KWARTAALBLADM

ARITIE

M PASTORAAT

NUMMER 3 2013 veertiende jaargang

Diepgang

S

Verlof

Onkruid

Anti-katerpil

Porno kijken

Van de redactie In dit nummerTot zover mogelijk, is iedereen een

beetje gewend geraakt aan de eco-

nomische crisis. Langzamerhand be-

ginnen mensen zich af te vragen

wat die jaren van jakkeren, die hoor-

den bij de hoogtijdagen, nou hebben

opgeleverd. Het zo snel en zoveel

mogelijk proberen te genieten wordt

minder populair. Het af en toe rustig

aan doen is in opkomst. Diepgang

juicht deze ontwikkeling toe.

In dit nummer staan daarom een

drietal plaatsen beschreven waar je

als zeevarende even de tijd kan

nemen: de kapel in het zeemanshuis

van Rotterdam, het stiltecentrum op

Schiphol en het kerkgebouw van

Schermerhorn. Het zijn alle drie

plekken waar mensen met zout

water in hun bloed zich makkelijk

thuis kunnen voelen. We hopen dat

u hetzelfde gevoel krijgt bij het

lezen van de artikelen in dit blad.

Meditatie

Onkruid 3

Stiltecentrum

Schiphol 5

Kapel

Rotterdam 7

Oase

Schermerhorn 9

Gedicht

Ik voel de winden Gods vandaag 12

In memoriam

Kees GrundelZijn bijdrage aan het zeemanswelzijn is van onschatbarewaarde 13

Veiligheid

Meer is minder 14

Dan Brown

De wereld gaat maar weer eens bijna ten onder 18

Fatigue

Volgens de ITF zijn zeevarenden lui (en moe) 21

Verlof

Door de ogen van een zeemansvrouw 23

Anti-katerpil

Pastor Stefan Francke was overenthousiast 24

Gezondheid

Porno kijken 26

Kerkelijk en religieus nieuws belicht

Paus Franciscus heeft menselijk gezicht 28

Koopvaardijdiensten

Data en plaatsen 30

Adressen Maritieme pastores 31

Colofon 31

A

Diep

gan

g

Als er aan boord een ongeluk gebeurt verschijnen er vrijwel

automatisch mensen van de wal. Zij komen een rapport op-

maken waarin de oorzaak beschreven wordt. Na verloop van

maanden of jaren komen ze soms met aanbevelingen en voor-

stellen voor extra regels om te voorkomen dat nog een keer

zoiets gebeurt.

Deze gang van zaken lijkt soms op een ritueel. Het aantal con-

crete resultaten dat geboekt wordt valt tegen. Ondanks dat er

veel energie in het voorkomen van ongevallen wordt gestopt,

blijft het beroep van zeevarende immers één van de meest ge-

vaarlijke ter wereld.

Ervaren zeelieden zeggen wel eens dat ongelukken er op een

bepaalde manier gewoon bijhoren. Dat je niet krampachtig

moet proberen deze tot nul te reduceren. Dat mensen die dat

proberen het te hoog in de bol hebben.

In de bijbel wordt er op dezelfde manier gesproken over onge-

lukken, over datgene dat je niet wilt. Over het kwaad. Jezus

Christus vertelt hierbij een verhaal over een akker. Op die ak-

ker groeit graan en onkruid. De beheerder van de akker ver-

e d i t a t i eM

Onkruid

Meditatie over

Mattheüs 13: 24 - 30

3

biedt zijn werkers het onkruid er gelijk tussenuit te wieden. Hij weet namelijk

dat er dan altijd per ongeluk ook graan wordt weggeschoffeld. Pas als de plan-

ten groot zijn moet het gebeuren. Dan is het eenvoudig om het juiste onder-

scheid te maken.

Goed en kwaad groeien samen op. Ze horen bij elkaar. Zo zijn er de vele goede

aspecten van de zeevaart: flair, dat alles groot is (lading, golven, afstanden),

dat er tegen lage kosten wordt gewerkt, dat er hard wordt gewerkt en men

niet bang is. Het minder goede is dat er soms niet heel precies en rustig ge-

werkt wordt. Dat kan gewoon ook niet als er snel veel getransporteerd moet

worden over een grote afstand.

Het goede en het kwade liggen op tal van manieren dicht bij elkaar. Iemand

die rustig is, is soms sloom. Een alert iemand laat zich soms te makkelijk op-

fokken. Iemand die het overzicht behoudt kan af en toe worden verweten niet

met beide benen op de grond te staan. Goed en slecht blijken zo ongewild bij

elkaar te horen.

Hoe komt het nou dat goed en kwaad zo dicht bij elkaar liggen? Het bijbelse

verhaal zegt daar ook iets over. Er staat geschreven dat er tussen de goede

planten het onkruid gezaaid wordt door een dief in de nacht. Niemand weet

wíe het is geweest, maar wel dát er íemand is geweest.

Om dit te begrijpen kan een westerling misschien wel iets leren van een Filip-

pijn. Als je die bijvoorbeeld probeert duidelijk te maken dat hij iets niet goed

gedaan heeft, lijkt alles te worden aangegrepen om dit te ontkennen. Plotselin-

ge storm, drukte of ondeugdelijke apparatuur: al deze ‘smoesjes’ lijken te wor-

den verzonnen om de verantwoordelijkheid af te schuiven. Dit is echter niet

waar. De smoesjes zijn namelijk allemaal gedaanten van de dief in de nacht.

Als er iets fout is gegaan vraagt namelijk bijna iedereen zich automatisch af

waarom hij niet iets anders had gedaan, waardoor het niet gebeurd zou zijn.

Niemand hoeft je erop te wijzen dat je fouten had kunnen voorkomen. Het is

veel belangrijker om het jezelf niet nog moeilijker te maken dan je het al hebt.

Dat je jezelf niet meer verwijten maakt dan nodig. Dit kan door vast te stellen

dat de dief in de nacht voorbij is gekomen. Bij voorkeur gebeurt dit gezamen-

lijk.

Daarmee is nog niet alles gezegd. Het verhaal van Jezus over het omgaan met

het kwaad eindigt bijzonder. Hij vertelt dat het op een gegeven moment zó

zichtbaar is, dat het heel duidelijk is wat er moet gebeuren om het te bestrij-

den. En dan moet er keihard gewerkt worden. Iets dat zeevarenden wel is toe-

vertrouwd.

Léon Rasser4

Die

pg

ang

Wat doe je als je voor de zoveelste keer op Schiphol bent? Nog een keer de belastingvrijewinkels? Of die voorspelbare Dutch Bar of Irish Pub? Of toch maar ‘Priviumlid’ worden, zo-dat je voor € 199 per jaar een kopje koffie in een lounge kan drinken?

Een minder bekende mogelijkheid is het bezoeken van het stiltecentrum. Het is even zoe-ken, maar dan ontdek je ineens tussen alle Schipholdrukte een prachtige ruimte metmooie glas-in-loodramen. Deze ruimte geeft nog meer rust dan een lounge en dat is nietomdat je de enige bent die de wachttijd op deze manier invult. Iedere dag vinden tiental-len passagiers hun weg naar dit spirituele centrum. Overigens krijg je daar een gratisbakje koffie.

Het ‘meditatiecentrum’ op Schiphol is dubbel uitgevoerd. De ene hoek heeft hetkarakter van een kapel, de andere hoek is een islamitische gebedsruimte dienaar Mekka wijst. Zeker op de islamitische gebedsuren kan de ruimte flink ge-vuld zijn.

Diep

gan

g

5

Stilte!

Moslims trekken hun schoenen uit,andere bezoekers kunnen ze gewoonaanhouden. Men respecteert elkaarsgewoonten. Sommige bezoekers doenop de grond yoga-oefeningen.

Vrijwilligster Jans de Zeeuw vertelt: “Er zijn 3pastores en 25 vrijwilligers bij dit meditatiecen-trum betrokken. Tijdens kantooruren is er in deinloopruimte altijd iemand aanwezig om eenpraatje mee te maken. Per dag bezoeken zo’n

200 mensen het centrum: veel passagiers, me-dewerkers van het vliegveld en ook vliegtuigbe-manning. Er stappen ook geregeld zeevarenden

binnen. Voor sommigen zit het verlof erop. Anderen moeten noodgedwongen naar huis,

omdat de rederij failliet is.”

“Het meditatiecentrum begeleidt ookbij sterfgevallen: familieleden wachtenop het lichaam dat wordt gerepa-trieerd. Of mensen keren ontredderd terug in Nederland, terwijl hun overle-den familielid is achtergebleven in hetbuitenland. Schiphol heeft samen metShanghai als enige luchthaven ter wereld een mortuarium.”

Het meditatiecentrum is na de paspoortcon-trole te vinden in vertrekhal 2, vlakbij de E-pier ( je moet even de trap op). Overigensgaat het stiltecentrum binnenkort verhuizennaar de vliegveldkant. Op zondagen wordteen kerkdienst gehouden om 11.00 uur. Af-wisselend is er een eucharistieviering, eenanglicaanse of een protestantse kerkdienst.

Stefan Francke6

Die

pg

ang

Diep

gan

g

7

Wekelijkse kerkdienst voor zeevarendenNaast de receptie van het Maritime Hotel aan de Willemskade in Rotterdam ligt een klei-ne kapel verscholen. Midden in de hectiek van de haven, kantoren en het hotel is het eenplek van rust. Wie naar binnen gaat ziet onmiddellijk het beeld van Maria, de Sterre derZee. Zij kijkt neer op de kaarsjes die regelmatig voor haar worden opgestoken door men-sen uit alle windstreken van de wereld. Het lichtvalt door de glas-in-loodraampjes aan de zijkan-ten. Tegen de achterwand kleurt een prachtig mo-zaïek van de Rotterdamse beeldend kunstenaarFrans Fritchy. In het diepe blauw van de steentjesstaat: Stella Maris Succure Cadentie. Dat bete-kent: Sterre der Zee, ondersteun de gevallenen.

In de kapel kun je niet alleen tot rust komen. Hetis ook een plek van ontmoeting. Iedere zondag iser om 10.30 uur een Engelstalige dienst. Dezewordt door de protestante Nederlandse Zeemans-centrale samen met het rooms-katholieke Aposto-laat ter Zee georganiseerd. Zeelieden in de haven,bezoekers van het hotel, toevallige passanten: ie-dereen voelt zich hier welkom. Na de vieringwordt er nog uitgebreid koffie gedronken, waarbijde Nederlandse gewoonte van één koekje  perpersoon al heel lang geleden is afgeschaft.  

Kapel zeemanshuis Rotterdam

8

Die

pg

ang

Een kleine groep in Nederland wonende Filippino’s heeft er zijn thuis gevonden. Vrijwilli-gers zorgen voor de muzikale begeleiding en de koffie. Eén van de medewerkers doet dital meer dan 50 jaar! Ze houden van de sfeer, die heel anders is dan in een grootse dienstin een kathedraal of protestants bolwerk. Ook voor het prachtige orgel hoef je niet naarde kapel te gaan. Maar op deze manier bijeenkomen heeft gewoon ‘iets’.

Helene Perfors

Diep

gan

g

9

Zeewiersum

Tijdens mijn reizen over de wereldzeeën heb ik al heel wat steden be-zocht. Veel daarvan vind ik indrukwekkend, dynamisch of gewoonmooi. Het zijn plaatsen om te bezoeken en er een weekje door te bren-gen, maar nooit zou ik er willen wonen. Ik heb niets met al die drukte,de volgepropte wegen en eindeloze kantoorkolossen, waarvan er velenleegstaan. De lelijkheid van de winkelstraten, de met auto’s volge-stouwde smalle straten, het doet bijna claustrofobisch aan.

Daarentegen geniet ik van de vergezichten en wolkenluchten op hetplatteland van Nederland. Altijd ben ik op zoek naar wat er achter dehorizon ligt, met mijn kajak of fiets.

Tijdens een zomerse fietstocht door het polderlandschap in Noord-Hol-land naderen we, mijn vrouw en ik, een dorpje middenin de weidse uit-gestrektheid. Volgens eeuwenoud gebruik steekt de plaatselijkekerktoren boven wat oude huisjes en bomen uit. Het geheel wordt om-ringd door een wijd water met rietzomen en hier en daar een molen.Hollandser kan het bijna niet. De kerktoren trekt als een magneet, wantis het niet zo dat in vrijwel elk dorp in Nederland de kroeg naast dekerk staat? En het is warm.

Ook hier, op een pittoresk pleintje, gelegen aan de zijkant van de kerk,bevindt zich een terras waar al meer dorstige fietsers zich te goed doen

Oase in de polder

10

Die

pg

ang

aan een gekoeld drankje. Met een zucht laat ik me neer op een ongemakkelijkehouten stoel en bestel een biertje. Als de bestelling is uitgevoerd voelt het terrasaan als een oase in de woestijn, in dit geval een oase in de polders. Rondom hetdorp strekken zich de eindeloze Noord-Hollandse polders uit, Beemster, Scher-mer, Mijzen, Eilandspolder en nog talloze andere kleine, minder bekende.

Mijn ogen dwalen over het oude kerkgebouw. Dat moet minstens een paar hon-derd jaar oud zijn met steunberen die stevigheid geven aan de muren, lagedeurtjes en grote, verweerde stenen. Dan zie ik dat één van de deurtjes uitnodi-gend open staat. Omdat ik, zodra ik een oud gebouw tegenkom, de onbedwing-bare behoefte heb om als het maar enigszins mogelijk is een kijkje te nemen,adviseer ik mijn vrouw toch vooral van de zon te genieten, terwijl ik even eenkijkje binnen neem.

Daar valt direct op wat ik al verwachtte: loodgrijze grafstenen vormen de vloervan de kerk.

Direct valt mijn oog op een steen metdaarin uitgebeiteld een afbeelding

van een driemast zeilschip. Hoe-wel veel details door talloze

schuifelende voeten zijn weg-gesleten zijn de masten enzeilen en zelfs het want nogduidelijk te onderscheiden.Nieuwsgierig geworden vindik nog meer grafstenen met

maritieme voorstellingen uitlang vervlogen dagen.

Opkijkend valt mijn oog op een tweetal prachtige scheepsmodellen, hangendaan de zoldering. Het lijken me oorlogsschepen van ergens rond 1650. Waaromin het midden van de polder deze maritieme historie? In een vitrine, deel vaneen tentoonstelling in deze kerk, vind ik het antwoord. Schermerhorn was,voordat de grote droogmakingen plaatsvonden, een dorp waar veel zeevaren-den, werkzaam in de visserij en walvisvangst, hun thuishaven hadden. Hetplaatsje was gelegen op een dijk rondom het voormalige Schermereiland, aaneen veenstroom het Zwet. Dit water verbond de meren Schermer en Beemster.Wanneer ik een oude kaart van de streek op internet opzoek, wordt duidelijkdat het dorp centraal lag in een drassig gebied vol meren en veenstromen ophet Schermereiland. Een perfecte uitvalsbasis voor een vissersvloot.Na de droogmakingen van Beemster, Schermer en Purmer was het gedaanmet de rijkere vissers en walvisjagers. Ze verlieten de streek en het dorp ver-loor haar bedrijvigheid.Wat bleef tot vandaag is die prachtige kerk met haar maritieme schatten,scheepsmodellen, schilderijen en grafstenen.

Op de weg terug naar huis, fietsend langs de molens die ooit de Schermerdrooglegden, mijmer ik nog wat na. Wat zullen wij nalaten uit onze tijd? Waarzullen wij om herdacht worden? Zullen mensen over driehonderd jaar zich ver-gapen aan een oude kerncentrale? Of aan zo’n kantoorgebouw van glas en be-ton? En welke plaats zullen de schaalmodellen van onze stalen schepen daarinnemen? Zal men ons herinneren vanwege onze spilzucht, graaien naar hetgrote geld, de verstoring van het milieu?

Ik breek mijn gedachtegang abrupt af: de omgeving is te mooi om aan zulkedingen te denken. En niemand weet van welke dingen mensen over driehon-derd jaar genieten.

Kees Wiersum

Diep

gan

g

11

Zeemanslied

Ik voel de winden Gods vandaag,

vandaag hijs ik het zeil.

Gehavend is ’t en zwaar van schuim,

maar ik hijs ’t en hoop op heil!

Want Christus zelf, als stille gast

reist op mijn scheepje mee.

Op zijn bevel durf ’k uit te gaan

op wilde, hoge zee!

De tranen die ik heb geweend,

zijn door Gods wind gedroogd;

ik denk niet meer aan wat voorheen

vergeefs ik heb gepoogd.

Maar met vernieuwde levensmoed

neem ik een vast besluit:

ik voel de winden Gods vandaag

en zeil de haven uit!

Een oud lied, vertaald uit het Noors.

Ter herinnering aan Kees Grundel 1923-2013

12

Die

pg

ang

Diep

gan

g

13

In memoriam

Kees Grundel

1923 – 2013

Op 17 juli 2013 overleed de heer C. Grundel. Kees Grundel was oud-zeeman en totaan zijn overlijden zeer betrokken bij het welzijnswerk voor zeevarenden. In juni1945 vertrok hij als radiotelegrafist naar zee. Tot 1955 voer hij bij verschillendeRotterdamse rederijen. Eenmaal aan de wal werkte hij bij de inspectie van de Rotterdamse Havendienst. Vanaf 1963 was hij hoofd van het bureau Sociale Zorgvoor Zee-, Rijn- en Binnenvaart. Als zodanig was hij betrokken bij diverse commis-sies t.b.v. de zorg voor de zeevarenden en schippers. Hij was beheerder van hetSportcomplex, organisator van activiteiten (voetballen, roeien) en lid van de bouw-commissie voor zeemanscentrum ‘de Beer’. Daarnaast was hij bestuurslid van deNederlandse Zeemanscentrale en laatstelijk voor de Stichting Koopvaardijpersoneel1940-1945. Sinds een aantal jaren pakte hij ook met plezier de kerstcadeautjes vanKerstfeest op Zee in. Kees Grundel zei in een interview in de Diepgang van maart 2006: ‘Een spark moetverder kijken dan de kim.’ Dat heeft hij zelf ter harte genomen, vooral als het gingom het welzijn van zeevarenden. We zullen Kees Grundel met zijn mooie verhalenen weloverwogen adviezen missen.

Helene Perfors

14

Die

pg

ang

De artikelen die Hoogland mij stuurde gaan,kort gezegd, over de toenemende trend risi-co’s in te dekken, of zoals hij vaststelt ‘onze sa-menleving is geobsedeerd door een strevennaar maximale veiligheid’.

Hé, dat klinkt bekend. Direct zie ik die onzinni-ge ISM-auditors, Port State Control inspec-teurs, veiligheidsmensen en noem ze maar op,die komen controleren of het juiste stickertjeop de juiste plaats zit (‘Nee, die moet ónder-aan de trap zitten!’) of de juiste handtekeningop het juiste papier staat, of iedereen de mou-wen van de overalls wel naar beneden heeft

(‘Opgestroopte mouwen zijn zeer gevaarlijk,kapitein!’) en noem maar op. Voorbeelden teover aan boord van een schip. Ook de overheid doet hier volop aan mee.Hoogland: “Kabinettenlang is er ingezet opmeer ‘blauw’ op straat en de straffen wordenalmaar zwaarder.” Het heet dan te reagerenop ‘de stem van het volk’. Hoe meer politie,schijnt men te denken, hoe veiliger het wordt.

Buiten meer politie zijn er alarmcodes voor demeer onbeheersbare risico’s. Helaas wordendie vaak toegepast zonder dat de burger pre-cies snapt waarom. Zoals bijvoorbeeld wan-

Meer is minder

Vei l igheid

Het liefst hadden we professor

Hoogland geïnterviewd maar

hij was op vakantie. Gelukkig

bood hij aan een aantal

artikelen te mailen. ‘Je mag

daaruit citeren’ liet hij me

weten. Prof. Dr. Jan Hoogland is

verbonden aan de Faculteit der

Sociale Wetenschappen van de

Vrije Universiteit Amsterdam.

Diep

gan

g

15

neer er een onweersfront over Nederlandtrekt ‘code oranje’ wordt afgegeven. Vroegerwas het gewoon een onweersbui, nu is hetiets waartegen gewaarschuwd dient te wor-den. Kunnen de burgers nooit zeggen dat zehet niet wisten.

Fileberichten, aangepaste dienstregelingenvoor treinen wanneer het koud is of wanneerer blaadjes op de rails liggen, harde wind ofintense zonnestraling (‘Goed smeren hoor!’),niets wordt meer aan het toeval overgelaten.Nederland lijkt soms meer op een kleuterbe-waarplaats dan een moderne samenleving.

Ook in de scheepvaart lijkt het alsof het vei-ligheidsdenken, opgelegd door autoriteiten,compleet doorgeschoten is. Natuurlijk is hetniet meer van deze tijd om op slippertjes, inkorte broek en zonder helm aan dek te ver-schijnen, terwijl er druk geladen of gelostwordt. Het wordt ook terecht niet in dank af-genomen dat men ‘in zekere staat’ op wachtverschijnt, of zichzelf op wacht achter dekrant verschuilt met harde muziek. Dit soortdingen zullen niet snel meer voorkomen.Maar na deze zaken met succes te hebbenverbannen is de slinger toch wel erg doorge-slagen. Permits, Risk Assesments, ISM, ISPS enallerlei logboeken om van alles en nog wat inop te schrijven, voornamelijk hoe veilig hetwel is aan boord. Waar komt deze roep omsteeds meer veiligheid eigenlijk vandaan? Hoeis het zover gekomen? Lopen wij vandaag dedag meer risico dan vijftig jaar geleden?

Hoogland haalt in een van zijn artikelen deDuitse socioloog Beck aan: ‘Risico deed zijn in-trede op het wereldtoneel toen God het ver-liet’. Met andere woorden: toen religie minderbelangrijk werd in de samenleving, de kerkenleger werden, kon God niet langer de schuldvan ongelukken en rampen krijgen. ‘Liet menvroeger de toekomst met een zekere gelaten-heid over zich heen komen, nu worden toe-

komstige scenario’s uitvoerig gecalculeerd entegen het licht gehouden om op alles voorbe-reid te zijn’. Daar valt wat voor te zeggen, lekker simpel om een hogere macht verant-woordelijk te houden. Ikzelf denk dat Beckechter een belangrijk en veel aardser, aspectover het hoofd ziet: geld.

Buiten het leed en immateriële schade voorde direct betrokkene, kost een ongeluk oframp natuurlijk verschrikkelijk veel geld. Pro-jecten die stilgelegd moeten worden, contrac-ten die geannuleerd worden, contracten die inde toekomst niet meer binnengehaald kun-nen worden. Tel daarbij op dat schepen enprojecten steeds grootschaliger worden endus steeds duurder. Het lijkt logisch om erdaarom voor te zorgen dat alles gedaan wordtongewenste kosten door ongelukken te voor-komen. Tijdens dit proces van jaren is hier on-gemerkt een denkfout in geslopen. Namelijkdat álle risico’s uitgebannen zouden kunnenworden.

Eigenlijk heeft de krampachtige invoering vanzoveel veiligheid en zekerheid geleid tot wan-trouwen. Wantrouwen van de reder, autoriteitof een andere controle-instantie.

Waar vroeger het woord van de kapitein vol-doende was, dient nu een stapel papierenoverlegd te worden om te ‘bewijzen’ dat ietsecht ook gecontroleerd is, veilig is, goed werktenz. Samenvattend stelt Hoogland dat ‘wanneerwe als individu en als volk onstilbaar blijvenstreven naar de utopie van honderd procentveilig, kan het ons zomaar overkomen datcontrolemaatregelen zelf een bedreiging gaanvormen’. We wanen ons dan veilig maar heb-ben in werkelijkheid een schijnveiligheid ge-creëerd. Die situatie komt snel dichterbij. Of isdie al reeds aangebroken?

Kees Wiersum

16

Die

pg

ang

Rederijen sturen vaak hun beste mensen

van hun schepen te begeleiden. Maar wie st

naar scheepswerven om de nieuwbouw

turen zij naar Azië als ze gesloopt worden?

Diep

gan

g

17

18

Die

pg

ang

e z i e n e nG

g e l e z e n

De boeken van Dan Brown

Dante en Da VinciOndanks de beschikbaarheid van films, videogames en internet wordt er aan boord nog

steeds gelezen. Behalve tijdschriften kunnen dit ook boeken zijn. Dikke boeken zelfs, zoals

‘Mannen die vrouwen haten’ van Stieg Larsson of ‘De Da Vinci Code’ van Dan Brown. Deze

laatste schrijver heeft onlangs weer een dik boek uitgebracht dat je in sneltreinvaart uitleest.

Het heet ‘Inferno’. Inferno is Italiaans voor hel. Volgens de middeleeuwse schrijver Dante is het

mogelijk daaruit te ontsnappen en uiteindelijk in het paradijs (of hemel) terecht te komen.

Diep

gan

g

19

Zijn laatste boeken heeft Dan Brown volgenseen vast recept geschreven. Eerst gaat hij opzoek naar een spannende theorie die waarzou kunnen zijn. Bijvoorbeeld een publicatiewaarin wordt beweerd dat Jezus een kindheeft verwekt bij Maria Magdalena. Daarmaakt hij in zijn boeken een verborgen waar-heid van, die stap voor stap ontdekt wordt.Daarbij geldt dat de wereld een betere plaatsis voor iedereen die deze kennis heeft.

Kennis is macht. En opvallend aan macht isdat als je het een beetje hebt, je merkt dat hetweinig voorstelt. Want wat stel je voor als ka-pitein in je gevecht tegen de zee? En hoeveelrespect heeft een reder of de overheid eigen-lijk voor jou? Of voor de kapitein-eigenaars:wat stel je nou eigenlijk voor bij de bank?

Het ligt voor de hand te denken dat er eenkleine groep mensen is die het werkelijk voorhet zeggen heeft. Het is een groep die zeergoed voor zichzelf zorgt. In de boeken vanDan Brown lijken we er meer over te komenweten.

Brown gaat niet over één nacht ijs. Voordat hijeen boek schrijft maakt hij maar liefst tweejaar lang studie van alles wat te maken heeftmet bijvoorbeeld Leonardo da Vinci of DanteAlighieri. Deze interessante kennis mengt hijmet een spannend verhaal waar lekker tempoin zit en waar tussen stoere mannen enmooie vrouwen relaties ontstaan. Het is wer-kelijk een voortreffelijk recept waar hij meteen enorme discipline aan werkt. Zo staat hijelke dag om 04.00 uur op en neemt hij elkuur een korte pauze. Daarbij gaat hij soms opeen speciale stoel zitten die omgedraaid kanworden zodat hij op z’n kop zit. Dit levert heminspiratie op.

Anders kijken dan dat je normaal doet isnoodzakelijk om codes te ontcijferen. Vanrechts naar links lezen, of van boven naar be-

neden, of voor elke letter de daaropvolgendeuit het alfabet gebruiken als je iets opschrijft:normaal doe je het niet, maar als je codes op-lost kom je iets onverwachts te weten. Dezecodes zijn kunstvormen die ook vaak in bijbel-se boeken zijn toegepast.

Op je kop zitten en zo op andere ideeën ko-men is echt iets voor Dan Brown. Door iets te

doen wat vreemd overkomt en dit te combi-neren met kennis en discipline is híj in eensoort betere wereld terecht gekomen. In zijngeval is dat namelijk die van de superrijken.Met zijn boeken heeft hij meer dan 300 mil-joen euro verdiend.

Brown verkoopt boeken door lezers aan zichte binden. Hij maakt ze het naar hun zin doorze het gevoel te geven slim te zijn. Hij laat zenet wat meer weten dan de hoofdpersonenen dat geeft ze een aangenaam gevoel. Het isknap gedaan maar heeft ook een nadeel. Heelwat lezers gaan namelijk echt geloven dat zeweten hoe de wereld in elkaar zit. Zij vergetendat Dan Brown, nadat hem heel kritische vra-

Dan Brown

p e t t e rS

Captain Phillips

Een zoveelste bewijs dat Nederland al lang geen maritieme natiemeer is, blijkt uit de première van de Hollywoodfilm ‘captainPhillips’ over het waargebeurde verhaal van de kaping van deMaersk Alabama. Vanaf 11 oktober is deze overal in Amerika tezien, in Denemarken zelfs al op 10 oktober. In Nederland moet jetot 21 november wachten voordat je naar de bioscoop kan. Alleenin Thailand en Litouwen maakt de film met Tom Hanks in dehoofdrol haar debuut in de bioscoop nog enkele dagen later.

20

Die

pg

ang

gen gesteld waren, heeft moeten toegevendat er mensen zijn die meer over Da Vinci, debijbel of Dante weten dan hij. En die mensenzijn niet tot de conclusie gekomen dat gehei-me genootschappen cruciale kennis verbor-gen houden. Als mensen in uw buurt uitvoerig beginnenuit te leggen hoe de wereld ‘werkelijk’ in el-

kaar zou zitten en dat er een verborgen groepmensen ons in de greep houdt, is er dan ookmaar één ding mogelijk: neem zo snel moge-lijk een laptop, spelcomputer of tijdschrift terhand en trek u terug in uw paradijselijke hut.

Léon Rasser

Diep

gan

g

21

Hoewel de redenen aan boordbekend zijn, is het goed zetoch even op een rij te zetten.

Ten eerste is er de toenemen-de druk in de commerciëlevaart. Schepen varen daarommet een minimale beman-ning (safe manning).

Ten tweede is er de almaartoenemende papieren romp-slomp aan boord die ertoe bij-dragen dat bemanningen lasthebben van stress en fatigue.

Ten derde is het werk aanboord gewoon zwaar. Zwaarwerk is meer dan alleen licha-melijk werk. Veel geniepiger isde zogenaamde psycho-socia-le belasting. Het gaat om hetnemen van moeilijke besliss-ingen tijdens het werk, hetvoldoen aan steeds meer re-gels en de problemen van het

werken met verschillende na-tionaliteiten aan boord.Vakbond Nautilus Interna-tional heeft jaren geleden eenenquête gehouden onderhaar leden. Aan beide kantenvan de Noordzee geven de le-den aan dat fatigue een toe-nemend probleem vormt.

Nautilus roept dan ook de re-ders op om meer personeel indienst te nemen, meer hulpvanaf de wal bij administra-tieve klussen. Er wordt cre-atief gereageerd op dezeoproep. Zo is een grote rederijin het noorden van het landnu bezig met een proef met‘shore-support’. Het idee isdat een ‘hwtk op kantoor’voor de machinekamer zorgt!Nautilus roept ook op de be-manning betere verblijven tegeven. Op feederschepen komje als zeevarende namelijk

niet bepaald aan je rust wan-neer er containers in het ruimgepletterd worden. Je ligt teschudden in je bed! Van de overheid en reders zijnwe gewend dat ze alles watfout gaat zoveel mogelijk opzeevarenden willen afwente-len. Het is daarom nietvreemd dat ze zeevarendeneen slechte conditie verwij-ten. Tussen de regels doorwordt gezegd dat er heel watminder ongelukken zoudengebeuren als zeevarenden ge-zonder zouden leven. Er blijktzelfs een speciale website tezijn die dit moet stimuleren.Op www.trainingonboard.orgstaat een knullige test waarje als zeevarende kunt vast-stellen of je zo’n slechte con-ditie hebt, dat je echt moetgaan sporten. Verder is er eenranglijst te zien, waaruit blijktdat er volop gesport wordt op

ITF laat zich voor karretje werkgevers spannen

Sporten om niet moe te worden?Uit bijna elk onderzoek naar ongevallen in de zeevaart blijkt dat oververmoeidheid (fatigue)

een rol heeft gespeeld. De rapporten over bijna-ongelukken, grondingen of botsingen

beschrijven de onoplettendheid van een oververmoeide officier van de wacht. Aanvaringen en

strandingen lopen het meest in het oog, maar ook bij andere ongevallen als laden en lossen

komt het voor. Een gebrek aan slaap, door een stelsel van 6-on-6-off twee wachten en een

buitensporige werklast buiten de wacht, is bijna vragen om ongelukken.

22

Die

pg

ang

schepen onder Noorse vlag.De hele top 10 wordt doorhen bezet. Zouden ze mis-schien met een grotere be-manning werken? In eendrie-wachten stelsel? Of heb-ben ze niets om handen enliggen ze op de rede, zodat ie-dereen de tijd heeft om uitge-

breid aan zijn conditie te wer-ken?Toen ik de website verder be-keek zag ik tot mijn grote ver-bazing dat deze gesponsord isdoor de ITF Seafarers Trust. Desite maakt deel uit van eenuitgebreid programma. Vak-bondsgeld wordt dus ge-

bruikt om zeevarenden te ver-tellen dat ze het nooit goedgenoeg doen. Om van deze ontdekking zelfniet oververmoeid van te ra-ken, zit er maar één ding op: I rest my case.

Jos Hilberding

Oververmoeid?Als je oververmoeid bent en niet meer kan werken,dan meld je je ziek bij die ouwe. Maar ja, wie doetdat?

Tenzij het een ongeval aan boord betreft, zullen erniet veel zeevarenden aan boord zijn die zich ziekmelden. Vaak wil men de rest van de bemanning nietlaten vallen. Maar hoe zit het als je arbeidsonge-schikt wordt tijdens verlof?

Zeevarenden werken zeven dagen per week. Over hetweekend wordt dus twee dagen verlof opgebouwd +naar rato de periodieke verlofdagen gemiddeld >30dagen per jaar. (In het burgerlijk wetboek staat dateen werknemer recht heeft op minimaal vier maal deovereengekomen arbeidsduur per week).

Ziek zijn tijdens verlof is dus geen verlof. Immers dezeevarenden heeft zeven dagen per week aan boordgewerkt. Het verlof blijft dus gewoon staan. Tenzij ineen cao iets anders is afgesproken. Zover mij bekendworden bij ziekte geen verlofdagen ingeleverd.

’t Is maar dat u het weet!

Diep

gan

g

23

Natuurlijk ben ik verplicht ombij bovenstaande vraag hetwoord ‘niet’ door te strepen.Maar als ik eerlijk ben? Somsvind ik er geen fluit an!

De eerste week is altijd zo’nfeest!

Het begint al op het vliegveld.Ik ben door de wasstraat ge-gaan. Compleet met nieuwjurkje, hakje, tasje, knikkendeknieën, klotsende oksels enhíj? Hij vraagt om shag eneen aansteker.

Verder is hij moe. Moe vanhet harde werken, moe vanhet reizen en moe van hettijdsverschil. Hij slaapt overal.Op bed, op de bank, in de au-to, verzin een plek en hij kaner heerlijk slapen. Hij is overal

te moe voor. Onze omgevingvraagt altijd knipogend of ikvan mijn man geniet nu hijthuis is. Nou eh, met een mandie moe is en twee opgroei-ende dochters hoef je bij onsgeen Kama Sutra-achtige toe-standen te verwachten. Elke keer moet ik hem bijpra-ten. Welke dagen moet jij ookalweer werken? Dat mijnwerkdagen al een jaar of tienhetzelfde zijn komt op de éénof andere manier nog steedsniet over. Hoe laat zijn de kinderen uitschool? Hiervoor geldt het-zelfde als bovenstaande ali-nea.Wanneer moeten ze trainen,paardrijden en andere ellen-de? Schat, ik praat je elke och-tend na je tweede bak koffiewel bij. Dan is het vroeg ge-

noeg om te vertellen wat erdie dag allemaal op het pro-gramma staat, want eerderblijft het toch niet op die har-de schijf van je hangen.Geef ons heden ons dagelijksbrood. Ook daar mankeertvan alles aan want ja, die gif-menger aan boord doet hettoch anders. En de grootsteergernis is dat hij thuis metkeukenpersoneel aan tafel zit! Overal wil hij ‘gezellig’ meenaar toe. Voel me dan netJans uit de stripboeken vanJan Kruis. Zo’n standaard hap-py family. Helaas, hier geen 2komma 3 kinderen, geen sta-tionwagen en ook geen la-brador die aan de ramen zitte likken maar verder, perfec-tie alom!

De kinderen worden na eenpaar dagen gek van hem. Dathij thuis is is niet zo erg, maarhij gaat opeens de baas lopenspelen en is nog strenger danmoeder. Ze vragen dan ook alsnel en héél voorzichtig, wan-neer hij weer weg moet.

De laatste week, ook altijdzo’n feest!

Opeens is hij dan closer methet volk van kantoor dan metmij en onze bloedjes. Als ik hem vraag een bood-schap te doen breekt hemnormaal het zweet uit, wantwaar haal je wat? In welkewinkel? Maar in de laatsteweek weet hij feilloos dekaasboer, sigarenboer en

VerlofVerlof leuk / niet leuk

(svp doorhalen wat niet van toepassing is)

24

Die

pg

ang

scheermesjeswinkel te vin-den.

Wasmand? Dat is dat groteding waar je je sokken en on-dergoed naast gooit. Maar delaatste dagen weet hij precieste melden wat er allemaal inzit en wat er nog even snelgewassen dient te worden.Telefoon? Hij weigert die tebeantwoorden want: Het is

toch voor jou! Behalve in dezelaatste week, want stel dathet kantoor is. Kortom, dezelaatste week staat hij al metéén been aan boord. Somsben ik blij dat het vertrekdaar is. Meestal sta ik metpijn in mijn buik op het sta-tion. Ik denk ook wel eens: zo,dat hebben we ook weer ge-had.

‘Verlof leuk / niet leuk (svpdoorhalen wat niet van toe-passing is)’ . Het blijft een las-tige!

Toen hij laatst belde en ikhem vroeg hoe lang hij ko-mend verlof thuisblijft, waszijn droge antwoord: “Tweeweken!.”

Joke van den Dool

Deze reactie zette me wel aan het denken. In-derdaad lijkt de tijd van overmatig alcoholge-bruik aan boord achter ons te liggen. Demoderne zeevarende professional kan hetzich niet meer veroorloven om met teveel opaan het werk te zijn. Daarvoor is de maritie-

me wereld veel te ingewikkeld en te druk ge-worden.Tegelijkertijd merk ik, dat veel baggeraars denullijn ook niet zo’n gelukkige optie vinden.De discussie daarover is in volle gang. Sommi-ge bedrijven denken namelijk over complete

Anti-katerpilEerlijk gezegd had ik aan de bar van de sleephopperzuiger wat enthousiastere reacties

verwacht. Ik vertelde over een nieuwe uitvinding in Amerika: de ‘anti-katerpil’. Professor

Yunfeng Lu van de Universiteit van Californië heeft bij muizen de werking van twee enzymen

onderzocht. Die versnellen de afbraak van alcohol in het bloed. De dronken gevoerde muizen

hebben daardoor geen last van een kater. De volgende stap is om deze pil bij mensen te

testen. Interessant nieuws, dacht ik zo. Maar na mijn verhaal werd als eerste opgemerkt: “Oh,

dan worden de zeevarenden weer in het dronkenlapshoekje weggezet. Alsof wij aan boord

altijd zoveel drinken.”

Diep

gan

g

25

drooglegging. Onder druk van de klantenmoeten de offshore-regels worden ingevoerd:totaal geen alcohol aan boord, ook niet bui-ten werktijd. Maar dat gaat voor velen toch tever. Je moet in je vrije tijd toch wel de moge-lijkheid hebben om je een beetje te ontspan-nen. Een gewoon pilsje smaakt toch lekkerderdan zo’n alcoholvrij blikje. Moeten de goedendan lijden onder degenen die geen maat kun-nen houden? Hoe zit het met de eigen ver-antwoordelijkheid? De achterliggendegedachte bij deze maatregel is inderdaad datzeevarenden veel te veel zouden drinken.

Een alternatief voor totale drooglegging is deplaatsing van een ademapparaat of ‘breatha-lyzer’. Dan moet je blazen voordat je aan hetwerk gaat. Misschien is dat niet zo’n onrede-lijk idee. In het verkeer aan de wal doen wedat al jaren. Toch mag deze optie ook niet opveel enthousiasme rekenen. Het wordt erva-ren als kinderachtig gedoe. En je wordt alswerknemer opnieuw met wantrouwen beke-ken, zeker als je elke keer moet blazen. Het iseen zoveelste regel op het toch alle vollebordje van de mensen aan boord. Het gaat ertoch vooral om met elkaar als team aanboord de boel goed te laten draaien. Stel noudat het een keertje misgaat, dan moet dat sa-men kunnen worden opgelost. Dan moet jeniet met weer nieuwe zware regels komen.Trouwens, dan mogen ze op het kantoor aande wal ook wel zo’n apparaat neerzetten.

Wat mij opvalt is dat de discussie niet draaitom de gezondheid van de werknemers. Daaris de drooglegging niet voor bedoeld. Natuur-lijk is teveel drinken niet gezond, maar je kuntmet evenveel recht zeggen dat een borrel opzijn tijd helpt om stress te voorkomen. Hetgaat er vooral om aan de buitenwereld te la-ten zien hoe stevig er op veiligheid wordt in-

gezet. Daarnaast – zo vertelde een collegamij – kan het ontbreken van drank aan boordwel eens zorgen voor minder ruzies. Maar isdat genoeg reden voor een totaalverbod? Ikvind het wel ver gaan. Dan zou je ook heelwat mensen aan de wal moeten verbieden inhun vrije tijd wat te drinken. Opnieuw trek-ken de mensen aan boord aan het kortsteeind: een nieuwe eis maakt een eenvoudigpleziertje onmogelijk. Maar werkt een keurs-lijf beter dan mensen verantwoordelijkheidgeven?

En… nu is daar dan ook nog die ‘anti katerpil’.Het onderzoek bij de muizen laat zien datmet zo’n pilletje het alcoholpercentage in hetbloed na 1 uur met 15% meer is afgenomendan zonder het pilletje. Na 3 uur is het alco-holpercentage maar liefst 35% lager. Wordt depil voor het drinken ingenomen, zijn de resul-taten zelfs nog beter. De onderzoekers gavende pil daarom de bijnaam: tweede lever. Ikvraag mij af: wat zou zo’n pilletje kunnen be-tekenen in deze hele discussie? Wellichtmaakt deze wonderpil drooglegging overbo-dig. Een pilletje na de maaltijd en er is geenenkel probleem. Of vormt deze pil een vrij-brief voor degenen die hun grens toch almoeilijk kunnen bewaken?

Ik weet niet of de mensenversie van de anti-katerpil uitontwikkeld is, voordat bedrijveneen besluit hebben genomen over een alco-holverbod. Ik zie het al wel voor me: naast debestekbak hangt een bus met een draaibakjewaar één of twee wonderpillen uitkomen.Maar misschien beperkt het wonder zich al-leen tot muizen. Die moeten van nature tochal niet zoveel van katers hebben.

Stefan Francke

http://www.nu.nl/wetenschap/3229726/pil-kater-succesvol-getest.html

26

Die

pg

ang

Volgens een schatting kijken er vijf miljoen Nederlandse mannen naar porno

op het internet. Alleen al vanwege dit aantal kan het niet anders dan dat dit

aan boord ook gebeurt. Psychiater Bram Bakker heeft hierover

wetenschappelijke studies gelezen en er veel over nagedacht. Daarnaast

komen er patiënten bij zijn kliniek die hij probeert te helpen hun sexverslaving

kwijt te raken. Hij doet een aantal opvallende uitspraken over het kijken naar

porno en je daarbij al dan niet bevredigen.

Gezondheid

Als eerste maakt hij een vergelijkingmet eten. Sinds dit in grote mate al-tijd voor handen is, zijn mensen in deloop der tijd gemiddeld 6 kilo zwaar-der geworden. Daardoor komen sui-kerziekte, hartklachten, pijnlijke

knieën en tal van andere zaken veelmeer voor. De laatste jaren is voor porno hetzelf-de gaan gelden. Waar het vroeger nietaltijd makkelijk te vinden was, is hetnu altijd overal beschikbaar. Wat de

Porno kijken

Diep

gan

g

27

gevolgen zijn weet nog nie-mand, want dit is nog niet zolang het geval.Bij de bestudering van de ac-teurs en actrices is het de psy-chiater opgevallen dat zevroeger wel en nu geenschaamhaar meer hebben. Metdat laatste proberen fabrikan-ten geld te verdienen aan aller-lei middelen om te ontharen.Zij doen alsof het zo hoort. Zijadverteren in tijdschriften,waarin ook gesuggereerdwordt dat het normaal is dat jevanaf je 14e levensjaar in eenhoog tempo wisselende sex-contacten hebt.

Bakker maakt zich zorgen overtieners die door pornofilmpjesop het internet te bekijken wil-len leren over sex. Piemels van25 centimeter en vrouwen enmeisjes die niets leuker vindendan dat hun gezicht vol sper-ma gespoten wordt, hebbenbijzonder weinig met de wer-kelijkheid te maken. Bram Bak-ker vindt dat ouders hunkinderen alleen daarom alsexuele voorlichting moetengeven.Bram Bakker pleit heel nadruk-kelijk voor een vaste sexpart-ner, het hele leven lang. Dat erporno gekeken wordt bij lang-durige afwezigheid van dezepartner vindt hij geen enkelpunt. Heel wat anders is het alsde vrouw thuis geen zin heeften de man zich naar de compu-ter op de zolderkamer begeeftom daar een orgasme te heb-ben. Zo kan er een patroon ont-

staan waarbij er helemaal nietmeer gevreeën wordt.

Als je geen sex hebt met jepartner is het belangrijk je afte vragen waar dit door komt.Vaker dan gedacht is het heeleenvoudig: gewoon meer detijd voor elkaar nemen, samenuitgaan, een kadootje kopen.Het zijn dingen die je snel ver-geet, maar die stimulerendwerken. Als er ruzie is, kun je beter pro-beren te leren jezelf een beetjete veranderen dan te vluchtennaar iemand die je helemaalgelijk geeft. Er bestaat een gro-te kans dat je met die persoonook weer ruzie krijgt als de ver-liefdheid voorbij is. Mannenmet (veel) echtscheidingen zijngeestelijk vaak maar amper ge-groeid. Over hun financiële si-tuatie kan maar betergezwegen worden.

Verder wordt je leven er nietbeter op als je alles altijd gelijkvoorhanden wilt hebben. Eenbeetje lijden hoort bij het le-ven. Bij alle bijzondere presta-ties die zijn verricht maaktelijden of pijn hebben een on-derdeel daarvan uit. Voor eengoed sexleven is dat niet an-ders. Porno hoort er dus metmate bij. Behalve als je samenkijkt!

Léon Rasser

gebaseerd op een uitzendingvan de NTR academie

28

Die

pg

ang

Op de Nederlandse televisie

werden de gewone

programma’s ervoor

onderbroken: groot nieuws –

er cirkelt witte rook boven

het Vaticaan! Dat wil zeggen:

er is een nieuwe paus

gekozen!

Deze enorme belangstelling voor de pausverkiezing is opmerke-lijk. Meestal haalt de rooms-katholieke kerk het nieuws op eennegatieve manier. Het seksuele misbruik, het afraden van con-doomgebruik ondanks ons aidstijdperk, priesters verbieden tetrouwen en vrouwen het onmogelijk maken een abortus te on-dergaan of de leiding te nemen – dit alles maakt de kerk nietpopulair. Ook als protestants gelovige sprak de vorige paus mijniet aan, want hij ziet mijn kerk vooral als ketters van vroeger.

Maar nu is er paus Franciscus! De vorige paus leeft nog wel,maar dat lijkt een heel andere aanpak van deze nieuwe pausniet in de weg te staan. Als bisschop van Buenos Aires stond hijer al om bekend eenvoudig te wonen en te reizen met het on-comfortabele openbaar vervoer aldaar, terwijl een auto metchauffeur gebruikelijk is.

Kerkelijk en religieus nieuws belicht

Franciscus is de vader van iedereen

Nieuwepausheeft

menselijkgezicht

Diep

gan

g

29

Als paus in Rome gebruikt hij het pauselijkpaleis alleen voor officiële ontvangsten enslaapt hij in het sobere gastenverblijf. Zijn eer-ste toespraak was verrassend gewoon. Bij eenvoetwassing in de gevangenis sloeg hij devoeten van de vrouwen en de moslims nietover. Tijdens een bezoek in Lampedusa aan deItaliaanse kust ging zijn eerste aandacht uitnaar de vluchtelingen die daar verblijven. Hij heeft een begin gemaakt met een reorga-nisatie van de Vaticaanse Bank. Deze instel-ling is berucht vanwege de banden met demaffia en deed vroeger zaken met de fascis-ten van Mussolini. Na zijn reis door Braziliëstond hij in het vliegtuig journalisten in alleopenheid te woord en gaf hij aan mensenniet te willen veroordelen.

Dat deze paus veel aan goodwill heeft gewon-nen is duidelijk. Het Sint Pietersplein staat, ie-dere zondag dat hij de mis opdraagt,helemaal vol. Dat was onder zijn voorgangerwel anders. Toch is het niet zo dat Franciscuszoveel andere opvattingen heeft dan

Benedictus XXIII. Hij staat als theologisch con-servatief te boek. Maar het grote verschil isdat hij een menselijk gezicht laat zien. Ben-edictus was teveel een studeerkamergeleerdeom de harten van de mensen te raken. Hijschreef wel over liefde, maar straalde die nouniet echt uit. De nieuwe leider laat met zijnglimlach en omhelzingen wél die liefde zien.Zijn uitnodigende houding werkt ontwape-nend terwijl zijn voorganger de reputatie van‘pantserkardinaal’ heeft.

Wat zou de paus met al zijn nieuwe energienog meer in petto hebben? Zou hij de wereld-vrede kunnen bevorderen? Waarom niet? Toenik op bezoek was in een rooms-katholieke kerkin Colombia, stond daar een levensgrote kar-tonnen Franciscus met open armen te stralen.‘Nuestro papa,’ wezen andere bezoekers in dekerk naar hem: ónze paus. Ik moest knikken,want ook al blijf ik protestant: deze paus voeltook een beetje als ‘mijn paus’.

Stefan Francke

p e t t e rSO eeuw’ge Vader sterk in macht niet in bundel PKN

Nederland geen zeevarende natie

Dat Nederland geen zeevarende natie meer is blijkt ook uit denieuwe liedbundel die de Protestantse Kerk in Nederland ingebruik heeft genomen. In de vorige bundel stond gezang 467 datbijvoorbeeld gezongen wordt in de kustplaatsen als het stormt.Het ‘O wil verhoren onze bee, voor hen die zijn in nood op zee’ isvolgens de Interkerkelijke Stichting voor het Kerklied niet meer vandeze tijd. Dominee Klaas Holwerda is de secretaris van dezestichting die bepaald heeft welke liederen in de bundel zoudenkomen. Toen de redactie hem vroeg de keuze toe te lichten, zei hijhet lied vergeten te hebben. Dit terwijl hij mede vanwege zijn

schippersachtergrond als secretaris was gekozen. Toen hij met trots vertelde dat hij wel eenspeciaal daklozenlied voor de nieuwe liedbundel heeft weten te behouden, maakten zijn directaangeboden excuses weinig indruk. Dat deden ze toch al niet omdat het lied er met geenmogelijkheid meer in kan komen te staan.

30

Die

pg

ang

Koopvaardijdiensten Jaarlijks vinden er in de maand november koopvaardijdiensten plaats. De rela-tie tussen godsdienst en zeevaart staat daarin centraal. Tevens worden de ge-vallenen op zee herdacht.

Iedereen die zich verbonden voelt met de zee is op 11 november van harte wel-kom bij de onderstaande diensten:

Borkumweg 2Aanvang: 16.00 uurVoorganger: Pastor S. Standhardt en ds. D. MeijvogelMet medewerking van Muziekvereniging CBS o.l.v. Simon Visser.

Aelbrechtskolk 20Aanvang: 15.00 uurVoorgangers: ds. C. Donner, ds. H.M. Perfors en dhr. R. van LentMuzikale medewerking wordt verleend door ‘Die Maeze Sanghers’ o.l.v. Eric vanDalum, organist Gerard van der Zijden

Kanaalstraat 250 (nabij de sluizen)Aanvang: 15.30 uurVoorgangers: ds. L.J. Rasser en pastor H. MünchMuzikale medewerking wordt verleend door het ‘Zaans Interkerkelijk Mannenkoor’

Midlumerlaan 241 december 2013aanvang: 15.00 uur Voorganger: ds. L.J. RasserMuzikale medewerking wordt verleend door het zeemanskoor de Skumkoppen

• Na afloop van de diensten is er gelegenheid om na te praten onder het genot van een kopje koffie.

• Met uitzondering van de dienst in Delfshaven is er in ruime mate gratis parkeerruimte beschikbaar.

Zeemanshuis in de Eemshaven

Pelgrimvaderskerk te Rotterdam/Delftshaven

Nieuwe Kerk, IJmuiden

Gereformeerde kerk, Harlingen (deze dienst is op 1 december!)

KWARTA

ALBLADM

ARITIE

MPASTORAAT

DiepgangV

Adressen maritieme pastores

Nederlandse Zeemanscentrale

MOERDIJKDs. H. van der HamStooplaan 263311 DM DORDRECHTTel. 078 - 613 82 80 / 06 - 53 59 63 80hvdham@filternet.nl

ROTTERDAMDs. Helene Perforsds Th. Rijckewaerdstraat 63232 AK BRIELLETel. 081 - 41 67 51 / 06- 53 67 92 65helene.perfors@nederlandsezeemanscentrale.nl

Rijk van LentDiaconaal werkerTel. 06 - 53 67 92 62dhrotterdam@nederlandsezeemanscentrale.nl

AMSTERDAMDs. Léon RasserVeembroederhof 1641019 HC AMSTERDAMTel. 020 - 669 00 65 / 06 - 22 09 03 34leon.rasser@nederlandsezeemanscentrale.nl

GRONINGENFr. Sergi (Sven) StandhartJ.W. Frisostraat 459717 EM GRONINGENTel./fax 050 - 312 71 78 / 06 - 29 29 69 30svenserg@nederlandsezeemanscentrale.nl

Apostolaat ter Zee Stella MarisSecretariaat:Willemskade 133016 DK ROTTERDAMTel. 010 - 413 31 09

Pastoraat Werkers OverzeeDs. Stefan FranckeParelduikerhof 84332 DA MiddelburgTel. 0118 - 65 18 88 / 06 - 37 00 84 32waterbouwpastor@gmail.com

De afbeelding op de voorkant is gemaakt door Hugo Alvez de Santa.

Diepgang is een gezamenlijke uitgave vande Nederlandse Zeemanscentrale en deStichting Pastoraat Werkers OverzeeRedactie Joke van den Dool, Stefan Francke,Jos Hilberding, Simon Hoek, Hans Luesink,Annemieke Ooms (tekstcorrectie), Helene Perfors, Léon Rasser (hoofdredac-teur), Liesbeth Visser en Kees WiersumRedactieadres Veembroederhof 164, 1019 HC AmsterdamOplage 2000Verspreiding Nederlandse koopvaardij-,bagger- en diepzeevisserijschepen, Neder-landse zeemansclubs en abonnementenLay-out en opmaak Impressie grafischevormgeving (Anja Verhart), GoudaDruk Drukkerij Rijpsma, RozenburgISSN 1567 - 3472Een abonnement op Diepgang is mogelijkdoor donateur te worden (voor minimaal20 euro per jaar) van de Nederlandse Zeemanscentrale, Willemskade 13, 3016 DK RotterdamING 144030 (ook voor giften en donaties)

colofon

Recente exemplaren van Diepgang kunnengedownload worden op www.spwo.nl

Stichting Pastoraat Werkers OverzeeParelduikerhof 84332 DA Middelburgwww.spwo.nl

Nederlandse ZeemanscentraleWillemskade 133016 DK Rotterdamwww.nederlandsezeemanscentrale.nl