Minister Schultz van Haegen:“Een plan waar ik helemaal achter sta”

De IJssel

Maatregelen Ruimte voorde Rivier IJsseldelta

OntwerpbesluitenGebiedsontwikkelingIJsseldelta-Zuid bij Kampen(Reevediep)

Gerrit-Jan Veldhoen:Kampen verder op weg

Theo Rietkerk: Inspanning voor de toekomst

Bert Boerman: Overijssel veilig houden

Wat ligt er ter inzage?

OntwerpbesluitenZomerbedverlagingBeneden IJssel

Nieuwe stap Ruimte voor de Rivier IJsseldeltaMet de ter inzagelegging van een pakket ontwerpbesluiten op

6 juni aanstaande bereikt het project Ruimte voor de Rivier

IJsseldelta een nieuwe mijlpaal. Het gaat om de zogeheten

hoofdvergunningen. Deze moeten straks de grootschalige

ingrepen mogelijk maken voor de hoogwatergeul bij Kampen

en de zomerbedverlaging van de Beneden-IJssel.

De twee maatregelen zijn samen-gevoegd tot één project, Ruimte voor de Rivier IJsseldelta. De zomerbedverlaging vindt plaats over een lengte van 7,5 kilometer, tussen de Molenbrug bij Kampen en de Eilandbrug bij de monding van de IJssel. De maatregel moet ervoor zorgen dat bij Zwolle, in het geval van hoogwater op de IJssel, de waterstand met 21 centimeter wordt verlaagd.

De gebiedsontwikkeling IJsseldelta-Zuid omvat de realisatie van de hoogwatergeul van de IJsselnaar het Drontermeer. Deze nieuwe geul heet Reevediep, de historische naam van een vroegere loop van de IJssel. Het nieuweReevediep gaat in de tweede fase van het project 20 centimeter bijdragen aan de waterstand-verlaging bij Zwolle.

Het overgrote deel van de hoog-watergeul wordt tegelijk met de zomerbedverlaging uitgevoerd.De afronding van de hoogwater-geul staat gepland in een later stadium. De maatregelen zorgen er samen voor dat de IJssel is toe-gerust voor een veilige afvoer van extreme hoogwaterpieken.

Tegelijkertijd hebben beide maat-regelen tot doel een bijdrage te leveren aan de ruimtelijke kwaliteit in de IJsseldelta. Zo wordt bij de zomerbedverlaging ook ingezet op de versterking van de natuurlijke dynamiek van de IJsseluiterwaar-den. Bij het Reevediep wordt de verhoging van de waterveiligheid gecombineerd met de ontwik-keling van dynamische natuur, zoals rietmoeras, en de aanleg vanrecreatieve voorzieningen, zoals een bevaarbare watergeul, fi ets- en wandelpaden.

De grootschalige maatregelen grijpen stevig in in het landschap van de IJsseldelta. De uitvoerings-partners provincie Overijssel en Rijkswaterstaat nemen maat-regelen om de overlast tot een minimum te beperken. Toch zal de omgeving van Kampen zeker mer-ken dat er vanaf begin 2015 wordt gewerkt in het gebied.

Welkom bij informatie-bijeenkomst op 11 juniOp 6 juni start de ter inzage-legging van een groot aantal ontwerpbesluiten, zoals bestemmingsplannen,projectplannen en hoofd-vergunningen.

Tijdens de informatiebijeen-komst kunt u zich nader op de hoogte stellen van de plannen en bijbehorende ontwerp-besluiten. U bent welkom tussen 16.00 en 21.30 uur. Bij verschillende stands kunt u dieper ingaan op uiteen-lopende aspecten van het project. Op vaste momenten vinden presentaties plaats. Meer informatie daarover leest u op de achterpagina van deze krant. De krant zelf gaat in op de maatregelen en de ont-werpbesluiten.

Inhoud

2

3

4

10

12

Uiterwaarden van de IJssel:Terug naar de natuur

Grondwater:Peilbuizen bewaken het gebied

Waar gewerkt wordt…. Klachtenbehandeling

Blik vooruit

Middeleeuws watermanagement bij Kampen

Meningen

16

18

19

20

13

14

6

6

7

8

De IJsselHet Rijksprogramma Ruimte voor de Rivier omvat acht maatregelen voorde IJssel. Zo worden er in Overijssel maatregelen genomen ter hoogte vanDeventer en Zwolle, zoals de dijkverlegging Westenholte. Bekend is ook derealisatie van de hoogwatergeul Veessen-Wapenveld.

In het oorspronkelijke plan voor de regio Zwolle-Kampen was een zomerbedverlaging voorzien over een lengte van 22 kilometer tus-sen Zwolle en de monding van de IJssel.Nadere studie in 2011 liet echter zien dat deze maatregel een te groot nadelig effect zou hebben op de drinkwaterwinning en op de natuur langs de IJssel.Het plan dat nu is gemaakt is een

combinatie van twee maatregelen. De eerste betreft de zomerbed-verlaging over een lengte van 7,5 kilometer bij Kampen. Naar verwachting wordt dit afgerond in december 2015.

De andere is het Reevediep. Deze wordt nu versneld aangelegd. De partners streven ernaar de werk-zaamheden voor deze eerste fase afgerond te hebben in 2017.

In het plan zitten bovendien maat-regelen voor fase 2. In de verdere toekomst moet namelijk meer water worden afgevoerd, omdat rekening wordt gehouden met een verdere toename van hoogwater op de IJssel.Deze volgende maatregelen zijn voorzien in de tweede fase van het project: de keersluizen in de Ree-vedam worden dan omgebouwd naar een schutsluis en een spui-

voorziening, de Drontermeerdijk wordt versterkt, de Roggebotsluis verwijderd, er komt een nieuwe brug in de N307 en de capaciteit van de inlaat wordt vergroot.

Over de tweede fase moet de minister nog besluiten.Een plan waar ik

helemaal achter staNederland leeft en werkt met water. Zonder dijken, duinen en andere maatregelen zou meer dan de helft van ons land regelmatig onder water staan. Droge voeten zijn dus essentieel voor het voort-bestaan van Nederland. We weten dat natuurlijk al eeuwen. En we zijn er ook goed in om ons land zo veilig mogelijk op te bouwen.

Waterveiligheid en voldoende zoet water van goede kwaliteit zijn echter niet vanzelfsprekend. We moeten er doorlopend aan blijven werken, want de omstandigheden in ons land veranderen voortdu-rend. Onze bevolking groeit, net als de waarde van onze economie. Bescherming is dus steeds belang-rijker. En in de toekomst verwach-ten we ook nog eens een hogere

zeespiegel, een dalende bodem en meer en langere afwisselende periodes van regenval en droogte. Dat zorgt ervoor dat onze rivieren (onze grootste en belangrijkste waterafvoer) het druk krijgen.

In het verleden hebben we altijd snel en adequaat gereageerd: na de watersnood van 1916 werd de Afsluitdijk aangelegd en na die van 1953 de Deltawerken. Nu werken we aan het programma Ruimte voor de Rivier. Dat is opgezet nadat onze rivieren in 1993 en 1995 op het randje van overstro-men stonden. En de komende jaren werken we aan een nieuw Deltaprogramma. Niet als reactie op nieuwe rampen, maar om het water in de toekomst een stap voor te blijven.

Twee projecten die de rivier de ruimte geven, zijn het Reevediep en de verlaging van het zomerbed in de IJssel bij Kampen. Ze vormen het laatste puzzelstukje van alle projecten die zijn ingezet om te zorgen dat de IJssel meer water kan afvoeren.

Behalve voor de waterveiligheid zijn de plannen bedoeld om de omgeving mooier te maken. Het gaat dus ook om ruimtelijkekwaliteit, zoals nieuwe natuur.

Projecten als deze zijn vaak in-gewikkeld, omdat er veel partijenbij betrokken zijn. Natuurlijk gaat het dan om verschillende overheden, maar vooral ook de mensen die in het gebied wonen en werken. Op hen hebben deze

projecten vaak heel veel impact. Zo gebeurt het soms dat mensen moeten verhuizen vanwege de veiligheid van duizenden anderen in de omgeving.

Omdat beide projecten erin slagen om al die belangen te combineren en dat ook nog eens te doen in goed overleg tussen alle partijen, sta ik volledig achter deze plannen. Ze zorgen tot in de verre toekomst voor droge voeten en een mooie omgeving voor iedereen.

Melanie Schultz van Haegen

Minister van Infrastructuur en Milieu

Schultz van Haegen

2 3

Wat is ruimte voor de rivier?In de afgelopen eeuwen is in ons land veel ruimte ontnomen aan de rivieren. Met als gevolg dat de rivieren steeds meer raakten ingeklemd tussen de dijken, die de afgelopen decennia ook nog eens steeds hoger zijn geworden.

Door de bevolkingsontwikkeling en de economische groei zijn de te beschermen binnendijkse waarden sterk toegenomen. Als er inNederland een overstroming zou plaatsvinden zijn de gevolgen enorm.

Het kabinet besloot in 2006 in de Planologische Kernbeslissing Ruimte voor de Rivier de bescherming tegen overstromingen op het wettelijk vereiste niveau te brengen en de ruimtelijke kwaliteit te verbeteren. De keuze hierbij viel op een aanpak waarbij het accent is verschoven van dijkverbetering naar rivierverruiming.

Het programma Ruimte voor de Rivier omvat een pakket van meer dan 30 maatregelen in het Nederlandse rivierengebied. Ook in het Duitse stroomgebied worden maatregelen genomen om de veilige afvoer van het water te vergemakkelijken.

Samen-werkingEr zijn dertien partijen betrokken bij de voorbe-reiding en uitvoering van dit project. De partners hebben afgelopen maandag een samenwerkings-overeenkomst gesloten om de werkzaamheden in goede banen te leiden.. De partners:

• Ministeries van Infrastructuur en Milieu en van Economische Zaken

• Provincies Overijssel en Flevoland

• Gemeenten Kampen, Dronten, Zwolle, Oldebroek en Hattem

• Waterschappen GrootSalland, Zuiderzeeland en Vallei en Veluwe

• Staatsbosbeheer.

Voor de realisatie van Ruimte voor de Rivier IJsseldelta wordt een aparte overeenkomst gesloten tussen de staat en de provincie Overijssel.

Ruimte voor de Rivier IJsseldelta

Hoogwater bij Kampen

Maatregelen Ruimte voorde Rivier IJsseldeltaDe maatregelen voor Ruimte voor de Rivier IJsseldeltaworden gefaseerd uitgevoerd.

In fase 1 wordt Reevediep en omgeving ingericht en de zomer-bedverlaging uitgevoerd. Fase 2 betreft de afronding van Reevediep en omgeving met kunstwerken of aanpassing van kunstwerken.De overzichtskaart toont de

maatregelen van fase 1 waarvoor de diverse ontwerpbesluiten ter inzage liggen vanaf 6 juni 2013.

ZomerbedverlagingHet deel van de rivierbedding waar zomer en winter water staat, het zomerbed, wordt ongeveer twee meter afgegraven. Dit gebeurt over een lengte van 7,5 kilometer, tussen de Molenbrug en

Eilandbrug in Kampen.

ReevediepIn IJsseldelta-Zuid wordt in de eerste fase de hoogwatergeul aangelegd. Dit betekent de aanleg van de dijken aan weerszijden en de inrichting met nieuwe natuur. Ook worden in deze fase de toe-ristische voorzieningen aangelegd, zoals fi ets- en wandelpaden. En

het Reevediep wordt bevaarbaar gemaakt.

UiterwaardmaatregelenBestaande natuur wordt versterkt en nieuwe wordt aangelegd. In de uiterwaarden tussen Zwolle en Kampen. De maatregelen beteke-nen een impuls voor de ruimtelijke kwaliteit rond Zalk en Wilsum.

Verlaging zomerbed

Uiterwaardmaatregel

IJsseldelta-Zuid/Reevediep

54

De Inlaat

Natuurgebied De Enk

De Reevedam

Ontwerp- Bevoegd gezagZomerbed-

verlagingIJsseldelta Zuid

Bestemmingsplan gemeenten Kampen en Dronten

X

Omgevings-vergunning

afwijking gebruikgemeente Kampen X

Ontgrondingen-vergunning(met MER)

ministerieInfrastructuur en Milieu

X

Ontheffi ngFlora en Faunawet

ministerieEconomische Zaken

X X

Natuurbeschermings-wet (met passende

beoordeling)

ministerieEconomische Zaken

provincie Overijssel

provincie Flevoland

X X

Waterwet waterschapGroot Salland

X X

ProjectplanWaterwet(met MER)

ministerieInfrastructuur en Milieu

waterschapGroot Salland

X X

Besluitgeluidshinder gemeente Kampen X

Wat ligt er ter inzage?Van 6 juni tot en met 17 juli 2013 ligt het eerste cluster ontwerpvergunningen en-besluiten ter inzage. Dit cluster betreft de zogeheten hoofdvergunningen. Laterin het proces, na de aanbestedingsprocedure, zullen ook de diverse uitvoerings-vergunningen ter inzage worden gelegd. Dit gebeurt nadat de opdrachtnemer van de werkzaamheden zijn uitvoeringswerkzaamheden gedetailleerd heeftuitgewerkt.

De hoofdvergunningen zijn belangrijk voor uiteenlopende aspecten van hetproject. Maar waar gaat het allemaal over?

Inspanning voor de toekomst

In de komende periode gaan we in de IJsseldelta over van woor-den naar daden. De afgelopen

tien jaar maakten we plannen. En samen met bewoners en belangen-groepen hebben we ideeën verza-meld, maar ook discussies gevoerd en plannen bijgesteld. Een zorg-vuldige aanpak, zo kregen we eind vorig jaar te horen van de toenma-lige staatssecretaris Joop Atsma. Hij vond dat we ons huiswerk goed hadden gedaan. We mochten

door met de volgende fase richting uitvoering.

In de afgelopen maanden heb-ben we daarom de planvorming omgezet in belangrijke documen-ten, zoals ontwerpen van bestem-mingsplannen, hoofdvergunningen en projectplannen. We staan nu aan de vooravond van de laatste ronde, waarin u uw reactie kunt geven op de offi ciële documenten.

Wat begonnen is als een “dreigen-de kale” waterveiligheidsmaatregel van het rijk, is in de loop der jaren uitgegroeid tot een project waar waterveiligheid en gebiedsontwik-keling hand in hand gaan. Samen met bewoners, belangen organisa-ties en bestuurlijke partners in de regio en dankzij de inzet van het rijk hebben we een integraal plan ontwikkeld.

Waterveiligheid blijft hoe dan ook ons hoofddoel. In die zin gaat de

eeuwenoude strijd tegen het water in onze dierbare streek gewoon door. Ook als dit project klaar is. Maar met het project Ruimte voor de Rivier IJsseldelta zetten we die strijd ook in om de kwaliteit van de omgeving een fl inke duw in de rug te geven.

Er komt nieuwe natuur in en om het Reevediep, de uiterwaarden rond de dorpen Zalk en Wilsum aan de IJssel krijgen een kwaliteits-impuls. De inrichting van de IJsseldelta geeft ook de agrarische sector een uitgelezen kans op structuurversterking. Tegelijkertijd voorziet de inrichting in genoeg aanknopingspunten voor de verde-re ontwikkeling van de toeristische sector. Fietsen, varen, wandelen of vissen, het landschap maakt het mogelijk. Kortom, de maatregelen van Ruimte voor de Rivier IJssel-delta bieden economische kansen voor het gebied. Niet alleen tijdens de werkzaamheden, maar vooral

voor de toekomst.

Zo ver is het echter nog niet. Na de defi nitieve besluitvorming over plannen en vergunningen, breekt voor alle betrokkenen in het gebied eerst een tijd aan waarin de werkzaamheden het landschap zullen beheersen. Er zal overlast zijn en dat vraagt geduld. De uit-voerende partners nemen maatre-gelen om gevolgen zoveel mogelijk te beperken. Ook moeten de aannemer en uitvoerder straks voldoen aan de hoogste kwaliteits-eisen wat betreft de omgang met de mensen in de omgeving.

Maar als uiteindelijk de graaf-machines zwijgen en het stof is opgetrokken, biedt de IJsseldelta met zijn gevarieerde landschap een plek waar het veilig en heerlijk wonen, werken en recreëren is.

Theo Rietkerk,gedeputeerde provincie Overijssel

Theo Rietkerk

Overijssel veilig houden

D enkend aan Holland zie ik brede rivieren traag door oneindig laagland gaan.

Wie kent niet die beroemde regel van de dichter Hendrik Marsman? Met het beeld dat hij schetst kunnenwe gerust van Nederland spreken in plaats van Holland. Want een brede rivier die traag door onein-dig laagland gaat hebben we ook in Overijssel. Het gedicht eindigt met de stem van het water die in alle gewesten van het land wordt gevreesd en gehoord.

Die stem klinkt zeker ook in Overijssel. Net als de overige delen

van ons land houdt Overijssel zich dan ook al eeuwen bezig met watermanagement. De talloze al dan niet historische dijken in het landschap van Overijssel vormen daarvan de stille getuigen. Veilige omgang met water is ons hier met de paplepel ingegoten, van gene-ratie op generatie. Ook het feit dat deze veiligheid een gemeenschap-pelijke inspanning vraagt van de bewoners, agrariërs en andere ondernemers in het gebied.

Na de overstroming van 1953 maakte een wijze commissie het Deltaplan om de risico’s van de Noordzee het hoofd te bieden. De Deltawerken moesten vervolgens voorkomen dat een dergelijke ramp weer kon plaatsvinden. De werken werden uitgevoerd en ze vormen nu wereldwijd het toon-beeld van goed watermanagement en een goede samenwerking.

Sinds de afronding van de Delta-

werken is er veel veranderd. Het klimaat van een opwarmende aarde vraagt nu nieuwe maatre-gelen om de waterveiligheid te blijven handhaven. Volgens de berekeningen stijgt de zeespiegel. Een nieuwe Deltacommissie stelde maatregelen voor die het risico op een nieuwe 1953 inperken.

Naar verwachting bevindt de provincie Overijssel zich straks tus-sen het stijgende waterpeil in het westen en een stijgende hoeveel-heid waterafvoer vanuit het zuiden en oosten. Stilzitten en afwachten is geen reële optie, we moeten ons blijvend voorbereiden op verande-rende omstandigheden. Opnieuw roept de stem van het water.

De inrichting van het Reevediep, de hoogwatergeul ten zuiden van Kampen, en de zomerbedverlaging van de IJssel tussen de Molenbrug en Eilandbrug bij Kampen zijn de maatregelen die ons teweer stellen

tegen de risico’s van het water. De provincie Overijssel en Rijkswater-staat weten tegelijkertijd dat het maatregelen zijn die pijn doen voor sommige bewoners, nu en tijdens de uitvoering. Wij doen er alles aan om de overlast te beperken.

Wat we er in Overijssel voorterugkrijgen is de noodzakelijkeversterking van onze verdedigings-wal tegen het water. Ter bescher-ming van alles wat we hier in de loop der eeuwen hebben opge-bouwd.

Bert Boerman,gedeputeerde provincie Overijssel

Bert Boerman

76

De procedures,planning• 6 juni - 17 juli 2013Ter inzage, zienswijze indienen

• 17 juli 2013Zienswijzen worden gestuurd naar bevoegd gezag

• najaar 2013Reactienota, reactieop zienswijzen

• najaar 2013Besluitvorming

• aansluitendBeroepsmogelijkheid Raad van State

Op de volgende pagina’s vindt u de ontwerpbesluiten voor beide onderdelen van het project Ruimte voor de RivierIJsseldelta. >

Kolken bij IJssel en Venedijk

ZomerbedverlagingBeneden-IJssel1. Ontwerpomgevingsvergunning

Wet algemene bepalingen omgevingsrecht.Gemeente Kampen.Maakt de uitvoering van werkzaamheden mogelijk waarbij slechts in beperkte mate sprake is van een afwijking van het huidige bestemmingsplan.

2. Ontwerpprojectplan Waterwet. Ministerie van Infrastructuur en Milieu.Maakt een wijziging mogelijk van het waterstaatswerk in het gebied. De milieueffecten zijn hiervan zijn afgewogen in de Milieueffect rapportage.

3. Ontwerpwatervergunning Waterwet.Waterschap Groot Salland.Maakt het mogelijk om werkzaamheden uit te voeren in de nabijheidvan de primaire keringen.

4. Ontwerpvergunning Natuurbeschermingswet 1998.Ministerie van Economische Zaken.Heeft betrekking op werkzaamheden rond de ontwikkeling, werking en bescherming van hoofdwateren. Deze werkzaamheden kunnen een verslechtering betekenen van de kwaliteit van de natuurlijke habitats en de habitats van soorten waarvoor het gebied is aangewezen.

5. Ontwerpvergunning Natuurbeschermingswet 1998.Provincie Overijssel.Maakt de uitvoering mogelijk van overige werkzaamheden (anders dan voor de bescherming tegen hoogwater) en de effecten die deze kunnen hebben op de kwaliteit van de natuurlijke habitats en de habitats van soorten waarvoor het gebied is aangewezen. Denk daarbij aan recreatie.

6. Ontwerpontheffi ng op grond van de Flora- en faunawet van de Minister van Economische Zaken met bijbehorende stukken.Een ontheffi ng voor werkzaamheden die eventueel in strijd zijn met de Flora- en Faunawet.

7. Ontwerpvergunning op grond van de Ontgrondingenwet van de Minister van Infrastructuur en Milieu.Voor het winnen van delfstoffen uit het zomerbed van de IJssel. De milieueffecten zijn hiervan zijn afgewogen in de Milieueffect rapportage.

Hoe komt u aan informatie?Van 6 juni 2013 tot en met 17 juli 2013 liggen allestukken op de volgende locaties ter inzage:

Provinciehuis OverijsselLuttenbergstraat 2, Zwolle geopend maandag – vrijdag van 9.00 tot 17.00 uur.

Gemeentehuis KampenBurgemeester Berghuisplein 1, Kampen geopend op maandag, dinsdag en donderdag 8.30 tot 17.00 uur,woensdag tot 19.00 uur en vrijdag tot 16.00 uur.

In het provinciehuis te Zwolle kunt u de stukken ook buiten kantooruren inzien. Wilt u van deze mogelijkheid gebruik maken, neem dan vóór 10 juli 2013 contact op met mevrouw Spoelder via 038 499 81 14, zodat u een afspraak kunt maken.

Alle documenten zijn vanaf 6 juni 2013 te raadplegen via www.ruimtevoorderivierijsseldelta.nl

Hoe kunt u uw zienswijze indienen?Tijdens de periode van ter inzagelegging kan iedereen schriftelijk of mondeling reageren met een zienswijze. In de zienswijze moet u aangeven op welk ontwerpbesluit u reageert. U kunt verzoeken om uw persoonlijkegegevens niet bekend te maken in de Reactienota.Alleen een belanghebbende die op het ontwerp van een besluit een zienswijze heeft ingediend, kan later tegen dat besluit beroep instellen bij de Afdeling bestuurs-rechtspraak van de Raad van State (tenzij hem geen verwijt kan worden gemaakt van het niet-indienen van een zienswijze).

SchriftelijkStuur uw schriftelijke zienswijze uiterlijk 17 juli 2013 naar:

Rijkswaterstaat Ruimte voor de RivierCoördinator Procedures Zomerbedverlagingde heer J. PonsioenPostbus 24103, 3502 MC Utrecht

Voor het indienen van uw zienswijze is een formulier beschikbaar dat u kunt downloaden viawww.ruimtevoorderivierijsseldelta.nl

MondelingU kunt uw zienswijze ook mondeling indienen. Wiltu van deze mogelijkheid gebruik maken, neem danvóór 10 juli 2013 contact op met de heer Ponsioen,telefoon 06 53 81 01 84.Van de mondelinge zienswijze wordt een verslaggemaakt.

Wat gebeurt er met uw zienswijze?Alle zienswijzen worden doorgestuurd naar hetdesbetreffende bevoegd gezag, dat uw zienswijzebetrekt bij de defi nitieve besluiten. Uiterlijk tegelijkertijd met het bekendmaken van de defi nitieve besluiten wordt iedere indiener van een zienswijze geïnformeerd hoe het bevoegd gezag met de zienswijze omgegaan is.

VragenVoor vragen en nadere informatie over het project en de procedure kunt u terecht bij de coördinator procedures Zomerbedverlaging de heer J. Ponsioen,telefoonnummer 06 53 81 01 84.

8 9

GebiedsontwikkelingIJsseldelta-Zuid bij Kampen(Reevediep)Welke ontwerpbesluiten liggen nu ter inzage?

In dit gebied wordt een vergraving mogelijk gemaakt voor de aanleg van het Reevediep en voor natuur- en recreatieve ontwikkeling.

1. Ontwerpbestemmingsplan IJsseldelta-Zuid.Gemeente Kampen.Maakt ruimtelijke ontwikkelingen mogelijk op het grondgebied van Kampen.

2. Ontwerpbestemmingsplan IJsseldelta-Zuid.Gemeente Dronten.Maakt ruimtelijke ontwikkelingen mogelijk op het grondgebied van Dronten.

3. Ontwerpprojectplan Waterwet.Ministerie van Infrastructuur en Milieu.Maakt een wijziging mogelijk van het waterstaatswerk in het gebied.

4. Ontwerpprojectplan Waterwet.Waterschap Groot Salland en Ministerie van Infrastructuur en Milieu.Maakt een wijziging mogelijk van het waterstaatswerk in het gebied.

5. Ontwerpontheffi ng Flora- en faunawet.Ministerie van Economische Zaken.Een ontheffi ng voor werkzaamheden die eventueel in strijd zijn met de Flora- en Faunawet.

6. Ontwerpvergunning Natuurbeschermingswet 1998.Ministerie van Economische Zaken, Provincie Overijssel, Provincie Flevoland.Heeft betrekking op werkzaamheden rond de ontwikkeling, werking en bescherming van hoofdwateren. Deze werkzaamheden kunnen een verslechtering betekenen van de kwaliteit van de natuurlijke habitat en de habitat van soorten waarvoor het gebied is aangewezen.

7. Ontwerpvergunning op grond van deNatuurbeschermingswet 1998.Provincie Overijssel.Heeft betrekking op werkzaamheden rond de ontwikkeling, werking en bescherming van hoofdwateren. Deze werkzaamheden kunnen een verslechtering betekenen van de kwaliteit van de natuurlijke habitat en de habitat van soorten waarvoor het gebied is aangewezen.

8. Ontwerpvergunning Natuurbeschermingswet 1998.Provincie Flevoland.Hetzelfde als bij punt 7, maar dan voor de provincie Flevoland.

9. Ontwerpbesluiten Wet geluidhinder.Gemeente Kampen.Deze besluiten worden gebruikt om de ten hoogste toelaatbare geluidsbelasting vast te stellen voor nieuwe geluidgevoelige functies in IJsseldelta-Zuid.

Deze besluiten worden gecoördineerd voorbereid, waarbij de provincie Overijssel zorg draagt voor de coördinatie.

Hoe komt u aan informatie? Van 6 juni 2013 tot en met 17 juli 2013 liggen allestukken op de volgende locaties ter inzage:

Provinciehuis Overijssel Luttenbergstraat 2, Zwolle geopend maandag - vrijdag 9.00 uur tot 17.00 uur

Provinciehuis Flevoland Visarenddreef 1, Lelystad geopend maandag-vrijdag 9.00 uur tot 17.00 uur

Gemeentehuis Kampen Burgemeester Berghuisplein 1, Kampengeopend maandag, dinsdag en donderdag van 8.30 tot 17.00 uur, woensdag tot 19.00 uur en vrijdag tot 16.00 uur

Gemeentehuis Dronten de Rede 1, Dronten (publieksbalie)geopend maandag - vrijdag 8.30 tot 12.30 uur,woensdag 8.30 tot 16.00 uur

Openbare bibliotheek Drontende Rede 80-82, Drontengeopend maandag, woensdag en vrijdag 10.00 tot 17.00 uur en 19.00 tot 20.30 uur, dinsdag van 10.00 tot 17.00 uur en zaterdag 10.00 tot 15.00 uur.

In het provinciehuis te Zwolle kunt u de stukken ook buiten kantooruren inzien.Wilt u daarvoor een afspraak maken, neem dan vóór 10 juli 2013 contact op met Mevrouw Spoelder Telefoon: 038 499 81 14

Alle documenten zijn vanaf 6 juni 2013 te raadplegen via www.ruimtevoorderivierijsseldelta.nl

Hoe kunt u uw zienswijze indienen?Tijdens de periode van ter inzagelegging kan iedereen schriftelijk of mondeling reageren met een zienswijze. In de zienswijze moet u aangeven op welk ontwerpbesluit u reageert.

U kunt verzoeken om uw persoonlijke gegevens niet bekend te maken in de Reactienota.Alleen een belanghebbende die op het ontwerp van een besluit een zienswijze heeft ingediend, kan later tegen

dat besluit beroep instellen bij de Afdeling bestuur

rechtspraak van de Raad van State (tenzij hem geen verwijt kan worden gemaakt van het niet-indienen van een zienswijze).

Schriftelijk:Stuur uw schriftelijke zienswijze uiterlijk 17 juli 2013 naar:

Per post:Gedeputeerde Staten van de provincie OverijsselCoördinator Procedures IJsseldelta-Zuid de heer M. TonkesPostbus 10078, 8000 GB Zwolle

Per email:Ga naar www.ruimtevoorderivierijsseldelta.nl en gebruik het digitale zienswijzenformulier.

MondelingU kunt uw zienswijze ook mondeling indienen. Wilt u van deze mogelijkheid gebruik maken, neem dan bin-nen de periode van terinzagelegging contact op met mevrouw Spoelder via telefoonnummer 038 499 81 14, zodat met u een afspraak gemaakt kan worden.Van een mondelinge zienswijze wordt een bondig ver-slag gemaakt.

Wat gebeurt er met uw zienswijze?Alle zienswijzen worden doorgestuurd naar hetdesbetreffende bevoegd gezag, dat uw zienswijzebetrekt bij de defi nitieve besluiten. Uiterlijk tegelijkertijd met het bekendmaken van de defi nitieve besluiten wordt iedere indiener van een zienswijze geïnformeerd hoe het bevoegd gezag met de zienswijze omgegaan is.

Crisis- en herstelwetIJsseldelta-Zuid valt onder de Crisis- en herstelwet. Deze wet richt zich op versnelling van projecten en bevat on-der andere bepalingen voor de beroepsprocedure.

VragenVoor vragen en nadere informatie over het project en de procedure kunt u terecht bij de coördinator procedures IJsseldelta-Zuid van de provincie Overijssel, de heer M. Tonkes, via telefoonnummer 038 499 78 52.

10 11

Middeleeuws watermanagement bij KampenBij de voorbereidingen voor de zomerbedverlaging stuiten de partners ineens op een parel. In de bodem van de IJssel, voor de monding van de buitenhaven, wordt een middeleeuws scheepswrak gelokaliseerd. Nader onderzoek leert dat het om een kogge gaat, en wel een zeer goed bewaard gebleven exemplaar. Een wereld-vondst in Kampen, roept de pers uit. Dat is zeker waar, maar de vondst isomgeven met raadsels.

HanzestadIn de bloeitijd van de Hanzesteden doorkruisten koggeschepen de wateren tussen de handels-partners, beladen met koopwaar. Het vracht-schip stond in de Middeleeuwen symbool voor de levendige handel via de Oostzee, de Zuider-zee en de Noordzee. In de loop van de 15e eeuw nam de populariteit van het koggetype af.In Nederland zijn sinds die glorietijd meerdere wrakken van de kogge boven water gekomen, bijvoorbeeld bij de drooglegging van de Flevo-polder.

AfgezonkenHet exemplaar dat nu in Kampen is gelokali-seerd geldt als het gaafste exemplaar dat ooit werd gevonden. Dat is mede te danken aan de zoetwateromgeving waarin het schip eeuwen-lang heeft gerust. Direct na de vondst van het wrak rees de vraag hoe het schip toch op zo’n vreemde locatie was terechtgekomen, zo vlak voor de haven. Was dat dan geen hindernis voor het overige scheepvaartverkeer? Waarom is de kogge toen niet geborgen, in de 15e eeuw?

Stukje bij beetje wordt duidelijk dat er geen sprake is van een spectaculaire scheepsramp in het zicht van de haven, maar dat het schip opzettelijk naar de bodem van de IJssel isafgezonken.

Middeleeuws watermanagementHet schip ligt geparkeerd bovenop twee andere schepen, een rivieraak en een punter. Boven-dien wijst niets erop dat er een lading aan boord was. Sterke aanwijzingen dus dat de afzinking is verlopen volgens een plan. Op dit moment buigen de onderwaterarcheologen zich over de vraag waarom deze constructie op deze plek is neergelegd. Vermoedelijk is dit gebeurd om de haven van Kampen te beschermen tegen de krachten van de IJssel. Wellicht werd de afdamming van de haven hiermee afgeschermd tegen de stroming. Mogelijk was de afzinking bedoeld om de ver-zanding te stoppen, die de haven van Kampen teisterde. Wat ook de reden kan zijn geweest, de opzettelijke plaatsing van de schepen op de bodem van de IJssel was een staaltje van Mid-deleeuws watermanagement.

IJsselkogge boven water Tot zover het verleden van de IJsselkogge, zoals het exemplaar inmiddels is gaan heten. Volgens Rijkswaterstaat -de rivierbeheerder- moet het schip boven water worden gehaald. Als het schip zou blijven liggen zou het na uitvoering van de zomerbedverlaging een forse drempel vormen in de vaarweg. Dit is gevaarlijk voor de scheepvaart en kostbaar om altijd in stand te houden. Op dit moment worden de voorbereidingen getroffen voor de eerstvolgende stap, een veilige opgraving. Deze is voorzien in het najaar van 2014. Daarna nemen de werkzaamheden om het schip te conserveren zo’n twee jaar in beslag. Rijkswaterstaat verwacht dat het conser-veringstraject kan rekenen op internationale belangstelling.

Waar de conservering van de kogge plaatsvindt en waar dit unieke exemplaar vervolgens zal worden tentoongesteld is op dit ogenblik nog niet bekend.

De IJssel bij Kampen

Kampen:verder op weg“Kampen heeft vele generaties lang aan een doodlopende weg gelegen. Nu de stad strategisch ligt aan de Hanzelijn en via de N50 goede verbindingen heeft met het oosten, noorden en westen van het land, wordt Kampen de poort van het oosten. Dan is het onze uitdaging de rest van Nederland te interesseren voor wat Kampen allemaal heeft te bieden.” Aan het woord is wethouder Gerrit-Jan Veldhoen van Kampen.

“We moeten niet vergeten dat de waterveiligheid de belangrijkste drijfveer vormt voor de ontwikke-lingen in IJsseldelta-Zuid. Kampen en omgeving heeft een lange geschiedenis in de strijd tegen het water en het is duidelijk dat deze strijd niet eindig is. Nu wordt hij voortgezet met nieuwe middelen, waarvan we inzien dat deze on-gekende mogelijkheden met zich meebrengen voor Kampen.”

“In de eerste plaats zorgt het gehele project ervoor dat er honderden miljoen euro worden geïnvesteerd op het grondgebied van de gemeente Kampen. Dat is een aanzienlijk bedrag, waar de regionale economie in eerste aan-leg al van kan profi teren. Het gaat niet alleen over de 1300 woningen in het dorp Reeve, maar ook over de werken langs de IJssel voor de zomerbedverlaging en de ontwik-keling van 400 hectare nieuwe natuur.”

“Natuurlijk moeten we blijven opletten hoe de economie zich gedraagt. Meer dan ooit te voren blijkt dezer dagen dat de succes-sen uit het verleden geen garantie zijn voor de toekomst. Kritische vragen over de bouw van zoveel woningen in Reeve zijn dan ook zeer terecht. Toch denken we op dit moment te kunnen afgaan op lichtpuntjes van economisch

herstel. Tegelijkertijd zijn we ons goed bewust van de waarschuwin-gen, daarom kijkt de gemeente Kampen in 2016 opnieuw goed naar de economische stand van za-ken, voordat we verder gaan met woningbouw.” De gemeenteraad stemde onlangs in met deze lijn.

Behalve de investering in het Reevediep, het dorp Reeve en de zomerbedverlaging bevat het plan volgens wethouder Gerrit-Jan Veldhoen genoeg aankno-pingspunten voor een structurele ontwikkeling van de plaatselijke economie. “We gaan ervan uit dat mensen hier willen komen wonen, om hun woongenot te verrijken met bijvoorbeeld hun water-sporthobby of hun liefde voor de natuur. Daarnaast streven we ernaar dat de toeristische sector wordt versterkt. Kampen heeft het in zich een stad te worden waar toeristen meerdere overnachtingen

boeken. Er is ruimte voor uitbrei-ding van hotelcapaciteit, voor een kwaliteitscamping en voor een jachthaven met 150 extra ligplaat-sen.”

In 2017 vinden de Internationale Hanzedagen plaats in Kampen. Gerrit-Jan Veldhoen gaat ervan uit dat de stad dan klaar is zich te pre-senteren als een van de parels van het Hanzeverbond. “Qua schoon-heid van de stad, de IJssel en de regio kan Kampen zich meten met overige Hanzeparels zoals Bremen of Deventer.”

Gerrit-Jan Veldhoen

12 13

AAKACHTIGE

PUNTERACHTIGE

KOGGE

Duikers onderzoeken de locatie waar de kogge, de punter en de aak zijn aangetroffen.

Hierboven op de foto: het rechthoekige gat maakt deel uit van de punter. Het betreft een buisgat, nodig om buis-water te lozen.

MeningenZoals bij ieder groot ruimtelijk project kennen de maatregelen in de IJsseldelta voorstanders en tegenstanders. Dat geldt ook voor Ruimte voor de Rivier IJsseldelta. Op deze pagina het woord aan de heer Vico Flos, die van dichtbij te maken krijgt met de realisatie van het Reevediep. Aan het woord ook Klaas van der Wal, voorzitter van de kavelruilcommissie in de IJsseldelta, die kansen ziet voor agrarische structuurversterking.

Er verandert veel in de omge-ving waar het Reevediep wordt aangelegd. Er komen nieuwe dijken voor de hoogwatergeul, grasland wordt nieuwe natuur en agrarische bestemmingen wijzigen of verdwijnen. Sommige agrariërs zijn uitgekocht en zijn bezig een nieuwe toekomst op te bouwen in een andere regio.

“Voor de agrariërs die hier blijven bieden de veranderingen juist nieu-we kansen,” aldus Klaas van der Wal. Als onafhankelijk voorzitter van de Ruilverkavelingscommissie voorziet hij mogelijkheden tot een kavelruil te komen. “Uiteindelijk zou het in Kamperveen gaan om ruim 100 hectare verkavelingsland. Daar is grond bij betrokken dat is vrijgevallen doordat agrariërs hun bedrijf beëindigen.”

Voor de betrokken overgebleven agrariërs zou de ruilverkaveling grote voordelen bieden. Van der Wal: “Je grond komt in dat geval dichter bij elkaar te liggen en korter bij huis. Dit betekent voor de boer een besparing in tijd en brandstof. Ook voor de omgeving is het pure winst: minder verkeers-beweging is beter voor het milieu, en voor de verkeersveiligheid. Een bijdrage aan de duurzaamheid van het gebied.”

Duurzaamheid is volgens Van der Wal ook de doelstelling van de agrariër in het gebied: “Met uitbreiding werk je aan de ver-breding van je bedrijfsbasis. Deze verduurzaming is tegenwoordig een voorwaarde voor de levens-vatbaarheid van je bedrijf.” Bij de ruilverkaveling zijn straks negen of tien bedrijven betrokken.

Kansen voor versterking agrarische structuur

Laat Kampen gewoon Kampen blijven“Volgens de eerste tekeningen liep de dijk dwars door mijn huis, daarna er vlak naast en intussen is de voet van de dijk 75 meter verderop gepland, nog steeds een grote veeg door mijn uitzicht. Je kunt rustig zeggen dat de plannen rond het Reevediep mij slapeloze nachten hebben bezorgd.” Aan het woord is Vico Flos, bewoner van de Noordwendigedijk. Samen met echtgenote Bertine diende hij een zienswijze in om de effecten van de aanleg van Reevediep tot een minimum te beperken.

Stapje voor stapje“Met mijn fantastische uitzicht zit je natuurlijk helemaal niet te wachten op een bypass. Ondanks alle cijfers en gesprekken met de provincie wil ik maar niet gelo-ven dat de maatregelen enig nut hebben. “Cijfers liegen niet, maar leugenaars cijferen wel”, denk ik weleens, anders gezegd: ieder-een kan met cijfers doen wat-ie

wil. Maar, het is me duidelijk dat helemaal tegenhouden geen reële optie is. Ik ben geen Don Quichote die tegen de windmolens vecht, dus ik probeer stapje voor stapje binnen te halen wat er voor mij inzit.” De verplaatsing van de dijk noemt hij een bescheiden overwin-ning.

BesparingVico Flos behaalde nog een slag wat betreft de hoogte van de nieuwe dijk: “Aanvankelijk zou de dijk op meer dan zes meter hoogte worden gebracht. Door het inklinkingeffect zou de dijk vervol-gens dalen tot 4.80 meter. Maar wat nou als dat inklinkingeffect uitblijft? Dan blijven we met een te hoge dijk zitten.” Flos stelde voor de dijk in laagjes op te bouwen, zodat deze nooit hoger dan 4.80 zou worden. “Mij is verteld dat dit een besparing van 5 miljoen euro oplevert”.

Tactiek van de lange adem“Vaak wordt de “tactiek van de lange adem” gebruikt. Wijzigen van plannen, beslissingen uitstellen en afspraken pas nakomen nadat er meermaals om verzocht is. Er wordt aan alles en iedereen gedacht, tot aan weidevogel compensatiegebieden toe, behalve aan de huidige bewoners. En dat is vreemd.”

WaardedalingIntussen staat er een bordje Te Koop bij het pand op de Noord-wendigedijk. “Het is niet zo dat ik de handdoek in de ring gooi, we hadden sowieso al gepland om hier weg te gaan na een aantal jaren. We hebben geen haast”. Uit de laatste taxatie bleek dat de aanleg van het Reevediep zijn schaduw vooruitwerpt. “Ik had mijn huis laten taxeren voordat de plannen bekend werden. Nu, even afgezien van de waarde daling waar ieder huis mee te maken

heeft, is de waarde, met de bypass in het vooruitzicht, al met een ton of anderhalf extra gedaald, volgens de taxateurs. Een soort preplanschade dus.”

Leuk provinciestadjeWat betreft Vico en Bertine Flos zijn de plannen van de provincie en de gemeente Kampen veel te ambitieus voor zo’n eenvoudige omgeving: “Wij krijgen straks zicht op de nieuwe woningbouw van Kampen, met de skyline van een wereldstad. Dit past helemaal niet bij het landschap en de stad. Kam-pen is geen Hamburg of Bremen, het is een leuk en pittoresk stadje aan de IJssel, laat dat vooral zo blijven.”

Klaas van der Wal

Bertine en Vico Flos

14 15

Uiterwaarden van de IJssel:

Terug naar de natuurBehalve voor hoogwaterveiligheid kent Ruimte voor de Rivier de verbetering van de ruimtelijke kwaliteit als doelstelling. Het uiterwaardengebied tussen Kampen en Zwolle krijgen nieuwe ruimte voor de natuurlijke dynamiek en een grotere toegankelijkheid wordt. Ze passen bij de bijzondere natuurwaarden die het gebied nu al rijk is.

Het gaat hier om het Zalkerbosch en de Bentinckswelle bij Zalk, bij Wilsum de Koppelerwaard en Scherenwelle en bij Zwolle de Vreugderijkerwaard.

In Scherenwelle worden de be-staande natuurwaarden versterkt en waar mogelijk uitgebeid. Het voor Nederland zeer bijzondere kievitsbloemhooiland wordt verder uitgebreid. Dit geldt ook voor het rietmoeras, waar vogels als het porseleinhoen van kunnen profi teren. Ter bevordering van het uitzicht vanuit Wilsum wordt plaat-selijk begroeiing weggehaald. Een

deel van de Koppelerwaard wordt in het voorjaar langer nat gehou-den waardoor de leefomgeving wordt versterkt van weidevogels als de kievit en de grutto.

Het Zalkerbosch kent dankzij zijn ligging in een rivierbocht een bijzonder patroon van hoge oever-wallen en laagtes. Door de maatre-gelen wordt dit patroon versterkt. In dit gebied wordt stroomgrasdal ontwikkeld, wat ook het geval is in de Vreugderijkerwaard. Op de hoogste delen van het gebied bevinden zich de laatste stukken hardhoutooibos in Nederland. Dit

bos van voornamelijk essen en iepen wordt verder versterkt met uitbreiding langs de randen.

De Bentinckswelle krijgt een nieuwe meestromende geul, waar insectenlarven en de vispopulatie profi teren van een stroompje in de luwte van de IJssel. Ook weidevo-gels zullen zich thuisvoelen in de verder vernatte uiterwaarden.

De werkzaamheden betekenen een aanwinst voor het cultuurland-schap langs de uiterwaarden van de IJssel. De rivier gaat ook meer leven voor de bewoners van de

dorpen Wilsum en Zalk. Zo wordt het uitzicht verbeterd en komen er mogelijkheden om dichter bij het water te struinen. Met het laarzen-pad bij Zalk als meest opvallende voorbeeld.

Zo’n 400 hectare nieuwe natuur in IJsseldelta-ZuidDe aanleg van nieuwe natuur vormt een belangrijk onderdeel van de plannen voor Reevediep en omgeving. In totaal wordt zo’n 450 hectare nieuwe natuur ontwikkeld. Het gaat vooral om natte natuur die het karakter van de IJsseldelta versterkt. Deze nieuwe natuur maakt deel uit van de provinciale ecologische hoofdstructuur. Een beperkt deel hiervan, ongeveer40 hectare, wordt toegevoegd aan het bestaande Europese netwerk Natura 2000. Het gaat om een zone langs het Drontermeer, direct ten noorden van de tunnel van de Hanzelijn.

In dit gebied wordt vooral riet-moeras aangelegd dat geschikt is voor soorten als de grote karekiet

en de roerdomp. Aanleg van het rietmoeras en uitbreiding van het Natura 2000-gebied Veluwerand-meren is noodzakelijk om het leefgebied voor deze rietvogels te versterken.

Rietmoeras bij de tunnelEen klein deel van het rietmoeras ten noorden van de tunnel van de Hanzelijn, wordt eerder aangelegd. Het gaat om ongeveer 8 hectare. Hiervoor wordt een aparte vergun-ningenprocedure gevolgd. Zo kan de aanleg naar verwachting al in 2014 beginnen, zodat het riet-moeras langer de tijd heeft zich te ontwikkelen en er sneller geschikt leefgebied ontstaat voor roer-domp en grote karekiet. Dit is van belang om verstorende effecten te voorkomen van de aanleg van een nieuwe dam in het Drontermeer direct ten zuiden van eiland Reeve.

Naast rietmoeras worden ook andere typen natuur ontwikkeld rondom het Reevediep, zoals open water en kruidenrijk grasland. Hiervan profi teren talloze andere soorten, zoals grote zilverreiger, zwarte stern, slobeend, kwartel-koning, grote modderkruiper en meervleermuis.

Weidevogel-compensatie:grutto zoekt boerDe IJsseldelta is van oudsher een belangrijk gebied voor weide-vogels. De grote open ruimtes met uitgestrekte weilanden vormen een geschikt leefgebied voor soorten als grutto, kievit en tureluur.

Door de gebiedsontwikkeling ontstaat zo’n 400 hectare nieuwe natuur. Maar ook gaat een deel van het weidevogelgebied verloren. Een compensatiestrategie, met de briefkaartenactie grutto zoekt boer, bracht een aantal agrariërs naar voren om weidevogelbeheer in te passen in hun bedrijfsvoering.

Voor de agrariër betekent het dat hij op het stuk weidevogelland een aangepast maairegime invoert. Bij voorkeur onderhoudt hij boven-dien een plasdras-situatie op een deel van het land. Om dit nietten koste te laten gaan van hetbedrijfsresultaat, ontvangt de agra-riër een fi nanciële compensatie.

Op dit moment is een gebieds-makelaar in gesprek met een aantal agrariërs. Per onderneming wordt een beheerplan opgesteld op maat en zal een contract worden afgesloten. De bedoeling is om de contracten rond de zomer van dit jaar rond te krijgen.

16 17

Wat is Natura 2000?Natura 2000 is een Europees netwerk van natuurgebieden waarin belangrijke fl ora en fauna voorkomen. MetNatura 2000 wordt deze fl ora en fauna duurzaam beschermd. In Nederland is de bescherming van de Natura 2000 gebieden vastgelegd in de Natuurbeschermingswet.

Geen belem-meringDe natuur die wordt aangelegdin de nieuwe Ecologische Hoofdstructuur en de uitbreiding van het Natura 2000-gebied hanteren als uitgangspunt dat deze geen belemmering vormen voor agrariërs in de omgeving en voor de toekom-stige ontwikkelingen in het gebied.

Hoogwater bij Zalk

De grote karekiet

Rietmoeras

grutto

foto: Ronald Messemaker

Grondwater:

Peilbuizen bewaken het gebiedHet project Ruimte voor de Rivier IJsseldelta heeft naar verwachting geen grote gevolgen voor de grondwaterhuishouding. Of deze verwachting in de praktijk ook opgaat, wordt gemonitord met behulp van een grondwatermeetnet. Het grondwatermeetnet van bijna 200 peilbuizen brengt de effecten van de verdieping van de IJssel en de aanleg van het Reevediep op het grondwater over meerdere jaren in beeld.

Effecten zomerbedverlagingDe zomerbedverlaging geeft niet alleen lagere waterstanden onder extreme afvoeromstandigheden. Ook onder normale omstandig-heden veroorzaakt de maatregel een verlaging van het rivierpeil.Dit werkt tussen Zwolle en Kampendoor in ongeveer 5 centimeter lagere grondwaterstanden. Bij Kampen is de verlaging van het rivierpeil het geringst maar hier wordt wel de grootste vergraving uitgevoerd. Uit de bodem van het zomerbed wordt zo’n twee meter zand, klei en veen verwijderd. Daardoor wordt het contact tus-sen de IJssel en het grondwater vergroot, wat kan resulteren in hogere grondwaterstanden. Hoe groot deze verhoging maximaal ishangt af van lokale omstandighedenzoals de bodemopbouw in hetstedelijk gebied en de locale ont-watering. Het hangt echter ook af van de waterstanden op de rivier.

Hogere grondwaterstanden wor-den met name verwacht in droge perioden wanneer de zomerbed-

verlaging amper invloed heeft op het IJsselpeil. Dan is er alleen sprake van een groter contact tussen het grondwater en de IJssel wat kan resulteren in locaal tot maximaal 10 centimeter hogere grondwaterstanden. De uitdieping van de IJssel werkt het minst door in natte perioden, wanneer de afvoer op de IJssel het hoogst is. In dat geval worden amper hogere grondwaterstanden verwacht, omdat dan het effect van dezomerbedverlaging op het IJssel-peil het grootst is.

Effecten grondwater ReevediepAls het Reevediep is aangelegd, staat het in open verbinding met het Drontermeer. Dat is nu ook al het geval bij de Binnenreeve die loopt vanaf het gemaal Kamper-veen tot aan de Doornse Sluis waarmee de Binnenreeve in verbin-ding staat met het Drontermeer en het daar gevoerde peilbeheer. In het Reevediep staat het waterpeil in de toekomst onder dagelijkse omstandigheden ongeveer 80 centimeter hoger dan het huidige

polderpeil.De vaargeul moet een dieptekrijgen van 2.70 meter benedenNAP en komt daardoor op meer-dere plaatsen in contact met diepere Pleistocene zandlagen. Het hogere peil in combinatie met de vaargeul kan leiden tot extra kwel-water achter de dijken buiten het Reevediep. Om deze ongewenste kweleffecten te voorkomen wordt in de ontgraven bodem van de vaargeul een kleilaag of eventueel andere afsluitende voorziening aangebracht. Daarnaast worden op een aantal plaatsen langs de nieuwe dijken extra brede kwel-sloten aangelegd.

MeetnetDe effecten van de verdieping van de IJssel en de aanleg van het Reevediep op het grondwater zijn uitgerekend met behulp vancomputermodellen. Dat geldt ook voor de werking van de maatregelen om deze effecten te voorkomen. In de praktijk kunnen afwijkingen optreden, bijvoorbeeld als gevolg van plaatselijk andere

bodemgesteldheid. Het is daarom van groot belang om de effecten op het grondwater nauwkeurig te monitoren in de periode voor, tijdens en na de realisatie. Ditgebeurt aan de hand van een meetnet, waarvoor op cruciale plaatsen peilbuizen in de grond worden gezet. Op deze wijze ontstaat voldoende inzicht in de gevolgen van de uitvoering. Indien nodig wordt de uitvoering aan-gepast. Daarnaast zijn de meet-resultaten een basis voor de beoor-deling van eventuele schade.

Voor de grondwatermonitoring van de verdieping van de IJssel zijn inmiddels de meeste peilbuizen geplaatst. Voor de grondwater-monitoring van de aanleg van het Reevediep zijn de particuliere grondeigenaren inmiddels aan-geschreven waar een grondwater-meetpunt zal worden ingericht.

Waar gewerkt wordt… klachtenbehandelingVoor het project Ruimte voor de Rivier IJsseldelta staan grootschalige werkzaamheden op het programma, zoals grondverzet voor de aanleg van natuur en vaargeul, de bouw van kunstwerken en de aanleg van de dijken. De uitvoering van dit soort werkzaamheden kan overlast of schade veroorzaken bij de omwonenden of bij bijvoorbeeld bewoners langs de route van het bouwverkeer. Het projectteam doet er alles aan om de nadelige gevolgen van de werkzaamheden te beperken.

De uitvoerder

In de contracten met de aannemer laat het projectteam vastleggen welke inspanningen de aannemerzal verrichten om overlast of schade te beperken. Ook worden inspanningen van de aannemer verwacht als er toch overlast en schade ontstaat bij betrokkenenin het gebied. Zo verplicht deaannemer zich de betrokkenenregelmatig op de hoogte te houdenvan de volgende stappen in de werkzaamheden.

Daarnaast moet hij ervoor zorgen dat hij altijd in direct contact staat met de uitvoerders in het veld. Dit om tijdig te kunnen ingrijpen op momenten van overlast.

Omgevingsanalyse

De projectorganisatie maakt voor-afgaand aan de werkzaamheden een analyse van de effecten van de uitvoering op de omgeving. Zo zal er gekeken worden op geluidsbe-lasting, bronneringen en trillin-gen door bouwverkeer. Op basis daarvan zullen een aantal huizen en andere gebouwen worden geïnventariseerd voor een bouw-kundige opname.

Nulmeting bouwkundige staat

Met de bouwkundige opname wordt de actuele bouwkundige staat van de gebouwen vastgelegd vooruitlopend op de uitvoering. De eigenaren van gebouwen worden benaderd voor een afspraak. De

bouwkundige opname wordtverricht door een onafhankelijkbouwkundig specialist. Ook tijdens de uitvoering worden op gezette tijden nieuwe bouwkundige opna-men gemaakt om de effecten van de uitvoering op bebouwing goed te monitoren. De resultaten wor-den gebruikt bij de beoordeling van de uitvoering of in de beoor-deling van eventuele bouwkundige schade. Indien noodzakelijk wordt de uitvoering van de werkzaam-heden aangepast.

Eén aanspreekpunt

Voordat de werkzaamheden van start gaan stelt de project-organisatie een aanspreekpunt in waar u vragen, klachten of schade-meldingen kunt indienen. Dit aanspreekpunt onderhoudt recht-streeks contact met de aannemer en de uitvoerders, zodat een klacht of claim meteen kan wordentoegedeeld en behandeld.

18 19

Een grondwater-meetpuntEen grondwatermeetpunt bestaat uit een of meerdere diepe of ondiepe peilbuizen. In ieder peilbuis wordt een data-logger gehangen die continu de grondwaterstand meet en opslaat. Omdat een grondwa-termeetpunt meerdere jaren moet meegaan, wordt hij uit-gevoerd met een stevige stalen koker, die ongeveer een meter uit de grond steekt. De koker kan tegen een stootje en heeft een opvallende kleur, waardoor je hem niet zomaar over het hoofd ziet, bijvoorbeeld bij het maaien.

Vier keer per jaar komt daarbij de controleur langs om de meetgegevens uit te lezen.

bodem

maaiveld

peilbuis in bescherm koker

grondwaterPeilbuis

Regelingtegemoetkoming planschade en vergoedingoverige schadeDe maatregelen van het project IJsseldelta worden vastgelegd in een bestemmingsplanbesluit of een projectbesluit.

Als iemand van mening is dat hij schade ondervindt als gevolg van de nieuwe planologische situatie – bijvoorbeeld als zijn uitzicht verandert door de aanleg van een dijk - kan hij een tegemoetkoming aanvragen in de schade.

Ook overige besluiten die de uitvoering mogelijk maken van deze maatregelen voor Ruimte van de Rivier en handelingen ter uitvoering van die besluiten kunnen schade veroorzaken, die voor vergoeding in aanmerking kan komen.

De aanvraag om vergoeding van schade kan worden ingediend vanaf het moment dat de defi nitieve besluiten zijn vastgesteld, tot vijf jaar daarna. Indienen gebeurt bij de minister van Infrastructuur en Milieu. Over vergoeding van schade beslist de minister nadat besluiten onherroepelijk zijn geworden.

Het ministerie van Infrastructuur en Milieu heeft een apart loket voor de behandeling van aanvragen van vergoeding van schade als gevolg van de Ruimte voor de Rivier-maatregelen.

Adres:

Ministerie van Infrastructuur en MilieuProgrammadirectie Ruimte voor de RivierSecretaris Schadeloket Ruimte voor de RivierPostbus 81553503 RD UtrechtTelefoon: 088 797 11 11

Welkom bij deinformatiebijeenkomstop 11 juniOp dinsdag 11 juni wordt in het gemeentehuis in Kampen een inloopbijeenkomst gehouden over het project Ruimte voor de Rivier IJsseldelta. De bijeenkomst is vooral bedoeld om vragen te stellen over alle offi ciële stukken, die vanaf 6 juni ter inzage worden gelegd.

In de hal van het gemeentehuis kunt u terecht bij verschillende stands. Zo is er een aparte stand met informatie over de nieuwe bestemmingsplannen van Kampen en Dronten. Ook is er een gedeelte waar u terecht kunt met vragen over de natuuronderdelen van het totale plan. Tegelijkertijd zijn medewer-kers van de waterschappen aanwezig om uw vragen te beantwoorden over het nieuwe watersysteem dat met uitvoering van de plannen ontstaat.

Tussen 16.00 en 21.30 uur is het vrije inloop in het gemeentehuis. Op een aantal vaste momentenworden belangrijke onderdelen van de plannen toegelicht tijdens een presentatie in de raadzaal.

Een overzicht:Eerste ronde

16.30 – 16.50: Presentatie Bestemmingsplan Kampen16.50 – 17.10: Presentatie Bestemmingsplan Reevediep17.10 – 17.30: Presentatie Zomerbedverlaging

Tweede ronde

19.30 – 19.50: Bestemmingsplan Kampen19.50 – 20.10: Presentatie Reevediep20.10 – 20.30: Presentatie Zomerbedverlaging

Nieuwe websiteRuimte voor de Rivier IJsseldeltaOmdat de maatregelen zomerbedverlaging Beneden-IJssel en de realisatie van het Reevediep gezamenlijk door Rijkswaterstaat en de provincie Overijssel worden uitgevoerd vindt u de informatie over beide projecten tegenwoordig op één nieuwe website: www.ruimtevoorderivierijsseldelta.nl.

Hier kunt u de komende tijd ook de stukken vinden die ter inzage worden gelegd. Daarnaast vindt u hier actueel nieuws en kunt u de ontwikkelingen volgen rond de IJsselkogge.

Verder is op de website een 3D-fi lm te zien over hoe het gebied na uitvoering van de werkzaamheden eruit komt te zien.

Het project Ruimte voor de Rivier IJsseldelta heeft ook een eigen Twitteraccount:@rvdrijsseldelta

ColofonDeze krant is een uitgave van de projectorganisatie Ruimte voor de Rivier IJsseldelta, een samenwer-king tussen Rijkswaterstaat en de provincie Overijssel. De krant wordt huis-aan-huis verspreid in de gemeente Kampen en een aantal andere delen van het projectgebied.

TekstBert van den Assem

VormgevingTen Design

RechtenDeze krant voor Ruimte voor de Rivier IJsseldelta dient een informatief doel en is met de grootst mogelijke zorg samengesteld. In het geval dat de informatie in de krant afwijkt van de stukken die ter inzage worden gelegd, zijn deze laatste stuk-ken geldig. Aan de inhoud van deze nieuwsbrief kunt u derhalve geen rechten ontlenen.

ContactadresRuimte voor de Rivier IJsseldeltap.a. Provinciehuis OverijsselPostbus 100788000 GB ZWOLLE

Websitewww.ruimtevoorderivierijsseldelta.nl

Twitter@rvdrijsseldelta

JUNI 2013

BLIK VOORUIT

SEPTEMBER 2013

VOORJAAR 2014

NAJAAR 2014

NAJAAR 2014

JANUARI 2015

EIND 2015

2017

Start offi ciële procedures

Start aanbesteding

Start realisatie 8 hectareRietmoeras Roggebot

Afronding aanbesteding

Start voorbereiding uitvoering

Start werkzaamheden

Oplevering Zomerbedverlaging

Oplevering Reevediep