Reddetraditievan - Koninklijke Nederlandse Dambond · spelregels van het schaken leren” ... De...
1
DONDERDAG 22 JANUARI 2015 Trouw H et Tata Steel Chess Toernooi biedt de schaaksport jaar- lijks in januari ge- legenheid voor promotie. Vorig jaar werkten de deelnemers een speelronde af in het Rijksmuseum, dit jaar speelden Anish Giri en Hans Böhm vooraf- gaande aan het toernooi in de trein. Böhm suggereerde het aanbrengen van schaak- en damborden in stilte- coupés, om de denksporten meer in beeld te brengen. Denksporten zijn lees- en studie- sporten, geen kijksporten. Van tele- visie moeten dammen en schaken het niet hebben. Maar gedurende de hele vorige eeuw hadden vrijwel alle Nederlandse kranten een dam- en een schaakrubriek. Samen vormden zij een landsdekkend podium van duizenden kleine artikelen per jaar. Ons land werd er een groot denk- sportland door want menig aspirant topper, maar ook de gewone liefheb- ber, ontdekte de kennis die thuis werd bezorgd. Denksportrubrieken De denksportrubriek genoot niet de status van beschermd monument: ruim negentig procent van de rubrie- ken is inmiddels verdwenen. Wie weet nog dat ook vele opiniebladen en sectorgebonden tijdschriften denksportrubrieken hadden? Geen wonder dat de werving van denk- sporters stokte. Schooldammen en -schaken is niet genoeg om voldoen- de nieuwe spelers bij verenigingen te brengen en daarom zijn de afgelopen 25 jaar vele clubs omgevallen. De eenzijdige aandacht voor fysieke sporten heeft de denksporten nog verder doen afkalven, in de breedte, niet in de top. Alsof er nog niet ge- noeg gesnoeid is in aandacht voor in- telligent sporten lijken ook de laatste landelijke kranten die nog wel aan- dacht hebben voor denksport te zwichten voor de kijkcijfers. De dambond (KNDB) en schaak- bond (KNSB) bedenken publicitaire trucs. Zo ontving het Dagblad van het Noorden een promotieprijs voor haar voorbeeldige verslaggeving van di- verse damsportevenementen. Maar er zal maatschappelijk echt iets moe- ten gebeuren om de eeuwenoude Ne- derlandse denksporttraditie voor de toekomst veilig te stellen. Om aan te tonen dat denksport juist heel goed in de nieuwe eeuw past, zoals buiten Europa (China, Brazilië, Afrika) al duidelijk blijkt. Azië en Afrika zijn de leidende rol van de traditioneel ster- ke damlanden (Nederland, Rusland, de Baltische staten) aan het overne- men, simpelweg omdat de denkspor- ten daar serieuzer worden genomen en meer talent komt bovendrijven. Succesformule Hoe is Nederland weer aan het denk- sporten te krijgen? Ik geloof heilig in een oude succesformule: de dam- en schaakcompositie – waarvan het we- melde in die vergane rubrieken! “Binnen twee uur kan iedereen de spelregels van het schaken leren” (Giri). Voor dammen is een uur al vol- doende. Dan kun je natuurlijk nog geen goede partij dam of schaak spe- len. Maar je kunt er wel dam- en schaakcomposities (“problemen”) mee bekijken en bewonderen en dat opent de weg naar de sport. Jong en oud kan zich verbazen over de nabije schoonheid, de niet te evenaren sub- tiliteit en diepgang van beide spelen. Het algemeen besef van de raak- vlakken die denkspelen hebben met kunst en wetenschap is onbegrijpe- lijk karig, de nadruk ligt te veel op het sportieve element. Leert men de Rembrandts en Van Goghs van de dam- en schaakcompositiekunst ken- nen dan ligt het verlengde, de tactiek en complexiteit in de denksport, aan de horizon. Het grote voordeel van composities is dat zowel stokoude als gloednieuwe online binnen een paar muisklikken gratis bereikbaar zijn. De redding voor de denksporten kan liggen in goed geschreven nieuwe en openbare dam- en schaakrubrieken, zowel in online media als op papier. Red de traditie van dammen en schaken Schakers Giri en Böhm (R) in de trein.
Transcript of Reddetraditievan - Koninklijke Nederlandse Dambond · spelregels van het schaken leren” ... De...
DONDERDAG 22 JANUARI 2015 Trouw
opinie22
Peter van der LugtNfM registermediator
De mediator moet geen verplich-ting zijn, vindt Oscar Boeder alsgerechtsdeurwaarder (Trouw, 20januari). In formele zin heeft hijgelijk. Mediation is een vrijwilligproces, waarbij mensen onder be-geleiding van een mediator/be-middelaar zoeken naar een oplos-sing voor een conflict. Omdat zeop een of andere manier met el-kaar verder moeten.Denk aan ex-partners die sámen
ouders blijven, aan een leveran-cier en een klant die elkaar ook inde toekomst nodig hebben, aaneen burger die ook later met degemeente verder moet.Bijna allemaal hebben we als
kind geleerd dat het belangrijk isom de sterkste te zijn. Dat je bijruzie er een grote, sterke broer bijhaalt. Dat het uiteindelijk gaatomMacht. Tussen kinderen is datoverigens niet anders dan tussenlanden (Rusland, Oekraïne) engrote bedrijven (Apple, Samsung).We kiezen voor het gevecht en
onderschatten het risico op ver-lies. De win-win situatie die om dehoek ligt, blijft buiten beeld. Men-sen kiezen niet vanzelf voor me-diation, je moet écht kunnen be-grijpen wat het oplevert en waarde winst zit. Je zult bereid moetenzijn om een keer aan te schuivenen te horen wat het proces jou enje conflictpartner kan opleveren.In die zin is een beetje aandranghelemaal niet negatief.De verplichting vanmediation is
zoiets als zwemles. Bijna iederkind heeft leren zwemmen, maarniemand verplicht ons om dat teblijven doen. Gelukkig zie ik metregelmaat mensen die bewust envrijwillig de keuze voor mediati-on wél hebben gemaakt, en daarallebei beter uit komen.
Verplichtemediation isals zwemles
tom
H et Tata Steel ChessToernooi biedt deschaaksport jaar-lijks in januari ge-legenheid voorpromotie. Vorigjaar werkten de
deelnemers een speelronde af in hetRijksmuseum, dit jaar speeldenAnish Giri en Hans Böhm vooraf-gaande aan het toernooi in de trein.Böhm suggereerde het aanbrengenvan schaak- en damborden in stilte-coupés, om de denksporten meer inbeeld te brengen.Denksporten zijn lees- en studie-
sporten, geen kijksporten. Van tele-visie moeten dammen en schakenhet niet hebben. Maar gedurende dehele vorige eeuw hadden vrijwel alleNederlandse kranten een dam- eneen schaakrubriek. Samen vormdenzij een landsdekkend podium vanduizenden kleine artikelen per jaar.Ons land werd er een groot denk-sportland door want menig aspiranttopper, maar ook de gewone liefheb-ber, ontdekte de kennis die thuiswerd bezorgd.
DenksportrubriekenDe denksportrubriek genoot niet destatus van beschermd monument:ruim negentig procent van de rubrie-ken is inmiddels verdwenen. Wieweet nog dat ook vele opiniebladenen sectorgebonden tijdschriftendenksportrubrieken hadden? Geenwonder dat de werving van denk-sporters stokte. Schooldammen en-schaken is niet genoeg om voldoen-de nieuwe spelers bij verenigingen tebrengen en daarom zijn de afgelopen25 jaar vele clubs omgevallen.
De eenzijdige aandacht voor fysiekesporten heeft de denksporten nogverder doen afkalven, in de breedte,niet in de top. Alsof er nog niet ge-noeg gesnoeid is in aandacht voor in-telligent sporten lijken ook de laatstelandelijke kranten die nog wel aan-dacht hebben voor denksport tezwichten voor de kijkcijfers.De dambond (KNDB) en schaak-
bond (KNSB) bedenken publicitairetrucs. Zo ontving het Dagblad van hetNoorden een promotieprijs voor haarvoorbeeldige verslaggeving van di-verse damsportevenementen. Maarer zal maatschappelijk echt iets moe-ten gebeuren om de eeuwenoude Ne-derlandse denksporttraditie voor detoekomst veilig te stellen. Om aan tetonen dat denksport juist heel goedin de nieuwe eeuw past, zoals buiten
Europa (China, Brazilië, Afrika) alduidelijk blijkt. Azië en Afrika zijn deleidende rol van de traditioneel ster-ke damlanden (Nederland, Rusland,de Baltische staten) aan het overne-men, simpelweg omdat de denkspor-ten daar serieuzer worden genomenen meer talent komt bovendrijven.
SuccesformuleHoe is Nederland weer aan het denk-sporten te krijgen? Ik geloof heilig ineen oude succesformule: de dam- enschaakcompositie – waarvan het we-melde in die vergane rubrieken!“Binnen twee uur kan iedereen despelregels van het schaken leren”(Giri). Voor dammen is een uur al vol-doende. Dan kun je natuurlijk noggeen goede partij dam of schaak spe-len. Maar je kunt er wel dam- enschaakcomposities (“problemen”)mee bekijken en bewonderen en datopent de weg naar de sport. Jong enoud kan zich verbazen over de nabijeschoonheid, de niet te evenaren sub-tiliteit en diepgang van beide spelen.Het algemeen besef van de raak-
vlakken die denkspelen hebben metkunst en wetenschap is onbegrijpe-lijk karig, de nadruk ligt te veel ophet sportieve element. Leert men deRembrandts en Van Goghs van dedam- en schaakcompositiekunst ken-nen dan ligt het verlengde, de tactieken complexiteit in de denksport, aande horizon. Het grote voordeel vancomposities is dat zowel stokoude alsgloednieuwe online binnen een paarmuisklikken gratis bereikbaar zijn.De redding voor de denksporten kanliggen in goed geschreven nieuwe enopenbare dam- en schaakrubrieken,zowel in online media als op papier.
Red de traditie vandammen en schaken
Schakers Giri en Böhm (R) in de trein.
Dammen enschaken zijn geenkijksporten.Maar nuverdwijnen ze ook aluit de krant. Dehoogste tijd om actiete ondernemen,aldusArnevanMourik.
2Arne vanMourikdamspelhistoricus
contact
RedactieOpinieTrouwPostbus 8591000 AWAmsterdamt [email protected]
2Opinie is een vrij-plaats voor discussie.Alle stukken zijn oppersoonlijke titel. Ar-tikelen tellen maxi-maal 600 woorden,Brieven maximaal150. De redactie be-houdt zich het rechtvoor bijdragen teweigeren, te redige-ren of in te korten.Bijdragen wordenook via internet, da-tabank of anderszinsverspreid. Eventueleauteursrechten blij-ven berusten bij deschrijver. Inzendin-gen graag voorzienvan naam, adres entelefoonnummer,ook de e-mails.
Henk Baarbélezer te Den Haag
Wie zou niet liever brood van dewarme bakker eten dan genoegente moeten nemen met het goed-kopere fabrieksbrood van de su-permarkt? Dat dilemma kan je alsmaatschappij oplossen door te be-palen dat er alleen nog fabrieks-brood mag worden verkocht.Iets soortgelijks speelt nu in de
discussie over de keuzevrijheid inde gezondheidszorg. Veel mensenbepleiten dat er geen polissenmeer mogen worden aangebodendie de vrijheid voor de keuze vaneen aanbieder beperken, in ruilvoor een lagere premie. Men zietdaarbij over het hoofd dat danook de mensen die het minderbreed hebben bij gebrek aan eenalternatief gedwongen worden tekiezen voor een duurdere polismet maximale keuzevrijheid. Endat allemaal om te voorkomendat mensen met meer geld ietskunnen kiezen dat voor mensenmet minder geld niet is wegge-legd. Hoezo keuzevrijheid?
Alleen durepolissen, datkan toch niet
