RondUit - IVN...,10(025,$0ø %HUW)DNNHOGLMø %FFOUIPVTJBTUFOBUVVSMJFGIFCCFS...

IVN De Ronde Venen & Uithoorn

RondUit

Excursie eetbare bloemen en plantenVaarwel VeenmollenLeven in de lucht

september 2018 nummer 3

CONTACT INFORMATIE IVN De Ronde Venen & Uithoorn p.a. NME-centrum De Woudreus Pieter Joostenlaan 28a 3648 XR Wilnis e-mail: [email protected] website: www.ivn.nl/afdeling/de-ronde-venen-uithoorn facebook: www.facebook.com/ivndrvu

BESTUUR voorzitter Wil Ezendam, 06-21296258, [email protected] secretaris Ellen Asselbergs, 0297-530139, [email protected] penningmeester Sep Van de Voort, 0297-265313, [email protected] Herenweg 227, 3645 DM Vinkeveen lid Willeke van Soeren, 06-22638676, [email protected] WERKGROEPEN onderwijs vacature; contact: Wil Ezendam, 06-21296258,

[email protected] lezingen Tinok van Hattum, 0297-534562,

[email protected] PR & communicatie vacature; contact: Wil Ezendam, 06-21296258,

[email protected] vogelwerkgroep Gerda Veth, 0297-263656, [email protected] weidevogelbescherming Otwin Nonnekes 06-46056338/0297-289354 amfibieën, reptielen en vissen Joris Drubbel, 0297-242119, [email protected] planten Josien Büsse, 0297-562924, [email protected] NME-tuin Yfke Zijlstra, 0297-287223, [email protected] De Veenmollen Eveline van Gerrevink, 0297-540297,

[email protected] Anja de Kruijf, 0297-261628, [email protected]

ANDERE ACTIVITEITEN EN INFORMATIE winternatuurwandelingen Hans Tuinenburg, 06-18082328, [email protected] natuurkoffer Lia Rademaker, 0297-286918, [email protected] natuurfotografie Marianne van den Bosch, 0297-257287, mar.bb.inter.nl.net column ‘Natuur dicht bij huis’ Gerda Veth, 0297-263656, [email protected] webbeheer Patrick Heijne en Peter Betlem, [email protected] redactie RondUit [email protected] advertenties RondUit Sep Van de Voort, 0297-265313, [email protected]

LIDMAATSCHAP, CONTRIBUTIE EN BETALINGEN Ledenadministratie Sep Van de Voort, 0297-265313, [email protected] Herenweg 227, 3645 DM Vinkeveen contributie leden € 20,- huisgenoot/gezinslid € 6,- donateurs € 12,- Veenmollen € 25,- Veenmollen/jeugdbegeleiders € 15,- bankgegevens bankrekeningnummer NL88 RABO 0126 9173 45 t.n.v. IVN De Ronde Venen & Uithoorn Aanmeldingen, afmeldingen en verhuizingen graag tijdig doorgeven aan [email protected] (afmeldingen voor 1 november). Declaraties opsturen naar de penningmeester.

NME-CENTRUM DE WOUDREUS Pieter Joostenlaan 28a 3648 XR Wilnis, 0297-273692 Conny van Kruysbergen (di, wo, do), Anouk Andreae (ma, wo, do) e-mail: [email protected] website: www.dewoudreus.nl

COLOFON RondUit Periodiek van: IVN De Ronde Venen & Uithoorn Verschijnt 4x per jaar

Redactie: Margreet van Gelder Joop Goverts Sandra Hooijman Monique Schaap Sep Van de Voort Contact: [email protected] De redactie behoudt zich het recht voor artikelen te wijzigen en in uiterste instantie te weigeren, na overleg met de inzender. Voor informatie over onderwerpen in dit blad kunt u zich wenden tot de redactie.

Overname met bronvermelding van artikelen of gedeelten daarvan is toegestaan na in kennis stellen van de redactie.

IVN, Instituut voor natuureducatie en duurzaamheid, is een landelijke organisatie die mensen lokaal bij natuur betrekt. Ons idee is dat betrokkenheid bij de natuur duurzaam handelen stimuleert. Daarom laten wij jong en oud de natuur dichtbij beleven en organiseren wij allerlei voorlichtende en educatieve activiteiten. Binnen de 170 lokale afdelingen zijn 20.000 vrijwilligers actief. Zo'n 130 professionals werken vanuit de provinciale vestigingen en een landelijk kantoor in Amsterdam.Website: www.ivn.nl

Voorblad: Bosuil (Foto: Jeroen ten Haaf)

2 september 2018 nummer 3

InhoudVan de redactie 4

Even voorstellen 4

Van de voorzitter 5

In memoriam: Bert Fakkeldij 6

Natuurbeleving dicht bij huis 7

Excursie eetbare bloemen en planten 9

Foto-excursie park 'de Braak' 10

IVN-slootjesexperts in Wickelhofpark 11

Vaarwel Veenmollen 12

Echt Eetbaar?! 13

Gedicht nachtvlinders 15

Haat en liefde in de polder 15

De raadselachtige ringmus 16

Leven in de lucht, waarvan 100 dagen in Europa 17

Lezingen 18

Leerzame NGO 18

Over de grens 19

Lustrum 2019 20

Vacatures 20

Penningmeester gezocht 20

RondUit puzzelen 21

Activiteitenschema 23

Belangrijke data2 oktober 2018 Lezing ‘Duurzaam besparen in het huishouden’ door Han Horsting

27 sept. t/m 4 okt. Bodemdierendagen

6 oktober 2018 Landelijke IVN ledendag

6 oktober 2018 Euro Birdwatch

10 oktober 2018 Dag van de Duurzaamheid. Jubileumeditie!

27 oktober 2018 Nacht van de Nacht

6 november 2018 Lezing ‘Extra Terrestrial bestaat niet!’ door Geert Kuitenbrouwer

20 november 2018 Werkgroephoofdenoverleg

4 december 2018 Lezing ‘Otters en andere marterachtigen van de Nieuwkoopse Plassen’ door Hans Blom

Informatie over lezingen zie blz 18Voor verdere informatie zie Activiteiten-schema in dit nummer en de website. Sluitingsdatum kopij volgende editie:18 november 2018Kopij graag sturen naar:[email protected]

Let op: nieuw emailadresHelaas is door een ogelukkig verloop van omstandigheden ons oude emailadres opgeheven. We hebbendaarom een een nieuw emailadres ingesteld voor allebestuurszaken:

[email protected] Mocht je nog belangrijke contacten weten die van dezewijziging op de hoogte gesteld moeten worden, laathet ons weten!


Van de redactie'Doorstart'Na een periode van 60 dagen onafgebroken temperaturen boven de 25 °C is de redactie voldoende opgewarmdom het najaarsnummer van onze RondUit te gaan samenstellen. Allereerst moet ons als huidige redactie natuurlijk van het hart dat we ietwat nerveus aan deze taak zijn begonnen.We hebben afscheid genomen van Bert Verweij als lid van ons team midden in die hete zomer. Samen met zijnvrouw Marian, die ons immers altijd zeer gastvrij ontving op de bijeenkomsten van de redactie, hebben we hem‘uitgegeten’ op een snikheet terras in Kudelstaart. Sep mocht namens het bestuur aan Bert het boek ‘CharlesDarwin. De reis van de Beagle’ overhandigen. Bovendien had Monique een fraai boek samengesteld waarin alledoor Bert geschreven ‘redactioneeltjes’ waren opgenomen.Maar ja, nu hebben we geen redacteur Bert meer. We zijn echter zeer verheugd over de komst van Sandra Hooijman. Jullie kunnen in een apart artikeltje met haar kennis maken. Ook zijn wij gelukkig met het feit dat de bronvan onze RondUit, namelijk de inzending van artikelen door diverse IVN’ers, niet is opgedroogd. Wat kunnen jullie zoal in deze aflevering verwachten? Het is een zeer divers palet aan artikelen; naast een mijmering over hoe je de dag kunt doorbrengen als je noodgedwongen in bed ligt, ook een verslag van actieve natuurbelevingen met eetbare planten. En weliswaar gaan de Veenmollen (even?) ondergronds, maar op een ander momentworden kinderen weer echte slootjesexperts.Natuurlijk ook aandacht voor de meer informatieve functie van ons blad, zoals een column van de voorzitter, eenoproep voor de vacature van penningmeester en aandacht voor de organisatie van het komende lustrum. Op deochtend van dat lustrumfeest vindt overigens ook de uitreiking van de diploma’s aan de cursisten van de NGOplaats.Als tegenhanger van dit wat technische gedeelte prijzen we ons gelukkig met een poëtische benadering van eennachtvlinder. Die vlinder sluit dan weer mooi aan bij andere gebruikers van het luchtruim, in dit geval de ringmusen de kampioen in de lucht namelijk de gierzwaluw. Wij zijn verheugd over alle bijdragen en hopen dan ook dat jullie deze RondUit zullen waarderen.Veel leesplezier! Joop Goverts

Even voorstellenNog maar net lid van het IVN, heb iktijdens de vorige editie meegekeken hoede RondUit wordt gemaakt. Omdat ikenthousiast ben geworden, stel ik megraag voor als nieuw lid van de redactie.Mijn naam is Sandra Hooijman en ik

woon al ruim twintig jaar in Mijdrecht. De meeste tijdben ik er voor mijn gezin, daarnaast heb ik een baan enwat kleine vrijwilligerstaken. Ik ben graag in of metnatuur bezig en probeer regelmatig te wandelen of meete gaan met excursies. Ook lees ik graag en vind het ergleuk om naar musea te gaan. Nu komt hier het redactiewerk bij, geheel iets nieuws, waar ik veel zin in heb. Sandra Hooijman


Van de voorzitter

- Statutenwijziging IVN-landelijk en wat dit betekentvoor onze afdeling

- ‘In veilige handen’ – aanvraag Verklaring OmtrentGedrag (VOG) - vertrouwenspersoon

- Privacy statement

- Vooruitblik 2019

Soms heeft jullie voorzitter het gevoel aan een doodpaard te trekken; nou ja, laten we het op een paard opleeftijd houden. Dat mag vooral worden toegeschrevenaan mijn psyche en karakter, want ik wil graag dat allesmarcheert zoals dat zou moeten. Maar gelukkig wordtdit regelmatig gelogenstraft. Ik hoef maar te kijken naarde oproepen in de RondUit van juni. Zo’n oproep volgtdoorgaans pas na een ronde lobbywerk. Pas als we deoplossing niet meer zien zitten, lees je daarover in onslijfblad. En dan ineens blijkt tijdens een bijeenkomstvan ons bestuur een flink deel van de probleemlijst ‘vanzelf’ te zijn opgelost. Goed management noemen sommigen dat, maar dat mag je alleen claimen als je er dehand in hebt gehad. Voor de slootjesdag waren voldoende begeleiders beschikbaar, het jaarlijkse gidsenuitjewordt toch weer verzorgd, de vraag naar iemand dieinhoudelijke inbreng kan leveren bij het inrichtingsplanvoor Marickenland-Oost had succes en over het voortbestaan van dit blad maak ik me voorlopig ook geenzorgen meer.Last but not least wil ik deelnemers aan de Natuurgidsenopleiding (NGO) noemen. Een buitengewoon actieve groep waarvan een aantal deelnemers zich naast hunopleiding al inzet bij meerdere werkgroepen en activiteiten waardoor de toekomst van bijvoorbeeld de kinderactiviteiten of de zomerse roeitochten in Botshol tochweer toekomst lijken te hebben. Dat laatste mededankzij de bereidheid van de huidige coördinatoren omeen nieuwe groep in te werken. Toch weten we nu al dat er nieuwe vacatures komen.Ook bijvoorbeeld binnen ons bestuur. We hebben nueen stevige en gezellige bestuursgroep; weliswaar met éénvacature maar dat merken we in de praktijk nauwelijks.Echter, als er een nieuw gat valt – en dat gaat zekerkomen – blijkt het heel moeilijk nieuw bloed te vinden.Daarom willen we proberen dat voor te zijn door ledendie een besturende rol niet op voorhand uitsluiten, aante bieden op ‘proef’ een poosje mee te lopen. Je kunt danervaren wat zo’n rol inhoudt en hopelijk ook hoeveelleuke kanten er kleven aan zo’n functie, zonder dat daareen formele verantwoordelijkheid aan is verbonden. Na de zomer wil ons bestuur graag met werkgroephoofden en andere actieve leden van gedachten wisselen overeen aantal onderwerpen dat voor onze vereniging enleden van belang is. We zullen daarvoor nog een uitnodiging sturen met meer informatie. Het zal onder andere gaan over de volgende onderwerpen:

IVN-landelijk heeft de statuten en het huishoudelijkreglement vernieuwd maar wat dit voor ons gaat betekenen, ligt nog open. Door de Landelijke Raad is eenmodelstatuut opgesteld voor de afdelingen. Afwijkenvan dit modelstatuut behoeft goedkeuring van het landelijk IVN-bestuur. Inmiddels heeft een door ons ingestelde commissie advies uitgebracht aan ons bestuur.Voor we overgaan tot het aan de Ledenvergaderingvoorleggen van de visie van het bestuur, willen we graagmet werkgroephoofden en ieder die inbreng wil leveren,van gedachten wisselen over de consequenties. De grenzen in contact tussen vrijwilligers en minderjarige deelnemers zijn niet altijd eenduidig. Het initiatiefvan IVN, om de discussie over dat onderwerp aan tegaan en een gedragscode op te stellen, vinden we danook goed en willen we binnen onze afdeling implementeren. Eén van de maatregelen zal bestaan uit het vragennaar een VOG. Dit kan kostenloos worden gefaciliteerddoor de servicedesk van IVN. Maar ongewenst gedragis natuurlijk niet beperkt tot contact tussen vrijwilligersen jeugdigen. Daarom menen we dat het goed is ookmeer in zijn algemeenheid afspraken te maken over demanier waarop we binnen onze vereniging met elkaaromgaan. En als ondanks alle goede wil en voorzorg toch sprakeis van (gevoeld) gebrek aan respect, ongewenst gedragof misbruik van positie dan is een veilige weg om daarover te communiceren noodzakelijk, bijvoorbeeld viaeen vertrouwenspersoon. Mogelijk wordt in regionaalverband een oplossing gevonden en kunnen we hieroverbinnenkort mededelingen kunnen doen. Op 25 mei is de Algemene Verordening Gegevensbescherming in werking getreden. Een Europese richtlijndie voor iedereen geldt maar nog niet zo eenvoudig is teimplementeren, mede omdat in de uitvoering multinationals als Shell of Facebook over één kam worden geschoren met IVN-DRVU. We zullen ons nietteminmoeten schikken naar deze verordening en willen daarom met jullie de nieuwe privacyregels voor onze afdelingbespreken. In het bijzonder geldt dit voor hoe we omzullen gaan met het publiceren van foto’s die gemaaktzijn tijdens bijvoorbeeld excursies. Weer een hoop praktische dingen en vooral problemenopgelost. Niet dankzij goed besturen of goed managen,maar het is een teken van een gezonde vereniging. Endat ook nog eens tijdens een zomer die wel eindelooslijkt. Ja, het land dorst en verdroogt – zelfs merkbaar inons waterrijk veengebied. De drinkplekjes in mijn tuinvinden gretig aftrek. Maar voor vakantiegangers is ditgeweldig. Ik wens iedereen een heel fijne nazomer. Wil Ezendam


IN MEMORIAM

Bert Fakkeldij De enthousiaste natuurliefhebber,die hield van Botshol en Waverhoek en vanverre natuurreizen,die zijn enthousiasme op anderen kon overbrengenvoor lepelaar, blauwborst, steenuil en buizerd. Die plekjes wist waar vogels zaten. Bert die columns schreef over zijn waarnemingenen natuurfoto’s maakte,die uilenkasten ophing enhet ringen van uilen en buizerds regelde.Die een actieve IVN-natuurgids was. Bert die een bijzonder gidsenuitje regeldenaar de Flevopolder met het waterloopbos,bevers en wilde paarden,waar hij zelf heel gelukkig wastoen hij oog-in-oog met een zeearend stond. Bert die bestuurslid was en penningmeester werd.Plichtsgetrouw, maar ‘het was niet echt zijn ding’.Zijn ding was de natuur.Daarvoor maakte hij zolang het ging tijd.Voor de natuur spaarde hij zijn krachten. Bert Fakkeldij is nu aan zijn laatste reis begonnen.Op de rouwkaart: “Achter de tranen van verdrietschuilt de glimlach van de herinnering”,een mooi motto.

Bert kreeg een mooi afscheid. Dat was fijn voor zijn vrouw Mariëtte en voor zijn kinderen.Bert hield van zijn gezin en ……van de natuur en wij hielden van Bert. Ria Waal


Excursie Eetbare Bloemen en Planten Zaterdag 4 en zondag 5 augustus was er een excursie‘Eetbare Bloemen en Planten’. Op beide dagen gingen,ondanks de tropische temperaturen, gedreven en enthousiaste mensen mee. Vooraf was de excursie geplandaan de Demmerikse kade in Vinkeveen, maar zowel hethoge gras als ook de omgeving was erg droog, waardoordeze plek niet geschikt was voor de wandeling. We zijnuitgeweken naar het Donkereindse bos in Vinkeveen.Deze verandering is doorgegeven aan de mensen, die zichal aangemeld hadden en stond ook vermeld op dewebsite en in de kranten. De excursie werd verzorgd door natuurgids EllenAarsman met assistentie van twee natuurgidsen in opleiding Hettie Drost en Trudie Enthoven.

De deelnemers werden welkom geheten door Hettie.Hierna nam Ellen ons mee langs de waterkant, ze lietons de diversiteit zien van eetbare planten en bloemen.We konden, ondanks de langdurige, extreem warmeperiode, nog veel planten en bloemen vinden zoalsbrandnetel, hondsdraf, klaver, lijsterbes, madelief,paardenbloem, veldzuring, watermunt en nog veelmeer.Ellen vertelde enthousiast hoe je deze planten en bloemen kunt gebruiken in de keuken en dat je er dan vanalles van kunt maken zoals bessensap, soep, pesto enkruidenboter. Ook vertelde ze interessante weetjes entips waaraan je kunt herkennen of iets wel of niet teeetbaar is. Het wildplukken van bloemen en planten moet metrespect voor de natuur gebeuren. Pluk daarom ook alleen hetgeen je nodig hebt en gaat gebruiken. Denk aande vogels. Zorg dat er genoeg voedsel voor hen overblijftzodat ze energie kunnen opslaan voor de aanvang vande vogeltrek.Na de excursie kon er volop worden geproefd. Er stonden bloemen- en bessenlimonades, sappen en theesoorten klaar. Ook heerlijke pesto’s en bloemenboter optoastjes kon iedereen proeven.

Dit was een erg leuke aanvulling op de wandeling. Ookwaren er boeken en aanvullende informatie en er wasvoldoende tijd voor vragen. Als afsluiting kreeg iedereeneen folder mee met een deel van de informatie die tijdensde excursie was gegeven. Een fijne natuurbeleving zo midden in de zomer!Volgend jaar zal de werkgroep (Ellen, Trudie en Hettie)ook een eetbare bloemen- en plantenexcursie in de lenteorganiseren, zodat dan een ander assortiment aan bodkomt. Trudie Enthoven en Hettie Drost


Natuurbeleving dichtbij huis Ria Waal schreef een tijd geleden over een houtsnip diein Mijdrecht tegen een raam was gevlogen. Dat deed mijdenken aan mijn eigen ontmoeting met een houtsnip.Ruim tien jaar geleden had ik de pech om drie jaar langop bed te liggen en niets te kunnen. Eigenlijk waren deenige dingen die ik nog kon, denken en naar buitenkijken. Later toen het iets beter ging, kon ik ook foto’smaken vanuit bed. Ik had het geluk dat mijn ouders hunslaapkamer aan mij uitgeleend hadden. Ik had daardoorvanuit mijn bed uitzicht op de weilanden en de mooietuin van mijn moeder. Wat ik achteraf nog steeds bijzonder vind, is dat ik in die jaren veel meer bijzonderedieren zag, dan in de jaren ervoor en erna. En dat terwijlik toen nooit naar natuurgebieden kon gaan. Ik keekalleen maar uit op de eigen tuin en bekende weilanden.Eén keer was daar die houtsnip. Er lag een dikke laagsneeuw. Hij of zij heeft wel een half uur op het ondergesneeuwde grasveld gezeten en gelopen. Helaas had iktoen nog geen fototoestel dat op die afstand foto’s konmaken. Geen twijfel mogelijk: het was een houtsnip,vanwege die dwarse strepen op zijn kop. Ik denk dat heteen verdwaalde en uitgeputte doortrekker was. Houtsnippen horen niet echt in ons open weidelandschap enze houden niet van sneeuw. Dan trekken ze snel verder. De eerste keer dat ik een zilverreiger zag, vergeet ik ookniet snel. Uit enthousiasme stootte ik mijn bord om. Almijn eten in bed... . Dat was natuurlijk niet de bedoeling,maar wat zag ik daar nou? Het was groot en spierwit.Een lepelaar misschien? Nee, want hij had een anderesnavel. En ook echt geen ooievaar, want zwart ontbrak.Gelukkig gaf de vogelgids uitkomst. Een zilverreiger. Later heb ik nog een keer een snip in de tuin gezien. Alsik niet gezien had dat hij aan kwam vliegen had ik hemnooit kunnen ontdekken. Wat kan die vogel zich goedverstoppen tussen de planten. Ik weet dus ook niet welktype snip het betrof. Want meer dan zijn silhouet, snavelen kleur heb ik niet kunnen zien.

Dat er wulpen in de Mijdrechtse weilanden lopen, hadik ook mijn hele leven nog niet doorgehad. Ineens zagik dat de weidevogels in de verte snavels hadden die naarbeneden buigen. Sinds ik weer uit bed ben heb ik nooitmeer een hout- of andere snip gezien, heb ik nooit meerwulpen gezien… . Ze zijn er vast nog wel, maar blijkbaarkijk ik niet goed meer om mij heen. Ook ‘gewone’ dieren kwamen op bezoek. Neem Jerry enTuffy, de muizen van Tom & Jerry. Ze hebben me geregeld vermaakt. Soms was alleen Jerry er, een wat grotere, bruinige muis. Soms waren ze samen. Dan was Tuffyer ook, een wat kleinere grijszwarte muis. Heerlijk omte kijken hoe ze vlak voor mijn raam, onder de voederplank van de vogels doorliepen, de border in. Toppuntvan genot is voor mij een muis in een oude bloemstengelte zien klimmen om zaden op te peuzelen. En meneer en mevrouw tortel. Van hen had ik ook zo’nplezier. Meneer had een iets andere kleur dan mevrouwen een scheef pootje. Sinds ik ze gezien heb, snap ikwaarom verliefde stelletjes weleens tortelduifjes genoemd worden. Wat gaat dat er liefdevol en schattig aantoe. Het voorspel is echt een schouwspel om van te genieten. Heel wat anders dan bij de eenden. Bij eendenvind ik het altijd akelig om te zien en hoop ik maar dathet vrouwtje de paring overleeft als ze door één of somszelfs twee mannen onder water geduwd wordt. Brrrr.Nee, laat mij maar lekker kijken naar die tortelduifjes.


En wat te denken van de gaai en de ekster. Als ik naarze kijk, heb ik altijd het idee dat ik ze zie denken: “Hoekan ik dat probleem oplossen? Hoe kan ik dat het besteaanpakken?”. Prachtig om naar ze te kijken. En heb jeweleens goed gekeken naar de groenblauwe glanzendeveren van een ekster? En naar dat prachtige blauw in devleugel van de gaai? Of naar de tekening op zijn kop? Ook van de puttertjes, pimpelmeesjes en koolmeesjeskon ik erg genieten. Zij kwamen zaden uit de oude teunisbloemen peuteren. Eenmaal heb ik een koolmeesje opde foto gezet, toen hij belangstellend door het raam naarbinnen keek. In mijn eigen tuin laat ik ook altijd alle uitgebloeideplanten en bloemen staan tot het voorjaar begint. Danpas haal ik alle oude stengels weg. Veel te leuk om te zienhoe muizen en vogels eten van de zaden. In die jaren op bed heb ik erg genoten van alle vogels dieop het vogelvoer afkwamen. Tegenwoordig voer ik devogels in mijn tuin eigenlijk nooit meer. Alleen in periodes met sneeuw en/of ijs. Eén van de voordelen is, datbij mij de verschillende vogels hun eigen voer kunnenvinden.

De merels rommelen op de grond en zoeken tussen alhet oude blad en onder alle planten en struiken naar huneten. Ook eten zij ligusterbessen. De vinken zie ik op deelzenproppen, de meesjes en puttertjes op o.a. de teunisbloemen en kaardebollen. Waar de buren die voer verstrekken klagen dat al het voer opgegeten wordt doorkauwen en halsbandparkieten, kunnen kleinere vogelsbij mij ongestoord hun gang gaan. Zo vullen de verschillende buurtuinen elkaar aan. Anita van Amerongen


Foto-excursie park De Braak

De fotogroep ging voor de tweede keer naar het park De Braak. In de vorige RondUit zagen jullie de fotoresultaten van een bitter koud vroeg voorjaar. Deze keer was het voorjaar goed op gang gekomen, met veel meer bloeiende planten, én schitterend voorjaarsweer. Wel stond er vrij veel wind, wat een uitdaging was voor met name de macro fotografie. Marianne van den Bosch


IVN-slootjesexperts in WickelhofparkGewapend met schepnetjes, teiltjes en emmers gingen deslootjesexperts aan de slag. De IVN-begeleiders haddenalle kinderen de benodigdheden voor hun slootwerk meegegeven, ook de zoekkaart en het loeppotje. En een advies:“Niet te diep gaan met het schepnet, anders haal je alleenmaar modder omhoog.” Ze waren gretig, waren te vroeg en konden niet wachten.Er kwamen 29 kinderen met hun pappa en/of mammanaar het Wickelhofpark om waterdiertjes te vangen.Dat het gras aan de slootkant hoog was waardoor je nietgoed kon zien waar de sloot begon, was geen probleem.Een aantal jonge onderzoekers ging met begeleidersgewoon op de brug aan de slag. En toen het daar te volwerd, kozen kinderen en ouders toch voor de slootkant.Het water was overal helder en de onderwaterplantenwaren goed zichtbaar. Dat er zoveel beestjes in de slotenleven, kon je alleen vermoeden. Al snel vingen de kinderen allerlei larven, watermijten,kreeftjes en kleine visjes. Bijzondere vangsten brachtenze naar het gereedstaande aquarium. Hierin was goed tezien wat de slootjesexperts hadden opgehaald. Datwaren torren, zoals het schrijvertje, de geelgerande watertor en de op de rug zwemmende bootsmannetjes.Soms waren de beestjes zo klein dat ze wel een stipje ofstreepje leken, dan waren de loeppotjes echt nodig. Metde zoekkaart erbij werd vervolgens aangestreept welkwaterdiertje gevangen was.

Soms was de hulp van een echte deskundige nodig.Gelukkig waren die er: gemotiveerde ouders, deskundigen van het Ecologisch Waterinstituut Wageningen enIVN-begeleiders. Met hun hulp hebben de kinderen hunresultaten op de zoekkaart kunnen invullen. Er warenook spannende dieren bij zoals de poelslak, de posthoornslak en de bloedzuiger. De poelslak dreef eenbeetje in het aquarium en verstopte zich onder een waterplant. Maar de bloedzuiger kroop langs de wandomhoog en bijna het aquarium uit. Die werd dan ookmeteen in de sloot teruggezet. Na afloop van het onderzoek werden ook de andere beestjes, samen met hetslootwater, zorgvuldig terug in het water geplaatst. Conclusie na een geslaagde middag vol vissersplezier: dewaterkwaliteit in het Wickelhofpark is goed, er levenecht veel waterdiertjes. Het was een heerlijke middag.Het enthousiasme bij kinderen en ouders was groot. Ende IVN-begeleiders waren heel blij met de opkomst enhet onderzoeksresultaat. Nu is het afwachten wat hetlandelijke slootjesonderzoek oplevert. Als alle gegevensdigitaal zijn ingevoerd op ivn.nl/slootjesdagen, danweten we hoe het staat met de waterdiertjes in heel Nederland. Welke soorten veel en welke weinig voorkomen. Ria Waal


ECHT EETBAAR?! HARIG WILGENROOSJE EN WILGENROOSJEHet harig wilgenroosje (Epilobium Hirsutum) is eensnelgroeiende, forse, opdringerige, karakteristiekeplant! De plant is absoluut geen roos, maar wel eenopvallende bloem tussen al het groen langs de waterkant.Dit kruidachtige gewas komt over de hele wereld voor.Hij kan een temperatuur van -30°C verdragen! Het harig wilgenroosje is een meerjarige zomerbloeier.Ook op regenachtige dagen blijven de bloemen openstaan! Harige wilgenroosjes zijn in staat de concurrentieom licht, voedsel en ruimte met riet aan te gaan. Zevormen vaak grote kolonies aan waterkanten, moerassige plekken en in vochtige bossen. Het wilgenroosje (Chamerion Angustifolium) houdt vandroge, kalkarme gronden. Reeën zijn er dol op. Komenop open plekken in het bos geen wilgenroosjes voor, danzijn er waarschijnlijk veel reeën! Vroeger probeerde ikaltijd een bos van deze bloemen te plukken aan deduinrand bij IJmuiden. Ik was betoverd door de prachtig mooie bloemen aan lange stelen, met de fijnste roze-paarse tinten die men zich maar kan bedenken. Helaaseenmaal thuis in de vaas, lukte het nooit om er van tegenieten, want de bloemen verwelkten direct! Het wilgenroosje is een waardplant voor muggen, vooreen blindwants en voor diverse vlinders (b.v. grootavondrood en walstropijlstaart). Vele bijen halen nectaruit de bloemen en daarvan wordt een lichtgroene, zeerlekkere honing geproduceerd. Als je eens een potje tegenkomt op een braderie is het echt de moeite waard ditte kopen. HOE KOMT DE PLANT AAN ZIJN NAAM?De bladeren van het wilgenroosje lijken op die van dewilg, vandaar de Nederlandse naam. Net als bij wilgensoorten bezitten de zaden lange pluizen, waardoor zijzich goed door de wind kunnen laten verplaatsen.’Roosje’ is een algemene aanduiding voor ‘rode bloemen’. Harig wilgenroosje is harig, zelfs de stamper! Harig wilgenroosje (Epilobium Hirsutum) komt van hetGriekse ‘Epi’ (aan/op de rand van),'Lobos’ (hauw/peul)en 'Ion’ ( viooltje). De bloem lijkt inderdaad wel wat opeen viooltje en het is alsof ze op een hauwtje is geplaatst.Hirsutum betekent ‘ruwharig’Wilgenroosje (Chamerion Angustifolium) is afgeleid vanhet Griekse chamai (dwerg) en neros (vochtig) enAngustifolium betekent ‘met smalle bladeren’. De plant werd tijdens WO I ook wel bomplant genoemd.Het is een pioniersplant, die vaak samen met klaprozen,als eerste in bomkraters groeit. De naam ‘Fireweed’verwijst ernaar dat de plant na een bosbrand als eersteopkomt op de kaal geschroeide aarde.

NAAM: Harig Wilgenroosje: Epilobium Hirsutum.

Wilgenroosje: Chamerion Angustifolium.

FAMILIE: Teunisbloem (Onagraceae).

AFMETING: Harig Wilgenroosje tot 150 cm hoog en

Wilgenroosje tot 120 cm.

LEVENSDUUR: Overblijvende plant.

BLOEITIJD: Van juli tot september. Wilgenroosje een maand

eerder.

WORTELS: Vaak grote groepen gevormd door de uitlopers.

Groeien uit wortelstokken.

STENGEL: Harig Wilgenroosje: een ronde rechtopstaande,

behaarde stengel, rijk vertakt. Wilgenroosje:

roodachtige stengel en meestal onvertakt.

BLADEREN: Harig Wilgenroosje: rozetblad is eerst kaal en

glanzend. Latere bladeren zijn behaard, vooral op

de nerven. Het blad is 6-12 cm lang met een

gezaagde rand. Wilgenroosje: zittende dunne

getande bladeren die in een punt uitlopen. Duidelijk

zijnerven te zien. Ze hebben een korte of geen steel.

BLOEMEN: Harig Wilgenroosje: Tweeslachtig. 2-3 cm groot en

lila/rode kleur. De bloemen staan in een

gebladerde, soms vertakte tros. De lang gesteelde

bloemen groeien in de oksel van de schutbladeren.

Er zijn 4 kroonbladeren, hartvormig ingesneden.

Wilgenroosjes: bloemen staan in rechtstandige aren

als een piramide in trossen met mooie roze/lila

bloemen. De kelk is purperkleurig.

ZADEN: Een doosvrucht. De zaaddoos lijkt op een hauw, die

met 4 kleppen openspringt. Ze bevatten veel

zaadpluizen en leven zeker 5 jaar!

GROEIPLAATS: Harig Wilgenroosje: licht beschaduwde en zonnige

plaatsen. Liefst langs waterkanten en moerassen.

Het Wilgenroosje: droge voedselrijke, kalkarme en

zandgrond. Het verdwijnt zodra bomen en struiken

groter worden.

Er bestaat voor kinderen een vertederend natuursprookje over de verliefdheid van een elfje en eenkabouter. Volgens dit natuurverhaal ontstond denaam van het Wilgenroosje door deze vriendschap!Het is te lezen via Wilgenroosje op natuurverhalen.nl.of via www. de-veluwenaar.nl/author/Frans-louwers/in verhalen en anekdotes.

Harig wilgenroosje


RECEPTEN VANILLEVLA MET BLOEMETJES VAN HET(HARIG) WILGENROOSJE. BENODIGDHEDEN: 1 liter melk, ¼ vanillestokje of een zakje vanillesuiker, 1ei, 4 eetlepels suiker en 4 eetlepels maïzena, bloemen vanhet (Harig) Wilgenroosje BEREIDINGSWIJZE:Breng de melk (met het doorgesneden vanille stokje ofzakje vanillesuiker) langzaam aan de kook. Klop heteigeel goed los met de suiker, voeg iets melk en maïzenatoe en roer goed glad. Voeg daarna onder goed roereneen gedeelte van de kokende melk aan het eimengsel toe.Doe dit bij de overige melk en laat de massa al roerendeeven doorkoken. (Het eiwit kan ook stijfgeklopt worden.Schep het eiwit door de kokend hete vla. Neem in ditgeval ½ lepel maïzena meer.)Verwijder eventueel het vanillestokje en laat de vla onderaf en toe roeren afkoelen. Giet ze dan in een vla schaaltje. Nu kunnen ook de gewassen wilgenroosjesbloemetjes (van beide soorten) erdoor. Een stukje plastic eroverzorgt ervoor dat er geen vel op komt!

TOEPASSINGEN:In Rusland werden gefermenteerde bladeren van hetWilgenroosje vaak als theesurrogaat gebruikt. Deze‘thee’ bevat veel vitamine C en werd zelfs geëxporteerdnaar West-Europa als Kaporthee. De Indianen in Noord-Amerika gebruikten traditioneelhet merg om te eten als een zoetige lekkernij. Dit mergwerd door hen ook gebruikt om brandwonden en etterende wonden te behandelen. De Eskimo’s gebruiktende wortel als maaltijd. In Alaska wordt de plant gebruiktvoor het maken van snoepjes, jam en ijs. Verder wordtvan de wilgenroosjesnectar een kruidige honing geproduceerd. De bladeren zijn bloedstelpend. Het jonge blad kan worden gebruikt in salades, soep,omelet, kruidenboter, kwark en smoothie. De bloemenkunnen worden gebruikt in ijs of ijsklontjes, compote,kruidenboter, smoothie of desserts. De bloemknoppenworden gegaard als groente. De scheuten kunnen alsgroente (schillen als asperges) gegeten worden. Zesmaken een beetje naar veldsla. Schoongemaakte wortelstengels kunnen ook rauw gegeten worden en hebbendan een zoete, licht scherpe smaak. Ze zijn veel minderbitter nadat ze gekookt of gestoomd zijn. Geroosterdewortelstokken zijn als koffievervanger bruikbaar. De uitgebloeide bloemen maken pluisvormige zaden.Deze zaadpluizen zijn geschikt als bijvulling van donzendekbedden en er werden ook draden van gesponnen.Van de vlezige stengel is touw te maken.

GROENTEGERECHT BENODIGHEDEN:2 aubergines, 1 grote courgette, 1 grote kom knoppenen bloemen van beide soorten Wilgenroosjes, olie, watpeper en zout en een beetje kerriepoeder, een scheutketjap en een scheut honing en een teentje knoflook.Blaadjes van duizendblad. BEREIDINGSWIJZE:Groente in plakken snijden en hierna nog in repen. Deaubergines en courgette in de ketjap laten trekken. Degroente laten sudderen tot ze lichtbruin is en zacht.Peper, zout en knoflook erdoor. Voeg dan de bloemknopjes toe, een paar duizendbladblaadjes en de honingen laat alles nog even 5 minuten meesudderen. Dan hetgas zeer laag zetten of uitdoen. De wilgenroosjesbloemetjes erdoor roeren. Eet hierbij zilvervliesrijst. Trouwens, de bloemetjes zijn ook erg lekker door vanille-ijs. EET SMAKELIJK. Ellen Aarsman

Wilgenroosje


Vaarwel Veenmollen

Mei vogelmaand Dat het zo’n mooie lange zomer zou worden wisten wein mei nog niet. Maar op 26mei was het warm, heelwarm. De Veenmollen kwamen net terug van kampen Lia had een nachtwandeling gemaakt. Al met alwaren we allemaal een beetje loom. We ploften in hetgras bij het water en gingenvogelnestjes maken. Hetviel niet mee iets te maken wat niet direct uit elkaar viel.Al prutsend waren we gezellig aan het praten. Want bijna

alle Veenmollen van dit jaargaan naar de middelbareschool, wat betekent dat weafscheid van ze gaan nemen.Carl had als eerste een mooinestje gemaakt en verstopt.We hadden enige moeite hette vinden want het was eenmooi hangnestje. Daarinwitte eitjes. Tot we ontdekten dat het verdroogde drollen waren, bah ……Al met al een lome, gezelligemiddag.

Juni vaarmaand In juni gaan we altijd varen op Botshol. Dat kan nieteerder dan 15 juni, in verband met het broedseizoen. Wijgingen 23 juni en jullie kunnen het al raden: het was mooiweer! Wel wat frisser dan de vorige maand. De inmiddelsgeoefende Veenmollen roeiden er op los zodat we al snelons geheime eiland bereikten. Voordat alle botengoed waren aangemeerdwaren alle Veenmollen verdwenen in het hoge riet.Geen Veenmol meer te zien.Dat werd natuurlijk wel anders toen het picknicktijdwerd. Lekker snoepen vande fruitspies met muntthee.Ja en dan komt het moeilijkemoment, afscheid nemen. We werden er een beetje stilvan. Zoveel mooie herinneringen die we met elkaarhebben gedeeld. Vaarwel Veenmollen, het ga jullie goed! Lia, Eveline en Anja PS. Volgend jaar geen Veenmollenavonturen. Op tweekinderen na, gaat de groep van dit jaar naar het voortgezet onderwijs. Het is niet gelukt een nieuwe Veenmollengroep samen te stellen. Lia en ik (Anja) gaan wel inhet nieuwe seizoen een aantal activiteiten voor kinderenorganiseren. Wie weet komt daar weer een Veenmollengroep uit voort.


Haat en liefde in de polder

De kattenstaart Hoe hard kan ik de droogte en de hitte haten? Meer danik dacht. De droogte brengt mijn struiken om het leven. Mijnmonnikskap verpulvert. Mijn Japanse anemonen lateneerst hun blaadjes hangen, daarna hun bloemen. Ookmet een genereus bad zijn ze niet meer tot leven tebrengen. Mijn jonge clematissen zijn zieltogend. De bloemen dieze gemaakt hebben zijn zo treurig dat ik haast niet naarze durf te kijken. De hortensia’s houden het vol, als zemaar geen bloemen hoeven te maken. En dat doen zedan ook niet. Het kruipend zenegroen heeft in mei de slakken overleefd, maar weet nu niet beter te doen dan zich op tekrullen tot sneue plantjes. Er is sprake van een voortdurende destructie, het vernietigen van wat mooi was en wilde leven.

Kattenstaart

Maar er is één soort die fier overeind blijft, weken blijftbloeien en altijd een zwerm kleine koolwitjes om zichheen verzamelt: de grote kattenstaart.In haar paarse pracht trekt ze zich niets aan van waterof warmte: ze bloeit door zonder te klagen. Dus gelukkig kan ik ook mijn liefde nog kwijt. Catherine van de Graaf

Pracht van de nacht, vliervlinder

Een nacht als zwart fluweel,

kristallen in het niets.

Op het terras strijkt neer de pracht;

de Vliervlinder verlicht de nacht.

Pracht van de nacht, halvemaanvlinder

Nog in de ban van de nacht

verrast mij

het ochtendgloren

Kijk wat een pracht

halve maantjes op de vleugels

verwondering geboren

Marianne Wustenhoff


Gierzwaluwen doen werkelijk alles in delucht. Eten, drinken, slapen, nestmateriaal verzamelen en misschien zelfs paren.Wonderlijk en uniek! Ze vliegen 280.000km per jaar. Zeven keer de aarde rond.Dit is vastgesteld door een chip.Alleen gierzwaluwen die een broedplaats hebben bemachtigd, hebben tweemaanden vaste grond onder hun pootjes. Beide broedvogels slapen gedurende het gehele broedseizoen in denestruimte, broeden om beurten op de twee of drie eierenen voeren samen de jongen.Eind april arriveren gierzwaluwen, meestal tegen deavond, in ons land. In de winter verblijven ze in Zuid-Afrika, waarna ze naar een foerageerplek in Liberiavliegen. De broedvogels komen het eerste aan. Hetmannetje of vrouwtje zoekt de nestplaats op waarinvorig jaar ook is gebroed. Of ook wel een nestplaats dievorig jaar is verkend en waarin ook is geslapen. Gierzwaluwen zijn holenbroeders. Ze broeden in eenspleet of holte in een muur, onder een dakpan of in eenspeciale nestkast. Er worden 2 à 3 eieren gelegd, waaropbeide ouders afwisselend ongeveer 20 dagen broeden.Half juni komen de jongen uit. De vogels zonder nestplaats arriveren nu ook. De jongen worden om de drie kwartier gevoerd vanuitde keelzak, die vol zit met allerhande insecten (zie foto).Het nest wordt zoveel mogelijk schoongehouden doorde ouders. Na een voederbeurt wordt de verse ontlastingvaak opgegeten. Deze vermengt zich met het volgendevoedsel, zodat de jongen gunstige mineralen binnenkrijgen. Bij te weinig voedselaanbod door langdurig slechtweer vliegen de ouders om het lage drukgebied heen omvoedsel te bemachtigen. Tot wel diep in Frankrijk ofnaar het oosten van Europa. Zo’n trektocht kan welzeven dagen duren. De jongen zijn in staat in een zogenaamde winterslaap te gaan waardoor weinig energiewordt verloren. De ademhaling en hartslag dalen infrequentie. De laatste niet-broeders komen nu terug uit Afrika. Zijvliegen met de broeders mee om te foerageren en vliegenmet hen terug naar de broedkolonie. Daar haken ze aande vliegopeningen om een nieuwe nestplek te ontdekken.De ouders in de bezette kasten alarmeren hevig omeventuele binnendringers te weren.Jonge vogels zijn na drie jaar broedrijp en vliegen heenen terug naar Afrika. In de nestruimte wordt door dejongen al vanaf de tiende levensdag geoefend met strek-en rekoefeningen. Na ongeveer 42 dagen vliegen dejongen uit. Dat doen ze vaak stuk voor stuk, meestal inde schemeravond, om vrijwel direct richting Afrika tevliegen. Dit tijdstip is het veiligst. Roofvogels zijn danhet minst actief, vooral de havik.

Gierzwaluw

Leven in de lucht, waarvan 100 dagen in Europa

De jongen zullen geheel zelfstandig insecten in de luchtleren vangen. De vogels zonder nesten, 50% van hettotaal, verzamelen zich en gaan steeds hoger vliegen. Zestijgen op tot 2000 meter hoogte waar al zwevend wordtgerust. De ouders slapen nog een paar nachten in denestplek/-kast en verdwijnen daarna al foeragerendrichting Afrika.

In ’Mijn Kolonie Mijdrecht’ zijn dit jaar 17 jongen uitgevlogen uit acht kasten. Drie kasten bleven onbezet,maar werden wel vaak geïnspecteerd.Alle observatiekasten zijn voorzien van een minicamera met infraroodlicht. Broedgegevens zijn bijgehouden in mijn logboeken te vinden op mijn site www.gierzwaluwenonline.nl.Het inventariseren van broedsels zoals met andere holenbroeders in kasten wordt gedaan, is sterk af te raden.Verstoring is vaak het gevolg. Voor gierzwaluwen zijnaparte Sovon-telformulieren beschikbaar, die aangepastzijn voor cameramonitoring. Gierzwaluw BeschermingNederland verwerkt deze gegevens in een CommissieWetenschap, waarna de gegevens bij Sovon Vogelonderzoek Nederland terecht komen. Bedreiging.In verband met de toenemende renovatie en isolatie vanwoningen en gebouwen verdwijnen steeds meer holtesen kieren als natuurlijke nestplaats voor gierzwaluwen,huismussen, spreeuwen en vleermuizen. Tot nu toekonden veel nestplekken nog aardig vervangen wordendoor nestkasten op te hangen. Wettelijk is bepaald datnestplekken het gehele jaar door zijn beschermd.

De toekomst ziet er heel anders uit! Het streven om11.000 woningen te renoveren tot Nul-op-de-Meterwoningen (NOM) vormt een enorme bedreiging voorbovenstaande vogels en vleermuizen. Dit aantal is nogmaar een basis, want 100.000 woningen staan op denominatie om een isolatieschil te krijgen in het kader vanhet project Stroomversnelling dat in 2015 van start isgegaan. Kortom, een hoog renovatieniveau.


Vogelbescherming, Gierzwaluw Bescherming Nederland (GBN) en De Zoogdiervereniging zijn betrokkenbij de onderhandelingen over vervangende nestgelegenheid in deze woningen. Alle woningen krijgen meerderekunstmatige nestplaatsen voor bovengenoemde soorten. Helaas werden bij veel woningen die al geïsoleerdzijn, niet standaard nestkasten aangebracht of werdonvoldoende rekening gehouden met het broedseizoen.De betrokken verenigingen zijn kritisch en houden devinger aan de pols! Ad van Uchelen

Lezingen Lezing ‘Duurzaam besparen in het huishouden’door Han HorstingDinsdag 2 oktober 2018 20:00 tot 22:00 uurEen interactieve lezing waarin de ideeën, kennis en ervaring van de deelnemers uitgebreid ingebracht kanworden. De insteek is besparen in en om het huis, tenbehoeve van klimaat en milieu, maar ook voor uwportemonnee. In deze lezing komen allerlei aspecten vanhet huishouden aan de orde: verwarming & elektriciteit,koken & voeding, woninginrichting, waterverbruik,vervoer, de tuin …. U krijgt veel praktische tips, maarook vraagpunten & dilemma’s….

Leerzame NGO Bij de start van de natuurgidsenopleiding werd ons ‘gidsen in spe’ gevraagd een persoonlijk ontwikkelplan in tevullen. Daarin konden wij aangeven waar we wat betreftkennis van uiteenlopende onderwerpen uit de natuur1e nu staan2e waar we halverwege de opleiding willen staan3e waar we aan het eind van de opleiding willen staan. Ik word altijd wat zenuwachtig bij het invullen van eenpersoonlijk ontwikkelplan voor mijzelf, liever sta ik alsdocent of coach aan de andere kant van de tafel. Maarvooruit, dit hoorde erbij en zo eerlijk mogelijk vulde ikveel minnetjes in bij de eerste vraag, wat plusminnetjesbij de tweede en wat bescheiden plusjes bij de derdevraag. Ik had namelijk geen flauw idee hoeveel er eigenlijk te weten viel over de natuur. Het besef van mijn onwetendheid kwam al snel na deeerste theorielessen en excursies en nog meer na eenverkenning van mijn adoptieterrein langs de Faunalaanin Uithoorn met Walter, mijn NGO-mentor die werkelijk elke boom, struik, plant en vogel die we tegenkwamen wist te herkennen en te benoemen. Ik vreesde datik al die namen nooit zou kunnen onthouden. Toch blijktna een half jaar dat ik door de lessen en de excursies albeter en anders ben gaan kijken. Zo leer ik stapje voorstapje meer over inheemse planten in mijn omgeving.

Lezing ‘Extra Terrestrial bestaat niet!’door Geert Kuitenbrouwer,vrijwilliger bij Museum Sterrenwacht Sonnenborgh te Utrecht en IVN-gids Dinsdag 6 november 2018 20:00 tot 22:00 uurWat is leven? Is er buitenaards leven en zo ja waar dan?Wat weten wij daarover? Het antwoord op deze vragenis: bitter weinig tot niets. Er is alleen leven op onzeaardbol en er zijn boekenkasten vol geschreven overbuitenaards leven, maar het is nog nooit aangetoond.Laat staan dat wij ooit contact hebben gehad met eenbuitenaardse intelligentie. Dan moet het wel een vormvan intelligent leven zijn die in staat is om uiterst geavanceerde radiotelescopen of vergelijkbare instrumenten te bouwen. Wij kunnen dat pas enkele tientallenjaren. Lezing ‘Otters en andere marterachtigen van de Nieuwkoopse Plassen’door Hans Blom, IVN- natuurgids bij IVN NieuwkoopDinsdag 4 december 2018 20:00-22:00 uurIn 2013 is de otter na een afwezigheid van 35 jaar teruggekeerd in de Nieuwkoopse Plassen. Hans Blom, vrijwilliger Natuurmonumenten Nieuwkoopse Plassen, isnauw betrokken bij het onderzoek naar de otters in ditleefgebied. Aan de hand van unieke camerabeeldenneemt hij u mee in het leven van de otter en anderemarters die in het plassengebied leven.

De app PlantNet is een leuke hulp daarbij.Sinds kort maakik voor mijzelfregelmatig eencollage in eenvaasje, ooit gemaakt door devader van eenvriend. Hier stopik dan regelmatig ‘mijn vangstvan de dag’ in,vier of vijf nieuwe bloemetjes. Hiervan zoek ikdan met de appde naam op.Volgens mij zijnde bloemen op de foto met de klok mee: heelblaadje,wilde peen, harig wilgenroosje, rode klaver en geelrodenaaldaar. Zo, weer wat geleerd vandaag! Willeke Rotteveel


De raadselachtige ringmus Vertrouw maar beperkt op een kennerEen ringmus herkennen is voor een vogelliefhebber evenoefenen. Natuurlijk zien we gelukkig weer mussen opons erf. Maar soms weet je het niet zeker: is deze muswel een mus? Dan zie je een bruin petje, witte wangenmet een zwarte stip. Genoeg aanleiding om even in hetvogelboek te kijken. Ik gebruik altijd de Veldgids voorde Vogels van Europa van John Gooders. Met allegidsen is de heuristiek (kunst van het vinden red.)moeilijk. Maar als ik geluk heb en kijk naar de huismusvind ik de gezochte soort een pagina verder. Zo ook nu:Ik heb een ringmus in de tuin! Een jaar verder, verhuisd en wel, heb ik een geschikteringmusbiotoop: rand van het dorp, bomen en struiken,misschien iets te weinig granen in de buurt maar ik kangoed voeren. De soort staat op de Rode Lijst in decategorie ‘gevoelig’. De aantallen lopen serieus terug,maar omdat er nog heel veel ringmussen zijn in Europaheten ze nog niet ‘bedreigd’. Toch lijkt het me goed hetleven in mijn tuin aantrekkelijk voor ze te maken.Al in het najaar zie ik ringmussen rondvliegen en -hippen. Er moet dus nestgelegenheid voor de ringmuskomen. Ringmussen zijn holenbroeders, maar in gatenin oude bomen nestelen ze haast nooit. Een nestkast isaangewezen. Ze schijnen zich ook neer te leggen bijkoolmeeskasten, maar hebben eigenlijk een groter invlieggat nodig.

Maar een kant en klare ringmussenkast is niet zomaarte koop. Dus ik zoek een nestkastenbouwer. Ik vind eréén in Gasselternijveen. De nestkastenbouwer adviseertmij een 4-familie-ringmussenkast te nemen. Ringmussenbroeden graag in gezelschap van soortgenoten, vertelthij. De literatuur bevestigt dat, dus de 4-familie-ringmussenkast komt er. In het voorjaar zie ik heel regelmatig ringmussen. Dusde verwachtingen zijn hooggespannen.Ze waarderen mijn vetbollen en pikken ook een graantjemee van de voedersilo. En ze hebben zeker belangstellingvoor nestkasten. Maar wat proberen ze vooral? Zich inkoolmezenkasten wringen!Overigens zonder succes. Het wordt begin april, echt weltijd voor het voorbereiden van het eerste broedsel.En ja hoor, daar zie ik ringmussen de 4-familie-ringmussenkast invliegen. Het ene gat, het andere gat, alle woningen worden bekeken. Overigens niet alleen door deringmussen, maar ook door mezen en mussen. Ik ga eind april even op vakantie. En verwacht natuurlijkbij terugkomst vier families in mijn 4-familie-ringmussenkast.Hoe kan dit? Bij thuiskomst moet ik constateren dat erniet één ringmussenpaar in mijn 4-familie-ringmussenkast aan een broedsel is begonnen.Ze hebben zeker belangstelling getoond. Dus er is ietsanders dat de kast minder aantrekkelijk voor ze maakt.De 4-familie-constructie? Maar daar was de nestkastenbouwer heel overtuigd over. Het materiaal? Dat wasvolgens de bouwer het best mogelijke. De temperatuur?Die was in mei erg vogelvriendelijk. Toch te weinig bomen? Er staan er veertig om ze heen! Te weinig haver?Maar die misten ze in februari en maart ook niet…Ik houd het voorlopig toch maar op de 4-familie-constructie. Misschien moet je niet alle kenners vertrouwen…. Catherine van de Graaf


Eindeloze bloemenweides en

vergezichten in Armenië.

Anja de Kruijf

Het was in Australië op de camping.

Afgaande op een aanhoudend geritsel heb ik

op goed geluk mijn camera gericht. Eén foto

slechts want de flits verjaagde ‘de prooi’.

Maar wat een gelukstreffer is bijgaand

plaatje van een possum.

Wil Ezendam

In Noord-Spanje liep ik in de avond door het

stadje Corrión de los Condes. Een ballet van

gierzwaluwen met hun schreeuwerige geluiden

met op de achtergrond een oude kerktoren met

maar liefst 3 ooievaarsnesten. Mijn dag was

weer goed.

Wim Bax

In het noorden van India, in de provincie Rajasthan,

ligt de Tharwoestijn met daarin een bijzonder dorpje –

Kechan. Niet veel te beleven behalve voor vogelaars.

Wel bijtijds opstaan want bij zonsopkomst arriveren

de eerste Juffer Kraanvogels. Tien, honderden en al

snel valt er niet meer te tellen. De foto die ik bijvoeg

laat maar een deel van die massa zien.

Wil Ezendam

Over de grens: een keer per jaar natuurfoto’s uit het buitenland


Lustrum 2019 Besturen is vooruitzien, maar vooral ook: niet vergetenwat er voor waardevols in het verleden ligt.Wat dat betreft kijken we om in tevredenheid, onzevereniging bestaat bijna 45 jaar. Dit betekent meteendat we vooruit moeten kijken om van dit heuglijke feitweer een mooi feest te maken. Zoals gebruikelijk proberen we twee vliegen in één klapte slaan. Zaterdag 15 juni 2019 zal de uitreiking van dediploma’s aan onze enthousiaste nieuwe natuurgidsenplaatsvinden en op diezelfde dag willen we ook ons negende lustrum vieren. Zoals het er nu naar uitziet,worden in de ochtend de diploma’s uitgereikt. Dit isvooral bedoeld voor de nieuwe natuurgidsen en hunfamilie en vrienden. In de middag willen we dan onzeleden en donateurs uitnodigen voor de feestelijkhedenrond ons 45-jarig bestaan. Alleen, u raadt het al, het moet nog wel georganiseerdworden. We zoeken daarom mensen die deze dag willenopzetten. Vele handen maken licht werk en, in samenwerking met de NGO-coördinatoren, zal dat werk welte overzien zijn. We wachten met spanning de reacties af! Namens het bestuur, Sep Van de Voort

Penningmeester gezocht! Misschien is het een beetje vroeg om op zoek te gaannaar een nieuwe penningmeester, maar de ervaring leertdat het vaak lastig is deze zeker niet onbelangrijkefunctie vervuld te krijgen. Vandaar dat we nu al aan debel trekken want bij de jaarvergadering komend voorjaar zal er een nieuwe penningmeester gekozen moetenworden. Hoe graag ik er nog een paar jaar achteraanhad geplakt, de statuten schrijven nu eenmaal voor dateen bestuurslid maximaal twee perioden van drie jaardeel mag uitmaken van het bestuur. Dus voor mij is hetdan exit. Daarom willen we nu alvast eens polsen of er belangstellenden zijn, aan wie ik duidelijk kan maken dat het echtgeen ingewikkelde functie is en dat het ook geen handenvol tijd kost. Bovendien geeft het mij de kans om eeneventuele opvolger (m/v) langzaam maar zeker in tewijden in de werkzaamheden. Een en ander uiteraardwel afhankelijk van de verkiezing in de Algemene Ledenvergadering van volgend jaar! Zit je een beetje op de wip van zal ik wel of zal ik niet,neem dan vrijblijvend contact met ondergetekende op,dan kunnen we het er eens over hebben. Graag zal ikuitleg geven over wat je kunt verwachten en laten ziendat de administratie overzichtelijk en simpel is opgezet,zodat je er als het ware zo in kunt rollen. Nee kun jealtijd nog zeggen! Sep Van de Voort

Vacatures BestuurHet bestuur zoekt nieuwe leden die willen meedenkenover het beleid en het doen en laten van onze afdelingof willen helpen bij de organisatie van activiteiten. Benje geïnteresseerd, kom dan eens praten met onzevoorzitter.Informatie: Wil Ezendam, tel.: 06-21296258 of e-mail:[email protected]. Werkgroep PR & communicatieDoel van deze werkgroep is meer en effectievere publiciteit te genereren en de in- en externe communicatie te optimaliseren. Er zijn verschillende vacatures,waaronder die van coördinator.Informatie: Wil Ezendam, tel.: 06-21296258 of e-mail:[email protected]. Werkgroep OnderwijsHet scholenproject zit momenteel zonder coördinator. Het bestuur hecht zeer veel waarde aan hetvoortbestaan van activiteiten die op de jeugd zijngericht en is daarom op zoek naar een of meer personen die de organisatorische taken rondom deze activiteit op zich wil(len) nemen. Informatie: WilEzendam, 06-21296258, [email protected].


kootbrillenvoorheen hans winter brillen

De Passage 10 Mijdrecht 0297 284479www.kootbrillen.nl [email protected]


www.DeTuinwinkel.nl

De Tuinwinkel voor het betere buitenwerk

In boerderij Stroomzicht in het aan de oevers van de Amstel gelegen de Hoef vindt u het, al

die zaken die het buitenleven zo aantrekkelijk maken. Van solide tuingereedschap tot

oerdegelijk buitenmeubilair. Hebbedingen waar u wat aan heeft.

Een greep uit ons assortiment:

• Winterharde potten van Poggi Ugo uit Impruneta;

• Bleekpotten voor rabarber en zeekool;

• Terracotta vogelhuisjes;

• Gesmeed gereedschap van Sneeboer;

• Gieters van Haws;

• Eikenhouten tuinbanken;

• Buitenlampen van Aldo Bernardi;

• Haspels en buitendouches van Trade-Winds;

• Cederhouten kassen;

• Bijlen van het Zweedse Wetterlings;

• Koperen rugsproeiers uit Italië;

• Plantlabels in terracotta, zink of koper.

Het assortiment van de Tuinwinkel is zoveel als mogelijk gemaakt van duurzame materialen,

in natuurlijke tinten. Gemaakt voor de liefhebber.

Wij zijn geopend van donderdag tot en met zaterdag, en op maandag van 10 tot 6 uur.

De Hoef Westzijde 50

1426 AT De Hoef Tel: 0297-593810


Openbare activiteiten IVN De Ronde Venen & Uithoorn

De activiteiten zijn gratis, tenzij anders is aangegeven. Wijzigingen kunnen soms voorkomen.

Kijk voor actuele en aanvullende informatie op de website: www.ivn.nl/afdeling/de-ronde-venen-uithoorn of bel het vermelde informatienummer

Open dag en werkochtend NME-tuin Datum, tijd: Zaterdag 29 september, 9:00 tot 12:00 uur Locatie: NME-tuin, Pieter Joostenlaan 28a, Wilnis Informatie: NME-centrum De Woudreus, 0297-273692

Peutertocht Kabouter Kwebbel voor peuters van 2 tot 7 jaar, met ouders Datum, tijd: Zondag 30 september, 10:30 tot 11:30 uur Locatie: De Groene Jonker Verzamelen: P de Roerdomp, Hoge Dijk 6, Zevenhoven Informatie: Ellen Aarsman, 0297-288106 Aanmelden: Ja, e-mail: [email protected] of telefonisch Kosten: € 3,- per kind, met gepast geld betalen

Lezing ‘Duurzaam besparen in het huishouden’ door: Han Horsting Datum, tijd: Dinsdag 2 oktober, 20:00 tot 22:00 uur Locatie: De Woudreus, Pieter Joostenlaan 28a, Wilnis Informatie: Tinok van Hattum, 0297-534562 Aanmelden: Niet nodig Kosten: Vrijwillige bijdrage € 2,50

Vogelexcursie De Hoge Dijk, Abcoude Datum, tijd: Zaterdag 6 oktober, 8:30 tot 12:00 uur Verzamelen: P Algemene Begraafplaats, Ringdijk 4, Wilnis Informatie: Peter Betlem, 0297-287635/06-53743460 Aanmelden: Niet nodig

Peutertocht Kabouter Kwebbel voor peuters van 2 tot 7 jaar, met ouders Datum, tijd: Zondag 7 oktober, 10:30 tot 11:30 uur Locatie: De Groene Jonker Verzamelen: P de Roerdomp, Hoge Dijk 6, Zevenhoven Informatie: Ellen Aarsman, 0297-288106 Aanmelden: Ja, e-mail: [email protected] Kosten: € 3,- per kind, met gepast geld betalen

Open dag en werkochtend NME-tuin Datum, tijd: Zaterdag 13 oktober, 9:00 tot 12:00 uur Locatie: NME-tuin, Pieter Joostenlaan 28a, Wilnis Informatie: NME-centrum De Woudreus, 0297-273692

IVN Winterwandelen Datum, tijd: Zaterdag 20 oktober, 9:30 tot 12:30 uur Voor: Natuurliefhebbers die ook willen doorstappen Locatie: Varieert per wandeling Verzamelen: P Algemene Begraafplaats, Ringdijk 4, Wilnis Informatie: Hans Tuinenburg, 06-18082328 Aanmelden: Niet nodig

Open dag en werkochtend NME-tuin Datum, tijd: Zaterdag 27 oktober, 9:00 tot 12:00 uur Locatie: NME-tuin, Pieter Joostenlaan 28a, Wilnis Informatie: NME-centrum De Woudreus, 0297-273692

Vogelexcursie Parkbos Haarzuilens Datum, tijd: Zaterdag 3 november, 8:30 tot 12:00 uur Verzamelen: Algemene Begraafplaats, Ringdijk 4, Wilnis Informatie: Tijs van den Berg, 06-19516230 Aanmelden: Niet nodig

Lezing ‘Extra Terrestrial bestaat niet!’ door Geert Kuitenbrouwer Datum, tijd: Dinsdag 6 november, 20:00 tot 22:00 uur Locatie: De Woudreus, Pieter Joostenlaan 28a, Wilnis Informatie: Tinok van Hattum, 0297-534562 Aanmelden: Niet nodig Kosten: Vrijwillige bijdrage € 2,50

IVN Winterwandelen voor natuurliefhebbers die ook willen doorstappen Datum, tijd: Zaterdag 17 november, 9:30 tot 12:30 uur Locatie: Varieert per wandeling Verzamelen: P Algemene Begraafplaats, Ringdijk 4, Wilnis Informatie: Hans Tuinenburg, 06-18082328 Aanmelden: Niet nodig

Vogelexcursie Huizerpier en Wolfskamer Datum, tijd: Zaterdag 1 december, 8:30 tot 15:00 uur Verzamelen: P Algemene Begraafplaats, Ringdijk 4, Wilnis Informatie: Roy de Dood, 06-23559528 Aanmelden: Niet nodig

Lezing ‘Otters en marterachtigen van de Nieuwkoopse Plassen’ door Hans Blom Datum, tijd: Dinsdag 4 december 20:00 tot 22:00 uur Locatie: De Woudreus, Pieter Joostenlaan 28a, Wilnis Informatie: Catherine van de Graaf, 0297-286895 Aanmelden: Niet nodig Kosten: Vrijwillige bijdrage € 2,50

IVN Winterwandelen Datum, tijd: Zaterdag 15 december, 9:30 tot 12:30 uur Voor: Natuurliefhebbers die ook willen doorstappen Locatie: Varieert per wandeling Verzamelen: P Algemene Begraafplaats, Ringdijk 4, Wilnis Informatie: Hans Tuinenburg, 06-18082328 Aanmelden: Niet nodig


Retouradres indien onbestelbaar: Pieter Joostenlaan 28a, 3648 XR Wilnis

RondUit - IVN...,10(025,$0ø %HUW)DNNHOGLMø %FFOUIPVTJBTUFOBUVVSMJFGIFCCFS...

Documents

Transcript of RondUit - IVN...,10(025,$0ø %HUW)DNNHOGLMø %FFOUIPVTJBTUFOBUVVSMJFGIFCCFS...