Handleiding

Routes en knelpunten

Samen actief in uw buurt

Colofon:

Dit is een uitgave van Veilig Verkeer Nederland

Tekst: Anne-Marie Veldkamp

Inhoud: Christel de Heus

Fotografie: Archief VVN

Foto omslag: Chiel Wollaert

Druk: Tijl Offset

1

Handleiding Routes en knelpunten

Veilige routes in uw wijk

Vrij en veilig bewegen in onze wijk. Dat is iets wat we allemaal wil-

len. Gemakkelijk en veilig naar het winkelcentrum, de bibliotheek

of de sportclub kunnen gaan: het draagt allemaal bij aan ons

gevoel van bewegingsvrijheid. Juist voor kinderen is die bewe-

gingswereld cruciaal. De wijk waarin zij wonen is hun wereld.

Willen wij als volwassenen zo snel mogelijk van a naar b, kinderen

maken vaak echte ontdekkingsreizen van hun tochten. Zo ontdek-

ken zij de wereld, ontwikkelen lichamelijke en sociale vaardigheden

en leren zich zelfstandig te oriënteren in hun omgeving.

Helaas worden kinderen in veel woonwijken belemmerd in hun mobiliteit.

Auto’s rijden bijvoorbeeld te hard, er lopen drukke straten door de wijk

heen, er zijn geen fietspaden of er zijn andere knelpunten die routes in de

wijk onveilig maken. Hierdoor zijn ouders geneigd hun kinderen binnen te

houden of met hen mee te gaan als ze de wijk in willen. Dat is heel begrij-

pelijk, maar wel jammer. Want kinderen worden zoveel meer mens als zij

zelfstandig op pad kunnen gaan in hun buurt.

Deze handleiding over knelpunten in de wijk helpt u bij het in kaart bren-

gen van de verkeersveiligheid van uw wijk. Er worden handvatten gegeven

om de conclusies bespreekbaar te maken met andere bewoners, de school,

de gemeente en in de media. Ten slotte worden in deze handleiding ook

voorbeelden gegeven van oplossingen: hoe zijn wijkbewoners elders in

staat geweest de routes in hun wijk veiliger te maken en de knelpunten op

te lossen?

school

thuis

2

InhoudVeilige routes in uw wijk 1

Acties

1. Routes en knelpunten in kaart 3

1.1 Routes

1.2 Knelpunten

1.3 Aan de slag!

2. Hoe verder? 7

2.1 Gemeente

2.1 Andere wegen

3. Ondersteuning en materialen 9

Achtergrondinformatie

4. Waarom is een verkeersveilige wijk

zo belangrijk voor kinderen 11

4.1 Ontdekken is ontwikkelen

4.2 De gevaren

4.3 Kinderen in het verkeer

4.4 Het kan anders

Bijlagen

Werkblad Route-inventarisatie 13

Werkblad Checklist knelpunten 14

3

Handleiding Routes en knelpunten

Zelf loopt, fietst of rijdt u vast en zeker bijna altijd moeiteloos

door uw wijk. Maar hoe is dat voor kinderen? Voor hen liggen de

zaken soms wat moeilijker. Weet u eigenlijk wel wat uw kind of

de kinderen in uw buurt als knelpunt ervaren in uw wijk?

In dit hoofdstuk vindt u handvaten om samen met kinderen

knelpunten in kaart te brengen.

1.1 Routes

U heeft ongetwijfeld uw eigen routes die u in uw wijk vaak bewandelt.

Ga maar na: hoe gaat u naar de supermarkt? En naar uw werk?

Ook kinderen leggen vaak dezelfde routes af. Juist omdat het vaste

trajecten zijn, is het van belang om er iets meer over te weten. Zijn de

routes veilig? Wat zijn knelpunten die uw kinderen tegenkomen?

1.2 Knelpunten in kaart

De knelpuntentest helpt u in kaart te brengen welke knelpunten uw kind of

de kinderen in uw buurt al dan niet tegenkomen op hun tochten door de

wijk. Iedereen kan initiatiefnemer zijn: ouders, verkeersouders, leerkrachten,

wijkagenten, noem maar op. U krijgt de meeste informatie over de verkeers-

veiligheid in uw omgeving als u uw krachten bundelt met andere ouders en

kinderen. Ook is het mogelijk deze test als project in de klas te laten uitvoe-

ren in groep 7 of 8.

Nadat iedere ouder met zijn of haar kind een eigen knelpuntenkaart heeft

gemaakt, maakt u samen met de andere ouders een gezamenlijke knelpun-

tenkaart van de wijk. Zo krijgt u een duidelijk beeld van de verkeersveilig-

heid van uw wijk. Met de kaart op zak kunt u vervolgens actie ondernemen

om te kijken of de gesignaleerde knelpunten kunnen worden opgelost.

Hierover leest u in hoofdstuk 3 meer.

1. Routes en knelpuntenin kaart

Leerlingen actiefIn Zwolle bedachten leerlingen van het

Meandercollege dat ze een gevaarlijke

oversteekplaats het beste konden

omzeilen door de aanleg van een

nieuw fietspad. De gemeente heeft

hun voorstel overgenomen; het fiets-

pad is inmiddels in gebruik.

4

1.3 Aan de slag!

Stap 1 Welke routes neemt uw kind?

De knelpuntentest kent de volgende indeling:

1 Routes die kinderen zelfstandig lopen of fietsen (‘groene routes’)

2 Routes die kinderen onder begeleiding van een volwassene

lopen of fietsen (‘blauwe routes’)

3 Routes die kinderen achter op de fiets of in de auto van een

volwassene afleggen (‘rode routes’)

Bedenk samen met uw kind welke groene, blauwe en/of rode routes uw

kind vaak aflegt. In het kadertje vindt u enkele voorbeelden om u op weg

te helpen.

Vul die routes in op het werkblad (in de bijlagen van deze handleiding).

Stap 2 Routes selecteren

U kiest nu – weer samen met uw kind – welke routes u in kaart wilt bren-

gen. Kies bijvoorbeeld de routes die het kind het vaakst aflegt, of neem de

routes waarvan u en uw kind vermoeden dat dit de routes met de meeste

knelpunten zijn.

Tip! Bedenk bij een rode route waarom u of een andere volwassene het

kind eigenlijk naar zijn of haar bestemming brengt. Is de afstand naar een

bepaalde bestemming te ver, dan is dit geen goede route om straks in kaart

te brengen. Knelpunten of niet, de afstand blijft immers gelijk. Wordt een

kind gebracht en gehaald omdat u de route gevaarlijk vindt, dan is het wél

interessant om dit eens in de praktijk te testen. Welke knelpunten zijn er

precies? Wie weet zijn die op te lossen en kan uw kind de route dan best

zelfstandig afleggen.

Noteer op het werkblad achter de gevonden routes of u ze wel of niet in

kaart wilt brengen op het werkblad.

Stap 3 Routes en knelpunten in kaart brengen

Maak een kopie van een kaart van het gebied waarin de routes lopen (de

wijk, de gemeente). U vindt kaarten in het stratenboek, in de gemeentegids

of in de telefoongids. U kunt ook op internet kijken bij de websites van

routeplanners. U kunt die kaarten uitprinten.

Groene route:

Teken met een groene stift of pen de groene route(s) in op de kaart. Praat

met uw kind over de kaart. Wat vindt uw kind ervan? Waar denkt uw kind

dat het extra moet opletten? Waar komt het kind knelpunten tegen?

Neem (een kopie van) de checklist knelpunten uit de bijlagen mee. Fiets of

loop, gewapend met deze checklist, de groene ingetekende route. Uw kind

is daarbij uw gids! U bent er normaal gesproken immers ook niet bij als uw

kind deze route aflegt. Vraag uw kind waar hij of zij denkt dat het gevaar-

lijk is. Kijk natuurlijk ook zelf (met behulp van de checklist) naar knelpun-

ten.

Welke routes zijn er zoal?

Hieronder vindt u enkele voorbeelden van

verplaatsingsroutes:

Huis – school - huis

School - buitenschoolse opvang - huis

Huis – sportclub - huis

Huis – buurthuis - huis

School – buurthuis - huis

Huis – vriendje - school

School – vriendje - huis

Huis – winkels - huis

Huis – bibliotheek - school

Huis – speelplek - huis

School - speelplek

5

Handleiding Routes en knelpunten

Tijdens of na afloop van uw wandel- of fietstocht, zet u de knelpunten die u

tegenkwam op de kaart. Dat kan met de groene viltstift of pen, of door de

symbolen (achter in dit wijkwerkboekje) uit te knippen en op de kaart te

plakken.

Tip! Teken de herkenningspunten en de bestemmingen die uw kind

noemt ook op de kaart: speelplekken, ‘gekke’ huizen, het buurthuis, de

kinderopvang, de school. Dat maakt de kaart tot een echte kinderkaart.

Blauwe route:

Deze route loopt of fietst u geregeld samen met uw kind. Teken de blauwe

route met een blauwe stift of pen in op de ‘groene’ kaart of op een nieuwe

kaart. Teken ook op deze route de knelpunten, of plak er symbolen op.

Is het lastig om de knelpunten uit uw hoofd in te tekenen, loop of fiets de

route dan nog eens samen met uw kind en let bewust op eventuele knel-

punten.

Rode route:

Stel: uw kind zou deze route in tegenstelling tot de praktijk wél zelfstandig

nemen. Hoe zou hij of zij dan lopen of fietsen? Het kan zijn dat uw kind

dezelfde route zou nemen, maar dat hoeft niet. Bedenk dan wat een logi-

sche ‘alternatieve’ rode route zou zijn en teken deze samen met uw kind in

met een rode viltstift of pen. Teken of plak knelpunten op deze route. Zijn

dat er veel? Wie weet wordt uw indruk bevestigd en is het nodig dat u uw

kind altijd brengt en haalt naar de rode routebestemming. Of valt het

eigenlijk wel mee?

Ook hier geldt: vindt u het moeilijk om uit uw hoofd knelpunten in te

tekenen, loop of fiets de route dan eens en kijk bewust om u heen.

Afhankelijk van hun leeftijd, kunnen kinde-

ren zelf de routes intekenen. U kunt ze er

ook bij helpen. Vraag dan of zij de routes

omschrijven en wees er alert op dat kinde-

ren de wereld anders bekijken dan u zelf

doet. Zij noemen ongetwijfeld andere her-

kenningspunten. Kleuren van gebouwen,

beelden in tuinen, grote bomen: dat zijn

hun bakens. Combineer de beschrijving van

uw kind samen met uw eigen kennis van

het gebied, dan komt u er ongetwijfeld uit.

Is uw kind nog wat te klein om routes op

een kaart te tekenen, dan is het een leuk

idee om hem of haar een ‘vrije’ tekening te

laten maken van zijn of haar routes. Vraag

of het kind eens tekent wat het onderweg

allemaal tegenkomt. Uit de tekening en de

toelichting van uw kind kunt u vast een

aantal herkenningspunten halen.

kinderen brengen de knelpunten in kaart

6

Stap 4 De knelpuntenkaart

U heeft nu uw eigen routekaart (of kaarten) met knelpunten erop.

Inmiddels hebben meer ouders en kinderen in uw wijk een kaart gemaakt.

Nu is het zaak om alle knelpunten op een grote, gezamenlijke kaart te zet-

ten. U kunt dit op diverse manieren doen.

Het is het leukst om ook nu de kinderen erbij te betrekken: zij kunnen hel-

pen bij het maken van de kaart. Is de groep te groot, of lijkt het u prakti-

scher om de kaart door een aantal volwassenen te laten maken, presenteer

de kaart dan wel aan de kinderen en geef er tekst en uitleg bij. Op deze

manier kunt u met elkaar van gedachten wisselen over de knelpunten, de

ernst ervan en de vervolgacties die u onderneemt. Een school of buurthuis

kan prima als locatie dienen voor zo’n bijeenkomst.

Tips voor het maken van de gezamenlijke kaart:

Bij een copyshop kunt u een plattegrond van uw wijk laten uitvergroten tot

posterformaat. Vergroot dan ook de symbolen uit dit wijkwerkboekje.

Gebruik dezelfde – inmiddels herkenbare – symbolen (zie voorbeelden op

de werkbladen).

Tip: gebruik diverse kleuren spelden om de genoemde knelpunten te mar-

keren. Op die manier kunt u precies zien hoe vaak een bepaald knelpunt

wordt genoemd. Als alle knelpunten in kaart zijn gebracht, kunt u de spel-

den vervangen door een groter of kleiner symbool van het werkblad.

U kunt onderscheid maken tussen knelpunten die echt levensgevaarlijk zijn

en knelpunten waar kinderen wel hinder van ondervinden maar die niet

direct levensgevaarlijke situaties opleveren. Dit kan bijvoorbeeld door grote

(levensgevaarlijk) en kleinere (zou veiliger moeten) symbolen te gebruiken.

Het is belangrijk om inzichtelijk te maken hoe vaak bepaalde knelpunten

door meerdere kinderen en hun ouders zijn geregistreerd. Plak bijvoorbeeld

meerdere symbolen op de plek van het knelpunt, of zet er in cijfers bij hoe-

veel kinderen dit een lastig of gevaarlijk punt vinden.

U kunt de gezamenlijke kaart uitbreiden door er een legenda bij te maken.

Hebben kinderen bijvoorbeeld tekeningen gemaakt van hun routes of van

de knelpunten die zij tegenkwamen, of zijn er foto’s van knelpunten, dan

kunt u die aan de rand van de kaart plakken of ophangen.

Als de kaart klaar is, kunt u er een ‘officieel’ tintje aan geven door alle kin-

deren hun naam onder de kaart te laten zetten en alle volwassenen hun

handtekening. Zo laat u nog eens zien dat het hier gaat om een gezamen-

lijke knelpuntenkaart!

Zorg dat op de kaart duidelijk de naam van de wijk is te zien en dat de

straatnamen (met name van de routes) goed leesbaar zijn.

U kunt de kaart eventueel laten plastificeren bij een copyshop, om bescha-

digingen te voorkomen.

Autovrije straatDe straat Montferland in de

Apeldoornse wijk Woudhuis is auto-

vrij gemaakt. De straat is over een

lengte van 150 meter afgesloten met

paaltjes. Alle bewoners hebben de

sleutel en mogen daar gebruik van

maken voor bijvoorbeeld het uitladen

van boodschappen en het wassen van

de auto. Bewoners parkeren aan de

beide uiteinden van de straat.

Resultaat: kinderen kunnen veilig

spelen voor hun deur.

7

Handleiding Routes en knelpunten

2. Hoe verder?Voordat u gaat bedenken wat u kunt doen aan de knelpunten,

is het raadzaam om prioriteiten te stellen. Om welke knelpunten

gaat het u voornamelijk? Hiervan maakt u – natuurlijk samen met

de kinderen – een lijst.

Kijk vooral naar de knelpunten die u levensgevaarlijk vindt en naar

de knelpunten die door meerdere kinderen en hun ouders worden

genoemd. Juist voor deze knelpunten kunt u zich als wijkbewoners

gezamenlijk hard maken: ze móeten worden opgelost, willen de

kinderen in uw wijk zich vrij en veilig kunnen verplaatsen.

Er bestaat nu een knelpuntenkaart van uw wijk en u hebt gekeken

naar de meest genoemde en gevaarlijke knelpunten. Hoe kunt u

hier nu het beste aandacht voor vragen?

2. 1 Gemeente

In de meeste gevallen is het de gemeente die iets kan doen aan knelpunten.

Denk bijvoorbeeld aan het inrichten van een 30-kilometerzone, het plaatsen

van verkeerslichten of het aanleggen van een zebrapad of voetgangerspad.

Het is dan ook raadzaam om uw knelpuntenkaart in elk geval bij de

gemeente onder de aandacht te brengen. Waar kun je allemaal aan denken?

MIJN L IJST•Jan van Galenstraat hoekAdmiralengracht•

kru is ing PeerkeDonderslaanmet de Nieuwstraat•ove rsteek

8

Elke gemeente heeft een verkeersveiligheidcoördinator of een medewerker

verkeer. Nodig die uit voor een presentatie van de kaart. Of maak een

afspraak in het gemeentehuis en ga met een delegatie kinderen en ouders

uitleggen wat de knelpunten zijn. Vraag welke oplossingen de verkeers-

coördinator ziet en wat er aan het knelpunt gedaan kan worden.

Denk ook aan de wethouder die verkeer in zijn of haar portefeuille heeft.

Presenteer de kaart en vraag aandacht voor de knelpunten.

Stuur de kaart naar de raadscommissie die verkeerszaken bespreekt.

Stuur de kaart naar alle politieke partijen die vertegenwoordigd zijn in uw

gemeenteraad. Informeer de gemeenteraad en presenteer de knelpunten-

kaart.

U kunt ook de hulp inroepen van de wijkcontactfunctionaris en of de

verkeersadviseur van de politie. Hetzelfde geldt voor de plaatselijke

VVN-afdeling, verkeersouders of het Landelijk Steunpunt Verkeersouders.

Als u uw knelpuntenkaart heeft gepresenteerd aan de gemeente, is het

zaak om een vinger aan de pols te houden. Doet de gemeente wel iets met

uw kaart? Staat het op de agenda? Mocht de gemeente maatregelen

nemen om de knelpunten op te lossen, dan kunt u samen met de groep

‘knelpuntenverkenners’ onderzoeken of de maatregelen het nodige effect

zullen opleveren.

Gebeurt er naar uw zin te weinig, dan is het raadzaam om opnieuw te

gaan praten met de gemeente, uw knelpunten onder de aandacht van de

media te brengen of om actie te gaan voeren.

Bewoners maken veilige kinderrouteLangs de Scheidingsstraat in het dorp

Eede in Zeeland was geen fiets- of voet-

pad. Wel een groenstrook. De bewoners

wilden graag een stoep, maar de

gemeente vond dat te duur. Na tien jaar

touwtrekken besloot de dorpsraad om

zelf een pad aan te leggen. Een schel-

penpad. Daarover kunnen de kinderen

van Eede nu veilig naar school.

9

Handleiding Routes en knelpunten

De handleiding van 8 naar 1 bevat een stappenplan om met kinderen uit

groep 8 de nieuwe schoolroute naar het voortgezet onderwijs te verkennen.

In de video / DVD “Kinderen hebben eigen spelregels” wordt getoond hoe

kinderen het verkeer ervaren en wat de mogelijkheden en beperkingen zijn

van kinderen in het verkeer.

Het boekje “Schoolspits” geeft tips om de knelpunten rond het halen en

brengen bij school aan te pakken.

De video / DVD is te bestellen bij de ROV’s

“Schoolspits” is verkrijgbaar bijVeilig Verkeer Nederland.

Ook voor ondersteuning bij uw activiteiten kunt u contact opnemen met

Veilig Verkeer Nederland of met de plaatselijke VVN-afdeling.

Als er verkeersouders in uw buurt actief zijn, kunt u ook met hen contact

opnemen voor ondersteuning of om samen een activiteit te organiseren.

Verkeersouders zijn ouders op scholen die actief bezig zijn met verkeersvei-

ligheid voor kinderen. Zij vormen een brug tussen school en ouders. Vaak

hebben zij contacten met politie en gemeente. Verkeersouders weten veel

van de problematiek en hebben misschien zelf al eens acties ondernomen. U

kunt met hen in contact komen via het Landelijk Steunpunt Verkeersouders.

Adressen en telefoonnummers treft u achterin in de handleiding aan.

3. Ondersteuning en materialen

2.2 Andere wegen

Ook via andere wegen kunt u aandacht vragen voor de knelpunten in uw wijk:

• Mobiliseer andere wijkbewoners. Bijvoorbeeld door een handtekeningen-

actie te organiseren, of te vragen of wijkbewoners de steun voor uw actie

via e-mail willen kenbaar maken.

• Denk ook aan scholen, het buurthuis, de bibliotheek. In deze gebouwen

kunt u via posters aandacht vragen voor uw actie.

• Zorg voor publiciteit. Benader de lokale en regionale media met een pers-

bericht of nodig journalisten uit voor een presentatie van uw knel-

puntenkaart. Denk ook aan de huis-aan-huisbladen: deze worden over

het algemeen goed gelezen. Wellicht kunt u journalisten meenemen op

pad om de knelpunten te laten zien.

• Vraag aandacht voor uw actie bij evenementen in uw wijk: bijvoorbeeld

de Nationale Straatspeeldag, een braderie of buurtfeest.

• Organiseer een actie op straat, bijvoorbeeld in de buurt van een

knelpunt als dit mogelijk is.

• Schakel een VOS-adviseur in. VOS staat voor VerkeersOnveilige Situatie.

De VOSsendienst van Veilig Verkeer Nederland bestaat uit zo’n dertig ver-

keerskundigen.Een VOS-adviseur inventariseert, analyseert en adviseert u op

het gebied van verkeersveiligheid en infrastructuur. Alleen wijkbewoners, ver-

keersouders of leerkrachten kunnen een beroep doen op een VOS-adviseur.

Via het Landelijk Steunpunt Verkeersouders kunt u in doorverwezen worden

naar een VOS-adviseur.

10

Jaarlijks overlijden ongeveer honderd kinderen na een verkeers-

ongeval. Het merendeel van die ongevallen vindt plaats op minder

dan een kilometer van huis. Alleen daarom al is de verkeersveilig-

heid van de wijk enorm belangrijk. Maar er is meer. Zelfstandig

reizen door of spelen in de wijk heeft een positieve invloed op de

ontwikkeling van kinderen. En dat kan alleen als de wijk veilig is.

4. Waarom is een verkeers-veilige wijk zo belangrijkvoor kinderen?

Kunnen spelen is brood-

nodig voor kinderen

Achtergrond Informatie

11

4.1 Ontdekken is ontwikkelen

Zelfstandig buiten spelen en zich vrij door de wijk kunnen bewegen hebben

positieve invloeden op de ontwikkeling van kinderen. Zo blijken kinderen

die zelfstandig buiten kunnen spelen een voorsprong te hebben in hun ont-

wikkeling boven kinderen die alleen onder begeleiding van volwassenen

kunnen spelen. Ook blijken kinderen die een goede buitenspeelruimte heb-

ben, minder agressief te zijn. Logisch, als je er over nadenkt.

Buiten verleggen kinderen stap voor stap hun grenzen. Zij maken kennis

met andere kinderen, moeten zelfstandig ruzies oplossen en ontwikkelen zo

hun sociale vaardigheden. Creativiteit en fantasie worden gestimuleerd

door alles wat kinderen op straat meemaken. Door buiten te spelen ontwik-

kelen kinderen bovendien hun lichamelijke vaardigheden. Rennen, klim-

men, springen, vallen, knikkeren, tikkertje, klauteren: grove en fijne moto-

riek worden gestimuleerd door buiten te spelen.

Ook taalverwerving en begripsvorming worden door buitenspelen sterk

bevorderd. In de wijk leren kinderen zich ook ruimtelijk oriënteren. Hoe

meer kinderen de kans krijgen hun eigen buurt te verkennen, hoe meer dat

hun ruimtelijk inzicht vergroot. Kinderen die gewend zijn om buiten te spe-

len, kunnen zich ook in een andere omgeving gemakkelijker oriënteren. Ze

ontwikkelen zich daardoor zelfstandiger.

4.2 De gevaren

Denk even terug aan uw jeugd. Hoe oud was u toen u zelf naar school liep

of fietste en volop buiten speelde? De meeste ouders van nu gingen rond

hun vijfde, zesde jaar zelfstandig naar school of naar vriendjes.

Tegenwoordig is dat anders.

Wie ’s morgens en ’s middags rondkijkt op het schoolplein, ziet dat kinderen

doorgaans tot hun negende, tiende jaar worden weggebracht en opge-

haald. Drukke straten waar (te) hard wordt gereden, wegen die vol staan

met geparkeerde auto’s waardoor kinderen weinig zicht hebben, het ont-

breken van fietspaden: allemaal redenen om kinderen niet zelfstandig op

pad te laten gaan. Maar: op de achterbank van de auto valt voor kinderen

bar weinig te ontdekken. Bovendien blijft de omgeving waarbinnen de kin-

deren zich vrij kunnen bewegen zo erg klein. En dat is jammer. Niet alleen

omdat zij zo het plezier van buiten spelen missen, maar ook omdat het hun

ontwikkeling belemmert. Als kinderen door hun ouders worden gebracht

komen ze weliswaar veilig op school, maar hun zelfstandige bewegingsvrij-

heid wordt wel aangetast.

Snelheid remmenTe hard rijdende auto´s zijn het meest

genoemde verkeersveiligheidsprobleem,

drempels de meest gebruikte oplossing.

In verschillende gemeenten sloegen

bewoners en gemeente de handen

ineen om hier voor te zorgen. In de

Bastiaansstraat in Haarlem reden auto´s

veel te hard. Volgens de meerjaren-

planning van de gemeente was de

straat echter nog lang niet aan de beurt

voor herinrichting. Uiteindelijk heeft de

gemeente de benodigde materialen

geleverd en heeft een stratenmaker die

in deze straat woonde, samen met zijn

buren de drempel aangelegd. In

Hoogvliet betaalde de gemeente de

bloembakken om de Jan de Raatkade te

versmallen; de bewoners zorgden voor

de beplanting en het beheer.

12

4.3 Kinderen in het verkeer

Soms zijn bepaalde knelpunten in een wijk zo overduidelijk aanwezig, dat u

zeker weet dat de verkeersveiligheid in gevaar komt. Maar dat is niet altijd

het geval. Vergeet niet, dat u als volwassene op een andere manier naar uw

wijk kijkt dan kinderen doen. Voelen de kinderen in uw wijk zich eigenlijk

veilig op straat? Vraag daar eens naar door de knelpuntentest te doen!

4.4 Het kan anders

In heel Nederland zijn er tal van wijkbewoners geweest die actie hebben

ondernomen, omdat zij geen genoegen namen met de verkeersonveiligheid

in hun wijk. In die wijken kunnen kinderen zich nu wel zelfstandig en veilig

door de wijk bewegen, zonder dat ouders altijd mee hoeven naar buiten.

Het kan dus anders! Dankzij de inzet van wijkbewoners (jong en oud),

gemeente en anderen werden straten bijvoorbeeld autovrij of autoluw

gemaakt, werden speelplekken gemaakt, kwamen er 30-kilometerzones en

werden straten gedeeltelijk afgesloten.

De ideale wijk

In de ideale wijk wordt de zelfstandige mobiliteit van kinderen gestimu-

leerd. Wat is daar voor nodig?

Een uitgebreid netwerk van veilige loop- en fietsroutes.

Maatregelen om doorgaand autoverkeer uit de wijk te weren.

Een maximumsnelheid van 30 kilometer per uur.

Transparante straten die zoveel mogelijk vrij zijn van geparkeerde auto´s.

Genoeg en gevarieerde openbare ruimte, waar spelende kinderen welkom

zijn.

Veilige oversteekplaatsen over drukke wegen op logische plekken.

Kinderen tot een jaar of 8:

• hebben vaak slecht uitzicht (kunnen niet

over auto’s heenkijken, kijken tegen

glasbakken, reclameborden of struiken

aan);

• zien sowieso minder dan volwassenen

(hun gezichtsvermogen is nog niet

optimaal ontwikkeld);

• zijn lang bezig met oversteken;

• kunnen zich maar op een ding tegelijk

concentreren (blijven uitkijken tijdens

oversteken is lastig);

• hebben een langere reactietijd;

• horen wel goed maar kunnen geluiden

nog niet goed lokaliseren;

• zijn snel afgeleid;

• kunnen nog niet altijd adequaat

reageren op verkeerssituaties.

Het kan anders: hier komen geen

auto’s meer en kunnen kinderen

veilig fietsen in hun buurt

13

Handleiding Routes en knelpunten

BijlageWerkbladOm te kopiëren en uit te delen

of om af te drukken in de

schoolkrant

Route-inventarisatie

Stap 1 Stap 2

Welke routes neemt uw kind? Vul in: Route in kaart brengen?

Groene routes

die uw kind vaak zelfstandig loopt of fietst:

1 _____________________________________________________ Ja/nee

2 _____________________________________________________ Ja/nee

3 _____________________________________________________ Ja/nee

4 _____________________________________________________ Ja/nee

5 _____________________________________________________ Ja/nee

Blauwe routes

die uw kind vaak loopt of fietst

onder begeleiding van een volwassene:

1 _____________________________________________________ Ja/nee

2 _____________________________________________________ Ja/nee

3 _____________________________________________________ Ja/nee

4 _____________________________________________________ Ja/nee

5 _____________________________________________________ Ja/nee

Rode routes

die een kind aflegt achter op de fiets of in de auto

van een volwassene:

1 _____________________________________________________ Ja/nee

2 _____________________________________________________ Ja/nee

3 _____________________________________________________ Ja/nee

4 _____________________________________________________ Ja/nee

5 _____________________________________________________ Ja/nee

14

BijlageWerkblad - Om te kopiëren en op uw

knelpuntenkaart te plakken

Checklist knelpunten

VerkeersbeeldRijden er veel auto’s, motoren en bromfietsers op

of langs de route?

Rijdt er veel vrachtverkeer?

Rijden er veel fietsers op de route?

Wordt er naar uw gevoel harder gereden door

gemotoriseerd verkeer dan is toegestaan?

Inrichting routeLoopt de route door een 50-kilometerzone?

Loopt de route door een 30-kilometerzone?

Is er een voetpad?

Is er een fietspad?

OverstekenHoeveel kruisingen moet u oversteken?

- niet een

- een

- twee

- drie

- meer dan drie

Zijn er zebrapaden voor voetgangers?

Zijn er verkeerslichten voor voetgangers?

Zijn er verkeerslichten voor fietsers?

Vindt u de oversteekplaatsen logisch gesitueerd?

Zien en gezien wordenHeeft u tijdens de hele route vrij uitzicht?

Liggen de straat en het trottoir op gelijk niveau?

Staan er veel auto’s geparkeerd langs de route?

Komt u veel obstakels (bijvoorbeeld vuilniscontainers,

bloembakken, geparkeerde fietsen) tegen?

Verkeer rijdt te hard

Slecht zicht

Geen voetpad

Geen fietspad

Veel vrachtverkeer

Obstakels op stoep

of straat

Veel geparkeerde auto’s

Geen oversteekplaats

Geen verkeerslicht

voor voetgangers

Geen verkeerslicht

voor fietsers

Gevaarlijke kruising

15

Handleiding Routes en knelpunten

AdressenVeilig Verkeer NederlandPostbus 423, 1270 AK Huizen

Tel. (035) 524 88 00

Fax (035) 524 88 99

E-mail info@vvn.nl

Internet www.veiligverkeernederland.nl

Landelijk Steunpunt Verkeersouders Postbus 423, 1270 AK Huizen

Tel. (035) 524 88 85

Fax (035) 526 38 21

Bereikbaar op werkdagen van 9.00 tot 13.00 uur en van 13.30 tot 16.00 uur.

E-mail verkeersouders@vvn.nl

Internet www.veiligverkeernederland.nl/verkeersouder