kunstenaarsals Da Vinci, Michelangelo en Petrarcatoonden ruime interesse in de wetenschap-pen en waren een toonbeeld voor het eclec-ticisme dat in de renaissance toonaangevendzou zijn. Tot de grote namen behorenCesalpino en Vesalius. Cesalpino was deeerste systematicus. Hij legde onder meerde grondslagen voor een nieuwe plantensys-tematiek en ‘ontdekte’ de bloedsomloop.Voor hem was wetenschap een synthese vanhet overeenkomstige en een analyse van hetverschillende. De andere grote naam wasVesalius. Zijn naam zou eeuwig verbondenblijven met anatomisch onderzoek. De sys-tematici beschouwden de kennis van talrijkesoorten als noodzakelijk voor het begrijpenvan de geordende opbouw van het na-tuurlijk systeem. Biologie was voor hen eenvergelijkende controle van eigenschappenvan alle kenmerken van de verschillendesoorten. Een denkbeeld dat typisch wasvoor de renaissance. God was de wiskundigedie de natuur volgens natuurwetten schiepen de renaissancemens probeerde deze wet-ten te doorgronden. Een van die onderzoe-kers was René Descartes, bekend om zijnmethodische twijfel, een filosoof annexwiskundige die zich ook op het gebied vande biologie verdienstelijk wist te maken.Francis Bacon ging dan weer de geschiede-nis in als de man die een lans brak voor deexperimentele methode. Deductie was voorhem uit de bozen. Hoewel er nog steeds eengroot respect voor de ‘ouden’ heerste, wis-ten verschillende wetenschappers de grond-slag te leggen voor hedendaagse onder-zoeksgebieden binnen de biologie. Tot dieonderzoekers behoren o.a. Martin Lister(grondlegger van de conchyliologie ofschelpenkunde) en Jan Swammerdam(grondlegger van de moderne entomologieof insectenkunde) die meende dat in hetzaaddiertje de nakomelingen minimaal maar

geheel gevormd aanwezig zijn (emboîte-ment). Antoni van Leeuwenhoek was danweer bekend om zijn microscopen. Hij wasde eerste bioloog die afgietseldiertjes (bac-teriën) zag. De microbiologie was geboren.

AA uu ff kk ll aa rr üü nn gg BB ii tt tt ee !!De verlichting werd gekenmerkt door derede. G. W. Leibniz legde de grondlagenvoor een vernieuwd biologisch denken. Opzoek naar een universele taal ontdekte hijhet integraal- en differentiaalrekenen. Voorhem stond alles in verbinding met alles (eenidee dat veel bijval oogst binnen het huidigeecologische denken). Geleidelijkheid waseen ander belangrijk punt in zijn denken.Niets in de natuur verloopt sprongsgewijs,alles verloopt geleidelijk (een idee dat in dehuidige biologie nog steeds navolging kent).De Britse filosoof en empirist John Lockeherleidde en beperkte de biologie tot mate-riestudies. Zij diende afgeleid te worden uitde drie ‘exacte’ basiswetenschappen:wiskunde, fysica en chemie. De Duistefilosoof Immanuel Kant meende dat allehemellichamen bewoond waren (eencourant idee). ‘Evolutie’ was voor hem eenvanzelfsprekend natuurverschijnsel. Innavolging van Leibniz meende hij tevens datde natuur gekenmerkt werd door volheid encontinuïteit. Zijn intellectus archetypus, eenbevroeden van mogelijke verbanden tussenbegrippen en werkelijkheid, was voor na-tuurwetenschappers verboden terrein. Denatuurwetenschappen werden aan strengeregels onderworpen. De invloed van dezefilosofen op het huidig biologisch denken isniet te onderschatten. Te Montpellierontstond in deze periode (18e eeuw) hetvitalisme. De stroming, die nu nog aanhan-gers kent, geloofde in ‘levenskracht’ alsoorzaak van alle fysiologische processen.Hun betoogtrant, niet altijd even over-tuigend, was typisch achttiende-eeuws:analogie als bewijsmateriaal en trans-

formisme van organen als een natuurlijkeeigenschap. Tot haar vertegenwoordigersbehoorden Bordeu en Bichat die enkeleklassieke werken over de moderne weef-selleer zouden nalaten. Duitsland zou tweestromingen lanceren in deze periode: hetteleomechanisme en de Naturphilosophie.Het teleomechanimse was sterk beïnvloeddoor Kant, terwijl de Naturphilosophie zichnet tegen deze grote denker afzette en eenandere filosoof, Schelling, volgde. Hetteleomechanistische programmavond, zoals gezegd haar filosofis-che basis bij Kant, Blumen-bach zou haar biologischegronden uitwerken. Blu-menbach intro-duceerde het begripBildungstrieb, het‘vormende’ principedat verantwoordelijkwas voor ontwikkel-ing, doelmatig func-tioneren en voortplant-ing. Blumenbach hadzichzelf als doel gesteldvoor de organische wereldte doen wat Newton voorde anorganische had gedaan:de wetten opsporen waaraande functionele orga-nisatie vanleven voldoet. Vanuit deze theoriepoogden zij ook fossielen te verk-laren als uitgestorven soorten wiensBildungstrieb niet langer beantwoorddeaan veranderde omgevingsfactoren. DeNaturphilosohie wees het teleomechanischedenken af. In het kielzog van Schellingmeenden zij dat er in de na-tuur een continuontwikkelingsproces gaande was, geleiddoor het polariteitsbeginsel (een wisselw-erking tussen verschillende krachten leidttot natuurverschijnselen). Etienne Geof-frey Saint-Hilaire meende dat alle dierenvolgens eenzelfde bouwplan geconstrueerdwaren. Zijn ‘correcte’ stelling dat vogels vandinosaurïers afstammen, werd door dezoöloog Cuvier in twijfel getrokken. Geof-frey en Cuvier verschilden wel op meervlakken van mening. Cuvier volgde een Aris-

IIn Schamper 378 bespraken wij de ontstaansgeschiedenis van de biolo-gie. Ons verhaal strandde samen met de biologie in de duistere mid-

deleeuwen. De renaissance luidde echter een wedergeboorte in, niet alleenvan de kunsten, maar ook van de wetenschappen.

WW ee tt ee nn ss c h a p

nddiiggeenndd vveerrhhaaaall

17

toteleaans teleome-chanisme. Binnen eenorganisme zijn alle onderdelen zo in elkaargegrepen dat een doelmatig functionerend,perfect aan zijn omgeving aangepast geheelontstaat. Al is Goethe bij ons vooral bekendom zijn li-teraire werk, hij hield zich ook metwetenschap onledig. Afhankelijk van deauteur, wordt hij nu eens bij de teleomech-anische stroming, dan weer bij de Natur-philosophie geplaatst. Naar alle waarschijn-

lijkheid werd hij door beiden beïnvloed,wat de onzin van strikt in hokjes

en vakjes denken nog maareens illustreert. Goethes

biologische denkbeeldenzijn echter grotendeelscuriositeiten gewor-den.

DD aa rr ww ii nn sshh oo ff vv ii jj vv ee rr ??De eerste evolutie-theorie wordt vaakaan Lamarck

toegeschreven. Een zomogelijk nog populair-

dere misvatting is datdarwinisme en lamarck-

isme tegenpolen van elka-ar zijn. Buffon opperde (in

1749) het toenertijdschokkende idee dat het

ontstaan van een nieuw levendwezen geheel uit de eigenschappen

van materie verklaard kon worden. Hijmeende dat er een moule intérieur

(inwendige mal) bestond waaruit ondermeer de ontplooing van de verdere soort totstand kwam. Lamarck publiceerde in 1809Philosophie Zoölogique. Lamarck geloofdein evolutie en vulde dit in als een wil van hetorganisme. Deze wil werd beïnvloed dooreen natuurlijk streven naar toenemendecomplexiteit en door wijzigingen in deleefomgeving die invloed hadden op hetorganisme. Voor Lamarck was alle leven(inclusief de mens) ontstaan uit mindercomplexe levensvormen. De idee dat organ-ismen die tijdens hun leven verworveneigenschappen aan het nageslacht

doorgeven, was voor hem vanondergeschikt belang. Zijn naam zou erechter mee verbonden blijven en tot opheden voor controverse zorgen (cfr. Naturenovember 1999). Erasmus Darwin (groot-vader van) was op het gebied van de biolo-gie al evenmin onbeslagen. Hij was er vanovertuigd dat de natuur in een toestand vancontinue verbetering heerste. KleinzoonCharles Darwin zou de biologie eennieuwe weg laten inslaan. Darwins ideeënzijn genoegzaam bekend en helaas veel tevaak verkeerd geïnterpreteerd. Het evolutie-idee was zoals we gezien hebben geennieuw idee. Darwins belangrijke bijdragebestond in het samenbrengen van ideeën uitverschillende disciplines. Hij zag wat nie-mand voor hem ontdekte. Darwin brachtadaptatie (aanpassing aan de omgeving),natuurlijke selectie en toevalsvariatie samen.De geniale kern van de evolutietheorie ineen notendop.

MM ee nn dd ee ll mm ee nn gg ee nnDarwins boek (On the origin…) was tijdenszijn leven al een bestseller. De idee van evo-lutie werd algemeen aanvaard, maar hetselectiecriterium (natuurlijke selectie) werddoor velen afgewezen. Ernst Haeckel wasniet alleen een overtuigd darwinist, maartevens grondlegger van de fylogenetischemorfologie (fylogenie: evolutionaire ontwik-keling van de soort; morfologie: vormleer).Zijn theorieën verrieden gek genoeg veeleereen lamarckistische dan een darwinistischeinslag. Embryoloog Wilhelm Roux meendedat ook op microscopisch niveau natuurlijkeselectie plaatsvond. Hans Driesch was erdan weer van overtuigd dat externe factorenbepalend waren voor het verloop van deembryogenese. Zijn visie op het organismeals een organische zelfregulerende eenheidzou onder latere biologen op veel bijval kun-nen rekenen. Gregor Johan Mendel magvoor niemand een onbekende zijn. Zijnexperimenten werden lange tijd als grond-slag voor de moderne genetica beschouwd.Een herziening van de geschiedenis trekt depioniersrol die aan deze monnik wordttoegekend in twijfel. Een debat dat nog

steeds onbeslist is, zij het dat de klassiekeMendelvisie duchtig verliest op bepaaldepunten. Hugo de Vries bouwde verder opDarwins pangenesistheorie. Pangenen zijnkleine deeltjes binnen een cel. De verschil-lende eigenschappen van een organismewaren gerelateerd aan deze specifiekemateriële deeltjes of pangenen. Het warenmensen als de Vries die zorgden voor eenherontdekking van Mendels wetten en aldusde genetica als aparte discipline lietenontstaan. Nu ‘Mendels wetten’ herondektwaren, kon de symbiose van Darwins enMendels ideeën eindelijk van start gaan. Oftoch niet?

GG ee nn ii aa aa ll gg ee kk kk ee nn ww ee rr kkDe biometrici waren misschien wel deeersten die Darwins selectiecriterium aan-vaardden. Voor hen was de variatie in eenpopulatie echter gradueel en continu en dusin strijd met de mendeliaanse opvattingen.De populatiegenetici gaven een belangrijkeimpuls voor een synthese van Darwin enMendel. Is het toeval dat twee van haarbelangrijkste vertegenwoordigers (R.A.Fisher en J.B. Haldane) van opleidingwiskundigen waren? Op 25 april 1953 voeg-den Francis Crick en James Watson eennieuw hoofdstuk toe aan het verhaal van hetleven. Zij legden de structuur van het D.N.A.(desoxyribonucleïneacid) en onrechtstreeksmisschien ook die van het leven bloot. Onsverhaal is hier ten einde. Biologen alsRichard Dawkins (c.q. The selfish gene),S.J. Gould, Ernst Mayr, E.O. Wilson(grondlegger van de sociobiologie) en veleanderen hebben de fakkel van Darwin enzijn collega-onderzoekers overgenomen. Zijonderzoeken wat wel een van de meestintrigerende vragen van het universum kanzijn: wat is leven?

Bibliografie:H.C.D. De Wit: Wat is leven?

B. Theunissen en R.P.W. Visser: De wettenvan het leven.John A. Moore: Science as a way of knowing

JB

e nn ss cc hh aa pp

18

DDiiggiittaaaallInternet kent zijn klassiekers en brengt erook het nodige eerbetoon aan. FawltyTowers, The Young Ones, Blackadderen vooral Monty Python zijn goed (zielinks) vertegenwoordigd op het World WideWeb. Het internet herbergt meer dan dezeclassics die met enig geluk ook op de kijk-buis of bij de videoboer om de hoek te vin-den zijn. Zo zul je de teletubbies van deTelebubby funland site niet gauw op debuis aantreffen. Op deze site rookt TinkyWinky een waterpijp en aanbidt hij de dui-vel. Dipsy daagt je uit tot een drinkwedstri-jd, Lala kun je zelfs volledig aan flardenschie-ten en ook Zon is er al het zweem-zoete lieflijke teletubbiegedoe meer dankotsbeu en besluit dan maar om supernovate gaan. Burn Tubbie, burn. De BBC was nietecht gelukkig met de site en eiste dan ookdat deze verwijderd zou worden. Een paro-die is echter nog steeds toegestaan en debemoeienissen van de BBC leverden enkeleen nieuw satirisch/sadistisch game op:Sa-botage. In dit ‘spelletje’ kun je het BBC-gebouw bestormen en iedereen op je wegafknallen. Niet dat ik iemand op ideeën wilbrengen maar zouden Koen Crucke, Sam-son, Bert de Graeve en de Quake-enginegeen leuke combinatie vormen?

CC oo mm ee dd yy CC ee nn tt rr aa llNaast deze, op één onderwerp toegespitstesites zijn er op het internet ook algemenerehumorsites. Die bevatten meestal een ruimeverzameling grappen, cartoons, foto’s,reclamefilmpjes (dan wel zonder de ‘grap-jes’ van Chris of Bart) en allerhande grap-pige downloads. GeeTrish is er één van. Opdeze site vind je o. a. de girlfriend enboyfriend remote . Bijzonder geslaagd is deparodie op Britney Spears ‘Hit me Baby’waarin Britney haar nieuwste ‘aanwinsten’becommentarieert. Andere parodieën zijn :de Star Trek/Star Wars/Alien parodie: Tripen de door alle mannelijke Schamper redac-tieleden als zeer pijnlijk beschouwde penis

exercise .

Ook de Easily Amused webstek is een allesonder één dak site. Deze in 19 categorieënonderverdeelde grappendatabase biedt jede mogelijkheid een virtuele vis te martelen,je vrienden via het internet te beledigen ofde danskunsten van een stel pinguïns tebewonderen. Is het ‘visje martelen’ onder-tussen je favoriete tijdverdrijf geworden?Dan kun je bij T-bone altijd terecht voormeer. Voor nog meer dergelijke extremehumor is er eXtreme Humor. Deze sitebevat meer dan 140 MB downloads, film-pjes, geluiden, screensavers … en meer dan300 cartoons. Ook hier ontbreken de grap-pen, reclamefilmpjes, bloopers en scènes uitthe Simpsons of Southpark niet.

SS mm aa kk ee nn vv ee rr ss cc hh ii ll ll ee nnVoor wie ook wel eens in het Nederlands willachen is er De Nederlandse MoppenPagina.. Op deze Nederlandstalig moppen-site zijn de domme blondjesmoppen nooitveraf. Aangezien het een Nederlandse sitebetreft, komen ook de domme belgenmop-pen ruim aan bod. Voorlopig bieden wijslechts bitter weinig weerwerk aan ditgeschimp van boven de Moerdijk. De enigeietwat uitgebreide Belgische humorsite issinds 1998 niet geüpdatet en wemelt boven-dien van de Dutroux-grappen.

Over smaken valt echter niet te redetwisten.Sommigen zijn gek op clowns, anderenhaten ze zo erg dat ze er een volledige siteaan wijden. De site bevat maar liefst 34 rede-nen om een clown te haten en biedt je dekans clowns uit de lucht te schieten. Ach hethoudt die mensen van de straat, moet jemaar denken.

SS cc hh uu dd dd ee bb uu ii kk ee nn vv oo oo rr nn ee rr dd ssVVlaanderen is op humorgebied een kale woestenij. ‘Brussel Nieuw-

straat’, de ‘Geert Hoste comedy cup’ en ‘In de Gloria’ gelden in ditvlakke land als humoristisch. Sommigen beweren zelfs dat Commissaris Osatirisch is. Gelukkig is er nog het internet.

Cobbaut

LL ii nn kk ss:

Fawlty Towers: http://www.btinternet.com/~c.tomlinson/ftow-ers.htmlThe Young Ones:http://www.link-it.com/comedy/ukyones.htmlBlackadder: The Blackadder Reference Site:http://www.xmission.com/~tchansen/blackad-der/index.htmThe Blackadder Hallhttp://www.blackadderhall.co.ukMonty Python:it’s Monty python’s flying circus:http://bau2.uibk.ac.at/sg/python/monty.htmlThe Unofficial Monty Python Home Page:http://www.mwscomp.com/python.htmlMonty Python’s Completely Useless Web Site:http://www.intriguing.com/mp/Monty Python Heaven:http://montypython.virtualave.net/Anti-tubbie Site:http://www.newgrounds.com/tubby/Sabotage game:http://www.newgrounds.com/tubby/sabotage.htmlGeeTrish:http://www.geetrish.com/http://www.geetrish.com/girlfriend_remote.htmhttp://www.geetrish.com/boyfriendremote.htmhttp://www.geetrish.com/britneyDD.ziphttp://www.geetrish.com/trip.ziphttp://www.geetrish.com/penis_exercise.zipEasily Amused:http://www.amused.comhttp://www.amused.com/fish.htmlhttp://www.amused.com/parking/http://www.amused.com/dancefever/T-bone:http://www.thewax.com/t-bone/index.htmleXtreme Humor: http://come.to/extremehumorDe Nederlandse Moppen Pagina:http://www.blackrose.demon.nl/p31.htmBelgische humorsite:http://www.geocities.com/SouthBeach/Lights/1747/The No Clown Zone:http://www.ihateclowns.com/http://www.ihateclowns.com/ncz/whyyou.shtmhttp://www.ihateclowns.com/games/clownin-vaders.shtml

19

Mathilde Flipt

Mathilde is voortreffelijk vermomd: ze heefthaar pruik afgezet, draagt netkousen, eendecolleté tot onder haar navelpiercing engenoeg schmink op haar smoeltje om eenheel korps kleutertjes te bodypainten. Haarglimlach lijkt voor eenmaal niet geforceerden ze heeft dan ook meer weg van eenwellustige heroïnehoer dan van eenkoninginnenhapje.

SCHAMPER: Om met de deur in huis testuiken, Thilde: hoe is ie in bed?Mathilde: “Wie? Filip of Albert? ’t Is ik moetzeg, Filip is niet gelijk zijn papa. Als ik hemvraag of hij wil doen op z’n hondjes, hij al-tijd zeg ik moet zijn bij zijn broer. Dan ikmoet natuurlijk bleit en ga naar zijn papa.Die kan er wat van nu hij is opéré. En hij iszo lief. (wappert met de borsten) Ik weet

niet hoe Albert is in bed: in bed is niet goedvoor zijn rug. Twee daag geleden nog, wijhingen tezamen in de grote luchter in dehal. Maar lawaai dat heef gemaakt, ’t is unecalamité. Paola afkwam, maar gelukkig keekniet omhoog. Ze ging weg en heeft tegenFilip zitten zaag zijn huiswerk was niet goed.Dat was héél spannend!”

SCHAMPER: En wij die dachten dat hetsaai was in het paleis.Mathilde (slaat haar glas stuk): “Mais non,c’est de max. Alleen spijtig dat Filip is zo nedroogkloot. En ’t is ook hij zit altijd met zijnhand in zijn vet haar. Dan ik wiel niet meerhij komt aan mijn borsten (sic) en zo.”

SCHAMPER: Waarom heb je hem dangekozen? Voor het geld? De status?

Mathilde (dépri): “Non, ’t is ge neemt hemvoor de saucisse en ge krijgt erbij de vark.”

SCHAMPER (mijmerend): Eén vark, tweevarken, veel varkens…Mathilde: Ja, dat vind ik ook! Hoe meersaucisses, hoe beter. ’t Is alleen niet leuk alszij duwen u des morgens uit de bed. Dieérections matinales, dat is niet om mee telach.

Mathilde begint te huilen. De make-upstroomt in beken van haar snoetje en klatertin mijn wijn. Bij zo’n tafereel kan ik nietanders dan overgeven. Mathilde springt krij-send op de tafel en schreeuwt: “Iek wieldood! Iek wiel niet meer leef met die Saksenen die Coburgs!”

Mathilde wordt nu echt hysterisch en ruktzich de kleren van het lijf. Ik zie mijn kansschoon en begin een interview met haarborsten. Lees het in de volgende Scham-per...

JJoepie! Eindelijk komt het prinsenpaar naar Gent! We staan al jáááren tepopelen om Filip en Mathilde te ontvangen en nu worden onze gebeden

alsnog verhoord. Odin zij geprezen. Als voorproefje krijgt u nu al het eersteechte interview met Mathilde voorgeschoteld op een bedje van bourgeoisedecadentie en overgoten met een sausje van degoutante wereldvreemdheidvoor een subtiele, aangename smaaknuance. Als dat niet om de vingersnaar af te likken is.

lezersgrievenBeste Bart Haeck,ofwel zijn fysici tot nieuwe vaststellingeninzake elektromagnetisme gekomen ( enwe kunnen dan van een heuse revolutiespreken), ofwel hoop ik dat je geen na-tuurkunde studeert.

Het kan dan ook inderdaad zijn dat JerryGarcia (van hippe vogels uit de jaren 60gesproken) af en toe de indruk kreeg dathij de muziek kon vertragen door zijngitaarelement met de vinger aan te raken,maar dit fenomeen valt eerder onderchemie dan fysica.

Zelf ben ik aanhanger van een theorie dieteruggaat tot de tijd van de analoge band-opnemers. Flanging is hierbij een mecha-nisch eerder dan elektromagnetischfenomeen. Wel zijn er ontmoetingspuntentussen beide opvattingen: namelijk devinger en de flange. Het is de rand (flange)van de spoel waarop met de vinger eenlichte variërende druk wordt aangebracht.Dit veronderstelt dat er twee bandopne-mers zijn met banden met identieke sig-nalen op (een opstelling die vroeger somsgebruikt werd voor studio delay). Indien jebij het synchroon afspelen de spoel van deene bandopnemer wat afremt en dan weer

laat gaan, krijg je het zogenaamde flangingeffect. Psychedelische resultaten vergeneen zekere v irtuositeit. De effektpedalendie de naam ‘flanger’ (ook phaser) dragen,zorgen ervoor dat signaal A ontdubbeldwordt om vervolgens A’ ongeveer 10 mil-liseconden tegenover het oorspronkelijkeA.

Als je gitaarelement zo snel werkt dat je hetmet de vinger moet afremmen kom jegegarandeerd ooit nog op TV

GG uu yy DD ee BB ii èè vv rr ee ..

Lezersgrieven en -brieven zijn steeds welkom. Naamloos en politieke propaganda is prullenmand. Omwillevan technische redenen kan de redactie beslissen de lezersbrief niet plaatsen of inkorten. Op grondig gemo-

tiveerd verzoek laten we de naam van de auteur weg.

TT ééVV éé DD MM

20

Love and the Russian Winter. Minder mot-tige titels hebben ons al doen kotsen van deavondschemer tot de morgenstond. MickHucknall, de oppersimpelaar, kwam tentijde van de release doodleuk verklaren dathet hun (lees: zijn) beste album totnogtoewas. Niemand die hem geloofde natuurlijk.Nochtans begon het verhaal van SimplyRed goed: lang geleden in 1984. Er werdensuccessen geoogst met hits als Money’s tooTight to Mention maar vooral de single Hol-ding Back the Years doet nu nog bij menigpersoon een belletje rinkelen. Maar dat wastoen en dit is nu: een wereld van verschil.Wel was er in 1995 nog de hit Fairground.En toen niets meer. Hucknall trachtte zijnhipheidsgraad nog te verhogen middels eenduet met enkele zwarte soulzangers maar

niemand liep er echt warm voor. De soul vanSimply Red is verworden tot een product datnet iets tè zielloos is om nog gesmaakt teworden door de grote massa. Het lijkt eropdat het rentenieren geblazen is en dat deheren aan een - serieuze - herbronning toezijn. Als je met titels als Love and the Rus-sian Winter komt aanzetten, dan vraag je erom dat de mensen je plaat links laten liggen.De band tussen liefde en de ijskoude Russi-sche winter lijkt ons even solied als de emo-tionele gehechtheid van een Chileense duik-boot voor zijn al jaren aanslepende hepatitisG. Daarbij komt nog dat Hucknall hoogst-waarschijnlijk nog nooit zo’n Russische win-ter heeft meegemaakt. Anders zou hij welmet een plaat vol sombere new waveafgekomen zijn.

We mogen Simply Red verwelkomen op vrij-dag 25 maart van het over het kreupelepaard getilde jaar 2000. De tournee werd,consequent als ze zijn, van een even mis-selijkmakende naam als die van de cdvoorzien: The Spirit of Life Tour. Wow, hebik nu even een hoogst spirituele indruk vanSimply Red gekregen. Zal ik alvast wierook-stokjes laten branden, mezelf in eendrievoudige yoga-knoop leggen en mijn ziel,de spirit van lijf en leden, boven zichzelflaten uitstijgen middels de zacht ruisendesoul van Simply Red? I don’t think so - actu-ally I don’t think at all. Soit, als je hen bezigwil zien om uit te maken of hun haren echtrood zijn of slechts fake verf, spoed je danals de weerlicht - maak daar twee weerlich-ten van - naar Flanders Expo en weet ons tezeggen of we iets gemist hebben.

Simply Red, nieuwste cd Love and the Russ-ian Winter, vrijdag 25 februari in FlandersExpo.

Simpel rood, simpele muziekSS imply Red komt naar onzen schonen stad. De Britten doen nu

al meer dan vijftien jaar hun (on)ding en bieden de mensheidnog steeds hun in glijmiddel verpakte brok meligheid aan.Verleden jaar brachten ze nog een nieuwe cd uit en zoals iedereenverwacht had, de Simpele Roden uitgezonderd, maakte die in geenenkele hitlijst, waar ook ter wereld, brokken. Nu is er dus detournee, wat hen ook in ons apenland doet belanden.

TT ééVV éé DD MM

Björn Again werd in 1988 in het AustralischeMelbourne opgericht en was een idee vanproducer Rod ‘kill the bastard’ Leissle.Samen met ene John ‘kill that bastard too’Tyrrell recruteerde hij een trosje muzikan-ten dat na enkele maanden repeteren hetpodium werd opgeschopt. De geschiedenisherhaalde zich: werelwijd werden optre-dens gegeven en de formule werkt - helaas -nog steeds. De groep verschilt beangstigendweinig van het oorspronkelijke quartet qualooks en uitvoering. Wel durven de tweeheren van het gezelschap een trashmetal-versie van Smells Like Teen Spirit spelen alsde dames van het podium verdwijnen omvan kostuum of tampon te wisselen. Maar

voor de rest blijft het bij het aloude wat-zijn-we-allemaal-gelukkig-vanavond-en-laten-we-de-bedelaar-die-zonet-op-straat-lag-te-sterven-maar-vergeten-sfeertje.

Dat de groep nog geen enkel eigen nummeruitgebracht of gespeeld heeft, lijkt niemandte storen. ABBA laten voortleven, dat enalleen dat is de reden waarom de herbjörn-den hier op aarde rondlopen. De leden vanABBA zelf willen absoluut niet weten van eenreünie, hoeveel de platenbonzen er ooktegenaansmijten. Enerzijds lucht dat onsenorm op maar anderzijds betekent het datBjörn Again ABBA nog een kleineeeuwigheid kan blijven imiteren. Alsof de

spekgladde productie van de oorspronke-lijke groep ons nog geen acute dysenteriebezorgde.

Woensdag 23 maart kunt u uw seventies out-fit nog eens aantrekken voor het concert vanBjörn Again in de Vooruit. Begin de lovertjesop uw apenpakje alvast op te poetsen encontroleer tijdig of u niet allergisch bent aanglitter make-up. De ABBA-hits kent uongetwijfeld uit het hoofd, wie wie is even-eens. De namen van de groepsleden, overi-gens, van Björn Again vertonen merkwaardi-ge overeenkomsten. Zoals daar zijn: BennyAnderwear, Frida Longstokin, AgnethaFalstart en Björn Volvo-us. Met namendie even ridicuul zijn als de kledij en demuziek kan het niet anders dat het zootjeeen enorm succes heeft.

Björn Again, woensdag 23 februari 2000 inde Gentse Vooruit.

TT ééVV éé DD MM

BB jj öö rr nn AA gg aa ii nn ii nn GG ee nn tt

EEen ABBA-revival, wie zat dààr nog op te wachten? Enkele verwijfde dis-cofreaks die aan de verkeerde kant van de jaren zeventig zijn blijven

haperen misschien, maar de gemiddelde jongeling van tegenwoordig?Toch worden de imitatoren met de jaren driester en talrijker. A-teens,Steps, Björn Again, allen brouwen ze voort op het immense succes van deZweedse groep en allen slagen ze erin ons het wereldrecord walgen tedoen breken.

AA BBBB AA rree bb jj öö rr nn

Het recept van deze film is te vergelijkenmet wat u op vrijdagmiddag eet: wegensgeen geld voor special effects smijt je enkelesimpele basisingrediënten in een pan metveel melkerijboter. En met een beetje geluken een beetje verstand van kruiden maak jetoch nog iets heel lekker. Maar natuurlijk:zoiets kan geen twee keer worden gemaakt.

ee nn dd aa nn gg oo ee dd ss cc hh uu dd dd ee nnVolgende basisingrediënten worden dusregelmatig uit de Hollywoodse ijskastgehaald: de Cosmopolitan-carrière-echtgenote, de minnaar met de zeksie door-lopende wenkbrauwen, de misantropetienerdochter, diens zeer neukbare maarinhoudsloze vriendin, de homo-buurman-nen, de U.S. Army-buurman aan de anderekant, zijn foute zoon en depressieve vrouwmet vijf lijnen tekst. Alleen het hoofdperso-nage Lester Burnham is vers bedacht. Deleden van zijn gezin zijn elkaar al jaren gele-den misgelopen, zijn seksleven heeft hijgewoon zelf in de hand en hij past nietlanger in het kraam van zijn nieuwe, veeljongere baas. “In less than a year, I’ll bedead”. Gezien niemand anders ook maariets om zijn geluk geeft, gaat hij er zelf voor

zorgen: hij chanteert zijn baas, laat zich doorde buurjongen van de nodige geestesver-ruimende grassen bedienen en bovenal fan-taseert hij de pannen van het dak over hetvriendinnetje van zijn dochter, Angela. Pasop, dit is slechts één verhaallijn. De vertellerweet niet àlles. Er zijn namelijk nog eenhoop andere lijnen die pas in de laatsteminuten netjes convergeren. Het hoofdper-sonage komt zich met ieders eigen, kleine

leventje bemoeien, zonder dat te willen ofnog maar te beseffen. Hij drijft de mensenverder uit elkaar of brengt ze dichter bijeen.Als dat maar goed afloopt.

bb ll oo ee dd mm oo oo ii ee ff ii ll mmOmdat de karakters zo stereotiep zijn, kaner niet fout worden geacteerd. Behalve dandoor de te Cruella Deville-achtige AnnetteBening, maar dat ligt waarschijnlijk meeraan de scenarist dan aan haar. En tegenSpacey wil ik dus op een overvolle tram weleven gekleefd staan. Waar u binnenkortdeze film in de videotheek moet gaanzoeken, weet ik niet. ’t Is allemaal niet ommee te lachen, maar het is wel héél grappig.En er wordt niet bepaald véél gesekst maarelk personage is wel op de één of anderemanier bezig met seks. Geen familiefilmpje,dus. Evenmin is het een psychologischethriller, of een drama. Moge hij dan maareeuwig bij de aanraders staan. Voor de restmoeten we hout en hart blijven vasthouden.Laat er alstublieft geen polemiek in de Stan-daard en de Knack komen over blablablaDutroux-tijdperk zeverzever. Laat onsgewoon genieten van die lekkere, ouweviezerik die goesting heeft om te gaanvossen met een vijftienjarig cheerleadertje.Zoiets is nu eenmaal des menschen.

”American Beauty” speelt in Studioscoop.

21

FFeeeerrttiiggeerr ffrruuttsseelltt aaaann ffrriissssee ffooeeff FFILMMWWelke studentin zou de Keyzer Söze van ‘The Usual Suspects’ aan haar

borstjes laten komen? En welk mannelijk exemplaar zou lèkker-ge-sjelleg een jointje durven gaan smoren met de beul van ‘Seven’? U gaat lie-ver nog Jay Leno of Dana Winner een tong draaien, zegt u? Wel, toch zal (devrouw in) u na ‘American Beauty’ Kevin Spacey even boven de rest van degeslachtsrijpe wereld verkiezen. Ja, dit wordt de zoveelste met rozenwatergeparfumeerde liefdesbrief aan een lekker stuk filmgeschiedenis.

Sofie

Touch of evil FFILMM

Touch of evil (1958) vertelt het verhaal vaneen Mexicaanse overheidinspecteur(gespeeld door Charlton Heston) die opzijn huwelijksreis naar beste film noir tradi-tie verzeild geraakt in een complot. OrsonWelles is impressionant in zijn vertolkingvan de amorele en corrupte town sheriffHank Quinlan. Maar deze film is complexerdan de simpele zwart wit/ goed versuskwaad tegenstelling. Touch of Evil baadt ineen sfeer van wanhoop en desillusie. Voeg

daarbij nog verfijnde cameratechnieken(een openingshot van maar liefst drieminuten), een fotografie om een moordvoor te begaan en een sfeerschepping om Utegen te zeggen. Na deze film zou je bijnawensen dat Welles Citizen Kane nooitgemaakt had. Alhoewel het een meester-werk is, heeft dit debuut altijd als eenmolensteen op de carrière van Wellesgewogen. Touch of Evil bevestigt het genievan Orson maar er is ook het duidelijkste

bewijs van hoe dit genie door de studio’sgebroken is. Welles heeft na Kane namelijknooit meer de kans gehad een film geheelnaar zijn eigen visie te regisseren. Ook inTouch of Evil werd door de studio geknipt.Hopelijk ziet u de herstelde versie. Zoals dehuidige toestand van Dirk Trioen bewijst,loont het niet tegen de stroom in te zwem-men.

Sphinx, woensdag 1 maart, 20 u.

OOrson Welles wordt enkel en alleen met aan Citizen Kane verbonden.Hiermee doet u de man onrecht aan. Ondanks de vele tegenkantingen

die Welles na Citizen Kane ondervond is de man er toch nog in geslaagdenkele meesterwerken te vervaardigen. Touch of evil is er één van.

CC oo bb bb aa uu tt

22

Vorige eeuw was men daar minderscrupuleus in. Mensen met afwijkingen -almag je die term in deze tijden van politiekecorrectheid niet gebruiken- traden op totgroot jolijt van velen. Daar werd niet moei-lijk over gedaan. Je had een afwijking, werdlid van een circus of sideshow en verzekerdejezelf van een stabiel inkomen. De mensen,altijd in voor een jaarlijks verzetje, dromdenin grote getale samen om zich te vergapenaan deze ‘abnormalities’, ‘freaks’ of ‘abomi-nations of nature’. Je eigen leven leek evenminder grauw en die neus was opeens tochniet zo scheef. Ten slotte schafte je jezelfnog enkele foto’s aan om je aan hetgebeuren te herinneren en / of thuisblijversjaloers te maken. Het leven was eenvoudig.

Voor sommigen onder hen was de sideshowmeer dan een dagje aangenaam vertier. Alsvolleerde verzamelaars legden zij hele foto-albums aan waarin de freaks figureerden.Japans kunstenaar Akimitsu Naruyama iszo een verzamelaar. Voor de gewone ster-veling –u en ik dus- werd een deel van decollectie verzameld in een boekje met depassende titel Freaks. Om het geheel tochnog enige meerwaarde te geven, krijgt delezer een inleiding in het gebeuren van desideshow. En om volledig op veilig te spelen,wijst men er nog maar eens op dat dezefoto’s gelukkig van een andere tijd stam-men. Het is namelijk niet netjes om testaren.

Het boekje dan toch maar laten liggen,tenslotte zijn wij nette mensen. Maar wat iser decadenter: halfnaakte uitgehongerdekindsterretjes te pas en te onpas op latendraven in aanfluitingen van kledij of mensendie afwijken van de norm zichzelf laten ten-toonstellen? De keuze is aan u. Maarvooraleer u uw politiek correcte keuzemaakt, denkt u best nog even na. De foto’svertellen misschien meer over u dan u zelfwel denkt. Leslie Fiedler meent dat achterde beelden van Freaks ons ware zelf schuilt.Hij kan gelijk hebben of niet. Wij warenalvast gefascineerd en dat is voor onsgenoeg. Soms moet je de ratio en morelebezwaren durven wegwuiven. Dit is fasci-nans et tremendum, niet meer maar ookniet minder.

Freaks : collectie Akimitsu Naruyama

SStaren is onbeleefd. Dat werd u als klein kind al aangeleerd. Bovendienis het niet netjes om met iemands gebreken te lachen. Tenzij u nooit

manieren hebt geleerd of mentaal niet ouder dan vijf jaar bent, zal u nie-mand aanstaren of u met luide stem afvragen wat er verkeerd is met diemeneer. Dwergen, rolstoelgebruikers, mensen met brandwonden of wijn-vlekken, geen van hen wordt uitgelachen of aangestaard. Althans datmaken wij onszelf wijs. Want wie van ons heeft nog nooit iemand nage-staard?

col. Joe Bates

BBooeekk –– FFrreeaakkss

maandag21 februari

dinsdag 22 februari

woensdag23 februari

donderdag 24 februari

vrijdag25 februari

maandag28 februari

dinsdag29 februari

woensdag1 maart

vrijdag 3 maart

zaterdag4 maart

kkrriinnggeenn eenn kkoonnvveenntteenn AAAAGGEENNDDAAAASenioren Konvent speechkampioenschappenAK gespreksavond : niet autoritaire opvoeding met De Weide, Sparrestraat 1A, 20uESN cultural night, Hotsy Totsy, Hoogstraat 1

KK Ars Amatoria : toneel in Kortrijk

LVSV debat : De Europese Unie : zijn uitbreiding en verdieping verzoenbaar? ; Centea Bank, Kouterplein

VLAM filmavond : 19u30 Ambiorix, 19u30 DecascoopKMF Lezing : topica en anti topica : bespreking van de afwijzing

van het topische vraagstuk, Aud. A

VNSU gespreksavond: het Vlaams karakter van immigranten, universiteitstraat, 20uVTK Lentefuif, Vooruit11.11.11-RUG Indisch eten, lezing en video : de Brug, 19u

VLK millenniumreceptie, inschrijven tot 18 februariAW Uitstap naar Amsterdam

AK gespreksavond: Enrico Malatesta met Francis Faes, Sparrestraat 1A, 20u

`t Zal Wel Gaan ‘Homeopathie: geloof doet wonderen’, CC Backstage, 20uVNSU debat : ‘Republiek of monarchie ?’ Universiteitstraat, 20u

VLAM Kroegentocht, Ambiorix 20u11.11.11-RUG fuif, Sioux

KK GalabalVVN Uitstap naar SCK en TEXTOR

KMF 3 dagen naar Amsterdam

Schamper het kritische en onafhankelijke studentenblad van deUniversteit Gent. De Redactie bestaat uit vrijwilligers en komt

elke dinsdag samen om 19u op het volgende adres:

Schamperredactie - Studentenhuis De BrugSt-Pietersnieuwstraat 45

9000 Gent09/264.70.87

schamper@student.rug.ac.beRek.nr.: 890-0144049-35

Lezersbrieven zijn welkom, liefst op diskette. Naamloos is prul-lenmand. Vermeld ook studierichting, jaar en contactadres. Op

gron-dig gemotiveerd verzoek laten wij uw naam weg. Lezersbrie-ven dienen betrekking te hebben op de studentenproblematiek ende RUG in het algemeen of artikels in Schamper in het bijzonder.De redactie behoudt zich het recht voor om ingezonden stukkenverkort weer te geven, of om technische reden niet te plaatsen.

Oplage:4500 exemplaren,

gratis verspreid in alle faculteiten, resto’s en homes van de RUGVerantwoordelijke uitgever:

Bart HaeckSt-Pietersnieuwstraat 45, 9000 Gent

Drukkerij:Druk in de Weer c.v., Forelstraat 35, 9000 Gent

HoofdredacteurBart HaeckCoördinatorMaarten De GendtAdvertentiesNiels De DeckerEindredactieBarbara Debusschere, Vicky VanhoutteRedactieBart Aerts, Steven Allaert, Jurgen Boel, Frederic Bruynings, Andy Cobbaut, Mong Cocquyt, Bart Cosyns,Niels De Decker, Maarten De Gendt, Nelleke De Gendt, Tom De Paepe, Bert De Vuyst, Nele De Wachter,David De Wolf, Barbara Debusschere, Bart Haeck, Vincent Janssens, Manu Keuleers, David Logie, AlainMerckaert, Annelies Poppe, Nicolas Quaghebuer, Samuel Slap, Vicky Vanhoutte, Jarno Van De Walle, TimVan der Mensbrugghe, Maarten Van Hove, Sophie Vanwelsenaere, Jan Vermeulen, Judit Verstraete, SofieWillems, Bart ZoeteOntwerp Lay-outMong CocquytVormgevingPapieren versie: Jan Vermeulen, Tom De PaepeInternet versie: Jan Vermeulen, Bert De Vuyst Cover: Thomas VerbekeCartoonsMaarten De GendtFoto’sSteven Allaert, Vincent JanssensSchamper op internetwww.schamper.rug.ac.be

CCoollooffoonn RReeddaaccttiiee

23

• Maandag 21 februari- Les Godasses, swing-muzette, Trefpunt,

Bij Sint-Jacobs 18

• Dinsdag 22 februari- Students in Jazz, combo, Damberd, 20u- Vooruit Geluid - Wereldse stemmen,Kudsi Erguner Ensemble (Turkije), Vooruit,

20u

• Woensdag 23 februari- ‘Humoristiese vertellings’, Marc Lensly,

Arca, 20u- ‘La sylphide en James’, ballet en heden-

daagse dans, Nieuwpoorttheater, 20.30u

• Donderdag 24 februari- IJsconcerten, György Schweigert, contra-

bas en Wouter Van de Ginste, piano,De Rode Pomp, 20.30u

- Herdenkingsevenementen Keizer Karel: , vuurwerk in Citadelpark

• Maandag 28 februari- Kadril (folk), Trefpunt, 21u- ‘De Andere Fruitmand’, Theater Tinnen-

pot, 20u

• Dinsdag 29 februari- Tribu (Jazz), Damberd, 22u- ‘Drie Vrouwen’, Minard, 20u- Grinalkin, De Fabriek, Raffinaderijstraat

5, 21u

• Donderdag 2 maart- 8ste Russisch Kamermuziekfestival, A.

Dmitrijev (accordeon), De Rode Pomp

• Vrijdag 3 maart- Bijlokeconcerten: Zuiderse verleiding,

Rossini, Sciamino, Mozart en Offen-bach, De Bijloke, 20u

- ‘Geen lied’, van en door Ramsey Naar, Zuidelijk Toneel, Vooruit, 20u

- Tomma Wessel en Geert Logghe, eigen- tijds werk voor piano,, Logos Tertaëder, Bomastraat 26

• Zaterdag 4 maart- Macht van de Rumba, Latijns-Amerikaanse fuif met concert van DaRumba, Charlatan, Vleesmarkt 6, 21u

AGENDACULTUUR’Tussen Hemel en aarde’: de geschiede-nis van de Sint- Pietersabdij, Sint-Pieter-splein 9, van 19 februari tot 31 december

Gezichtsbedrog, Het Illuseum, V. Braeck-manlaan 123, tot 31 december

‘Ju! omtrent het hobbelpaard’, Museumvoor Volkskunde, Kraanlei 65, tot 27 fe-

bruari

’De rechten van het kind nu envroeger’, Vredeshuis, tot 31 december

‘Schatten op Zolder’, Museum voor deGeschiedenis van de Wetenschappen,

Krijgslaan 281, tot 31 juli

‘Gestoorde vorsten’, Museum Dr. Guis-lain, J. Guislainstraat 43, tot 31 mei

‘Thierry De Cordier’, S.M.A.K., tot 27februari

‘Anselm Kiefer: recente werken 1996-1999’, S.M.A.K., tot 24 april

’Trends 2000 - Kunst maakt school’, 50hedendaagse kunstenaars, 200 figu-

ratieven en abstracte werken, Sint-Bar-baracollege, savaanstraat 33, van 26

februari tot 27 februari

’De mens in beeld -Emoties’, fototen-toonstelling, Vormingscentrum Dr. Guislain,

J. Guislainstraat 43, tot 4 maart

‘Stangpoppen van poppenmakerFérauge’, Europees Figurentheater Cen-trum, Trommelstraat 1, tot 30 september

’Mijne gebuur heeft het zuur’, komedie,Nieuw Gents Volkstoneel, 26 en 27

februaru, Gents centrum voor Volkstheater,Meibloemstraat 86

Schamper geeft 5 vrijkaarten weg voorieder concert van Logos. Doe ons een

plezier en schrijf ons een leuk kaartje. Onsadres is Sint-Pietersnieuwstraat 45, 9000Gent. Als u het uwe vermeldt, krijgt u een

vrijkaart terug.