Kenmerk 6: (a) De groei van het Romeinse

imperium, (b) waardoor de Grieks-Romeinse cultuur zich

in Europa verspreidde

Ontwikkelingen in het Imperium

Romanisering van de “wereld”

• Met de komst van de Romeinen veranderde gebieden in Romeinse provincies alwaar de inwoners steeds meer Romein werden– Deze culturele verandering was het gevolg

van:• Komst van de legioenen

– Contact met soldaten en handelaren• Terugkeer van veteranen (en hun vrouw en

kinderen)• Incorporatie van de autochtone elite in het

Romeins bestuursapparaat

H2:§ 10-11:p33-36, artikel XIII & XIV

Romanisering van de “wereld”

• Met de komst van de Romeinen veranderde gebieden in Romeinse provincies alwaar de inwoners steeds meer Romein werden

• Hoe– Cultuur

• het schrift• het bouwen (tempels, villa’s en

wegen)• het eten (kruiden, kip, gans, erwt,

wijn, olijfolie)• de kat als huisdier• mooi aardewerk en glas (stukjes

inheems Romeins aardewerk)• Sieraden• allerlei technieken

– Bestuur• Deelname aan het bestuur• Men viel onder het Romeinse

Recht

• waarom/waardoor– Men (de lokale bevolking) wilde erbij horen– Handel met de Romeinen– Men moest verplicht in het leger

– Hierbij werd men geheel of gedeeltelijk ingeburgerd

H2:§ 10-11:p33-36, artikel XIII & XIV

Romanisering

Romanisering

Bureaucratisering

• Teneinde het grote rijk effectief te kunnen besturen hadden de keizer en de senaat ambtenaren nodig– Voor

• de correspondentie (vb. naar gouverneurs en generaals te velde)• beheer van gelden/ financiën • Opstellen en uitzetten van wetten• Bijhouden van senaatsbesluiten en zaken die in andere raden

spelen• Bijhouden van allerlei juridische zaken (vb. uitspraken van

rechters)– De bureaucratie raakte alle burgers (en niet-burgers)

van het Rijk. Bijvoorbeeld al door het bijhouden wie wel en wie geen burgers is

H2:§ 10-11:p33-36, artikel XIII & XIV

Eenheid die geen eenheid meer isRome in grote problemen (ca. 275 NC)

• Generaals vechten om de macht (soldatenkeizers)• Germanen aan de deur

– Beide zaken zorgden voor een permanente staat van oorlog

• Grote armoede onder de Romeinse boeren & burgers• Verarming rijk door verlies van land en

belastinginkomsten• Corruptie, inefficiëntie, grote bureaucratie• Daar komt een eeuw later nog een groot probleem bij

De Volksverhuizingen (hier gaan we het nog over hebben)

Eenheid die geen eenheid meer isTijdelijke oplossingen

• Diocletianus (284-305 NC) zorgde met vergaande bestuurlijke en economische hervormingen voor een tijdelijk opleving– Zijn belangrijkste wapenfeit was de bestuurlijke splitsing van het Rijk in

Oost en West• Constantijn de Grote trachtte de eenheid in het Rijk verder te

versterken door het Christendom belangrijk te maken. Daarnaast stichtte hij een nieuw bestuurscentrum: Constantinopel

• Theodosius de Grote maakte het Christendom zelfs tot staatsgodsdienst (380!)

▼• Feitelijk stuurden de drie bovengenoemde keizers onbewust aan op

een tweedeling in het Rijk, waarbij het kwetsbare Westen gedoemd was te verdwijnen!